Verenigd Koninkrijk

Werk in uitvoering! Aan dit artikel wordt de komende uren of dagen nog gewerkt. Belangrijk: Laat dit sjabloon niet langer staan dan nodig is, anders ontmoedig je anderen om het artikel te verbeteren. De maximale houdbaarheid van dit sjabloon is twee weken na de laatste bewerking aan het artikel. Kijk in de geschiedenis of je het artikel kunt bewerken zonder een bewerkingsconflict te veroorzaken. Toelichting: Nodig onderhoud

Dit artikel is nog niet af.

Zie Verenigd Koninkrijk (doorverwijspagina) voor meer betekenissen.

Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Noord-Ierland United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland
Hoofdstad	Londen
Aantal inwoners	67.081.234 (2020)
Oppervlakte	242.495 km²
Regeringsvorm	Constitutionele monarchie
Staatshoofd	koning Charles III (sinds 2022)
Regeringsleider	premier Keir Starmer (sinds 2024)
Godsdienst	Christendom (59,5%) Geen religie (25,7%) Islam (4,4%) Overig (10,4%)
Taal	Engels (English)
Munteenheid	Britse pond
Volkslied	God Save the King
Landcode	GBR
Overzeese gebieden van het Verenigd Koninkrijk
Portaal Verenigd Koninkrijk

Het Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittanië en Noord-Ierland (Vaak afgekort tot UK of VK) is een land in Europa. De hoofdstad van dit land is Londen. De munteenheid is de Pond Sterling.

Geschiedenis

Zoals de naam Verenigd Koninkrijk het al zegt, is het land een verzameling aan landjes. Deze landjes hebben allemaal een eigen geschiedenis. Vaak wordt begint de Britse geschiedenis dan ook bij die van Engeland (slechts een deel). Gedurende de eeuwen ontstond dit deel en breidde het koninkrijk zich uit.

Ontstaan en de eerste bewoners

Een hele lange tijd geleden was het Verenigd Koninkrijk geen eiland. Het behoorde tot het vasteland van Europa. In die tijd was er dan ook geen Noordzee. Door de eeuwen heen brokkelde er steeds meer af van dit land tot dat in 6000 v.Chr. het laatste stukje land doorbroken werd. Het Verenigd Koninkrijk was definitief een eiland, maar dat betekende niet dat het nooit meer te bereiken was van het vasteland. Tijdens de ijstijden viel de Noordzee weleens droog. Hierdoor was er van Oost-Engeland tot aan de Baltische Staten één cultuur.

In het zuidwesten van Engeland kwamen boeren uit Bretagne en Zuidwest-Frankrijk. De boeren verspreidde zich ver de eilanden. Vanaf 2500 v.Chr. bouwde men monumenten en grafcirkels. De wereldberoemde Stonehenge komt ook uit deze periode. De stammen bouwden forten en huizen om zich te verdedigen. 2000 jaar later verdrongen de Kelten de Britse bewoners.

De Romeinen en koninkrijkjes

De Romein Julius Caesar wilde Engeland al veroveren, maar slaagde hier niet in. Ongeveer 100 jaar later, in 43 n.Chr., lukte het de Romeinse keizer Claudius I om Engeland te veroveren met zijn leger. De Romeinen zorgden voor welvaart, er werden steden gebouwd en het christendom werd geïntroduceerd. Het lukte de Romeinen niet om Cornwall, Ierland en Schotland te veroveren. Hoewel de Romeinen oprukten naar het noorden en stukken land veroverden, moesten ze dit vaak al snel weer teruggeven. Om de volken uit het noorden op afstand te houden, bouwden de Romeinen de Muur van Hadrianus. Tijdens de 5de eeuw vond de grote volksverhuizing plaats. Verschillende volken trokken naar Engeland, waaronder de Friezen en de Saksen. De Romeinen vertrokken vanwege de aanvallen op de hoofdstad Rome.

