Cardiff
Cardiff (Welsh: Caerdydd) is de hoofdstad en de grootste stad van Wales. Er wonen ongeveer 350.000 mensen op 140 km². Het ligt in het zuiden van Wales aan het Bristolkanaal. Daarnaast is het de tiende grootste van het Verenigd Koninkrijk. Door de stad gaat de rivier de Taff. Cardiff heeft verschillende bezienswaardigheden, een haven, een vliegveld en een station.
Naam
In het Welsh heet Cardiff Caerdydd. Deze naam stamt af het woord Caerdyf, de naam is namelijk veranderd door verandering in de Welshe taal. Ook kan de naam veranderd zijn omdat het laatste stukje dydd wel een betekenis heeft, namelijk dag, en het woord dyf heeft geen betekenis. De oude naam Caerdyf was vermoedelijk door de Romeinen gegeven aan de stad, dit betekend namelijk het fort aan de Taff. Daarnaast zijn er nog een paar theorieën over de naam, maar dit is volgens veel geleerden de meest logische.
Geschiedenis
Ontstaan
Uit een onderzoek en opgravingen is gebleken dat Cardiff ongeveer 6000 jaar geleden is gesticht. Dit was in het vroege Neolithicum oftewel 1500 voor de bouw van de Piramide van Gizeh en de Stonehenge. In Cardiff leefde toen de Siluren en ook daarbuiten. Zij hadden een grondgebied van 5,1 hectare. Uiteindelijk werd het gebied door de Romeinen veroverd. Zij bouwden een castellum (soort kasteel) en in het noordwesten kwam het centrum van Cardiff te liggen. Uiteindelijk vertrokken de Romeinen in de 4de eeuw. Tot dat de Noormannen naar Cardiff kwamen, is er weinig bekend over de geschiedenis van de stad. Volgens historicus William Rees is de stad waarschijnlijk in grootte gekrompen en kan ook een tijdje verlaten zijn geweest. Wales werd verdeeld in kleine koninkrijkjes en Cardiff was er één van. Tot dat de Noormannen kwamen in de 11de eeuw was dit zo.
Na de Romeinen
In 1081 besluit koning Willem I van Engeland een kasteel te bouwen in Cardiff, aangezien hij dit net veroverd had. Het kasteel staat vandaag de dag bekend als Cardiff Castle. In de 12de eeuw werd er een houten stadsmuur om de stad gebouwd, om de stad te beschermen tegen indringers. Cardiff groeide en had tussen de 1500 en 2000 inwoners in de Middeleeuwen. Dit was vrij normaal voor een stad in Wales toen. In de 13de eeuw had Cardiff meer dan 2000 inwoners als enige stad in Wales, maar dit was klein vergeleken met de grote steden in Engeland. Cardiff was in de middeleeuwen ook een belangrijke haven, die in 1327 werd uitgebreid met de Staple Haven. In 1404 was er een grote brand in de stad en brandde bijna alle huizen af. Toch werd de stad opnieuw opgebouwd en begon het opnieuw te bloeien.
Door de Act of Union tussen Engeland en Wales werd Cardiff een provinciestad. In 1542 werd de Free Borough gebouwd en in 1573 werd de belangrijkste stadspoort. Op 30 januari 1607 overstroomde Cardiff, doordat er te veel water was in het Kanaal van Bristol. Hierdoor liep de St Mary's Parish Church onder water en werd later vervangen. Tijdens de Tweede Engelse Burgeroorlog vond de slag van St Fagans net buiten Cardiff plaats. Dit was de laatste grote slag in Wales en er kwamen 200 soldaten om. Toch was de eeuw erna een vredige eeuw voor Cardiff.
