Verenigd Koninkrijk: verschil tussen versies
Regel 233: | Regel 233: | ||
== Monarchie == |
== Monarchie == |
||
[[Bestand:Elizabeth II Engeland.jpg|roght|thumb|150px|De koningin van het Verenigd Koninkrijk, [[Elizabeth II van het Verenigd Koninkrijk|Elizabeth II]]]] |
[[Bestand:Elizabeth II Engeland.jpg|roght|thumb|150px|De koningin van het Verenigd Koninkrijk, [[Elizabeth II van het Verenigd Koninkrijk|Elizabeth II]]]] |
||
− | Het Verenigd Koninkrijk is al een hele lange tijd een monarchie. Vanuit Engeland wisten de koningen ook Wales, Schotland en Ierland te veroveren. Anders dan in Nederland en België zijn er in het Verenigd Koninkrijk verschillende huizen aan de macht geweest. [[Huis Tudor]], [[Huis Wessex]] en [[Huis Stuart]] zijn hier voorbeelden van. Ook huizen uit andere landen, zoals [[Huis Hannover]], [[Huis Saksen-Coburg en Gatha]] en [[Huis Oranje-Nassau]], regeerden over het Verenigd Koninkrijk. De monarchie bracht ook verschillende beroemde koningen en koningin met zich mee. Voorbeelden zijn koningin [[Elizabeth I van Engeland|Elizabeth]], koning [[George III van het Verenigd Koninkrijk|George III]] en koningin [[Victoria van het Verenigd Koninkrijk|Victoria]]. |
+ | Het Verenigd Koninkrijk is al een hele lange tijd een monarchie. Vanuit Engeland wisten de koningen ook Wales, Schotland en Ierland te veroveren. Anders dan in Nederland en België zijn er in het Verenigd Koninkrijk verschillende huizen aan de macht geweest. [[Huis Tudor]], [[Huis Wessex]] en [[Huis Stuart]] zijn hier voorbeelden van. Ook huizen uit andere landen, zoals [[Huis Hannover]], [[Huis Saksen-Coburg en Gatha]] en [[Huis Oranje-Nassau]], regeerden over het Verenigd Koninkrijk. De monarchie bracht ook verschillende beroemde koningen en koningin met zich mee. Voorbeelden zijn koningin [[Elizabeth I van Engeland|Elizabeth I]], koning [[George III van het Verenigd Koninkrijk|George III]] en koningin [[Victoria van het Verenigd Koninkrijk|Victoria]]. |
Het huidige koningshuis heet [[Huis Windsor]]. Tegenwoordig regeert koning [[Elizabeth II van het Verenigd Koninkrijk|Elizabeth II]] over het Verenigd Koninkrijk. Al sinds 1952 regeert ze! Hoewel de koningin erg oud is, blijft ze waarschijnlijk regeren tot aan haar dood. Dit kan nog weleens lang gaan duren, haar moeder werd namelijk maar liefst 101 jaar oud. Elizabeth II is getrouwd met [[Philip Mountbatten]]. Samen hebben ze 4 kinderen. Prins [[Charles van het Verenigd Koninkrijk|Charles]] is de kroonprins (de zogeheten ''Prince of Wales''). Het is de vraag of hij ooit nog gaat regeren, hij is immers ook op leeftijd. Charles' eerste vrouw was prinses [[Diana Spencer]]. Uiteindelijk scheidde ze en stierf de populaire Diana tijdens een auto-ongeluk. Sinds 2005 heeft Charles een nieuwe vrouw, [[Camilla Parker Bowles]]. Camilla en Charles hebben samen geen kinderen, maar Charles heeft wel kinderen uit het huwelijk met Diana. Dit zijn prins [[William van het Verenigd Koninkrijk|William]] en prins [[Harry van het Verenigd Koninkrijk|Harry]]. Prins William is getrouwd met [[Catherine Middleton]] en hebben inmiddels twee kinderen. Zo zie je dat er vier generaties zijn, die samen leven. |
Het huidige koningshuis heet [[Huis Windsor]]. Tegenwoordig regeert koning [[Elizabeth II van het Verenigd Koninkrijk|Elizabeth II]] over het Verenigd Koninkrijk. Al sinds 1952 regeert ze! Hoewel de koningin erg oud is, blijft ze waarschijnlijk regeren tot aan haar dood. Dit kan nog weleens lang gaan duren, haar moeder werd namelijk maar liefst 101 jaar oud. Elizabeth II is getrouwd met [[Philip Mountbatten]]. Samen hebben ze 4 kinderen. Prins [[Charles van het Verenigd Koninkrijk|Charles]] is de kroonprins (de zogeheten ''Prince of Wales''). Het is de vraag of hij ooit nog gaat regeren, hij is immers ook op leeftijd. Charles' eerste vrouw was prinses [[Diana Spencer]]. Uiteindelijk scheidde ze en stierf de populaire Diana tijdens een auto-ongeluk. Sinds 2005 heeft Charles een nieuwe vrouw, [[Camilla Parker Bowles]]. Camilla en Charles hebben samen geen kinderen, maar Charles heeft wel kinderen uit het huwelijk met Diana. Dit zijn prins [[William van het Verenigd Koninkrijk|William]] en prins [[Harry van het Verenigd Koninkrijk|Harry]]. Prins William is getrouwd met [[Catherine Middleton]] en hebben inmiddels twee kinderen. Zo zie je dat er vier generaties zijn, die samen leven. |
Versie van 21 jun 2016 10:20
Werk in uitvoering! Aan dit artikel wordt de komende uren of dagen nog gewerkt. Belangrijk: Laat dit sjabloon niet langer staan dan nodig is, anders ontmoedig je anderen om het artikel te verbeteren. De maximale houdbaarheid van dit sjabloon is twee weken na de laatste bewerking aan het artikel. Kijk in de geschiedenis of je het artikel kunt bewerken zonder een bewerkingsconflict te veroorzaken. Toelichting: Nodig onderhoud |
Dit artikel is nog niet af. |
Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Noord-Ierland United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland | |
---|---|
Hoofdstad | Londen |
Aantal inwoners | 67.081.234 (2020) |
Oppervlakte | 242.495 km² |
Regeringsvorm | Constitutionele monarchie |
Staatshoofd | koning Charles III (sinds 2022) |
Regeringsleider | premier Keir Starmer (sinds 2024) |
Godsdienst | Christendom (59,5%) Geen religie (25,7%) Islam (4,4%) Overig (10,4%) |
Taal | Engels (English) |
Munteenheid | Britse pond |
Volkslied | God Save the King |
Landcode | GBR |
Overzeese gebieden van het Verenigd Koninkrijk | |
Portaal Verenigd Koninkrijk |
Het Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittanië en Noord-Ierland (Vaak afgekort tot UK of VK) is een land in Europa. De hoofdstad van dit land is Londen. De munteenheid is de Pond Sterling.
