Rusland

Russische Federatie Российская Федерация
Hoofdstad	Moskou
Aantal inwoners	145.478.097 (2022)
Oppervlakte	17.098.246 km²
Regeringsvorm	Federale republiek
President	Vladimir Poetin (sinds 2012)
Premier	Michail Misjoestin (sinds 2020)
Godsdienst	Christendom (73%) Geen religie (15%) Islam (10%) Overig (2%)
Taal	Russisch (русский язык) Andere regionale talen
Munteenheid	Russische roebel
Volkslied	Gimn Rossijskoj Federatsii
Nationale feestdag	12 juni
Landcode	RUS
Portaal Rusland

Een satellietfoto van Rusland.

Rusland, officieel de Russische Federatie, is het grootste land ter wereld. Rusland ligt gedeeltelijk in Europa en gedeeltelijk in Azië, waardoor het een zogeheten transcontinentale staat wordt genoemd. Het Oeralgebergte vormt de scheidingslijn tussen de twee delen. De hoofdstad van Rusland is Moskou, dat in het westen van het land ligt.

Algemeen

De meeste Russen wonen in het Europese deel van Rusland, waar veel steden liggen (waaronder Sint-Petersburg). Het noordoosten staat ook wel bekend als Siberië. Door de grootte van Rusland telt het land enorm landschappen, meren, bergen en rivieren en grenst daarnaast nog aan een groot aantal landen en zeeën. Rusland heeft een gebiedje in Europa dat niet aan de rest grenst, genaamd Kaliningrad. Daarnaast is de Krim nog door Rusland bezet en ziet Rusland het ook als onderdeel van hun land. Echter beschouwen veel landen de Krim nog steeds onderdeel van Oekraïne.

Rusland heeft een lange en invloedrijke geschiedenis gehad. Rusland is lange tijd een monarchie geweest, waarbij de vorst een tsaar werd genoemd. Echter, na de Russische Revolutie werd Rusland communistisch en ging verder als Sovjet-Unie. Leiders zoals Lenin en Stalin wisten de Sovjet-Unie tot een grootmacht te maken. Na de Tweede Wereldoorlog brak ook een soort van competitie uit tussen de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie, de Koude Oorlog. Hierbij verdeelden de twee landen zelfs Europa in zogeheten invloedsferen. De Koude Oorlog eindigde echter in 1991 met de val van het communisme en daarmee de Sovjet-Unie. Rusland verloor toen haar machtspositie, maar probeert de laatste jaren deze op politiek, militair en economisch gebied weer terug te krijgen onder leiding van president Vladimir Poetin.

De Russische cultuur is vooral bekend op het gebied van literatuur, klassieke muziek en ballet. De Rusland is op het gebied van literatuur net zo "heilig" als Nederland is op het gebied van schilderkunst. Op culinair gebied is Rusland ook bekend. De manier waarop tafels in veel restaurants worden gedekt is tevens te danken aan de Russen.

Geschiedenis

De vroege slaven en het Kievse Rijk

Hierboven zie je een kaart van het Kievse Rijk rond het jaar 1000.

In de prehistorie werd Rusland al bewoond door verschillende volkeren. Deze volkeren hingen natuurgodsdiensten aan en hadden meerdere goden. Ze leefden vaak rond de moerassen en gingen vanuit daar verschillende richtingen uit. Voorbeelden van deze volkeren zijn de Hunnen, de Alanen en de Chazaren. De Grieken en Romeinen ontdekten na verloop van tijd deze gebieden en gingen met de volkeren handelen. De Grieken stichtten er zelfs een kolonie, op de Krim.

In de vroege middeleeuwen begonnen de Vikingen het gebied te ontdekken en stichtten handelsposten. De Vikingen die in het gebied gingen wonen werden de Varjagen genoemd. De Varjagen zorgden er eigenlijk voor dat Rusland meer een land werd. De Varjaag Rurik wist veel Russische steden in het noorden te verenigen en gezamenlijk Constantinopel aan te vallen. In 882 wist de vorst van Novgorod de stad Kiev te veroveren. Deze stad lag op een belangrijke handelsroute en dit zorgde ervoor dat het Kievse Rijk ontstond. Echter was het Kievse Rijk erg moeilijk te verdedigen, wat leidde tot veel oorlogen. In de 9e eeuw liet de vorst zich dopen en begon men het christendom aan te hangen. Door de banden met het Byzantijnse Rijk en inspiratie uit Griekenland ontstond de Russisch-orthodoxe kerk. Het christendom zorgde voor een opleving van het Kievse Rijk, maar na 1054 begon het rijk uiteen te vallen tot dat het in 1169 ophield met bestaan.

Invasie van de Mongolen

De Mongoolse invasie leidde tot veel plunderingen. Hierboven is de plundering van Soezdal te zien in 1238.

Door deze versnippering waren de Russen verzwakt. Dit was geen goede timing, aangezien de Mongolen het rijk juist probeerden uit te breiden. Tijdens de Slag aan de Kalka werden de Russen vernietigd. Na de dood van de Mongoolse leider Dzjengis Khan was het iets rustiger, maar zijn kleinzoon zorgde er alsnog voor dat Rusland werd onderworpen aan het grootste rijk uit de geschiedenis. Hierbij werden bijna alle Russische steden vernietigd, inclusief Kiev, wat met de grond gelijk werd gemaakt. Met de Mongoolse juk, eindigde de Kievse periode.

Hoewel de steden zich aan de Mongoolse wetten moesten houden, bleven ze in grote mate zelfstandig. Het leven voor de normale mens veranderde dan ook nauwelijks. Alleen moesten de steden de Mongolen wel trouw blijven, anders bleef er niets van hun stad over. De stad Novgorod wist zich aan de Mongolen te onttrekken, maar in het westen dreigde de Duitse orde de stad rooms-katholiek te maken. Echter werd de Duitse orde verslagen in 1242. Het Mongoolse Rijk in Rusland hield overigens weinig stand. Ook dit rijk viel uiteen en de staten in het zuiden verenigden zich tot het islamitische land het Rijk van de Gouden Horde. In het westen ontstond ook een nieuw land, de Pools-Litouwse Gemenebest.

Rusland onder grootvorsten en tsaren

Tegelijk met de val van het Mongoolse Rijk stond een nieuwe leider op, Ivan de Grote. Hij was de grootvorst van Moskou. Hij zorgde dat de Mongolen gaandeweg minder macht kregen en steeds belangrijker werd. Hierdoor breidde het grootvorstendom ook uit. Toen in 1453 Constantinopel viel ging hij zichzelf Tsaar van geheel Rusland noemen. Doordat het Byzantijnse Rijk gevallen was, was keizerstitel van dit rijk (volgens Ivan) naar hem gegaan. Als tsaar rekende hij af met zijn aardsrivaal Novgorod en het Rijk van de Gouden Horde. Vanaf deze laatste verovering in 1480 heet het grootvorstendom Moskovië. Een bekende vorst uit deze tijd is Ivan de Verschrikkelijke. Hij breidde Rusland een groot deel naar het oosten uit en stichtte ook de eerste zeehaven van het land. Echter was hij ook een tiran en het volk leefde onder terreur. Na zijn dood werd het er niet beter op. Zijn zoon, die de troon erfde, was gehandicapt, waardoor zijn zwager regeerde. In Rusland ontstond een tijd van chaos, die de Tijd der Troebelen wordt genoemd.

De laatste minuten van Valse Dimitri I. Hij deed zich tijdens de Tijd der Troebelen voor als de troonopvolger, maar eigenlijk was hij slechts een monnik.

In de Tijd der Troebelen begon toen de zoon van Ivan de Verschrikkelijke overleed. Zijn zwager, Boris Godoenov, werd toen tsaar. Hoewel er economische bloei was, was er ook hongersnood en bovendien een gerucht. Hij zou de laatste zoon van Ivan de Verschrikkelijke hebben vermoord om zo zelf tsaar te worden. Verschillende mannen beweerden dat zij die zoon waren, waardoor een tijd van chaos was in Rusland. De macht werd constant gewisseld, er waren opstanden en bovendien vielen Zweden en Polen-Litouwen het land binnen. Het liep zo uit de hand dat toen de Poolse kroonprins Wladislaus Wasa zich liet kronen er in het land opstanden uitbraken en de tsaar werd afgezet. In 1613 keerde de rust terug toen Michail Romanov tot tsaar werd gekroond. De familie Romanov bleef uiteindelijk tot de revolutie in 1917 aan de macht. Michail Romanov zorgde voor stabiliteit en vrede.

Tussen 1666 en 1667 vond er een scheiding plaats in de Russische kerk. Rusland was toen het enige stabiele orthodoxe land, maar het week iets af van de "officiële" orthodoxe kerk die er was in het Byzantijnse Rijk. De patriarch van de kerk wilde deze verschillen wegwerken door de Byzantijnse tradities over te nemen. Men ging er namelijk vanuit dat Rusland fouten had gemaakt in het vertalen van de boeken. Echter vonden veel mensen dit niet kunnen. Hierdoor ontstond er een scheiding van de kerk, in oud-gelovigen en nieuw-gelovigen. Deze oud-gelovigen werden een tijd lang vervolgd. Ook in de maatschappij ontstonden twee groepen; de adellijke elite die zich heel erg op het westen richtte en de gewone bevolking die zich op Rusland richtte.

Toen het kanaat Sibir was veroverd, ging men Siberië ontdekken. In 1645 bleek men het gehele gebied tot aan de Grote Oceaan te hebben veroverd. Veel bewoners waren er niet en bovendien boden degene die er wel waren geen weerstand. De Chinezen sloten twee verdragen met de Russen uit angst dat zij ook onderdeel werden van het Russische Rijk. De volkeren in Siberië moesten belasting betalen aan de tsaren in Moskou en werden hierbij afgeperst en onderdrukt.

Rusland als keizerrijk: De eerste tsaren en Napoleon

De dag van de coup tegen tsarina Catharina de Grote op 28 juni 1762.

In 1682 kwam tsaar Peter de Grote aan de macht. Hoewel de tsaar ruim 2 meter lang was, dankte hij zijn titel aan daden die hij deed voor Rusland. Peter de Grote wilde Rusland namelijk moderniseren. Hiervoor reisde hij af naar westerse landen als Engeland en Nederland, waar hij zich voordeed als arbeider en keek hoe de economie van die landen was opgebouwd. Hij nam die kennis mee naar huis. Volgens Peter de Grote liep Rusland in tegenstelling tot West-Europa achter en die achterstand moest worden ingehaald. Hij liet hierdoor een nieuwe hoofdstad bouwen in het westen van het land, Sint-Petersburg, wat ruim 2 eeuwen de Russische hoofdstad bleef. In 1721 stichtte hij het Russische Keizerrijk. Door Peter de Grote deed de westerse cultuur een intrede in Rusland, maar hij was ook zeker een tiran.