De Britten werden aan hun lot overgelaten. De verschillende volkeren zorgden ervoor dat de Britten moesten vertrekken en er kwamen nieuwe volkeren in Engeland wonen, de Angelsaksen. Dit was een verzameling aan allerlei volkeren. In het zuiden woonden de Saksen, in het zuidoosten de Juten en in het midden en noorden de Angelen. Daarnaast woonden de Kelten nog in het westen. Er ontstonden allerlei koninkrijkjes. Wessex, Essex, Sussex, Kent, East Anglia, Mercia en Northumbria waren de belangrijkste en worden de Heptarchie genoemd. Tussen de koninkrijkjes was een voortdurende strijd. In die tijd werden er ook veel mensen bekeerd tot het christendom. Van de koninkrijkjes werd Wessex uiteindelijk het machtigste. Wessex zorgde ervoor dat de koninkrijkjes verenigd werden tot Koninkrijk Engeland.

Engeland leidde onder de aanvallen van de Vikingen. Koning Edgar van Engeland zorgde ervoor dat deze aanvallen minder zwaar werden, maar aan het einde van de 10de eeuw werd het Verenigd Koninkrijk aangevallen door de Denen. De Denen bezette Engeland, maar na 26 jaar kwam het huis Wessex weer aan de macht.

Willem de Veroveraar en Tudor

Toen koning Edward de Belijder in 1066 overleed was er onenigheid wie de nieuwe koning werd. Edward had drie zonen die allemaal koning wilden worden. De Witan besliste dat Harald van Wessex de koning zou worden, maar hij werd aangevallen en overleed. Willem de Veroveraar, de koning van Normandië, werd koning. Hierdoor ontstond er een personele unie tussen Engeland en Normandië. Engeland raakte betrokken bij de oorlogen op het vasteland. Koning Hendrik II wilde zijn macht uitbreiden door Ierland, Wales en Schotland te veroveren. Normandië verloren de Britten ondertussen aan de Fransen. Er kwam voor het eerste een parlement in Engeland. Ondertussen brak de Honderdjarige Oorlog tussen Engeland en Frankrijk uit. Het parlement kreeg hierdoor nog meer macht. Handel was belangrijk voor de Engelse economie. Er werd daarom meer gehandeld met andere landen. Deze groei werd onderbroken toen de pest in 1348 uitbrak. De oorlog met Frankrijk leidde tot nog meer onrust. Dit leidde tot de grote Engelse boerenopstand.

Uiteindelijk kwam het Huis Tudor aan de macht, wat zorgde voor veel veranderingen. Engeland werd een protestants land en de boeren kregen het beter. Koningin Elizabeth I is de bekendste uit het Huis Tudor. Zij stichtte onder meer de Angelsaksische kerk.

De Burgeroorlog en daarna

Koningin Elizabeth I had geen kinderen en dat was het einde van het Huis Tudor. Huis Stuart kwam aan de macht. Er ontstonden problemen op het gebied van godsdienst, geld en politiek. Dit zorgde ervoor dat de Engelse Burgeroorlog uitbrak. Er waren twee groepen tijdens deze oorlog. De Cavaliers steunde de koning en de Roundheads waren tegen de koning. Zij wilden een republiek en kregen dit ook. De monarchie werd afgeschaft en de Engelse Gemenebest ontstond. Toch duurde dit niet lang. Na 11 jaar werd de republiek afgeschaft en werd alles weer teruggedraaid.

Ondertussen vonden de Nederlands-Engelse oorlogen op zee plaats. Grappig genoeg, waren de Nederlandse stadhouder Willem III en de Engelse koning James II familie van elkaar. James II steunde de katholieken in het protestantse Engeland. Zijn dochter Mary wilde het protestantisme en de Engelse vrijheid redden en trouwde hierdoor met de Nederlandse stadhouder. Samen regeerden ze over Engeland. In tussentijd nam de macht van de koning af en kreeg het parlement steeds meer macht. In 1707 werden Engeland en Schotland één land, hoewel ze dezelfde vorst hadden. Koninkrijk Groot-Brittannië ontstond hierdoor. Later die eeuw had Groot-Brittannië een enorme economische groei. Het land kreeg koloniën in onder andere Noord-Amerika en India.

