A Christmas Carol

A Christmas Carol Een Kerstvertelling
Informatie
Alternatieve titel
Schrijver	Charles Dickens
Illustrator
Vertaler
Taal (origineel)	Engels
Land	Verenigd Koninkrijk
Genre	Kerstverhaal Spookverhaal
Datum	19 december 1843
ISBN
Leeftijdscategorie		Uitgeverij
Drukker
Aantal verkocht
Vorig boek
Volgend boek
Bijzonderheden
Online-tekst
Portaal Literatuur

A Christmas Carol (Engels voor Een Kerstvertelling) is boek van de Britse schrijver Charles Dickens uit 1843. A Christmas Carol is een van de bekendste kerstverhalen. Het behoort ook tot de meest gelezen boeken van Dickens. A Christmas Carol was dan ook een groot succes vanaf de start. Het kwam op 19 december 1843 uit en was binnen drie dagen uitverkocht. Nog altijd wordt het boek vaak gelezen tijdens de kerst. Het boek is ook verschillende keren verfilmd.

Het boek volgt een oude geldwisselaar genaamd Ebenezer Scrooge. Scrooge is alleen maar bezig met het verzamelen van zoveel mogelijk geld. Hierdoor heeft hij geen hart, geen vrienden en bezoekt nooit zijn familie. Ook heeft Scrooge een hekel aan de kerst, aangezien de winkels op die dag gesloten zijn en daardoor geen geld verdiend kan worden. In de nacht voor kerst wordt Scrooge daarom bezocht door 3 geesten (die van het verleden, het heden en de toekomst). Deze geesten moeten Scrooge op andere gedachten brengen, zodat hij een goed mens wordt. Net als in andere boeken van Dickens spelen armoede en onrecht een grote rol.

Het verhaal kwam uit op het moment dat veel oude kersttradities werden vervangen door nieuwere tradities. A Christmas Carol beeldt dan ook kerst uit zoals wij dit vandaag de dag kennen. Waarschijnlijk heeft dit ook bijgedragen aan het succes.

Verhaal

Let op! Hieronder staat de samenvatting van een verhaal. Soms is het niet leuk als je al weet hoe het verhaal afloopt!

Deel 1

Het verhaal begint op kerstavond in Londen in het geldwisselkantoor van Ebenezer Scrooge. Scrooge's zakenpartner Jacob Marley is al zeven jaar overleden. In het eerst hoofdstuk wordt duidelijk dat Scrooge een hekel heeft aan kerst. Hij wordt uitgenodigd voor een feestje met diner bij zijn neefje Fred, maar wijst de uitnodiging af. Ook wil hij niet doneren aan twee mannen die geld inzamelen. Wanneer zijn overwerkte, arme hulpje Bob Cratchit vraagt voor een dag vrij, besluit Scrooge dit met moeite toe te kennen. Niet omdat hij medelijden heeft met Cratchit, maar omdat dit een traditie is.

Scrooge besluit vervolgens af te sluiten en naar huis te lopen. Scrooge's huis is koud en kil. Terwijl hij eet, wordt hij bezocht door de geest van zijn oude vriend Jacob Marley. Marley vertelt Scrooge dat hij zijn leven moet verbeteren, anders zou hij hetzelfde lot ondergaan als hem. Daarom zal hij die nacht door 3 geesten worden bezocht. Deze drie geesten vertellen Scrooge hoe hij zijn leven moet verbeteren. Wanneer hij dit niet doet, zal hij moeten lijden na zijn dood.

Deel 2

De geest van de Huidige Kerst verschijnt

Scrooge wordt eerst bezocht door de geest van de Voorbije Kerst. Deze geest neemt Scrooge mee naar de kerst uit zijn jeugd. In zijn jeugd was Scrooge nog onschuldig, maar erg eenzaam. Hij had vrijwel alleen contact met zijn zus en zijn eerste werkgever. Scrooge hield toentertijd al erg van geld. Op kerst maakte daardoor zijn eerste grote liefde, Belle, het met hem uit. Belle weet namelijk dat Scrooge altijd meer van geld zou houden dan van haar.