Geschiedenis
Zoals de naam Verenigd Koninkrijk het al zegt, is het land een verzameling aan landjes. Deze landjes hebben allemaal een eigen geschiedenis. Vaak wordt begint de Britse geschiedenis dan ook bij die van Engeland (slechts een deel). Gedurende de eeuwen ontstond dit deel en breidde het koninkrijk zich uit.
Ontstaan en de eerste bewoners
Een hele lange tijd geleden was het Verenigd Koninkrijk geen eiland. Het behoorde tot het vasteland van Europa. In die tijd was er dan ook geen Noordzee. Door de eeuwen heen brokkelde er steeds meer af van dit land tot dat in 6000 v.Chr. het laatste stukje land doorbroken werd. Het Verenigd Koninkrijk was definitief een eiland, maar dat betekende niet dat het nooit meer te bereiken was van het vasteland. Tijdens de ijstijden viel de Noordzee weleens droog. Hierdoor was er van Oost-Engeland tot aan de Baltische Staten één cultuur.
In het zuidwesten van Engeland kwamen boeren uit Bretagne en Zuidwest-Frankrijk. De boeren verspreidde zich ver de eilanden. Vanaf 2500 v.Chr. bouwde men monumenten en grafcirkels. De wereldberoemde Stonehenge komt ook uit deze periode. De stammen bouwden forten en huizen om zich te verdedigen. 2000 jaar later verdrongen de Kelten de Britse bewoners.
De Romeinen en koninkrijkjes
De Romein Julius Caesar wilde Engeland al veroveren, maar slaagde hier niet in. Ongeveer 100 jaar later, in 43 n.Chr., lukte het de Romeinse keizer Claudius I om Engeland te veroveren met zijn leger. De Romeinen zorgden voor welvaart, er werden steden gebouwd en het christendom werd geïntroduceerd. Het lukte de Romeinen niet om Cornwall, Ierland en Schotland te veroveren. Hoewel de Romeinen oprukten naar het noorden en stukken land veroverden, moesten ze dit vaak al snel weer teruggeven. Om de volken uit het noorden op afstand te houden, bouwden de Romeinen de Muur van Hadrianus. Tijdens de 5de eeuw vond de grote volksverhuizing plaats. Verschillende volken trokken naar Engeland, waaronder de Friezen en de Saksen. De Romeinen vertrokken vanwege de aanvallen op de hoofdstad Rome.
De Britten werden aan hun lot overgelaten. De verschillende volkeren zorgden ervoor dat de Britten moesten vertrekken en er kwamen nieuwe volkeren in Engeland wonen, de Angelsaksen. Dit was een verzameling aan allerlei volkeren. In het zuiden woonden de Saksen, in het zuidoosten de Juten en in het midden en noorden de Angelen. Daarnaast woonden de Kelten nog in het westen. Er ontstonden allerlei koninkrijkjes. Wessex, Essex, Sussex, Kent, East Anglia, Mercia en Northumbria waren de belangrijkste en worden de Heptarchie genoemd. Tussen de koninkrijkjes was een voortdurende strijd. In die tijd werden er ook veel mensen bekeerd tot het christendom. Van de koninkrijkjes werd Wessex uiteindelijk het machtigste. Wessex zorgde ervoor dat de koninkrijkjes verenigd werden tot Koninkrijk Engeland.
Engeland leidde onder de aanvallen van de Vikingen. Koning Edgar van Engeland zorgde ervoor dat deze aanvallen minder zwaar werden, maar aan het einde van de 10de eeuw werd het Verenigd Koninkrijk aangevallen door de Denen. De Denen bezette Engeland, maar na 26 jaar kwam het huis Wessex weer aan de macht.
Willem de Veroveraar en Tudor
Toen koning Edward de Belijder in 1066 overleed was er onenigheid wie de nieuwe koning werd. Edward had drie zonen die allemaal koning wilden worden. De Witan besliste dat Harald van Wessex de koning zou worden, maar hij werd aangevallen en overleed. Willem de Veroveraar, de koning van Normandië, werd koning. Hierdoor ontstond er een personele unie tussen Engeland en Normandië. Engeland raakte betrokken bij de oorlogen op het vasteland. Koning Hendrik II wilde zijn macht uitbreiden door Ierland, Wales en Schotland te veroveren. Normandië verloren de Britten ondertussen aan de Fransen. Er kwam voor het eerste een parlement in Engeland. Ondertussen brak de Honderdjarige Oorlog tussen Engeland en Frankrijk uit. Het parlement kreeg hierdoor nog meer macht. Handel was belangrijk voor de Engelse economie. Er werd daarom meer gehandeld met andere landen. Deze groei werd onderbroken toen de pest in 1348 uitbrak. De oorlog met Frankrijk leidde tot nog meer onrust. Dit leidde tot de grote Engelse boerenopstand.
Uiteindelijk kwam het Huis Tudor aan de macht, wat zorgde voor veel veranderingen. Engeland werd een protestants land en de boeren kregen het beter. Koningin Elizabeth I is de bekendste uit het Huis Tudor. Zij stichtte onder meer de Angelsaksische kerk.