Hannover en de 19de eeuw

In 1714 werd Huis Hannover de nieuwe heerser over Groot-Brittannië. Het land bleef deel uit maken van Europese oorlogen. In 1760 kreeg het land er een hoop koloniën bij, zoals Canada en grote delen van India. Toch verloor Groot-Brittannië tijdens de Amerikaanse Onafhankelijkheidsoorlog de Amerikaanse koloniën. Ondertussen kwam de Industriële Revolutie op gang. Hoewel de Franse Revolutie bleek over te slaan naar Groot-Brittannië, brak de Franse-Britse oorlog uit. In 1802 sloten de twee vijanden vrede met elkaar, maar amper een jaar later was het weer gedaan met de vrede. Toen er een definitieve vrede kwam, kreeg Engeland de Ionische Eilanden, Ceylon (het huidige Sri Lanka), Malta en de Kaapkolonie (het huidige Zuid-Afrika).

In de 19de eeuw werd Groot-Brittanië één van de belangrijkste landen op Aarde. Ierland was ondertussen onderdeel geworden van Groot-Brittannië en het land ging verder als het Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Ierland. In 1807 werd de handel in slaven afgeschaft, maar in 1833 pas de gehele slavernij. Koningin Victoria kwam aan de macht en zorgde ervoor dat de economie nog meer groeide. In 1884 kregen bijna alle mannen kiesrecht. Aan het einde van de 19de eeuw begonnen er allerlei partijen op te komen voor de arbeiders en verenigden zich tot de Labour Party.

Aan het begin van de 20ste eeuw was het Verenigd Koninkrijk het machtigste land op Aarde en regeerde over grote delen van Azië, Noord-Amerika en Afrika. Alle koloniën bij elkaar noemden men het Britse Rijk. In 1901 werd Huis Hannover opgevolgd door Huis Saksen-Coburg en Gotha.

De Eerste en Tweede Wereldoorlog

In 1915 raakte het land betrokken bij de Eerste Wereldoorlog. De naam Huis Saksen-Coburg en Gotha werd vervangen door Huis Windsor, naar Windsor Castle. Ook andere Duitse titels werden afgeschaft. In 1922 werd Ierland onafhankelijk, maar het noordelijke deel bleef bij het Verenigd Koninkrijk horen als Noord-Ierland. De officiële naam werd gewijzigd in het Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Noord-Ierland. In de jaren 30 was er een economische crisis, waardoor het ene na het andere kabinet viel. Ondertussen was er ook in de monarchie een crisis. Een jaar na zijn inhuldiging werd koning Eduard VIII vervangen door George IV. Na de invasie van Polen probeerde men het Duitsland van Hitler een overeenkomst te sluiten, die waardeloos bleek te zijn.

Opnieuw raakte het Verenigd Koninkrijk betrokken bij een wereldoorlog. Samen met Frankrijk werd een oorlogsverklaring ondertekend. Tijdens de oorlog verloren duizenden Britse soldaten het leven. De Asmogendheden stuurde ondertussen bommen naar de hoofdstad Londen, die een verwoesting veroorzaakten. Kinderen werden uit voorzorg naar het veilige platteland gestuurd. De Britse koning weigerde te vertrekken, zelfs toen de voorkant van zijn paleis eruit lag. Het Nederlandse koningshuis en kabinet werd opgevangen door het Verenigd Koninkrijk, net als honderden Engelandvaarders. Winston Churchill voerde strijd namens het Verenigd Koninkrijk en in 1945 lukte het om Duitsland te verslaan.

