Slovenië
| Republiek Slovenië Republika Slovenija
| |
|---|---|
| Hoofdstad | Ljubljana |
| Aantal inwoners | 2.108.977 (2021) |
| Oppervlakte | 20.256 km² |
| Regeringsvorm | Parlementaire republiek |
| President | Nataša Pirc Musar (sinds 2022) |
| Regeringsleider | Robert Golob (sinds 2022) |
| Godsdienst | Christendom (77,8%) Geen religie (18,3%) Overig (3,9%) |
| Taal | Sloveens (Slovenščina) |
| Munteenheid | Euro |
| Volkslied | Zdravljica |
| Nationale feestdag | Dag van de Soevereiniteit (25 juni) |
| Landcode | SVN |
Slovenië (Sloveens: Slovenija) is een land in Centraal-oost Europa. Slovenië is met een oppervlakte van 20.273 km² één van de kleinere landen in Europa. Tot 1991 hoorde het land bij Joegoslavië. Slovenië is vanaf 2004 lid van de Europese Unie. Vanaf 2007 kan je er ook met de Euro betalen.
Slovenië ligt op de Balkan in Centraal-Europa. Het land grenst aan Italië in het westen, Oostenrijk in het noorden, Hongarije in het oosten en Kroatië in het zuiden.
Geschiedenis
Het gebied dat nu Slovenië heet, hoorde vroeger bij het Romeinse Rijk. Rond 500 n.Chr vonden de volksverhuizingen plaats en veel volken trokken toen plunderend rond. In 788 werd Slovenië een deel van het Frankische Rijk van Karel de Grote. Rond 870 is het gebied weer onafhankelijk geworden. Tot 1805 hoorde het grootste deel van Slovenië bij het hertogdom Krain. Dat hertogdom hoorde bij het Heilige Roomse Rijk.
Vanaf 1805 lukte het de Franse keizer Napoleon Bonaparte bijna het hele gebied van Slovenië te veroveren. In 1809 creëerde hij de Illyrische provincies door Sloveense en Kroatische gebieden samen te voegen. Na de nederlaag bij Waterloo namen de Oostenrijkers het gebied over. Slovenië hoorde later bij het land Oostenrijk-Hongarije.
In 1914 brak de Eerste Wereldoorlog uit en Oostenrijk-Hongarije sloot zich aan bij de Centralen. De Slovenen vochten dus mee met het Duitse leger. De Centralen verloren de oorlog.
Na de Eerste Wereldoorlog veranderde er heel veel. In 1917 wilde Slovenië met een aantal andere staten één staat worden. Ze wilden een onafhankelijke Zuid-Slavische staat worden. Na de oorlog viel het rijk uiteen in aparte landen: Hongarije, Oostenrijk en ook een onafhankelijke Koninkrijk der Serven, Kroaten en Slovenen. Alexander Karadjorjevic werd op 1 december 1918 de koning van het land en ook werden de landen Macedonië, Kosovo en Montenegro toegevoegd. Al vanaf het begin ging het niet zo goed tussen de Serven en Kroaten door godsdienst (de Kroaten waren katholiek en de Serviërs warenorthodox) en toekomstbeeld. Er ontstond een Koninklijke dictatuur en de koning veranderde de naam in Joegoslavië.
Op 6 april 1941 werd Joegoslavië betrokken bij de Tweede Wereldoorlog. De Duitsers bombardeerden de hoofdstad Belgrado en het Joegoslavische leger gaf zich over. Adolf Hitler verdeelde het land. Noord-Slovenië werd bezet door de Duitsers en Zuid-Slovenië door de Italianen. Kroatië werd een onafhankelijke staat en sloot zich aan bij de asmogendheden. De asmogendheden hebben de oorlog uiteindelijk verloren.
Na de oorlog ging Slovenië weer bij Joegoslavië horen. Slovenië werd één van de welvarendste republieken van het land. In 1991 werd Slovenië onafhankelijk na een oorlog die tien dagen duurde.
