België: verschil tussen versies

Uit Wikikids
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
 
(173 tussenliggende versies door 40 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
{{Award}}
 
 
{{België}}
 
{{België}}
  +
[[Bestand:Be-map.png|300px|miniatuur|Kaart van België]]
'''België''' ([[Frans]]: ''Belgique'', [[Duits]]: ''Belgien'') is een West-[[Europa (werelddeel)|Europees]] land dat grenst aan de landen [[Frankrijk]], [[Nederland]], [[Luxemburg]] en [[Duitsland]]. Het ligt in de [[Benelux]].
 
  +
{{Portaal beschikbaar|België|Deus_flag_belgium KL.png}}
  +
'''België''' ([[Frans]]: ''Belgique'', [[Duits]]: ''Belgien'') is een land in [[West-Europa]]. Het grenst in het noorden aan [[Nederland]], in het oosten aan [[Duitsland]], in het zuidoosten aan [[Luxemburg (land)|Luxemburg]] en in het zuiden aan [[Frankrijk]]. In het westen ligt de [[Noordzee]]. België is onderdeel van de [[Europese Unie]] en de [[NAVO]]. Er wonen zo'n 11,6 miljoen mensen en de officiële talen zijn [[Nederlands]], [[Frans]] en [[Duits]]. De hoofdstad van België is [[Brussel (stad)|Brussel]].
   
  +
De naam ''België'' werd voor het eerst gebruikt door de Romeinse krijgsheer [[Julius Caesar]]. Hij noemde het gebied destijds "Belgica" en de inwoners "Belgae". België bestond lange tijd uit allerlei kleine landjes. Later werd het bestuurd door de Bourgondiërs, de Habsburgers, de Spanjaarden, de Oostenrijkers en uiteindelijk de Nederlanders. In 1830 werd België onafhankelijk van Nederland na de [[Belgische Revolutie]]. Sindsdien is het land een [[democratie]] en een [[monarchie]]. België was lang een [[neutraal]] land. Hier kwam een einde aan tijdens de [[Eerste Wereldoorlog]], toen de Duitsers het land binnenvielen. Tijdens de [[Tweede Wereldoorlog]] gebeurde dit opnieuw. België was in de 19e eeuw een van de eerste landen in Europa waar de [[Industriële Revolutie]] plaatsvond. Oorspronkelijk was België een eenheidstaat, maar tegenwoordig is het een [[federatie]]. Dit betekent dat de verschillende landsdelen meer dingen zelf mogen bepalen dan vroeger.
Het land heeft 10.666.866 inwoners (<small>2008</small>), verdeeld over 10 provincies én Brussel. Naar schatting had België op 1 oktober 2009 zo'n 10.871.754 inwoners. De naam ''België'' werd voor 't eerst verzonnen door de machtige krijgsheer [[Julius Caesar]], die het destijds "Belgae" of "Belgica" noemde. België werd in 1830 pas een onafhankelijk land, door de scheiding van [[Nederland]]. Het land bestaat in 3 gewesten, het [[Vlaams Gewest]], het [[Brussels Hoofdstedelijk Gewest]] en het [[Waals Gewest]]. De hoofdstad van België is de stad [[Brussel (stad)|Brussel]]. Brussel is tegelijkertijd de hoofdstad van het Vlaams Gewest en van de [[Europese Unie]]. Symbool hiervoor staat het [[Atomium]], een modern gebouw in de vorm van een [[atoom]]. België is een 3-talig land, de talen die er worden gesproken zijn [[Nederlands]], [[Frans]] en [[Duits]]. Andere grote steden in België zijn [[Antwerpen (stad)|Antwerpen]], [[Gent]], [[Charleroi]], [[Luik (stad)|Luik]], [[Brugge]] en [[Namen]]. De heilige [[Jozef]] is de patroonheilige van België. België heet officieel '''Koninkrijk België'''. De grootste rivieren in België zijn de [[Schelde]] en de [[Maas]].
 
   
  +
België bestaat grofweg uit twee delen. Dit zijn het Nederlandstalige [[Vlaanderen]] in het noorden en het Franstalige [[Wallonië]] in het zuiden. Ook is er een kleine groep Duitstalige Belgen in het oosten van het land. De hoofdstad Brussel is tweetalig. Ondanks de verschillende talen is er een Belgische cultuur. België staat bekend om zijn [[chocola]], [[friet]], [[wafel]]s, zanger [[Jacques Brel]], architect [[Victor Horta]] en de [[Ardennen]].
== Vlag ==
 
De [[vlag]] van België bestaat uit 3 kleuren, vanaf de stok, zwart-geel-rood. De vlag werd aangenomen in 1831, een jaar later nadat België was gescheiden van Nederland. De vlag was vroeger rood-geel-zwart en verticaal (zoals de Duitse vlag in andere volgorde dus).
 
[[Afbeelding:Flag of Belgium.png|left|85px|thumb|Dit is de enige, echte vlag van België.]]
 
   
== Statistieken ==
 
België heeft een gemiddelde [[bevolkingsdichtheid]] van 349 mensen per vierkante kilometer en daarmee is België een van de dichtstbevolkte landen ter wereld. Vlaanderen gaat zelfs nog verder: Op de 40% wat Vlaanderen in bezit heeft leeft wel 60% van de totale bevolking! De totale landoppervlakte bedraagt 30.528 km². Hiermee is het ¼ kleiner dan Nederland, en ongeveer zo groot als de landen [[Moldavië]] en [[Armenië]]. België grenst aan 4 landen en een [[zee]] (de [[Noordzee]]) en bereikt daarmee een grens van 1445,5 kilometer lang. Het middelpunt van België is de voormalige gemeente Nil-Saint-Vincent-Saint-Martin.
 
 
== Aardrijkskunde ==
 
[[Afbeelding:België Landschap .jpg|left|250px|thumb|Landschap in België.]]
 
België bestaat uit 2 delen natuur: het Laagland, dat aan de kust ligt van de Noordzee, en de Ardennen, dat een erg groot natuurgebied is en dat zich uitstrekt over het zuiden van het land. In de Ardennen liggen harde gesteenten waarvan sommige wel meer dan 100 miljoen jaar oud zijn. In Midden-België ligt erg vruchtbare grond waardoor er gewassen makkelijk te verbouwen zijn. Vroeger was Vlaanderen enorm moerassig, maar dat is in de loop der tijd minder geworden door middel van wateringen.
 
 
De rivieren de [[IJzer]], de [[Schelde]] en de [[Maas]] gebruiken België als belangrijk stroomgebied.
 
 
== Geschiedenis ==
 
== Geschiedenis ==
  +
{{Zie hoofdartikel|Geschiedenis van België}}
 
=== Prehistorie ===
 
=== Prehistorie ===
  +
{{Geschiedenis van België}}
De bewoning van wat nu België wordt genoemd gaat heel ver terug in de tijd. Er hebben zelfs nog [[Neanderthaler]]s geleefd. Ook zijn er [[Vuursteen|vuurstenen]] werktuigen van jagers en vissers gevonden, die uit 500.00 v.Chr dateren. Omstreeksn 400 v.Chr. verschenen de eerste dorpen. Deze waren meestal klein met meestal niet meer dan 100 inwoners. Door het ontstaan van deze dorpen ontstond er een soort van economie. Later vestigden andere dorpen zich in de [[Kempen]], de [[Leremstreek]] en in de [[Maasvallei]]. In de midden-bronstijd van ca. 1500 tot 1100 v.Chr. was er een soort van volk in België, de Famennegroep. Tijdens de ijzertijd werden de La Tène- en de Hallstatt-groep belangrijk (dat waren "[[Kelten]]"). In deze tijd werden de eerste handels- en marktplaatsen gesticht. Ook enkele forten herrezen uit het niets, waardoor België een klein 'land' was geworden.
 
  +
De bewoning van wat nu België wordt genoemd gaat heel ver terug in de tijd. Er hebben zelfs nog [[Neanderthaler]]s geleefd. Ook zijn er [[Vuursteen|vuurstenen]] werktuigen van jagers en vissers gevonden, die uit 500.00 v.Chr dateren. Omstreeks 400 v.Chr. verschenen de eerste dorpen. Deze waren meestal klein met meestal niet meer dan 100 inwoners. Door het ontstaan van deze dorpen ontstond er een soort van economie. Later vestigden andere dorpen zich in de [[Kempen]], de [[Leremstreek]] en in de [[Maasvallei]]. In de [[Middenbronstijd|midden-bronstijd]] van ca. 1500 tot 1100 v.Chr. was er een soort van volk in België, de Famennegroep.
  +
[[File:Tongeren_Romeinse_wallen.jpg|left|300px|thumb|De Romeinse stadsmuren van [[Tongeren]]]]
  +
Tijdens de [[IJzertijd|ijzertijd]] werden de [[La Tène-periode|La Tène]]- en de [[Hallstattcultuur|Hallstatt]]-groep belangrijk (dat waren "[[Kelten]]"). In deze tijd werden de eerste handels- en marktplaatsen gesticht. Ook enkele forten herrezen uit het niets, waardoor België een klein 'land' was geworden.
   
=== De Romeinse Tijd ===
+
=== De Romeinen ===
Tijdens de Romeinse Tijd werd België van de Romeinen. Die noemden het land toe ''"Belgae"''. Vanaf 57 tot 51 v.Chr. had Caesar België tot zijn beschikking en maakte hij België een deel van Gallia. Later, toen de keizer Augustus aan de macht was, noemde hij het Belgica en maakte hij het een deel van het Romeinse Rijk. Tot in de 1e eeuw n.Chr. bleven de Belgen vechten, maar onder de keizer Claudius kwam er een soort van vrede in België. Later kwamen er al grote landbouwbedrijven en kregen steden al een eigen karakter. Ook de kleinere dorpen bloeiden op, waardoor de handel met Italië en de rest van Gallia steeds belangrijker werd. Ook de textieleconomie beleefde goede tijden, waardoor er vele kuddes schapen werden gehouden. Vanaf 256 staken Frankische krijgers de Rijn over en werd geheel Gallia geplunderd en werden vele steden en dorpen verwoest. Uiteindelijk werd er tussen de Romeinen en deze Frankische stam rond 296 een verbond gesloten en werden ze als verdedigers van de rijksgrens tussen Nijmegen en de zee aangesteld. Rond 297 werd door een Romeinse keizer België in tweeën gesplitst.
+
Tijdens de Romeinse Tijd werd België van de [[Romeinse Rijk|Romeinen]]. Die noemden het land toen ''"Belgae"''. Vanaf 57 tot 51 v.Chr. had [[Julius Caesar|Caesar]] België tot zijn beschikking en maakte hij België een deel van [[Gallië]]. Later, toen de keizer [[Augustus (keizer)|Augustus]] aan de macht was, noemde hij het ''"[[Gallia Belgica]]"'' en maakte hij het een deel van het Romeinse Rijk. Tot in de 1e eeuw n.Chr. bleven de Belgen vechten, maar onder de keizer Claudius kwam er een soort van vrede in België. Later kwamen er al grote landbouwbedrijven en kregen steden al een eigen karakter.
   
  +
Ook de kleinere dorpen bloeiden op, waardoor de handel met Italië en de rest van Gallia steeds belangrijker werd. De textieleconomie beleefde goede tijden, waardoor er vele kuddes schapen werden gehouden. Vanaf 256 staken Frankische krijgers de Rijn over en werd geheel Gallia geplunderd en werden vele steden en dorpen verwoest. Uiteindelijk werd er tussen de Romeinen en deze Frankische stam rond 296 een verbond gesloten en werden ze als verdedigers van de rijksgrens tussen Nijmegen en de zee aangesteld. Rond 297 werd door een Romeinse keizer België in tweeën gesplitst.
=== De Merovingische en Karolingische periode ===
 
Toen er op een gegeven moment geen gezag was over het land wilden de Salische Franken België vernieuwen en daarom maakten ze Doornik hoofdstad van het nieuwe rijk. Er waren verschillende families die erg belangrijk waren, onder meer de Merovingers met als baas de machtige Chlodovech I, die vanuit de toenmalige hoofdstad Doornik het land bestuurde. Daarna kwamen zijn belangrijkste opvolgers, Chlotarius en Dagobert, die ook voor eenheid in het Frankische Rijk zorgden. In 639 werd België verdeeld in 2 gedeeltes, Austrasië en Neustrië. Van deze 2 gebieden liep de grens dwars door België. De koningen verloren al snel hun enorme afzien, mede omdat de macht van andere belangrijke personen snel toenam. In 719 liet Karel Martel zich uitroepen tot baas van het rijk. Het lukte hem zelfs om meer plekken in te nemen waardoor België groter werd. Na de dood van koning Theodorik IV oefende Martel in eigen naam de koninklijke macht uit. In 751 werd Karel afgezet en heette de nieuwe koning '''[[Karel de Grote]]'''. Hij zorgde ervoor dat België en groei in de economie kreeg.
 
   
=== Vroege Middeleeuwen ===
+
=== Middeleeuwen ===
  +
Toen er op een gegeven moment geen gezag was over het land wilden de Salische Franken België vernieuwen en daarom maakten ze Doornik hoofdstad van het nieuwe rijk. Er waren verschillende families die erg belangrijk waren, onder meer de Merovingers met als baas de machtige Chlodovech I, die vanuit de toenmalige hoofdstad Doornik het land bestuurde. Daarna kwamen zijn belangrijkste opvolgers, Chlotarius en Dagobert, die ook voor eenheid in het Frankische Rijk zorgden. In 639 werd België verdeeld in 2 gedeeltes, Austrasië en Neustrië. Van deze 2 gebieden liep de grens dwars door het latere België. De koningen verloren al snel hun enorme afzien, mede omdat de macht van andere belangrijke personen snel toenam. In 719 liet Karel Martel zich uitroepen tot baas van het rijk. Het lukte hem zelfs om meer plekken in te nemen waardoor het latere België groter werd. Na de dood van koning Theodorik IV oefende Martel in eigen naam de koninklijke macht uit. In 751 werd Karel afgezet en heette de nieuwe koning [[Karel de Grote]]. Hij zorgde ervoor dat er in het latere België een economische groei op gang kwam.
Na de dood van de opvolger van Karel de Grote begon België de eenheid van zijn reik te verliezen, wat resulteerde tot het Verdrag van Verdun. Het rijk werd hierdoor in drieën gesplitst. Vanaf het einde van de 9e eeuw verloor de koning van Frankrijk de absolute macht over België. Toen de Noormannen kwamen invallen was dit nog beter te zien dan eerst. Enkele rijke ambtenaren zagen een kans hierin en begonnen zelf België te besturen. In deze tijd werden dan ook de grondslagen gelegd van het hertogdom Brabant, het graafschap Henegouwen en het graafschap Vlaanderen.
 
  +
[[File:Battle_of_Courtrai2.jpg|right|300px|thumb|De [[Guldensporenslag]] van 1302]]
  +
Na de dood van de opvolger van Karel de Grote begon België de eenheid van zijn rijk te verliezen, wat resulteerde in het [[Verdrag van Verdun]]. Het rijk werd hierdoor in drieën gesplitst. Vanaf het einde van de 9e eeuw verloor de koning van Frankrijk de absolute macht over België. Toen de Noormannen kwamen invallen was dit nog beter te zien dan eerst. Enkele rijke ambtenaren zagen hun kans schoon en begonnen zelf België te besturen. In deze tijd werden dan ook de grondslagen gelegd van het [[hertogdom Brabant]], het [[graafschap Henegouwen]] en het [[graafschap Vlaanderen]].
   
  +
Beroemd werd in de Middeleeuwen de [[Guldensporenslag]] in 1302, die veroorzaakt werd door de rijke ambtenaren. Rond 1050 kwam er economische bloei in België waardoor het een voorname handelsplaats was. In 1195 kwamen er zelfs al de eerste steenkolen in het toen nog afhankelijke Luik. Kooplieden uit Luik werden dan ook steeds machtiger en de kooplieden begonnen zelfs in het Verenigd Koninkrijk te handelen. "België" is dan in handen van het [[Huis Bourgondië|huis Valois-Bourgondië]]. Vanaf het midden van de 14e eeuw werd Europa getroffen door de pest, de [[zwarte dood]]. In de 15e eeuw kwam België in handen van de [[Huis Habsburg|Habsburgers]], waarna ze in 1795 voor de zoveelste keer werden overgenomen door de Fransen.
=== Middeleeuwen tot voor de 2e Wereldoorlog ===
 
[[Afbeelding:Tiendaagse Veldtocht.jpg|left|250px|thumb|Plaatje van de [[Tiendaagse Veldtocht]]]]
 
Beroemd werd in de Middeleeuwen de Guldensporenslag in 1302, die veroorzaakt werd door de rijke ambtenaren. In 1050 kwam er een economische bloei in België waardoor België een voorname handelsplaats was. In 1195 kwamen er zelfs al de eerste steenkolen in het toen nog afhankelijke Luik te zien. Kooplieden uit Luik werden dan ook steeds machtiger en begonnen de kooplieden zelfs in het Verenigd Koninkrijk te handelen. Vanaf het middel van de 14e eeuw werd Europa getroffen door de pest, de '''[[zwarte dood]]'''. In de 15e eeuw kwam België in handen van de Habsburgers, waarna ze in 1795 voor de zoveelste keer werden overgenomen door de Fransen. Hun toezag over België stopte toen de machtige keizer Napoleon tijdens de '''[[Slag bij Waterloo]]''' verloor. België kwam bij Nederland, een (in die tijd) wat rustigere staat. Dit eindigde toen België in 1831 een zelfstandige Monarchie werd. Dit gebeurde tijdens de [[Belgische revolutie]]. België verloor de [[Tiendaagse veldtocht]] van [[Nederland]], maar met de hulp van [[Frankrijk]] werd het onafhankelijk. De wapenspreuk van België werd vanaf toen [[Eendracht maakt macht]]. België slaagde er zelfs in het grote Afrikaanse land [[Congo]] als kolonie te gebruiken, waar ze vreselijk slecht waren voor de arme Congolezen die als slaven moesten werken. België werd in de Eerste wereldoorlog bijna helemaal bezet door [[Duitsland]], behalve een klein gebied achter de IJzer in West-Vlaanderen. Hierin voerde de toenmalige koning Albert het Belgische leger aan. Dit was het enige geallieerde stukje grond dat niet was ingenomen.
 
