Nebraska

Nebraska The Cornhusker State
Hoofdstad	Lincoln
Aantal inwoners	1.961.504 (2020)
Oppervlakte	200.520 km²
Gouverneur	Jim Pillen (R)
Lid van de VS sinds	1867
Portaal Verenigde Staten

Een kaart van Nebraska

Nebraska is een van de vijftig staten van de Verenigde Staten. De staat ligt in het midden van het land. De afkorting van Nebraska is NE. De bijnaam is 'The Cornhusker State'. Een cornhusker is een persoon of machine die de buitenkant van maïs verwijderd. In Nebraska wordt dan ook veel maïs verbouwd. De staat werd 1,9 miljoen inwoners en is de 38e staat qua inwonersaantal. De hoofdstad van Nebraska is Lincoln, maar de grootste stad is Omaha.

Oorspronkelijk werd Nebraska door verschillende inheemse volkeren bewoond. In 1854 ontstond het Nebraska-territorium, wat een stuk groter dan de staat was. In 1867 trad Nebraska toe als de 37e staat van de Verenigde Staten. Nebraska is een stuk landelijke staat. De landbouw is dan ook erg belangrijk voor de economie van Nebraska. De staat grenst aan de staten Colorado, Wyoming, South Dakota, Iowa, Missouri en Kansas.

Nebraska staat bekend als een "rode staat". Dat betekent dat de Republikeinse Partij veel invloed in de staat heeft. Desondanks wordt het 2e kiesdistrict van Nebraska als een swing district gezien, wat zowel door Democraten als Republikeinen gewonnen had worden. In Nebraska zijn de kiesmannen ook over kiesdistricten verdeeld (anders dan in andere staten).

Geschiedenis

Pre-koloniale periode

In Nebraska woonden verschillende inheemse voor de komst van de Europese kolonisten. De belangrijkste volkeren waren de Omaha, de Missouria, de Ponca, de Pawnee en de Sioux. De naam Nebraska is afkomstig van de Chiwere -uitdrukking ñįbraske, wat ‘plat water’ betekent.

Het Nebraska- en het Kansas-territorium in 1855

Koloniale periode

De eerste Europeanen die Nebraska bezochten waren de Spanjaarden. De Spanjaarden bezochten de regio ergens tussen 1690 en 1700. De Fransen wilden vanuit het noorden ook de regio onder hun controle hebben. Zij bezochten de regio voor het eerst in 1703. De Fransen waren vooral geïnteresseerd in de volledige controle over de Missouri. In 1719 hadden zij verschillende verdragen met verschillende volkeren. De Spanjaarden en Fransen hadden conflicten over de regio.

Na de Zevenjarige Oorlog moest Frankrijk vertrekken uit het gebied. Hierna hadden de Britten en de Spanjaarden conflicten over het gebied. De Britten probeerden ook verdragen met inheemse volkeren te sluiten. Na de onafhankelijkheid van de Verenigde Staten probeerden de Amerikanen het gebied over hun controle te brengen. Het Spaanse Rijk was inmiddels in verval geraakt, waardoor de Amerikanen makkelijk naar het westen konden uitbreiden.

Kansas-Nebraska Act

Vanaf 1848 trokken steeds meer mensen naar het gebied. De oorzaak hierna de goudkoorts in de nieuwe staat Californië. Op 30 mei 1854 werden de territoria Kansas en Nebraska gecreëerd. Deze territoria waren nodig om een spoorlijn tussen Californië en het oosten van de Verenigde Staten aan te leggen. Het Nebraska-territorium was groter dan de huidige staat Nebraska. Naast Nebraska waren ook North Dakota, South Dakota, Colorado, Wyoming en Montana (deels) onderdeel van het gebied.