De Burgeroorlog en daarna
Koningin Elizabeth I had geen kinderen en dat was het einde van het Huis Tudor. Huis Stuart kwam aan de macht. Er ontstonden problemen op het gebied van godsdienst, geld en politiek. Dit zorgde ervoor dat de Engelse Burgeroorlog uitbrak. Er waren twee groepen tijdens deze oorlog. De Cavaliers steunde de koning en de Roundheads waren tegen de koning. Zij wilden een republiek en kregen dit ook. De monarchie werd afgeschaft en de Engelse Gemenebest ontstond. Toch duurde dit niet lang. Na 11 jaar werd de republiek afgeschaft en werd alles weer teruggedraaid.
Ondertussen vonden de Nederlands-Engelse oorlogen op zee plaats. Grappig genoeg, waren de Nederlandse stadhouder Willem III en de Engelse koning James II familie van elkaar. James II steunde de katholieken in het protestantse Engeland. Zijn dochter Mary wilde het protestantisme en de Engelse vrijheid redden en trouwde hierdoor met de Nederlandse stadhouder. Samen regeerden ze over Engeland. In tussentijd nam de macht van de koning af en kreeg het parlement steeds meer macht. In 1707 werden Engeland en Schotland één land, hoewel ze dezelfde vorst hadden. Koninkrijk Groot-Brittannië ontstond hierdoor. Later die eeuw had Groot-Brittannië een enorme economische groei. Het land kreeg koloniën in onder andere Noord-Amerika en India.
Hannover en de 19de eeuw
In 1714 werd Huis Hannover de nieuwe heerser over Groot-Brittannië. Het land bleef deel uit maken van Europese oorlogen. In 1760 kreeg het land er een hoop koloniën bij, zoals Canada en grote delen van India. Toch verloor Groot-Brittannië tijdens de Amerikaanse Onafhankelijkheidsoorlog de Amerikaanse koloniën. Ondertussen kwam de Industriële Revolutie op gang. Hoewel de Franse Revolutie bleek over te slaan naar Groot-Brittannië, brak de Franse-Britse oorlog uit. In 1802 sloten de twee vijanden vrede met elkaar, maar amper een jaar later was het weer gedaan met de vrede. Toen er een definitieve vrede kwam, kreeg Engeland de Ionische Eilanden, Ceylon (het huidige Sri Lanka), Malta en de Kaapkolonie (het huidige Zuid-Afrika).
In de 19de eeuw werd Groot-Brittanië één van de belangrijkste landen op Aarde. Ierland was ondertussen onderdeel geworden van Groot-Brittannië en het land ging verder als het Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Ierland. In 1807 werd de handel in slaven afgeschaft, maar in 1833 pas de gehele slavernij. Koningin Victoria kwam aan de macht en zorgde ervoor dat de economie nog meer groeide. In 1884 kregen bijna alle mannen kiesrecht. Aan het einde van de 19de eeuw begonnen er allerlei partijen op te komen voor de arbeiders en verenigden zich tot de Labour Party.
Aan het begin van de 20ste eeuw was het Verenigd Koninkrijk het machtigste land op Aarde en regeerde over grote delen van Azië, Noord-Amerika en Afrika. Alle koloniën bij elkaar noemden men het Britse Rijk. In 1901 werd Huis Hannover opgevolgd door Huis Saksen-Coburg en Gotha.
De Eerste en Tweede Wereldoorlog
In 1915 raakte het land betrokken bij de Eerste Wereldoorlog. De naam Huis Saksen-Coburg en Gotha werd vervangen door Huis Windsor, naar Windsor Castle. Ook andere Duitse titels werden afgeschaft. In 1922 werd Ierland onafhankelijk, maar het noordelijke deel bleef bij het Verenigd Koninkrijk horen als Noord-Ierland. De officiële naam werd gewijzigd in het Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Noord-Ierland. In de jaren 30 was er een economische crisis, waardoor het ene na het andere kabinet viel. Ondertussen was er ook in de monarchie een crisis. Een jaar na zijn inhuldiging werd koning Eduard VIII vervangen door George VI. Na de invasie van Polen probeerde men het Duitsland van Hitler een overeenkomst te sluiten, die waardeloos bleek te zijn.
Opnieuw raakte het Verenigd Koninkrijk betrokken bij een wereldoorlog. Samen met Frankrijk werd een oorlogsverklaring ondertekend. Tijdens de oorlog verloren duizenden Britse soldaten het leven. De Asmogendheden stuurde ondertussen bommen naar de hoofdstad Londen, die een verwoesting veroorzaakten. Kinderen werden uit voorzorg naar het veilige platteland gestuurd. De Britse koning weigerde te vertrekken, zelfs toen de voorkant van zijn paleis eruit lag. Het Nederlandse koningshuis en kabinet werd opgevangen door het Verenigd Koninkrijk, net als honderden Engelandvaarders. Winston Churchill voerde strijd namens het Verenigd Koninkrijk en in 1945 lukte het om Duitsland te verslaan.
De Huidige tijd
Het was gedaan met de Engelse koloniën. Na Canada en Zuid-Afrika werden ook India en Birma onafhankelijk. In 1952 werd George IV opgevolgd door koning Elizabeth II, die nog steeds aan de macht is. Na de oorlog werden de mijnen, de gezondheidszorg en het verkeer geregeld door de staat. In 1973 werd het Verenigd Koninkrijk uiteindelijk onderdeel van de Europese Unie.
In de jaren tachtig werd Margareth Thatcher premier van het Verenigd Koninkrijk, als eerste vrouwelijke. Door de Sovjet-Unie werd ze de Iron Lady genoemd, aangezien een harde mening had. Tijdens de Falklandoorlog, waarbij Argentinië de Falklandeilanden claimde, stuurde Thatcher als nog soldaten. In 1984 waren er conflicten over met de mijnwerkersbond en overleefde ternauwernood een bomaanslag van de IRA. Ondertussen waren er in Noord-Ierland conflicten tussen protestanten en katholieken. Noord-Ierland wilde ook onafhankelijk worden er zich voegen bij Ierland, waardoor de IRA actief werd. Ondertussen kende het Britse koningshuis hele andere problemen, zoals die van prinses Diana Spencer en prins Charles van het Verenigd Koninkrijk. Ze zouden scheiden en prinses Diana zou uiteindelijk omkomen tijdens een auto-ongeluk.
