2025: verschil tussen versies

Uit Wikikids
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
 
(126 tussenliggende versies door 10 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
−
{{jaaroverzichten}}
+
{{Navigatie 21e eeuw}}
 
{{Infobox jaartelling
 
{{Infobox jaartelling
 
|naam=2025
 
|naam=2025
Regel 10: Regel 10:
 
|Islamitische jaartelling=1447 – 1448
 
|Islamitische jaartelling=1447 – 1448
 
}}
 
}}
−
'''2025''' is een toekomstig jaar dat op [[woensdag]] begint. Op 20 april is het [[Pasen]] en [[Hemelvaartsdag]] valt dan op 29 mei.
+
{{update}}
 +
'''2025''' is een jaartal dat op [[woensdag]] begint volgens de [[christelijke jaartelling]]. Op 20 april is het [[Pasen]] en [[Hemelvaartsdag]] valt dan op 29 mei. 2025 is een [[Jubeljaar]] van de [[katholiek]]en.
  
 
== Gebeurtenissen ==
 
== Gebeurtenissen ==
 +
 +
===Januari===
 +
[[File:Donald_Trump_2nd_Inauguration.jpg|300px|thumb|[[Donald Trump]] wordt beëdigd tot de 47e president van de Verenigde Staten.]]
 +
* 1: [[Roemenië]] en [[Bulgarije]] worden onderdeel van de [[Schengenzone]].
 +
* 1: Het [[homohuwelijk]] wordt legaal in [[Liechtenstein]].
 +
* 12: Zittend president [[Zoran Milanović]] wint de tweede ronde van de Kroatische presidentsverkiezingen. Hij krijgt hierdoor een tweede termijn.
 +
* 18: In de [[Verenigde Staten]] gaat de sociale media-app [[TikTok]] enkele uren op zwart. De app zou één dag verboden in de Verenigde Staten verboden worden. TikTok besloot zijn werkzaamheden in de VS te staken, maar ging enkele uren later toch weer online.
 +
* 20: [[Donald Trump]] wordt beëdigd als de 47e [[president van de Verenigde Staten]].
 +
* 23: In [[Thailand]] wordt het [[homohuwelijk]] legaal.
 +
* 25: Tijdens een [[kunstroof]] in het [[Drents Museum]] in [[Assen]] wordt de waardevolle [[Helm van Coțofenești]] gestolen. De helm is een object uit de periode van de [[Daciërs]] en was geleend van de [[Roemenië|Roemeense]] overheid voor een expositie.
 +
* 26: Zittend president [[Aleksandr Loekasjenko]] wint de presidentsverkiezingen in [[Wit-Rusland]]. Loekasjenko is ruim dertig jaar aan de macht, omdat de verkiezingen vervalst worden.
 +
* 27: De Chinese chatbot [[DeepSeek]] wordt gelanceerd als concurrent van [[ChatGPT]].
 +
* 29: [[Ahmed Hussein al-Sharaa]] wordt aangewezen als tijdelijk president van [[Syrië]] na de val van [[Bashar al-Assad]].
 +
 +
===Februari===
 +
[[File:Visit_of_Bart_De_Wever,_Belgian_Prime_Minister,_to_the_European_Commission.jpg|right|300px|thumb|[[Bart De Wever]] (links) wordt beëdigd tot premier van België. Het is de eerste keer in de Belgische geschiedenis dat een Vlaamse nationalist premier is.]]
 +
* 3: [[Bart De Wever]] wordt benoemd tot de nieuwe premier van [[België]]. De Wever wordt de eerste Vlaams-nationalistische premier van het land. Zijn regering ([[Regering-De Wever]]) bestaat uit de partijen [[Nieuw-Vlaamse Alliantie|N-VA]], [[Christen-Democratisch en Vlaams|CD&V]], [[Vooruit (politieke partij)|Vooruit]], [[Mouvement Réformateur]] en [[Les Engagés (politieke partij)|Les Engagés]].
 +
* 12: De Roemeense president [[Klaus Iohannis]] treedt af. Roemenië is sinds december 2024 in een constitutionele crisis nadat het Hooggerechtshof besloot om de presidentsverkiezingen af te lassen wegens buitenlandse inmenging.
 +
* 13: In de Duitse stad [[München]] rijdt een automobilist in op een massa mensen tijdens een demonstratie. Twee mensen komen om het leven en 39 mensen raakten gewond.
 +
* 19: [[Kroatië]] wordt officieel deel van de [[Europese Economische Ruimte]].
 +
* 23: De [[Duitse Bondsdagverkiezingen]] vinden plaats. De [[Christlich Demokratische Union Deutschlands|Christlich Demokratische Union]] (CDU) van [[Friedrich Merz]] krijgt de meeste zetels, gevolgd door [[Alternative für Deutschland]] (AfD).
 +
* 28: In het [[Witte Huis]] breekt een ruzie tussen de Amerikaanse president Donald Trump en de Oekraïense president [[Volodymyr Zelensky]] uit. Zelensky en Trump zouden een deal over grondstoffen in Oekraïne ondertekenen. Zelensky vertrekt na de ruzie.
  