Kolonisten uit het oosten komen naar Nebraska in 1866

De Kansas-Nebraska Act was overigens een zeer omstreden wet. In de Verenigde Staten waren in de jaren 1850 groter spanningen over de slavernij. De Zuidelijke Staten wilden de slavernij behouden en uitbreiden, terwijl de Noordelijke Staten er vanaf wilden. Volgens de wet mochten de territoria Kansas en Nebraska zelf bepalen of ze de slavernij zouden toestaan of niet als ze een staat zouden worden. Zowel voor- als tegenstanders van de slavernij verhuisden naar de twee territoria om deze stemming te beïnvloeden. Vooral in het Kansas-territorium was dat het gebied, waar een strijd ontstond (Bleeding Kansas). Het Nebraska-territorium was minder geschikt voor de slavernij, waardoor de strijd hier minder hevig was.

Toetreding als staat

Nebraska trad toe als staat op 1 maart 1867, vlak na de Amerikaanse Burgeroorlog. De toetreding van Nebraska was redelijk omstreden. In de grondwet van de staat stond dat enkel witte Amerikanen in de staat konden stemmen. Het Amerikaans Congres wilde enkel Nebraska een staat maken als deze regel uit de grondwet werd verwijderd. Het parlement nam hiervoor zelfs een wet aan. President Andrew Johnson probeerde om een veto uit te spreken tegen de wet, maar het Amerikaans Congres riep hem terug. Nebraska is daardoor de enige staat die werd toegelaten door middel van een veto.

De hoofdstad van Nebraska verhuisde toen van Omaha naar Lincoln. Deze stad is vernoemd naar president Abraham Lincoln, die twee jaar eerder vermoord werd. In de jaren 1870 en 1880 verhuisden steeds meer mensen naar Nebraska. De inheemse inwoners kwamen verschillende keren in opstand, maar de laatste grote opstand in 1873 werd hard neergeslagen. De meeste mensen kwamen naar Nebraska om boer te worden. Later kwamen er ook veel fabrieken naar de staat.

Nebraska in 1952

In de jaren 1890 kwam het populisme naar Nebraska. De Populist Party was een Amerikaanse partij die actief was in de regio. De partij was onder andere voorstander van progressieve ideeën (zoals het vrouwenkiesrecht), democratische hervorming en het verbieden van alcohol. Tijdens de Progressive Era was Nebraska een progressieve staat. Veel ideeën van de populisten werden in Nebraska doorgevoerd.

20e eeuw

Nebraska werd zwaar getroffen door de Grote Depressie in de jaren 1930. De prijzen van graan en vee halveerden en veel mensen werden werkloos. Veel landbouwgrond was leeg, waardoor veel stof opwaaide. Nebraska was onderdeel van de zogeheten Dust Bowl. Tijdens de jaren 1940 kwam er verbetering door de New Deal van president Franklin D. Roosevelt. Ook zorgde de Tweede Wereldoorlog voor meer werkgelegenheid. Zo werd veel voedsel verpakt en werden veel wapens in de staat gemaakt.

Na de Tweede Wereldoorlog ging het enkele jaren goed met Nebraska. Dat veranderde in jaren 1980 toen veel boerderijen en fabrieken moesten sluiten.

Geografie

Een landbouwgebied in Nebraska

Landschap

Nebraska ligt volledig in de Great Plains. Dit is een grote vlakte in het midden van de Verenigde Staten en Canada. Deze vlakte staat vooral bekend om zijn vele landbouwgebieden, grasvelden en bossen. Nebraska is een vrij vlakke staat. In het noorden zijn er wel enkele bergen. Hier bevinden zich ook enkele gletsjers.

Nebraska ligt ten westen van de rivier Missouri. Andere belangrijke rivieren in de staat zijn de North Platte, de South Platte, de Niobraca en de Republican River. De staat is verdeeld in twee verschillende tijdzones. Het hoogste punt van de staat is Panorama Point met een hoogte van 1.653 meter.

Grote steden

In Nebraska liggen een aantal steden. Hier staan de tien grootste.

