Verenigde Staten

Uit Wikikids
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Flag of the United States.svg Over dit artikel en/of onderwerp bestaat er ook een portaal! Klik hier om het portaal te bekijken!
Verenigde Staten van Amerika
United States of America

Flag of the United States.svg Great Seal of the United States (obverse).svg United States (orthographic projection).svg

Hoofdstad Washington D.C.
Aantal inwoners 335.136.000 (2023)
Oppervlakte 9.833.520 km²
Regeringsvorm Federale presidentiële republiek
President Joe Biden (sinds 2021)
Vicepresident Kamala Harris (sinds 2021)
Religie Christendom (63%)
Geen religie (29%)
Overig (8%)
Taal Engels (English)
Munteenheid Amerikaanse dollar
Volkslied The Star-Spangled Banner
Motto In God We Trust
Wij vertrouwen op God
Nationale feestdag 4 juli (Onafhankelijkheidsdag)
Landcode USA
US insular areas.svg
Overzeese gebieden van de Verenigde Staten
Portaal Portal.svg Verenigde Staten

De Verenigde Staten van Amerika, in de volksmond vaak gewoonweg Amerika genoemd, zijn een land in Noord-Amerika. Hoewel het land informeel vaak Amerika wordt genoemd, is dit officieel fout. Amerika is namelijk de naam van Noord- en Zuid-Amerika elkaar. De Verenigde Staten bestaan, zoals de naam al zegt, uit 50 staten. Daarnaast zijn er nog zes overzeese gebieden en één federaal district. De Verenigde Staten grensen in het noorden aan Canada en in het zuiden aan Mexico. Via Alaska grensen de Verenigde Staten ook aan Rusland. Er wordt Engels gesproken en de hoofdstad is Washington D.C.

Oorspronkelijk waren de Verenigde Staten een Britse kolonie en bestonden toen nog uit 13 staten in het westen. Na de Amerikaanse Onafhankelijkheidsoorlog werden de Verenigde Staten een onafhankelijk land. Wat uniek voor die tijd was, dat de Verenigde Staten een republiek werden met een grondwet en een parlement. In de 19e eeuw wisten de Verenigde Staten zich naar het westen uit te breiden door de aankoop en verovering van gebieden van Frankrijk, Spanje, Rusland en Mexico. Dit werden later staten van de Verenigde Staten. Midden in de 19e eeuw werd deze groei gestopt door de Amerikaanse Burgeroorlog, die eindigde in de afschaffing van de slavernij. Hierna volgde een periode van welvaart, maar ook corruptie en discriminatie van voormalige slaven. In deze periode werden de Verenigde Staten een van de rijkste en machtigste landen ter wereld. De Verenigde Staten werden een supermacht na de Eerste Wereldoorlog. Na de Tweede Wereldoorlog werden de Verenigde Staten de vertegenwoordiger van democratie en kapitalisme in de wereld. Ze waren de tegenstander van de Sovjet-Unie tijdens de Koude Oorlog, die eindigde met het uiteenvallen van de Sovjet-Unie en de val van het communisme.

De Verenigde Staten zijn de grootste militaire macht en, na China, de grootste economische macht ter wereld. In de internationale politiek spelen de Verenigde Staten een belangrijke rol door hun deelname aan de Verenigde Naties, de NAVO en de Wereldbank. Amerikaanse films, series, boeken en muziek zijn in de hele wereld bekend. De Verenigde Staten zijn een republiek met aan het hoofd een president, anno 2021 Joe Biden.

Kenmerken

De VS is een van de machtigste landen van de wereld. Het is ook een erg welvarend land, wat komt doordat het erg omvangrijk is. Na Rusland, Canada en China zijn de Verenigde Staten het grootste land ter wereld. In het zuiden grenst de VS aan Mexico, in het noorden aan Canada.

Er zijn verschillende klimaten en het heeft een grote bevolking.

Het grondgebied wat van de VS is erg groot. Daardoor zijn er ook verschillende klimaten. In Florida is bijvoorbeeld een subtropisch klimaat, dat wil zeggen dat het daar erg warm is. En in New York is er een zeeklimaat, wat wil zeggen dat het meestal niet zo enorm warm, maar ook niet echt koud wordt. Omdat het land zo breed is, zijn de tijdverschillen groot want als je in Californië bent en het daar middernacht is, is het als je in New York bent 3 uur 's morgens.

De meeste Amerikanen leven in de steden, maar er zijn ook veel natuurgebieden, of bezienswaardigheden die in afgelegen gebieden liggen zoals de Grand Canyon of het monument Valley.

De VS gebruiken veel energie wel 25% van alle energie op de aarde! Terwijl maar 5% van de wereld bevolking op de VS leeft. Overal in de wereld kom je wel wat tegen wat door de Amerikanen is uitgevonden. Dit noemen we amerikanisering. Voorbeelden hiervan zijn de McDonald's, Coca-Cola en nog veel meer Amerikaanse bedrijven. Ook kom je veel Amerikaanse films tegen.

De afgelegen gebieden van de VS zijn onder andere:

De hoofdstad van de VS is Washington D.C., de meest bekende en financiële stad is New York.

Geschiedenis

Zie Geschiedenis van de Verenigde Staten voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

De VS is sinds 1776 onafhankelijk. Het was daarvoor een kolonie van de Engelsen. De eerste mensen die al veel langer in wat nu de VS is woonden waren wat wij vaak indianen noemen. Zij waren daar lange tijd de baas. Pas in ongeveer de 16e eeuw kwamen er echte kolonisten uit Europa die zich daar vestigden. Sinds die tijd waren de indianen niet meer de baas in hun land, wat toen nog helemaal niet echt een land met bestuur te noemen was.