 
=== Maart ===
 
=== Maart ===
 +
[[File:Partial.Solar.Eclipse.March.jpg|right|300px|thumb|De gedeeltelijke zonsverduistering]]
 +
* 3: De Amerikaanse regering stelt financiële en militaire hulp aan [[Oekraïne]] tijdelijk uit.
 +
* 11: Voormalig president [[Rodrigo Duterte]] van de [[Filipijnen]] wordt opgepakt. Hij moet vervolgens voor het [[Internationaal Strafhof]] verschijnen vanwege misdaden tegen de menselijkheid.
 +
* 14: [[Mark Carney]] van de [[Liberale Partij van Canada|Liberale Partij]] wordt de nieuwe premier van [[Canada]]. Hij volgt [[Justin Trudeau]] op.
 +
* 16: In het Nederlandse [[Valkenburg aan de Geul]] stort de [[Wilhelminatoren (Valkenburg)|Wilhelminatoren]] in. Bij de ineenstorting vallen geen doden of gewonden.
 +
* 18: [[Israël]] voert nieuwe bombardementen op de [[Gazastrook]] uit. Hiermee komt een einde aan het [[staakt-het-vuren]], dat in januari bereikt werd.
 +
* 19: In [[Turkije]] breken grootschalige protesten uit nadat [[Ekrem İmamoğlu]], de burgemeester van [[Istanboel]], gearresteerd werd. Enkele dagen later werd İmamoğlu gekozen tot presidentskandidaat voor de verkiezingen van 2028 voor de [[Republikeinse Volkspartij]] (CHP), de grootste oppositiepartij in het Turks parlement.
 +
* 21: In [[Londen]] vindt een grote stroomuitval plaats op [[Heathrow Airport]]. Als gevolg hiervan worden duizenden vluchten dagenlang gecanceld of uitgesteld.
 +
* 28: In [[Myanmar]] vindt een zware [[aardbeving]] plaats. Minstens 2.900 mensen sterven en 3.100 mensen raken gewond. De shock kan helemaal in [[Bangkok]] in [[Thailand]] gevoeld worden.
 
* 29: Gedeeltelijke zonsverduistering boven [[Afrika]], [[Europa (werelddeel)|Europa]] en noorderljk [[Rusland]].
 