Later richtte ook Catharina de Grote zich op het westen en was aanhanger van de ideeën van de Franse verlichting. Zij trouwde de zwakke tsaar Peter III. Peters tante zou hem opvolgen, maar eigenlijk had Catharina de leiding. Tijdens haar regeerperiode was er een opstand tegen de tsarina onder leiding van Jemeljan Poegatsjov. Hoewel Catharina dit eerst negeerde, sloeg ze keihard toe toen de opstandelingen steden veroverden. Catharina was geschokt toen de Franse Revolutie uitbrak, aangezien deze was gebaseerd op de verlichting. Toch bleef ze de verlichting trouw en ging verder met het introduceren van de westerse cultuur in Rusland.

De Slag bij Borodino was de bloedigste dag uit de veldtocht van Napoleon naar Rusland; er stierven een kwart miljoen soldaten.

Rusland en Frankrijk waren aanvankelijk bondgenoten en de Russen namen ook veel over van de Fransen, zoals ballet en kunst. Tevens was de hoftaal Frans. Toen Napoleon aan de macht kwam veranderde de band met Frankrijk. Napoleon voerde een verbod in op de invoer van Britse goederen. Rusland was verplicht dit ook te doen. Toch hield Rusland vast aan de handelsrelatie met Engeland en schafte daarom het verbod vrij snel af. Napoleon sloeg hierop terug. Een leger van 600.000 man, het Grande Armée, om Rusland binnen te vallen. Er zijn verschillende redenen waardoor de aanval mislukte. Zo waren de soldaten van Napoleon niet gekleed op de Russische winters en daarnaast was er veel honger en braken er ziekten uit. Rusland is tevens een enorm land. Het Russische leger liet alle dorpen tot aan Moskou afbranden of verplaatsen. Hierdoor konden de soldaten van Napoleon niets plunderen. Dit heet de tactiek van de verschroeide aarde. De Fransen bereikten uiteindelijk Moskou, waar een enorme brand een einde maakte aan de weinige bezittingen van de Fransen. Napoleon besloot terug te trekken, wat nog een nachtmerrie was.

Bij het Duitse plaatsje Leipzig werd Napoleon verslagen (voor de eerste keer) en verbannen naar Elba (waar hij van ontsnapte). Rusland leverde een grote bijdrage in de strijd. Op het Congres van Wenen kreeg Rusland daarom veel inspraak, toen men het machtsevenwicht in Europa wilde vaststellen. Samen met Pruisen en Oostenrijk-Hongarije ging het nu tot de belangrijkste landen van Europa horen.

Rusland als keizerrijk: de 19e eeuw

De villa waar het Verdrag van San Stefano is getekend; Roemenië en Bulgarije vallen voortaan onder controle van Rusland.

In de 19e eeuw begonnen de eerste voortekenen van de Russische Revolutie. Er waren steeds meer opstanden tegen de tsaar. In 1825 was de eerste grote opstand, de decembristenopstand tegen tsaar Nicolaas I. Deze werd neergeslagen. Net als veel andere Europese landen begon Rusland ook met het voeren van imperialisme. Rusland wilde over heel Centraal-Azië heersen, invloed hebben op China, toegang tot de ijsvrije havens hebben en daarnaast moest er nog vazalstaten op de Balkan komen. Dit bracht de Russen in conflict met een andere grootmacht, Engeland. Het conflict tussen deze twee landen heet The Great Game, het grote spel. Ook was er nog de Grote Oosterse Kwestie waar Rusland zich mee bemoeide. Het Ottomaanse Rijk stond namelijk op het punt om te vallen, maar wat gebeurde ermee als dat zou gebeuren. Rusland voerde dan ook regelmatig oorlogen. Zo waren er 11 oorlogen met Turkije en 4 met Iran. De Krimoorlog van 1856 zou Rusland indammen, waarna het de aandacht weer op Azië leek te krijgen.

In 1877 viel Rusland echter opnieuw Turkije binnen. Hierna werd de kwestie behandeld in het verdrag van San Stefano. Het Ottomaanse Rijk bleef bestaan en kreeg Macedonië, Cyprus ging naar Engeland en Bosnië naar Oostenrijk-Hongarije. Rusland kreeg aanvankelijk een groot stuk, Bulgarije, maar de andere machten vonden het veiliger als dit twee aparte landen werden. Bulgarije was woedend over het verdrag, waardoor Rusland zich weer op de Balkan ging richten. Op Bulgarije na waren alle Balkanstaten vooral bang voor Oostenrijk. Hierdoor wilde regering deze landen steunen, aangezien het gevaar bestond dat ze voor hulp naar het Ottomaanse Rijk gingen. Hierdoor werd Rusland in een soort van stroom gezogen, wat later bijdroeg aan de Eerste Wereldoorlog.

Een conflict om de havenstad Port Arthur leidde tot de Japans-Russische Oorlog.

Rusland kreeg in Azië een nieuwe vijand, Japan. Rusland verloor een oorlog met dat land en daarmee Mantsjoerije. Ook moesten de Russen zich terugtrekken uit andere steden, zoals Shanghai. Dit leidde tot de revolutie van 1905. Deze was vreedzaam, maar werd bruut neergeslagen door de tsaar. Echter werden de opstanden en stakingen onder het volk steeds harder en luider. De 19e eeuw was echter ook de eeuw waarin Rusland zich cultureel ontwikkelde. De wereld maakte kennis met het ballet van Sint-Petersburg en Moskou, de literatuur van Lev Tolstoj en Fjodor Dostojevski en de muziek van Pjotr Iljitsj Tsjajkovski.

De Eerste Wereldoorlog en de Russische Revolutie

Nadat Oostenrijk-Hongarije Servië dreigde aan te vallen, besloten Duitsland en Oostenrijk-Hongarije Rusland de oorlog te verklaren. Rusland had echter een goede band met Frankrijk, waardoor deze weer Duitsland en Oostenrijk-Hongarije de oorlog verklaarde. Hierdoor ontstond een soort van domino-effect, waardoor de Eerste Wereldoorlog ontstond in 1914. De oorlog verliep dramatisch. De Russische verliezen waren enorm en de Russen werden verder en verder in eigen land teruggedreven. Dit kwam mede doordat de Russische soldaten zeer slecht bewapend waren; per drie soldaten was er maar een geweer! In eigen land was de ontevredenheid groot. Dit kwam door de manier waarop de tsaar het land leidde en door de verliezen in de oorlog.

De Russische Revolutie brak in 1917 uit; op deze foto vallen de Sovjettroepen de politie (die de tsaar steunt) aan. De Russische Revolutie en Burgeroorlog leidde uiteindelijk tot het ontstaan van de Sovjet-Unie in 1922.

Deze ontevredenheid leidde in 1917 tot de Februarirevolutie. De monarchie werd ten val gebracht en Rusland kreeg een voorlopige regering. Deze regering wilde de Eerste Wereldoorlog echter voortzetten, iets wat de bevolking hen zeer kwalijk nam. Later dat jaar brak hierdoor een tweede revolutie uit; de Oktoberrevolutie. Toen grepen de bolsjewieken, Russische communisten, onder leiding van Vladimir Lenin de macht. Ondertussen schoot het leger er niets mee op en meer gebied viel in Duitse handen. Lenin tekende hierdoor het verdrag van Brest-Litovsk, waarmee vrede met Duitsland en Oostenrijk-Hongarije werd gesloten.

De bolsjewieken noemden zich ook wel de "roden", want rood was de kleur van het communisme. Hun tegenstanders waren de "witten", onder meer bestaande uit de adel en de rijkere burgerij. Na de wapenstilstand brak een nieuwe oorlog in Rusland uit, de Russische Burgeroorlog. In de chaos van de Russische Burgeroorlog scheidden onder andere de Polen, de Finnen, de Esten, de Letten en de Litouwers zich af van Rusland. Hoewel de witten werden geholpen door onder meer de Amerikanen, de Fransen, de Engelsen en de Japanners en zelfs dichtbij Moskou kwamen, was hun leger niet goed georganiseerd en was er veel onderlinge verdeeldheid over de toekomst van Rusland. Een deel wilde de tsaar terug, terwijl een ander deel van Rusland een republiek wilden maken. De roden wisten uiteindelijk de witten te verslaan. De oorlog was heel erg wreed en er braken in de laatste jaren zelfs een hongersnood uit. De overwinning van de roden in 1922 leidde uiteindelijk er toe dat de afgescheiden gebieden werden heroverd door Rusland en samen met Rusland gingen deel uitmaken van een nieuw land, de Sovjet-Unie.

Sovjet-Unie onder Stalin en de Tweede Wereldoorlog

Jozef Stalin in 1943.

Twee jaar na de oprichting van de Sovjet-Unie stierf Lenin. Na een machtsstrijd met zijn belangrijkste rivaal, Leon Trotski, wist Stalin de macht te winnen in de communistische partij (en daarmee over het land). In 1928 kreeg hij de volledige macht in handen en bestuurde de Sovjet-Unie sindsdien als dictator. Stalin voerde ambitieuze vijfjarenplannen in, die gevolgd moesten worden hoewel het haast onmogelijk was. Boeren hun land werd ook afgepakt en ze moesten verplicht werken voor de staat, waardoor vele stierven van uitputting, honger en ziekten. Daarnaast liep iedere burger de kans om willekeurig te worden opgepakt, waardoor de bevolking in voortdurende angst leefde. Binnen de communistische partij was ondertussen De Grote Zuivering aan de gang, waarbij Stalin de partij wilden "zuiveren". Eigenlijk was dit een meedogenloze heksenjacht op iedereen waar Stalin een hekel aan had. Stalin zocht contact met West-Europa, maar de West-Europeanen beschouwden hem als vreemde eend. In 1938 sloot hij met Hitler een geheim anti-aanvalspact, de Molotov-Ribbentroppact. Beide landen besloten elkaar niet aan te vallen en Oost-Europa en de Baltische Staten te verdelen. Vooral voor Stalin was dit handig, aangezien de Sovjet-Unie nog niet klaar was voor de oorlog.