   
=== 2e Wereldoorlog ===
+
===17e en 18e eeuw===
  +
[[File:Battle_of_Waterloo_1815.PNG|left|300px|thumb|De [[Slag bij Waterloo]]]]
Op 10 mei 1940 viel het Duitse leger België onaangekondigd binnen. Het kleine Belgische leger had geen kans tegen de massale gevechtsvoertuigen en listige operaties van het Duitse Leger. Dit resulteerde tot de [[Achttiendaagse Veldtocht]]. Hierin vochten [[Engeland]], Frankrijk en België tegen het sterke [[Nazi-Duitsland]]. Deze veldtocht begon op de dag dat België werd aangevallen door Duitsland en eindigde op 28 mei 1940. Door de veldtocht kwamen er ongeveer 12.000 burgers en soldaten om het leven. Het Franse leger had de strijd al gestaakt op 22 mei. Van de 600.000 soldaten in België werden er wel 225.000 gevangen genomen. Het vanaf het begin groeiende verzet breidde zich echter snel uit en in 1941, na de winter, kwamen er enorm veel mensen bij. Op 2 september 1944 werd Brussel eindelijk bevrijd, en de rest van België een week later. Dit kwam door de strategische aanval, D-Day. Na de [[Slag om de Ardennen]] trok Duitsland zich definitief terug.
 
  +
Tijdens de [[Tachtigjarige Oorlog]] scheidden de Noordelijke Nederlanden zich af van de Zuidelijke Nederlanden. Zij vormden de [[Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden]], terwijl het zuiden bestuurd bleef door Spanje. Door de blokkade van de haven van Antwerpen vluchtten veel rijke handelaars naar de Republiek. Toch bleef Vlaanderen een van de rijkste delen van Europa. In 1714 droeg Spanje de Zuidelijke Nederlanden over aan de Oostenrijkers. Zij noemden het de [[Oostenrijkse Nederlanden]] en bestuurden het tot 1797.
   
  +
In de 18e eeuw kreeg Frankrijk steeds meer invloed in de Oostenrijkse Nederlanden. Toen de [[Franse Revolutie]] uitbrak, brak er ook een revolutie in de Oostenrijkse Nederlanden uit. De revolutionairen wilden onafhankelijkheid van Oostenrijk. In 1790 verklaarden de Oostenrijkse Nederlanden zichzelf onafhankelijk als de [[Verenigde Nederlandse Staten]]. Ook wilden ze sociale en religieuze veranderingen, zoals in Frankrijk. In 1974 werd België binnengevallen door de Fransen en in 1795 werd het onderdeel van Frankrijk. België werd verdeeld in 9 departementen die door Frankrijk bestuurd werden. In 1797 werd dit het verlies van België aan Frankrijk erkend. In 1814 werden de Fransen verdreven uit België en België werd onderdeel van Nederland.
== Taal ==
 
Er worden 3 talen gesproken in België. Dat zijn:
 
*Nederlands - ~ 60% van de hele bevolking
 
*Frans - ~ 39% van de hele bevolking
 
*Duits - ~ 75.000 inwoners, iets minder dan een procent.
 
   
  +
In 1815 keerde keizer [[Napoleon Bonaparte]] terug. Tijdens de beroemde [[slag bij Waterloo]] (die in België plaatsvond) verloor hij definitief.
Nederlands is de bestuurstaal in het Vlaams Gewest en wordt net als Frans in de hoofdstad, Brussel, gesproken. Dit betekent dat de hoofdstad van België een 2-talige stad is. Frans is de officiële taal van het Waals gewest en Duits wordt in het Duitstalige gemeenschap gesproken. Ook in de Limburgse gemeente Voeren wordt Nederlands gesproken, dat is dan een zogenaamde enclave (een gebied dat omringd is door een andere staat, of een ander gewest). Voeren grenst aan Nederland en de Franstalige provincie Luik. De steden Komen-Waasten en Moeskroen waren vroeger Vlaams grondgebied, maar zijn nu Waals gezien de minderheid Nederlandstalige mensen. Zo'n 11.000 mensen spreken gebarentaal. Dat wordt zo verdeeld:
 
*Nederlands - 60% van de gebarentaal sprekers
 
*Frans - 40% van de gebarentaal sprekers
 
   
  +
===19e eeuw===
In Vlaanderen zijn er ook veel verschillende dialecten zoals het West-Vlaams, het Limburgs, het Brabants. Ook bestaan er stadsdialecten zoals het Gents, het Antwerps..
 
  +
[[File:Wappers_-_Episodes_from_September_Days_1830_on_the_Place_de_l’Hôtel_de_Ville_in_Brussels.JPG|right|300px|thumb|De [[Belgische Revolutie]]]]
  +
België vormde samen met Nederland het [[Verenigd Koninkrijk der Nederlanden]], wat door koning [[Willem I der Nederlanden|Willem I]] werd bestuurd. Op het [[Congres van Wenen]] had men namelijk besloten dat Frankrijk door sterke landen omringd moest worden om een nieuwe oorlog te voorkomen. Veel Franstalige Belgen waren niet blij met het Nederlandse gezag. Zij voelde zich achtergesteld op het noorden. Ook was het land een [[absolute monarchie]] waarin de koning alle macht had. Na een voorstelling van de opera ''[[De Stomme van Portici]]'' in Brussel in 1830 brak er dan ook een opstand uit in België. Deze opstand zou leiden tot de [[Belgische Revolutie]], waarin België zich afscheidde van Nederland. In 1831 werd België officieel onafhankelijk, maar Nederland erkende dit pas in 1839. België werd een [[parlementaire monarchie]] waarin de koning weinig macht had. Koning [[Leopold I van België|Leopold I]] werd de eerste koning van het land.
   
  +
Na de onafhankelijkheid begon de [[Industriële Revolutie]] in België. België was een van de eerste landen in Europa met spoorwegen en fabrieken. In deze tijd was België ook een van de rijkste landen van Europa. In de politiek was er een strijd gaande tussen de katholieken en de liberalen. Officieel was het Frans de enige taal in België. In de 19e eeuw ontstond ook de Vlaamse beweging. Veel Vlamingen werden zich bewust van hun geschiedenis en hun taal. Men wilde hierdoor ook het Nederlands officieel maken. Pas in de jaren 1920 en 1930 werd België officieel tweetalig, maar het Frans bleef officieel in Wallonië. Aan het einde van de 19e eeuw ontstond ook een arbeidersbeweging. Ook waren er veel protesten voor algemeen stemrecht. Mannen hebben dit sinds 1918, vrouwen pas sinds 1948.
==Koningshuis ==
 
België is net als Nederland een monarchie, dus heeft het een koning en een koningin. De koning van België heet [[Filip van België|Filip]]. De kroonprinses van België is [[Elisabeth van België]]. Kroonprinses zijn betekent dat wanneer de huidige koning dood gaat, of aftreed dat de kroonprinses de opvolger is. Net als Nederland is België een ''constitutionele monarchie''. Dit betekent dat België een grondwet heeft. Iedereen moet zich hier aan houden, of het nu een [[burger]] of de [[president]] is. De voorganger van Albert II (de vorige koning) was Boudewijn. Albert volgde zijn broer Boudewijn op na de dood van zijn broer. Albert is de langstlevende vorst van België ooit. Koning Filip is voor een koning best normaal. Hij was de eerste kroonprins die naar een doodgewone school ging. Albert heeft nog twee andere kinderen. Dat zijn Prinses Astrid en Prins Laurent. Die hebben ook kinderen. Astrid heeft er 5 en Laurent heeft er 3. Koning Filip heeft 4 kinderen.
 
   
  +
Onder koning [[Leopold II van België|Leopold II]] kreeg België ook een kolonie; [[Belgisch-Congo]]. Dit was officieel het privé-domein van de koning. Met geld uit Congo werden veel musea, spoorwegen en andere gebouwen betaald. Ondertussen vond er in Congo veel uitbuiting plaats, waarbij miljoenen Congolezen om het leven kwamen. In 1908 kwam dit aan het licht en Congo werd een kolonie van de Belgische staat. Hierdoor stopte de extreme vorm van uitbuiting. Pas in 1960 werd Congo onafhankelijk van België.
== Cultuur ==
 
[[Afbeelding:Belgische Patat.jpg|left|400px|thumb|Belgische 'patat', in Vlaanderen bekend als "''frieten''"]]
 
België kent een handjevol legendarische schilders, met als beste [[Peter Paul Rubens]] en [[Jan van Eyck]]. Daarnaast zijn er nog andere schilders, maar geen een weet de schilderskunsten van deze 2 te evenaren. Daarnaast heeft een andere Belg, Maurice Maeterlinck, de Nobelprijs voor de literatuur gewonnen. Ook [[Hergé]] (Kuifje), [[Peyo]] (De Smurfen) en [[Willy Vandersteen]] zijn in België geboren. [[Jacques Brel]], een bekende muzikant, is ook in België geboren. Zijn liedje "''Ne me quitte pas''" is een van de meest emotionele liedjes ter wereld. De uitvinder van de [[saxofoon]] is ook in België geboren. De Belgische mensen aten vroeger niet al te netjes, goed uitgebeeld in het schilderij Boerenbruiloft van [[Pieter Bruegel de Oude]]. België heeft van 's werelds grootste bierbrouwerij het hoofdkantoor, gevestigd in [[Leuven]]. Dat bedrijf heet [[InBev]]. Typerend zijn de dikke, Belgische "Patattekes". Dat zijn lekkere, vette patatten die bekend zijn over de hele wereld. In België zijn er 2 restaurants met 3 [[Michelinster]]ren, 10 met 2 sterren en wel 89 met 1 ster. [[Paling in 't Groen]] is ook een bekend gerecht.
 
{{--}}
 
   
  +
===Eerste en Tweede Wereldoorlog===
== Hoofdstad ==
 
  +
[[File:Belgian_machinegunner_in_1918_guarding_trench.jpg|left|300px|thumb|Belgische soldaten tijdens de [[Eerste Wereldoorlog]]]]
[[Afbeelding:800px-Manneke pis 1 Sept2005.jpg|right|450px|thumb|Manneke Pis, ''het'' monument van Brussel]]
 
  +
België was een neutraal land. Toch werd het door Duitsland binnengevallen tijdens de [[Eerste Wereldoorlog]]. De Duitsers wilden namelijk via België Frankrijk binnenvallen als onderdeel van het [[Schlieffenplan]]. Aangezien de Britten beloofd hadden om België te beschermen, verklaarden zij ook Duitsland de oorlog. Een groot deel van het westfront van de Eerste Wereldoorlog vond plaats in België. België werd in de Eerste Wereldoorlog bijna helemaal bezet door Duitsland, behalve een klein gebied achter de IJzer in West-Vlaanderen. Hierin voerde de toenmalige koning [[Albert I van België|Albert I]] het Belgische leger aan. Dit was het enige geallieerde stukje grond dat niet was ingenomen. Tijdens de oorlog vluchtten ook veel Belgen naar het neutrale Nederland toe. De Eerste Wereldoorlog maakte een einde aan de welvaart in België. Tijdens de oorlog werd België grotendeels vernietigd en na de oorlog ontstond een grote economische crisis. Na de oorlog werden [[Neutraal Moresnet]] en wat Duitse gebieden toegevoegd aan België. Ook kreeg het de koloniën [[Rwanda]] en [[Burundi]] erbij. Duitsland moest herstelbetalingen doen aan België, maar dit ging erg moeizaam.
De hoofdstad van België is Brussel. Deze stad is internationaal bekende doordat Brussel de hoofdstad van de Europese Unie is. Symbool daarvoor staat het [[Atomium]], dat een ijzerkristal voorstelt die 150 miljard keer is vergroot. Ook bekend is de Grote Markt, een enorme markt die een van de belangrijkste bezienswaardigheden van België is. Hij staat op de werelderfgoedlijst van UNESCO. Maar het bekendst is misschien nog wel Manneke Pis, een klein bronzen beeldje van een jongetje die volgens een verhaal een stad heeft gered door een vuur uit te... plassen! Het beeld is talloze malen gestolen, waarna het huidige beeld neer is gezet. Het beeldje lijkt veel groter op foto's wat het zelfde geval is bij de Mona Lisa. In Brussel staat ook Autoworld. Bekende Brusselaars zijn onder anderen [[Jacques Brel]], Peyo en Hergé. Partnersteden zijn onder andere Amsterdam, Parijs en Peking. Brussel ligt in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.
 
   
  +
Op 10 mei 1940 viel het Duitse leger België onaangekondigd binnen. Het kleine Belgische leger had geen kans tegen de massale gevechtsvoertuigen en listige operaties van het Duitse Leger. Dit resulteerde tot de [[Achttiendaagse Veldtocht]]. Hierin vochten [[Engeland]], Frankrijk en België tegen het sterke [[Nazi-Duitsland]]. Deze veldtocht begon op de dag dat België werd aangevallen door Duitsland en eindigde op 28 mei 1940. In het totaal werd er 18 dagen gevochten totdat de Chasseurs Ardennais, in het Nederlands staan ze beter bekend als [[Regiment Ardense Jagers]], zich overgaven omdat de munitie op was. Door de veldtocht kwamen er ongeveer 12.000 burgers en soldaten om het leven. Het Franse leger had de strijd al gestaakt op 22 mei. Van de 600.000 soldaten in België werden er wel 225.000 gevangen genomen. Het vanaf het begin groeiende verzet breidde zich echter snel uit en in 1941, na de winter, kwamen er enorm veel mensen bij. Op 2 september 1944 werd Brussel eindelijk bevrijd, en de rest van België een week later. Dit kwam door de strategische aanval, D-Day. Na de [[Slag om de Ardennen]] trok Duitsland zich definitief terug.
== Religie ==
 
[[Afbeelding:Kerk1234.jpg|left|350px|thumb|Een kerk in Mechelen.]]
 
België heeft verschillende geloven, zo verdeeld:
 
*Agnost, atheïst, vrijzinnig - 27%
 
*Moslim - 4%
 
*Protestant - 1%
 
*Jood - Minder dan 1 %
 
   
  +
===Sinds 1945===
België is een katholiek land, goed te zien aan de vele kathedralen en kerken die in België te zien zijn. Het aantal katholieke dopelingen bedroeg in 1995 nog 70% van de totale Belgische bevolking. Dat is erg veel, gezien België een dichtbevolkt land is. In België gaat 7% van de totale bevolking wekelijks naar de kerk. Dit is erg gedaald, gezien België een jaar eerder 2% meer mensen in de kerk kreeg. Er leven zo'n 5 bisschoppen in België. Ook is er een vrouw, [[Jeanne Devos]], die zich inzet voor de armen in een heel arm land: [[India]]. Zij gaat naar [[Bombay]] om kinderen in sloppenwijken te steunen. Ze werd in 2005 genomineerd voor de Nobelprijs van de Vrede. Kerkelijke huwelijken komen nog maar weinig voor in België. Anno 2007 waren het nog maar 27% die in de kerk huwden. Toch worden mensen het liefst in de kerk begraven. Maar liefst 61% vind dat een fijne rustplaats.
 
  +
[[File:Metingue_Brussele1960a.jpg|right|250px|thumb|De Waalse protesten van 1960]]
{{--}}
 