Op 1 mei 2004 sloot het land zich aan bij de Europese Unie en later volgden ook de NAVO en de OESO. Vanaf 1 januari 2007 kan je er met de Euro betalen. Dat was het einde van de Sloveense tolar.
Landschap
Slovenië is een erg bergachtig en bebost land. Het land kenmerkt zich door sterk uiteenlopende landschappen. Slovenië ligt aan de zuidrand van de Julische Alpen. Daar staat de hoogste berg van het land, de 2863 m hoge Triglav. Verder heb je nog veel meer bergen van boven de 2500 meter. Wel 90% van het land ligt boven de 300 meter en de gemiddelde hoogste is wel 600 meter! Richting het zuidoosten vind je heuvelachtige vlaktes van wel rond de 1200 meter hoog.
In het zuiden van het land vind je heel veel grotten. Het grootste grottenstelsel is wel 20 kilometer lang. In totaal zijn er meer dan 7000 grotten bekend in het land en de diepste gaat wel 1.3 kilometer de grond in.
In het westen ligt de Golf van Triëst en de 42 km lange kustlijn van de Adriatische Zee. Je vindt langs de kust alleen maar rotsachtige stranden, geen zandvlaktes zoals wij gewend zijn. De Sava is de grootste rivier van Slovenië en stroomt van het noord-westen naar het oosten. Andere rivieren zijn de Soèa, Drava, Drau, Mura en de Kupa. Het land heeft ook heel veel meren, zoals de Bled, Bohinj en de Triglav-meren. Er zijn ook zo'n 7500 zoetwaterbronnen waar je mineraalwater van kan maken. De totale lengte van alle meren, beken en rivieren bedraagt 26.000 kilometer!
Flora en fauna
Planten
In Slovenië zijn ongeveer 2900 boom- en plantensoorten. Zo'n 70 soorten zijn alleen daar te vinden. De bijzondere soorten zijn vooral in de Julische Alpen te vinden. Daar zijn onder andere de Triglav-roos, Julische papaver, Carniolische sleutelbloem en de Carniola lelie.
Ongeveer 90% van Slovenië is bebost. In de lager gelegen bossen staan vooral loof- en naaldbomen. In de loofbossen zijn dezelfde bomen te vinden die ook bij ons voorkomen, zoals de beuk en de populier. De winterlinde is de nationale boom van Slovenië.
Aan de warme Adriatische kust zijn palmbomen en olijfbomen te vinden. Verder zijn in het hele land dezelfde bloemensoorten te vinden die ook hier voorkomen, zoals de klaproos en het viooltje. De nationale bloem is de anjer.
Dieren
In Slovenië leven vooral gemzen, steenbokken, marmotten, hazen, konijnen, patrijzen, sneeuwhoenen en fazanten. De vos, wezel en dassen zijn hier niet veel te zien. Wel komen er lynxen, wolven, wilde zwijnen en bruine beren steeds vaker voor. Verder zijn er nog de steenarend, hop, ooievaar en andere trekvogels.
Het nationale dier van Slovenië is de grotsalamander.
De relmuis (zevenslaper), die zich voedt met zaden, noten, bessen en insecten, is een lekkernij voor de Slovenen.
Klimaat
Slovenië heeft een afwisselend landklimaat. Aan de kust heb je warme zomers met relatief milde winters. In de rest van het land heerst er een continentaal klimaat. Je hebt daar warme zomers en vooral in de bergen koude winters. Ljubljana ligt in het midden van het land en heeft 1700 uur zonneschijn per jaar. Portorož ligt in het zuidwesten en heeft 2300 uur zonneschijn per jaar.
Er valt gemiddeld per jaar 1200–1400 mm neerslag. De meeste neerslag valt in de bergen, ruim 3000 mm per jaar en de minste in het oosten, ongeveer 800 mm per jaar. De meeste neerslag valt in de maanden oktober en november en soms valt er ook veel in mei en juni. De droogste maanden zijn januari en februari.