Hitler schond de pact echter met Operatie Barbarossa in 1941. Hoewel Hitler grote delen van Rusland wist te veroveren, waaronder de voormalige hoofdstad Sint-Petersburg, wist Stalin de Duitse troepen te verdrijven. Na de Slag om Stalingrad in 1942, waar Hitler veel troepen hadden gezet, maar de stellingen verkeerd heeft gezet. De Russen wisten dit aan hun hand te zetten en omsingelde duizenden Duitsers. Daardoor was er een ommekeer in de strijd en wist de Duitse troepen helemaal terug te dringen tot aan Berlijn. Dit deel van de Tweede Wereldoorlog wordt de Grote Vaderlandse Oorlog genoemd. Ondertussen werd de Sovjet-Unie een van de Geallieerden en moest daarom communiceren met onder andere de Verenigde Staten, een land wat precies het omgekeerde was van de Sovjet-Unie. President Franklin D. Roosevelt had echter begrip voor Stalin. Hij beloofde hem een invloedsfeer bestaande uit alle gebieden die door de Russen waren bevrijd en dat de Sovjet-Unie een belangrijke positie kreeg in de Verenigde Naties. Echter toen Roosevelt werd opgevolgd door Harry S. Truman, ging het fout. Truman probeerde Stalin te intimideren met te zeggen dat de Amerikanen een atoombom hadden ontwikkeld. Dit leidde tot een definitieve breuk toen de Amerikanen twee Japanse steden met atoombommen bombardeerden, waardoor Japan zich overgaf en de strijd was afgelopen. Toch was er een nieuwe oorlog ontstaan tussen de Sovjet-Unie en de VS: de Koude Oorlog.

Sovjet-Unie tijdens de Koude Oorlog

De Praagse Lente van 1968 werd neergeslagen door de leden van de Warschaupact onder leiding van Brezjnev. De Praagse Lente werd echter vreedzamer opgelost dan de Hongaarse Opstand van 1956.

De Koude Oorlog heeft helemaal niets met het weer of de temperatuur te maken. De oorlog heet zo omdat er juist niet direct gevochten werd tussen de twee landen. Dit was juist het risicovolle, aangezien niemand wist wanneer de oorlog zou losbarsten en hoe deze eruit zou zien. De twee grootmachten vochten met elkaar door middel van andere oorlogen, zoals de Vietnamoorlog en de Korea-oorlog. Ook waren er ook zeker conflicten tussen de twee grootmachten, zoals de Berlijncrisis en de Cubacrisis. Tijdens de Cubacrisis in 1961 was men nog nooit zo dichtbij de oorlog geweest en voor een paar dagen leek het alsof het einde van de wereld kon komen! Men was erg bang dat de Koude Oorlog tot een Derde Wereldoorlog zou leidden. Dit was omdat de Sovjet-Unie en de VS steeds meer, krachtigere en modernere wapens gingen maken. Deze wapenwedloop werd na de Cubacrisis ingeperkt. Het contact tussen de twee grootmachten werd verbeterd en ze lieten elkaar met rust.

Paus Johannes Paulus II bezoekt Polen in 1979

Ondertussen was Stalin gestorven in 1953 en was Nikita Chroesjtsjov de nieuwe leider van de Sovjet-Unie. Hiermee was de ergste onderdrukking voorbij. Hoewel het land nog steeds een communistische dictatuur was, waren onder meer de willekeurige arrestaties voorbij. Chroesjtsjov rekende met Stalin af, die op bizarre wijze werd vereerd. Dit leidde in 1956 tot de Hongaarse Opstand, waarbij men in Hongarije meer vrijheid eisten. De Sovjet-Unie sloeg dit neer ten koste van veel doden. De Sovjet-Unie had in Oost-Europa alle zeggenschap en het westen bemoeide zich er niet mee uit angst voor een nieuwe wereldoorlog. Later in 1968 zou dit ook tijdens de Praagse Lente in het toenmalige Tsjecho-Slowakije blijken. Ook toen vielen er tanks van Rusland en de andere partners van het Oostblok het land binnen, maar er vielen weinig doden. Chroesjtsjov en zijn opvolger Leonid Breznjev wilden het communisme blijven handhaven, desnoods met geweld. Ze richtten net als de Amerikanen een soort van NAVO op, de Warschaupact. Ook maakten ze van hun deel van Duitsland een "zelfstandig" land, Oost-Duitsland. Naast een strijd in wapens was er ook nog een strijd op het gebied van wetenschap en ruimtevaart met de Amerikanen. In 1979 bezocht de Poolse paus Johannes Paulus II Polen. Er kwamen tijdens zijn reis van 9 dagen ongeveer 10 miljoen Polen op hem af. De paus riep op tot solidariteit en rechtvaardigheid. Dit leidde tot de oprichting van de Poolse vakbond Solidariteit, die vervolgens een kleine 10 jaar zou staken en demonstreren voor veranderingen in Polen.

President Gorbatsjov ontmoet de Amerikaanse president Ronald Reagan

Toen Gorbatsjov in 1985 uiteindelijk de leider van de Sovjet-Unie werd, ging het slecht met het land. De economie was groeide nauwelijks en het welvaartsverschil met de westerse landen werd steeds groter. Hierdoor besloot Gorbatsjov met de Amerikanen een verdrag te sluiten om het aantal wapens te verminderen. Ook wilde hij het communisme vernieuwen. Dit deed hij door middel van glasnost, openheid en vrijheid voor de bevolking, en perestrojka, een vernieuwing van de economie. Dit was eigenlijk het begin van het einde van de Sovjet-Unie. De perestrojka verliep niet zo lekker. Dit kwam doordat de Sovjet-Unie een planeconomie had en iedereen nog op een ouderwetse manier bleef denken. De angst zat er zo diep in bij de bevolking, dat men geen nieuwe initiatieven durfde te nemen. Door de openheid en vrijheid die de bevolking, kwamen problemen tussen de deelrepublieken aan de oppervlakte. Zo ontstond een oorlog tussen Armenië en Azerbeidzjan over Nagorno-Karabach. In Polen bleven de protesten aanhouden. De Poolse regering stemde in juni 1989 toe in democratische verkiezingen. Die werden door de communisten verpletterend verloren, waarna enkele maanden later de val van de Berlijnse muur een feit was. Dit was tevens het begin van het einde van het communisme in Rusland. In het ene na het andere land van het Warschaupact viel hierdoor het communisme aan het einde van 1989. Oost-Duitsland herenigde zich in 1990 met West-Duitsland. De Sovjet-Unie deed hier niets tegen, aangezien Gorbatsjov geen geweld wilde gebruiken. Hij wilde geen failliet systeem verdedigen, maar hij geloofde in vernieuwingen. De landen wilden echter helemaal geen communisme of socialisme, ze wilden de welvaart en vrijheid zoals ze die zagen in het Westen. In de zomer van 1991 werd een coup tegen Gorbatsjov gepleegd, mar die mislukte, vooral dankzij Boris Jeltsin. Onder meer Oekraïne en de Baltische Staten scheidden zich daarna af. In 1991 trad Gorbatsjov uiteindelijk af en Boris Jeltsin greep de macht. Hij maakte een einde aan de Sovjet-Unie, en daarmee de Koude Oorlog, en verbood de communistische partij.

Gorbatsjov was een nieuwe jonge leider en was in 1985 aan de macht gekomen. Hij schreef een boek dat hij Perestrojka (vernieuwing) noemde, waarmee hij het communisme wilde hervormen. Dit leidde tot het einde van het communisme en het uiteenvallen van de Sovjet-Unie in verschillende landen. In 1991 trad Gorbatsjov af en de Sovjet-Unie hield op te bestaan. Gorbatsjov werd opgevolgd door de radicale hervormer Boris Jeltsin.

Oprichting van de Russische Federatie

Het Russische Witte Huis na de mislukte revolutie van 1993.

Met de oprichting van de Sovjet-Unie in 1991 begon een nieuwe periode. Net als veel Oost-Europese landen had Rusland het zwaar met de overschakeling naar het kapitalisme. Jeltsin had tevens veel problemen niet onder de controle. Zo waren er twee financiële crises, nam de misdaad toe en was er een hoop migratie, waardoor de bevolking afnam. Ondertussen ontstond er ook een groep superrijken en was er een oorlog in Tsjetsjenië. In 1993 werd het hoogtepunt bereikt toen Jeltsin het parlement wilde ontbinden. Volgens de grondwet was dit niet mogelijk, maar volgens een referendum wel. Dit leidde tot een mislukte revolutie, waarbij 187 doden en 437 gewonden vielen en het parlementsgebouw in de brand werd gestoken.

In 1999 trad Jeltsin af ten gunste van Vladimir Poetin. Poetin wist de bevolking te winnen door de economische groei te brengen en hard op te treden tijdens een nieuwe oorlog in Tsjetsjenië. Ook trad hij op tegen de superrijken, maar wilde ook de vrije pers aan banden leggen. Hoewel de Russen Poetin zien als sterke leider kreeg hij op het buitenlandse vlak weinig steun, onder meer door het Russisch-Oekraïens gasconflict van 2005. Poetin werd in 2008 echter opgevolgd door Medvedev. Veel Russen waren bang dat Rusland uiteen zou vallen. Onder Medvedev steeg de werkloosheid en daalde de welvaart. Hierdoor besloten Poetin en Medvedev in 2012 van positie te wisselen, waardoor Poetin opnieuw president werd. Sindsdien groeit de Russische economie weer, maar leeft het land ook op gespannen voet met de Europese Unie en de Verenigde Staten. Poetin is ook niet erg democratisch. Rusland heeft nog steeds communistische kenmerken. Corruptie en vriendjespolitiek zijn nog aan de orde van de dag.

Conflict tussen Oekraïne en Rusland

Ook ontstond er in 2014 een conflict met Oekraïne over de Krim. Dit leidde tot de Krimcrisis, waarbij Rusland de Krim bezette. Sindsdien woedt er een oorlog in het oosten van het land. In 2022 viel Rusland Oekraïne binnen, waarna veel landen de banden met Rusland doorhakten. Ook is er sprake van sancties opgelegd aan Rusland door de Westerse wereld.

Geografie

Een stukje natuur in het Oeralgebergte.

Rusland heeft een grens van 20.000 kilometer en grenst aan 15 landen. Van west naar oost zijn dit achter elkaar Noorwegen, Finland, Estland, Letland, Litouwen, Polen, Wit-Rusland, Oekraïne, Georgië, Azerbeidzjan, Kazachstan, China, Mongolië en Noord-Korea. Rusland grenst door middel van een klein gebiedje genaamd Kaliningrad aan Polen. Dit gebied behoorde eerst tot Duitsland, is door de Russen ingenomen. Rusland heeft ook de controle over de Krim, die officieel bij Oekraïne hoort. Qua niet-erkende staten grenst Rusland ook nog aan Abchazië, Zuid-Ossetië en de volksrepublieken Donetsk en Loegansk. De straat van Bering scheidt Rusland met de Verenigde Staten. Het gebied Alaska hoorde overigens tot 1867 tot Rusland, tot dat de Amerikanen het van Rusland kochten. Aanvankelijk was dit voor de Amerikanen een stomme zet, aangezien het gebied als waardeloos werd gezien. Toch bleek dat de Amerikanen in werkelijk heel weinig voor het gebied hebben betaald, aangezien er na een aantal enorme hoeveelheden goud, gas en steenkool werden gevonden.

