Mark Rutte
| Mark Rutte | |
|---|---|
.jpg) | |
| Mark Rutte in 2023 | |
| Naam voluit | Mark Rutte |
| Geboren | 14 februari 1967 |
| Geboren te | Den Haag |
| Partij | VVD |
| Religie | Hervormd |
| Functie | Secretaris-generaal van de NAVO |
| Aantreden | 1 oktober 2024 |
| Voorganger | Jens Stoltenberg |
| Functie(s) | |
| Voorzitter JOVD (1988-1991) Lid bestuur VVD (1993-1997) Staatssecretaris van SZW (2002-2004) Tweede Kamerlid voor de VVD (2003, 2006-2010, 2012, 2017) Staatssecretaris van OCW (2004-2006) Partijleider VVD (2006-2023) Fractievoorzitter van de VVD in de Tweede Kamer (2006-2010, 2012, 2017) Minister-president Minister van AZ (2010-2024) | |
Portaal  Politiek
| |
Mark Rutte is een Nederlandse politicus, bestuurder en historicus. Per 1 oktober 2024 is hij de secretaris-generaal van de NAVO. Mark rutte wordt door velen beschouwd als neoliberaal in dienst van bedrijven en de rijken
Eerder was Rutte van 14 oktober 2010 tot 2 juli 2024 de minister-president van Nederland en de minister van Algemene Zaken. Tussen 2006 en 2023 was hij ook de partijleider van de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie (VVD). Daarvoor was Rutte tussen 2004 en 2006 staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap in het kabinet-Balkenende III, en tussen 2002 en 2003 de staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid in het kabinet-Balkenende I.
Biografie
Rutte behaalde in 1984 het diploma Gymnasium-α en ging daarna geschiedenis studeren in Leiden. Hij deed tamelijk lang over zijn studie. Dit komt omdat hij drie jaar lang de voorzitter was van de jongerenpartij van de VVD: de JOVD. In 1992 studeerde hij af en mag drs. (doctorandus) voor zijn naam zetten.
Na zijn studie trad hij in dienst bij Unilever. Rutte werkte er bij Personeelszaken. In 1997 ging hij in een soortgelijke functie bij Calvé in Delft werken, een dochteronderneming van Unilever. In 2002 stapte hij over naar een andere afdeling in dat bedrijf.
Politiek
Al tijdens zijn studie bekleedde hij een niet onbelangrijke functie binnen de VVD: van 1988 tot 1991 was Rutte landelijk voorzitter van de JOVD, de liberale jongerenorganisatie. Vervolgens was hij van 1993 tot 1997 lid van het hoofdbestuur van de VVD.
In de VVD gold hij direct al als een groot talent. In 2002 stapte hij van het bedrijfsleven over naar een volledige functie in de politiek. Van 22 juli 2002 tot 17 juni 2004 was hij staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid in het eerste en tweede kabinet-Balkenende.
Van 17 juni 2004 tot 7 juli 2006 was hij staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap in het tweede kabinet-Balkenende. In verband met de vroege val van Balkenende-I zat Rutte van januari tot mei 2003 voor de VVD in de oppositie van de Tweede Kamer.
Op 29 juni 2006 werd hij fractieleider van de VVD in de Tweede Kamer. Daar was wel het een en ander aan voorafgegaan. De machtsstrijd met VVD-minister Rita Verdonk om het lijsttrekkerschap besliste Rutte weliswaar in zijn voordeel, maar bij de daaropvolgende Kamerverkiezingen behaalde Verdonk (als nummer 2 op de kieslijst) bijna 70.000 voorkeurstemmen meer dan Rutte. Verdonk eiste toen alsnog het leiderschap op, maar werd door Rutte uit de VVD-fractie gezet.
Minister-president
.jpg)
Rutte werd viermaal minister-president van Nederland. Van 2010 tot 2012 voerde Rutte het kabinet-Rutte I van VVD, CDA en PVV aan. Van 2012 tot 2017 leidde hij het kabinet-Rutte II dat bestond uit de VVD en de PvdA. Op 26 oktober 2017 werd hij leider van het kabinet-Rutte III, bestaande uit de VVD, het CDA, D66 en de ChristenUnie. Als minister-president van Nederland werkte Rutte in het "Het Torentje" (het kantoor van de premier tussen het Mauritshuis en het Binnenhof in Den Haag).
Op maandag 10 januari trad Ruttes vierde kabinet, het kabinet-Rutte IV aan. Het kabinet werd gevormd door de VVD, D66, het CDA en de ChristenUnie.