De Huidige tijd

Het was gedaan met de Engelse koloniën. Na Canada en Zuid-Afrika werden ook India en Birma onafhankelijk. In 1952 werd George IV opgevolgd door koning Elizabeth II, die nog steeds aan de macht is. Na de oorlog werden de mijnen, de gezondheidszorg en het verkeer geregeld door de staat. In 1973 werd het Verenigd Koninkrijk uiteindelijk onderdeel van de Europese Unie.

In de jaren tachtig werd Margareth Thatcher premier van het Verenigd Koninkrijk, als eerste vrouwelijke. Door de Sovjet-Unie werd ze de Iron Lady genoemd, aangezien een harde mening had. Tijdens de Falklandoorlog, waarbij Argentinië de Falklandeilanden claimde, stuurde Thatcher als nog soldaten. In 1984 waren er conflicten over met de mijnwerkersbond en overleefde ternauwernood een bomaanslag van de IRA. Ondertussen waren er in Noord-Ierland conflicten tussen protestanten en katholieken. Noord-Ierland wilde ook onafhankelijk worden er zich voegen bij Ierland, waardoor de IRA actief werd. Ondertussen kende het Britse koningshuis hele andere problemen, zoals die van prinses Diana Spencer en prins Charles van het Verenigd Koninkrijk. Ze zouden scheiden en prinses Diana zou uiteindelijk omkomen tijdens een auto-ongeluk.

Uiteindelijk lukte het om met de IRA een overeenkomst te sluiten. In 2005 vonden er in Londen terroristische bomaanslagen plaats op de metro. Hierbij kwamen veel mensen om of raakten gewond. Het Verenigd Koninkrijk mengde hierdoor zich in de strijd tegen terreur.

Bestuurlijke indeling

Qua bestuurlijke indeling is het Verenigd Koninkrijk divers. Het ligt eraan hoe je het Verenigd Koninkrijk ziet. Je kan het namelijk zien als alleen Groot-Brittannië en Noord-Ierland, met de omliggende eilanden erbij of met alle Britse gebieden over de hele wereld erbij.

Countries

Een kaart met de vier landen van het Verenigd Koninkrijk. Het eilandje in het midden is Man

In grote lijnen bestaat het Verenigd Koninkrijk uit vier Countries (letterlijk vertaald als landen). Deze vier landen vormen het grootste gedeelte van het Verenigd Koninkrijk en zijn:

1. Engeland, met als hoofdstad Londen
2. Schotland, met als hoofdstad Edinburgh
3. Wales met als hoofdstad Cardiff
4. Noord-Ierland, met als hoofdstad Belfast

Engeland, Wales en Schotland liggen op het eiland Groot-Brittanië. Alleen Noord-Ierland ligt op het eiland Ierland. Van 60,6 miljoen inwoners die het Verenigd Koninkrijk telt woont 80% in Engeland. De vier landen zijn weer verdeeld in kleinere gebieden die in elk land weer anders heten. Zo Engeland verdeeld in graafschappen, Schotland in raadgebieden, Wales in hoofdgebieden en Noord-Ierland in districten.

Brits Kroonbezit

Zie Brits Kroonbezit voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Het Verenigd Koninkrijk heeft ooit drie eilanden gekregen. Deze worden in tegenstelling van de overzeese gebieden wel tot het Verenigd Koninkrijk meegerekend. Ze hebben wel een eigen bestuur, maar de regering van het Verenigd Koninkrijk bemoeit zich er weinig mee. Dit zijn de eilanden:

1. Guernsey, met als hoofdstad Saint Peter Port
2. Jersey, met als hoofdstad Saint Helier
3. Man, met als hoofdstad Douglas

Guersney en Jersey behoren tot de Kanaaleilanden en Man ligt in de Ierse Zee.