In de bergachtige gebieden is de gemiddelde temperatuur -20 °C in de winter en in de zomer in het binnenland wel 35 °C. De gemiddelde temperatuur voor Slovenië is 21 °C in augustus en -2 °C in januari. Aan de kust is de gemiddelde julitemperatuur 24 °C.
Economie
Slovenië heeft een moderne industrie. Het land heeft ook rijke bodemschatten. De economie steeg vanaf 2000 alleen maar en de werkloosheid bleef rond de 12%. De mensen in Slovenië verdienen ongeveer 12.000 euro per jaar. Dat is erg veel vergeleken met de andere Balkanlanden.
Van 1991 tot 1992 was er een burgeroorlog in Joegoslavië en deze oorlog bracht veel schade toe aan het land, maar Slovenië kon in vergelijking met andere landen het snelst weer opgebouwd worden dankzij de goede economie.
.jpg)
De landbouw, visserij en houtproductie wordt steeds minder belangrijk voor de economie van Slovenië. Wat nog wel belangrijk is, is de veeteelt. Er wordt nog steeds veel melk, vlees en eieren geproduceerd. Dit gebeurt vaak in kleine boerderijen van soms maar 5 beesten.
Bruinkool was jaren lang het belangrijkste product, maar het delven van bruinkool werd gevaarlijk en de mijnen werden gesloten. In Krško staat een kerncentrale voor elektriciteit. Daar wordt 26% van de totale energie gemaakt. Verder wordt er veel energie uit water gehaald.
De belangrijkste handelspartners zijn Duitsland, Italië en Frankrijk. Dit zijn ook EU-landen. De export van Slovenië bestaat vooral uit auto's, medicijnen, metaalproducten en elektrische apparaten. Het land haalt uit het buitenland met name olie, gas, elektrische machines en staal.
Politiek
Zie het artikel Lijst van presidenten van Slovenië voor alle presidenten.In Slovenië wordt de president tot het staatshoofd gerekend. Borut Pahor is nu de president. Er worden om de 5 jaar presidentsverkiezingen gehouden en een president kan maximaal 2 termijnen, dus 10 jaar, de president zijn. De president is de opperbevelhebber van het leger, maar het parlement houdt de controle over het leger. De regeringsleider is de premier. Nu is de premier Miro Cerar. Het parlement heeft één kamer met het Nationale Assemblee en de Staatsraad.
Steden en regio's
Statistische regio's
Slovenië is opgedeeld in 12 statistische regio's. Hier de namen van de regio's: (Zie het plaatje hiernaast)
|
|
Steden
Hier een aantal steden in Slovenië. Ze staan op volgorde van inwoners. Ljubljana, de hoofdstad, heeft de meeste inwoners, namelijk 280.000. Izola heeft van dit rijtje de minste inwoners. Daar wonen 14.000 mensen.
Bevolking en cultuur
.jpg)
.jpg)
Wonen in steden
In Slovenië wonen ongeveer 2 miljoen mensen. De helft van de bevolking woont in steden en 13% van de bevolking in de hoofdstad Ljubljana.
Nationaliteiten
Van de 2 miljoen inwoners zijn 90% Sloveens. Andere bevolkingsgroepen zijn de Kroaten (3%), Serven (2%),Bosniërs (1%) en Macedoniërs. Veel van deze buitenlanders werken er al tientallen jaren als arbeidsmigrant of het zijn vluchtelingen.
Religie
De meeste Slovenen zijn rooms-katholiek. Verder zijn er nog Sevisch-orthodoxen, oud-katholieken en kleine groepen joden. In 2001 was dit de religie:
- rooms-katholiek (70,8%)
- atheïstisch (4,3%)
- luthers (1%)
- moslim (1%)
- Overigen (22,9%)
Taal
De officiële taal in Slovenië is Sloveens. Sloveens hoort bij de Zuid-Slavische talen. Andere Zuid-Slavische talen zijn Servisch, Kroatisch, Bulgaars, Bosnisch en Macedonisch. Van het Sloveens bestaan ongeveer 50 dialecten.