Rutte I
Bekijk de pagina kabinet-Rutte I voor het hoofdartikel over dit onderwerpIn 2010 werd de VVD onder Rutte de grootste partij van Nederland. In de verkiezingscampagne had de nieuwe lijsttrekker een "rechts" verkiezingsprogramma aan het volk voorgedragen. Bij de verkiezingen verloor het CDA en behaalde de VVD 33 van de 150 zetels in de Tweede Kamer der Staten-Generaal. Rutte onderhandelde met VVD-PvdA-D66-GroenLinks over de vorming van een nieuw kabinet. Deze onderhandelingen mislukten. Vervolgens ging Rutte in zee met het CDA en de PVV. Dit resulteerde in een gedoogakkoord: een rechtse coalitie met de PVV die het kabinet zou steunen.
Rutte was de eerste liberale premier in jaren. Direct kreeg hij met een aantal moeilijke dossiers te maken. Het kabinet moest aan de slag met een politiemissie in Kunduz. Uiteindelijk wist Rutte, met steun van verschillende oppositiepartijen, op 28 januari 2011 het startsein te geven voor de politiemissie.
In december 2011 werd Rutte door het conservatief-liberale Elsevier verkozen tot Nederlander van het jaar.
Op 23 april bood Rutte het ontslag van zijn kabinet aan bij koningin Beatrix. De PVV had de stekker uit het kabinet getrokken, aangezien zij niet akkoord wilde gaan met grote bezuinigingen. Een direct gevolg hiervan was de belofte van Rutte in 2016 om nooit meer met de PVV samen te werken: deze zou onbetrouwbaar zijn.
Rutte II
Bekijk de pagina kabinet-Rutte II voor het hoofdartikel over dit onderwerp
Tussen de val van zijn eerste kabinet op 23 april 2012 en de Tweede Kamerverkiezingen van 2012 was Rutte demissionair. Die verkiezingen, die op 12 september 2012 werden gehouden, werd Ruttes VVD de grootste. Hiermee werd Mark Rutte met zijn VVD voor de tweede maal op rij de grootste partij in de Tweede Kamer. De VVD startte onderhandelingen met de Partij van de Arbeid, de tweede partij van Nederland onder leiding van Diederik Samson. Samen met de PvdA formeerde hij een nieuw kabinet dat op een meerderheid in de Tweede Kamer kon rekenen. Op 5 november 2012 is het kabinet-Rutte II na de beëdiging door koningin Beatrix van start gegaan.
Het kabinet ging direct aan de slag met grote bezuinigingen en hervormingen vanwege de economische crisis. Ook kreeg Rutte te maken met het neerstorten van Vlucht MH17, waarbij een groot aantal Nederlandse burgers omkwam. In 2015 was de Europese vluchtelingencrisis in alle hevigheid losgebarsten. Rutte delegeerde de aanpak van deze crisis aan staatssecretaris van Asielzaken Klaas Dijkhoff.
Het kabinet-Rutte II was het eerste kabinet sinds jaren dat de rit volledig uitzat.
Rutte III
Bekijk de pagina kabinet-Rutte III voor het hoofdartikel over dit onderwerp.jpg)
Onder Rutte werd de VVD bij de parlementsverkiezingen van 2017 weer de grootste partij. De VVD verloor wel acht zetels, maar aangezien de PVV al maanden piekte in de peilingen, werden de 33 behaalde zetels in de Tweede Kamer als een grote overwinning gezien. Rutte kon door als minister-president van Nederland. De VVD startte onderhandelingen met het CDA, D66 en GroenLinks. Dat GroenLinks bij de formatie betrokken was, leidde tot protesten vanuit de meer rechtse VVD-kiezers. Later liepen deze onderhandelingen stuk: de VVD, het CDA en D66 gingen om tafel met de ChristenUnie. De onderhandelingen resulteerden in een regeerakkoord.
Op 26 oktober 2017 werd het Kabinet-Rutte III door koning Willem-Alexander beëdigd. Het kabinet-Rutte III viel op 15 januari 2021 vanwege de toeslagenaffaire.
Rutte IV
Bekijk de pagina kabinet-Rutte IV voor het hoofdartikel over dit onderwerpBij de Tweede Kamerverkiezingen van 2021 kreeg de VVD één zetel erbij en was zij met 34 zetels opnieuw de grootste partij van Nederland. De formatie duurde erg lang, omdat verschillende partijen met andere partijen wilden samenwerken. Uiteindelijk werd er opnieuw een kabinet gevormd van VVD, D66, CDA en ChristenUnie. Op 10 januari 2022 werd het Kabinet-Rutte IV door koning Willem-Alexander beëdigd. Dat kabinet viel op 7 juli 2023. Op 2 juli 2024 werd Rutte als premier opgevolgd door Dick Schoof. Hij staat aan het hoofd van het kabinet-Schoof.
Privé
Premier Rutte woont in Den Haag en is vrijgezel. Hij is lid van de Protestantse Kerk in Nederland (PKN) en maakt deel uit van de Nederlands-hervormde stroming. Rutte was ook lange tijd gastdocent Nederlands en maatschappijleer aan een vmbo in Den Haag.