In het zuiden grenst Rusland tevens aan de Zwarte Zee, de Kaspische Zee en de Zee van Azov. In het noorden en oosten grenst Rusland nog aan de Witte Zee, de Barentszzee, de Karazee, de Laptevzee, de Oost-Siberische Zee, de Beringzee en de Zee van Ochotsk. Bij Sint-Petersburg grenst Rusland nog aan de Finse Golf en door middel van Kraliningrad aan de Baltische Zee.

Landschap

De Wolga, de grootste Russische rivier.

Rusland is een enorm groot land en daardoor komen er verschillende soorten landschappen voor. Grofweg kun je het Russische landschap in 8 delen verdelen met elk hun eigen kenmerken. Deze verdeling wordt de Russische Grootlandschappen genoemd.

In het westen van Rusland wordt het Russisch Laagland genoemd. Het ligt tussen Oost-Europa en het Oeralgebergte in. Het Russisch Laagland is vrij vlak vergeleken met de rest van Rusland, maar weer heuvelachtiger dan Nederland of België. Veel grote rivieren, zoals de Wolga en de Moskva doorkruisen het land en hebben ervoor gezorgd dat er dalen zijn. De Russen weten hier gebruik van te maken door middel van stuwmeren, om zo elektriciteit op te wekken. In het noorden van het Russisch Laagland vind men de uitgestrekte toendra's en naaldbossen, terwijl in het zuiden veel landbouw wordt gedaan. De meeste mensen wonen echter in het midden, aangezien hier de grote steden liggen. Aan de andere kant van het noordelijke Oeralgebergte ligt het West-Siberisch Laagland. Ook dit gebied is erg vlak en overstroomt ook in voorjaar. Hierdoor is het ongeschikt voor landbouw en liggen er vooral moerassen en meren. In de bodem is echter veel gas en olie te vinden.

De Frans Jozef-eilanden waren eerst onderdeel van Oostenrijk-Hongarije, maar sinds 1926 onderdeel van Rusland.

In het Noord-Siberisch Laagland vindt men ook moerassen en meren. Echter is dit heuvelachtiger dan het West-Siberisch Laagland. Door de permafrost, de bodem is permanent bevroren, staan er haast geen bomen en bestaat het landschap grotendeels uit toendra met lage struiken, mossen en varen. Grote rivieren, zoals de Ob, de Jenisej en de Lena zijn hier te vinden. Iets meer naar het zuiden ligt het Midden-Siberisch Bergland. De hoogste berg die men hier vindt is de Kamen met een hoogte van 1701 meter. Hier zijn steenkool, ijzererts, goud en zelfs diamanten te vinden. De Zuid-Siberische gebergtes liggen tot aan de Russische zuidgrens. De gebergtes onderling zijn niet met elkaar verbonden. Het landschap bestaat dan ook uit onderlinge gebergten. Tevens is het Baikalmeer, het diepste meer ter wereld, hier te vinden.

Tussen het Midden-Siberisch Bergland en het Oost-Siberisch Bergland ligt de Centraal-Jakoetische Vallei. Deze vallei is gevormd door gletsjers in de ijstijd. Men vindt er vooral dennen- en lariksbossen, soms doorsneden door berkenbossen en grassteppes. Het Oost-Siberisch Landschap strekt zich tot uit het uiterste oosten uit, bij Kaap Dezjnjov. Tussen deze formaties ligt het achtste landschap, namelijk het Oost-Siberisch Laagland.

Het Russische landschap telt 120.000 rivieren en 2.000 meren. De hoogste berg van het land is de Elbroes met 5642 meter. Het laagste punt ligt aan de Kaspische Zee bijna 30 meter onder zeeniveau. Rusland heeft een kustlijn van 37.000 kilometer lang. Ook heeft Rusland een aantal eilanden en eilandgroepen in het noorden in bezit. Voorbeelden hiervan zijn; Nova Zembla, Frans Jozefland, Noordland, de Nieuw-Siberische eilanden en Komandorski-eilanden.

Klimaat

Ojmjakon, de koudste bewoonde plaats ter wereld.

Het grootste gedeelte van Rusland kent een koud of gematigd landklimaat. Dit betekent dat er warme zomers zijn en strenge winters. De winters in Rusland zijn naast koud ook donker. Vaak is er maar een uurtje zonneschijn per dag en in het uiterste noorden redden ze dat nog geen eens! Het grootste gedeelte van Rusland heeft in de winter te maken met weinig neerslag, minder dan 30 millimeter. Dit valt allemaal in de vorm van sneeuw. Toch is het genoeg om ervoor te zorgen dat Rusland bedekt is onder een witte deken. Door de lage temperaturen overdag blijft de sneeuw namelijk liggen. Overdag zijn de temperatuur net iets boven de nul, terwijl het 's nachts licht tot matig vriest.

Doordat Rusland niet aan zee ligt en het daardoor ook niet afkoelt, is het er in de zomer heel erg warm. Hoe oostelijker je gaat, hoe meer de temperatuur oploopt. Ondanks de hoge temperaturen blijft een groot deel van het noorden permanent bevroren. In de zomermaanden heeft men ook te maken met regenval, meer dan in de winter. Onweer komt in Rusland niet zo vaak voor, orkanen en zware stormen al helemaal niet. Door de ligging kan een orkaan of zware storm onmogelijk Rusland bereiken.

In de hoge gebergten vindt men een hooggebergteklimaat met wit-besneeuwde toppen.

Flora en fauna

De Bruine beer wordt vaak gebruikt als symbool voor Rusland.

Rusland telt meer dan 100 natuurparken en -reservaten en heeft vele planten- en dierensoorten. Dit komt door de vele landschappen die in Rusland te vinden zijn en natuurlijk door de grootte van het land. De bekendste dierensoort die Rusland voorkomt is de bruine beer, ook het nationale dier van Rusland. Dit heeft mede te maken met het feit dat Rusland, en vroeger ook de Sovjet-Unie, als een beer werd uitgebeeld (vaak op spotprenten en tekeningen). Op de toendra's in het noorden komt zogeheten Arctische fauna voor, zoals poolvossen, ijsberen, sneeuwuilen, walrussen, zeehonden en robben. Hier leeft ook de "nationale vogel" van Rusland, de steenarend. Meer naar het zuiden vindt men de uitgestrekte taiga's, waar onder meer bruine beren, lynxen, wolven, hermelijnen en vele vogels, zoals haviken, uilen en vinken. In de gemengde en loofbossen komt men ook nog de fauna tegen die men in Midden-Europa tegen komt, zoals edelherten, wilde zwijnen en dassen. Op de steppes komen vooral paarden, saïga's, knaagdieren en marmotten voor. Daarnaast treft men in de Zwarte Zee voor haaien en steuren.

De meeste boomsoorten in Rusland zijn lariksen, sparren, jeneverbessen en wilgen. De nationale boom van Rusland is de berk, waar er maar liefst 12 soorten van in Rusland te vinden zijn. Daarnaast zijn er vele soorten mossen, grassen en heide te vinden. Rond de Zwarte en Kaspische Zee vindt men dezelfde vegetatie als rond de Middellandse Zee. De nationale Russische bloem is de echte kamille.

Belangrijke steden

Lijst van de 10 grootste steden
Moskou Sint-Petersburg	Nummer	Stadsnaam	Stedelijke bevolking	Novosibirsk Jekaterinenburg
	1	Moskou	11.514.330
	2	Sint-Petersburg	4.848.742
	3	Novosibirsk	1.473.737
	4	Jekaterinenburg	1.350.136
	5	Nizjni Novgorod	1.250.615
	6	Samara	1.164.896
	7	Omsk	1.153.971
	8	Kazan	1.143.546
	9	Tsjeljabinsk	1.130.273
	10	Rostov aan de Don	1.089.851

Bestuurlijke indeling

Rusland is op een nogal ingewikkelde manier ingedeeld. Rusland telt 85 deelgebieden, die je in zes categorieën kan verdelen. In totaal zijn 46 oblasten, 21 republieken, 9 krajs, 4 autonome districten, 3 federale steden en 1 autonoom oblast. Daarnaast zijn er nog twee manieren om Rusland in te delen.

De "nieuwere" indeling

Federale districten

De federale districten van Rusland

Om meer eenheid te creëren binnen Rusland bedacht president Poetin de federale districten. De federale districten staan boven de oblasten, republieken, etc. Het doel is voor politieke samenwerking tussen de gebieden. Wel zijn de federale districten een stukje makkelijker te onthouden; het zijn er namelijk maar 8. De Russische president stuurt naar elk district een afgevaardigde. Zijn taak is om de deelgebieden in zijn district in de gaten te houden. Hoewel dit als een gewone taak klinkt, gaat de macht in feite wat verder. Naast het controleren van wetten op overtredingen, zorgen de afgevaardigden ervoor dat journalisten en rechters worden onderdrukt wat in strijd is met de mensenrechten. De volgende federale districten zijn er:

• Centraal Federaal District, met als hoofdstad Moskou.
• Zuidelijk Federaal District, met als hoofdstad Rostov aan de Don.
• Noordwestelijk Federaal District, met als hoofdstad Sint-Petersburg.
• Federaal District Verre Oosten, met als hoofdstad Chabarovsk.
• Federaal District Siberië, met als hoofdstad Novosibirsk.
• Federaal District Oeral, met als hoofdstad Jekaterinenburg.
• Federaal District Wolga, met als hoofdstad Nizjni Novgorod.
• Federaal District Noordelijke Kaukasus, met als hoofdstad Pjatigorsk.

Tussen 2014 en 2016 bestond er ook nog het Federaal District Krim, maar is inmiddels toegevoegd aan het Zuidelijk Federaal District.

Economische regio's

De economische regio's van Rusland

Voor niet-politieke doeleinden zijn er 12 economische regio's. Qua grenzen verschillen deze van de federale districten. De economische regio's worden gebruikt voor economische ontwikkeling en samenwerking, statistieke informatie en zelfs voor weervoorspellingen. De 12 regio's zijn:

1. Centrale economische regio
2. Economische regio Centraal-Tsjernozjom
3. Economische regio Oost-Siberië
4. Economische regio Verre Oosten
5. Noordelijke economische regio
6. Economische regio Noord-Kaukasus
7. Noordwestelijke economische regio
8. Economische regio Povolzje
9. Economische regio Oeral
10. Economische regio Wolga-Vjatka
11. Economische regio West-Siberië

De twaalfde regio bestaat alleen uit het Oblast Kaliningrad en wordt ook wel de Baltische economische regio genoemd.