  +
Na de Tweede Wereldoorlog ontstond de vraag of België nog wel een monarchie moest blijven. Koning [[Leopold III van België|Leopold III]] had namelijk samengewerkt met de Duitse bezetter. In een [[referendum]] werd besloten dat hij mocht terugkeren, maar dit leidde tot grote protesten. Dit wordt de [[koningskwestie]] genoemd. Koning Leopold III trad af in 1951 en zijn zoon [[Boudewijn van België|Boudewijn]] werd koning. Na de oorlog ging België ook nauw samenwerken met Nederland en Luxemburg als onderdeel van de [[Benelux]]. België was een van de oprichters van de [[NAVO]] en de [[Europese Unie]]. Beide instanties werken vanuit België. Na de oorlog begon de Belgische economie weer te groeien, mede door de hulp van het [[Marshallplan]].
  +
  +
Deze economische groei duurde tot de jaren 1960. Toen braken grote protesten in Wallonië uit doordat veel industrie en mijnbouw verdween. In dezelfde periode ontstonden protesten over de taal. Er werd een [[taalgrens]] vastgesteld. In de jaren erna werd België omgevormd tot een [[federatie]]. Hierdoor ontstonden de gemeenschappen en gewesten. Wallonië en Vlaanderen mochten hierdoor ook veel meer dingen zelf regelen. Ook werd het Duits officiële taal en ontstond de [[Duitstalige Gemeenschap]] in het oosten.
  +
  +
België verving in 2002 de [[Belgische frank]] door de [[euro]].
  +
  +
== Geografie ==
  +
===Landschap===
  +
[[Bestand:B-Florenville.JPG|left|300px|miniatuur|Landschap in België.]]
  +
België bestaat uit 2 delen natuur; het Laagland, dat aan de kust ligt van de Noordzee, en de [[Ardennen]], dat een erg groot natuurgebied is en dat zich uitstrekt over het zuiden van het land. In de Ardennen liggen harde gesteenten waarvan sommige wel meer dan 100 miljoen jaar oud zijn. Je hebt 2 soorten Ardennen; de Lage Ardennen en de Hoge Ardennen. In het noorden is het landschap erg vlak. Hier wonen de meeste mensen en vindt de meeste landbouw plaats. Aan de kustgebieden zijn er verschillende [[dijk]]en en [[polder]]s om het land tegen het water te beschermen. Vroeger was Vlaanderen enorm moerassig, maar dat is in de loop der tijd minder geworden door middel van wateringen. In het midden van België ligt erg vruchtbare grond waardoor er gewassen makkelijk te verbouwen zijn. Het landschap is hier heuvelachtig en er stromen veel rivieren. Midden-België is de overgang van het Laagland naar de Ardennen.
  +
  +
Door België stromen ook verschillende rivieren. De belangrijkste rivieren zijn de [[IJzer (rivier)|IJzer]], de [[Schelde]] en de [[Maas]]. Daarnaast zijn er verschillende [[Kanaal (waterweg)|kanalen]] die door de mens gegraven zijn. Een voorbeelden zijn het [[Albertkanaal]] en het [[Centrumkanaal]]. Het hoogste punt in België is het [[Signaal van Botrange]] met 694 meter. Deze heuvel ligt dichtbij de [[Vaalserberg]] waar het Drielandenpunt van Nederland, België en Duitsland is. Andere belangrijke heuvels zijn de [[Kemmelberg]] en de [[Koppenberg]].
  +
  +
===Natuur===
  +
[[Bestand:Limburgse Kempen 1.JPG|right|300px|miniatuur|De [[Kempen]] is een natuurgebied op de grens van Nederland en België. Hier de Kempen in Belgisch-Limburg.]]
  +
Zo'n 21,4 % van het landoppervlak van België bestaat uit natuur. De natuur ligt voornamelijk in Wallonië. Vaak zijn dit [[natura 2000]] gebieden. Vele dieren dreigen te verdwijnen door de grootschalige projecten van steden. Hierdoor worden dorpjes in de nabije omgeving opgeslurpt door de grote steden. Vroeger leefden er nog in België [[wolf|wolven]], [[raaf|raven]], [[tuimelaar]]s, [[steur]]en en [[zalm]]en. Deze zijn in de loop van de tijd verdwenen door de bouw. De [[wilde kat]], de [[roerdomp]], de [[aalscholver]] en de [[otter]] dreigen ook te verdwijnen. Daarnaast leven er veel niet-bedreigde diersoorten in Belgie, zoals de [[spitsmuis]], de [[egel]] en de [[Mol (dier)|mol]]. Ook leven er nog enkele muizen-, ratten- en woelmuissoorten. Je kan er ook nog [[eekhoorn]]s, [[haas|hazen]] en [[konijn]]en vinden. Ook zijn er zo'n 350 vogels te vinden in België, waaronder de aalscholver, de [[alk]], [[kraai]] en de [[huiszwaluw]]. Ook zijn er kuifaalscholvers en kuifeenden te vinden. Verder zijn er de bekendste vogels, zoals de [[wilde eend]] en de [[grauwgans]]. Roofvogels zijn onder andere de [[steenuil]], de [[buizerd]], de [[blauwe kiekendief]], de [[sperwer]], de [[torenvalk]] en de [[slechtvalk]]. Ook zijn er veel amfibieën zoals de [[vuursalamander]], de [[batsaardkikker]], de [[bruine kikker]] en de [[hazelworm]]. Ook leven er zo'n 150 vissen en een paar slangensoorten.
  +
  +
Er komen erg veel planten en bomen in België voor, sommige groter dan de andere. Er komen veel bekende planten voor, zoals de [[paardenbloem]], het [[madeliefje]] en de [[vergeet-me-niet]]. Ook komen er veel bomen voor, zoals de [[eik]], de [[berk]], de [[beuk]] en de [[kastanjeboom]]. Ook zijn er appelbomen, de braam, de framboos en perenbomen.
  +
  +
===Grote steden===
  +
{{Zie hoofdartikel|Lijst van Belgische steden}}
  +
Hieronder vind je een overzicht van de grootste steden van België. Als je kijkt naar de stadsgrenzen, is Antwerpen de grootste stad van België. Toch wordt Brussel vaak als de grootste stad gezien. Hoewel er in de gemeente Brussel vrij weinig mensen wonen, worden de aangrenzende dorpen en steden vaak meegerekend. Als je de hele [[agglomeratie]] Brussel als één stad ziet, heeft het zo'n 1 miljoen inwoners. In onderstaande tabel zijn alleen de inwoners van de gemeente zelf meegerekend.
  +
{| class="infobox" style="text-align:center; width:97%; margin-right:10px; font-size:90%"
  +
! colspan="11" align="center" | 10 grootste steden van België
  +
|-
  +
! rowspan="23" width:150 |<br />
  +
  +
[[Bestand:OlV_toren_en_Boerentoren_Antwerpen_vanaf_Linkeroever.jpg|200px]]<br />[[Antwerpen (stad)|Antwerpen]]<br />
  +
[[Bestand:Graslei_gent_avondlicht2.jpg|200px]]<br />[[Gent]]<br />
  +
! align="center" style="background:#f5f5f5;" | Nummer
  +
! align="center" style="background:#f5f5f5;" | Stad
  +
! align="center" style="background:#f5f5f5;" | Inwoners <br> (2020)
  +
! align="center" style="background:#f5f5f5;" | Provincie/gewest
  +
! rowspan="23" width:150 |
  +
[[Bestand:Charleroi-place-charles-deux-hôtel-de-ville-Maxime-Delvaux.JPG|200px]]<br />[[Charleroi]]<br />
  +
[[Bestand:Liége_City_Panorama.jpg|200px]]<br />[[Luik (stad)|Luik]]
  +
|-
  +
  +
|-
  +
| align="center" style="background:#f0f0f0;" | 1 || align="center" | '''[[Antwerpen (stad)|Antwerpen]]''' || align="center" | 529.247 || Antwerpen
  +
|-
  +
| align="center" style="background:#f0f0f0;" | 2 || align="center" | '''[[Gent]]''' || align="center" | 263.927 || Oost-Vlaanderen
  +
|-
  +
| align="center" style="background:#f0f0f0;" | 3 || align="center" | '''[[Charleroi]]''' || align="center" | 202.746 || Henegouwen
  +
|-
  +
| align="center" style="background:#f0f0f0;" | 4 || align="center" | '''[[Luik (stad)|Luik]]''' || align="center" | 197.217 || Luik
  +
|-
  +
| align="center" style="background:#f0f0f0;" | 5 || align="center" | '''[[Brussel (stad)|Brussel-Stad]]''' || align="center" | 185.103 || Brussels Hoofdstedelijk Gewest
  +
|-
  +
| align="center" style="background:#f0f0f0;" | 6 || align="center" | '''[[Brugge]]''' || align="center" | 118.656 || West-Vlaanderen
  +
|-
  +
| align="center" style="background:#f0f0f0;" | 7 || align="center" | '''[[Namen (stad)|Namen]]''' || align="center" | 111.432 || Namen
  +
|-
  +
| align="center" style="background:#f0f0f0;" | 8 || align="center" | '''[[Leuven]]''' || align="center" | 102.275 || Vlaams-Brabant
  +
|-
  +
| align="center" style="background:#f0f0f0;" | 9 || align="center" | '''[[Bergen (België)|Bergen]]''' || align="center" | 95.887 || Henegouwen
  +
|-
  +
| align="center" style="background:#f0f0f0;" | 10 || align="center" | '''[[Aalst (Oost-Vlaanderen)|Aalst]]''' || align="center" | 87.332 || Oost-Vlaanderen
  +
|}
  +
  +
===Klimaat===
  +
België heeft een [[gematigd zeeklimaat]]. Dit betekent dat het land te maken heeft met zachte winters en koele zomers. In januari is het gemiddeld rond de 3&nbsp;°C en in juli is het rond de 18&nbsp;°C. Wel kan het 's winters flink kouder worden en kan er zelfs sneeuw vallen. In de zomer kan het ook flink heter worden en kan de temperatuur zelfs boven de 30&nbsp;°C komen te liggen. Gedurende het gehele jaar valt er in België [[neerslag]], maar tijdens de winter en herfst valt er iets meer als in de zomer en lente. Toch is de neerslag vrij gelijk over het jaar verspreid. Aan de kust is vaak meer kans op neerslag dan landinwaarts. In de zomer kan de temperatuur hier ook hoger zijn dan aan de kust en de winter juist lager. Dit komt door de invloed van de Noordzee aan de kust.
  +
  +
Het land heeft geen extreem weer, maar af en toe kunnen er flinke [[onweersbui]]en ontstaan. Ook ontstaat er af en toe overlast door veel water, terwijl er op andere momenten juist [[droogte]] is.
  +
  +
[[Bestand:2019 Panorama Dinant.jpg|center|900px|thumb|Uitzicht op de Waalse stad [[Dinant]]]]
  +
  +
== Bevolking==
  +
=== Algemeen ===
  +
[[Bestand:Belgiumpop-2010.svg|right|300px|miniatuur|Een [[bevolkingspiramide]] van de Belgische bevolking]]
  +
België heeft meer dan 11 miljoen inwoners, waarvan 1 miljoen mensen in en rond Brussel wonen. De inwoners van België worden Belgen genoemd. De Belgen kun je echter in drie volkeren verdelen. De [[Vlamingen]], de [[Walen]] en de [[Duitstalige Belgen]]. Het grootste gedeelte van de inwoners is Belg, terwijl een ander gedeelte immigrant is. De meeste immigranten komen uit Europese landen, voornamelijk buurlanden zoals Nederland en Frankrijk. In de laatste jaren komen er steeds meer immigranten uit Polen, Roemenië en Bulgarije. Ook wonen er grote groepen immigranten uit Congo-Kinshasa, Turkije en Marokko in België.
  +
  +
Net als andere West-Europese landen heeft België met [[vergrijzing]] te maken. België heeft nog steeds te maken met een (licht) groeiende bevolking, maar dat wordt vooral door immigratie veroorzaakt. Zonder immigratie zou de Belgische bevolking zelfs krimpen. In Vlaanderen wonen er zo'n 6,6 miljoen inwoners en in Wallonië zo'n 3,6 miljoen inwoners. De rest van de inwoners woont in Brussel. De inwoners van Brussel bestaan zowel uit Walen als Vlamingen (en daarnaast is er een grote groep migranten). De Duitstalige Belgen bestaan uit slechts 900.000 inwoners, wat minder dan 1% van de bevolking is.
  +
  +
=== Taal ===
  +
[[Bestand:Brussels signs.jpg|left|300px|miniatuur|In Brussel zijn Frans en Nederlands beide officieel. De straatnamen worden daardoor ook in beide talen aangegeven.]]
  +
België heeft drie officiële landstalen. Dit zijn [[Nederlands]] (gesproken door 60%), [[Frans]] (gesproken door 39%) en [[Duits]] (gesproken door minder dan 1%). Op federaal (landelijk) niveau zijn alle drie de talen officieel. Officiële papieren van de federale regering worden in alle drie de talen afgedrukt. In het Belgisch parlement mogen ook alle drie de talen gesproken worden. In praktijk worden echter vaak Nederlands en Frans gebruikt tijdens vergaderingen en persconferenties (met Duitse ondertiteling). Er zijn weinig Belgen die alle drie de landstalen (op een hoog niveau) spreken. In Vlaanderen is Frans een verplichte taal in het onderwijs, maar in Wallonië is dit niet het geval (slechts een paar scholen bieden Frans aan). In Brussel moeten alle leerlingen zowel Nederlands als Frans leren, maar Frans blijft meer gesproken. In de Duitstalige Gemeenschap is Frans de meest gesproken vreemde taal.
  +
  +
De taalsituatie in België heeft ook invloed op de Belgische politiek en samenleving. In België is er de zogeheten [[taalgrens]], de grens tussen de verschillende talen. In sommige gemeenten aan deze taalgrens wordt zowel Nederlands als Frans als taal aangeboden (een [[faciliteitengemeente]]). In België worden geen minderheidstalen erkend door de regering, maar dit betekent niet dat deze er niet zijn. In Vlaanderen zijn het [[Limburgs]] en het [[West-Vlaams]] de belangrijkste minderheidstalen. In Vlaanderen wordt het plaatselijke dialect het [[Vlaams]] genoemd, dat qua woordenschat soms iets afwijkt van het Nederlands in Nederland. Het Franse dialect gesproken in Wallonië wordt het [[Waals]] genoemd. Zo'n 11.000 mensen spreken [[gebarentaal]]. Nederlandse gebarentaal wordt door 60% van de gebarentaalsprekers gesproken en Franse gebarentaal door 40%.
  +
  +
=== Religie ===
  +
[[Bestand:Graote_Markt_en_Sint-Rombouts.jpg|right|300px|thumb|De [[Sint-Romboutskathedraal]] in [[Mechelen]]]]
  +
In België is er [[godsdienstvrijheid]], wat betekent dat iedereen vrij is om te geloven wat hij of zij wil. Ook is er een [[scheiding tussen kerk en staat]]. Religie en politiek zijn gescheiden van elkaar. Toch heeft de [[Rooms-Katholieke Kerk]] grote invloed gehad in België, aangezien het een katholiek land is. In 2018 was 57,1% van de Belgen aanhanger van de Rooms-Katholieke Kerk. 5,7% hing een andere vorm van het [[christendom]] aan, zoals het [[protestantisme]]. Uit België kwamen verschillende katholieke missionarissen. De bekendste zijn [[Pater Damiaan]], [[Georges Lemaître]] en [[Jeanne Devos]].
  +
  +
België heeft daarnaast een Joodse minderheid die al eeuwenlang in het land woont. Vooral in Brussel en Antwerpen wonen veel aanhangers van het [[jodendom]]. Het is onduidelijk hoeveel joden België precies heeft, maar geschat wordt dat dit minder dan 1% is. 6,8% van de bevolking is aanhanger van de [[islam]]. Kleinere religies zijn het [[hindoeïsme]] en het [[boeddhisme]], die samen 1,1% vormen. 29,3% van de bevolking hangt geen religie aan of ongelovig. Het aantal ongelovigen stijgt in België.
  +
  +
===Onderwijs===
  +
[[Bestand:Université_de_Mons-Hainaut_(1).JPG|left|300px|thumb|Een gebouw van de [[Université de Mons]]]]
  +
In België wordt het onderwijs geregeld door de gemeenschappen. Dit betekent dat de Vlaamse, Franstalige en Duitstalige gemeenschap verantwoordelijk zijn voor het onderwijs in hun gemeenschap. Toch is het onderwijssysteem in heel België hetzelfde. In België zijn kinderen van hun 5e tot hun 18e verplicht om naar school te gaan. Als men eerder slaagt op de [[middelbare school]] hoeft men niet meer naar school te gaan. Vóór hun 6e gaan kinderen naar een [[kleuterschool]]. De kleuterschool is alleen verplicht voor kinderen tussen de 5 en 6 jaar, maar vaak gaan kinderen al eerder naar de kleuterschool. In veel gevallen zitten de kleuter- en [[basisschool]] in hetzelfde gebouw of zitten ze vlak bij elkaar. Tussen hun 6e en 12e gaan de kinderen naar de basisschool. Hier worden vooral spelling, taal en rekenen geleerd, maar ook vakken als biologie, geschiedenis, aardrijkskunde en muziek. In Vlaanderen leren de scholieren in de laatste twee jaar Frans. In Wallonië wordt vaak Nederlands of Engels geleerd en de Duitstalige Gemeenschap geeft Frans als vreemde taal. In Brussel zijn er Nederlandstalige en Franstalige scholen, die elk de andere taal als vreemde taal leren.
  +
  +
Tussen hun 12e en 18e gaan de leerlingen naar de [[middelbare school]]. Deze bestaat uit vier verschillende niveaus:
  +
* [[Algemeen secundair onderwijs]] (ASO; ''Enseignement Secondaire général''); hier gaan de meeste leerlingen naartoe. Dit is een heel breed niveau en er zijn verschillende vakkenpakketten mogelijk.
  +
* [[Technisch secundair onderwijs]] (TSO; ''Enseignement Secondaire technique''); hier krijgen leerlingen meer les in de praktijk, maar er zijn nog steeds veel theorievakken.
  +
* [[Beroepsgericht secundair onderwijs]] (BSO; ''Enseignement Secondaire professionnel''); hier krijgen leerlingen heel veel praktijklessen.
  +
* [[Kunstgericht secundair onderwijs]] (KSO; ''Enseignement Secondaire artistique''); hier ligt de nadruk vooral op kunstzinnige vakken, zoals kunst, muziek en dans.
  +
Na de middelbare school kunnen leerlingen verder leren aan een beroepsschool, een hogeschool of universiteit. België heeft 11 universiteiten, waarvan er 5 Nederlandstalig en 6 Franstalig zijn.
  +
  +
Tussen de drie gemeenschappen zit ook een groot verschil in kwaliteit. Onderwijs in Vlaanderen is over het algemeen beter als in Wallonië. De Duitstalige Gemeenschap zit tussen de twee gemeenschappen in. Franstalige families aan de taalgrens of in Brussel kiezen daarom ook vaak voor om hun kind naar een Nederlandstalige school te sturen.
  +
  +
== Kunst en cultuur ==
  +
De Belgische cultuur bestaat uit de overeenkomsten die zowel Vlamingen als Walen met elkaar delen. Hoewel zij verschillende talen spreken, hebben zij ook veel gemeen. Toch zijn er dingen die specifiek Vlaams zijn en dingen die specifiek Waals zijn. Sommige Vlamingen zien zichzelf als Vlaams, terwijl anderen zich als Belgisch zien. De meeste Vlamingen zien zich zowel als Vlaams en Belgisch. Datzelfde geldt voor de Walen. De cultuur van België is door de verschillende talen beïnvloed door de Nederlandse, Franse en Duitse cultuur.
  +
  +
===Werelderfgoed===
  +
[[File:Tassel_House_stairway.JPG|right|300px|thumb|Een trap ontworpen door de beroemde Belgische architect [[Victor Horta]]]]
  +
In België staan verschillende dingen op de [[Werelderfgoedlijst]] van [[UNESCO]]. Dit zijn:
  +
* De [[Vlaamse begijnhoven]]
  +
* De [[belforten in België en Frankrijk]] (deels in Frankrijk)
  +
* Het historisch centrum van [[Brugge]]
  +
* De [[Grote Markt (Brussel)|Grote Markt]] van Brussel
  +
* De [[scheepsliften op het Centrumkanaal]]
  +
* De herenhuizen van [[Victor Horta]]
  +
* Het [[Stocletpaleis]]
  +
* [[Museum Plantin-Moretus|Plantin-Moretus]]
  +
* Het werk van [[Le Corbusier]] (deels in andere landen)
  +
* De [[neolithische vuursteenmijnen in Spiennes]]
  +
* De [[belangrijkste mijnsites van Wallonië]]
  +
* De [[Kathedraal van Doornik|Onze-Lieve-Vrouwekathedraal]] in [[Doornik]]
  +
* [[Oude en voorhistorische beukenbossen van de Karpaten en andere regio's van Europa]] (deels in andere landen)
  +
* [[Historische kuuroorden van Europa]] (deels in andere landen)
  +
* [[Koloniën van Weldadigheid]] (deels in Nederland)
  +
  +
===Eten en drinken===
  +
[[Bestand:Pommes-1.jpg|left|400px|miniatuur|Belgische 'patat', in Vlaanderen bekend als "''frieten''"]]
  +
De Belgische heeft enkele gerechten, die internationaal bekend zijn. In België spreekt men van [[friet]] in plaats van patat (patat is een [[aardappel]]). De Belgische frieten zijn dik en zijn door het hele land te verkrijgen. Vaak worden deze met [[mayonaise]] gegeten. De mayonaise in België heeft vaak een citroensmaak; men gebruikt dan ook de Franse mayonaise. De Nederlandse mayonaise wordt vaak frietensaus genoemd. België staat ook bekend om haar [[chocolade]]. [[Brugge]] staat bekend als de chocoladestad van België. In België komt chocola vaak in de vorm van [[praline]]s (bonbons). Jean Neuhaus bedacht in 1912 de eerste gevulde chocoladebonbon. Dit zijn chocolaatje met verschillende vullingen. Bekende praline-merken zijn [[Leonidas (merk)|Leonidas]], [[Godiva]] en [[Neuhaus]]. Ook de [[magnum]] komt uit België.
  +
  +
De gemiddelde Belg is een [[bier]]liefhebber. Naast het gewone ‘pintje’ (pils) kent België enorm veel speciale bieren. België heeft ook 's werelds grootste hoofdkantoor van de bierbrouwerij in [[Leuven]]. Dat bedrijf heet [[InBev]]. Daarnaast zijn [[wafel]]s nog bekend. De meest gekende Belgische wafels zijn de Brusselse wafels. Dat zijn wafels met grote vierkante ruiten, vaak geserveerd met slagroom. Daarnaast heb je ook nog de Luikse wafels. Andere bekende Belgische gerechten zijn mossels en [[Paling in 't Groen]]. In België zijn er 2 restaurants met 3 [[Michelinster]]ren, 10 met 2 sterren en wel 89 met 1 ster.
  +
  +
===Feestdagen===
  +
[[Bestand:Brussels-boy-scouts-at-a-war-monument-E0167.jpg|right|300px|thumb|Op [[Wapenstilstandsdag]] worden er o.a. bloemen neergelegd op het graf van de onbekende soldaat in Brussel.]]
  +
[[File:Koninklijke_Militaire_School_(België)_-_Nationaal_defilé_21-07-2018_16-20-38.jpg|right|300px|thumb|Op de [[Nationale feestdag van België]] vinden veel parades plaats.]]
  +
{| class="wikitable"
  +
! Datum
  +
! Feestdag
  +
! Uitleg
  +
|-
  +
| 1 januari
  +
| [[Nieuwjaarsdag]]
  +
|
  +
|-
  +
| ''Verschillend''
  +
| [[Pasen]]
  +
|
  +
|-
  +
| 1 mei
  +
| [[Dag van de Arbeid]]
  +
|
  +
|-
  +
| ''Verschillend''
  +
| [[Hemelvaartsdag]]
  +
|
  +
|-
  +
| ''Verschillend''
  +
| [[Pinksteren]]
  +
|
  +
|-
  +
| 11 juli
  +
| [[Feestdag van de Vlaamse Gemeenschap]]
  +
| Enkel in Vlaanderen. Herdenkt de overwinning op de Fransen in de [[Guldensporenslag]] in 1302.
  +
|-
  +
| 21 juli
  +
| [[Nationale feestdag van België|Nationale feestdag]]
  +
| Herinnert het afleggen van de eed op de grondwet door koning [[Leopold I van België|Leopold I]] in 1831.
  +
|-
  +
| 15 augustus
  +
| [[Onze-Lieve-Vrouw-Hemelvaart]]
  +
|
  +
|-
  +
| 27 september
  +
| [[Dag van de Franse Gemeenschap]]
  +
| Enkel in Wallonië. Herinnert de verdrijving van de Nederlanders uit België tijdens de [[Belgische Revolutie]].
  +
|-
  +
| 1 november
  +
| [[Allerheiligen]]
  +
|
  +
|-
  +
| 11 november
  +
| [[Wapenstilstandsdag]]
  +
| Herdenking van de slachtoffers van de [[Eerste Wereldoorlog|Eerste]] en [[Tweede Wereldoorlog]].
  +
|-
  +
| 15 november
  +
| [[Koningsdag (België)|Koningsdag]]
  +
| Een feest ter ere van de koning. Overheidsgebouwen zijn op deze dag gesloten.
  +
|-
  +
| 15 november
  +
| [[Dag van de Duitstalige Gemeenschap]]
  +
| Enkel in de Duitstalige Gemeenschap.
  +
|-
  +
| 25 & 26 december
  +
| [[Kerst]]
  +
|
  +
|-
  +
|}
  +
  +
[[Bestand:Pieter_Bruegel_the_Elder_-_Peasant_Wedding_-_Google_Art_Project_2.jpg|left|250px|thumb|''[[De Boerenbruilof]]'']]
  +
  +
===Schilderkunst===
  +
België heeft ook aantal bekende schilders. De eerste groep bekende schilder zijn de ''[[Vlaamse Primitieven]]''. De bekendste vertegenwoordigers van deze groep zijn de broers [[Jan van Eyck|Jan]] en [[Hubert van Eyck]]. Zij zijn bekend van het altaarstuk ''[[Het Lam Gods (gebroeders Van Eyck)|Het Lam Gods]]'', dat op het altaar van de kathedraal van Gent staat. Dit altaarstuk bestaat uit verschillende doeken, waarvan het middelste doek het Lam Gods bevat.
  +
  +
Internationaal is [[Peter Paul Rubens]] de bekendste Belgische schilder. Hij schilderde in de [[Barok (stijlperiode)|barokstijl]]. Onder meer de ''[[Kruisoprichting (Rubens)|Kruisoprichting]]'' is een bekend werk van hem. De Belgische mensen aten vroeger niet al te netjes, goed uitgebeeld in het schilderij ''[[Boerenbruiloft]]'' van [[Pieter Bruegel de Oude]]. Andere bekende Belgische kunstschilders zijn [[Antoon van Dyck]], [[James Ensor]] en [[René Magritte]]. Ook vond de [[CoBrA]]-beweging gedeeltelijk in België plaats. Bekende moderne Belgische kunstenaars zijn [[Panamarenko]], [[Jan Fabre]] en [[Wim Delvoye]].
  +
  +
===Literatuur en stripboeken===
  +
[[Bestand:Charleroi - Parc (station de métro) - Lucky Luke - l'homme qui tire plus vite que son ombre - céramique - 01.jpg|right|300px|thumb|[[Lucky Luke]]; een van de bekendste strips uit België]]
  +
De Belgische literatuur is verdeeld in een Vlaamse en Waalse literatuur. Beide landsdelen hebben eigenlijk meer hun eigen literatuur. Toch zijn er schrijvers die in heel België bekend zijn. De vader van de Vlaamse literatuur is [[Hendrik Conscience]]. In 1838 schreef hij het beroemde boek ''[[De leeuw van Vlaanderen]]'' over de [[Guldensporenslag]]. Conscience werd er zo beroemd mee dat hij de bijnaam "de man die zijn volk leerde lezen" kreeg. Andere beroemde Vlaamse schrijvers zijn [[Louis Paul Boon]], [[Willem Elsschot]], [[Tom Lanoye]] en [[Dimitri Verhulst]]. Schrijver [[Hugo Claus]] staat vooral bekend om zijn boek ''[[Het verdriet van België]]'', wat een van de bekendste boeken van het land is. Het boek gaat over de bezetting van België tijdens de Tweede Wereldoorlog. Qua Franstalige schrijvers zijn [[Charles De Coster]], [[Thierry Martens]] en [[Georges Simenon]] bekend. Toneelschrijver [[Maurice Maeterlinck]] is de enige Belg die de Nobelprijs voor de literatuur gewonnen heeft (in 1911). Hij is vooral bekend vanwege zijn toneelstuk ''[[L'Oiseau bleu]]''.
  +
  +
België is daarnaast het land van stripboeken. Veel bekende stripfiguren en -schrijvers komen uit België. Bekende Belgische strips zijn ''[[Kuifje]]'' van [[Hergé]], ''[[Suske & Wiske]]'' van [[Willy Vandersteen]], ''[[De Smurfen]]'' van [[Peyo]] en ''[[Lucky Luke]]'' van [[Morris]]. Van deze strips zijn ook televisieseries en films gemaakt en zijn in het buitenland ook vaak bekend.
  +
  +
===Muziek===
  +
[[File:TV-uitzending_Domino_Jacques_Brel_tijdens_de_opname_in_Amsterdam,_Marcanti,_Bestanddeelnr_914-8399.jpg|left|300px|thumb|[[Jacques Brel]]]]
  +
Belangrijke Belgische componisten zijn [[Henri Vieuxtemps]], [[Eugène Ysaÿe]] and [[Arthur Grumiaux]]. De [[saxofoon]] is een echt Belgisch muziekinstrument. In 1846 werd het namelijk door [[Adolphe Sax]] uitgevonden. Deze saxofoon wordt vooral voor [[jazz]]muziek gebruikt, wat nog altijd populair is in België.
  +
  +
De bekendste Belgische zanger is waarschijnlijk [[Jacques Brel]], die vooral in het Frans zong. Hij zong typisch Franse liedjes ([[chanson]]s). Zijn liedje ''Ne me quitte pas'' is een van zijn bekendste nummers. Andere vroege Belgische artiesten zijn [[Bobbejaan Schoepen]] en [[Toots Thielemans]]. Een bekende moderne Belgische zanger is [[Stromae]], die wereldberoemd werd met zijn nummers ''Papaoutai'' and ''Formidable''. Andere bekende Belgische artiesten zijn [[Hooverphonic]] en [[K3]].
  +
  +
België doet ook sinds het begin mee aan het [[Eurovisiesongfestival]], maar won slechts één keer. Dit was in 1986 met ''J'aime la vie'' van [[Sandra Kim]]. Zij was toen slechts 13 jaar oud en is daarmee de jongste winnaar op het festival ooit.
  +
  +
===Sport===
  +
[[Bestand:Belgium National Team vs USA 2013.jpg|right|miniatuur|Het Belgische voetbalelftal, ''de Rode Duivels''.]]
  +
[[Voetbal]] is verreweg de meest bekende sport onder jongeren. Er zijn veel relatief goede clubs in België. Sinds het begin van de 20e eeuw zijn de Belgen geïnteresseerd in [[wielrennen]] en voetbal. Symbool voor dit staat [[Eddy Merckx]], een van de beste wielrenners ooit. Ook zijn zoon [[Axel Merckx]] en [[Tom Boonen]] zijn ook goede wielrenners. De voetbalclub met de meeste titels is Royal Sporting Club Anderlecht, of afgekort ''[[RSC Anderlecht]]''. Ook is er een hele goede veldrijder, ''[[Sven Nys]]''. Zijn bijnaam is ''De Kannibaal uit Baal''.
  +
  +
Ook kent België een handjevol bekende biljartspelers. Een daarvan, [[Raymond Ceulemans]], is wel 35 keer wereldkampioen geworden! Ook is België bekend in het motorcrossen. Bij tennis zitten ook erg bekende mensen. Bij de vrouwen domineerden de vrouwen [[Justine Henin]] en [[Kim Clijsters]]. Henin stond 117 weken op nummer 1 in de wereldranglijst van tennis en is van Wallonië. Ook een bekende tennisster is de Vlaamse Kim Clijsters. Zij won de US Open in 2005. Ze heeft ook op nr.1 gestaan. De Olympische spelen van 1920 werden in Antwerpen gehouden. België heeft ook succes in de sport [[judo]].
  +
  +
== Bestuurlijke indeling ==
  +
België heeft een ingewikkelde bestuurlijke indeling. Het land is verdeeld in 3 gemeenschappen, 3 gewesten en 10 provincies. De grenzen van deze gebieden lopen vaak door elkaar heen. Sommige taken worden gedeeld en sommige niet.
  +
  +
De reden voor deze ingewikkelde bestuurlijke indeling is dat België drie nationale talen heeft. De nationale overheid heeft hierdoor taken overgedragen aan de gewesten en gemeenschappen. België is hierdoor een zogeheten [[federatie]]. Hiervoor was België een [[eenheidstaat]] met negen provincies (Vlaams- en Waals-Brabant waren toen één provincie).
  +
[[Bestand:Regions of Belgium location.svg|right|250px|miniatuur|Goud: Vlaams Gewest, Rood: Waals Gewest en Blauw: Brussels Hoofdstedelijk Gewest.]]
  +
=== Gewesten en gemeenschappen ===
  +
België is als eerste verdeeld in drie gewesten. De gewesten houden zich bezig met de gebiedsgebonden taken, zoals natuur, economie en infrastructuur (wegen, etc.). Deze gewesten zijn:
   
