TikTok
Werk in uitvoering! Aan dit artikel wordt de komende uren of dagen nog gewerkt. Belangrijk: Laat dit sjabloon niet langer staan dan nodig is, anders ontmoedig je anderen om het artikel te verbeteren. De maximale houdbaarheid van dit sjabloon is twee weken na de laatste bewerking aan het artikel. Kijk in de geschiedenis of je het artikel kunt bewerken zonder een bewerkingsconflict te veroorzaken. Toelichting: Update |
Dit artikel is nog niet af. |
De informatie in dit artikel kan dus al snel verouderd zijn! |
TikTok | |
Het logo van TikTok | |
Ontwikkelaar | ByteDance |
Land van herkomst | China |
Releasedatum | September 2016 (Douyin) September 2017 (TikTok) |
Gebruikers | Oktober 2020: Nederland 4,5 miljoen België 3 miljoen |
Soort platform | Sociale media, korte filmpjes |
Portaal IT |
TikTok is een Chinese sociale media-app. Oorspronkelijk was het platform bedoeld voor het bekijken en delen van video's. Inmiddels is het ook mogelijk om foto's via het platform te delen. De posts staat in verschillende categorieën, zoals Vlog, Style, Comedy, Sport, Dieren of complete Videoclips. TikTok wordt vergeleken met het voormalige platform Vine.
De app werd in 2016 door ByteDance gelanceerd in China onder de naam Douyin (抖音). De internationale versie van Douyin, TikTok, ontstond in 2017. Douyin en TikTok zijn vergelijkbaar, maar zijn ook gescheiden platforms. Kort na de lancering kocht ByteDance ook de app musical.ly. Op 2 augustus 2018 ging musical.ly op in TikTok. Hierdoor groeide het platform enorm.
Wereldwijd is TikTok een van de meest gebruikte sociale mediaplatforms. De app heeft meer dan 1.000.000.000 maandelijkse actieve gebruikers. In Nederland zijn er meer dan 4,5 miljoen actieve gebruikers en in België 3 miljoen. De app is voornamelijk populair onder tieners en twintigers.
Geschiedenis
Lancering
In 2012 richtte Zhang Yiming het bedrijf ByteDance op. Dat is het moederbedrijf van TikTok. Bytedance lanceerde in september 2016 de app Douyin. Douyin heeft hetzelfde concept als TikTok, maar is alleen beschikbaar in China. Douyin is dus eigenlijk de Chinese versie van TikTok. Tiktok en Douyin zijn gescheiden platforms. Het is niet mogelijk voor gebruikers van beide apps om met elkaar te communiceren. Tussen Douyin en Tiktok zitten wel enkele verschillen. Zo heeft TikTok vrij jonge gebruikers, terwijl Douyin ook populair is onder ouderen. Ook kan men via Douyin dingen kopen en hotels boeken.[1]
TikTok is de internationale versie van Douyin bedoeld voor gebruikers buiten China. ByteDance lanceerde de app in september 2017. TikTok volgde na het succes van Douyin in China.[2] Douyin en TikTok zijn gescheiden platforms vanwege de censuur in China. Op die manier heeft de Chinese overheid meer controle over de app.[3]
Overname van musical.ly
Een maand na de oprichting kocht ByteDance concurrent musical.ly. Musical.ly was ook een Chinese app die sinds 2014 bestond. Die app was al populair in verschillende landen. Gebruikers van musical.ly konden korte video's opnemen waarin zij playbackten op bekende liedjes. De app had toentertijd zo'n 200 miljoen gebruikers.[4]
In 2018 besloot ByteDance de apps samen te voegen, onder de naam TikTok. ByteDance besloot de apps samen te voegen, omdat ze min of meer hetzelfde doel hadden. De populairste elementen van musical.ly werden vervolgens onderdeel van TikTok. Sommige gebruikers van musical.ly hadden kritiek op de naamswijziging. De naam "TikTok" zou namelijk klinken als het geluid dat kippen maken.[5] Door de samenvoeging van beide apps groeide het aantal gebruikers van het platform flink.