Grootste steden van Nebraska
Omaha Lincoln		Naam	Inwoners (2017)	County	Grand Island Kearney
	1.	Omaha	466.893	Douglas County
	2.	Lincoln	284.736	Lancaster County
	3.	Bellevue	53.424	Sarpy County
	4.	Grand Island	51.390	Hall County
	5.	Kearney	33.835	Buffalo County
	6.	Fremont	26.457	Dodge County
	7.	Hastings	24.989	Adams County
	8.	Norfolk	24.434	Madison County
	9.	North Platte	23.888	Lincoln County
	10.	Columbus	23.128	Platte County

Klimaat

Nebraska heeft verschillende klimaten. Het grootste deel van de staat heeft een landklimaat. Dat klimaat staat bekend om zijn harde winters en hete zomers. Het zuidwesten van de staat heeft een subtropisch klimaat. De winters zijn hier een stuk zachter, maar de zomers zijn ongeveer even heet. In Nebraska is de neerslag vrij regelmatig verspreid over het jaar. Dat komt door wind vanuit de Rocky Mountains. Aan de grens met Colorado heeft Nebraska een steppeklimaat. Hier is het een stuk droger.

De staat ligt in de Tornado Alley. Dat is een plaats in de Verenigde Staten waar veel tornado's voorkomen. Deze wervelstormen kunnen veel schade aanrichten, maar zijn van kleine omvang.

Het uitzicht vanaf Panorama Point

Bevolking

Bevolkingsgroepen

In 2020 had Nebraska 1,9 miljoen inwoners. Het aantal inwoners van de staat neemt nog steeds toe. In vergelijking met 2010 had Nebraska 100.000 inwoners meer.

Een kerk in Nebraska

78% van de bevolking van de staat bestaat uit witte Amerikanen. Zij hebben vaak voorouders uit Duitsland, Ierland, het Verenigd Koninkrijk, Tsjechië, Zweden of Polen. Nebraska heeft de grootste groep Tsjechische Amerikanen van heel het land. 4,7% van de bevolking bestaat uit Afro-Amerikanen, 2,5% uit Aziatische Amerikanen en 1% uit inheemse Amerikanen. Latino's vormen 10% van de bevolking. Zij worden soms tot de witte Amerikanen en soms tot de zwarte Amerikanen gerekend.

Taal

De officiële taal van Nebraska is het Engels. Dat staat ook benoemd in de grondwet. Engels is de dagelijkse taal voor inwoners. De meeste inwoners kunnen ook enkel Engels spreken.

Andere belangrijke talen zijn het Duits en het Spaans.

Religie

Nebraska is een vrij gelovige staat. 75% van de bevolking van Nebraska hangt het christendom aan. De grootste christelijke stroming is het protestantisme (51%). De meeste protestanten in Nebraska behoren tot het lutheranisme, het methodisme of het evangelicisme. 23% van de bevolking is aanhanger van de Rooms-Katholieke Kerk en 1% behoort tot de mormonen.

20% van de staat hangt geen religie aan. Andere religies zijn het hindoeïsme en het boeddhisme.

Politiek

Statelijke politiek

Het parlementsgebouw van Nebraska

Het dagelijks bestuur van Nebraska ligt in de handen van een gouverneur. De huidige gouverneur van de staat is Jim Pillen van de Republikeinse Partij. De gouverneur wordt iedere vier jaar gekozen. Een gouverneur mag maximaal drie termijnen dienen, waarvan twee aaneengesloten. De gouverneur wordt geholpen door een luitenant-gouverneur en verschillende ministers. Een deel hiervan wordt ook via directe verkiezingen gekozen.

Nebraska heeft daarnaast een parlement; de Nebraska Legislature. In tegenstelling tot andere staten heeft Nebraska een eenkamerstelsel. Dat betekent dat het parlement van de staat uit slechts één kamer bestaat. Enkel het parlement van Nebraska heeft één kamer. De parlementen van andere staten hebben altijd twee kamers (een tweekamerstelsel). Oorspronkelijk had Nebraska ook twee kamers. In 1934 werd echter besloten om een van de twee kamers af te schaffen na een referendum. Dat had deels met de Grote Depressie te maken. De staat kon hierdoor kosten besparen.