Uiteindelijk lukte het om met de IRA een overeenkomst te sluiten. In 2005 vonden er in Londen terroristische bomaanslagen plaats op de metro. Hierbij kwamen veel mensen om of raakten gewond. Het Verenigd Koninkrijk mengde hierdoor zich in de strijd tegen terreur.
In 2014 was er een referendum over de onafhankelijkheid van Schotland. Veel Schotten wilden namelijk onafhankelijk zijn van het Verenigd Koninkrijk, maar uiteindelijk wilde het volk toch horen bij het Verenigd Koninkrijk.
Bestuurlijke indeling
Qua bestuurlijke indeling is het Verenigd Koninkrijk divers en verschilt eigenlijk per gebied. Grofweg kun je alle regio's indelen in drie soorten:
- De Countries
- Het Brits Kroonbezit
- De Britse Overzeese Gebieden
Countries
In grote lijnen bestaat het Verenigd Koninkrijk uit vier Countries (letterlijk vertaald als landen). Deze vier landen vormen het grootste gedeelte van het Verenigd Koninkrijk en zijn:
- Engeland, met als hoofdstad Londen
- Schotland, met als hoofdstad Edinburgh
- Wales met als hoofdstad Cardiff
- Noord-Ierland, met als hoofdstad Belfast
Engeland, Wales en Schotland liggen op het eiland Groot-Brittanië. Alleen Noord-Ierland ligt op het eiland Ierland. Van 60,6 miljoen inwoners die het Verenigd Koninkrijk telt woont 80% in Engeland. De vier landen zijn weer verdeeld in kleinere gebieden die in elk land weer anders heten. Zo Engeland verdeeld in graafschappen, Schotland in raadgebieden, Wales in hoofdgebieden en Noord-Ierland in districten.
Brits Kroonbezit
Het Verenigd Koninkrijk heeft ooit drie eilanden gekregen. Deze worden in tegenstelling van de overzeese gebieden wel tot het Verenigd Koninkrijk meegerekend. Ze hebben wel een eigen bestuur, maar de regering van het Verenigd Koninkrijk bemoeit zich er weinig mee. Dit zijn de eilanden:
- Guernsey, met als hoofdstad Saint Peter Port
- Jersey, met als hoofdstad Saint Helier
- Man, met als hoofdstad Douglas
Guersney en Jersey behoren tot de Kanaaleilanden en Man ligt in de Ierse Zee.
Britse overzeese gebieden
Het Verenigd Koninkrijk bestaat buiten de 4 deelstaten ook nog uit een aantal gebieden die niet tot het Verenigd Koninkrijk worden berekend. Het Verenigd Koninkrijk heeft dus de macht in 14 gebieden:
- Akrotiri en Dhekelia, op het eiland Cyprus
- Anguilla, in de Caribische Zee
- Bermuda, in de Atlantische Oceaan
- Brits Antarctisch Territorium, op Antarctica
- Brits Indische Oceaanterritorium, in de Indische Oceaan
- Britse Maagdeneilanden, in de Caraïbische Zee
- Falklandeilanden, voor de kust van Argentinië
- Gibraltar, op het vasteland naast Spanje
- Kaaimaneilanden, in de Caraïbische Zee
- Montserrat, in de Caraïbische Zee
- Pitcairneilanden, in de Grote Oceaan
- Sint-Helena, Ascension en Tristan da Cunha, in de Atlantische Oceaan
- Turks- en Caicoseilanden, in de Caraïbische Zee
- Zuid-Georgia en de Zuidelijke Sandwicheilanden, voor de kust van Antarctica
In alle gebieden, behalve het Brits Antartisch Territorium, wonen mensen. Bij elkaar zijn dat zo'n 260.000 mensen. De totale oppervlakte van de overzeese gebieden is zo'n 1.727.570 km². De 14 gebieden hebben gestemd en besloten om bij het Verenigd Koninkrijk te blijven, maar het Brits Antartisch Territorium valt daar buiten. Dat is een deel van Antartica wat wordt beschermd door het Verenigd Koninkrijk. Bij elk gebied heeft een commissaris of gouverneur.
Geografie
Ligging
Het Verenigd Koninkrijk ligt in het westen van Europa en is verdeeld over twee eilanden. Het grootste gedeelte van het Verenigd Koninkrijk ligt op het eiland Groot-Brittannië. Het andere gedeelte ligt op het eiland Ierland. Aangezien vroeger het land Ierland ook bij het Verenigd Koninkrijk hoorde, worden de twee eilanden samen met wat andere eilanden de Britse eilanden genoemd. Doordat het Verenigd Koninkrijk op twee eilanden ligt, grenst de land via het land alleen aan Ierland. Toch liggen er op zee ook grenzen met Frankrijk, België, Nederland, Duitsland, Denemarken, Noorwegen en ook met Ierland.
Door het Verenigd Koninkrijk loopt de nulmeridiaan. Dit is een denkbeeldige lijn die van de noordpool naar de zuidpool en wordt gebruikt voor het maken van landkaarten en in de aardrijkskunde. De nulmeridiaan loopt precies door de het plaatsje Greenwich, waardoor de lijn ook wel de meridiaan van Greenwich wordt genoemd.
Water
Aangezien het Verenigd Koninkrijk op twee eilanden ligt, wordt het bijna volledig omgeven door water. In het zuiden ligt Het Kanaal met aan de overkant Frankrijk en in het oosten de Noordzee. De twee zeeën wordt verbonden met elkaar door de nauw van Calais (of Straat van Dover). In het noorden ligt de Atlantische Oceaan. Tussen Ierland en Groot-Brittannië in ligt de Ierse Zee en daaronder ligt de Keltische Zee. Het Sint-Georgekanaal verbindt de Keltisch Zee met de Ierse Zee en het Noorderkanaal verbindt de Ierse Zee en de Atlantische Oceaan met elkaar. Daarnaast is er nog het Kanaal van Bristol. Deze ligt tussen South West England en Wales ingeklemd.