== Provincies en Gewesten ==
 
{{Zie artikel|Zie [[Provincies van België]]}}
 
België heeft 10 provincies en 3 gewesten. Vroeger waren er meer provincies, maar dat was in de tijd dat België bij Nederland hoorde. Aan het hoofd van elke provincie staat een gouverneur. Een van de taken van de gouverneurs is de hulpverlening zoeken als er een enorm ongeluk is gebeurd (zoals een chemisch ongeluk). Ook het onderzoeken van milieuzaken moet hij ook doen. Het Vlaams Gewest en het Waals gewest hebben allebei 5 provincies. Het Brussels Hoofdstedelijk gewest behoort tot geen enkele provincie.
 
{{--}}
 
=== Gewesten ===
 
 
{| class="wikitable-rood sortable"
 
{| class="wikitable-rood sortable"
!class="unsortable"|[[Vlag]]
+
! class="unsortable" |[[Vlag]]
 
![[Gewest]]
 
![[Gewest]]
 
![[Bevolking]]
 
![[Bevolking]]
 
![[Hoofdstad]]
 
![[Hoofdstad]]
 
|-
 
|-
|[[Afbeelding:Vlag Brussels Gewest.png|32px]]
+
|[[Bestand:Flag of the Brussels-Capital Region.svg|32px]]
 
|[[Brussels Hoofdstedelijk Gewest]]
 
|[[Brussels Hoofdstedelijk Gewest]]
|1.090.383
+
|1.163.486
 
|[[Brussel (stad)|Brussel]]
 
|[[Brussel (stad)|Brussel]]
 
|-
 
|-
|[[Afbeelding:Vlag Vlaanderen.png|32px]]
+
|[[Bestand:Flag of Flanders.svg|32px]]
 
|[[Vlaams Gewest]]
 
|[[Vlaams Gewest]]
 
| 6.117.440
 
| 6.117.440
 
|[[Brussel (stad)|Brussel]]
 
|[[Brussel (stad)|Brussel]]
 
|-
 
|-
|[[Afbeelding:Flag of Wallonia.png|32px]]
+
|[[Bestand:Flag of Wallonia.svg|32px]]
 
|[[Waals Gewest]]
 
|[[Waals Gewest]]
 
|3.456.775
 
|3.456.775
 
|[[Namen (stad)|Namen]]
 
|[[Namen (stad)|Namen]]
 
|}
 
|}
  +
  +
Daarnaast zijn er nog de drie gemeenschappen. De gemeenschappen houden zich bezig met de persoonsgebonden zaken, zoals onderwijs en cultuur. Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest behoort zowel bij de Franse als de Vlaamse Gemeenschap. De drie gemeenschappen zijn:
  +
[[Bestand:BelgieGemeenschappenkaart.svg|right|250px|miniatuur|Goud: Vlaamse Gemeenschap, Rood: Franse Gemeenschap en Blauw: Duitstalige Gemeenschap]]
  +
{| class="wikitable-rood sortable"
  +
! class="unsortable" |[[Vlag]]
  +
![[Gewest]]
  +
![[Bevolking]]
  +
![[Hoofdstad]]
  +
|-
  +
|[[Bestand:Flag of the German Community in Belgium.svg|32px]]
  +
|[[Duitstalige Gemeenschap]] <br /> ''Oost-België''
  +
| 76.328
  +
|[[Eupen]]
  +
|-
  +
|[[Bestand:Flag of Flanders.svg|32px]]
  +
|[[Vlaamse Gemeenschap]]
  +
| 6.600.000
  +
|[[Brussel (stad)|Brussel]]
  +
|-
  +
|[[Bestand:Flag of Wallonia.svg|32px]]
  +
|[[Franse Gemeenschap]]
  +
| 4.226.744
  +
|[[Brussel (stad)|Brussel]]
  +
|}
  +
Elke gemeenschap en elk gewest heeft zijn eigen regering, minister-president en parlement. Het Vlaams Gewest en de Vlaamse Gemeenschap hebben echter dezelfde regering, dezelfde minister-president en hetzelfde parlement. Dit is om kosten te besparen.
   