* 29: Gedeeltelijke zonsverduistering boven [[Afrika]], [[Europa (werelddeel)|Europa]] en noorderljk [[Rusland]].
 +
* 31: De [[Caribische gulden]] wordt de nieuwe munteenheid van [[Curaçao]] en [[Sint Maarten (land)|Sint Maarten]]. De munteenheid vervangt de [[Antilliaanse gulden]].
 +
* 31: De Franse politica [[Marine Le Pen]] wordt veroordeeld tot vier jaar gevangenisstraf, waarvan twee jaar voorwaardelijk, vanwege het verduisteren van EU-geld. Ze mag zich ook niet kandidaat stellen voor de Franse presidentsverkiezingen van 2027.
 +
 +
===April===
 +
[[File:Koningsdag_2025_Doetinchem.jpg|right|300px|thumb|De Nederlandse koninklijke familie bezoekt [[Doetinchem]] tijdens Koningsdag]]
 +
* 2: De Amerikaanse president [[Donald Trump]] kondigt een reeks van [[invoerrechten]] op de meeste landen aan naast 10% invoerrechten over alle import.
 +
* 3: De Zuid-Koreaanse president [[Yoon Suk-yeol]] wordt officieel door het hooggerechtshof afgezet. De president riep in december 2024 de noodtoestand uit, waardoor het leger en parlement buiten spel kwamen en burgerlijke vrijheden werden ingetrokken. De actie werd als ondemocratisch gezien.
 +
* 13: De [[wereldtentoonstelling]] in [[Osaka]], [[Japan]] gaat van start.
 +
* 26: De Nederlandse koninklijke familie bezoekt [[Doetinchem]] tijdens [[Koningsdag (Nederland)|Koningsdag]]. Doordat 27 april op een zondag valt, wordt de feestdag één dag eerder gevierd.
 +
* 28: In [[Portugal]] en [[Spanje]] vindt een landelijke [[stroomstoring]] plaats. Ook delen van het zuiden van [[Frankrijk]] worden getroffen.
 +
* 28: In [[Canada]] vinden [[Canadese Lagerhuisverkiezingen 2025|de Lagerhuisverkiezingen]] plaats. De [[Liberale Partij van Canada]] van zittend premier [[Mark Carney]] blijft de grootste partij van het land. De [[Conservatieve Partij van Canada]] volgt als tweede partij.
 +
* 30: [[Oekraïne]] en de [[Verenigde Staten]] tekenen een overeenkomst voor zeldzame mineralen en delfstoffen in de Oekraïense bodem. In ruil daarvoor belooft de VS om te investeren in de Oekraïense wederopbouw en defensie.
 +
 +
===Mei===
 +
[[File:Pope_Leo_XIV_on_the_loggia.jpg|right|300px|thumb|Tijdens het [[conclaaf]] wordt een nieuwe leider van de Rooms-Katholieke Kerk gekozen: [[Paus Leo XIV]]. Hij is de eerste paus die uit de Verenigde Staten komt.]]
 +
[[File:PrepartyES_-_JJ_01.jpg|right|300px|thumb|[[Johannes Pietsch]] (artiestennaam: JJ) uit Oostenrijk wint met het nummer ''Wasted Love'' het [[Eurovisiesongfestival 2025]].]]
 +
* 3: In [[Australië (land)|Australië]] worden de parlementsverkiezingen gehouden. De Labor Party van zittend premier [[Anthony Albanese]] won een meerderheid van de zetels in het parlement. De Liberal/National-coalitie eindigde op de tweede plaats.
 +
* 4: In Roemenië vindt de eerste ronde van de [[Roemeense presidentsverkiezingen 2025|presidentsverkiezingen]] plaats. De verkiezingen werden eerst in 2024 gehouden, maar moesten wegens buitenlandse inmenging opnieuw worden gedaan. [[George Simion]] van de radicaal-rechtse partij AUR krijgt de meeste stemmen. Op de tweede plaats staat de onafhankelijk centristische kandidaat Nicușor Dan. Simion en Dan gaan beide door naar de tweede ronde.
 +
* 5: De Nederlandse premier [[Dick Schoof]] en de Poolse premier [[Donald Tusk]] ontsteken het Bevrijdingsvuur tijdens [[Bevrijdingsdag]] in [[Wageningen (Nederland)|Wageningen]]. Na de toespraak van Schoof gooit een demonstrant een [[rookbom]] op het podium, waarna de premiers van het podium gehaald worden.
 +
* 6: De Duitse politicus [[Friedrich Merz]] (CDU) wordt de [[Bondsdag]] gekozen tot de nieuwe bondskanselier van Duitsland. Zijn regering bestaat uit het CDU, de CSU en de SPD. Merz is de opvolger van [[Olaf Scholz]].
 +
* 6: [[India]] voert een luchtaanval op [[Pakistan]] uit, waarbij 26 Pakistaanse burgers om het leven komen. Als reactie hierop voert Pakistan een dag later luchtaanvallen op het Indiase deel van [[Kashmir]] uit. Drie Indiase burgers komen hierbij om het leven.
 +
* 7-8: In de [[Sixtijnse Kapel]] in [[Vaticaanstad]] vindt het [[conclaaf]] plaats. De [[kardinaal|kardinalen]] kiezen een nieuwe paus na het overlijden van [[paus Franciscus]]. Na twee dagen wordt de Amerikaanse kardinaal Robert Prevost gekozen tot paus. Hij kiest de naam [[paus Leo XIV]].
 +
* 12: De Koerdische [[PKK]] kondigt aan om zichzelf op te heffen en de wapens neer te leggen. De PKK voert sinds 1984 een gewapende strijd in Turkije voor zelfbeschikking en politieke rechten. Verschillende Europese landen hebben de PKK als terroristische organisatie aangemerkt.
 +
* 13-17: In [[Bazel (Zwitserland)|Bazel]], [[Zwitserland]] wordt het [[Eurovisiesongfestival 2025]] gehouden. Het festival wordt gewonnen door de Oostenrijkse deelnemer [[Johannes Pietsch|JJ]]. Hij won met het nummer ''[[Wasted Love]]''.
 +
* 17: [[Israël]] begint aan een nieuw grondoffensief in de [[Gazastrook]]. Israël zegt "operationele controle" over de Gazastrook te willen, maar veel experts zeggen dat het doel een inname van de Gazastrook is. Het offensief wordt bekritiseerd door verschillende landen.
 +
* 18: In de tweede ronde van de [[Roemeense presidentsverkiezingen 2025|Roemeense presidentsverkiezingen]] behaalt de gematigde liberaal [[Nicușor Dan]] 54% van de stemmen. Hij wint de verkiezingen van de radicaal-rechtse kandidaat [[George Simion]].
 +
* 18: In [[Polen]] wordt de eerste ronde van de presidentsverkiezingen gehouden. Geen van de kandidaten behaald 50%, waardoor een tweede ronde gehouden zal worden. De gematigde kandidaat [[Rafal Trzaskowski]] ([[Burgerplatform (Polen)|Burgerplatform]]) en de rechts-conservatieve [[Karol Nawrocki]] (onafhankelijk, gesteund door [[Recht en Rechtvaardigheid]]) zullen het in die ronde tegen elkaar opnemen.
 +
* 18: In [[Portugal]] wint de centrumrechtse partij [[Aliança Democrática]] (AD) van premier [[Luís Montenegro]] de parlementsverkiezingen. De sociaaldemocratische [[Partido Socialista]] (PS) krijgt een groot verlies te verduren, terwijl de radicaal-rechtse partij [[Chega]] een record aantal zetels behaalt.
 +
* 25: In [[Suriname]] vinden de [[Surinaamse parlementsverkiezingen 2025|parlementsverkiezingen]] plaats. De [[Nationale Democratische Partij (Suriname)|Nationale Democratische Partij]] (NDP) van [[Jennifer Geerlings-Simons]] werd de grootste partij met 18 zetels. De [[Vooruitstrevende Hervormingspartij]] (VHP) van zittend president [[Chan Santokhi]] werd tweede met 17 zetels.
 +
* 26: In de Britse stad [[Liverpool]] rijdt een automobilist in op een zegeparade van voetbalclub [[Liverpool FC]]. Bij het drama raakten 65 mensen gewond. De automobilist werd opgepakt en was onder de invloed van drugs.
 +
* 31: In München wordt de finale van de Champions League gehouden. Paris Saint-Germain (PSG) won met 5-0 van Inter Milaan.
 +
 +
===Juni===
 +
[[File:CA_Guard_and_protestors,_June_2025.jpg|right|300px|thumb|De protesten in [[Los Angeles]] met op de achtergrond de [[Nationale Garde]].]]
 +
[[File:NATO_Summit_2025_(54611755854).jpg|right|300px|thumb|Wereldleiders tijdens de NAVO-top in [[Den Haag]].]]
 +
* 1: Telstar promoveert naar de [[Eredivisie]] nadat ze hebben gewonnen tegen  [[Willem II (voetbalclub)|Willem II]] met 3-1.
 +
* 1: In Polen wordt de tweede ronde van de presidentsverkiezingen gehouden. De verkiezingen werden gewonnen door de rechts-conservatieve kandidaat [[Karol Nawrocki]] won met 50,89% van de stemmen; de liberale kandidaat [[Rafał Trzaskowski]] eindigde op de tweede plaats.
 +
* 3: [[Geert Wilders]] kondigt aan dat de [[Partij voor de Vrijheid]] (PVV) uit het [[kabinet-Schoof]] stapt. Hierdoor viel het kabinet later op de dag.
 +
* 3: In [[Zuid-Korea]] worden vervroegde presidentsverkiezingen gehouden na de afzetting van president [[Yoon Suk-yeol]]. [[Lee Jae-myung]] van de [[Minju-partij]] won de verkiezingen met 49,4% van de stemmen.
 +
* 6-heden: In [[Los Angeles]], [[Californië]] breken massale protesten uit nadat de [[U.S. Immigration and Customs Enforcement]] (ICE) (vermoedelijke) illegale immigranten arresteerde. In reactie federaliseerde president Donald Trump de [[Nationale Garde]]. Trumps beslissing kreeg kritiek van critici, waaronder gouverneur [[Gavin Newsom]], die het een autoritaire beslissing noemden.
 +
* 9: Het Israëlisch leger houdt de het schip ''Madleen'' van de Gaza Freedom Flotilla tegen. Aan boord van het schip waren verschillende internationale activisten aanwezig, waaronder [[Greta Thunberg]], om aandacht te vragen voor de humanitaire crisis in de [[Gazastrook]].
 +
* 10: In het Oostenrijkse [[Graz]] vindt een [[schietpartij]] plaats. Er vallen 10 doden en 12 gewonden.
 +
* 12: [[Boeing 787-8]] van [[Air India]] stort kort na het opstijgen neer op woonwijk in [[Ahmedabad (stad)|Ahmedabad]]. Alle 241 passagiers en bemanningsleden komen om. 1 passagiersoverleeft de crash. Hoeveel doden er in de woonwijk zijn omgekomen is dan nog niet bekend. Het toestel was onderweg naar Londen.
 +
* 13: Israëlische bommenwerpers bestoken [[Iran|Iraanse]] nucleaire doelen. Enkele wetenschappers en hooggeplaatste militairen komen daar bij om. Iran beantwoordt met aanvallen op Israël met zo'n 100 drones.
 +
* 14: In de [[Verenigde Staten]] breken in 2.100 steden de ''No Kings''-protesten uit. De protesten zijn gericht tegen [[Donald Trump]]. De demonstranten proberen met de protesten de aandacht af te leiden van de militaire parade van Trump in [[Washington D.C.]]
 +
* 22: De Verenigde Staten bombardeerden drie nucleaire sites in Iran. Eén dag later voert Iran een vergeldingsactie uit door raketten op een Amerikaanse basis in [[Qatar]] af te vuren.
 +