Achttiende en negentiende eeuw
In 1793 werd John Crichton-Stuart geboren. Hij zou later de schepper zijn van het moderne Cardiff. In 1815 kwam er een bootdienst tussen Cardiff en Bristol en in 1821 werd de Cardiff Gas Works opgericht. Na deze periode ging het weer slechter met Cardiff. Na 1830 ging het beter met Cardiff. De stad groeide weer en het werd uiteindelijk een belangrijke haven voor steenkool. Merthyr en Swansea werden ingehaald en Cardiff werd de grootste stad van Wales. Op 28 oktober 1905 werd Cardiff officieel een stad en 1916 kreeg het een kathedraal. Na de Eerste Wereldoorlog ging het slecht met Cardiff, omdat de handel minder waard was. Tijdens de Tweede Wereldoorlog kwam er een bom op Cardiff terecht waardoor een kerk, één van de havens en een aantal huizen werden verwoest. Na de Tweede Wereldoorlog ging het door de jaren heen steeds beter met Cardiff.
Geografie en klimaat
Cardiff is gebouwd in het zuiden van Wales aan het Kanaal van Bristol. In de buurt van Cardiff zijn andere grote steden gebouwd, zoals Newport en Swansea. Het centrum van Cardiff is gebouwd op een vlak stuk land. In het westen, noorden en oosten liggen heuvels. In westen ligt de wijk Vale of Glamorgan. De Taff, de Ely en de Rhymney stromen door het centrum heen.
Het klimaat van Cardiff verschilt. De zomers zijn vaak warm, tussen 19 °C en 22 °C. 's Winters sneeuwt het vaak en is de temperatuur vaak rond de 2 °C. Per jaar heeft Cardiff 1518 zonuren, wat hoger is dan het gemiddelde van Wales (namelijk 1388 zonuren). In een gemiddelde maand juli zijn er 203,4 uren zon en in de gemiddelde maand december 44,6 uren zon. Per jaar valt er 1111,7 millimeter regen. Dit betekend dat er gemiddelde per maand 100 millimeter regen valt. Toch valt er in de ene maand meer regen, dan in de andere maand. De maanden april tot en met juli zijn het droogst. De maand december is de natste maand.
Demografie
In Cardiff werd eeuwen lang de taal Welsh gesproken. Toen de stad begon te groeien werd dit er steeds meer Engels gesproken. In de jaren 50 kwam er een school waarop er Welsh gesproken en in het onderwijs is dit nu ook zo. Hierdoor spreekt nu 11% van de inwoners in Cardiff Welsh. Toch spreken de meeste mensen Engels en wordt dit door de meesten verstaan. Naast Engels en Welsh zijn er nog meer dan 94 verschillende talen in Cardiff. Dit komt onder meer door de buitenlandse studenten. Zo worden Bengaals, Arabisch en Somalisch er ook gesproken. Daarnaast hebben veel mensen in Cardiff een accent, wat weer verschillend is van de omgeving van Cardiff. Dit komt waarschijnlijk door de verschillende talen.
Sinds 1922 heeft Cardiff een kathedraal, maar al sinds 1916 zetelde de bisschop in Cardiff. De bisschop mag zich sinds 2002 aartbisschop noemen. In Cardiff staan een hoop kerken. 66,9% van de bevolking van Cardiff zegt christen te zijn, dit ligt onder het gemiddelde van Wales en ook onder het gemiddelde van het Verenigd Koninkrijk. Daarnaast staan in Cardiff twee joodse synagogen en elf islamitische moskeeën. 18,8% van de bevolking zegt geen religie te hebben, maar in werkelijkheid is dit 8,6%.
Verkeer & vervoer
Het grootste treinstation van Cardiff is Cardiff Central railway station. Per jaar vervoert het station meer dan 10 miljoen reizigers naar hun bestemming. Het vervoert mensen naar onder meer Birmingham, Londen en Manchester. Cardiff Queen Street railway station is ook een druk station. Door Cardiff heen lopen 8 spoorlijnen en er staan twintig treinstations. Cardiff heeft ook een eigen vliegveld, namelijk Cardiff Airport. Het is de enige internationale luchthaven van Wales. Het vliegveld staat zelf niet in Cardiff, maar 10 kilometer erbuiten in Rhoose. Cardiff is verbonden met twee wegen. De ene gaat naar Swansea en de andere gaat naar Newport en Londen.
Stedenbanden
- Luhansk, Oekraïne
- Hordaland, Noorwegen
- Sucre, Bolivia
- Nantes, Frankrijk
- Stuttgart, Duitsland
- Xiamen, China