Britse overzeese gebieden

Zie Britse overzeese gebieden voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Het Verenigd Koninkrijk bestaat buiten de 4 deelstaten ook nog uit een aantal gebieden die niet tot het Verenigd Koninkrijk worden berekend. Het Verenigd Koninkrijk heeft dus de macht in 14 gebieden:

1. Akrotiri en Dhekelia, op het eiland Cyprus
2. Anguilla, in de Caribische Zee
3. Bermuda, in de Atlantische Oceaan
4. Brits Antarctisch Territorium, op Antarctica
5. Brits Indische Oceaanterritorium, in de Indische Oceaan
6. Britse Maagdeneilanden, in de Caraïbische Zee
7. Falklandeilanden, voor de kust van Argentinië
8. Gibraltar, op het vasteland naast Spanje
9. Kaaimaneilanden, in de Caraïbische Zee
10. Montserrat, in de Caraïbische Zee
11. Pitcairneilanden, in de Grote Oceaan
12. Sint-Helena, Ascension en Tristan da Cunha, in de Atlantische Oceaan
13. Turks- en Caicoseilanden, in de Caraïbische Zee
14. Zuid-Georgia en de Zuidelijke Sandwicheilanden, voor de kust van Antarctica

In alle gebieden, behalve het Brits Antartisch Territorium, wonen mensen. Bij elkaar zijn dat zo'n 260.000 mensen. De totale oppervlakte van de overzeese gebieden is zo'n 1.727.570 km². De 14 gebieden hebben gestemd en besloten om bij het Verenigd Koninkrijk te blijven, maar het Brits Antartisch Territorium valt daar buiten. Dat is een deel van Antartica wat wordt beschermd door het Verenigd Koninkrijk. Bij elk gebied heeft een commissaris of gouverneur.

Grootste steden

London: De hoofdstad en veruit de grootste stad van het Verenigd Koninkrijk

Nr.	Naam stad	Inwoners	Gebied
1	Londen	7.556.900	Engeland
2	Birmingham	1.036.900	Engeland
3	Glasgow	578.790	Schotland
4	Sheffield	555.500	Engeland
4	Edinburgh	477.660	Schotland
5	Liverpool	468.945	Engeland
6	Manchester	452.000	Engeland
7	Leeds	443.247	Engeland
8	Bristol	410.500	Engeland
9	Leicester	330.000	Engeland
10	Cardiff	317.523	Wales

Talen

Bestand:Grens naar Schotland.jpg

Een bordje bij de grens van Engeland naar Schotland.

Naast Engels worden er in het Verenigd Koninkrijk ook veel andere talen gesproken, vooral Keltische.

In Engeland wordt naast Engels ook Cornisch gesproken. Deze taal wordt vooral in de regio Cornwall gesproken. In Noord-Ierland worden naast Engels ook Iers en Schots gesproken. In Schotland worden Engels en Schots gesproken, maar ook Schots-Gaelisch. In Wales worden Welsh en Engels gesproken. Op de Kanaaleilanden worden Engels en Frans gesproken, want de eilanden liggen voor de kust van Frankrijk. Op het eiland Man in de Ierse Zee wordt naast Engels ook Manx-Gealisch gesproken. In de overzeese gebieden wordt alleen Engels gesproken, maar op de Pitcairneilanden wordt ook Pitcairnees gesproken. Voorheen waren Manx-Gealisch en Cornisch uitgestorven talen, maar sinds de laatste jaren worden ze weer gesproken.

Geografie

Het Verenigd Koninkrijk ligt op twee eilanden, het eiland Ierland en het eiland Groot-Brittanië. Deze eiland worden samen de Britse eilanden genoemd. Alleen op het eiland Ierland grenst het Verenigd Koninkrijk met een ander land, Ierland. Aan de kust van Schotland vindt je veel eilanden, zoals de Hebriden, de Orkney-eilanden en de Shetlandeilanden. Tussen Groot-Brittanië bevindt zich een kanaal dat Groot-Brittanië met het vaste land verbindt, de Kanaaltunnel. Deze tunnel loopt van het Franse Calais naar het Britse Folkestone.

Cultuur

Roald Dahl een hele bekende kinderboekenschrijver.