Geografie

Bestuurlijke indeling


Landschap

De staten op het vasteland van de Verenigde Staten worden de 48 aaneengesloten staten genoemd, aangezien ze alleemaal aan minstens één andere staat grenzen. Alaska en Hawaï zijn hierdoor de enige staten die niet aan een andere staat grenzen. De 48 aaneengesloten staten kunnen weer verdeeld worden in zeven gebieden. In het westen is er de Pacific Coast Range aan de Stille Oceaan. Dit is een kustgebergte, waardoor kust hier erg bergachtig is. Ten oosten van de Pacific Coast Range liggen de Rocky Mountains, die ook van het noorden naar het zuiden lopen. De Rocky Mountains zijn het hoogste gebergte van Verenigde Staten met Mount Elbert als hoogste punt. Tussen de Rocky Mountains en de Mississippi liggen de Great Plains die ook wel bekend staan als de prairi's. Veel landbouwproducten komen uit dit gebied. De Mississippi-vlakte in het zuiden is ook een belangrijk landbouwgebied voor bijvoorbeeld katoen. Dit gebied bestaat uit laagland en heeft ook te make met veel moerassen en meren. In het noordoosten ligt de streek New England, dat een kleinschalig landbouwgebied is. In het zuiden hiervan ligt de Amerikaanse oostkust, die grenst aan de Atlantische Oceaan. Hier vindt men veel grote steden. Ten westen van deze streek liggen de Appalachen.

Aan de grens met Canada liggen de zogeheten Grote Meren, waaronder het Michiganmeer, het Ontariomeer en het Eriemeer. Hier vindt men ook de Niagarawatervallen. Op het Michiganmeer na worden alle meren gedeeld tussen Canada en de Verenigde Staten. De grens in het zuiden wordt gevormd door de Rio Grande. De Mississippi is de grootste en belangrijkste rivier in de Verenigde Staten (en Noord-Amerika). Deze rivier mondt uit in de Golf van Mexico. Andere belangrijke rivieren zijn de Missouri, de Yukon, de Colorado, de Arkansas en de Columbia River. De rivieren kunnen grote delen wegslijten uit het land zo ontstaan vele kloven in de VS. Een voorbeeld daarvan is de Grand Canyon, die is al flink weggesleten door de Colorado.

Alaska heeft in het noorden te maken met toendra's, waardoor het grootste gedeelte van de bevolking in het zuiden woont. De kust van Alaska heeft veel inhammen en eilanden. Alaska staat bekend om zijn grote bosgebieden, maar ook vanwege zijn rijkdom in grondstoffen, zoals aardolie, goud en andere metalen. Hawaï bestaat uit meerdere eilanden in de Stille Oceaan en ligt als enige staat niet in Noord-Amerika, maar in Oceanië. Hawaï staat bekend om zijn tropische landschappen, maar ook vanwege zijn vulkanen. Hawaï heeft het hoogste aantal actieve vulkanen van alle Amerikaanse staten.

Steden

25 grootste Amerikaanse steden

New York City
New York City
Chicago
Chicago
Saint Mary's Basilica001.jpg
Phoenix
Casa Rio in San Antonio.jpg
San Antonio

Nummer Stad Inwoners Staat/district

Los Angeles
Los Angeles
Houston
Houston
North facade of College Hall, Penn Campus.jpg
Philadelphia
Balboa Park, San Diego, CA, USA - panoramio (9).jpg
San Diego

1 New York City 8.336.817 New York
2 Los Angeles 3.979.576 Californië
3 Chicago 2.693.976 Illinois
4 Houston 2.320.268 Texas
5 Phoenix 1.680.992 Arizona
6 Philadelphia 1.584.064 Pennsylvania
7 San Antonio 1.547.253 Texas
8 San Diego 1.423.851 Californië
9 Dallas 1.343.573 Texas
10 San Jose 1.021.795 Californië
11 Austin 978.908 Texas
12 Jacksonville 911.507 Florida
13 Fort Worth 909.585 Texas
14 Columbus 898.553 Ohio
15 Charlotte 885.708 North Carolina
16 San Francisco 881.549 Californië
17 Indianapolis 876.384 Indiana
18 Seattle 753.675 Washington
19 Denver 727.211 Colorado
20 Washington D.C. 705.749 District of Columbia
21 Boston 692.600 Massachusetts
22 El Paso 681.728 Texas
23 Nashville 670.820 Tennessee
24 Detroit 670.031 Michigan
25 Oklahoma City 655.057 Oklahoma

Klimaat

Een waterval in de VS.

De VS kennen een hele reeks klimaten. Van een bijna-poolklimaat (Alaska) tot een (sub)tropisch klimaat (Hawaï, Puerto Rico, Florida). Hawaï en Puerto Rico hebben zelfs een tropisch klimaat. Ook zijn er in de VS landklimaten, zeeklimaten en steppeklimaten te vinden. Vaak zijn er in Amerika onweersbuien. En dat zijn niet de onweersbuien die wij kennen, maar echt zwaar onweer met grote hagelstenen, harde regen en zware windstoten. Bekende rampen in de VS zijn orkanen, zoals Katrina, die een groot deel van New Orleans verwoestte. Op YouTube zijn dan ook duizenden filmpjes van tornado's en orkanen in Amerika te zien. De schade blijf meestal beperkt, maar als de bijbehorende vloedgolf aan kust komt kan het een hele stad onder water zetten. Vooral de staten aan de Golf van Mexico worden elk jaar weer geteisterd door orkanen en dus ook overstromingen. De regenval in Florida is hoger dan in het zuidwesten van het land.

Monumenten

Vrijheidsbeeld

Het Vrijheidsbeeld is ontworpen door Gustave Eiffel (heeft ook de eiffeltoren gebouwd),en gebouwd door Frederic Auguste Bartholdi, en staat op het Liberty Island in New York City. Het heette oorspronkelijk Vrijheid Verlicht de Wereld. Het beeld was een cadeau van Frankrijk voor de 100e verjaardag van de Amerikaanse onafhankelijkheid. Het beeld is een vrouw met een kroon op haar hoofd, een fakkel in haar hand, en heeft een plaquete in haar andere hand met 4 juli 1776 erop. Die datum is de dag waarop de onafhankelijkheidsverklaring is getekend. Van 4 juli is een feestdag gemaakt. Die heet Independence Day.

Nationale parken

Het eerste Nationale park van de wereld was het Yellowstone park. Het is gesticht in 1872. In Amerika liggen nu zo ongeveer 50 Nationale parken en de beroemdste is de Grand Canyon.