 
=== Provincies ===
 
=== Provincies ===
==== Vlaamse Provincies ====
+
{{Zie artikel|Zie [[Provincies van België]]}}
  +
[[Bestand:Belgische gewesten en provincies met vlag.jpg|right|250px|miniatuur|De provincies van België]]
 
{| class="wikitable-blauw sortable"
 
{| class="wikitable-blauw sortable"
!class="unsortable"|[[Vlag]]
+
! class="unsortable" |[[Vlag]]
 
![[Provincie]]
 
![[Provincie]]
![[Bevolking]]
+
![[Bevolking]]
 
![[Hoofdstad]]
 
![[Hoofdstad]]
 
|-
 
|-
|[[Afbeelding:600px-Flag of Antwerp.png|32px]]
+
|[[Bestand:Flag of Antwerp.svg|32px]]
 
|[[Antwerpen (provincie)|Antwerpen]]
 
|[[Antwerpen (provincie)|Antwerpen]]
|1.715.707
+
|1.813.282
 
|[[Antwerpen (stad)|Antwerpen]]
 
|[[Antwerpen (stad)|Antwerpen]]
 
|-
 
|-
 
|[[Bestand:Vlaams-limburg.png|32px]]
 
|[[Bestand:Vlaams-limburg.png|32px]]
 
|[[Limburg (België)|Limburg]]
 
|[[Limburg (België)|Limburg]]
|814.658
+
|860.204
 
|[[Hasselt (België)|Hasselt]]
 
|[[Hasselt (België)|Hasselt]]
 
|-
 
|-
|[[Afbeelding:VlagOV.gif|32px]]
+
|[[Bestand:Vlag van Oost-Vlaanderen.svg|32px]]
 
|[[Oost-Vlaanderen]]
 
|[[Oost-Vlaanderen]]
|1.408.484
+
|1.477.346
 
|[[Gent]]
 
|[[Gent]]
 
|-
 
|-
|[[Bestand:VlagWestVlaanderen.png|32px]]
+
|[[Bestand:Flag of West Flanders.svg|32px]]
 
|[[West-Vlaanderen]]
 
|[[West-Vlaanderen]]
|1.141.866
+
|1.178.996
 
|[[Brugge]]
 
|[[Brugge]]
 
|-
 
|-
|[[Afbeelding:Vlag VlaamsBrabant.gif|32px]]
+
|[[Bestand:Vlaams-BrabantVlag.gif|32px]]
 
|[[Vlaams-Brabant]]
 
|[[Vlaams-Brabant]]
|1.060.232
+
|1.114.299
 
|[[Leuven]]
 
|[[Leuven]]
  +
|-
  +
|[[Bestand:Flag of the province of Liège.gif|32px]]
  +
|[[Luik (provincie)|Luik]] (''Liège'')
  +
|1.094.791
  +
|[[Luik (stad)|Luik]] (''Liège'')
  +
|-
  +
|[[Bestand:Flag of the province of Luxembourg.svg|32px]]
  +
|[[Luxemburg (provincie)|Luxemburg]] (''Luxembourg'')
  +
|278.748
  +
|[[Aarlen]] (''Arlon'')
  +
|-
  +
|[[Bestand:Flag_of_Namur_Province.svg|32px]]
  +
|[[Namen (provincie)|Namen]] (''Namur'')
  +
|487.145
  +
|[[Namen (stad)|Namen]] (''Namur'')
  +
|-
  +
|[[Bestand:Flag of Hainaut.svg|32px]]
  +
|[[Henegouwen]] (''Hainaut'')
  +
|1.335.360
  +
|[[Bergen (België)|Bergen]] (''Mons'')
  +
|-
  +
|[[Bestand:Drapeau de la province du Brabant Wallon.png|32px]]
  +
|[[Waals-Brabant]] (''Brabant wallon'')
  +
|393.700
  +
|[[Waver (België)|Waver]] (''Wavre'')
 
|}
 
|}
   
  +
==Politiek==
==== Waalse Provincies ====
 
  +
===Koningshuis ===
{| class="wikitable-blauw sortable"
 
  +
{{Zie hoofdartikel|Koningshuis (België)}}
!class="unsortable"|[[Vlag]]
 
  +
[[File:Belgian_King_Philippe_and_Queen_Mathilde.JPG|left|300px|miniatuur|Koning [[Filips van België|Filips]] en zijn vrouw Mathilde]]
![[Provincie]]
 
  +
België is een [[monarchie]], dus heeft het een koning als [[staatshoofd]]. De koning der Belgen heet [[Filip van België|Filip]]. De kroonprinses van België is [[Elisabeth van België]]. Kroonprinses zijn betekent dat wanneer de huidige koning dood gaat of aftreedt, de kroonprinses de opvolger is. Net als Nederland is België bovendien een ''[[constitutionele monarchie]]''. Dit betekent dat België een grondwet heeft. Iedereen moet zich hieraan houden, of het nu een [[burger]] of de [[president]] is. België is ook een ''[[volksmonarchie]]'', dit betekent dat de koning(in) niet "Koning van België" heet, maar "Koning der Belgen". Vroeger waren er best veel volksmonarchieën, maar tegenwoordig is België de enige overgebleven.
![[Bevolking]]
 
  +
![[Hoofdstad]]
 
  +
De voorganger van [[Albert II van België|Albert II]] was [[Boudewijn van België|Boudewijn]]. Albert volgde in 1993 zijn broer Boudewijn op nadat die was gestorven. Albert is de langstlevende vorst van België ooit.
  +
  +
Koning Filip was de eerste kroonprins die naar een doodgewone school ging. Albert heeft nog twee andere kinderen: prinses Astrid en prins Laurent. Die hebben ook kinderen. Astrid heeft er 5 en Laurent heeft er 3. Koning Filip heeft 4 kinderen.
  +
  +
===Staatsinrichting===
  +
[[Bestand:Palais de la Nation (Bruxelles) 13.JPG|right|250px|miniatuur|Het [[Paleis der Natie]], waar het Belgische parlement zetelt.]]
  +
De macht in België is handen van de regering en het parlement. Aan het hoofd van de regering staat een premier. De huidige premier is [[Alexander De Croo]] van de [[Open Vld]]. De regering wordt altijd gevormd door aantal Nederlandstalige en Franstalige partijen. Hierdoor duurt het vormen van een regering erg lang. Er zijn namelijk niet echt partijen (op de PVDA na) die landelijk actief zijn. Hierdoor stemt Wallonië anders dan Vlaanderen.
  +
  +
Het Belgische parlement wordt het [[Federaal Parlement van België|federale parlement]] genoemd. Het bestaat uit twee kamers. Dit zijn:
  +
* De [[Kamer van Volksvertegenwoordigers]] bestaande uit 150 leden. Deze worden gekozen door middel van rechtstreekse verkiezingen. Een lid moet minimaal 18 jaar oud zijn om gekozen te worden.
  +
* De [[Senaat (België)|Senaat]] bestaande uit 60 leden. Deze worden gekozen door de gewesten en gemeenschappen. De Senaat komt tegenwoordig nog maar 10 keer per jaar samen.
  +
De twee kamers zetelen in het [[Paleis der Natie]] in Brussel.
  +
  +
===Politieke partijen en verkiezingen===
  +
België is een democratie en heeft meerdere politieke partijen. Sinds de jaren 70 zijn er (bijna) geen partijen meer die in heel het land actief zijn. Er zijn aparte Vlaamse, Waalse en Duitstalige partijen. De oorspronkelijk partijen hebben zich gedurende de 20e eeuw gesplitst in een Waalse en Vlaamse afdeling. De Duitstalige afdeling is vaak meer verbonden met de Waalse afdeling, dan de Waalse afdeling met de Vlaamse afdeling. Deze afdelingen zijn daadwerkelijk verschillende partijen. Hoewel ze vaak dezelfde ideologie en overlappende standpunten hebben, zijn er ook veel verschillen. De belangrijkste politieke partijen zijn van rechts naar links:
  +
{| class="wikitable" style="width:60%"
  +
|-
  +
| '''Groep''' || '''Vlaamse partij''' || '''Waalse partij''' || '''Duitstalige partij'''
  +
|-
  +
| Nationalisten || [[Nieuw-Vlaamse Alliantie]] <br /> [[Vlaams Belang]] || || [[Pro Deutschsprachige Gemeinschaft|ProDG]]
  +
|-
  +
| Liberalen || [[Open Vld]] || [[Mouvement Réformateur]] || [[Perspektiven, Freiheit, Fortschritt]]
  +
|-
  +
| Christendemocraten || [[CD&V]] || [[Les Engagés (politieke partij)|Les Engagés]] || [[Christlich Soziale Partei (België)|Christlich Soziale Partei]]
 
|-
 
|-
  +
| Sociaalliberalen || || [[DéFI]] || [[Vivant]]
|[[Afbeelding:LuikVlag.gif|32px]]
 
|[[Luik (provincie)|Luik]]
 
|1.053.722
 
|[[Luik (stad)|Luik]] - Liége
 
 
|-
 
|-
  +
| Sociaaldemocraten || [[Vooruit (politieke partij)|Vooruit]] || [[Parti Socialiste (België)|Parti Socialiste]] || [[Sozialistische Partei]]
|[[Afbeelding:VlagProvincieLuxemburg.png|32px]]
 
|[[Luxemburg (provincie)|Luxemburg]]
 
|264.084
 
|[[Aarlen]] - Arlon
 
 
|-
 
|-
  +
| Groenen || [[Groen (partij)|Groen]] || colspan="2" align="center" | [[Ecolo]]
|[[Afbeelding:VlagNamen.png|32px]]
 
|[[Namen (provincie)|Namen]]
 
|465.380
 
|[[Namen (stad)|Namen]] - Namur
 
 
|-
 
|-
  +
| Socialisten || colspan="3" align="center" | [[Partij van de Arbeid van België|PVDA-PTB]]
|[[Afbeelding:VlagHenegouwen.png|32px]]
 
|[[Henegouwen]]
 
|1.300.097
 
|[[Bergen (België)|Bergen]] - Mons
 
 
|-
 
|-
|[[Afbeelding:Vlag WaalsBrabant.gif|32px]]
 
|[[Waals-Brabant]]
 
|373.492
 
|[[Waver (België)|Waver]] - Wavre
 
 
|}
 
|}
  +
In België geldt de [[opkomstplicht]]. Dit betekent dat iedere Belg naar het stemloket moet komen, tenzij hij/zij zich heeft afgemeld (of een goede reden heeft, zoals op vakantie zijn). Mensen die vergeten die dag te stemmen kunnen een boete krijgen. Het hangt per gebied af of die boete ook wordt gegeven. De opkomstplicht betekent niet dat iemand verplicht is om te stemmen, het stembiljet mag namelijk ook leeg worden ingeleverd. In Vlaanderen is de opkomstplicht voor de lokale verkiezingen inmiddels afgeschaft. Traditioneel worden alle verkiezingen op dezelfde dag als de Europese Parlementsverkiezingen gehouden. Een uitzondering zijn de gemeenteraadsverkiezingen, die één jaar later worden gehouden. Alle verkiezingen vinden eens in de vijf jaar plaats daardoor.
  +
[[Bestand:Taalgebieden_in_Belgie.svg|right|300px|thumb|De splitsing van België]]
   
  +
===Splitsing van België?===
== Sport ==
 
  +
Na de federale verkiezingen wordt er vaak lang over gedaan om een regering te vormen. Traditioneel stemt Wallonië namelijk erg links, terwijl Vlaanderen erg rechts stemt. In Wallonië is de Parti Socialiste vaak de grootste partij en in Vlaanderen is dit tegenwoordig vaak de N-VA (in het verleden ook de Open Vld of de CD&V). Deze twee partijen verschillen op bijna elk vlak van elkaar. In België kan het soms weleens een of twee jaar duren voordat er een regering is gevormd. In die tijd wordt een tijdelijke regering aangesteld, zoals nu (anno 2020) aan de hand is.
[[Afbeelding:Voetbal3.gif|left|thumb|Een voetbal.]]
 
[[Voetbal]] is verreweg de meest bekende sport onder jongeren. Er zijn veel relatief goede clubs in België. Sinds het begin van de 20e eeuw zijn de Belgen geïnteresseerd in [[wielrennen]] en voetbal. Symbool voor dit staat [[Eddy Merckx]], een van de beste wielrenners ooit. Ook zijn zoon [[Axel Merckx]] en [[Tom Boonen]] zijn ook goede wielrenners. De voetbalclub met de meeste titels is Royal Sporting Club Anderlecht, of afgekort ''[[RSC Anderlecht]]''. Ook is er een hele goede veldrijder, ''[[Sven Nys]]''. Zijn bijnaam is ''De Kannibaal uit Baal''. Ook kent België een handjevol bekende biljartspelers. Een daarvan, [[Raymond Ceulemans]], is wel 35 keer wereldkampioen geworden! Ook is België bekend in het motorcrossen. Bij tennis zitten ook erg bekende mensen. Bij de vrouwen domineerden de vrouwen [[Justine Henin]] en [[Kim Clijsters]]. Henin stond 117 weken op nummer 1 in de wereldranglijst van tennis en is van Wallonië. Ook een bekende tennisster is de Vlaamse Kim Clijsters. Zij won de US Open in 2005. Ze heeft ook op nr.1 gestaan. De Olympische spelen van 1920 werden in Antwerpen gehouden. België heeft ook succes in de sport [[judo]].
 
{{--}}
 
   
  +
Door de spanning tussen Vlaanderen en Wallonië bestaat er een idee dat België uiteenvalt. In Vlaanderen zijn er meer mensen voor onafhankelijkheid, dan in Wallonië. Deze groep worden de Vlaams-nationalisten genoemd. De N-VA en ook Vlaams Belang zijn belangrijke organisaties voor een onafhankelijk Vlaanderen. Mocht Vlaanderen zich ooit afscheiden van België, dan willen de meeste Vlaams-nationalisten van Vlaanderen een eigen land maken. Sommige Vlamingen zijn voor een aansluiting bij Nederland, terwijl sommige Walen voor een aansluiting bij Frankrijk zijn. Toch zijn de meeste Belgen (85%) voorstander van een gezamenlijk België.
== Natuur ==
 
Zo'n 21,4 % van het landoppervlak van België bestaat uit natuur. De natuur ligt voornamelijk in Wallonië.
 
   
=== Dieren ===
+
===Internationale relaties===
  +
[[File:Sánchez_De_Croo_Moncloa_01.jpg|left|300px|thumb|De Belgische premier [[Alexander De Croo]] (links) met de Spaanse premier [[Pedro Sánchez]] (rechts).]]
[[Afbeelding:Wildeeend2.jpg|right|250px|thumb|Een wilde eend. Makkelijk te vinden in het natuurrijke België.]]
 
  +
België is in de internationale politiek een belangrijk land. In de hoofdstad Brussel zitten namelijk zowel de [[Europese Unie]] als de [[NAVO]] gevestigd. België is lange tijd een neutraal land geweest, dat zich niet met de internationale politiek bemoeide. Na de Eerste Wereldoorlog kwam daar verandering in. België was één van de stichtende leden van zowel de EU als de NAVO. Beide organisaties kozen België vanwege de centrale ligging tussen de Europese grootmachten (Duitsland, Frankrijk en het VK).
Net als in Nederland dreigen vele dieren te verdwijnen door de grootschalige projecten van steden. Hierdoor worden dorpjes in de nabije omgeving opgeslurpt door de grote steden. Vroeger leefden er nog in België wolven, raven, tuimelaars, steuren en zalmen, maar die zijn in de loop van de tijd verdwenen door de bouw. De wilde kat, de roerdomp, de aalscholver en de otter dreigen te verdwijnen. Gelukkig leven er nog wel andere zoogdieren die niet bedreigd zijn, zoals een paar spitsmuis soorten, egels en mollen. Ook leven er nog enkele muizen-, ratten- en woelmuis soorten. Je kan er ook hamster vinden, maar op bepaalde plekken. Je kan er ook nog eekhoorns vinden, en hazen en konijnen zijn er ook nog te zien. Ook zijn er zo'n 350 vogels te vinden in Nederland, waaronder de aalscholver, de alk, kraai en de huiszwaluw. Ook zijn er kuifaalscholvers en kuifeenden te vinden. Verder zijn er de bekendste vogels zoals de wilde eend en de Grauw gans. Roofvogels zijn onder andere de steenuil, de buizerd, de blauwe kiekendief, de sperwer, de torenvalk en de slechtvalk. Ook zijn er veel amfibieën zoals de vuursalamander, de batsaardkikker, de bruine kikker en de hazelworm. Ook leven er zo'n 150 vissen en een paar slangen.
 
   
  +
België heeft een goede band met zijn buren. De Vlamingen zien vaak Nederland als hun beste vriend, de Walen vaak Frankrijk en de Duitstaligen vaak Duitsland. In het algemeen zien alle Belgen echter buurland Luxemburg als hun beste vriend. In 1921 sloten beide landen de [[Belgisch-Luxemburgse Economische Unie]]. Dit betekende dat men met de [[Luxemburgse frank]] ook in België kon betalen en met de [[Belgische frank]] ook in Luxemburg. Hoewel beide landen tegenwoordig de [[euro]] gebruiken en zo'n unie niet meer nodig is, werd de unie in 2002 toch nog verlengd. België, Nederland en Luxemburg vormen de [[Benelux]] en werken op het gebied van misdaadbestrijding en internationale zaken nauw samen. Een Belgische ambassade vertegenwoordigt ook vaak Nederland en Luxemburg (als er geen eigen ambassade is).
=== Planten en bomen ===
 
[[Afbeelding:Appel fuij.jpg|right|300px|thumb|Een net gewassen appel.]]
 
Er komen erg veel planten en bomen in België voor, sommige groter dan de andere. Er komen veel bekende planten voor, zoals de paardenbloem, het madeliefje en de vergeet-me-niet. Ook komen er veel bomen voor, zoals de eik, de berk, de beuk en de kastanjeboom. Ook zijn er appelbomen, de braam, de framboos en perenbomen. Ook is er de berenklauw, een plant waarvan je ernstige blaren van kan krijgen.
 
   
  +
Internationaal heeft België niet echt conflicten met landen. De banden met de voormalige kolonie [[Congo-Kinshasa]] en de voormalige mandaatgebieden [[Burundi]] en [[Rwanda]] is stormachtig. Aan de ene kant helpt België de landen door middel van ontwikkelingshulp, maar er is ook kritiek op de Belgische misdaden gedurende de koloniale periode.
=== Ardennen ===
 
[[Afbeelding:Wildzwijn1.jpg|left|300px|thumb|Een wild [[zwijn]] (everzwijn). Dit dier is in het wild te vinden in de Ardennen.]]
 
De [[Ardennen]] is een bebost laaggebergte in België. Ook ligt er een stukje in Frankrijk en Luxemburg. Je hebt 2 soorten Ardennen: De Lage Ardennen en de Hoge Ardennen. Hier, in de Ardennen, liggen gesteenten waarvan sommige wel meer dan 100 miljoen jaar oud zijn. Toen leefden er nog dinosauriërs! Het ligt erg dicht bij het in Duitsland gelegen Eiffelgebergte. In het gebied zijn enkele kastelen te vinden. Er stromen enkele bekende rivieren doorheen, waaronder de Maas en de Ourthe. Er leven veel dieren in de Ardennen, waaronder wilde zwijnen en roofvogels. Een bekende stad in de Ardennen is [[Bastenaken]] (Bastogne). Hier staat een museum over de oorlog.
 
   
  +
== Economie ==
==Rivieren, kanalen en zeeën ==
 
[[Afbeelding:Schelde.jpg|right|300px|thumb|De Schelde. Een van de langste rivieren in België.]]
+
[[File:Zicht_op_het_Delwaidedok.jpg|right|300px|thumb|De [[haven van Antwerpen]]]]
  +
In België wordt sinds 2002 betaald met de [[euro]]. Voorheen werd de [[Belgische frank]] als betaalmiddel gebruikt. België is een van de rijkste landen van Europa, maar er zit een groot verschil tussen Wallonië en Vlaanderen. Vlaanderen is over het algemeen rijker als Wallonië. Dit zorgt ervoor dat veel geld uit Vlaanderen naar Wallonië gaat. Ook heeft Wallonië te kampen met hoge [[werkloosheid]], terwijl deze in Vlaanderen een stuk lager is. Ook is de Belgische [[staatsschuld]] erg hoog. Desondanks heeft België een vrij sterke economie. Dit komt vooral door de ligging van het land. België ligt namelijk tussen de drie grote Europese economieën; het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk en Duitsland.
Er zijn veel rivieren in België te vinden, onder andere de Maas en de Schelde. Sommige rivieren, zoals de Moezel, de Seine en de Rijn stromen niet door België maar kleine zijrivieren van die rivieren stromen door België. Ook zijn er enkele grote zeeën zoals de Noordzee. België ligt ook dichtbij de Straat van Dover. het ligt dicht bij Het Kanaal (waarmee je een overstap kan maken van Frankrijk naar Engeland). De IJzer is eveneens een bekende rivier in België. Een deel van België ligt beneden zeeniveau, dat betekent dat het zonder oplossingen onder water zou liggen. Doordat België onder water ligt behoort het tot de Lage Landen. Bekende kanalen zijn het Albertkanaal en het Boudewijn-kanaal. België ligt niet zo veel als Nederland onder zeeniveau (de hoogte van het water van de zee). Natuurlijk zijn er in België veel slootjes te vinden en stroompjes kan je ook vinden. Zuiver water is vooral te vinden in de Ardennen: daar is het water glashelder. In de Ardennen liggen ook altijd stenen naast de rivier. Sommige rivieren hebben de rotsen gesleten: Daarom zie je soms tekens op rotsen. De belangrijkste en erg lange rivier is de Schelde die uitmondt in de Noordzee via de Westerschelde. De [[Schelde]] stroomt door de steden [[Gent]] en [[Antwerpen]] en ontspringt ergens in het noorden van [[Frankrijk]].
 