Het parlement van Nebraska bestaat uit 49 leden. Iedere twee jaar wordt de helft van de leden gekozen. Momenteel heeft de Republikeinse Partij een meerderheid in het parlement. De overige zetels worden door de Democratische Partij ingenomen.

Bestuurlijke indeling

Nebraska is verdeeld in 93 county's. Op onderstaande kaart staan zij allemaal aangegeven.

Landelijke politiek

De drie congresdistricten van Nebraska. Ondanks het verschil in grootte hebben alle districten ongeveer even veel inwoners.

Nebraska staat bekend als een rode staat. Dit betekent dat de Republikeinse Partij grote aanhang heeft in de staat. Nebraska stemt tijdens verkiezingen vaak op Republikeinse kandidaten.

Toch is Nebraska ook een bijzondere staat op het gebied van de presidentsverkiezingen. Normaal gesproken wint de winnaar van een staat altijd alle kiesmannen. Dit gaat anders in Nebraska en Maine. Beide staten hebben enkele kiesmannen verdeeld over de congresdistricten en enkele kiesmannen worden op statelijk niveau toegedeeld. In totaal heeft Nebraska vijf kiesmannen. De staat is verdeeld in drie congresdistricten (1e, 2e en 3e district). Ieder district krijgt krijgt één kiesman. De kandidaat die een meerderheid krijgt in het district, wint de kiesman voor dat district. De overige twee kiesmannen worden toegewezen aan de kandidaat die een meerderheid in de gehele staat.

Deze situatie bestaat sinds de verkiezingen van 1992. Sindsdien zijn altijd alle kiesmannen naar dezelfde kandidaat gegaan, behalve in 2008 en 2020. Het 2e district van Nebraska is namelijk een stuk gematigder dan de rest van de staat. De Democraten maken in dit district ook een kans. Barack Obama won deze ene kiesman in 2008, terwijl alle andere kiesmannen voor de staat naar de Republikein John McCain gingen. In 2020 won Joe Biden dit district, terwijl Donald Trump alle andere kiesmannen voor de staat won. Het 2e district wordt daarom ook wel een swing district genoemd, maar Nebraska is geen swing state.

Het platteland van Nebraska

In het Amerikaans Congres wordt Nebraska vertegenwoordigd met drie afgevaardigden en twee senatoren. De drie afgevaardigden zijn allemaal Republikeinen. De twee senatoren (Deb Fischer en Pete Ricketts) zijn ook Republikeins.

Economie

De landbouw is voornamelijk belangrijk voor de economie van Nebraska. Uit de staat komt veel varkens- en rundvlees, graan en sojabonen. Ook is maïs een zeer belangrijk landbouwproduct uit Nebraska. Op het gebied van industrie zijn vooral transport, telecommunicatie, informatietechnologie en assemblage belangrijk.

Een bekend bedrijf uit Nebraska is Kool-Aid. Dat is een merk limonade in de vorm van poeder. Dit poeder wordt vervolgens met water (en suiker) gemixt.

	Bestuurlijke indeling van de Verenigde Staten van Amerika (lijst)
Alabama - Alaska - Arizona - Arkansas - Californië - Colorado - Connecticut - Delaware - Florida - Georgia - Hawaï - Idaho - Illinois - Indiana - Iowa - Kansas - Kentucky - Louisiana - Maine - Maryland - Massachusetts - Michigan - Minnesota - Mississippi - Missouri - Montana - Nebraska - Nevada - New Hampshire - New Jersey - New Mexico - New York - North Carolina - North Dakota - Ohio - Oklahoma - Oregon - Pennsylvania - Rhode Island - South Carolina - South Dakota - Tennessee - Texas - Utah - Vermont - Virginia - Washington - West Virginia - Wisconsin - Wyoming Niet-onafhankelijke gebieden en federaal district van de Verenigde Staten Amerikaans-Samoa - Guam - Noordelijke Marianen - Puerto Rico - Amerikaanse Maagdeneilanden - Washington D.C. - Kleine afgelegen eilanden van de Verenigde Staten