Yellowstone

Yellowstone was het eerste park in de hele wereld, het is gesticht op 1 maart 1872. Yellowstone ligt het meeste in Wyoming, maar ook in Montana en Idaho. Yellowstone heeft een oppervlakte van bijna 9.000 km2, waardoor het meteen ook één van de grootste nationale parken is.

Yellowstone bezit ruim 10.000 warme bronnen en meer dan 200 geisers, waarvan Old Faithful de beroemdste is. Deze geiser spuit elke 33 tot 120 minuten water omhoog. Andere beroemde geisers spuiten maar een keer in 6 tot 8 maanden. Naast deze attracties is Yellowstone ook beroemd vanwege zijn vele meren en rivieren, waarvan Yellowstone Lake, Shoshone Lake, de Snake River en de Yellowstone River de bekendste zijn. Yellowstone Lake alleen is maar liefst 352 km2 groot, waardoor varen en vissen er zeer populair zijn.

Onder het natuurpark ligt een enorme supervulkaan. Als deze uitbarst wordt heel Amerika bedekt onder een laag as. De wereld komt dan terecht in een extreme winter waardoor heel veel mensen en dieren om het leven komen. Voor Europa is het gevaar wat kleiner omdat de VS ver weg ligt maar het wordt, als de vulkaan uitbarst, wel enkele jaren extreem koud in Europa. Wetenschappers dachten eerst dat het op zijn minst nog 1000 jaar zou duren voor de vulkaan uit gaat barsten maar het kan ook zijn dat de vulkaan al binnen enkele tientallen jaren uitbarst.

Grand Canyon

De Grand Canyon

De Grand Canyon is het grootste gebied met ravijnen en kloven ter wereld! Vroeger heeft de Colorado River ervoor gezorgd dat het rotsachtige gebied werd uitgeslepen en nu heet dat de Grand Canyon. De Grand Canyon is een deel van het Colorado Plateau, dat plateau ligt in Arizona.

De Grand Canyon heeft een lengte van wel 466 km en is gemiddeld 16 km breed. De diepte van de ravijnen en kloven is wel 1600 tot 2000 meter. Het park is in 1919 tot nationaal park benoemd. De Grand Canyon is in 2 stukken verdeeld, de scheiding hiervoor is de Colorado River, de 2 stukken hebben ook namen: South Rim en North Rim. De afstand tussen de 2 stukken is 16 km in een rechte lijn, maar als je naar de overkant wil moet je wel 345 km afleggen. De South Rim is altijd geopend en je kunt er makkelijk komen, maar de North Rim is van mei t/m oktober open. In het park komen ongeveer 60 soorten zoogdieren voor, 250 soorten vogels, 24 soorten reptielen en 5 soorten amfibieën. In de Grand Canyon kun je fietsen, je kunt een helikoptertocht maken en je kunt met de auto in het park rijden.

In de Grand Canyon is ook het meer Lake Powell, dat is het op een na grootste meer in Amerika. Jaarlijks trekt het meer dan 3,5 miljoen bezoekers!

In het Petrified Forest (versteende woud) liggen fossiele boomstammen van wel 225 miljoen jaar oud. De dinosaurussen hebben waarschijnlijk 225 miljoen jaar geleden geleefd. De bomen werden door een overstroming weggespoeld en raakten overdekt met modder en vulkanische as. Mineralen uit het water kwamen in de cellen van de bomen en dat zorgden ervoor dat de bomen versteenden.

Yosemite

Yosemite heeft wel 4 miljoen bezoekers per jaar, en daarmee is Yosemite een van de meest drukst bezochte parken van Amerika. Het park ligt in Sierra Nevada, dat is een berggebied. In 1864 werd dit park gemaakt.

Het park werd (en wordt nog steeds) gevormd over miljoenen jaren. Het begon 500 miljoen jaar geleden als oceaanbodem en werd langzaam omhooggedrukt tot een heuvelachtig gebied. Drie miljoen jaar geleden kwamen de gletsjers, die enorme druk uitoefenden op het landschap en zo de steile bergen maakten.

Pas 10.000 jaar geleden smolt het laatste ijs in het park en vormde zo Lake Yosemite. Dit meer werd weer gevuld met afbrokkelend gesteente en vormde zo de ondergrond voor het huidige Yosemite.

In Yosemite zijn hoge bergen, diepe dalen, oeroude bossen, mooie weiden en grote watervallen te vinden. Daarnaast heeft het park veel verschillende dieren en planten, met enkele unieke plant- en diersoorten. Naast wolven, valken, herten, beren en eekhoorns zijn er de beroemde, enorme Sequoia bomen, die tussen de 1000 en 3000 jaar oud zijn.

Reisinformatie

Jaarlijks gaan er ongeveer een miljoen Nederlanders en Belgen naar Amerika, voor zaken of om er vakantie te vieren. Om dit land binnen te komen dien je verplicht een toestemming aan te vragen om binnen te mogen komen. Deze reistoestemming is het ESTA. Met een ESTA heb je 2 jaar lang toegang tot de Verenigde Staten, waarbij je 90 dagen per bezoek mag verblijven. Belangrijk is wel dat je voor toerisme, zaken of op doorreis bent. Ook mag je hier niet gaan werken en na 10 maart 2011 in de volgende landen zijn geweest: Iran, Irak, Syrië, Soedan, Jemen, Libië of Somalië.

Cultuur

Grant Wood - American Gothic - Google Art Project.jpg

Beeldende kunst

De eerste Amerikaanse kunst werd gemaakt door de inheemse inwoners van het land, waarvan veel nog steeds aanwezig is. In de 18e eeuw begon de bloei van de Amerikaanse kunst. Veel schilderijen en beelden stonden in het teken van de onafhankelijkheidsoorlog en de Amerikaanse Revolutie. Zij beeldden belangrijke figuren en monumenten van de revolutie uit. Hierdoor werd een nationaal gevoel teweeggebracht. Hierna kwam de romantiek naar de Verenigde Staten, die als doel had het bijzondere, Amerikaanse landschap uit te beelden. Thomas Cole is een belangrijke schilder van deze Amerikaanse renaissance. Na de Burgeroorlog ging men zich echter meer richten op het realisme, dat alles zo realistisch (als een foto) wilde afbeelden. Het Amerikaanse realisme bleef belangrijk tot aan de 20e eeuw. Het schilderij American Gothic van Grant Wood is een bekend voorbeeld van Amerikaanse, realistische kunst.