* 24-25: Op het [[World Forum]] in [[Den Haag]] vindt een samenkomst van de [[Noord-Atlantische Verdragsorganisatie|NAVO]] plaats. Vertegenwoordigers van de NAVO-lidstaten en bondgenoten bespreken onder andere de oorlog in Oekraïne en de verhoging van het defensiebudget.
 +
* 27: [[Congo-Kinshasa]] en [[Rwanda]] bereiken een vredesbestand. De twee landen hadden sinds 2022 een gewapend conflict.
 +
* 28-02: Nederland gaat gebukt onder een [[hittegolf]]. Het [[Nationaal hitteplan]] wordt in werking gesteld.
 +
* 30: De [[Wereldgezondheidsorganisatie]] verklaart dat [[Suriname]] officieel vrij van [[malaria]] is. Het land werkte al zo'n 60 jaar om de ziekte uit te roeien.
 +
 +
===Juli===
 +
[[File:Flooding_of_the_Guadalupe_River_near_Kerrville,_Texas_in_2025.jpg|right|300px|thumb|De overstromingen in [[Texas]]]]
 +
* 1: In [[Thailand]] wordt premier [[Paetongtarn Shinawatra]] door het Grondwettelijk Hof geschorst. Shinawatra had in een telefoongesprek met [[Hun Sen]], voormalig premier van [[Cambodja]], kritiek op het Thaise leger geuit. Thailand en Cambodja hebben een grensconflict. Het Grondwettelijk Hof heeft een lange traditie van ingrijpen in de Thaise politiek.
 +
* 4-7: In de Amerikaanse staat [[Texas]] vindt een grote overstroming plaats. Er vallen 134 doden.
 +
* 13: In [[Syrië]] breken rellen uit tussen de [[Druzen]] en [[Bedoeïenen]].
 +
* 15: In Israël valt de regering van premier [[Benjamin Netanyahu]]. Twee ultraorthodoxe partijen stappen uit de regering over het besluit om de [[dienstplicht]] uit te breiden naar orthodoxe studenten.
 +
* 15: In het [[Brussel Hoofdstedelijk Gewest]] mislukken nieuwe onderhandelingen voor een regering. Eén jaar na de verkiezingen heeft het gewest nog altijd geen regering.
 +
* 16: [[Jennifer Geerlings-Simons]] wordt beëdigd tot president van [[Suriname]]. Zij is de eerste vrouwelijke president van het land.
 +
* 16: [[Israël]] voert luchtaanvallen op de [[Syrië|Syrische]] hoofdstad [[Damascus]] uit.
 +
* 16: Het hoofdpodium van dancefestival [[Tomorrowland]] in de plaats [[Boom (België)|Boom]] bij [[Antwerpen (stad)|Antwerpen]] brand volledig af. Desondanks gaat het festival zelf door.
 +
* 20: Op de avond voor de [[nationale feestdag van België|nationale feestdag]] spreekt de Belgische koning [[Filip I van België|Filip]] zich uit tegen het geweld in Gaza tijdens een televisiespeech. De koning noemt de situatie "een schande voor de mensheid".
 +
* 21: Een brief van 25 westerse landen roept op om de oorlog in de [[Gazastrook]] onmiddellijk te beëindigen. De brief wordt ondertekent door ministers van Buitenlandse Zaken uit onder meer [[België]], [[Nederland]], [[Frankrijk]], het [[Verenigd Koninkrijk]], [[Canada]], [[Australië (land)|Australië]] en [[Japan]]. [[Duitsland]] en de [[Verenigde Staten]] sluiten zich niet aan bij het statement.
 +
* 23: Het [[Internationaal Gerechtshof]] oordeelt dat landen elkaar kunnen aanklagen over de gevolgen van [[klimaatverandering]] en de uitstoot van [[broeikasgas]]sen.
 +
* 24: De Franse president [[Emmanuel Macron]] maakt bekend dat Frankrijk [[Staat Palestina|Palestina]] als land gaat erkennen. In de dagen hierna besluiten andere westerse landen dat ook op korte termijn (op voorwaarde) te doen, waaronder [[Canada]], [[Portugal]] en het [[Verenigd Koninkrijk]]. In België en Nederland vinden er discussies en maatregelen tegen Israël plaats. Ook besluiten verschillende landen voedselhulp te geven aan de Gazastrook.
 +
* 28: [[Cambodja]] en [[Thailand]] bereiken een [[wapenstilstand]] over hun grensconflict. De wapenstilstand wordt bereikt na bemiddeling door de premier van [[Maleisië]].
 +
* 30: Op het Russische schiereiland [[Kamtsjatka]] vindt een [[aardbeving]] plaats. De beving heeft een kracht van 8,8 op de [[schaal van Richter]]. Ook veroorzaakte de aardbeving een [[tsunami]] op de [[Stille Oceaan]] die in [[Japan]] en [[Hawaï]] waargenomen wordt.
 +
 +
===Augustus===
 +
[[Bestand:President_Donald_Trump_hosts_a_multilateral_meeting_with_President_Volodymyr_Zelenskyy_of_Ukraine_and_European_leaders_(54731808486).jpg|right|300px|thumb|In [[Washington D.C.]] vinden vervolggesprekken plaats tussen de Amerikaanse president [[Donald Trump]], de Oekraïense president [[Volodymyr Zelensky]] en verschillende Europese leiders na het gesprek tussen Trump en Poetin.]]
 +
* 4: 1200 [[rabbijn]]en spreken zich wereldwijd uit tegen de Israëlische regering in een [[open brief]]. Zij roepen de regering op om honger niet als wapen te gebruiken en humanitaire hulp in de Gazastrook toe te laten.
 +
* 5-15: In het Zwitserse [[Genève (stad)|Genève]] wordt onderhandeld voor een [[wereldwijd verdrag over plasticvervuiling]]. 175 landen nemen deel aan het overleg. De onderhandelingen mislukken, waardoor men niet tot een besluit komt. Verschillende olieproducerende landen liggen dwars.
 +
* 8: Het Israëlische veiligheidskabinet keurt het plan van premier [[Benjamin Netanyahu]] goed om [[Gaza (stad)|Gaza-Stad]] te bezetten. De Israëlische premier pleitte een dag eerder om de gehele [[Gazastrook]] te bezetten.
 +
* 8: De Nederlandse voetbalclub [[SBV Vitesse]] uit [[Arnhem]] verliest definitief de proflicentie. De [[KNVB]] had die op 11 juli ingetrokken, maar de club startte een rechtszaak tegen de beslissing. De rechter geeft de KNVB gelijk.
 +
* 8: [[Armenië]] en [[Azerbeidzjan]] tekenen in het [[Witte Huis]] een vredesverdrag. Het verdrag is bedoeld om een einde te maken aan het conflict in [[Nagorno-Karabach]].
 +
* 11: In [[Nederland]] vindt een groot [[datalek]] van het [[bevolkingsonderzoek]] naar [[borstkanker]] plaats. De gegevens van bijna een half miljoen personen worden gestolen tijdens een hack. Later in de maand wordt bekend dat nog veel meer personen slachtoffer zijn van de hack van Hackersgroep Nova, waarschijnlijk afkomstig uit Rusland. Zaken als testuitslagen, adressen en de [[Burgerservicenummer|BSN-nummers]] zijn als het ware op straat komen te liggen.
 +
*15: In [[Anchorage]] in de Amerikaanse staat [[Alaska]] vindt een ontmoeting plaats tussen de Amerikaanse president [[Donald Trump]] en de Russische president [[Vladimir Poetin]]. De twee staatshoofden spreken over een mogelijke vrede/mogelijk einde aan de [[Russische invasie van Oekraïne sinds 2022|oorlog in Oekraïne]]. De Oekraïense president [[Volodymyr Zelensky]] wordt niet uitgenodigd.
 +
*20-24: In [[Amsterdam]] vindt de tiende editie van [[Sail]] plaats. Het evenement trekt ongeveer 2,5 miljoen bezoekers.
 +
*22: In Nederland stapt [[Nieuw Sociaal Contract]] (NSC) uit [[kabinet-Schoof]]. NSC is de tweede partij die uit het kabinet stapt. Enkele maanden daarvoor had de PVV al de regering verlaten.
 +
 +
===September===
 +
[[File:Así_fue_el_accidente_de_un_funicular_en_Lisboa.png|right|300px|thumb|De nasleep van de ontsporing van de [[Elevador da Glória]] in [[Lissabon]].]]
 +
*1: In de Chinese stad [[Tianjin]] vindt een ontmoeting van de [[Shanghai Cooperation Organisation]] (SCO) tussen staatshoofden van verschillende landen in Azië plaats. Onder andere de Chinese president [[Xi Jinping]], de Russische president [[Vladimir Poetin]] en de Indiase president [[Narenda Modi]] zijn aanwezig tijdens de top.
 +
*2: De Belgische federale regering wendt een politieke crisis over de crisis in de [[Gazastrook]] af. De regeringspartijen gaan akkoord met maatregelen tegen Israël en [[Hamas]]. Ook zal België [[Staat Palestina|Palestina]] onder voorwaarden erkennen.
 +
*4: In de [[Portugal|Portugese]] hoofdstad [[Lissabon]] schiet een tram van de [[Elevador da Glória]] van de kabel. Het voertuig stortte vervolgens naar beneden en crashte in een gebouw. 16 mensen kwamen om het leven en 21 mensen raakten zwaargewond.
 +
*8: In [[Noorwegen]] vinden verkiezingen plaats. De centrumlinkse [[Arbeiderpartiet]] van zittend premier [[Jonas Gahr Støre]] blijft de grootste partij en behoudt zijn meerderheid met linkse partijen. De rechts-populistische [[Fremskrittspartiet]] wordt de tweede partij.
 +
*8: De Franse premier [[François Bayrou]] verliest een vertrouwensstemming in het Franse parlement. Zijn regering valt en moet hij moet aftreden. Bayrou is de vierde premier van Frankrijk in iets meer dan een jaar tijd. Sinds de parlementsverkiezingen van 2024 is het parlement tot op het bot verdeeld.
 +
*8-heden: In [[Nepal]] breken grootschalige protesten uit nadat de regering aankondigt verschillende sociale mediaplatforms te verbieden. De protesten richten zich ook tegen [[corruptie]] en de [[sociale ongelijkheid]].
 +
*9: De 80e sessie van de [[Algemene Vergadering van de Verenigde Naties]] gaat van start in [[New York City]].
 +
*9: [[Israël]] voert een luchtaanval uit op het leiderschap van [[Hamas]] in [[Doha]], [[Qatar]].
 +
*10: Tijdens een bijeenkomst op de [[Utah Valley University]] wordt de Amerikaanse activist [[Charlie Kirk]] neergeschoten. Kirk overlijdt later aan zijn verwondingen.
 +
*21: Gedeeltelijke zonsverduistering boven de zuidelijke [[Stille Oceaan]], [[Nieuw-Zeeland]] en het [[zuidpoolgebied]].
 +
 +
===Oktober===
 +
*3: Groothertog [[Henri van Luxemburg]] treedt af. Hij wordt vervangen door zijn zoon, kroonprins [[Guillaume van Luxemburg (1981)|Guillaume]].
 +
*3-4: In [[Tsjechië]] vinden verkiezingen plaats.
 +
*26: In [[Argentinië]] vinden verkiezingen plaats.
 +
*29: In [[Nederland]] vinden de [[Tweede Kamerverkiezingen 2025]] plaats.
 +
 +
===November===
 +
*16: In [[Chili]] vinden verkiezingen plaats.
 +
*22: In [[Johannesburg]], [[Zuid-Afrika]] vindt een top van de [[Groep van 20|G20]] plaats.
 +
 +
===December===
 +
*13: Het [[Junior Eurovisiesongfestival]] wordt gehouden in [[Tbilisi]], [[Georgië]].
  
