Kroatisch
Het Kroatisch is de officiële landstaal van Kroatië en één van de drie officiële talen van Bosnië en Herzegovina. Ook is het één van de officiële talen van de Europese Unie. Het is een Slavische taal, net als bijvoorbeeld het Russisch en het Pools. Het wordt geschreven in het Latijnse alfabet.
Het Kroatisch één van de vier standaardvarianten van het Servo-Kroatisch, de andere drie zijn het Bosnisch, het Servisch en het Montenegrijns. Iemand die Kroatisch spreekt kan dus zonder moeite Servisch verstaan, maar hij kan wél horen dat het een Serviër is. Andersom werkt het net zo. De verschillen zijn niet groter dan tussen Amerikaans- en Brits-Engels of Vlaams en Nederlands. Het is eigenlijk gewoon één taal, maar elk land heeft het een ander naampje gegeven.
Sinds Kroatië onafhankelijk geworden is, zijn er een aantal nieuwe woorden gemaakt. Deze komen dus alleen voor in het Kroatisch, en niet in de andere drie de talen.
Ook de maanden van het jaar zijn in het Kroatisch anders. In de buurlanden hebben ze gewoon de internationale namen (namen die lijken op januari, februari enzovoorts); In Kroatië hebben ze namen als sječanj (januari) en veljača (februari), compleet anders dus!
Alfabet
A | B | C | Č | Ć | D | Dž | Đ |
E | F | G | H | I | J | K | L |
Lj | M | N | Nj | O | P | R | S |
Š | T | U | V | Z | Ž |
a | b | c | č | ć | d | dž | đ |
e | f | g | h | i | j | k | l |
lj | m | n | nj | o | p | r | s |
š | t | u | v | z | ž |
Zoals je ziet heeft het Kroatische alfabet een aantal letters die wij niet kennen. Ook spreek je sommige letters anders uit. De Kroatische C spreek je bijvoorbeeld uit als ts en de Kroatische V als een (Nederlandse) W.
De Ž, Š en Č spreekt je uit als /zj/ (als in garage), /sj/ (als in sjouwen) en /tsj/ (ongeveer zoals in tsjakka!). Je hebt ook de Đ, deze spreek je ongeveer uit als /dzj/, maar ook deze klank kennen wij niet in het Nederlands. De Ć lijkt erg op de Č. Omdat wij ook deze klanken in het Nederlands niet kennen horen we amper verschil. Er zijn ook een aantal dubbele letters.
Net als de IJ in het Nederlands worden ze beschouwd als één letter. De Dž spreek je ongeveer net zo uit als de Đ (dus als /Dzj/), de Nj als een /nj/ (zoals in banjo) en de Lj als een klank tussen de /l/ en /j/ in (zoals in het Spaanse paella)
Woordjes
Hieronder staan een paar handige Kroatische woordjes:
Nederlands | Kroatisch |
---|---|
één | jedan |
twee | dva |
drie | tri |
ja | da |
nee | ne |
alstublieft | molim |
dankuwel | hvala |
West-Slavische Talen: Pools | Tsjechisch | Slowaaks | Sorbisch | Kasjoebisch | Silezisch |