De Britse cultuur is sterk beïnvloed door vele verschillende dingen, onder meer door de geschiedenis. Dit komt omdat het Verenigd Koninkrijk eigenlijk niet één land is, maar een Politieke Unie tussen 4 landen. Deze landen hebben allemaal hun eigen cultuur behouden. Netals hun eigen vlag, gewoontes en tradities. Maar de voormalige koloniën hadden veel te maken met de beïnvloeding van de Britse cultuur, denk aan de Verenigde Staten, Australië, Canada, Nieuw-Zeeland, India, Zuid-Afrika en Ierland.

Film

In het Verenigd Koninkrijk werden vele bekende films gemaakt die bijna iedereen kent, denk aan Harry Potter, Marry Poppins en James Bond. Maar er zijn natuurlijk ook veel films die gebasseerd op de Britse cultuur en geschiedenis, zoals de Titanic, The Lord of the Rings en Pirates of the Caribbean. Veel Britse acteurs zijn hierdoor wereldberoemd geworden, zoals Emma Watson, Julie Andrews en Vivien Leigh.

Literatuur en Media

In het Verenigd Koninkrijk heeft ook vele schrijvers. Zo is J.K. Rowling erg bekend van de Harry Potter-reeks. Roald Dahl schreef veel bekende kinderboeken, Mathilda, De GVR en De Griezels. Maar de bekendste schrijver is Shakespeare wel. Hij is een van de beroemdste schrijvers in de hele wereld.

De BBC is de oudste en grootste omroep ter wereld. De omroep verzorgd de programma's op 4 televisiezenders in het Verenigd Koninkrijk. Er zijn ook verschillende bekende Britse bladen, zoals The Sun en de News International.

Europese Unie

In 1973 trad het Verenigd Koninkrijk toe in de Europese Economische Gemeenschap, afgekort tot EEG. Daarmee was de Europese Unie, afgekort tot de EU, een feit. Daardoor begon de discussie over de aard van de relatie die het Verenigd Koninkrijk en Europa met elkaar hebben. Europa is van vitaal belang voor de Britse economie. Meer dan 50% van de handel is met Europa, terwijl andere Europese landen wel willen samenwerken met het Verenigd Koninkrijk. Als het Verenigd Koninkrijk met de Europese Unie moest samenwerken, zouden ze de pond in moeten ruilen voor de euro. De meeste landen zeggen dat het Verenigd Koninkrijk zich moet aansluiten bij de Europese Monetaire Unie, afgekort tot de EMU, maar het Verenigd Koninkrijk wil graag zijn eigen munt houden.

Monarchie

Bestand:Elizabeth II Engeland.jpg

De koningin van het Verenigd Koninkrijk, Elizabeth II

Eén van de beroemdste koninginnen van het Verenigd Koninkrijk was Elizabeth I. Zij was koningin van Engeland vanaf 17 november 1533. Elizabeth was de dochter van Henry VIII en haar moeder was zijn tweede vrouw. Zij heette Anne Boleyn. De eerste vrouw van Henry VIII was Catherine van Aragon. Toen Elizabeth drie jaar oud was werd haar moeder onthoofd wegens beschuldiging van verraad. Toen haar vader stierf werd ze opgevoed door haar stiefmoeder: Henry's zesde echtgenote, Catherine Parr. Elizabeth werd in januari 1559 gekroond tot koningin van Engeland. Haar voorganger was Mary I en haar opvolger was James I. Elizabeth is bekend geworden omdat ze nooit trouwde of kinderen kreeg. Ze wordt dan ook de Virgin Queen genoemd (Nederlands: Maagdelijke koningin). Elizabeth is ongeveer 45 jaar koningin geweest.

De huidige koningin heet ook Elizabeth, Elizabeth II. Ze is geboren in 1926 en is al sinds 1952 koningin. Dat betekent dat ze de oudste koning(in) van het Verenigd Koninkrijk is ooit. Elizabeth is getrouwd met Philip Mountbatten. Ze hebben samen vier kinderen gekregen, waarvan Charles de oudste is. Hij zal haar opvolgen als koning als ze overlijdt, ook al is hij zelf al in de zestig.