   
  +
Op het gebied van handel is vooral de haven van Antwerpen erg belangrijk. Dit is een van de grootste havens van Europa. België voert de meeste spullen uit naar [[Duitsland]], [[Frankrijk]], [[Nederland]], het [[Verenigd Koninkrijk]] en [[Italië]]. Het voert veel goederen in vanuit Nederland, Duitsland, Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk en de [[Verenigde Staten]]. 80% van de Belgische handel is met andere EU-landen. De belangrijkste exportproducten uit België zijn auto's en auto-onderdelen, medicijnen, chemicaliën, staal, [[chocola]], [[diamant]]en en [[bier]]. Hoewel België zelf geen diamanten in de grond heeft, worden veel diamanten in België geslepen. Veel internationale bedrijven hebben daarnaast hun hoofdkantoor in Brussel, aangezien de Europese Unie hier ook zit.
== Volkslied==
 
  +
{{#widget:Youtubesmall|id=cUplg16ovjY}}
 
  +
== Cijfers ==
  +
Allerlei cijfers over België vind je op de website van het Belgische statistiekbureau [https://statbel.fgov.be/nl Statbel].
  +
  +
==Video==
  +
* [https://www.youtube.com/watch?v=d9u_Ituu2Q8/ De Brabanconne, het Belgische volkslied]
   
 
== Spelletje ==
 
== Spelletje ==
  +
* [http://www.topomania.net/topo/belgi%C3%AB Oefenkaarten Topografie België]
* [http://www.onlineklas.nl/mijntopo/startles.asp?mijndata=lesnaam=Belgie%26kaartbestand=http://www.onlineklas.nl/mijntopo/belgie.jpg%26zoom=1%26aantalplaatsen=26%26vraagplaats1=Oostende*1*67*73*17%26vraagplaats2=Brugge*1*102*83*20%26vraagplaats3=West-Vlaanderen*3*75*130*20%26vraagplaats4=Leie*2*119*162*15%26vraagplaats5=Schelde*2*177*149*15%26vraagplaats6=Gent*1*190*115*20%26vraagplaats7=Antwerpen%20%28plaats%29*1*285*61*20%26vraagplaats8=Antwerpen%20%28provincie%29*3*336*76*20%26vraagplaats9=Brussel*1*285*165*20%26vraagplaats10=Vlaams-Brabant*3*366*138*20%26vraagplaats11=Waals-Brabant*3*353*200*20%26vraagplaats12=Hasselt*1*428*123*20%26vraagplaats13=Limburg*3*461*109*20%26vraagplaats14=Maas*2*449*224*20%26vraagplaats15=Luik%20%28plaats%29*1*478*202*20%26vraagplaats16=Luik%20%28provincie%29*3*521*243*20%26vraagplaats17=Arlon*1*501*449*20%26vraagplaats18=Luxemburg*3*455*368*20%26vraagplaats19=Namen%20%28provincie%29*3*393*316*20%26vraagplaats20=Namen%20%28plaats%29*1*362*256*20%26vraagplaats21=Charleroi*1*296*269*20%26vraagplaats22=Henegouwen*3*172*226*20%26vraagplaats23=Bergen*1*210*265*20%26vraagplaats24=Leuven*1*332*157*18%26vraagplaats25=Waver*1*319*198*18%26vraagplaats26=Oost-Vlaanderen*3*211*140*20 Topo België]
 
  +
{{Sjabloon:Navigatie Europese Unie}}
 
  +
{{Navigatie Geschiedenis van België}}
  +
{{Navigatie Europese Unie}}
 
{{Navigatie Landen Europa}}
 
{{Navigatie Landen Europa}}
  +
 
[[Categorie:België| ]]
 
[[Categorie:België| ]]
  +
[[Categorie:Lidstaat van de Europese Unie]]
 
  +
[[Categorie:Landen van Europa]]
[[fr:Belgique]]
 
  +
[[Categorie:Koninkrijk]]
  +
[[Categorie:Cultuur in België]]
  +
 
[[de:Belgien]]
 
[[de:Belgien]]
[[es:Bélgica]]
 
 
[[en:Belgium]]
 
[[en:Belgium]]
  +
[[es:Bélgica]]
  +
[[fr:Belgique]]
  +
[[it:Belgio]]
  +
[[scn:Belgiu]]

Huidige versie van 18 sep 2024 om 12:34

Koninkrijk België
Royaume de Belgique
Königreich Belgien

Belgische vlag Great coat of arms of Belgium.svg EU-Belgium.svg

Hoofdstad Brussel
Ontstaan 4 oktober 1830
Aantal inwoners 11.617.817 (2021)
Oppervlakte 30.528 km²
Regeringsvorm Federale constitutionele monarchie
Koning Koning Filip (sinds 2013)
Premier Alexander De Croo (sinds 2020)
Godsdienst Rooms-katholicisme (54%)
Geen religie (31%)
Islam (6%)
Overige (8%)
Talen Nederlands
Frans (français)
Duits (Deutsch)
Munteenheid Euro
Volkslied Brabançonne
Motto Eendracht maakt macht
Nationale feestdag Nationale feestdag van België (21 juni)
Landcode BEL
Portaal:Portal.svg België
Kaart van België
Deus flag belgium KL.png Over dit artikel en/of onderwerp bestaat er ook een portaal! Klik hier om het portaal te bekijken!

België (Frans: Belgique, Duits: Belgien) is een land in West-Europa. Het grenst in het noorden aan Nederland, in het oosten aan Duitsland, in het zuidoosten aan Luxemburg en in het zuiden aan Frankrijk. In het westen ligt de Noordzee. België is onderdeel van de Europese Unie en de NAVO. Er wonen zo'n 11,6 miljoen mensen en de officiële talen zijn Nederlands, Frans en Duits. De hoofdstad van België is Brussel.

De naam België werd voor het eerst gebruikt door de Romeinse krijgsheer Julius Caesar. Hij noemde het gebied destijds "Belgica" en de inwoners "Belgae". België bestond lange tijd uit allerlei kleine landjes. Later werd het bestuurd door de Bourgondiërs, de Habsburgers, de Spanjaarden, de Oostenrijkers en uiteindelijk de Nederlanders. In 1830 werd België onafhankelijk van Nederland na de Belgische Revolutie. Sindsdien is het land een democratie en een monarchie. België was lang een neutraal land. Hier kwam een einde aan tijdens de Eerste Wereldoorlog, toen de Duitsers het land binnenvielen. Tijdens de Tweede Wereldoorlog gebeurde dit opnieuw. België was in de 19e eeuw een van de eerste landen in Europa waar de Industriële Revolutie plaatsvond. Oorspronkelijk was België een eenheidstaat, maar tegenwoordig is het een federatie. Dit betekent dat de verschillende landsdelen meer dingen zelf mogen bepalen dan vroeger.

België bestaat grofweg uit twee delen. Dit zijn het Nederlandstalige Vlaanderen in het noorden en het Franstalige Wallonië in het zuiden. Ook is er een kleine groep Duitstalige Belgen in het oosten van het land. De hoofdstad Brussel is tweetalig. Ondanks de verschillende talen is er een Belgische cultuur. België staat bekend om zijn chocola, friet, wafels, zanger Jacques Brel, architect Victor Horta en de Ardennen.

Geschiedenis

Zie Geschiedenis van België voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Prehistorie

Sjabloon:Geschiedenis van België De bewoning van wat nu België wordt genoemd gaat heel ver terug in de tijd. Er hebben zelfs nog Neanderthalers geleefd. Ook zijn er vuurstenen werktuigen van jagers en vissers gevonden, die uit 500.00 v.Chr dateren. Omstreeks 400 v.Chr. verschenen de eerste dorpen. Deze waren meestal klein met meestal niet meer dan 100 inwoners. Door het ontstaan van deze dorpen ontstond er een soort van economie. Later vestigden andere dorpen zich in de Kempen, de Leremstreek en in de Maasvallei. In de midden-bronstijd van ca. 1500 tot 1100 v.Chr. was er een soort van volk in België, de Famennegroep.

De Romeinse stadsmuren van Tongeren

Tijdens de ijzertijd werden de La Tène- en de Hallstatt-groep belangrijk (dat waren "Kelten"). In deze tijd werden de eerste handels- en marktplaatsen gesticht. Ook enkele forten herrezen uit het niets, waardoor België een klein 'land' was geworden.

De Romeinen

Tijdens de Romeinse Tijd werd België van de Romeinen. Die noemden het land toen "Belgae". Vanaf 57 tot 51 v.Chr. had Caesar België tot zijn beschikking en maakte hij België een deel van Gallië. Later, toen de keizer Augustus aan de macht was, noemde hij het "Gallia Belgica" en maakte hij het een deel van het Romeinse Rijk. Tot in de 1e eeuw n.Chr. bleven de Belgen vechten, maar onder de keizer Claudius kwam er een soort van vrede in België. Later kwamen er al grote landbouwbedrijven en kregen steden al een eigen karakter.

Ook de kleinere dorpen bloeiden op, waardoor de handel met Italië en de rest van Gallia steeds belangrijker werd. De textieleconomie beleefde goede tijden, waardoor er vele kuddes schapen werden gehouden. Vanaf 256 staken Frankische krijgers de Rijn over en werd geheel Gallia geplunderd en werden vele steden en dorpen verwoest. Uiteindelijk werd er tussen de Romeinen en deze Frankische stam rond 296 een verbond gesloten en werden ze als verdedigers van de rijksgrens tussen Nijmegen en de zee aangesteld. Rond 297 werd door een Romeinse keizer België in tweeën gesplitst.

Middeleeuwen

Toen er op een gegeven moment geen gezag was over het land wilden de Salische Franken België vernieuwen en daarom maakten ze Doornik hoofdstad van het nieuwe rijk. Er waren verschillende families die erg belangrijk waren, onder meer de Merovingers met als baas de machtige Chlodovech I, die vanuit de toenmalige hoofdstad Doornik het land bestuurde. Daarna kwamen zijn belangrijkste opvolgers, Chlotarius en Dagobert, die ook voor eenheid in het Frankische Rijk zorgden. In 639 werd België verdeeld in 2 gedeeltes, Austrasië en Neustrië. Van deze 2 gebieden liep de grens dwars door het latere België. De koningen verloren al snel hun enorme afzien, mede omdat de macht van andere belangrijke personen snel toenam. In 719 liet Karel Martel zich uitroepen tot baas van het rijk. Het lukte hem zelfs om meer plekken in te nemen waardoor het latere België groter werd. Na de dood van koning Theodorik IV oefende Martel in eigen naam de koninklijke macht uit. In 751 werd Karel afgezet en heette de nieuwe koning Karel de Grote. Hij zorgde ervoor dat er in het latere België een economische groei op gang kwam.

De Guldensporenslag van 1302

Na de dood van de opvolger van Karel de Grote begon België de eenheid van zijn rijk te verliezen, wat resulteerde in het Verdrag van Verdun. Het rijk werd hierdoor in drieën gesplitst. Vanaf het einde van de 9e eeuw verloor de koning van Frankrijk de absolute macht over België. Toen de Noormannen kwamen invallen was dit nog beter te zien dan eerst. Enkele rijke ambtenaren zagen hun kans schoon en begonnen zelf België te besturen. In deze tijd werden dan ook de grondslagen gelegd van het hertogdom Brabant, het graafschap Henegouwen en het graafschap Vlaanderen.

Beroemd werd in de Middeleeuwen de Guldensporenslag in 1302, die veroorzaakt werd door de rijke ambtenaren. Rond 1050 kwam er economische bloei in België waardoor het een voorname handelsplaats was. In 1195 kwamen er zelfs al de eerste steenkolen in het toen nog afhankelijke Luik. Kooplieden uit Luik werden dan ook steeds machtiger en de kooplieden begonnen zelfs in het Verenigd Koninkrijk te handelen. "België" is dan in handen van het huis Valois-Bourgondië. Vanaf het midden van de 14e eeuw werd Europa getroffen door de pest, de zwarte dood. In de 15e eeuw kwam België in handen van de Habsburgers, waarna ze in 1795 voor de zoveelste keer werden overgenomen door de Fransen.

17e en 18e eeuw

Tijdens de Tachtigjarige Oorlog scheidden de Noordelijke Nederlanden zich af van de Zuidelijke Nederlanden. Zij vormden de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden, terwijl het zuiden bestuurd bleef door Spanje. Door de blokkade van de haven van Antwerpen vluchtten veel rijke handelaars naar de Republiek. Toch bleef Vlaanderen een van de rijkste delen van Europa. In 1714 droeg Spanje de Zuidelijke Nederlanden over aan de Oostenrijkers. Zij noemden het de Oostenrijkse Nederlanden en bestuurden het tot 1797.

In de 18e eeuw kreeg Frankrijk steeds meer invloed in de Oostenrijkse Nederlanden. Toen de Franse Revolutie uitbrak, brak er ook een revolutie in de Oostenrijkse Nederlanden uit. De revolutionairen wilden onafhankelijkheid van Oostenrijk. In 1790 verklaarden de Oostenrijkse Nederlanden zichzelf onafhankelijk als de Verenigde Nederlandse Staten. Ook wilden ze sociale en religieuze veranderingen, zoals in Frankrijk. In 1974 werd België binnengevallen door de Fransen en in 1795 werd het onderdeel van Frankrijk. België werd verdeeld in 9 departementen die door Frankrijk bestuurd werden. In 1797 werd dit het verlies van België aan Frankrijk erkend. In 1814 werden de Fransen verdreven uit België en België werd onderdeel van Nederland.

In 1815 keerde keizer Napoleon Bonaparte terug. Tijdens de beroemde slag bij Waterloo (die in België plaatsvond) verloor hij definitief.

19e eeuw

België vormde samen met Nederland het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden, wat door koning Willem I werd bestuurd. Op het Congres van Wenen had men namelijk besloten dat Frankrijk door sterke landen omringd moest worden om een nieuwe oorlog te voorkomen. Veel Franstalige Belgen waren niet blij met het Nederlandse gezag. Zij voelde zich achtergesteld op het noorden. Ook was het land een absolute monarchie waarin de koning alle macht had. Na een voorstelling van de opera De Stomme van Portici in Brussel in 1830 brak er dan ook een opstand uit in België. Deze opstand zou leiden tot de Belgische Revolutie, waarin België zich afscheidde van Nederland. In 1831 werd België officieel onafhankelijk, maar Nederland erkende dit pas in 1839. België werd een parlementaire monarchie waarin de koning weinig macht had. Koning Leopold I werd de eerste koning van het land.

Na de onafhankelijkheid begon de Industriële Revolutie in België. België was een van de eerste landen in Europa met spoorwegen en fabrieken. In deze tijd was België ook een van de rijkste landen van Europa. In de politiek was er een strijd gaande tussen de katholieken en de liberalen. Officieel was het Frans de enige taal in België. In de 19e eeuw ontstond ook de Vlaamse beweging. Veel Vlamingen werden zich bewust van hun geschiedenis en hun taal. Men wilde hierdoor ook het Nederlands officieel maken. Pas in de jaren 1920 en 1930 werd België officieel tweetalig, maar het Frans bleef officieel in Wallonië. Aan het einde van de 19e eeuw ontstond ook een arbeidersbeweging. Ook waren er veel protesten voor algemeen stemrecht. Mannen hebben dit sinds 1918, vrouwen pas sinds 1948.

Onder koning Leopold II kreeg België ook een kolonie; Belgisch-Congo. Dit was officieel het privé-domein van de koning. Met geld uit Congo werden veel musea, spoorwegen en andere gebouwen betaald. Ondertussen vond er in Congo veel uitbuiting plaats, waarbij miljoenen Congolezen om het leven kwamen. In 1908 kwam dit aan het licht en Congo werd een kolonie van de Belgische staat. Hierdoor stopte de extreme vorm van uitbuiting. Pas in 1960 werd Congo onafhankelijk van België.

Eerste en Tweede Wereldoorlog

Belgische soldaten tijdens de Eerste Wereldoorlog

België was een neutraal land. Toch werd het door Duitsland binnengevallen tijdens de Eerste Wereldoorlog. De Duitsers wilden namelijk via België Frankrijk binnenvallen als onderdeel van het Schlieffenplan. Aangezien de Britten beloofd hadden om België te beschermen, verklaarden zij ook Duitsland de oorlog. Een groot deel van het westfront van de Eerste Wereldoorlog vond plaats in België. België werd in de Eerste Wereldoorlog bijna helemaal bezet door Duitsland, behalve een klein gebied achter de IJzer in West-Vlaanderen. Hierin voerde de toenmalige koning Albert I het Belgische leger aan. Dit was het enige geallieerde stukje grond dat niet was ingenomen. Tijdens de oorlog vluchtten ook veel Belgen naar het neutrale Nederland toe. De Eerste Wereldoorlog maakte een einde aan de welvaart in België. Tijdens de oorlog werd België grotendeels vernietigd en na de oorlog ontstond een grote economische crisis. Na de oorlog werden Neutraal Moresnet en wat Duitse gebieden toegevoegd aan België. Ook kreeg het de koloniën Rwanda en Burundi erbij. Duitsland moest herstelbetalingen doen aan België, maar dit ging erg moeizaam.