Op het land zijn er natuurlijk ook een aantal rivieren. Waarschijnlijk is de Theems de bekendste rivier, die door de Britse hoofdstad Londen loopt. Toch is de Severn de langste rivier van het Verenigd Koninkrijk met 354 meter. De Trent, de Humber, de Aire, de Great Ouse en de Wye zijn andere bekende rivieren in het Verenigd Koninkrijk. Het bekendste meer van het Verenigd Koninkrijk is waarschijnlijk Loch Ness. Hier zou het beroemde en beruchte Monster van Loch Ness wonen. Het grootste meer ligt toch in Noord-Ierland en heet Lough Neagh.
Eilanden
Naast het eiland Groot-Brittannië en een gedeelte van het eiland Ierland, liggen er rond het Verenigd Koninkrijk nog een aantal eilanden en eilandgroepen. Voorbeelden hiervan zijn:
Vooral door de kust van Schotland, met zijn vele inhammen, liggen veel eilanden. Alleen daar al liggen meer dan 800 eilanden! Daarentegen liggen er aan de oostkust haast geen eilanden.
Heuvels en bergen
Het landschap van het Verenigd Koninkrijk is divers, waar heuvels een belangrijke rol spelen. In Engeland loopt als het ware een soort van lijn, de Tees-Exe Line. Deze lijn loopt van het noordoosten naar het zuidwesten. Het land ten zuiden van de lijn is laaggelegen, heeft weinig heuvels en is vrij vlak. Het noorden ligt het land hoger en heeft veel heuvels. Schotland is in het zuiden en het oosten laaggelegen, maar is bekend vanwege zijn heuvels in het noorden en het westen. In het noorden van Wales liggen de meeste heuvels, waardoor veel mensen in het zuiden wonen. Het grootste gedeelte van Noord-Ierland is heuvelachtig.
De hoogste berg van het Verenigd Koninkrijk is de Ben Nevis in Schotland met 1344 meter. Verder zijn de Snowdon en de Scafell Pike nog bekende bergen.
Grootste steden
Hieronder vindt je een lijst met de tien grootste steden in het Verenigd Koninkrijk. De cijfers in deze tabel komen uit 2011.
Nr. | Naam stad | Inwoners | Gebied |
---|---|---|---|
1 | Londen | 8.174.000 | Engeland |
2 | Birmingham | 2.440.986 | Engeland |
3 | Leeds | 751.485 | Engeland |
4 | Glasgow | 598.830 | Schotland |
5 | Sheffield | 552.698 | Engeland |
6 | Manchester | 503.127 | Engeland |
7 | Edinburgh | 495.360 | Schotland |
8 | Liverpool | 466.415 | Engeland |
9 | Bristol | 428.234 | Engeland |
10 | Leicester | 329.839 | Engeland |
Klimaat
Aangezien het Verenigd Koninkrijk omgeven is door water, heeft de zee veel invloed op het klimaat. Het Verenigd Koninkrijk heeft een gematigd zeeklimaat. Dit betekent dat er zachte winters en koele zomers zijn. Het Britse klimaat staat bekend als regenachtig. Niet gek, want het Verenigd Koninkrijk is immers omgeven door water, wat opstijgt (verdampt) en weer als regen neerkomt op het land. Overigens komt het gematigd zeeklimaat niet overal in het Verenigd Koninkrijk voor. In de hoge bergen komt een hooggebergteklimaat voor.
De lente staat voor de Britten bekend als een koel, rustig en droog seizoen. De zee heeft zijn warmte van de zomer verloren gedurende de herfst en winter. Toch wordt aan het einde van het seizoen het iets minder rustig. Doordat het weer steeds warmer wordt en het zeewater nog koud is, ontstaan er onweers- en regenbuien. De zomer is de warmste en zonnigste periode. Toch kan het nog behoorlijk regenen. Ondanks de regen kan het een temperatuur van 35°C worden. In het noorden is het altijd iets kouder dan in het zuiden. In de herfst wordt het kouder, maar de zee is nog niet afgekoeld. Hierdoor ontstaan sneller wolken, die regen met zich mee kunnen brengen. In de winter kan het -10°C worden. Hoewel het aan het begin van de winter flink kan waaien, wordt dit gedurende het seizoen minder. In de bergen kan worden geskied en daar kunnen zelfs sneeuwstormen (blizzards) voorkomen.
In het Verenigd Koninkrijk wordt de temperatuur niet zoals in Nederland en België in Celsius (C) gemeten, maar in Fahrenheit (F). Hierdoor is de 0°F altijd iets kouder dan 0°C en zo ook bij de andere temperaturen.
Cultuur
Er is niet echt een Britse cultuur. Alle vier de countries hebben een eigen cultuur. Toch komt de cultuur van de countries op sommige dingen erg overeen met elkaar, wat we de Britse cultuur noemen. Deze cultuur heeft veel invloed gehad in andere landen. Dit waren vroeger koloniën van het Verenigd Koninkrijk. Deze landen zijn inmiddels onafhankelijk, maar gebruiken bepaalde dingen uit de Britse cultuur nog steeds! Deze landen hebben de Britse cultuur ook beïnvloed. Voorbeelden van deze landen zijn de Verenigde Staten, Ierland, Canada, Australië, Nieuw-Zeeland, Zuid-Afrika en India.
Talen
In het Verenigd Koninkrijk is er slechts één officiële taal, het Engels. Het Engels is in Engeland ontstaan en verspreidde zich over het gehele Verenigd Koninkrijk. Ook in de voormalige koloniën wordt Engels nog steeds gesproken. In de 20ste eeuw werd het Engels steeds belangrijker. Hiervoor was er niet echt een wereldtaal, het Frans en Spaans waren veel gesproken. Vooral door de belangrijke rol van het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten (waar ook Engels wordt gesproken) werd Engels een echte wereldtaal. Momenteel spreekt meer dan een derde van de wereldbevolking Engels als moedertaal of naast de moedertaal.