Behalve koningin van het Verenigd Koninkrijk, is Elizabeth ook koningin van Canada, Australië, Nieuw-Zeeland, Jamaica, Barbados, de Bahama's, Grenada, Papoea-Nieuw-Guinea, de Salomonseilanden, Tuvalu, Saint Lucia, Saint Vincent en de Grenadines, Antigua en Barbuda, Belize en Saint Kitts en Nevis.

Wist je dat..

• ..In Verenigd Koninkrijk een zwarte kat geluk brengt en een witte kat ongeluk!
• .. Dat het Verenigd Koninkrijk deel uit maakt van de Europese Unie maar geen gebruik maakt van de euro. Zij gebruiken nog steeds de Engelse Pond.
• .. Verenigd Koninkrijk het enige land is in de wereld waar de naam niet van op de postzegel is vermeld.
• .. En natuurlijk dat ze in het Verenigd Koninkrijk links rijden.

Fotogalerij

• 

  Kaart van het Verenigd Koninkrijk

• Verenigd Konkrijk en Ierland sat.jpg

  Een satalietfoto van Ierland en het Verenigd Koninkrijk

• 

  Het paleis van de Britse koningin in Londen, Buckingham Palace

• 

  Een typisch Schots landschap

• Llanfair PG.jpg

  Het dorpje Llanfairpwllgwyngyllgogerychwyrndrobwllllantysiliogogogoch in Wales heeft de langste plaatsnaam van Europa

• 

  Birmingham

• 

  Stonehenge is één van de grootste attracties van het Verenigd Koninkrijk

• 

  Ja, ook dit tropische landschap ligt in het Verenigd Koninkrijk! Het zijn de Kaaimaneilanden in de Caraïben.

Bronnen

• www.landenweb.nl

	Europese Unie
Lidstaten: België · Bulgarije · Cyprus · Denemarken · Duitsland · Estland · Finland · Frankrijk · Griekenland · Hongarije · Ierland · Italië · Kroatië · Letland · Litouwen · Luxemburg · Malta · Nederland · Oostenrijk · Polen · Portugal · Roemenië · Slovenië · Slowakije · Spanje · Tsjechië · Zweden Ultraperifere gebieden: Frankrijk: Frans-Guyana · Guadeloupe · Martinique · Mayotte · Réunion · Saint-Martin Portugal: Azoren · Madeira Spanje: Canarische Eilanden Kandidaat-lidstaten: Albanië · Bosnië en Herzegovina · Moldavië · Montenegro · Noord-Macedonië · Oekraïne · Servië · Turkije

	Landen, afhankelijke gebieden en niet-erkende staten in Europa
Albanië · Andorra · Armenië · Azerbeidzjan · België · Bosnië en Herzegovina · Bulgarije · Cyprus · Denemarken · Duitsland · Estland · Finland · Frankrijk · Georgië · Griekenland · Hongarije · IJsland · Ierland · Italië · Kazachstan · Kroatië · Letland · Liechtenstein · Litouwen · Luxemburg · Malta · Moldavië · Monaco · Montenegro · Nederland · Noord-Macedonië · Noorwegen · Oekraïne · Oostenrijk · Polen · Portugal · Roemenië · Rusland · San Marino · Servië · Slovenië · Slowakije · Spanje · Tsjechië · Turkije · Vaticaanstad · Verenigd Koninkrijk · Wit-Rusland · Zweden · Zwitserland Alle schuine landen liggen ook in een ander werelddeel. Afhankelijke gebieden: Ålandseilanden · Faeröer · Gibraltar · Guernsey · Jan Mayen · Jersey · Man · Spitsbergen Niet-erkende staten: Donetsk · Kosovo · Loegansk · Transnistrië · Tsjetsjenië