−
=== September ===
+
==Overleden==
−
* 21: Gedeeltelijke zonsverduistering boven de zuidelijke [[Stille Oceaan]], [[Nieuw-Zeeland]] en het [[zuidpoolgebied]].
+
* [[Jean-Marie Le Pen]] (96 jaar), Frans politicus en vader van [[Marine Le Pen]].
 +
*[[David Lynch]] (78 jaar), Amerikaans regisseur en acteur.
 +
*[[Ron Brandsteder]] (74 jaar), Nederlands zanger, presentator en acteur.
 +
*[[Michelle Trachtenberg]] (39 jaar), Amerikaans actrice.
 +
*[[Dieuwertje Blok]] (67 jaar), Nederlands [[presentator|presentatrice]].
 +
*[[Rob de Nijs]] (82 jaar), Nederlands [[zanger]].
 +
*[[Loretta Schrijver]] (68 jaar), Nederlands presentatrice en nieuwslezeres.
 +
*[[Danny Verbiest]] (79 jaar), Belgisch acteur, poppenspeler en medeoprichter van [[Studio 100]].
 +
*[[Paus Franciscus]] (88 jaar), leider van de [[Rooms-Katholieke Kerk]].
 +
*[[Jan Terlouw]] (93 jaar), Nederlands [[kinderboekenschrijver]] en [[D66]]-leider.
 +
*[[Hans Wiegel]] (83 jaar), Commissaris van de Koningin van Friesland, [[VVD]]-leider.
 +
*[[Diogo Jota]] (28 jaar), Portugees voetballer.
 +
* [[Rinus Israël]], ook bekend als ''IJzeren Rinus'' (83 jaar), Nederlands profvoetballer, trainer en [[Feyenoord]]-icoon.
 +
*[[Malcolm-Jamal Warner]] (54 jaar), Amerikaans acteur.
 +
*[[Ozzy Osbourne]] (76 jaar), Engelse singer-songwriter.
 +
*[[George Kooymans]] (77 jaar), Nederlands zanger en gitarist van de [[Golden Earring]].
 +
*[[Hulk Hogan]] (71 jaar), Amerikaans acteur en worstelaar.
 +
*[[Hüseyin Cahit Ölmez]] (62 jaar), Nederlands-Turks acteur.
 +
*[[Jim Lovell]] (97 jaar), Amerikaans astronaut.
 +
*[[Kars Veling]] (77 jaar), Nederlands politicus en voormalig partijleider van [[ChristenUnie]].
 +
*[[Giorgio Armani]] (91 jaar), Italiaans modeontwerper en oprichter van modemerk [[Armani]].
 +
*[[Charlie Kirk]] (31 jaar), Amerikaans activist, mediapersoonlijkheid en oprichter van Turning Point USA.  
  