Door de spreiding zijn er wel wat problemen. In de Verenigd Staten ontstonden bijvoorbeeld andere woorden dan in het Verenigd Koninkrijk. Als men het is de VS over benzine heeft noemt men het gas, maar in het VK spreekt men over petrol. Zo zijn er meer voorbeelden en ook in andere landen ontstonden aparte woorden. De Britse variant van het Engels heet het Brits-Engels, maar ondanks de verschillen kunnen Engelstaligen uit verschillende landen elkaar prima verstaan. Omdat veel anderstaligen al Engels spreken, spreken veel Britten naast Engels geen andere taal. In de Europese Unie is het Verenigd Koninkrijk het land waarin de inwoners naast hun moedertaal, de minste talen spreekt. In het land zijn overigens ook wat verschillen in taal. Zo spreekt men in Schotland met een ander accent dan in Engeland.
Het Engels is een Germaanse taal, net als Nederlands en Duits. Daarnaast worden er in het Verenigd Koninkrijk nog wat Keltische talen gesproken. In het noorden van Schotland spreekt men Schots-Gaelisch en in bijna heel Wales spreekt men Welsh. In Noord-Ierland wordt het Iers gesproken, aangezien het vroeger bij Ierland hoorde. In Cornwall spreekt men Cornisch. Vroeger was deze taal uitgestorven, maar het is weer een nieuw leven ingeblazen. Met het Manx-Gaelisch op het eiland Man gebeurde hetzelfde. De Keltische talen worden niet meer veel gesproken. Ze zijn verdrongen door het Engels. Toch zijn er steeds meer mensen die in die gebieden wonen en de taal toch willen leren. Deze moedertaalsprekers spreken vaak naast hun Keltische taal ook nog Engels.
Op de Kanaaleilanden wordt naast Engels ook nog Frans gesproken, omdat het voor de Franse kust ligt. Op de Pitcairneilanden wordt ook nog Pitcairn gesproken.
Muziek
Het Verenigd Koninkrijk heeft een grote muziekindustrie. Waarschijnlijk komt dit doordat veel muziek Engelstalig is. Engels wordt door veel mensen gesproken en wordt gezien als een prettige taal om naar te luisteren. Al vele jaren zijn Engelse zangers en bands over de hele wereld bekend. The Rolling Stones werden in de jaren 60 opgericht. Een jaar later werd die andere bekende Britse band opgericht, The Beatles. De Britse bands overschaduwde de Amerikaanse bands in de jaren 60. In de jaren 70 werd de band Queen beroemd onder meer vanwege één van de bekendste nummers ter wereld, de Bohemian Rhapsody. Ook werd vredesactivist John Lennon bekend vanwege zijn mening over politiek en de maatschappij. In de jaren 80 beleefde de muziek zijn hoogtepunt volgende velen. Opnieuw werd de Amerikaanse muziek verdrongen door de Britse. Een het decennium erna brak een andere bekende groep door, de Spice Girls.
Tegenwoordig is de Britse muziek nog steeds heel bekend. Artiesten als Adele, Ed Sheeran, Amy Whinehouse en de band One Direction zijn tegenwoordig een paar van de bekendste voorbeelden.
Ondanks de grote muziekindustrie vallen de resultaten op het Eurovisiesongfestival de laatste jaren tegen. Desondanks won het Verenigd Koninkrijk maar liefst vijf keer en mocht het daarom vijf keer organiseren. Lang had het Verenigd Koninkrijk ook een voordeel. Een lange tijd moest elk land in zijn eigen landstaal zingen en Engels is immers voor de meeste mensen verstaanbaar. Het laatste jaar dat het Verenigd Koninkrijk won was in 1997.
Literatuur
Het Verenigd Koninkrijk is een echt boekenland. De Britse literatuur heeft een enorme invloed op de Engelstalige literatuur en veel bekende boeken komen uit het land vandaan. Eén van 's werelds bekendste schrijver, William Shakespeare, was een Engelsman. Hij schreef boeken als het romantische Romeo en Julia en het wereldberoemde Hamlet. In het laatste boek staat één van de bekendste zinnen, To be or not to be. That's the question. (Zijn of willen zijn. Dat is de vraag.). Een paar eeuwen later kwamen er meer bekende schrijvers bij. Jane Austen schreef het boek Emma en Mary Shelly Frankenstein. Een andere beroemde schrijver is Charles Dickens en wordt onder meer bekend van A tale of two cities en A Christmas Carol. Ondertussen werd ook Alice's Adventures in Wonderland geschreven door Lewis Carroll. Agatha Christie werd ook erg beroemd. Zij staat bekend als de schrijfster met de meest verkochte werken, waaronder verhalen met Piorot en Miss Marple. George Orwell schreef boeken met een meer politieke standpunt, zoals Animal Farm en 1984. Arthur Conan Doyle schreef boeken over 's wereld bekendste detective Sherlock Holmes. Roald Dahl werd bekend vanwege zijn kinderboeken als Mathilda en De GVR.
De laatste jaren zijn de boeken van J.K. Rowling (van de Harry Potter-boeken) en J.R.R. Tolkien (van Lord of the Rings) erg populair en zijn al grotendeels verfilmd.
Film
Het Verenigd Koninkrijk heeft veel invloed gehad op de geschiedenis van de film. Verschillende acteurs, actrices en regisseurs kwamen uit het land en nog steeds komen er een hoop uit de VK. Eén van deze acteurs was Charlie Chaplin. Van 1914 tot 1935 speelde hij in verschillende films met en zonder geluid. Hierna regisseerde hij veel films. Stan Laurel was een ander bekend acteur, die samen met de Amerikaan Oliver Hardy het duo Laurel en Hardy vormden. Hoewel de twee al een carrière hadden besloten ze in 1927 om samen te werken en maakten meer dan honderd komediefilms samen. Regisseur Alfred Hitchcock maakte een hoop trillers en regisseerde meer dan 50 jaar. In het Verenigd Koninkrijk zijn er veel bekende films. Eén van de bekendste filmseries is die van James Bond. De films gaan over geheim agent die de wereld probeert te redden van allerlei schurken, waarbij o.a. auto's een belangrijke rol spelen. Ook zijn de Harry Potter-films allemaal opgenomen in het Verenigd Koninkrijk.