De "oorspronkelijke" indeling

Hoewel er oorspronkelijk in de titel staat wordt de indeling nog steeds gebruikt. Het is alleen bedoeld om hem te onderscheiden van nieuwere indelingen die na 1991 zijn ontstaan.

Oblasten

De oblasten van Rusland

Oblasten kun je vergelijken met provincies. Elk oblast heeft een eigen parlement, de doema, en heeft een eigen gouverneur. Elk oblast heeft vertegenwoordigers in de zogeheten staatsdoema, een van de twee kamers van het Russische parlement. De oblasten hebben dus invloed in het parlement. Tevens heeft ieder oblast twee senatoren in de Federatieraad van Rusland, de andere kamer van het Russische Parlement. De oblasten zelf mogen een hoop zelf beslissen, maar minder dan de republieken.

Rusland telt de volgende oblasten:

1. Amoer 2. Archangelsk 3. Astrachan 4. Belgorod 5. Brjansk 8. Irkoetsk 9. Ivanovo 47. Jaroslavl 10. Kaliningrad 11. Kaloega 12. Kemerovo

13. Kirov 14. Kostroma 15. Koergan 16. Koersk 17. Leningrad 18. Lipetsk 19. Magadan 20. Moskou 21. Moermansk 22. Nizjni Novgorod 23. Novgorod 24. Novosibirsk

42. Oeljanovsk 25. Omsk 26. Orenburg 27. Orjol 28. Penza 29. Pskov 30. Rostov 31. Rjazan 32. Sachalin 33. Samara 34. Saratov 35. Smolensk

36. Sverdlovsk 37. Tambov 41. Tjoemen 38. Tomsk 6. Tsjeljabinsk 39. Tver 40. Toela 43. Vladimir 45. Vologda 46. Voronezj 44. Wolgograd

Ieder oblast is vernoemd naar de hoofdstad.

Republieken

De republieken van Rusland

Toen de Sovjet-Unie uiteenviel besloten veel landen om onafhankelijk te worden. Er was een dreiging dat Rusland niet meer zou bestaan en dus werd aan 21 gebieden meer autonomie beloofd. Deze gebieden kennen we nu als de republieken. Een paar staten wilde toch onafhankelijk worden, het bekendste voorbeeld is Tsjetsjenië. In de jaren 90 lukte dit aardig, maar sinds 2000 wordt hun autonomie meer ingeperkt. In 2014 verwelkomde Rusland haar 22e republiek, namelijk de Republiek van de Krim. De Krim wordt door slechts 6 landen als onderdeel van Rusland erkend, de rest van de landen ziet de Krim nog steeds als onderdeel van Oekraïne. De republieken hebben mogen over meer dingen zelf beslissen dan de oblasten.

De 22 republieken zijn:

1. Adygea 2. Altaj 3. Basjkirostan 4. Boerjatië 5. Dagestan 6. Ingoesjetië 7. Kabardië-Balkarië 8. Kalmukkië

9. Karatsjaj-Tsjerkessië 10. Karelië 11. Komi 12. Mari El 13. Mordovië 14. Jakoetië 15. Noord-Ossetië

16. Tatarije 17. Toeva 18. Oedmoertië 19. Chakassië 20. Tsjetsjenië 21. Tsjoevasjië 22. Republiek van de Krim

Krajs

De krajs van Rusland

De krajs zijn hele grote gebieden met vrij weinig inwoners. Krajs zijn een soort van territoria. De krajs hebben niet veel zelfstandigheid.

Er zijn in totaal 9 krajs:

1. Altaj 2. Kamtsjatka 3. Chabarovsk 4. Krasnodar 5. Krasnojarsk 6. Perm 7. Primorski 8. Stavropol 9. Transbaikal

Autonome oblasten, districten en federale steden

Een markt in het Joodse Autonome Oblast.

Rusland telt 1 autonoom oblast, namelijk het Joodse Autonome Oblast. Dit oblast is opgericht in 1928, maar heft pas zijn huidige status sinds 1991. Overigens is slechts 2% van de bevolking er echt Joods. Wel is dit gebied na Israël het enige gebied met een Joodse status. Het gebied werd aangewezen als thuisland voor de Joden die toentertijd onder veel onderdrukking in Europa leden. Het communisme probeerde hier een einde aan te maken, ook al was het in strijd met de opvatting van Lenin dat arbeiders geen nationaliteit of geloof hadden. Het project is mislukt, onder meer door Stalin, de Tweede Wereldoorlog en het oprichten van de staat Israël.

De autonome districten waren gebieden in oblasten met iets meer zelfstandigheid. Hier wonen volkeren die graag meer dingen zelf willen regelen. Sinds 2005 worden de autonome districten echter samengevoegd met de oblasten, waardoor de onafhankelijkheid verdwijnt. Waar er voor 2005 nog 10 autonome districten waren, zijn er tegenwoordig nog maar vier. Drie hiervan zijn al onderdeel van een oblast, maar hebben nog wel enige zelfstandigheid. De vier autonome districten zijn; Tsjoekotka, Chanto-Mansië, Nenetsië en Jamalië. Alleen Tsjoekotka is echt zelfstandig.

Als laatste heeft Rusland nog 3 federale steden. Als sinds 1991 hebben Sint-Petersburg en Moskou deze status, aangezien het de twee grootste en belangrijkste steden van het land zijn. De federale steden vallen niet onder een oblast, republiek, etc, maar zijn zelf een soort van provincie bestaande uit de stad zelf en het gebied eromheen. Sinds 2014 heeft de stad Sebastopol ook deze status. Deze stad ligt op de Krim en was eerst onderdeel van Oekraïne. De meeste landen erkennen de stad niet als onderdeel van Rusland.

Demografie

Bevolking

Het inwonersaantal van Rusland tussen 1950 en 2014. Ziet in de jaren 90 een lichte daling doordat veel Russen verhuisden naar het buitenland.

Rusland telt circa 142 miljoen inwoners, maar de bevolkingsdichtheid is echter heel laag. Dit komt door de grootte van Rusland. Volgens de schattingen van de Verenigde Naties is Rusland nummer 9 in de lijst van landen met meeste inwoners. Hiermee staat het tussen Bangladesh en Japan. Kijk je naar de bevolkingsdichtheid staat Rusland echter op plek 219. Hoewel Rusland dus veel inwoners heeft, is dit in vergelijking met de grootte van het land erg weinig. Toch is de bevolking in Rusland niet eerlijk over het land verdeeld. Vooral in het Europese deel van Rusland, de gebieden in en rond de Oeral en in het zuidwesten van Siberië wonen veel mensen en liggen ook de grote steden. Het Verre Oosten (richting Japan) en het noorden van Rusland zijn dunbevolkt. Al je kijkt naar welke regio van Rusland het snelste groeit is dat Moskou, mede door de migratie. Als je alleen kijkt naar geboorten dan is dat de republiek Dagestan.

Rusland telt 10 miljoen meer vrouwen dan mannen. Dit betekent dat er een overschot aan vrouwen in Rusland is. Vooral de verschillen tussen mannen en vrouwen boven de 55 jaar zijn groot. Dit is mede te verklaren doordat de levensverwachting van vrouwen veel hoger is dan die van vrouwen. Na het uiteenvallen van de Sovjet-Unie stierven veel mannen doordat de werkomstandigheden verslechterden en veel mannen bovendien te maken kregen met alcoholisme. De verslechterde levensomstandigheden en de migratie naar Europa en de Verenigde Staten zorgde ook ervoor dat de Russische bevolking daalde. Echter vind er de laatste jaren economische groei plaats, waardoor veel Russen uit de voormalige Sovjetrepublieken naar Rusland trekken. Pas sinds 2009 kent Rusland weer een geboorteoverschot. Dit komt mede door de sterker wordende economie, waardoor veel mensen het financieel aankunnen om kinderen te krijgen, en doordat de overheid het nemen van kinderen ook bevorderde.

Hoewel driekwart van de Russen in steden woont neemt de verstedelijking nog altijd toe. Het grootste gedeelte van de Russen, maar liefst 13%, woont in of rond de hoofdstad Moskou. Met name in steden is de bevolking bezig met zich te moderniseren. Vrouwen krijgen hierdoor op steeds latere leeftijd kinderen en tevens wist seksuele revolutie door te breken. Hoewel de economie is toegenomen gaat het nog niet helemaal goed met Rusland. Vooral de leefomstandigheden zijn nog altijd slecht. Hierdoor vindt er veel racisme plaats, met name tegen Joden en volkeren uit de Kaukasus, en is er een sterke vorm van nationalisme op komst.

Volkeren

Een groep Russische kinderen in 1909.

Rusland telt ongeveer 160 volkeren. In 2002 is de laatste bevolkingstelling geweest, waarbij dit helemaal is uitgezocht. Met 79,8% zijn de Russen de grootste groep binnen het land. Daarnaast zijn nog grote groepen:

• Wolga-Tartaren (3,8%)
• Oekraïners (1,2%)
• Basjkieren (1,1%)
• Tsjoevasjen (0,9%)
• Tsjetsjenen (0,9%)
• Armeniërs (0,8%)

De overige 10,3% bestaat uit diverse volkeren, waaronder Duitsers, Chinezen, Azerbeidzjanen, Grieken, Georgiërs en Koerden. De Russische overheid erkent 48 van deze bevolkingsgroepen als kleine inheemse volkeren. De mensen moeten voldoen aan bepaalde voorwaarden. Zo moeten ze op het historische grondgebied leven en houden ze zich nog altijd vast aan hun traditionele manier van leven. De meeste van deze volkeren leven in afgelegen gebieden, als het noorden van Siberië en het Verre Oosten. De Russische overheid zorgt ervoor dat deze volkeren zich aan bepaalde regels niet hoeven te houden om zo hun cultuur in stand te houden.

Taal

De Christus-Verlosserkathedraal in Moskou. Veel kerken zijn in het Sovjettijdperk afgebroken of slecht onderhouden. De laatste jaren worden deze kerken weer herbouwd of gerestaureerd.

Rusland heeft een officiële taal, namelijk het Russisch. Onderwijs, politiek en officiële documenten zijn daardoor allemaal in het Russisch geschreven. Daarnaast hebben nog 28 talen een aparte officiële status. Dit gaat vooral om de oorspronkelijke talen. Toch spreekt iedereen naast zijn eigen taal ook het Russisch. Het Russisch is zelfs zo dominant dat veel ouders hun kinderen als moedertaal Russisch leren. Tsjetsjeens, Tuviens, Ingoesjetisch, Ossetisch en Tsjoevasjisch zijn de grootste minderheidstalen. Toch spreken veel Russen naast het Russisch ook internationale talen. Het Engels is hiervoor het grootst, gevolgd door het Duits, het Frans en het Spaans.