Een andere bekende Amerikaanse schilder is Andy Warhol. Warhol is bekend vanwege zijn pop art. Zij schilderij Marilyn Diptych, dat filmactrice Marilyn Monroe uitbeeldt, is wereldberoemd. Thomas Kinkade, ook wel bekend als de lichtschilder wordt vaak de meest gehate Amerikaanse kunstenaar genoemd. Hij schilderde veel afbeeldingen voor puzzels, ansichtkaarten en posters en zijn kunst vaak als kitsch gezien. Toch zijn schilderijen van Kinkade wereldwijd bekend.

Feestdagen

In de Verenigde Staten worden net als in veel westerse landen de christelijke feestdagen gevierd; namelijk Pasen en Kerst. Daarnaast zijn er nog een aantal feestdagen die enkel (of bijna alleen) in de Verenigde Staten gevierd worden, namelijk:

In de Verenigde Staten is het traditie om een pompoen uit te hollen, een gezicht erin te snijden en een kaars erin te zetten tijden Halloween.
Tijdens Thanksgiving Day is het de traditie dat de Amerikaanse president een kalkoen gratie verleent. Deze kalkoen wordt dan niet geslacht.
  • Columbusdag (12 oktober) - op deze dag herdenkt men de aankomst van Christoffel Columbus op het Amerikaanse continent. In sommige delen van de Verenigde Staten herdenkt men echter de inheemse inoners.
  • Groundhog Day (2 februari) - op deze dag zou de bosmarmot uit zijn winterslaap ontwaken. Als de marot uit zijn hol komt en zijn eigen schaduw ziet en terug zou keren in zijn hol, zou de winter nog zes weken duren. Doet hij dit niet, dan is de winter bijna afgelopen.
  • Halloween (31 oktober) - deze feestdag komt oorspronkelijk uit de Verenigde Staten, maar wordt tegenwoordig wereldwijd gevierd. Op deze dag gaan kinderen de deuren verkleed langs om snoep te vragen. Jongeren en jongvolwassenen gaan vaak op deze dag naar Halloweenfeestjes.
  • Independence Day (4 juli) - op deze dag herdenkt men het verklaren van de onafhankelijkheid van de Verenigde Staten. Op deze dag worden vaak parades, picknicks en barbecues gehouden.
  • Labor Day (5 september) - op deze dag zijn mensen die werken vaak vrij. Dit wordt gezien als het einde van de zomer.
  • Martin Luther Kingdag (derde maandag van januari) - op deze dag eert men de Amerikaanse mensenrechtenactivist Martin Luther King. Op deze dag zijn vaak demonstraties voor vrede, gelijkheid en rechtvaardigheid. Ook houdt men veel vrijwilligersactiviteiten.
  • Memorial Day (laatste maandag van mei) - op deze dag herdenkt men alle overleden Amerikaanse militairen. Veel Amerikanen bezoeken dan een van de militaire begraafplaatsen in de Verenigde Staten. Ook worden de graven voorzien van een Amerikaans vlaggetje.
  • Patriot Day (11 september) - op deze dag herdenkt men de aanslagen op 11 september 2001. Dit is een dag van nationale rouw en is opgedragen aan de slachtoffers van de aanslagen.
  • President's Day (22 februari/12 februari) - op deze dag worden alle Amerikaanse presidenten herdacht, voornamelijk presidenten George Washington en Abraham Lincoln.
  • Thanksgiving Day (vierde donderdag van november) - op deze dag herdenkt men de hulp die de inheemse inwoners gaven aan de pelgrims tijdens hun eerste winter in de Verenigde Staten. Traditioneel wordt de hele familie uitgenodigd voor een diner, waarbij de kalkoen het belangrijkste is.
  • Veterans Day (11 november) - op deze dag herdenkt men alle Amerikaanse veteranen die in oorlogen hebben meegevochten.

Daarnaast worden er nog buitenlandse feestdagen in de Verenigde Staten gevierd, door het hoge aantal immigranten. In de grote steden wordt vaak de Ierse feestdag St. Patrick's Day (17 maart) gevierd en in het zuidwesten de Mexicaanse feestdag Cinco de mayo (5 mei).

Film

Hollywood staat ook bekend om zijn filmpremieres en awarduitreikingen. De Acamedy Awards (beter bekend als de Oscars) zijn de bekendste awards.

De Verenigde Staten zijn wereldwijd de belangrijkste maker en verspreider van films. De Amerikaanse filmindustrie is wereldwijd bekent. Na India maken de Verenigde Staten de meeste films wereldwijd. Deze positie kregen de Verenigde Staten in de jaren 1920, toen films nog geluidloos waren. Amerikaanse filmbedrijven, zoals MGM, 20th Century Fox, Universal en Paramount Pictures, hebben bij gedragen aan veel filmtechnieken, zoals de kleurenfilm en de geluidsfilm. De filmindustrie van de Verenigde Staten zit grotendeels in Hollywood in de staat Californië. Hier wonen ook veel filmsterren en andere beroemdheden. Oude Amerikaanse films, van de jaren 1920 tot aan de jaren 1960, worden ook aangeduid als de Old Hollywood Cinema. Vaak wordt het jaar 1939 gezien als het hoogtepunt van de Amerikaanse film, toen de epische dramafilm Gone with the Wind als beste film werd gezien. Andere bekende films uit het gouden tijdperk van de Amerikaanse film zijn o.a. King Kong, The Wizard of Oz, Citizen Kane en West Side Story. De Amerikaanse musicalfilm was toen het dominante genre. Uit deze tijd komen ook veel van de klassieke films van Walt Disney, die veel betekent voor de technieken in de animatiefilm.