Op 10 mei 1940 viel het Duitse leger België onaangekondigd binnen. Het kleine Belgische leger had geen kans tegen de massale gevechtsvoertuigen en listige operaties van het Duitse Leger. Dit resulteerde tot de Achttiendaagse Veldtocht. Hierin vochten Engeland, Frankrijk en België tegen het sterke Nazi-Duitsland. Deze veldtocht begon op de dag dat België werd aangevallen door Duitsland en eindigde op 28 mei 1940. In het totaal werd er 18 dagen gevochten totdat de Chasseurs Ardennais, in het Nederlands staan ze beter bekend als Regiment Ardense Jagers, zich overgaven omdat de munitie op was. Door de veldtocht kwamen er ongeveer 12.000 burgers en soldaten om het leven. Het Franse leger had de strijd al gestaakt op 22 mei. Van de 600.000 soldaten in België werden er wel 225.000 gevangen genomen. Het vanaf het begin groeiende verzet breidde zich echter snel uit en in 1941, na de winter, kwamen er enorm veel mensen bij. Op 2 september 1944 werd Brussel eindelijk bevrijd, en de rest van België een week later. Dit kwam door de strategische aanval, D-Day. Na de Slag om de Ardennen trok Duitsland zich definitief terug.

Sinds 1945

De Waalse protesten van 1960

Na de Tweede Wereldoorlog ontstond de vraag of België nog wel een monarchie moest blijven. Koning Leopold III had namelijk samengewerkt met de Duitse bezetter. In een referendum werd besloten dat hij mocht terugkeren, maar dit leidde tot grote protesten. Dit wordt de koningskwestie genoemd. Koning Leopold III trad af in 1951 en zijn zoon Boudewijn werd koning. Na de oorlog ging België ook nauw samenwerken met Nederland en Luxemburg als onderdeel van de Benelux. België was een van de oprichters van de NAVO en de Europese Unie. Beide instanties werken vanuit België. Na de oorlog begon de Belgische economie weer te groeien, mede door de hulp van het Marshallplan.

Deze economische groei duurde tot de jaren 1960. Toen braken grote protesten in Wallonië uit doordat veel industrie en mijnbouw verdween. In dezelfde periode ontstonden protesten over de taal. Er werd een taalgrens vastgesteld. In de jaren erna werd België omgevormd tot een federatie. Hierdoor ontstonden de gemeenschappen en gewesten. Wallonië en Vlaanderen mochten hierdoor ook veel meer dingen zelf regelen. Ook werd het Duits officiële taal en ontstond de Duitstalige Gemeenschap in het oosten.

België verving in 2002 de Belgische frank door de euro.

Geografie

Landschap

Landschap in België.

België bestaat uit 2 delen natuur; het Laagland, dat aan de kust ligt van de Noordzee, en de Ardennen, dat een erg groot natuurgebied is en dat zich uitstrekt over het zuiden van het land. In de Ardennen liggen harde gesteenten waarvan sommige wel meer dan 100 miljoen jaar oud zijn. Je hebt 2 soorten Ardennen; de Lage Ardennen en de Hoge Ardennen. In het noorden is het landschap erg vlak. Hier wonen de meeste mensen en vindt de meeste landbouw plaats. Aan de kustgebieden zijn er verschillende dijken en polders om het land tegen het water te beschermen. Vroeger was Vlaanderen enorm moerassig, maar dat is in de loop der tijd minder geworden door middel van wateringen. In het midden van België ligt erg vruchtbare grond waardoor er gewassen makkelijk te verbouwen zijn. Het landschap is hier heuvelachtig en er stromen veel rivieren. Midden-België is de overgang van het Laagland naar de Ardennen.

Door België stromen ook verschillende rivieren. De belangrijkste rivieren zijn de IJzer, de Schelde en de Maas. Daarnaast zijn er verschillende kanalen die door de mens gegraven zijn. Een voorbeelden zijn het Albertkanaal en het Centrumkanaal. Het hoogste punt in België is het Signaal van Botrange met 694 meter. Deze heuvel ligt dichtbij de Vaalserberg waar het Drielandenpunt van Nederland, België en Duitsland is. Andere belangrijke heuvels zijn de Kemmelberg en de Koppenberg.

Natuur

De Kempen is een natuurgebied op de grens van Nederland en België. Hier de Kempen in Belgisch-Limburg.

Zo'n 21,4 % van het landoppervlak van België bestaat uit natuur. De natuur ligt voornamelijk in Wallonië. Vaak zijn dit natura 2000 gebieden. Vele dieren dreigen te verdwijnen door de grootschalige projecten van steden. Hierdoor worden dorpjes in de nabije omgeving opgeslurpt door de grote steden. Vroeger leefden er nog in België wolven, raven, tuimelaars, steuren en zalmen. Deze zijn in de loop van de tijd verdwenen door de bouw. De wilde kat, de roerdomp, de aalscholver en de otter dreigen ook te verdwijnen. Daarnaast leven er veel niet-bedreigde diersoorten in Belgie, zoals de spitsmuis, de egel en de mol. Ook leven er nog enkele muizen-, ratten- en woelmuissoorten. Je kan er ook nog eekhoorns, hazen en konijnen vinden. Ook zijn er zo'n 350 vogels te vinden in België, waaronder de aalscholver, de alk, kraai en de huiszwaluw. Ook zijn er kuifaalscholvers en kuifeenden te vinden. Verder zijn er de bekendste vogels, zoals de wilde eend en de grauwgans. Roofvogels zijn onder andere de steenuil, de buizerd, de blauwe kiekendief, de sperwer, de torenvalk en de slechtvalk. Ook zijn er veel amfibieën zoals de vuursalamander, de batsaardkikker, de bruine kikker en de hazelworm. Ook leven er zo'n 150 vissen en een paar slangensoorten.

Er komen erg veel planten en bomen in België voor, sommige groter dan de andere. Er komen veel bekende planten voor, zoals de paardenbloem, het madeliefje en de vergeet-me-niet. Ook komen er veel bomen voor, zoals de eik, de berk, de beuk en de kastanjeboom. Ook zijn er appelbomen, de braam, de framboos en perenbomen.

Grote steden

Zie Lijst van Belgische steden voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Hieronder vind je een overzicht van de grootste steden van België. Als je kijkt naar de stadsgrenzen, is Antwerpen de grootste stad van België. Toch wordt Brussel vaak als de grootste stad gezien. Hoewel er in de gemeente Brussel vrij weinig mensen wonen, worden de aangrenzende dorpen en steden vaak meegerekend. Als je de hele agglomeratie Brussel als één stad ziet, heeft het zo'n 1 miljoen inwoners. In onderstaande tabel zijn alleen de inwoners van de gemeente zelf meegerekend.

10 grootste steden van België

OlV toren en Boerentoren Antwerpen vanaf Linkeroever.jpg
Antwerpen
Graslei gent avondlicht2.jpg
Gent

Nummer Stad Inwoners
(2020)
Provincie/gewest

Charleroi-place-charles-deux-hôtel-de-ville-Maxime-Delvaux.JPG
Charleroi
Liége City Panorama.jpg
Luik

1 Antwerpen 529.247 Antwerpen
2 Gent 263.927 Oost-Vlaanderen
3 Charleroi 202.746 Henegouwen
4 Luik 197.217 Luik
5 Brussel-Stad 185.103 Brussels Hoofdstedelijk Gewest
6 Brugge 118.656 West-Vlaanderen
7 Namen 111.432 Namen
8 Leuven 102.275 Vlaams-Brabant
9 Bergen 95.887 Henegouwen
10 Aalst 87.332 Oost-Vlaanderen

Klimaat

België heeft een gematigd zeeklimaat. Dit betekent dat het land te maken heeft met zachte winters en koele zomers. In januari is het gemiddeld rond de 3 °C en in juli is het rond de 18 °C. Wel kan het 's winters flink kouder worden en kan er zelfs sneeuw vallen. In de zomer kan het ook flink heter worden en kan de temperatuur zelfs boven de 30 °C komen te liggen. Gedurende het gehele jaar valt er in België neerslag, maar tijdens de winter en herfst valt er iets meer als in de zomer en lente. Toch is de neerslag vrij gelijk over het jaar verspreid. Aan de kust is vaak meer kans op neerslag dan landinwaarts. In de zomer kan de temperatuur hier ook hoger zijn dan aan de kust en de winter juist lager. Dit komt door de invloed van de Noordzee aan de kust.

Het land heeft geen extreem weer, maar af en toe kunnen er flinke onweersbuien ontstaan. Ook ontstaat er af en toe overlast door veel water, terwijl er op andere momenten juist droogte is.

Uitzicht op de Waalse stad Dinant

Bevolking

Algemeen

Een bevolkingspiramide van de Belgische bevolking

België heeft meer dan 11 miljoen inwoners, waarvan 1 miljoen mensen in en rond Brussel wonen. De inwoners van België worden Belgen genoemd. De Belgen kun je echter in drie volkeren verdelen. De Vlamingen, de Walen en de Duitstalige Belgen. Het grootste gedeelte van de inwoners is Belg, terwijl een ander gedeelte immigrant is. De meeste immigranten komen uit Europese landen, voornamelijk buurlanden zoals Nederland en Frankrijk. In de laatste jaren komen er steeds meer immigranten uit Polen, Roemenië en Bulgarije. Ook wonen er grote groepen immigranten uit Congo-Kinshasa, Turkije en Marokko in België.

Net als andere West-Europese landen heeft België met vergrijzing te maken. België heeft nog steeds te maken met een (licht) groeiende bevolking, maar dat wordt vooral door immigratie veroorzaakt. Zonder immigratie zou de Belgische bevolking zelfs krimpen. In Vlaanderen wonen er zo'n 6,6 miljoen inwoners en in Wallonië zo'n 3,6 miljoen inwoners. De rest van de inwoners woont in Brussel. De inwoners van Brussel bestaan zowel uit Walen als Vlamingen (en daarnaast is er een grote groep migranten). De Duitstalige Belgen bestaan uit slechts 900.000 inwoners, wat minder dan 1% van de bevolking is.

Taal

In Brussel zijn Frans en Nederlands beide officieel. De straatnamen worden daardoor ook in beide talen aangegeven.

België heeft drie officiële landstalen. Dit zijn Nederlands (gesproken door 60%), Frans (gesproken door 39%) en Duits (gesproken door minder dan 1%). Op federaal (landelijk) niveau zijn alle drie de talen officieel. Officiële papieren van de federale regering worden in alle drie de talen afgedrukt. In het Belgisch parlement mogen ook alle drie de talen gesproken worden. In praktijk worden echter vaak Nederlands en Frans gebruikt tijdens vergaderingen en persconferenties (met Duitse ondertiteling). Er zijn weinig Belgen die alle drie de landstalen (op een hoog niveau) spreken. In Vlaanderen is Frans een verplichte taal in het onderwijs, maar in Wallonië is dit niet het geval (slechts een paar scholen bieden Frans aan). In Brussel moeten alle leerlingen zowel Nederlands als Frans leren, maar Frans blijft meer gesproken. In de Duitstalige Gemeenschap is Frans de meest gesproken vreemde taal.

De taalsituatie in België heeft ook invloed op de Belgische politiek en samenleving. In België is er de zogeheten taalgrens, de grens tussen de verschillende talen. In sommige gemeenten aan deze taalgrens wordt zowel Nederlands als Frans als taal aangeboden (een faciliteitengemeente). In België worden geen minderheidstalen erkend door de regering, maar dit betekent niet dat deze er niet zijn. In Vlaanderen zijn het Limburgs en het West-Vlaams de belangrijkste minderheidstalen. In Vlaanderen wordt het plaatselijke dialect het Vlaams genoemd, dat qua woordenschat soms iets afwijkt van het Nederlands in Nederland. Het Franse dialect gesproken in Wallonië wordt het Waals genoemd. Zo'n 11.000 mensen spreken gebarentaal. Nederlandse gebarentaal wordt door 60% van de gebarentaalsprekers gesproken en Franse gebarentaal door 40%.

Religie

In België is er godsdienstvrijheid, wat betekent dat iedereen vrij is om te geloven wat hij of zij wil. Ook is er een scheiding tussen kerk en staat. Religie en politiek zijn gescheiden van elkaar. Toch heeft de Rooms-Katholieke Kerk grote invloed gehad in België, aangezien het een katholiek land is. In 2018 was 57,1% van de Belgen aanhanger van de Rooms-Katholieke Kerk. 5,7% hing een andere vorm van het christendom aan, zoals het protestantisme. Uit België kwamen verschillende katholieke missionarissen. De bekendste zijn Pater Damiaan, Georges Lemaître en Jeanne Devos.

België heeft daarnaast een Joodse minderheid die al eeuwenlang in het land woont. Vooral in Brussel en Antwerpen wonen veel aanhangers van het jodendom. Het is onduidelijk hoeveel joden België precies heeft, maar geschat wordt dat dit minder dan 1% is. 6,8% van de bevolking is aanhanger van de islam. Kleinere religies zijn het hindoeïsme en het boeddhisme, die samen 1,1% vormen. 29,3% van de bevolking hangt geen religie aan of ongelovig. Het aantal ongelovigen stijgt in België.

Onderwijs

Een gebouw van de Université de Mons

In België wordt het onderwijs geregeld door de gemeenschappen. Dit betekent dat de Vlaamse, Franstalige en Duitstalige gemeenschap verantwoordelijk zijn voor het onderwijs in hun gemeenschap. Toch is het onderwijssysteem in heel België hetzelfde. In België zijn kinderen van hun 5e tot hun 18e verplicht om naar school te gaan. Als men eerder slaagt op de middelbare school hoeft men niet meer naar school te gaan. Vóór hun 6e gaan kinderen naar een kleuterschool. De kleuterschool is alleen verplicht voor kinderen tussen de 5 en 6 jaar, maar vaak gaan kinderen al eerder naar de kleuterschool. In veel gevallen zitten de kleuter- en basisschool in hetzelfde gebouw of zitten ze vlak bij elkaar. Tussen hun 6e en 12e gaan de kinderen naar de basisschool. Hier worden vooral spelling, taal en rekenen geleerd, maar ook vakken als biologie, geschiedenis, aardrijkskunde en muziek. In Vlaanderen leren de scholieren in de laatste twee jaar Frans. In Wallonië wordt vaak Nederlands of Engels geleerd en de Duitstalige Gemeenschap geeft Frans als vreemde taal. In Brussel zijn er Nederlandstalige en Franstalige scholen, die elk de andere taal als vreemde taal leren.

Tussen hun 12e en 18e gaan de leerlingen naar de middelbare school. Deze bestaat uit vier verschillende niveaus:

  • Algemeen secundair onderwijs (ASO; Enseignement Secondaire général); hier gaan de meeste leerlingen naartoe. Dit is een heel breed niveau en er zijn verschillende vakkenpakketten mogelijk.
  • Technisch secundair onderwijs (TSO; Enseignement Secondaire technique); hier krijgen leerlingen meer les in de praktijk, maar er zijn nog steeds veel theorievakken.
  • Beroepsgericht secundair onderwijs (BSO; Enseignement Secondaire professionnel); hier krijgen leerlingen heel veel praktijklessen.
  • Kunstgericht secundair onderwijs (KSO; Enseignement Secondaire artistique); hier ligt de nadruk vooral op kunstzinnige vakken, zoals kunst, muziek en dans.

Na de middelbare school kunnen leerlingen verder leren aan een beroepsschool, een hogeschool of universiteit. België heeft 11 universiteiten, waarvan er 5 Nederlandstalig en 6 Franstalig zijn.

Tussen de drie gemeenschappen zit ook een groot verschil in kwaliteit. Onderwijs in Vlaanderen is over het algemeen beter als in Wallonië. De Duitstalige Gemeenschap zit tussen de twee gemeenschappen in. Franstalige families aan de taalgrens of in Brussel kiezen daarom ook vaak voor om hun kind naar een Nederlandstalige school te sturen.

Kunst en cultuur

De Belgische cultuur bestaat uit de overeenkomsten die zowel Vlamingen als Walen met elkaar delen. Hoewel zij verschillende talen spreken, hebben zij ook veel gemeen. Toch zijn er dingen die specifiek Vlaams zijn en dingen die specifiek Waals zijn. Sommige Vlamingen zien zichzelf als Vlaams, terwijl anderen zich als Belgisch zien. De meeste Vlamingen zien zich zowel als Vlaams en Belgisch. Datzelfde geldt voor de Walen. De cultuur van België is door de verschillende talen beïnvloed door de Nederlandse, Franse en Duitse cultuur.

Werelderfgoed

Een trap ontworpen door de beroemde Belgische architect Victor Horta

In België staan verschillende dingen op de Werelderfgoedlijst van UNESCO. Dit zijn:

Eten en drinken

Belgische 'patat', in Vlaanderen bekend als "frieten"

De Belgische heeft enkele gerechten, die internationaal bekend zijn. In België spreekt men van friet in plaats van patat (patat is een aardappel). De Belgische frieten zijn dik en zijn door het hele land te verkrijgen. Vaak worden deze met mayonaise gegeten. De mayonaise in België heeft vaak een citroensmaak; men gebruikt dan ook de Franse mayonaise. De Nederlandse mayonaise wordt vaak frietensaus genoemd. België staat ook bekend om haar chocolade. Brugge staat bekend als de chocoladestad van België. In België komt chocola vaak in de vorm van pralines (bonbons). Jean Neuhaus bedacht in 1912 de eerste gevulde chocoladebonbon. Dit zijn chocolaatje met verschillende vullingen. Bekende praline-merken zijn Leonidas, Godiva en Neuhaus. Ook de magnum komt uit België.

De gemiddelde Belg is een bierliefhebber. Naast het gewone ‘pintje’ (pils) kent België enorm veel speciale bieren. België heeft ook 's werelds grootste hoofdkantoor van de bierbrouwerij in Leuven. Dat bedrijf heet InBev. Daarnaast zijn wafels nog bekend. De meest gekende Belgische wafels zijn de Brusselse wafels. Dat zijn wafels met grote vierkante ruiten, vaak geserveerd met slagroom. Daarnaast heb je ook nog de Luikse wafels. Andere bekende Belgische gerechten zijn mossels en Paling in 't Groen. In België zijn er 2 restaurants met 3 Michelinsterren, 10 met 2 sterren en wel 89 met 1 ster.