 +
[[Fr:2025]]
 
[[Categorie:Jaaroverzicht]]
 
[[Categorie:Jaaroverzicht]]
 +
[[Categorie:2025]]
 +
[[Nl:2025]]

Huidige versie van 10 sep 2025 om 23:05

20e eeuw – 21e eeuw – 22e eeuw

2001 – 2002 – 2003 – 2004 – 2005 – 2006 – 2007 – 2008 – 2009 – 2010
2011 – 2012 – 2013 – 2014 – 2015 – 2016 – 2017 – 2018 – 2019 – 2020
2021 – 2022 – 2023 – 2024 – 2025 – 2026 – 2027 – 2028 – 2029 – 2030

2025
Jaren 2024 - 2025 - 2026
Latijnse jaartelling MMDCCLXXVIII
Chinese jaartelling 4721 – 4722
辛辰 – 壬巳
Armeense jaartelling 1474-1475
ԹՎ ՌՆՀԴ – ՌՆՀԵ
Ethiopische jaartelling 2017 – 2018
Hebreeuwse jaartelling 5785 – 5786
Indische jaartelling 1947 – 1948
Islamitische jaartelling 1447 – 1448
Nieuws.gif
Verouderd?
Dit artikel bevat gegevens die verouderd kunnen zijn, zoals het aantal abonnees van een YouTuber.
De informatie in dit artikel kan dus al snel verouderd zijn!
Je wordt uitgenodigd op bewerk te klikken om dit artikel aan te vullen.