Maar er zijn natuurlijk ook veel films die gebasseerd op de Britse cultuur en geschiedenis, zoals de Titanic, The Lord of the Rings en Pirates of the Caribbean. Veel Britse acteurs zijn hierdoor wereldberoemd geworden, zoals Emma Watson, Julie Andrews, Vivien Leigh, Michael Caine, Kate Winselet en David Niven.
Media
Na de Verenigde Staten is het Verenigd Koninkrijk het grootste televisieland ter wereld. Niet gek. De Britse BBC is oudste en ook de grootste omroep ter wereld. Al sinds 1922 verzorgt de omroep programma's op 15 televisiezenders en 57 radiozenders. Britse programma's worden regelmatig doorverkocht aan het buitenland. Vaak gaat het om dramaseries, zoals Downtown Abbey, Sherlock, Grantchester, Scott & Bailey en Broadchurch. Opvallend is dat het vaak misdaadseries zijn, waarschijnlijk doordat de boeken van Agatha Christie en met Sherlock Holmes enorm populair zijn en als inspiratie dienen voor de televisieseries.
Per dag kijkt een Brit gemiddeld 4 uur televisie en luistert 3 uur radio.
Daarnaast hoeft een Brit niet zonder kranten of tijdschriften te zitten. Er zijn genoeg van deze werken, zoals New International, het dagblad The Times en The Sun.
Britse keuken
Bevolking
Leeftijd
Bevolkingsgroepen
Migratie
Politiek
Het parlement
Het Parlement van het Verenigd Koninkrijk zit gevestigd in de hoofdstad Londen. Het parlement zit in het bekende Palace of Westminster. Net als in Nederland en België bestaat het Britse parlement uit twee kamers:
- Het Lagerhuis (House of Commons) bestaat uit 650 leden. De leden van het Lagerhuis worden Members of the Parliament (MP'ers) genoemd. Zij worden voor vijf jaar gekozen, maar zitten eigenlijk maar vier jaar in het Lagerhuis. Wat ander is dan in Nederland en België is dat de ministers ook lid zijn van het parlement. Ook zijn er in Lagerhuis zogeheten frontbenchers en backbenchers. De frontbechers zitten altijd vooraan, terwijl de backbenchers achteraan zitten. Je kan het Lagerhuis vergelijken met de Nederlandse Tweede Kamer en de Belgische Kamer van Volksvertegenwoordigers.
- Het Hogerhuis (House of Lords) bestaat uit 800 leden. Naast lid van het Hogerhuis hebben de leden nog een andere functie. Eigenlijk komen ze door de die functie in het Hogerhuis. Zo moeten er maximaal 26 geestelijken en 12 rechters in het Hogerhuis zitten. De rest wordt ongevuld met mensen van adel. Hierdoor heeft het Hogerhuis weinig macht en is daarom niet zo belangrijk. Er waren zelfs plannen om de kamer helemaal af te schaffen en te vervangen door een nieuwe! Het Lagerhuis kun je vergelijken met de Nederlandse Eerste Kamer en de Belgische Senaat.
Het Britse parlement is ook meteen het parlement van Engeland. Schotland heeft een eigen parlement (het Schots parlement), net als Noord-Ierland (Assemblee voor Noord-Ierland) en Wales (Nationale Vergadering van Wales). Ook de bewoonde Britse overzeese gebieden en de leden van het Brits Kroonbezit hebben een eigen parlement.
De regering
De premier en de ministers worden samen Her Majesty's Government genoemd. Alle ministers (ook de premier) zijn begonnen in het parlement. Nadat ze gekozen zijn als minister of premier blijven ze ook lid van het parlement. Wel moet een meerderheid van het Lagerhuis vertrouwen hebben in de regering. De huidige regering wordt gevormd door twee partijen, de Labour Party en de Liberal Democrats.
De huidige regering bestaat uit een premier, een vicepremier en 19 ministers. De huidige premier is David Cameron en de vicepremier heet Nick Clegg. Naast ministers voor "gewone" zaken (Buitenlandse Zaken, Onderwijs, Defensie) zijn er ook speciale ministers voor Noord-Ierland, Wales en Schotland. Zo worden deze landen ook vertegenwoordigd in de regering.
De Europese Unie
Het Verenigd Koninkrijk is één van de 28 landen die lid is van de Europese Unie. Sinds 1973 is het land lid van deze samenwerkingsorganisatie. Toch levert dit een hoop gedoe op. Veel mensen vinden dat het Verenigd Koninkrijk steeds meer afhankelijk wordt van de Europese Unie en deze steeds meer te zeggen krijgt in het VK. Al in 1975 werd er een referendum gehouden over deze discussie. Het volk stemde toen om in de EU te blijven, maar door de jaren heen waren er verschillende politici voor het verlaten van de EU. Er is zelfs een naam bedacht voor als het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie stapt, de Brexit. Overigens zijn er ook pluspunten voor het VK aan de EU. 50% van de handel is met Europese handel. Als het Verenigd Koninkrijk uit de EU besluit te stappen kan dit grote gevolgen hebben voor de economie. Ook wil het Verenigd Koninkrijk de euro niet invoeren, terwijl dit één van de belangrijkste punten is in de EU. Via een verdrag wist het Verenigd Koninkrijk, net als Denemarken, dit te omzeilen.
Momenteel vindt op 23 juni het referendum over het EU-lidmaatschap van het Verenigd Koninkrijk plaats.
De Gemenebest van Naties
Een andere organisatie waar het Verenigd Koninkrijk bij hoort is de Gemenebest van Naties. Ooit was het Verenigd Koninkrijk het belangrijkste land binnen het Britse Rijk. Dit rijk was één van de grootste landen die er ooit op de wereld waren geweest. Door de jaren zijn er veel landen van het Britse Rijk onafhankelijk geworden. Het Britse Rijk brokkelde als het waren af. Veel van deze landen zijn nu lid van de Gemenebest van Naties. Dit houdt in dat de landen onafhankelijk zijn, maar dat koningin Elizabeth II het staatshoofd is van lidstaten. Hierdoor is ze staatshoofd van maar liefst 53 landen, waaronder Australië, Canada, India, Nieuw-Zeeland en Zuid-Afrika. Vroeger was Ierland ook lid van de gemenebest, maar stapte in 1949 uit de gemenebest. Ook Zimbabwe en Gambia waren vroeger lid van de gemenebest.