De geest neemt hem vervolgens mee naar het huis van Belle in het heden. Belle is inmiddels getrouwd en heeft een groot gezin. Scrooge wordt daardoor erg verdrietig, aangezien hij weet dat hij dit ook had kunnen hebben. Wanneer Belle aan haar familie verteld wat Scrooge geworden is, vraagt Scrooge aan de geest om hem terug te nemen naar zijn huis.

Deel 3

Scrooge is weer terug in zijn slaapkamer en wordt bezocht door de geest van de Huidige Kerst. De geest neemt hem mee naar de markt, waar mensen kerstinkopen doen. Hierna bezoeken ze het huis van Bob Cratchit. Cratchit is erg arm en heeft een groot gezin. Hierdoor komen ze amper rond. Bob's zoon Kleine Tim is echter erg ziek, maar desondanks erg gelukkig en vrolijk. De geest vertelt Scrooge dat Kleine Tim zal overlijden als er niet snel wat veranderd. Scrooge is in shock dat Bob zo leeft, aangezien hij er nooit iets over gehoord had (aangezien hij er nooit naar vroeg).

De geest en Scrooge verzoeken hierna een mijnwerkersfamilie en vissers op een schip. Ondanks de omstandigheden, maken de mensen hier het beste van de kerst. Hierna bezoeken de geest en Scrooge nog het feestje van zijn neef Fred. Fred is erg ongerust over Scrooge, maar ook hier is de stemming vrolijk. Scrooge vraagt de geest om hem terug naar huis te nemen. Voordat dit gebeurd, wordt Scrooge bezocht door twee kinderen, genaamd Hebzucht en Onwetendheid. Dit zijn ook de twee belangrijkste zonden van Scrooge.

Deel 4

De Geest van de Toekomstige Kerst laat Scrooge zijn eigen dood zien.

Uiteindelijk wordt Scrooge bezocht door de geest van de Toekomstige Kerst. Deze geest praat niet met Scrooge en is enorm eng. De geest neemt Scrooge mee naar het huis van een overleden man waarvan niemand hield. Hij ziet hoe de spullen uit het huis worden verdeeld onder de mensen. Deze mensen zijn alleen maar bezig met het vinden van spullen en hebben geen sympathie voor de man. Niemand voelt zich triest dat de man overleden is. Scrooge vraagt de geest om hen iemand te laten zien die enige emotie toont over de dood van de man. De geest laat Scrooge een arm gezin zien dat juist blij is met zijn dood. Het gezin heeft namelijk meer tijd gekregen om hun financiën op orde te brengen.

Vervolgens laat de geest het gezin van Bob Cratchit zien die de dood van Kleine Tim berouwen. Hierna neemt de geest Scrooge mee naar een graf. Op de grafsteen staat de naam "Ebenezer Scrooge". Voor Scrooge wordt het nu duidelijk dat hij de man is die overleden is. Hierna smeekt Scrooge de geest dat hij zijn leven zal verbeteren.

Deel 5

Scrooge wordt vervolgens wakker in zijn eigen bed op kerstochtend. Hij besluit een grote donatie te geven aan de mensen die hij de dag ervoor had afgewezen. Ook laat hij een grote gebraden kalkoen halen voor Bob Cratchit en geeft hem meer salaris. Scrooge wordt een vaderfiguur voor Kleine Tim. Ook besluit hij naar het feest van zijn neef Fred te gaan. Deze is blij om zijn oom te zien.

Vanaf die dag staat Scrooge niet meer bekend als een hebzuchtige, gierige man. Scrooge is vanaf nu erg vrijgevig, vrolijk en heeft een goed karakter. Hierdoor heeft Scrooge zijn leven weten te beteren en zijn ziel is gered.