Bezienswaardigheden
Je hebt in Slovenië aardig wat bezienswaardigheden, zoals:
- De kerk op het eiland in het meer van Bled
- Predjama burcht
- Presernov Plein Ljubljana
- Kasteel van Bled
Maar je hebt in Slovenië ook een prachtige natuur:
- Grotten van Postojna
- Grotten van Škocjan
- De berg Triglav (hoogste berg van Slovenië)
- Het gebergte Pohorje
- De bergketen Karawanken
- Meer van Bled
- Meer van Bohinj
- Nationaal park Triglav
Toerisme
De toerisme in Slovenië wordt steeds belangrijker. Mensen gaan naar Slovenië voor de wintersport, cultuur, natuur en geneeskrachtige baden. Steeds meer mensen kiezen voor een vakantie in Slovenië. De meeste vakantiegangers en toeristen komen uit Italië, Duitsland, Kroatië, Engeland, Nederland en Rusland. De meeste mensen gaan naar de bergen, naar zee of naar de hoofdstad Ljubljana.
Onderwijs
De meeste mensen zijn hoogopgeleid in Slovenië. Minder dan 1% kan niet lezen en schrijven. Tot 15 jaar moet je verplicht en gratis primair onderwijs volgen. Secundair onderwijs duurt meestal 4 jaar. Sommige scholen geven studies voor een beroep of ze leiden leerlingen op voor de universiteit. Slovenië heeft 2 universiteiten, één in Ljubljana en één in Maribor. Er studeren ongeveer 50.000 studenten. Een universitaire opleiding duurt minimaal 4 jaar.
Verkeer en vervoer
Slovenië heeft veel autosnelwegen, namelijk een totale lengte van 15.000 kilometer. Naast het vervoer over de weg is het transport per trein erg belangrijk. Alle spoorlijnen bij elkaar hebben een lengte van 1200 kilometer.
Slovenië beschikt over 3 zeehavens. Er is er 1 in Koper, 1 in Izaola en 1 in Piran. Verder zijn er 3 internationale luchthavens: Ljubljana, Maribor en Portorož. Aerodrom Ljubljana is de grootste en verwerkt jaarlijks ruim 1 miljoen passagiers. De vliegvelden in Maribor en Portorož zijn vooral bestemd voor vrachtverkeer, toerisme en zakenvluchten. De Sloveense luchtvaartmaatschappij heet Adria Airways.
Fotogalerij
Lokatie in Europa
Satelietfoto
Vlag van Slovenië
Wapen van Slovenië
Wapen van Slovenië in de communistische periode
Externe link
|
Europese Unie | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
|||||||||
| Landen, afhankelijke gebieden en niet-erkende staten in Europa | 
| ||
|---|---|---|---|
| Albanië · Andorra · Armenië · Azerbeidzjan · België · Bosnië en Herzegovina · Bulgarije · Cyprus · Denemarken · Duitsland · Estland · Finland · Frankrijk · Georgië · Griekenland · Hongarije · IJsland · Ierland · Italië · Kazachstan · Kroatië · Letland · Liechtenstein · Litouwen · Luxemburg · Malta · Moldavië · Monaco · Montenegro · Nederland · Noord-Macedonië · Noorwegen · Oekraïne · Oostenrijk · Polen · Portugal · Roemenië · Rusland · San Marino · Servië · Slovenië · Slowakije · Spanje · Tsjechië · Turkije · Vaticaanstad · Verenigd Koninkrijk · Wit-Rusland · Zweden · Zwitserland Alle schuine landen liggen ook in een ander werelddeel. Afhankelijke gebieden: Ålandseilanden · Faeröer · Gibraltar · Guernsey · Jan Mayen · Jersey · Man · Spitsbergen |
|||