Religie

De grootste religie in Rusland is de Russisch-Orthodoxe Kerk. Rusland is overwegend christelijk en is dit sinds de 10e eeuw. Ook na het verbod op geloof in de Sovjet-Unie wist de kerk de grootste religie te blijven. Hoewel veel Russen niet heel erg met het geloof bezig zijn, staan ze toch positief tegenover de kerk. De kerk heeft immers grote invloed gehad op de Russische geschiedenis. De kerken die in de tijd van de Sovjet-Unie zijn gesloopt of vervallen worden al sinds de jaren 90 gerestaureerd en heropgebouwd. Ook het protestantisme en de Katholieke Kerk heeft aanhang in Rusland.

De tweede religie is de islam. Vooral de Turkse volkeren hangen de islam aan en er zijn ook islamitische republieken binnen Rusland, zoals Dagestan. Ook het boeddhisme komt oorspronkelijk in Rusland voor. Een bekend voorbeeld is de staat Kalmukkië, waar de Russische regering de laatste jaren Boeddhabeelden plaatst om toeristen te lokken. Tevens heeft het jodendom aanhang binnen Rusland. Veel Russen hangen het geloof aan wat in hun regio oorspronkelijk voorkomt.

Onderwijs

Een gang in de Staatsuniversiteit van Sint-Petersburg.

Russische kinderen zijn leerplichtig van hun 6e tot en met hun 17e. De basisschool en het voortgezet onderwijs zijn vaak een school in Rusland en kinderen blijven deze gehele periode op dezelfde school zitten. Het onderwijs is ingedeeld in 3 afdelingen, die weer bestaan uit meerdere klassen. In de eerste tot en met vierde klas (jaar 6-10) zitten de leerlingen in de eerste afdeling. Hier leren de kinderen basisdingen, zoals rekenen. In de vijfde tot en met negende klas (jaar 11-17) zitten de leerlingen in de 2e afdeling. Hier heeft iedere leerling een eigen vakkenpakket dat aansluit bij zijn eigen voorkeur en aanleg. Het vakkenpakket wordt samengesteld op basis waarin de leerling goed is of wat het graag als vak wil hebben. In de tiende en elfde klas (jaar 18-19) zitten de leerlingen in de 3e adeling. Hier hebben leerlingen een verplicht vakkenpakket met onder andere Russische literatuur, wiskunde, natuurkunde en een moderne vreemde taal. Tevens zijn er speciale scholen waar kinderen al vanaf de eerste klas Engels, Frans of wiskunde krijgen.

De Staatsuniversiteit van Moskou.

Qua hoger onderwijs zijn er academies en universiteiten. Het verschil tussen de twee is dat een universiteit opleidingen en studies aanbiedt in meerdere disciplines en academies alleen in een enkele discipline. Zo kan een universiteit zowel in de landbouw als techniek opleidingen en studies aanbieden en een academie alleen in de landbouw. Daarnaast zijn er nog instituten en deze bieden hetzelfde aan als academies. Instituten bieden het alleen iets meer "outside the box" aan, waardoor er op een instituut voor landbouw ook studies en opleidingen zijn voor technische voertuigen in de landbouw. Overigens bieden alle drie de soorten scholen zowel universitaire als beroepsgerichte opleidingen en studies aan.

In het hoger onderwijs duurt een studie of opleiding tussen de vier en vijf jaar. Bij iedere studie of opleiding zijn de eerste twee jaar breed en heeft men ook vakken als scheikunde, natuurkunde, wiskunde en talen. In de laatste twee of drie jaar wordt je studie of opleiding gespecialiseerder. Dan wordt je klaargestoomd voor een beroep in een bepaald onderdeel van de studie.

Cultuur

Hoewel in West-Europa de Renaissance in het 15e eeuw plaats vond, was dit in Rusland pas in 17e eeuw. Echter stond nog steeds alle architectuur, literatuur en schilderkunst in het teken van het christendom. Na de 17e eeuw vond de Franse cultuur zijn thuis in Rusland. Rusland kende toen veel adel en ze lieten zich inspireren tot het toen invloedrijke Frankrijk. Gedurende de 19e eeuw ontwikkelde Rusland zich tot grootmacht op het gebied van cultuur.

Werelderfgoed

Het Kathedraal van de Voorbede van de Moeder Gods aan het Rode Plein in Moskou is ook wel bekend als het Pokrov- of Balisiuskathedraal.

Hieronder staat een opsomming van de gebieden en monumenten die een plaatsje hebben op de werelderfgoedlijst van de UNESCO:

• Historisch centrum van Sint-Petersburg en bijbehorende groepen van monumenten.
• Kizji Pogost
• Kremlin en Rode Plein, Moskou
• Historische monumenten van Novgorod en omgeving
• Culturele en historische ensemble van de Solovetski-eilanden
• Witte monumenten van Vladimir en Soezdal
• Architectonische ensemble van de Troitse-Sergieva Lavra in Sergiev Posad
• Hemelvaartskerk van Kolomenskoje
• Maagdelijke Komiwouden
• Baikalmeer
• Vulkanen van Kamtsjatka
• Gouden bergen van Altaj
• Westelijke Kaukausus
• Ensemble van het Ferapontovklooster
• Historisch en architectonisch complex van het Kremlin van Kazan

• Koerse Schoorwal (deels in Litouwen)
• Centraal Sichote-Alingebergte
• Citadel, oude stad en vestigingswerken van Derbent
• Uvs Nuur-bekken (deels in Mongolië)
• Natuurlijk systeem van het Wrangel-eiland reservaat
• Ensemble van het Novodevitsji-klooster
• Historisch centrum van Jaroslavl
• Geodetische boog van Struve (deels in andere landen)
• Poetoranahoogvlakte
• Natuurpark van de Zuilen van de Lena
• Historisch en archeologisch complex van Boelgar
• Landschappen van Daurië
• Hemelvaartkathedraal en -klooster van het dorpseiland Svjiasjk
• Kerken van de architectuurschool van Pskov
• Petrogliefen van het Onegameer en de Witte Zee

Architectuur en schilderkunst

Een izba; een typische Russische boerderij. Overigens worden izba's niet gebouwd, maar gesneden.

Tot aan het begin van 20e eeuw woonden de gewone Russen in een zogeheten izba, een houten woning. Stenen huizen konden slechts betaald worden door de kerk, de adel, het keizerlijk huis en rijke burgers. Aan het einde van 19e eeuw werden Rusland veel oude Europese bouwstijlen gebruikt, maar in de tijd van Sovjet-Unie werden gebouwen veel moderner. Onder Stalin werden vaak enorme grote gebouwen gebouwd, maar veel mensen vonden dit te modern en te on-Russisch. Hierdoor leefde in de jaren 50 het neoclassicisme op, een bouwstijl van vroeger. Echter onder Chroesjtsjov werd veel gebruik gemaakt van sfeer- en karakterloze gebouwen met veel glas, beton en rechte lijnen. Veel woonblokken waren grijs en tussendoor waren parkjes, speeltuinen en vooral onkruid. Deze bouwstijl was typisch voor het communisme en veel steden, ook buiten Rusland, hebben deze gebouwen nog. Na de instorting van de Sovjet-Unie werden veel ervan gesloopt en vervangen door modernere gebouwen. Ook worden sinds de val veel oudere gebouwen, vooral kerken, opgeknapt. In de Sovjet-Unie was religie namelijk niet toegestaan.

Deze koepel is geïnspireerd door Europese paleizen. Deze koepel, en een heleboel kunst, zijn te vinden in het bekendste museum van Rusland; de Hermitage in Sint-Petersburg.

Veel Russische kerken hebben overigens een eigen bouwstijl. Oudere Russische kerken kun je herkennen aan de centrale koepel. Naar mate de tijd vorderde werden de koepels hoger en ronder. Typisch aan de Russische kerken is dat er veel gangen en trappen zijn rond de kern van het gebouw. De bekendste kerk van Rusland is waarschijnlijk het Kathedraal van de Voorbede van de Moeder Gods in Moskou.

Tot aan de achttiende eeuw was de kerk de belangrijkste opdrachtgever voor kunst, er was vrijwel geen andere kunst dan de religieuze. Onder tsaar Peter de Grote maakte Rusland kennis met de Europese wereld en zo ook met de schilderkunst. Veel Russische kunstenaars werden naar het buitenland gestuurd voor een opleiding. Veel Russische kunstenaars raakten geïnspireerd de Italiaanse renaissance en de klassieke oudheid. Later werden ook Russische dorp, landschappen, steden, personen en historische gebeurtenissen geschilderd. Nog later gingen kunstenaars naar steden als Parijs en Florence. Ze leerden nieuwe technieken en bovendien nieuwe culturen kennen. Later maakte Rusland kennis met nieuwe stromingen, zoals het symbolisme en het realisme.

Muziek en dans

De uitvoering van Het Zwanenmeer door het Bolsjojballet.

Rusland kent vele componisten. De bekendste Russische componist is Pjotr Iljitsj Tsjajkovski. Tsjajkovski verbond de West-Europese muziek met de Russische en liet zich dan ook inspireren door Europese componisten, zoals Mozart. Tsjajkovski gebruikte in zijn composities veel walsmuziek en is vooral bekend van zijn balletmuziek. Hij schreef de muziek van twee bekende stukken, namelijk Het zwanenmeer en De Notenkraker. Overigens was niet iedereen blij met Tsjajkovski. Aan het eind van de jaren negentig was er een groep van vijf belangrijke Russische componisten, Het Machtige Hoopje. Zij vonden de Tsjajkovski's muziek veel te westers. Overigens kun je het oordeel van Het Machtige Hoopje in twijfel trekken, slechts één van de vijf componisten was een muzikale achtergrond. Het doel van Het Machtige Hoopje was om de Russische volksmuziek aantrekkelijk te maken door het in een nieuw jasje te doen.

Tevens staat Rusland bekend om haar ballet, wat uit Frankrijk was overgewaaid. Rusland kent drie bekende balletstukken. Als eerste De Notenkraker, wat meestal met de kerst wordt opgevoerd. Het stuk gaat in grote lijnen over het meisje Clara die op kerstavond wakker wordt en daarna getuige is van een gevecht tussen de zogeheten Muizenkoning en peperkoekmannetjes. De notenkraker blijkt uiteindelijk een knappe prins te zijn en de twee leven lang en gelukkig samen. Het Zwanenmeer gaat over een prinses die in een zwaan veranderd is en een prins die de vloek probeert te verbreken. Een detail uit dit stuk is dat de prinses een zwarte zwaan is en de rest van de zwanen wit zijn. Daarnaast is Doornroosje nog een bekend stuk, wat het klassieke sprookje verteld. Sprookjes en volksverhalen beïnvloeden het Russische ballet. In Rusland zijn er twee belangrijk balletgroepen, namelijk het Mariinskiballet uit Sint-Petersburg en het Bolsjojballet uit Moskou.