Feestdagen

Op Wapenstilstandsdag worden er o.a. bloemen neergelegd op het graf van de onbekende soldaat in Brussel.
Op de Nationale feestdag van België vinden veel parades plaats.
Datum Feestdag Uitleg
1 januari Nieuwjaarsdag
Verschillend Pasen
1 mei Dag van de Arbeid
Verschillend Hemelvaartsdag
Verschillend Pinksteren
11 juli Feestdag van de Vlaamse Gemeenschap Enkel in Vlaanderen. Herdenkt de overwinning op de Fransen in de Guldensporenslag in 1302.
21 juli Nationale feestdag Herinnert het afleggen van de eed op de grondwet door koning Leopold I in 1831.
15 augustus Onze-Lieve-Vrouw-Hemelvaart
27 september Dag van de Franse Gemeenschap Enkel in Wallonië. Herinnert de verdrijving van de Nederlanders uit België tijdens de Belgische Revolutie.
1 november Allerheiligen
11 november Wapenstilstandsdag Herdenking van de slachtoffers van de Eerste en Tweede Wereldoorlog.
15 november Koningsdag Een feest ter ere van de koning. Overheidsgebouwen zijn op deze dag gesloten.
15 november Dag van de Duitstalige Gemeenschap Enkel in de Duitstalige Gemeenschap.
25 & 26 december Kerst

Schilderkunst

België heeft ook aantal bekende schilders. De eerste groep bekende schilder zijn de Vlaamse Primitieven. De bekendste vertegenwoordigers van deze groep zijn de broers Jan en Hubert van Eyck. Zij zijn bekend van het altaarstuk Het Lam Gods, dat op het altaar van de kathedraal van Gent staat. Dit altaarstuk bestaat uit verschillende doeken, waarvan het middelste doek het Lam Gods bevat.

Internationaal is Peter Paul Rubens de bekendste Belgische schilder. Hij schilderde in de barokstijl. Onder meer de Kruisoprichting is een bekend werk van hem. De Belgische mensen aten vroeger niet al te netjes, goed uitgebeeld in het schilderij Boerenbruiloft van Pieter Bruegel de Oude. Andere bekende Belgische kunstschilders zijn Antoon van Dyck, James Ensor en René Magritte. Ook vond de CoBrA-beweging gedeeltelijk in België plaats. Bekende moderne Belgische kunstenaars zijn Panamarenko, Jan Fabre en Wim Delvoye.

Literatuur en stripboeken

Lucky Luke; een van de bekendste strips uit België

De Belgische literatuur is verdeeld in een Vlaamse en Waalse literatuur. Beide landsdelen hebben eigenlijk meer hun eigen literatuur. Toch zijn er schrijvers die in heel België bekend zijn. De vader van de Vlaamse literatuur is Hendrik Conscience. In 1838 schreef hij het beroemde boek De leeuw van Vlaanderen over de Guldensporenslag. Conscience werd er zo beroemd mee dat hij de bijnaam "de man die zijn volk leerde lezen" kreeg. Andere beroemde Vlaamse schrijvers zijn Louis Paul Boon, Willem Elsschot, Tom Lanoye en Dimitri Verhulst. Schrijver Hugo Claus staat vooral bekend om zijn boek Het verdriet van België, wat een van de bekendste boeken van het land is. Het boek gaat over de bezetting van België tijdens de Tweede Wereldoorlog. Qua Franstalige schrijvers zijn Charles De Coster, Thierry Martens en Georges Simenon bekend. Toneelschrijver Maurice Maeterlinck is de enige Belg die de Nobelprijs voor de literatuur gewonnen heeft (in 1911). Hij is vooral bekend vanwege zijn toneelstuk L'Oiseau bleu.

België is daarnaast het land van stripboeken. Veel bekende stripfiguren en -schrijvers komen uit België. Bekende Belgische strips zijn Kuifje van Hergé, Suske & Wiske van Willy Vandersteen, De Smurfen van Peyo en Lucky Luke van Morris. Van deze strips zijn ook televisieseries en films gemaakt en zijn in het buitenland ook vaak bekend.

Muziek

Belangrijke Belgische componisten zijn Henri Vieuxtemps, Eugène Ysaÿe and Arthur Grumiaux. De saxofoon is een echt Belgisch muziekinstrument. In 1846 werd het namelijk door Adolphe Sax uitgevonden. Deze saxofoon wordt vooral voor jazzmuziek gebruikt, wat nog altijd populair is in België.

De bekendste Belgische zanger is waarschijnlijk Jacques Brel, die vooral in het Frans zong. Hij zong typisch Franse liedjes (chansons). Zijn liedje Ne me quitte pas is een van zijn bekendste nummers. Andere vroege Belgische artiesten zijn Bobbejaan Schoepen en Toots Thielemans. Een bekende moderne Belgische zanger is Stromae, die wereldberoemd werd met zijn nummers Papaoutai and Formidable. Andere bekende Belgische artiesten zijn Hooverphonic en K3.

België doet ook sinds het begin mee aan het Eurovisiesongfestival, maar won slechts één keer. Dit was in 1986 met J'aime la vie van Sandra Kim. Zij was toen slechts 13 jaar oud en is daarmee de jongste winnaar op het festival ooit.

Sport

Het Belgische voetbalelftal, de Rode Duivels.

Voetbal is verreweg de meest bekende sport onder jongeren. Er zijn veel relatief goede clubs in België. Sinds het begin van de 20e eeuw zijn de Belgen geïnteresseerd in wielrennen en voetbal. Symbool voor dit staat Eddy Merckx, een van de beste wielrenners ooit. Ook zijn zoon Axel Merckx en Tom Boonen zijn ook goede wielrenners. De voetbalclub met de meeste titels is Royal Sporting Club Anderlecht, of afgekort RSC Anderlecht. Ook is er een hele goede veldrijder, Sven Nys. Zijn bijnaam is De Kannibaal uit Baal.

Ook kent België een handjevol bekende biljartspelers. Een daarvan, Raymond Ceulemans, is wel 35 keer wereldkampioen geworden! Ook is België bekend in het motorcrossen. Bij tennis zitten ook erg bekende mensen. Bij de vrouwen domineerden de vrouwen Justine Henin en Kim Clijsters. Henin stond 117 weken op nummer 1 in de wereldranglijst van tennis en is van Wallonië. Ook een bekende tennisster is de Vlaamse Kim Clijsters. Zij won de US Open in 2005. Ze heeft ook op nr.1 gestaan. De Olympische spelen van 1920 werden in Antwerpen gehouden. België heeft ook succes in de sport judo.

Bestuurlijke indeling

België heeft een ingewikkelde bestuurlijke indeling. Het land is verdeeld in 3 gemeenschappen, 3 gewesten en 10 provincies. De grenzen van deze gebieden lopen vaak door elkaar heen. Sommige taken worden gedeeld en sommige niet.

De reden voor deze ingewikkelde bestuurlijke indeling is dat België drie nationale talen heeft. De nationale overheid heeft hierdoor taken overgedragen aan de gewesten en gemeenschappen. België is hierdoor een zogeheten federatie. Hiervoor was België een eenheidstaat met negen provincies (Vlaams- en Waals-Brabant waren toen één provincie).

Goud: Vlaams Gewest, Rood: Waals Gewest en Blauw: Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

Gewesten en gemeenschappen

België is als eerste verdeeld in drie gewesten. De gewesten houden zich bezig met de gebiedsgebonden taken, zoals natuur, economie en infrastructuur (wegen, etc.). Deze gewesten zijn:

Vlag Gewest Bevolking Hoofdstad
Flag of the Brussels-Capital Region.svg Brussels Hoofdstedelijk Gewest 1.163.486 Brussel
Flag of Flanders.svg Vlaams Gewest 6.117.440 Brussel
Flag of Wallonia.svg Waals Gewest 3.456.775 Namen

Daarnaast zijn er nog de drie gemeenschappen. De gemeenschappen houden zich bezig met de persoonsgebonden zaken, zoals onderwijs en cultuur. Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest behoort zowel bij de Franse als de Vlaamse Gemeenschap. De drie gemeenschappen zijn:

Goud: Vlaamse Gemeenschap, Rood: Franse Gemeenschap en Blauw: Duitstalige Gemeenschap
Vlag Gewest Bevolking Hoofdstad
Flag of the German Community in Belgium.svg Duitstalige Gemeenschap
Oost-België
76.328 Eupen
Flag of Flanders.svg Vlaamse Gemeenschap 6.600.000 Brussel
Flag of Wallonia.svg Franse Gemeenschap 4.226.744 Brussel

Elke gemeenschap en elk gewest heeft zijn eigen regering, minister-president en parlement. Het Vlaams Gewest en de Vlaamse Gemeenschap hebben echter dezelfde regering, dezelfde minister-president en hetzelfde parlement. Dit is om kosten te besparen.

Provincies

Zie Provincies van België
De provincies van België
Vlag Provincie Bevolking Hoofdstad
Flag of Antwerp.svg Antwerpen 1.813.282 Antwerpen
Flag of Limburg (Belgium).svg Limburg 860.204 Hasselt
Vlag van Oost-Vlaanderen.svg Oost-Vlaanderen 1.477.346 Gent
Flag of West Flanders.svg West-Vlaanderen 1.178.996 Brugge
Vlaams-BrabantVlag.gif Vlaams-Brabant 1.114.299 Leuven
Flag of the province of Liège.gif Luik (Liège) 1.094.791 Luik (Liège)
Official flag of the Arelerland.svg Luxemburg (Luxembourg) 278.748 Aarlen (Arlon)
Flag of Namur Province.svg Namen (Namur) 487.145 Namen (Namur)
Flag of Hainaut.svg Henegouwen (Hainaut) 1.335.360 Bergen (Mons)
Drapeau de la province du Brabant Wallon.png Waals-Brabant (Brabant wallon) 393.700 Waver (Wavre)

Politiek

Koningshuis

Zie Koningshuis (België) voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
Koning Filips en zijn vrouw Mathilde

België is een monarchie, dus heeft het een koning als staatshoofd. De koning der Belgen heet Filip. De kroonprinses van België is Elisabeth van België. Kroonprinses zijn betekent dat wanneer de huidige koning dood gaat of aftreedt, de kroonprinses de opvolger is. Net als Nederland is België bovendien een constitutionele monarchie. Dit betekent dat België een grondwet heeft. Iedereen moet zich hieraan houden, of het nu een burger of de president is. België is ook een volksmonarchie, dit betekent dat de koning(in) niet "Koning van België" heet, maar "Koning der Belgen". Vroeger waren er best veel volksmonarchieën, maar tegenwoordig is België de enige overgebleven.

De voorganger van Albert II was Boudewijn. Albert volgde in 1993 zijn broer Boudewijn op nadat die was gestorven. Albert is de langstlevende vorst van België ooit.

Koning Filip was de eerste kroonprins die naar een doodgewone school ging. Albert heeft nog twee andere kinderen: prinses Astrid en prins Laurent. Die hebben ook kinderen. Astrid heeft er 5 en Laurent heeft er 3. Koning Filip heeft 4 kinderen.

Staatsinrichting

Het Paleis der Natie, waar het Belgische parlement zetelt.

De macht in België is handen van de regering en het parlement. Aan het hoofd van de regering staat een premier. De huidige premier is Alexander De Croo van de Open Vld. De regering wordt altijd gevormd door aantal Nederlandstalige en Franstalige partijen. Hierdoor duurt het vormen van een regering erg lang. Er zijn namelijk niet echt partijen (op de PVDA na) die landelijk actief zijn. Hierdoor stemt Wallonië anders dan Vlaanderen.

Het Belgische parlement wordt het federale parlement genoemd. Het bestaat uit twee kamers. Dit zijn:

  • De Kamer van Volksvertegenwoordigers bestaande uit 150 leden. Deze worden gekozen door middel van rechtstreekse verkiezingen. Een lid moet minimaal 18 jaar oud zijn om gekozen te worden.
  • De Senaat bestaande uit 60 leden. Deze worden gekozen door de gewesten en gemeenschappen. De Senaat komt tegenwoordig nog maar 10 keer per jaar samen.

De twee kamers zetelen in het Paleis der Natie in Brussel.

Politieke partijen en verkiezingen

België is een democratie en heeft meerdere politieke partijen. Sinds de jaren 70 zijn er (bijna) geen partijen meer die in heel het land actief zijn. Er zijn aparte Vlaamse, Waalse en Duitstalige partijen. De oorspronkelijk partijen hebben zich gedurende de 20e eeuw gesplitst in een Waalse en Vlaamse afdeling. De Duitstalige afdeling is vaak meer verbonden met de Waalse afdeling, dan de Waalse afdeling met de Vlaamse afdeling. Deze afdelingen zijn daadwerkelijk verschillende partijen. Hoewel ze vaak dezelfde ideologie en overlappende standpunten hebben, zijn er ook veel verschillen. De belangrijkste politieke partijen zijn van rechts naar links:

Groep Vlaamse partij Waalse partij Duitstalige partij
Nationalisten Nieuw-Vlaamse Alliantie
Vlaams Belang
ProDG
Liberalen Open Vld Mouvement Réformateur Perspektiven, Freiheit, Fortschritt
Christendemocraten CD&V Les Engagés Christlich Soziale Partei
Sociaalliberalen DéFI Vivant
Sociaaldemocraten Vooruit Parti Socialiste Sozialistische Partei
Groenen Groen Ecolo
Socialisten PVDA-PTB

In België geldt de opkomstplicht. Dit betekent dat iedere Belg naar het stemloket moet komen, tenzij hij/zij zich heeft afgemeld (of een goede reden heeft, zoals op vakantie zijn). Mensen die vergeten die dag te stemmen kunnen een boete krijgen. Het hangt per gebied af of die boete ook wordt gegeven. De opkomstplicht betekent niet dat iemand verplicht is om te stemmen, het stembiljet mag namelijk ook leeg worden ingeleverd. In Vlaanderen is de opkomstplicht voor de lokale verkiezingen inmiddels afgeschaft. Traditioneel worden alle verkiezingen op dezelfde dag als de Europese Parlementsverkiezingen gehouden. Een uitzondering zijn de gemeenteraadsverkiezingen, die één jaar later worden gehouden. Alle verkiezingen vinden eens in de vijf jaar plaats daardoor.

De splitsing van België

Splitsing van België?

Na de federale verkiezingen wordt er vaak lang over gedaan om een regering te vormen. Traditioneel stemt Wallonië namelijk erg links, terwijl Vlaanderen erg rechts stemt. In Wallonië is de Parti Socialiste vaak de grootste partij en in Vlaanderen is dit tegenwoordig vaak de N-VA (in het verleden ook de Open Vld of de CD&V). Deze twee partijen verschillen op bijna elk vlak van elkaar. In België kan het soms weleens een of twee jaar duren voordat er een regering is gevormd. In die tijd wordt een tijdelijke regering aangesteld, zoals nu (anno 2020) aan de hand is.

Door de spanning tussen Vlaanderen en Wallonië bestaat er een idee dat België uiteenvalt. In Vlaanderen zijn er meer mensen voor onafhankelijkheid, dan in Wallonië. Deze groep worden de Vlaams-nationalisten genoemd. De N-VA en ook Vlaams Belang zijn belangrijke organisaties voor een onafhankelijk Vlaanderen. Mocht Vlaanderen zich ooit afscheiden van België, dan willen de meeste Vlaams-nationalisten van Vlaanderen een eigen land maken. Sommige Vlamingen zijn voor een aansluiting bij Nederland, terwijl sommige Walen voor een aansluiting bij Frankrijk zijn. Toch zijn de meeste Belgen (85%) voorstander van een gezamenlijk België.

Internationale relaties

De Belgische premier Alexander De Croo (links) met de Spaanse premier Pedro Sánchez (rechts).

België is in de internationale politiek een belangrijk land. In de hoofdstad Brussel zitten namelijk zowel de Europese Unie als de NAVO gevestigd. België is lange tijd een neutraal land geweest, dat zich niet met de internationale politiek bemoeide. Na de Eerste Wereldoorlog kwam daar verandering in. België was één van de stichtende leden van zowel de EU als de NAVO. Beide organisaties kozen België vanwege de centrale ligging tussen de Europese grootmachten (Duitsland, Frankrijk en het VK).

België heeft een goede band met zijn buren. De Vlamingen zien vaak Nederland als hun beste vriend, de Walen vaak Frankrijk en de Duitstaligen vaak Duitsland. In het algemeen zien alle Belgen echter buurland Luxemburg als hun beste vriend. In 1921 sloten beide landen de Belgisch-Luxemburgse Economische Unie. Dit betekende dat men met de Luxemburgse frank ook in België kon betalen en met de Belgische frank ook in Luxemburg. Hoewel beide landen tegenwoordig de euro gebruiken en zo'n unie niet meer nodig is, werd de unie in 2002 toch nog verlengd. België, Nederland en Luxemburg vormen de Benelux en werken op het gebied van misdaadbestrijding en internationale zaken nauw samen. Een Belgische ambassade vertegenwoordigt ook vaak Nederland en Luxemburg (als er geen eigen ambassade is).

Internationaal heeft België niet echt conflicten met landen. De banden met de voormalige kolonie Congo-Kinshasa en de voormalige mandaatgebieden Burundi en Rwanda is stormachtig. Aan de ene kant helpt België de landen door middel van ontwikkelingshulp, maar er is ook kritiek op de Belgische misdaden gedurende de koloniale periode.

Economie

In België wordt sinds 2002 betaald met de euro. Voorheen werd de Belgische frank als betaalmiddel gebruikt. België is een van de rijkste landen van Europa, maar er zit een groot verschil tussen Wallonië en Vlaanderen. Vlaanderen is over het algemeen rijker als Wallonië. Dit zorgt ervoor dat veel geld uit Vlaanderen naar Wallonië gaat. Ook heeft Wallonië te kampen met hoge werkloosheid, terwijl deze in Vlaanderen een stuk lager is. Ook is de Belgische staatsschuld erg hoog. Desondanks heeft België een vrij sterke economie. Dit komt vooral door de ligging van het land. België ligt namelijk tussen de drie grote Europese economieën; het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk en Duitsland.

Op het gebied van handel is vooral de haven van Antwerpen erg belangrijk. Dit is een van de grootste havens van Europa. België voert de meeste spullen uit naar Duitsland, Frankrijk, Nederland, het Verenigd Koninkrijk en Italië. Het voert veel goederen in vanuit Nederland, Duitsland, Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten. 80% van de Belgische handel is met andere EU-landen. De belangrijkste exportproducten uit België zijn auto's en auto-onderdelen, medicijnen, chemicaliën, staal, chocola, diamanten en bier. Hoewel België zelf geen diamanten in de grond heeft, worden veel diamanten in België geslepen. Veel internationale bedrijven hebben daarnaast hun hoofdkantoor in Brussel, aangezien de Europese Unie hier ook zit.

Cijfers

Allerlei cijfers over België vind je op de website van het Belgische statistiekbureau Statbel.

Video

Spelletje


Afkomstig van Wikikids , de interactieve Nederlandstalige Internet-encyclopedie voor en door kinderen. "https://wikikids.nl/index.php?title=België&oldid=886256"