Tornado
Een tornado (ook wel windhoos, draaiwind of draaistorm) is een wervelwind. Een tornado lijkt op een draaikolk. Ze komen vooral voor in afwisselende weersomstandigheden. Tornado Alley is een plek midden in de Verenigde Staten, waar heel vaak tornado's voor komen. Een deel van Noordwest-Europa wordt gezien als de Europese Tornado Alley omdat er in vergelijking met de rest van Europa daar de meeste tornado's voorkomen, al zijn dat er, vergeleken met de Amerikaanse Tornado Alley, veel minder.
Hoe ontstaat een tornado?
Een tornado ontstaat als koude en warme lucht elkaar ontmoeten. De koude lucht schuurt langs de warme lucht. De ijslucht wordt opgeladen en stijgt omhoog. Doordat de warme lucht is opgeladen is het nu een onweerswolk. Als de lucht rond geduwd wordt, ontstaat er een tornado. Op dat moment komt de tornado. Als ze heel snel draaien, komt er een klein stuk omlaag. Nu worden de tornado's even magnetisch; de aarde is een magneet en de tornado is een magneet, daarom trekken ze elkaar aan. Als de tornado de grond aanraakt, verwoest hij alles wat hem in de weg staat zoals houten huizen, auto's en bomen.
Soorten tornado's
Er zijn verschillende soorten tornado's, zoals:
- Stofhoos
- Waterhoos
- Windhoos
Een 'hoos' betekent: Sterk wervelende wind. Bij het ontstaan van een hoos ontstaat soms een slurf. Een hoos die tot aan het aardoppervlak reikt en het kan grote schade veroorzaken.
Zo'n wervelende wind kan op het water plaatsvinden, of in een woestijn. Je kan je wel voorstellen dat een hoos op de zee, een waterhoos genoemd wordt. Windhoos is een tornado waarbij de slurf alleen uit lucht bestaat. Als er veel stof is, zoals in een woestijn, dan zit er veel stof in de hoos. Dan noem je het een stofhoos. Bekijk de plaatjes maar eens! Kan jij de verschillen zien aan de hoos?
Een tornado kan zelfs meerdere trechters hebben. Een trechter is de slurf die je ziet. Op het onderste plaatje zie je een tornado met meerdere trechters.
Tornadokrachten
Hoe sterk een tornado is meet je met de schaal van Fujita. Tetsuya Theodore Fujita was een Japanse weerkundige. Zijn schaal geeft aan hoe snel de wind waait in een tornado en voor hoeveel schade de tornado zorgt.
| Kracht | Snelheden | Omschrijving | Voorbeeld 1 | Voorbeeld 2 |
|---|---|---|---|---|
| EF0 | 64–117 km/h | Lichte schade | 
|
.jpg)
|
| EF1 | 118–180 km/h | Matige schade | 
|
|
| EF2 | 181–251 km/h | Aanzienlijke schade | 
|
.jpg)
|
| EF3 | 252–330 km/h | Ernstige schade | 
|
|
| EF4 | 331–417 km/h | Zeer zware schade | 
|
|
| EF5 | > 418 km/h | Catastrofaal | 
|
|
,_UK_-_Air_Force_AN0854146.jpg)
.jpg)
Stormjagers
Er zijn mensen die, zoals de naam al zegt, jagen op tornado's. Niet echt jagen natuurlijk, maar deze mensen maken foto's of video's van buiten of binnen in de tornado. De stormjagers verdienen er geld mee door de clipjes op hun website te zetten. Deze mensen hebben speciale apparatuur voor het jagen op deze stormen. Zo werken ze samen met de mensen bij een weerstation. Deze mensen voorspellen het weer met speciale apparatuur en daar maken de storm jagers gebruik van om te bepalen waar een tornado kan komen.
Er zijn ook stormjagers die met speciale vliegtuigen proberen door een tornado heen te vliegen. Dit wordt alleen gedaan met een speciaal vliegtuig. Het vliegtuig heeft de naam: Snoopy- XV208. Dit doen ze om allemaal metingen te doen, zoals de kracht van de tornado. Dit kan je niet met alle vliegtuigen doen. Zo'n vliegtuig heeft een speciale 'neus'. Ze meten een speciaal wolkenpatroon. Een verkenningsvlucht kan wel 12 uur duren en hierbij vliegt het vliegtuig dan vaak meer dan één keer door de kern van de tornado.
Stormjagers gebruiken ook barometers. Deze meters gebruiken ze om verandering in luchtdruk op te sporen. De barometer werd in 1644 uitgevonden door Evangelista Torricelli, een Italiaanse natuurkundige. Een storm, zoals een tornado of orkaan worden opgebouwd in gebieden met een hele lage druk. Met zo'n barometer kan je dus een beetje het weer voorspellen en voorspellen of er een tornado komt.
Toekomst
Waarschijnlijk zullen we nooit in staat zijn om tornado's tegen te houden. Maar we kunnen nog veel meer leren over het leven met zware stormen en ook de gevolgen. Want na zo'n storm is vaak veel kwijt en verwoest. Kijk nog maar eens bij de schaal van Fujita.
Mensen in gebieden waar het vaak voorkomt hebben bijvoorbeeld al schuilkelders om in te schuilen als er een ramp komt. Of er zijn borden langs de weg met een route naar een veilige plek. Ook zijn er speciale radio- en tv kanalen waarbij je kan luisteren naar waar een tornado is en wat je het beste kan doen als je daar dicht bij in de buurt bent.
Veel mensen, zoals stormjagers, bestuderen tornado's die al geweest zijn om te kijken hoe ze konden ontstaan en wat er de volgende keer anders kon met mensen in veiligheid brengen bijvoorbeeld. Zo zijn we met zijn alle bezig om steeds slimmer te worden op dit gebied en steeds meer te weten om de volgende keer beter voorbereid te zijn. We hebben al barometers, vliegtuigen, weerbeelden en nog veel meer waarmee we tornado's op kunnen sporen en mensen kunnen waarschuwen.
Zie ook
Bronnen
De bronnen die ik heb gebruikt zijn:
- Meteolink (z.j.). Tornado. Opgehaald op 4 november 2017 van
- Morris, N., Dijkhof, T. & Bull, P. (1999). Orkanen en tornado's. Harmelen: Corona Gidsen
- Pelican Radio Group (z.j.). Meteorological Research Flight (MRF). Opgehaald op 6 november 2017 van
- Tenenbaum, D. J. (2014). Tornadoes strike again. How do they work. Opgehaald op 4 november 2017 van