Een typisch Russisch muziekinstrument is de balalaika, een snaarinstrument.

Russische literatuur

Oorlog en Vrede is diverse keren verfilmd, zoals in 1956 met Audrey Hepburn.

De bekendste Russische schrijver is waarschijnlijk Lev Tolstoj. Tolstoj is tevens een van de bekendste schrijvers uit de wereldliteratuur en bekend van drie romans. Zijn bekendste is waarschijnlijk Oorlog en Vrede. Oorlog en Vrede vertelt is grote lijnen het verhaal vijf adellijke families tijdens de oorlogen tegen Napoleon en de periode erna. Oorspronkelijk wilde Tolstoj een kort verhaal schrijven over een bepaalde opstand tegen de tsaar, maar geloofde hiervoor ook de oorzaken van deze opstand en mede de Napoleontische oorlogen te beschrijven. In plaats van een kort verhaal werd het een boek van een paar duizend bladzijden(!) en dat nog zonder dat hij überhaupt over de opstand heeft geschreven. Oorlog en Vrede is diverse malen verfilmd en is nog steeds verplicht om voor iedere Russische leerling te lezen. Twee andere bekende romans van hem zijn Anna Karenina en De dood van Ivan Iljitsj.

Een andere bekende Russische schrijver is Fjodor Dostojevski. Dostojevski schreef boeken die niet bepaald vrolijk waren, veel van zijn hoofdpersonages worden vernederd en lijden een hoop. Toch zit er in zijn boeken een boodschap van liefde en vergeving voor ieder mens in een wereld met zowel veel verdriet als veel schoonheid. Dostojevski's bekendse romans zijn Misdaad en Straf, De idioot en De gebroeders Karamazov.

Rusland kent ook modernere schrijvers. Een goede voorbeelden hiervan zijn Aleksandr Solzjenitsyn, Anatoli Rybakov en Guzel Jachina. Kenmerkend voor de Russische literatuur is dat de boeken veel diepgang hebben en er daarnaast veel passie is.

Russische keuken

Een stukje rundvlees met Stroganoffsaus.

De Russische keuken heeft veel invloed gehad. Hoewel er minder Russische gerechten bekend zijn in de wereld dan bijvoorbeeld Chinese, Japanse, Franse of Italiaanse, heeft de Russische keuken op een andere manier invloed gehad. In Rusland ontstond de traditie om de gerechten niet allemaal tegelijk op tafel te zetten, zoals in Europa het geval was. In plaats hiervan werd de maaltijd in gangen verdeeld, die elkaar opeenvolgde. Nog steeds is dit in veel (chique) restaurants het geval. Deze vorm van maaltijden serveren wordt service à la russe. Vanuit Rusland werd het door een ambassadeur meegebracht naar Frankrijk, waarna het heel Europa bereikte.

Rusland zelf kent een paar typisch Russische gerechten. Als eerste is er de stroganoffsaus, een pittige saus die vaak bij biefstuk geserveerd wordt. Een ander voorbeeld is de huzarensalade, die ook in Nederland erg populair is. Kaviaar komt oorspronkelijk ook uit Rusland, al kan het ook uit Iran komen. Sommige Russische gerechten komen ook uit Oost-Europa. Dit is bijvoorbeeld het geval met de sjasliek en de pierogi. Zakoeski zijn kleine gerechten die bij de borrel worden geserveerd, voordat men gaat avondeten. Rusland staat vooral bekend om haar sterke dranken, zoals wodka en berkensap.

Media

Een uitzending van Russia Today.

De belangrijkste Russische televisiezender is Pervyj kanal. De televisiezender richt zich eigenlijk op alle doelgroepen en heeft hierdoor een breed aanbod van programma's. Pervyj kanal is berucht omdat het in 1996 Boris Jeltsin aan een herverkiezing hielp. Rusland-1 is de tweede televisiezender van Rusland. De zender heeft veel regionale uitzendingen en is bekend om de wekelijkse nieuwsshow. Daarnaast zijn NTV, Echo Moskvy en Dozjd bekende televisiezenders. De laatste televisiezender is in Rusland echter niet meer te volgen op de televisie, slechts via internet. Qua kranten zijn Vedomosti, Kommersant en Novaja Gazeta belangrijk. Meduza en Lenta zijn echter alleen via het internet te volgen; er is dus geen papieren versie. Interfax is het belangrijkste persbureau van Rusland.

Voor buitenlanders heeft Rusland ook media opgericht. Russia Today is opgericht door de Russische staat en zendt uit in onder meer Russisch, Engels, Arabisch en Spaans. Russia Today is door de Britten al een aantal keer op de vingers getikt vanwege misleidende informatie. Sputnik is een website en radiostation dat uitzendt in meer dan 30 talen. Het doel van Sputnik is agressieve propaganda de wereld uit te helpen. The Moscow Times is een Engelstalig nieuwsblad met een oplage van 35.000 stuks.

Sport

Het Olympisch Stadion Fisjt tijdens de Olympische Spelen 2014 in Sotsji.

In Rusland wordt sport heel erg belangrijk gevonden. Dit is al te merken op jonge leeftijd. Kinderen trainen al van jongs af aan keihard naast hun school en huiswerk. Mede hierdoor behoren de Russische sporters dan ook tot de beste ter wereld. Veel Russen doen aan langlaufen, zwemmen en fietsen. Toch zijn voetbal, atletiek en kunstschaatsen ook hele populaire sporten. Poker wordt sinds 2007 in Rusland ook als sport gezien.

Rusland, toen nog de Sovjet-Unie, organiseerde in 1980 de eerste olympische (zomer)spelen in Moskou. De eerste olympische winterspelen was in 2014 in Sotsji. In 2018 organiseert Rusland het WK voetbal. Vanaf na de Tweede Wereldoorlog zijn Russische sporters al aanwezig op de Olympische spelen, mede door de Koude Oorlog. Ook in sport vond men dat men beter moest zijn dan de kapitalistische landen. Nog steeds speelt het "beter zijn dan de rest van de wereld" hierin mee. Dit leidt ook tot schandalen. Vanaf de jaren 80 bleek dat sporters al verboden middelen gebruikten. Tijdens de spelen in Sotsji (2014) is zelfs geknoeid met de onderzoeken naar verboden middelen. Dit zorgde ervoor dat Rusland werd geschorst op de spelen van 2018 in Zuid-Korea. Alleen "schone" Russische sporters die het konden bewijzen mochten meedoen onder neutrale vlag.

Politiek

Regering en parlement

President Vladimir Poetin (rechts) met oud-president Boris Jeltsin (links).

De president is het staatshoofd van Rusland en heeft hiermee een gelijke functie als de Belgische en Nederlandse koning, alleen dan met meer macht. De huidige president is Vladimir Poetin, die sinds 2012 aan de macht is. De president wordt direct door de bevolking gekozen voor een termijn van 6 jaar. Onder de president staat de premier of vicepresident. Hij de regeringsleider en heeft hiermee dezelfde functie als de Nederlandse en Belgische premier. De huidige vicepresident is Michail Misjoestin, die ook sinds 2020 aan de macht is. De premier is de leider van de Russische regering die op zijn beurt weer bestaat uit ministers en staatssecretarissen. De premier wordt gekozen door de president, die zijn keuze goed moet laten keuren aan het parlement. De president, de premier en de regering vormen samen de uitvoerende macht, zij zorgen voor het dagelijks bestuur van Rusland.

Het parlement van Rusland is de wetgevende macht, het maken en stemt over wetten en controleert daarnaast (in theorie) nog de regering. Het parlement bestaat uit twee kamers:

• De Staatsdoema is vergelijkbaar met de Tweede Kamer of de Kamer van Volksvertegenwoordigers. De Staatsdoema wordt direct gekozen door de Russische bevolking en bestaat uit 450 leden. Deze leden heten afgevaardigden en worden gekozen voor een termijn van 4 jaar. Elk lid moet lid zijn van een politieke partij en deze politieke partij moet in minstens 80 deelgebieden actief zijn. Hierdoor zijn geen onafhankelijke leden of kleinere partijen meer mogelijk.
• De Federatieraad is vergelijkbaar met de Eerste Kamer of de Senaat. De Federatieraad bestaat uit 170 leden die zichzelf senatoren noemen. Ook deze zitten voor een termijn van 4 jaar in de raad. De samenstelling is alleen anders. Van alle 85 deelgebieden van Rusland mag elk deelgebied twee senatoren sturen. Deze twee senatoren worden door de bevolking van dat deelgebied gekozen.

De twee kamers vormen samen de Federatieve Vergadering van Rusland. Om de scheiding tussen de twee kamers aan te geven, zetelt de Staatsdoema in een ander deel van Moskou dan de Federatieraad.

Politieke partijen en verkiezingen

In Rusland worden de leden van (beide kamers van) het parlement direct door de bevolking gekozen, net als de president. De premier wordt niet door de bevolking gekozen, maar door de president (met bevestiging van het parlement). Hoewel Rusland een enorm land is, heeft het vrij weinig landelijke politieke partijen. De reden hiervoor is simpel. Een politieke partij moet in minstens 80 deelgebieden actief zijn voordat het aan landelijke verkiezingen kan meedoen.

De grootste partij van Rusland is Verenigd Rusland, de partij van president Poetin. De partij is erg nationalistisch, oftewel erg voor het vaderland. Toch dit de partij een beetje in het midden, samen met Rechtvaardig Rusland. Rechtvaardig Rusland is sociaaldemocratisch. Helemaal rechts bevindt zich de Liberaal-Democratische Partij van Rusland. Deze partij is een beetje extremistisch, net zoals de Communistische Partij van Rusland. Deze laatste partij is echter helemaal links in plaats van rechts.

Verkiezingen in Rusland gaan soms weleens niet eerlijk. Bijna elke verkiezingen is er wel sprake van fraude. Hierbij duiken vaak beelden of verhalen op van tellers bij stembureaus die valse biljetten in de stembus gooien. Op deze manier proberen ze ervoor te zorgen dat de kandidaat die zij voor ogen hebben wint. Vaak wordt met de vinger de laatste jaren gewezen naar president Poetin en zijn partij Verenigd Rusland.

Huidige situatie in Rusland

Een protest voor lgbt-rechten in Rusland. Deze protesten worden vaak neergeslagen of eindigen met gevechten.