Vanaf de jaren 70 gingen filmmakers zich meer richten op blockbusters. Dit had met de opkomst van de televisie te maken. De blockbuster moest ervoor zorgen dat meer mensen naar de bioscoop zouden gaan en bood dingen aan die de televisie toentertijd niet kon bieden. Blockbusters stonden bijvoorbeeld bekend om hun enorme sets en speciale effecten. Bekende voorbeelden van deze films zijn Indiana Jones, Star Wars (beide door George Lucas) en Jaws. Veel van deze films hebben tot op de dag van vandaag een grote impact in de populaire cultuur.

Literatuur

De walvis Moby-Dick, uit het gelijknamige boek van Herman Melville, is waarschijnlijk een van de bekendste figuren uit de Amerikaanse literatuur.

Al voor de onafhankelijkheid waren er Amerikaanse schrijvers en verhalen, maar deze waren internationaal niet bekend. Tijdens de Amerikaanse Revolutie werden de boeken van Benjamin Franklin en Thomas Paine (een Brit die naar de VS verhuisde) bekend. Hierna begon een periode waarin de Amerikaanse literatuur zich vormde met verhalen van Washington Irving (The Legend of Sleepy Hollow) en de gedichten van Edgar Allan Poe (The Raven). Poe was de eerste Amerikaanse schrijvers die van zijn gedichten kon leven. Toen de romantiek de Verenigde Staten bereikten hield men zich meer bezig met activisme en de natuur. De belangrijkste figuren van het transcendentalisme zijn Ralph Waldo Emerson en Henry David Thoreau. Dit maakte de weg vrij voor de Amerikaanse renaissance, met de bekende schrijvers Herman Melville (Moby-Dick) en Nathaniel Hawthorne (The Scarlet Letter). Beide boeken zijn voorbeelden van de grote Amerikaanse roman, die de ziel van de Verenigde Staten weergeeft. Later in de 19e eeuw werden dichteres Emily Dickenson en schrijvers Henry James en Mark Twain (De avonturen van Tom Sawyer) bekend. De hut van Oom Tom van Harriet Baker Stowes was de grootste bestseller van de 19e eeuw in Engelstalige literatuur.

De 20e eeuw zag schrijvers als Theodore Dreiser, Jack London en Gertrude Stein. Tussen de wereldoorlogen werd de Lost Generation bekend, waartoe de bekendste Amerikaanse schrijvers behoren. Voorbeelden zijn F. Scott Fritzgerald (The Great Gatsby), Ernest Hemingway (The Sun Also Rises), John Steinbeck (East of Eden) en William Faulkner (The Sound and the Fury). Na de Tweede Wereldoorlog zag men veel dystopische romans opkomen, die een vreselijke toekomst voorspellen, zoals Fahrenheit 451 van Ray Bradbury. Daarnaast werden de immigrantenliteratuur van Vladimir Nabokov, de onthullende literatuur van Sylvia Plath (The Bell Jar) en J.D. Salinger (The Catcher in the Rye), de fictie van Kurt Vonnegut (Slaughterhous Five) en Harper Lee (To Kill a Mockingbird) en de literatuur van minderheden (zoals The Invisible Man van Ralph Ellison) internationaal bekend.

Tegenwoordig zijn Stephen King, Stephenie Meyer en Suzanne Collins enkele van de bekendste Amerikaanse schrijvers. Daarnaast staan de Verenigde Staten nog bekend om hun stripboeken. Bekende strips volgen superhelden Superman en Spiderman en grappige strips, zoals Garfield en Peanuts.

Werelderfgoed

In de Verenigde Staten zijn er 24 monumenten, plaatsen en parken die als werelderfgoed zijn aangewezen. Dit zijn:


Eten

Een stuk cheesecake. De cheesecake komt oorspronkelijk uit New York.

De Amerikaanse keuken is beïnvloedt door de Europese, inheemse en Latijns-Amerikaanse keuken. Ook zijn er veel invloeden van de gerechten, die immigranten uit Azië en Afrika. Internationaal is de Amerikaanse keuken vooral bekend door zijn fastfood. Bekende gerechten, zoals de hotdog, de hamburger en de milkshake, zijn hier voorbeelden van. Fastfoodketens als McDonald's, Kentucky Fried Chicken en Burger King zijn dan ook internationaal bekend. Ook ketens als koffiehuis Starbucks zitten in veel landen. De cheesecake (soort van kwarktaart), de brownie, popcorn, cornflakes en chickenwings zijn hierdoor ook internationaal bekend.

Het ontbijt is een echte maaltijd met vruchtensap, cornflakes, eieren met spek en pancakes (dat zijn kleine, dikke pannenkoeken met stroop). De lunch is heel weinig; een sandwich, een hamburger of een hotdog en soms een stuk cheesecake (dat is een kwarktaart) of apple pie (appeltaart). Het diner, waar ze ruim een uur mee bezig zijn, is heel veel, vaak met rund- of kippenvlees. Daarbij worden enorme steaks (stuk vlees) zoals de T-Bone (soort steak) gegeten. Als je het in een restaurant niet op kan dan vraag je de serveerster om een doggy bag (dat is een plastic zak waar je het restant in kunt doen voor de hond). Elke streek in Amerika heeft zijn eigen specialiteiten. In Texas zijn veel gerechten beïnvloed door de Mexicaanse keuken. Hierdoor ontstond een combinatie die de Tex-Mex-keuken wordt genoemd. Voorbeelden van gerechten uit deze keuken zijn nacho's en chili con carne. In New Orleans zijn vis, rijst, en schaaldieren heel beroemd. Mensen die naar Amerika verhuizen (immigranten) hebben hun gerechten meegebracht en vandaar dat je nu in het hele land Italiaanse pizzeria's en Chinese, Griekse of Franse restaurants kunt vinden.