Verdere groei
Door de overname van musical.ly groeide het aantal gebruikers van TikTok snel. Tegen maart 2019 was de app 1 miljard gedownload via de Apple Store en Google Play. In april 2020 bereikte de app 2 miljard downloads. De app heeft inmiddels meer dan 1 miljard gebruikers die maandelijks actief zijn. De app zag een gigantische toename in gebruikers tijdens de coronapandemie.[6] Tussen juli 2020 en juli 2022 nam het aantal maandelijkse gebruikers met 45% toe. Tussen 2018 en 2022 was TikTok de meest gedownloade app wereldwijd. TikTok groeit nog steeds, maar minder hard als voorheen.[7]
Concurrenten van TikTok namen elementen van de sociale media-app over. Zo introduceerde Instagram in 2020 een format voor korte video's onder de naam Instagram Reels.[8] Ook YouTube introduceerde korte video's onder de naam YouTube Shorts.[9] TikTok neemt zelf ook dingen over andere platforms. Zo is het sinds 2022 mogelijk om ook foto's te uploaden via het platform. Voorheen konden alleen video's geüpload worden. In april 2024 kondigde TikTok aan bezig te zijn met het ontwikkelen van een nieuwe app: TikTok Notes. Die app moet de grote concurrent van Instagram worden.
Controverse
Rond 2020 ontstond er ophef over TikTok. De Amerikaanse president Donald Trump maakte bekend TikTok te willen verbieden. Volgens hem was de app een bedreiging voor de nationale veiligheid van de Verenigde Staten. Microsoft bood aan om TikTok te kopen, maar ByteDance gaf aan liever de app niet meer in de Verenigde Staten willen aan te bieden. Na 2021 nam president Joe Biden Trumps oorspronkelijk standpunt over TikTok over. In 2024 nam het Amerikaans Congres een wet aan, waardoor ByteDance verplicht was de app te verkopen. Als ByteDance dat niet deed, kwam er een verbod op de app in de Verenigde Staten.
Ondertussen was president Trump van mening veranderd over de app. Trump wil met ByteDance onderhandelen om het eigendom van de app te splitsen tussen de Amerikanen en Chinezen. Trump riep het Amerikaans Hooggerechtshof op om de wet tegen te houden. De wet legde ByteDance namelijk een deadline op voor 19 januari 2025. Trump wilde via een uitvoerend bevel die termijn verlengen met 75 dagen. Het probleem was echter dat Trump pas op 20 januari officieel president zou worden. Hierdoor zou hij zo'n bevel pas één dag na het verbod kunnen tekenen.
Op 18 januari (één dag voor het verbod) besloot TikTok om tijdelijk offline te gaan in de Verenigde Staten. Amerikaanse TikTok-gebruikers konden hierdoor de app niet meer gebruiken. Veel van hen stapten uit protest over de Chinese app Xiaohongshu (beter bekend als RedNote), een app vergelijkbaar met TikTok voor Chinezen in het buitenland. Het verbod duurde slechts 24 uur; één dag later ging TikTok weer online voor Amerikaanse gebruikers.
De Verenigde Staten waren niet enige land waar TikTok kort verboden was. Eerder was de app al verboden in Jordanië, Pakistan, Indonesië, Azerbeidzjan en Armenië. De app is nog altijd verboden in Taiwan, India en Afghanistan.
Platform
Bekende TikTokkers
Gebruikers van TikTok worden TikTokkers genoemd. Zij maken (korte) video's over allerlei onderwerpen. Zo zijn er TikTokkers die vlogs of sketches (korte grappige video's) maken of dansen of zingen in video's. De tien meest gevolgde TikTokkers (op 27 januari 2025) waren:
- Khaby Lame - 162,4 miljoen volgers
- Charli D'Amelio - 157,4 miljoen volgers
- MrBeast - 113,9 miljoen volgers
- Bella Poarch - 94,2 miljoen volgers
- Addison Rae - 88,6 miljoen volgers
- Kimberly Loaiza - 83,2 miljoen volgers
- Zach King - 82,1 miljoen volgers
- Dwayne Johnson (The Rock) - 77,3 miljoen volgers
- Dominik Lipa - 76,9 miljoen volgers
- CZN Burak - 75 miljoen volgers
Het account van TikTok zelf is niet bovenstaande lijst opgenomen. Dat account heeft 88,4 miljoen volgers en staat dus eigenlijk op de zesde plaats.
De populairste Nederlandse TikTokker is Scott Hentzepeter met 37,9 miljoen volgers (in januari 2025). De populairste Belgische TikTokker is Céline Dept met 15,8 miljoen volgers (in januari 2025).
Impact op cultuur
Gezondheid
Literatuur
BookTok is het literaire gedeelte van TikTok. Op BookTok delen TikTokkers boeken met elkaar. Zij maken video's waarin zij boeken aanbevelen aan anderen of waarin zij bepaalde dingen uit boeken bespreken. De populariteit van BookTok heeft een invloed op de verkoop van boeken. Zo zagen boekenwinkels sinds 2020 hun aantal verkochte boeken stijgen. Voornamelijk onder jongeren stijgt het aantal gelezen boeken mede door BookTok. Sommige boekenhandels en bibliotheken hebben zelfs een BookTok-afdeling.