Het Rusland onder president Poetin maakt een economische groeiperiode door. Na de val van het communisme en de Sovjet-Unie werd veel wat de staat in handen had geprivatiseerd. Dit betekend dat de overheid veel bedrijven en diensten voortaan aan het bedrijfsleven overlaat. Dit paste ook bij de omschakeling naar een vrije markteconomie, zoals in de westerse wereld. Helaas verloopt deze omschakeling niet vlekkeloos en ontstond er armoede. Een paar mensen wisten te profiteren van de verkoop van bedrijven en werden snel rijk. Hierdoor stond sociale ongelijkheid en dat is niet goed voor de stabiliteit van een land. Poetin komt eigenlijk op voor de gewone Rus en heeft besloten corruptie en voordelen van de rijke bedrijven te bestrijden. Daarnaast stimuleert hij de economie, waardoor er meer werkgelegenheid en welvaart ontstaat.

Echter is er ook een keerzijde aan de machtspositie van Poetin. De laatste jaren heeft Poetin volgens de westerse media zijn politieke tegenstanders opgepakt, waarvan Ksenia Sobtsjak het bekendste voorbeeld is. Daarnaast is de mate van persvrijheid erg gedaald sinds Poetin president is. Meerdere journalisten zijn opgepakt of zijn lastiggevallen. Zelfs is Wikipedia een tijd lang in Rusland niet te bereiken geweest, aangezien het informatie gaf over drugs. Ook de rechten van de lgbt-gemeenschap zijn erg gekrompen. Sinds 1993 is het legaal om gay te zijn in Rusland, maar acceptatie is ver te zoeken. In 2013 is er een controversiële wet aangenomen, waardoor het strafbaar is geworden om in de buurt van minderjarigen te praten over lgbt-rechten. Zelfs het dragen van kenmerken (ook voor toeristen) is niet toegestaan. Desondanks blijft Poetin populair, althans bij de Russen.

Relatie met andere landen

Rusland had mede inmenging in de Euromaidan in Oekraïne waar veel landen niet blij mee waren.

Rusland staat op gespannen voet met anderen landen. Dit heeft deels te maken met de situatie in Rusland, met name het gebrek aan persvrijheid, het uitschakelen van tegenstanders, corruptie en homohaat. Voor een ander groot deel heeft het te maken met de relatie tussen Rusland en andere landen. Rusland is de laatste jaren meer en meer op het wereldtoneel verschenen. Zo mengt Rusland zich in de Syrische Burgeroorlog. Waar het westen de opstandelingen tegen Assad steunt, steunt Rusland Assad zelf. Dit leidt tot een moeizame samenwerking in de oorlog tegen Islamitische Staat, aangezien onduidelijk blijft wat er met Syrië gebeurd als IS verslagen is.

Een andere reden waarom deze relatie slecht is komt door de crisis in Oekraïne. Rusland zou in 2014 zich hebben gemengd in een protest om Oekraïne meer bij de EU te laten horen. Zo wilde men minder afhankelijk zijn van Rusland, mede door een gasconflict in 2005. Rusland wist echter de regio's in het oosten te beïnvloeden om zich af te scheiden, waardoor volksrepubliek Donetsk en volksrepubliek Loegansk ontstonden. Ook nam Rusland de Krim in, wat leidde tot Krimcrisis. Gelijktijdig speelde zich de ramp met MH 17 af. Rusland wordt als verantwoordelijke gehouden voor het uit de lucht schieten van het passagiersvliegtuig. Deze twee dingen leidde tot een importverbod uit goederen uit Rusland in de Europese Unie, de Verenigde Staten en Canada. Rusland deed eigenlijk hetzelfde terug, maar inmiddels zijn de maatregelen versoepeld. Ook mengde Rusland zich in de Amerikaanse presidentsverkiezingen van 2016.

In 2018 kreeg de relatie opnieuw een klap te verwerken. In het Verenigd Koninkrijk zou de Russische ex-spion Skripal en zijn dochter vergiftigd in opdracht van Rusland. De Britten waren hierdoor woedend en stuurden Russische ambassadeurs naar huis, waarop veel Europese landen dit ook deden. De Russische regering stuurde hierop hetzelfde aantal ambassadeurs van de Europese landen naar huis. Toch zijn er ook mensen die het goed kunnen vinden met de Russen. De Amerikaanse president Donald Trump vind Poetin bijvoorbeeld een goede leider. Echter blijft de relatie gespannen en is er angst voor een tweede Koude Oorlog. Vooral na de Russische invasie van Oekraïne in 2022 namen deze spanningen toe. Veel westerse landen legden Rusland sancties op, waardoor het moeilijker wordt Rusland om te handelen.

Economie

Sectoren

Het zakendistrict van Moskou

Slechts 32% van het Russische grondgebied is geschikt voor landbouw. De meeste landbouwgebieden liggen in het westen en zuiden. Nog geen 10% van de bevolking is actief in de landbouw. Vooral vlees, eieren en melk worden in Rusland geproduceerd. Daarnaast is de visserij en de boutbouw nog belangrijk voor het land. Rusland heeft enorme gasvoorraden, de grootste ter wereld. Aardgas levert de Russische economie dan aardig veel geld op. Daarnaast worden er nog aardolie, bauxiet, ijzererts, uranium, nikkel, chroom, goud, zilver, diamanten, kobalt en lood in de grond gevonden. Veel van deze materialen verkocht aan het buitenland. In Europa begint het Russische aardgas en aardolie steeds belangrijker te worden, maar vanwege de politieke situatie zijn de meeste Europese landen hier voorzichtig mee.

Aanvankelijk was de Russische industrie vooral heel erg een militaire industrie. Na het uiteenvallen van de Sovjet-Unie veranderde dit. In de Russische industrie zijn vooral het maken van machines, chemische producten (zoals rubber, verf en kunststof), zoetwaren, tabak, wodka, bier, vruchtensappen en auto's erg belangrijk. In de auto-industrie wordt samengewerkt met buitenlandse bedrijven als Fiat en Skoda. De industrie en het winnen van grondstoffen levert veel milieuvervuiling op. Drinkwater is daardoor op bepaalde plaatsen sterk verontreinigd, net als sommige rivieren en sommige delen van de bodem. Een groot deel van de Russische energie wordt opgewekt door waterkrachtcentrales. De gigantische stuwdammen die hiervoor worden gebruikt, lijden tot een verstoring van de natuur.

Economische ongelijkheid

Corruptie in de wereld

De economie in Rusland is ongelijk verdeeld. Dit heeft te maken met het uiteenvallen van de Sovjet-Unie. Voor het uiteenvallen van de Sovjet-Unie waren alle bedrijven onderdeel van de overheid, zo ook grote bedrijven. De laatste jaren was er in de Sovjet-Unie geen geld meer om investeringen te doen, waardoor veel infrastructuur verouderd en slecht onderhouden was. Na de val van de overheid moest Rusland een overschakeling maken van een planeconomie naar een vrije markteconomie. De Russische overheid stootte een heleboel bedrijven af aan het bedrijfsleven. Deze bedrijven werden gekocht door een handjevol rijke Russen voor een klein prijsje. Deze Russen worden ook wel de oligarchen genoemd. Zij hadden immers geld om te investeren. Veel van deze oligarchen waren oud-leden van de Communistische Partij of trouwe partijleden van deze partij. De oligarchen werden door het kopen van deze bedrijven alleen maar nog rijker. Hoewel de rijkdom onder de bevolking toenam, nam deze onder de oligarchen veel harder toe.

De gaspijplijnen tussen Rusland en de EU

President Poetin probeert de economische ongelijkheid in het land bestrijden. Veel van de oligarchen werden wegens misdaad opgepakt of werden gouverneur/burgemeester van een arme regio/stad. Het idee is dat deze rijke mensen dan in de arme regio's/steden investeren en daardoor zorgen voor meer welvaart. Dit levert corruptie op en situaties waarin dorpen allemaal dezelfde straatwerk hebben, aangezien de burgemeester toevallig directeur was van een stenenfabriek.

Buitenlandse handel

Rusland exporteert de meeste goederen naar Nederland, Italië, Duitsland en China en importeert de meeste goederen uit China, Duitsland en Nederland. De belangrijkste exportproducten van Rusland zijn veel grondstoffen, zoals aardolie, aardgas, steenkool, elektriciteit, ijzererts, hout en diverse houtproducten. Import vindt vooral plaats in de landbouw. Hierbij gaat het om fruit, groenten, melkproducten, maar ook bloemen, papier en karton komen meestal uit het buitenland. Ook veel technologie komt uit het buitenland.

Rusland is één van de BRIC-landen samen met India, Brazilië en China. De laatste jaren is de buitenlandse handel van Rusland gestagneerd; het groeit nauwelijks meer. Na de Krimcrisis van 2014 legde veel Europese landen economische sancties op tegen Rusland. Dit trof de Russische economie zwaar en de Russische roebel zakte in waarde. Waar Rusland voor de Krimcrisis meer olie aan Nederland leverde dan alle OPEC-landen bij elkaar, is dit nu niet meer het geval.

Fotogalerij

• 

  Locatie in Europa

• 

  Locatie in Eurazië

• 

  Satellietfoto

• 

  Satellietfoto

• 

  Vlag van Rusland

• 

  Wapen van Rusland

Zie ook

• Sovjet-Unie

Bronnen en links

Links

• CIA worldfactbook

Bronnen

• Diverse artikelen van Wikipedia
• www.landenweb.nl
• www.klimaatinfo.nl
• www.naturescanner.nl
• www.hebban.nl
• www.vakantiearena.nl
• www.kunstbus.nl
• [1]
• www.raamoprusland.nl
• www.trouw.nl Bij sport in Rusland draait alles nog steeds om het moederland
• www.metronieuws.nl Fraude Russische verkiezingen op beeld vastgelegd

	Landen, afhankelijke gebieden en niet-erkende staten in Europa
Albanië · Andorra · Armenië · Azerbeidzjan · België · Bosnië en Herzegovina · Bulgarije · Cyprus · Denemarken · Duitsland · Estland · Finland · Frankrijk · Georgië · Griekenland · Hongarije · IJsland · Ierland · Italië · Kazachstan · Kroatië · Letland · Liechtenstein · Litouwen · Luxemburg · Malta · Moldavië · Monaco · Montenegro · Nederland · Noord-Macedonië · Noorwegen · Oekraïne · Oostenrijk · Polen · Portugal · Roemenië · Rusland · San Marino · Servië · Slovenië · Slowakije · Spanje · Tsjechië · Turkije · Vaticaanstad · Verenigd Koninkrijk · Wit-Rusland · Zweden · Zwitserland Alle schuine landen liggen ook in een ander werelddeel. Afhankelijke gebieden: Ålandseilanden · Faeröer · Gibraltar · Guernsey · Jan Mayen · Jersey · Man · Spitsbergen Niet-erkende staten: Donetsk · Kosovo · Loegansk · Transnistrië · Tsjetsjenië