Muziek

De Verenigde Staten zijn ook de grootste muziekproducer ter wereld. Amerikaanse artiesten zijn daarom ook wereldberoemd. Amerikaanse muziek is beïnvloed door allerlei verschillende culturen uit Europa, Azië, Afrika en Latijns-Amerika. In de jaren 1920 werd onder meer jazzmuziek bekend. Ella Fitzgerald wordt ook wel de Koningin van de Jazz genoemd. Jazz komt oorspronkelijk uit New Orleans, maar verspreidde zich door de gehele Verenigde Staten. Een ander belangrijk figuur in jazz is Louis Armstrong. Ondertussen werd ook de countrymuziek bekend. Countrymuziek komt uit de landelijke gebieden van de Verenigde Staten en had Johnny Cash als belangrijkste figuur. De bekendste Amerikaanse artiest is waarschijnlijk Elvis Presly; the King of Rock 'n Roll. Hij is nog altijd een cultureel icoon. Zijn muziek is kenmerkend voor de jaren 50 en 60. In de jaren 50 ontstond de 'Motown-sound'. Dit is een muzieksoort die vooral werd gemaakt door getinte popsterren zoals Stevie Wonder, the Jackson 5, en the Supremes. Van the Jackson 5 zou uiteindelijk Michael Jackson wereldberoemd worden als de King of Pop.

Andere bekende Amerikaanse zangers en zangeressen zijn Tina Turner, Whitney Houston, Prince, Mariah Carey, Ariana Grande, Janet Jackson, Bob Dylan, Aerosmith, Eminem, Kanye West, Katy Perry, Christina Aguilera, Demi Lovato, Frank Sinatra, Billy Joel, Britney Spears, Lana Del Rey, Lady Gaga en Billie Elish.

Sport

Of het nu gaat om skiën, rafting, surfen, golfen, skateboarden of joggen, Amerikanen zijn dol op sport en hebben in hun land volop de gelegenheid om hun vrije tijd sportief door te brengen. De populairste teamsporten in Amerika zijn basketbal, honkbal en American Football. American Football is een soort rugby. De grote wedstrijden worden door miljoenen supporters van het plaatselijke team gevolgd. Die supporters zijn bijvoorbeeld voor de 'Redskins' uit Washington, de 'Cowboys' uit Dallas en de 'Giants' uit New York.

Autoraces zijn ook populair en worden veel gehouden. Ze trekken veel toeschouwers. Naast de officiële wedstrijden op het beroemde circuit van Indianapolis worden er ook races gehouden met opgevoerde, supersnelle, opgelapte wagens die in volle vaart op elkaar botsen.

Media

Vandaag de dag is Fox News Channel de populairste nieuwszender in de Verenigde Staten. Zij staan bekend om hun nieuwsuitzendingen, praatprogramma's en live-uitzendingen van bijvoorbeeld de presidentsverkiezingen.

De Verenigde Staten zijn de grootste producent van (televisie)series ter wereld. De Verenigde Staten zijn daarom ook de geboorteplaats van veel televisiegenres, zoals de talentenjacht, de realityshow, de soap en de sitcom. Een sitcom is een comedyprogramma dat in een dagelijkse setting (zoals een huishouden of een werkplaats) zit. Sitcoms zijn erg populair in de Verenigde Staten en bekende sitcoms zijn Friends, How I Met Your Mother en Modern Family. De vier grootste televisienetwerken van de Verenigde Staten zijn ABC, NBC, CBS en Fox. Daarnaast zijn er nog televisiezenders die zich speciaal op kinderen (Nickelodeon, Disney Channel en Cartoon Network) of jongeren (The CW) richten. Ook zijn er speciale nieuwszenders waar 24 uur per dag het laatste nieuws wordt uitgezonden, zoals CNN en Fox News Channel. Al sinds de jaren 80 zijn er in de Verenigde Staten speciale betaalzenders, zoals HBO. Sinds 2010 zijn ook de streamingdiensten in opkomst, zoals Netflix, Disney+ en Hulu.

Sinds de 18e eeuw zijn er al kranten en tijdschriften actief in de Verenigde Staten. Nog steeds worden er veel kranten gelezen. De belangrijkste kranten zijn USA Today, The Wall Street Journal, The New York Times en The Washington Post. Deze kranten worden verspreid door de gehele Verenigde Staten en sommige landen buiten de Verenigde Staten. Net als in veel andere landen verdienen veel kranten hun geld ook online. Veel staten en steden hebben hun eigen kranten, die veel gelezen worden. Bekende tijdschriften zijn Time en Newsweek. Veel internationaal bekende websites, zoals Wikipedia, Google en social-medianetwerken, zoals Twitter, Facebook en Instagram, komen uit de Verenigde Staten.

Politiek

De ondertekening van de Amerikaanse grondwet gebeurde op 17 september 1787. Veel landen hebben een grondwet die geïnspireerd is door de Amerikaanse grondwet.

De Verenigde Staten zijn constitutionele republiek met een presidenteel stelsel. Dit betekent dat het staatshoofd van het land een gekozen president is en het land een grondwet heeft. De Amerikaans grondwet is de oudste grondwet ter wereld en is aangenomen in 1787. De grondwet verteld de taken van de president, het parlement en het Hooggerechtshof. Daarnaast maakt de grondwet een onderscheidt tussen de taken van de individuele staten en die van de federale (landelijke) overheid. Aan de Amerikaanse grondwet zijn artikelen toegevoegd, die de amendementen worden genoemd. Dit zijn er in totaal 27 en zijn toevoegingen aan de grondwet. De amendementen hebben er bijvoorbeeld voor gezorgd dat de slavernij officieel werd afgeschaft en vrouwen kunnen stemmen. De eerste tien amendementen werden tegelijkertijd met de grondwet aangenomen en worden de Bill of Rights genoemd. Hierin staan de vrijheden van burgers, waaronder de vrijheid van meningsuiting en het recht op het bezit van wapens.

De grondwet is gebaseerd op het idee van de trias politici van de Fransman Montesquieu. De politieke macht in de Verenigde Staten is hierdoor gescheiden in drie machten:

  • De uitvoerende macht, bestaande uit de president en zijn regering. Op statelijk niveau is dit de gouverneur en zijn regering.
  • De wetgevende macht, bestaande uit het Amerikaans Congres. Op statelijk niveau is dit het congres van die staat.
  • De rechtsprekende macht, bestaande uit een heel rechtssysteem, waarvan het Hooggerechtshof de hoogste rechter is. Op statelijk niveau is dit het hooggerechtshof van die staat.

In de volgende kopjes wordt functie iedere instantie beschreven.

President en zijn regering

Lees ook president van de Verenigde Staten en vicepresident van de Verenigde Staten
Joe Biden is sinds 20 januari 2021 de president van de Verenigde Staten.