Monarchie
Het Verenigd Koninkrijk is al een hele lange tijd een monarchie. Vanuit Engeland wisten de koningen ook Wales, Schotland en Ierland te veroveren. Anders dan in Nederland en België zijn er in het Verenigd Koninkrijk verschillende huizen aan de macht geweest. Huis Tudor, Huis Wessex en Huis Stuart zijn hier voorbeelden van. Ook huizen uit andere landen, zoals Huis Hannover, Huis Saksen-Coburg en Gatha en Huis Oranje-Nassau, regeerden over het Verenigd Koninkrijk. De monarchie bracht ook verschillende beroemde koningen en koningin met zich mee. Voorbeelden zijn koningin Elizabeth I, koning George III en koningin Victoria.
Het huidige koningshuis heet Huis Windsor. Tegenwoordig regeert koning Elizabeth II over het Verenigd Koninkrijk. Al sinds 1952 regeert ze! Hoewel de koningin erg oud is, blijft ze waarschijnlijk regeren tot aan haar dood. Dit kan nog weleens lang gaan duren, haar moeder werd namelijk maar liefst 101 jaar oud. Elizabeth II is getrouwd met Philip Mountbatten. Samen hebben ze 4 kinderen. Prins Charles is de kroonprins (de zogeheten Prince of Wales). Het is de vraag of hij ooit nog gaat regeren, hij is immers ook op leeftijd. Charles' eerste vrouw was prinses Diana Spencer. Uiteindelijk scheidde ze en stierf de populaire Diana tijdens een auto-ongeluk. Sinds 2005 heeft Charles een nieuwe vrouw, Camilla Parker Bowles. Camilla en Charles hebben samen geen kinderen, maar Charles heeft wel kinderen uit het huwelijk met Diana. Dit zijn prins William en prins Harry. Prins William is getrouwd met Catherine Middleton en hebben inmiddels twee kinderen. Zo zie je dat er vier generaties zijn, die samen leven.
Naast koning van het Verenigd Koninkrijk is de koning ook altijd het hoofd van de Anglicaanse kerk. De koningin woont in Buckingham Palace in Londen. Dit paleis wordt door veel toeristen bezocht, die vooral kijken naar het wisselen van de wacht.
Verkeer & vervoer
Autoverkeer
Openbaar vervoer
Lucht- en scheepvaart
Economie
Sectoren
Import
Export
Toerisme
Nationale symbolen
Vlag en wapen
Volkslied
Wist je dat..
- ..In Verenigd Koninkrijk een zwarte kat geluk brengt en een witte kat ongeluk!
- .. Dat het Verenigd Koninkrijk deel uit maakt van de Europese Unie maar geen gebruik maakt van de euro. Zij gebruiken nog steeds de Engelse Pond.
- .. Verenigd Koninkrijk het enige land is in de wereld waar de naam niet van op de postzegel is vermeld.
- .. En natuurlijk dat ze in het Verenigd Koninkrijk links rijden.
Fotogalerij
- Verenigd Konkrijk en Ierland sat.jpg
Een satalietfoto van Ierland en het Verenigd Koninkrijk
Het paleis van de Britse koningin in Londen, Buckingham Palace
Een typisch Schots landschap
- Llanfair PG.jpg
Het dorpje Llanfairpwllgwyngyllgogerychwyrndrobwllllantysiliogogogoch in Wales heeft de langste plaatsnaam van Europa
Stonehenge is één van de grootste attracties van het Verenigd Koninkrijk
Ja, ook dit tropische landschap ligt in het Verenigd Koninkrijk! Het zijn de Kaaimaneilanden in de Caraïben.
Bronnen
Europese Unie | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
Landen, afhankelijke gebieden en niet-erkende staten in Europa | |||
---|---|---|---|
Albanië · Andorra · Armenië · Azerbeidzjan · België · Bosnië en Herzegovina · Bulgarije · Cyprus · Denemarken · Duitsland · Estland · Finland · Frankrijk · Georgië · Griekenland · Hongarije · IJsland · Ierland · Italië · Kazachstan · Kroatië · Letland · Liechtenstein · Litouwen · Luxemburg · Malta · Moldavië · Monaco · Montenegro · Nederland · Noord-Macedonië · Noorwegen · Oekraïne · Oostenrijk · Polen · Portugal · Roemenië · Rusland · San Marino · Servië · Slovenië · Slowakije · Spanje · Tsjechië · Turkije · Vaticaanstad · Verenigd Koninkrijk · Wit-Rusland · Zweden · Zwitserland Alle schuine landen liggen ook in een ander werelddeel. Afhankelijke gebieden: Ålandseilanden · Faeröer · Gibraltar · Guernsey · Jan Mayen · Jersey · Man · Spitsbergen |
Landen van de Gemenebest van Naties | |||
---|---|---|---|
Antigua en Barbuda · Australië · Bahama's · Bangladesh · Barbados · Belize · Botswana · Brunei · Canada · Cyprus · Dominica · Eswatini · Fiji · Ghana · Grenada · Guyana · India · Jamaica · Kameroen · Kenia · Kiribati · Lesotho · Malawi · Maldiven · Maleisië · Malta · Mauritius · Mozambique · Namibië · Nauru · Nieuw-Zeeland · Nigeria · Oeganda · Pakistan · Papoea-Nieuw-Guinea · Rwanda · Saint Kitts en Nevis · Saint Lucia · Saint Vincent en de Grenadines · Salomonseilanden · Samoa · Seychellen · Sierra Leone · Singapore · Sri Lanka · Tanzania · Tonga · Trinidad en Tobago · Tuvalu · Vanuatu · Verenigd Koninkrijk · Zambia · Zuid-Afrika |