2025 is een jaartal dat op woensdag begint volgens de christelijke jaartelling. Op 20 april is het Pasen en Hemelvaartsdag valt dan op 29 mei. 2025 is een Jubeljaar van de katholieken.

Gebeurtenissen

Januari

Donald Trump wordt beëdigd tot de 47e president van de Verenigde Staten.

Februari

Bart De Wever (links) wordt beëdigd tot premier van België. Het is de eerste keer in de Belgische geschiedenis dat een Vlaamse nationalist premier is.

Maart

De gedeeltelijke zonsverduistering

April

De Nederlandse koninklijke familie bezoekt Doetinchem tijdens Koningsdag

Mei

Tijdens het conclaaf wordt een nieuwe leider van de Rooms-Katholieke Kerk gekozen: Paus Leo XIV. Hij is de eerste paus die uit de Verenigde Staten komt.
Johannes Pietsch (artiestennaam: JJ) uit Oostenrijk wint met het nummer Wasted Love het Eurovisiesongfestival 2025.
  • 3: In Australië worden de parlementsverkiezingen gehouden. De Labor Party van zittend premier Anthony Albanese won een meerderheid van de zetels in het parlement. De Liberal/National-coalitie eindigde op de tweede plaats.
  • 4: In Roemenië vindt de eerste ronde van de presidentsverkiezingen plaats. De verkiezingen werden eerst in 2024 gehouden, maar moesten wegens buitenlandse inmenging opnieuw worden gedaan. George Simion van de radicaal-rechtse partij AUR krijgt de meeste stemmen. Op de tweede plaats staat de onafhankelijk centristische kandidaat Nicușor Dan. Simion en Dan gaan beide door naar de tweede ronde.
  • 5: De Nederlandse premier Dick Schoof en de Poolse premier Donald Tusk ontsteken het Bevrijdingsvuur tijdens Bevrijdingsdag in Wageningen. Na de toespraak van Schoof gooit een demonstrant een rookbom op het podium, waarna de premiers van het podium gehaald worden.
  • 6: De Duitse politicus Friedrich Merz (CDU) wordt de Bondsdag gekozen tot de nieuwe bondskanselier van Duitsland. Zijn regering bestaat uit het CDU, de CSU en de SPD. Merz is de opvolger van Olaf Scholz.
  • 6: India voert een luchtaanval op Pakistan uit, waarbij 26 Pakistaanse burgers om het leven komen. Als reactie hierop voert Pakistan een dag later luchtaanvallen op het Indiase deel van Kashmir uit. Drie Indiase burgers komen hierbij om het leven.
  • 7-8: In de Sixtijnse Kapel in Vaticaanstad vindt het conclaaf plaats. De kardinalen kiezen een nieuwe paus na het overlijden van paus Franciscus. Na twee dagen wordt de Amerikaanse kardinaal Robert Prevost gekozen tot paus. Hij kiest de naam paus Leo XIV.
  • 12: De Koerdische PKK kondigt aan om zichzelf op te heffen en de wapens neer te leggen. De PKK voert sinds 1984 een gewapende strijd in Turkije voor zelfbeschikking en politieke rechten. Verschillende Europese landen hebben de PKK als terroristische organisatie aangemerkt.
  • 13-17: In Bazel, Zwitserland wordt het Eurovisiesongfestival 2025 gehouden. Het festival wordt gewonnen door de Oostenrijkse deelnemer JJ. Hij won met het nummer Wasted Love.
  • 17: Israël begint aan een nieuw grondoffensief in de Gazastrook. Israël zegt "operationele controle" over de Gazastrook te willen, maar veel experts zeggen dat het doel een inname van de Gazastrook is. Het offensief wordt bekritiseerd door verschillende landen.
  • 18: In de tweede ronde van de Roemeense presidentsverkiezingen behaalt de gematigde liberaal Nicușor Dan 54% van de stemmen. Hij wint de verkiezingen van de radicaal-rechtse kandidaat George Simion.
  • 18: In Polen wordt de eerste ronde van de presidentsverkiezingen gehouden. Geen van de kandidaten behaald 50%, waardoor een tweede ronde gehouden zal worden. De gematigde kandidaat Rafal Trzaskowski (Burgerplatform) en de rechts-conservatieve Karol Nawrocki (onafhankelijk, gesteund door Recht en Rechtvaardigheid) zullen het in die ronde tegen elkaar opnemen.
  • 18: In Portugal wint de centrumrechtse partij Aliança Democrática (AD) van premier Luís Montenegro de parlementsverkiezingen. De sociaaldemocratische Partido Socialista (PS) krijgt een groot verlies te verduren, terwijl de radicaal-rechtse partij Chega een record aantal zetels behaalt.
  • 25: In Suriname vinden de parlementsverkiezingen plaats. De Nationale Democratische Partij (NDP) van Jennifer Geerlings-Simons werd de grootste partij met 18 zetels. De Vooruitstrevende Hervormingspartij (VHP) van zittend president Chan Santokhi werd tweede met 17 zetels.
  • 26: In de Britse stad Liverpool rijdt een automobilist in op een zegeparade van voetbalclub Liverpool FC. Bij het drama raakten 65 mensen gewond. De automobilist werd opgepakt en was onder de invloed van drugs.
  • 31: In München wordt de finale van de Champions League gehouden. Paris Saint-Germain (PSG) won met 5-0 van Inter Milaan.