Personages

Bob Cratchit en zijn zoon Kleine Tim

De belangrijkste personages uit boek zijn:

• Ebenezer Scrooge; de hoofdpersoon van het verhaal. Scrooge heeft een geldwisselkantoor in Londen. Hij is erg hebberig en heeft een slecht humeur.
• Bob Cratchit; Scrooge's hulpje. Cratchit is erg arm en moet hard werken voor Scrooge. Desondanks is hij altijd aardig tegen Scrooge.
• Kleine Tim (Tiny Tim); de zoon van Cratchit. Kleine Tim heeft een ziekte, waardoor hij een slechte gezondheid heeft. Hierdoor is men bang dat Kleine Tim zou overlijden.
• Jacob Marley; een vriend van Scrooge die al zeven jaar dood is. Jacob komt Scrooge opzoeken in zijn huis op kerstavond. Jacob draagt kettingen, aangezien hij net als Scrooge slecht geweest is tijdens zijn leven. Jacob vertelt Scrooge dat hij zijn leven moet verbeteren, aangezien hij anders hetzelfde zou eindigen.
• Geest van Voorbije Kerst (Ghost of Christmas Past); dit is de eerste geest die Scrooge komt opzoeken. Deze geest wordt uitgebeeld als een kind en heeft licht rondom zijn hoofd. Deze geest neemt Scrooge mee op een reis langs de kerst uit zijn jeugd.
• Geest van Huidige Kerst (Ghost of Christmas Present); dit is de tweede geest die Scrooge komt opzoeken. Deze geest wordt uitgebeeld een reusachtige man met een groen gewaad die er erg feestachtig uitziet. Deze geest leeft echter alleen op kerstdag. De geest neemt Scrooge mee langs de kerst van die dag.
• Geest van Toekomstige Kerst (Ghost of Christmas Yet to Come); dit is de derde en laatste geest die Scrooge komt opzoeken. Deze geest praat niet met Scrooge en heeft een lang, zwart gewaad. Deze geestverschijning kan vergeleken worden met Magere Hein, aangezien het Scrooge voorbereid op zijn dood.
• Fred; het neefje van Scrooge. Fred houdt heel erg van kerst en nodigt Scrooge ieder jaar uit voor een feest in zijn huis. Scrooge weigert dit, waardoor Fred zich zorgen maakt.

Achtergrond

Sociale en literaire invloeden

Dickens werd beïnvloed door verschillende schrijvers die over kerst schreven. Onder hen valt de Amerikaanse schrijver Washington Irving. Irving schreef tussen 1819 en 1820 vier essays over oude Engelse kersttradities. Ook werd Dickens beïnvloed door Douglas Jerrold die al eerder kerstverhalen schreef.

Ook was Dickens tegen kinderarbeid. In 1843 reisde hij af naar de mijnen in Cornwall, waar gebruik werd gemaakt van kinderarbeid. Ook zag hij zelf in Londen veel arme straatkinderen die niet konden lezen. Volgens Dickens had dit te maken met de Industriële Revolutie. Hij geloofde dat alle kinderen naar school moesten gaan, omdat ze dan een betere toekomst hadden. Deze thema's komen ook terug in het boek.

Dickens begon met schrijven van A Christmas Carol in het midden van 1843. Hij was toen bezig met zijn boek Martin Chuzzlewit, maar de verkoop hiervan viel tegen. Ondertussen had Dickens meer geld nodig, aangezien zijn vrouw zwanger was. Tussen oktober en december 1843 schreef hij het boek in zes weken tijd. Anders dan andere boeken van Dickens werd A Christmas Carol in één keer uitgegeven. De andere boeken van Dickens werden steeds in delen uitgegeven in tijdschriften. Iedere week of maand kwamen er enkele nieuwe hoofdstukken. A Christmas Carol is een van de kortste werken van Dickens, waardoor het ook ene werd uitgegeven.

Thema's

Scrooge ziet dat de mensen zijn spullen kopen na zijn dood. Ze zijn niet bezig met het verlies van Scrooge, maar azen enkel op zijn spullen.