De president van de Verenigde Staten wordt internationaal gezien als de machtigste man ter wereld. Aangezien de Verenigde Staten een supermacht zijn, heeft de president internationaal een belangrijke functie. De president heeft veel macht op het gebied van defensie (het leger) en buitenlandse zaken, maar heeft op binnenlands gebied weinig te zeggen. De president wordt eens in de vier jaar gekozen tijdens de presidentsverkiezingen. Een president mag sinds 1967 zich maar twee termijnen dienen als president. Dit betekent dat een zittend president zich een tweede keer verkiesbaar mag stellen. Als hij/zij dit wint, mag hij/zij dit niet voor een derde keer. Dit is bedacht na het presidentschap van Franklin D. Roosevelt, die maar liefst vier termijnen president was. Een president moet minstens 35 jaar oud zijn, de Amerikaanse nationaliteit hebben en in de Verenigde Staten geboren zijn of één van de ouders moet in de Verenigde Staten geboren zijn. De huidige president van de Verenigde Staten is Joe Biden namens de Democratische Partij. De ambtswoning van de president is het Witte Huis.

De president wordt gesteund door de vicepresident, een soort van helper van de president. De Amerikaanse grondwet is onduidelijk over wat het vicepresidentschap precies inhoudt, waardoor het per president verschilt. Vaak is de vicepresident een belangrijke adviseur van de president. Daarnaast is vervangt de vicepresident de president bij ziekte of afwezigheid. De vicepresident volgt de president op als president (minstens tot aan de volgende verkiezingen) als de president overlijdt, wordt afgezet of aftreed. In de Amerikaanse geschiedenis zijn 4 presidenten vermoord, 4 presidenten zijn overleden tijdens hun presidentschap en 1 president trad vrijwillig af. In alle gevallen volgende de vicepresident hen op. Naast de vicepresident bestaat de Amerikaanse regering ook uit een verzameling van ministers, adviseurs, ambassadeurs en directeurs van agentschappen.

Het Amerikaans Congres

Zie Amerikaans Congres voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
Het Capitool is de plaats waar het Amerikaans Congres vergaderd.

Het Amerikaans Congres is de wetgevende macht van de Verenigde Staten. Het congres zetelt in het Capitool en bestaat uit twee kamers:

  • Het Huis van Afgevaardigden bestaande uit 435 leden, die iedere twee jaar door middel van verkiezingen worden gekozen. Ieder lid vertegenwoordigt een zogeheten kiesdistrict (een bepaald gebied in de Verenigde Staten). Het Huis van Afgevaardigden stemt als eerste over een wetsvoorstel, waarna het doorgaat naar de Senaat. Naast de 435 leden zijn er nog 6 leden die niet kunnen stemmen over wetten. Deze leden vertegenwoordigen Puerto Rico, Washington D.C., de Amerikaanse Maagdeneilanden, Amerikaans-Samoa, de Noordelijke Marianen en Guam. Enkel leden uit de 50 staten kunnen stemmen. Hoeveel afgevaardigden een staat krijgt hangt af van het aantal inwoners een staat heeft.
  • De Senaat bestaande uit 100 leden, waarvan elke twee jaar een derde opnieuw wordt gekozen. Een senator blijft dus normaal zes jaar zitten. Iedere staat stuurt twee senatoren. De Senaat stemt als tweede over een wetsvoorstel. Toch wordt de Senaat als belangrijker gezien, aangezien de Senaat ook benoemingen voor ministers en rechters in het Hooggerechtshof goed moet keuren. De voorzitter van de Senaat is de vicepresident. Hij/zij geeft ook de beslissende stem als 50 senatoren voor en 50 senatoren tegenstemmen.

Iedere twee jaar is er de zogeheten Election Day. Dit is de dag waarop Amerikanen naar de stembus gaan. Iedere twee jaar stemmen zij voor een afgevaardigde in hun kiesdistrict en daarnaast stemmen bepaalde staten in de senatorverkiezingen. Eens in de vier jaar worden op dezelfde dag de presidentverkiezingen gehouden. Politieke campagnes in de Verenigde Staten zijn over het algemeen harder dan in veel Europese landen.

De twee dominante politieke partijen in de Verenigde Staten zijn de Republikeinse Partij en de Democratische Partij. Daarnaast zijn er nog derde partijen, zoals de Libertarische Partij of de Groene Partij, maar deze hebben op nationaal niveau haast geen invloed. In de Amerikaanse politiek is de Republikeinse Partij centrumrechts tot extreemrechts en de Democratische Partij centrum tot extreemlinks. Beide partijen hebben zowel extreme als gematigde kandidaten, die soms erg qua standpunten verschillen. Hoewel de gematigden van de partijen vrij weinig van elkaar verschillen, gaat het soms erg hard tussen de partijen. Zo worden de Republikeinen vaak beschuldigt van gerrymandering en het onderdrukken van stemmen, terwijl de Democraten weer beschuldigt worden van stemfraude.

Het Hooggerechtshof

Zie Hooggerechtshof van de Verenigde Staten voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
Het Hooggerechtshof vergadert in de Supreme Court Building tegenover het Capitool.

De derde belangrijke instantie van de Amerikaanse overheid is het hooggerechtshof. Het hooggerechtshof bestaat uit negen rechters. De president kan rechters nomineren en de Senaat keurt deze vervolgens goed of af. Het hooggerechtshof heeft in tegenstelling tot veel andere landen veel invloed in de Amerikaanse politiek. Hoewel de rechters officieel neutraal zijn, is er een scheiding tussen progressieve rechters (vaak in verband gebracht met de Democraten) en conservatieve rechters (vaak in verband gebracht met de Republikeinen). De rechters interpreteren de Amerikaanse grondwet bij belangrijke rechtszaken. Door de fillibuster in de Amerikaanse Senaat duurt sommige wetgeving erg lang of wordt verworpen. Het hooggerechtshof kan de wet veranderen door te oordelen dat een wet niet grondwettelijk is. Deze rechtszaken zijn onder de Amerikanen over het algemeen goed bekend. Een voorbeeld was de zaak Roe v. Wade uit 1973, waardoor abortus in de gehele VS werd gelegaliseerd. Ook Obergefell v. Hodges uit 2015 is een bekende zaak, die het homohuwelijk in de gehele Verenigde Staten legaal maakte. Het hooggerechtshof heeft het recht om eerdere uitspraken terug te draaien, maar dit gebeurd vrij weinig.