Mark Rutte wordt vaak getypeerd als een manager: hij drukt ruzies binnen zijn kabinetten snel de kop in en sluit veel compromissen met partijen om zijn plannen ten uitvoer te brengen. Hoewel hij altijd rustig en beheerst overkomt, wordt er gezegd dat hij achter de schermen in woede uit kan barsten. Van Rutte wordt gezegd dat hij goed kan omgaan met moeilijke vragen tijdens debatten. Aan de andere kant wordt hem wel verweten dat hij te makkelijk dingen weglacht als mensen hem wijzen op de fouten die hij gemaakt heeft. Ook vinden critici dat Rutte meer een manager dan een leider is: Rutte zou geen visie hebben hoe het verder moet met Nederland in de toekomst.
Ook heeft hij de bijnaam "teflonpremier" gekregen: waar alle andere coalitiepartijen in de kabinetten met Rutte veel zetels verloren, is de VVD de afgelopen jaren een grote, sterke partij gebleven. Voorbeelden hiervan zijn de slechte verkiezingsuitslagen van het CDA en de PVV in 2012 en het dramatische zetelverlies van de PvdA in 2017.
|
Ministers en staatssecretarissen in het kabinet-Balkenende I (CDA, LPF en VVD) |
| |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
|||||||||||
|
|
Ministers en staatssecretarissen in het kabinet-Balkenende II (CDA, VVD en D66) |
| |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
|||||||||||
|
|
Ministers en staatssecretarissen in het kabinet-Rutte III (VVD, CDA, D66 en CU) |
| |
|---|---|---|---|
| Minister: Mark Rutte (MP/AZ) · Hugo de Jonge (VP/VWS) · Kajsa Ollongren (VP/BZK) · Carola Schouten (VP/LNV) · Ben Knapen (BZ) · Henk Kamp (Def) · Stef Blok (EZK) · Wopke Hoekstra (Fin) · Barbara Visser (I&W) · Ferdinand Grapperhaus (J&V) · Ingrid van Engelshoven (OCW) · Wouter Koolmees (SZW)
Minister zonder portefeuille: Tom de Bruijn (BHO) · Arie Slob (BVO) · Sander Dekker (RB) Staatssecretaris: Raymond Knops (BZK) · Dilan Yeşilgöz-Zegerius (K&E) · Alexandra van Huffelen (Fin) · Hans Vijlbrief (Fin) · Ankie Broekers-Knol (J&V) · Steven van Weyenberg (I&W) · Dennis Wiersma (SZW) · Paul Blokhuis (VWS) Tussentijds afgetreden als minister: Halbe Zijlstra (BZ) · Bruno Bruins (MZ) · Martin van Rijn (MZ) · Eric Wiebes (EZK) · Bas van 't Wout (EZK) · Cora van Nieuwenhuizen (I&W) · Tamara van Ark (MZ) · Sigrid Kaag (BZ) · Ank Bijleveld (Def) Tussentijds afgetreden als staatssecretaris: Mark Harbers (J&V) · Menno Snel (Fin) · Stientje van Veldhoven (I&W) · Mona Keijzer (EZK) |
|||
|
|
Ministers en staatssecretarissen in het kabinet-Rutte II (VVD en PvdA) |
| |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Minister: Mark Rutte (MP/AZ) · Lodewijk Asscher (VP/SZW) · Ronald Plasterk (BZK) · Bert Koenders (BZ) · Jeanine Hennis-Plasschaert (Def) · Henk Kamp (EZ) · Jeroen Dijsselbloem (Fin) · Melanie Schultz van Haegen (I&M) · Jet Bussemaker (OCW) · Edith Schippers (VWS)
Minister zonder portefeuille: Lilianne Ploumen (BHO) · Stef Blok (WR) Staatssecretaris: Martijn van Dam (EZ) · Eric Wiebes (Fin) · Sharon Dijksma (I&M) · Sander Dekker (OCW) · Jetta Klijnsma (SZW) · Klaas Dijkhoff (V&J) · Martin van Rijn (VWS)
|
|||||||
|
|
Ministers en staatssecretarissen in het kabinet-Rutte I (VVD en CDA, gedoogd door PVV) |
| |||
|---|---|---|---|---|---|
| Minister: Mark Rutte (MP/AZ) · Maxime Verhagen (VP/ELI) · Liesbeth Spies (BZK) · Uri Rosenthal (BZ) · Hans Hillen (Def) · Jan Kees de Jager (Fin) · Melanie Schultz van Haegen (I&M) · Marja van Bijsterveldt (OCW) · Henk Kamp (SZW) · Ivo Opstelten (V&J) · Edith Schippers (VWS)
Minister zonder portefeuille: Gerd Leers (IIA) Staatssecretaris: Ben Knapen (BZ) · Henk Bleker (ELI) · Frans Weekers (Fin) · Joop Atsma (I&M) · Halbe Zijlstra (OCW) · Paul de Krom (SZW) · Fred Teeven (V&J) · Marlies Veldhuijzen van Zanten (VWS)
|
|||||
|
|
Minister-presidenten van Nederland |
| |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
|||||||||