A Christmas Carol heeft drie belangrijke thema's. Dit zijn:

• Het Kerstfeest; het verhaal vindt niet alleen tijdens kerst plaats, maar gaat ook over de kerstgedachte. Veel elementen van kerst komen voor in het verhaal, zoals de kerstboom, samenzijn met familie en vreugde. Scrooge's karakter is het tegenovergestelde van deze kerstgedachte. Tijdens het verhaal leert Scrooge wat kerst eigenlijk betekent en waarom het zo belangrijk is.
• Sociale ongelijkheid; dit is een thema dat in veel werken van Dickens voorkomt. Bob Crantchit is een goed man, maar erg arm. Hij heeft moeite om rond te komen en geen geld om zijn zieke zoontje te verzorgen. Desondanks is Bob een aardige man die erg trouw is. Scrooge heeft veel geld, maar juist erg gemeen en nooit vrolijk. Geld heeft hem blind gemaakt, aangezien hij niet meer de waarde van vriendschap en familie ziet. Bob en Scrooge behoren tot twee verschillende klassen. Ook je Bob vergelijken met Scrooge's neefje Fred. Fred komt van een hogere klasse dan Bob, wat ook te zien is op de manier hoe ze kerst vieren.
• Redding van de ziel; Scrooge leert niet alleen wat kerst betekent, maar ook een manier om zijn leven te verbeteren. Scrooge leert tijdens de drie bezoeken van de geesten ook over zijn eigen leven. Scrooge besluit zijn leven te verbeteren en een goed man te worden. Hierdoor weet hij zijn ziel te redden.

Succes

A Christmas Carol was een succes vanaf de start. Op 19 december 1843 werd het boek uitgegeven; twee dagen later was het uitverkocht. Het boek werd daardoor ook erg goed ontvangen. Veel literaire critici waren ook erg positief over het verhaal. Zo schreef William Makepeace Thackeray dat iedereen het boek gelezen zou moeten hebben.

In de Verenigde Staten werd het boek eerst minder goed ontvangen. Dickens was namelijk een fel tegenstander van de slavernij. Hij had zich hard uitgesproken tegen de slavernij in de Verenigde Staten een paar jaar eerder in American Notes. Veel Amerikanen waren daardoor boos op Dickens. Na de Amerikaanse Burgeroorlog (waarin de slavernij werd afgeschaft) kreeg men meer waardering voor het werk van Dickens.

In de cultuur

Nalatenschap

Een toneelstuk van A Christmas Carol

A Christmas Carol is ook erg invloedrijk geweest. Hoewel de zin Merry Christmas (Vrolijk Kerstfeest) al een aantal jaar werd gebruikt, maakte het verhaal het gebruik hiervan populair. Ook het woord Humbug (wat door Scrooge vaak gezegd wordt) werd populair in de Engelse taal. Het woord Scrooge werd ook opgenomen in het Engelse woordenboek. Iemand wordt een Scrooge genoemd als hij of zij erg gierig en hebberig is. Hierdoor wordt het personage Dagobert Duck in het Engels ook Scrooge McDuck genoemd.

Het boek omvat ook hoe het kerstfeest in het Victoriaans tijdperk gevierd werd.

Adaptaties

Het verhaal van Dickens is verschillende gebruikt voor films en (afleveringen van) televisieseries. Ook is het verhaal verschillende manieren in theaterstukken verwerkt. Bekende verfilmingen van A Christmas Carol zijn de animatiefilm A Christmas Carol (2009), de speelfilm Scrooge (1970) en de tekenfilm Christmas Carol: The Movie (2001). In 1983 is er ook een film uitgebracht waarin Mickey Mouse en zijn vrienden een hoofdrol spelen (Mickey's Christmas Carol). In 1992 was er ook een versie met The Muppets; The Muppet Christmas Carol.

Jaarlijks worden er ook speciale televisie-uitzendingen van het verhaal, waarvan sommige live zijn uitgezonden. Een voorbeeld is Scrooge Live. Ook zijn er speciale afleveringen van bekende televisieseries waarin het verhaal wordt nagespeeld, zoals The Flintstones en Looney Tunes.