Op BookTok kan in principe ieder boek besproken worden. Toch zijn er enkele boeken die mateloos populair zijn. Die boeken zijn voor een groot deel gericht op jongeren en jongvolwassenen (tieners en twintigers). Enkele voorbeelden van populaire BookTok-boeken zijn Een lied voor Achilles van Madeline Miller, Hof van Doorns en Rozen van Sarah J. Maas, Op het einde gaan ze allebei dood van Adam Silvera, The Atlas Six van Olivie Blake, Fourth Wing van Rebecca Yarros, Six of Crows van Leigh Bardugo, De liefdeshypothese van Ali Hazelwood en vrijwel ieder boek van Colleen Hoover.
Toch is er ook kritiek op BookTok. Zo zijn de boeken vooral gericht op de verkoop, kunnen ze verkeerd geïnterpreteerd worden, overheersen bepaalde genres en thema's en zouden de boeken doorgaans een slechte kwaliteit hebben.
Eten en drinken
Daarnaast heeft TikTok sinds 2020 nog een invloed gehad op populaire food trends. In 2020 begonnen die trends met cloud breads (wolkenbrood), een soort van zachte broden. Andere voorbeelden zijn de dalgona coffee, de chocoladebom, muesli gemaakt van kleine pannenkoekjes, gebakken fetakaas uit de oven, bevroren honing, eieren met pesto, Texas caviar, watertaart, komkommersalade en de Dubai-reep (chocoladereep met pistache). Een deel van die recepten zijn al bestaande recepten die via TikTok populairder worden. Een ander deel is door TikTokkers zelf bedacht.
De video's kunnen ervoor zorgen dat gebruikers nieuwe ideeën opdoen. Ook zorgen ze ervoor dat er een verhoogde interesse in koken is. Toch zijn niet alle video's even veilig. Zo was er een trend waarbij gebruikers een tosti in een broodrooster maakten. Dat is onveilig, omdat de gesmolten kaas een brand kan veroorzaken. Ook was er een trend waarbij gebruikers rauw vlees in glazen potten buiten de koelkast lieten zitten voor enkele weken en vervolgens opaten. Volgens de gebruikers zou dat goed zijn voor de gezondheid, maar in werkelijkheid kan dat leiden tot voedselvergiftiging. Sommige food trends kunnen ook leiden tot ongezond eetgedrag of eetstoornissen.
Kritiek
Spionage
Veel landen zijn bang dat China via de app kan spioneren. Daarom mogen politici van een aantal landen, waaronder Nederland, de app niet meer op hun werktelefoon hebben. De Verenigde Staten denken na over een algemeen verbod.
Desinformatie
Verslaving
Lees verder
Kijk verder
- Waarom zijn er zorgen om TikTok? (NOS Jeugdjournaal)
- Door TikTok weten of je ADHD hebt? (KRO-NCRV/Pointer Checkt)
- TikTok (VPRO/De dikke datashow)
- ↑ There Is No TikTok in China, but There Is Douyin. Here’s What It Is. Claire Fu en Daisuke Wakabayashi. The New York Times (25 april 2024).
- ↑ Timeline: TikTok's journey from global sensation to Trump target Yingzhi Yang en Brenda Goh. Reuters (5 augustus 2020).
- ↑ TikTok is owned by a Chinese company. So why doesn’t it exist there? Jessie Yeung en Selina Wang. CNN (24 maart 2023).
- ↑ Musical.ly, a Chinese App Big in the U.S., Sells for $1 Billion Paul Mozur. The New York Times (10 november 2017).
- ↑ Tiener-app Musical.ly wordt TikTok, gebruikers boos: 'We zijn geen kippen' Redactie. NOS Nieuws (2 augustus 2018).
- ↑ How coronavirus helped TikTok find its voice Sirin Kalei. The Guardian (26 april 2020).
- ↑ Instagram overtakes TikTok as world’s most downloaded app Dan Milmo. The Guardian (8 maart 2024).
- ↑ Instagram launches Reels, its attempt to keep you off TikTok Julia Alexander. The Verge (5 augustus 2020).
- ↑ YouTube Shorts, Video Giant’s TikTok Copycat, Is Rolling Out in 100-Plus Countries Todd Spangler. Variety (13 juli 2021).
Sociale media | |||||
---|---|---|---|---|---|
|