Federalisme

Het state capitol van de staat Idaho. Zoals je ziet lijkt deze erg op het Amerikaans Capitool. Eigenlijk zijn de Amerikaanse staten op precies dezelfde manier georganiseerd als de federale overheid.

De Verenigde Staten zijn daarnaast nog een federatie. Een federatie is een verzameling van staten die samen één land vormen. De Verenigde Staten bestaan uit 50 staten, 6 overzeese gebieden en 1 federaal district. De landelijke overheid van de Verenigde Staten alle macht als het op buitenlands beleid en defensie aankomt. Daarnaast heeft de landelijke overheid nog op bepaalde vlakken macht, zoals onderwijs, gezondheidszorg en economie, maar deelt deze met de staten. Iedere staat heeft zijn eigen regering, gouverneur, parlement en hooggerechtshof. Het parlementsgebouw van iedere staat wordt zelfs een state capitol genoemd. Eigenlijk is de overheid van iedere staat precies zo ingericht als die van de landelijke overheid. De staat Nebraska is hierop de uitzondering, aangezien het parlement hier slechts uit één kamer bestaat en niet uit twee. Iedere staat heeft ook zijn eigen grondwet. Op sommige vlakken is het onduidelijk of een beslissing genomen moet worden door de landelijke overheid of door de staten zelf. Voordat het Amerikaans Hooggerechtshof oordeelde in de zaak Obergefell v. Hodges was het zo dat het homohuwelijk in bepaalde staten (zoals Massachusetts) wel toegestaan was, terwijl het in andere staten (zoals Georgia) niet toegestaan was. Het Amerikaans hooggerechtshof kan dus ook de wetgeving van staten omverwerpen.

De zes overzeese gebieden zijn precies zo ingericht als de staten, maar hebben meer zeggenschap over hun eigen zaken. De Amerikaanse overheid is wel verantwoordelijk voor hun bescherming en hun buitenlands beleid. Ook moeten de overzeese gebieden zich aan de Amerikaanse grondwet houden. Aan de andere kant zijn de overzeese gebieden niet vertegenwoordigt in het Amerikaans congres en kunnen niet stemmen op de president. De kleine afgelegen eilanden van de Verenigde Staten vormen hierop de uitzondering. Deze worden rechtstreeks door de Amerikaanse overheid bestuurd, aangezien ze onbewoond zijn. Het federaal district Washington D.C. heeft weer minder rechten dan de staten. Het Amerikaans Congres moet namelijk hun budget goedkeuren en regelgeving voor het district veranderen. De inwoners van het district kunnen niet voor het Amerikaans Congres stemmen, maar weer wel voor de president. In voornamelijk Washington D.C. en Puerto Rico zijn er bewegingen om van die gebieden een staat te maken.

Defensie

Een militaire parade. Veel Amerikanen zijn trots op hun leger. Militairen en veteranen krijgen ook vaak gratis toegang tot bijvoorbeeld dieren- en pretparken.

De Verenigde Staten zijn de grootste militaire macht ter wereld. De Amerikaanse president is de leider van het Amerikaans leger, maar de dagelijkse organisatie van het leger loopt via het ministerie van Defensie en het ministerie van Binnenlandse Veiligheid. De Verenigde Staten spenderen het grootste gedeelte van hun budget (maar liefst 36%) aan defensie. Het Amerikaans leger bestaat uit zes takken:

  • United States Army - dat zich richt op oorlogsvoering op het land. Dit is het oudste en grootste onderdeel van het leger en zo'n 1 miljoen mensen zijn ervan in dienst.
  • United States Navy - dat zich richt op oorlogsvoering op zee. Voor de marine zijn zo'n 300.000 mensen actief.
  • United States Air Force - dat zich richt op oorlogsvoering in de lucht. Voor de luchtmacht zijn zo'n 317.000 mensen actief.
  • United States Marine Corps - dat zich richt op oorlogsvoering aan de kusten en de veiligheid aan oorlogsschepen. Voor deze dienst zijn zo'n 182.000 mensen actief.
  • United States Coast Guard - dat zich richt op de bescherming van de Amerikaanse kusten. Voor deze dienst zijn zo'n 40.992 mensen actief.
  • United States Space Force - deze dienst is in 2019 opgericht door president Trump. Het richt zich op (toekomstige) oorlogsvoering in de ruimte. Voor deze dienst zijn zo'n 2.500 mensen actief, waarmee het de kleinste tak van het Amerikaans leger is.

Het Amerikaans leger heeft in verschillende oorlogen gevochten, waaronder beide wereldoorlogen, de Irakoorlog en de Vietnamoorlog. Een deel van het Amerikaans leger bevindt zich in het buitenland, vanwege missies, maar ook omdat de Verenigde Staten veel basissen in bevriende landen hebben. Zo is er bijvoorbeeld een Amerikaans legerbasis in Polen en eentje in Duitsland. Samen met Canada en een groot aantal Europese landen vormen de Verenigde Staten de NAVO, een militaire samenwerking. Daarnaast zijn er nog militaire samenwerkingen met Japan, Australië, Nieuw-Zeeland, Zuid-Korea, Taiwan, India en veel landen in Afrika, het Midden-Oosten en Latijns-Amerika. Het Amerikaans leger beschermt naast de Verenigde Staten ook de landen Dominica, Grenada, de Marshalleilanden, Micronesia en Palau, aangezien deze landen zelf geen leger hebben.

De Verenigde Staten zijn ook een van de landen met atoomwapens. Sinds het einde van de Koude Oorlog zijn de Verenigde Staten bezig dit aantal te verminderen.

Externe links


Afkomstig van Wikikids , de interactieve Nederlandstalige Internet-encyclopedie voor en door kinderen. "https://wikikids.nl/index.php?title=Verenigde_Staten&oldid=658857"