Juni

De protesten in Los Angeles met op de achtergrond de Nationale Garde.
Wereldleiders tijdens de NAVO-top in Den Haag.
  • 1: Telstar promoveert naar de Eredivisie nadat ze hebben gewonnen tegen Willem II met 3-1.
  • 1: In Polen wordt de tweede ronde van de presidentsverkiezingen gehouden. De verkiezingen werden gewonnen door de rechts-conservatieve kandidaat Karol Nawrocki won met 50,89% van de stemmen; de liberale kandidaat Rafał Trzaskowski eindigde op de tweede plaats.
  • 3: Geert Wilders kondigt aan dat de Partij voor de Vrijheid (PVV) uit het kabinet-Schoof stapt. Hierdoor viel het kabinet later op de dag.
  • 3: In Zuid-Korea worden vervroegde presidentsverkiezingen gehouden na de afzetting van president Yoon Suk-yeol. Lee Jae-myung van de Minju-partij won de verkiezingen met 49,4% van de stemmen.
  • 6-heden: In Los Angeles, Californië breken massale protesten uit nadat de U.S. Immigration and Customs Enforcement (ICE) (vermoedelijke) illegale immigranten arresteerde. In reactie federaliseerde president Donald Trump de Nationale Garde. Trumps beslissing kreeg kritiek van critici, waaronder gouverneur Gavin Newsom, die het een autoritaire beslissing noemden.
  • 9: Het Israëlisch leger houdt de het schip Madleen van de Gaza Freedom Flotilla tegen. Aan boord van het schip waren verschillende internationale activisten aanwezig, waaronder Greta Thunberg, om aandacht te vragen voor de humanitaire crisis in de Gazastrook.
  • 10: In het Oostenrijkse Graz vindt een schietpartij plaats. Er vallen 10 doden en 12 gewonden.
  • 12: Boeing 787-8 van Air India stort kort na het opstijgen neer op woonwijk in Ahmedabad. Alle 241 passagiers en bemanningsleden komen om. 1 passagiersoverleeft de crash. Hoeveel doden er in de woonwijk zijn omgekomen is dan nog niet bekend. Het toestel was onderweg naar Londen.
  • 13: Israëlische bommenwerpers bestoken Iraanse nucleaire doelen. Enkele wetenschappers en hooggeplaatste militairen komen daar bij om. Iran beantwoordt met aanvallen op Israël met zo'n 100 drones.
  • 14: In de Verenigde Staten breken in 2.100 steden de No Kings-protesten uit. De protesten zijn gericht tegen Donald Trump. De demonstranten proberen met de protesten de aandacht af te leiden van de militaire parade van Trump in Washington D.C.
  • 22: De Verenigde Staten bombardeerden drie nucleaire sites in Iran. Eén dag later voert Iran een vergeldingsactie uit door raketten op een Amerikaanse basis in Qatar af te vuren.
  • 24-25: Op het World Forum in Den Haag vindt een samenkomst van de NAVO plaats. Vertegenwoordigers van de NAVO-lidstaten en bondgenoten bespreken onder andere de oorlog in Oekraïne en de verhoging van het defensiebudget.
  • 27: Congo-Kinshasa en Rwanda bereiken een vredesbestand. De twee landen hadden sinds 2022 een gewapend conflict.
  • 28-02: Nederland gaat gebukt onder een hittegolf. Het Nationaal hitteplan wordt in werking gesteld.
  • 30: De Wereldgezondheidsorganisatie verklaart dat Suriname officieel vrij van malaria is. Het land werkte al zo'n 60 jaar om de ziekte uit te roeien.

Juli

De overstromingen in Texas

Augustus

In Washington D.C. vinden vervolggesprekken plaats tussen de Amerikaanse president Donald Trump, de Oekraïense president Volodymyr Zelensky en verschillende Europese leiders na het gesprek tussen Trump en Poetin.
  • 4: 1200 rabbijnen spreken zich wereldwijd uit tegen de Israëlische regering in een open brief. Zij roepen de regering op om honger niet als wapen te gebruiken en humanitaire hulp in de Gazastrook toe te laten.
  • 5-15: In het Zwitserse Genève wordt onderhandeld voor een wereldwijd verdrag over plasticvervuiling. 175 landen nemen deel aan het overleg. De onderhandelingen mislukken, waardoor men niet tot een besluit komt. Verschillende olieproducerende landen liggen dwars.
  • 8: Het Israëlische veiligheidskabinet keurt het plan van premier Benjamin Netanyahu goed om Gaza-Stad te bezetten. De Israëlische premier pleitte een dag eerder om de gehele Gazastrook te bezetten.
  • 8: De Nederlandse voetbalclub SBV Vitesse uit Arnhem verliest definitief de proflicentie. De KNVB had die op 11 juli ingetrokken, maar de club startte een rechtszaak tegen de beslissing. De rechter geeft de KNVB gelijk.
  • 8: Armenië en Azerbeidzjan tekenen in het Witte Huis een vredesverdrag. Het verdrag is bedoeld om een einde te maken aan het conflict in Nagorno-Karabach.
  • 11: In Nederland vindt een groot datalek van het bevolkingsonderzoek naar borstkanker plaats. De gegevens van bijna een half miljoen personen worden gestolen tijdens een hack. Later in de maand wordt bekend dat nog veel meer personen slachtoffer zijn van de hack van Hackersgroep Nova, waarschijnlijk afkomstig uit Rusland. Zaken als testuitslagen, adressen en de BSN-nummers zijn als het ware op straat komen te liggen.
  • 15: In Anchorage in de Amerikaanse staat Alaska vindt een ontmoeting plaats tussen de Amerikaanse president Donald Trump en de Russische president Vladimir Poetin. De twee staatshoofden spreken over een mogelijke vrede/mogelijk einde aan de oorlog in Oekraïne. De Oekraïense president Volodymyr Zelensky wordt niet uitgenodigd.
  • 20-24: In Amsterdam vindt de tiende editie van Sail plaats. Het evenement trekt ongeveer 2,5 miljoen bezoekers.
  • 22: In Nederland stapt Nieuw Sociaal Contract (NSC) uit kabinet-Schoof. NSC is de tweede partij die uit het kabinet stapt. Enkele maanden daarvoor had de PVV al de regering verlaten.

September

De nasleep van de ontsporing van de Elevador da Glória in Lissabon.

Oktober

November

December

Overleden

Afkomstig van Wikikids , de interactieve Nederlandstalige Internet-encyclopedie voor en door kinderen. "https://wikikids.nl/index.php?title=2025&oldid=970968"