Christen-Democratisch Appèl
| Christen-Democratisch Appèl (CDA) | |
|
| |
|---|---|
| Oprichting | 11 oktober 1980 |
| Actief in |  Nederland
|
| Richting | Centrum tot centrumrechts |
| Stroming | Christendemocratie Conservatisme Europeanisme |
| Oprichter(s) | Piet Steenkamp |
| Partijleider | Henri Bontenbal |
| Partijvoorzitter | Hans Huibers |
| Fractievoorzitters | |
| - Eerste Kamer | Theo Bovens |
| - Tweede Kamer | Henri Bontenbal |
| - Europees Parlement | Tom Berendsen |
| Zetels | |
| - Eerste Kamer | 6 van de 75 |
| - Tweede Kamer | 5 van de 150 |
| - Europees Parlement | 3 van de 31 |
| - Provinciale Staten | 43 van de 572 |
| - Gemeenteraden | 1139 van de 8512 |
| - Burgemeesters | 92 van de 345 |
| - Commissarissen van de Koning | 3 van de 12 |
| Overig | |
| Wetenschappelijk bureau | Wetenschappelijk Instituut voor het CDA |
| Jongerenorganisatie | Christen-Democratisch Jongerenappèl |
| Fractie in het Benelux-parlement | Christelijke fractie |
| Europese fractie | Europese Volkspartij |
| Internationale organisatie | Centrumdemocratische Internationale |
| Fusie van | ARP, CHU & KVP |
Portaal  Politiek
| |
Het Christen-Democratisch Appèl, afgekort CDA, is een politieke partij in Nederland. Sinds 14 augustus 2023 is Henri Bontenbal de partijleider.
Het CDA is een christendemocratische partij, maar geen ideologisch christelijke partij: het CDA is minder streng dan de ChristenUnie of de SGP. Daarnaast bevindt de partij zich in het politieke midden, hoewel ze iets meer naar rechts neigt. Dit betekent dat het CDA dichter bij het economisch liberalisme dan bij de sociaaldemocratie zit.
Geschiedenis
_en_Lubbers,_Bestanddeelnr_930-2343.jpg)
Het CDA werd officieel opgericht op 11 oktober 1980. Toen voegde drie politieke partijen zich samen, namelijk het de hervormde Christelijk-Historische Unie (CHU), de gereformeerde Anti-Revolutionaire Partij (ARP) en de katholieke Katholieke Volkspartij (KVP). Piet Steenkamp zorgde ervoor dat deze drie partijen werden samengevoegd tot één partij, hoewel er al sinds 1967 gesprekken hierover waren. De drie partijen hadden al vele jaren zetels in de Tweede Kamer.
In 1977 kon er voor het eerst worden gestemd op het CDA. Tussen 1977 en 1994 had het CDA steeds een plek in alle zes de kabinetten. Premiers waren Ruud Lubbers en Dries van Agt. In 1995 ging het minder goed met het CDA. Tijdens de verkiezingen voor de Provinciale Staten verloor de partij een hoop zetels, waardoor het ook zetels in de Eerste Kamer verloor. Na 1998 won het CDA steeds meer zetels. Tijdens de verkiezingen voor de Tweede Kamer in 2002 werd het CDA zelfs gekozen als grootste partij. Jan Peter Balkenende werd toen minister-president. Tot aan 2010 bleef hij minister-president. Na de verkiezingen van 2010 werd de VVD de grootste partij, maar toch bleef het CDA in de regering zitten. In 2012 was dit toch echt afgelopen. In datzelfde jaar werd Sybrand van Haersma Buma de nieuwe partijleider, als opvolger van Maxime Verhagen.
Bij de Tweede Kamerverkiezingen van 2021 leek het er voor een lange tijd op dat Hugo de Jonge de lijsttrekker zou worden (hij werd gekozen tot partijleider tijdens de CDA-lijsttrekkersverkiezing 2020), maar De Jonge trok zijn kandidatuur in; op 11 december werd Wopke Hoekstra door het partijbestuur aangewezen als lijsttrekker.
Op 14 augustus 2023 volgende Henri Bontenbal Hoekstra op als partijleider.
Standpunten
Het CDA komt naar eigen zeggen vooral op voor christelijke waarden en normen. De partij stemt in de Tweede Kamer het vaakst met de ChristenUnie, de VVD en de SGP mee. Het CDA staat het verst af van de PvdD, de SP en FvD.
.jpg)
In het parlement en in zijn verkiezingsprogramma verdedigt het de volgende stand- en speerpunten:
- De dienstplicht moet opnieuw worden ingevoerd. Jongeren krijgen een brief waarin aan ze wordt gevraagd of ze in het leger willen. Jongeren die dat niet willen, moeten een weerbaarheidstraining krijgen.
- Er moet een nationale investeringsbank komen. Dat geld moet apart worden beheerd om zo innovatie en andere investeringen aan te jagen.
- Nederland moet 3,5 procent van het bruto nationaal product (bnp: het totale geld dat in de economie wordt verdiend) aan defensie uitgeven. Aan de bevolking moet onder meer een inkomensafhankelijke 'vrijheidsbijdrage' (een soort belasting) worden gevraagd om dit te kunnen bekostigen.
- Nederland moet Oekraïne blijven steunen tegen de Russische invasie van Oekraïne sinds 2022.
- 30 procent van de nieuwe woningen moeten sociale huurwoningen zijn. Samenwonen moet aantrekkelijker worden door de kostendelersnorm (dat mensen worden gekort op hun uitkering als ze samenwonen) af te schaffen en de regels voor samenwonen te versoepelen. Ook moet het makkelijker worden om bovenop huizen te bouwen (meer hoogbouw) en om huizen te splitsen.
- Leegstand moet worden tegengegaan door belasting te heffen op leegstaande huizen. Het moet moeilijker worden voor burgers om bezwaar te maken tegen nieuwe huizen.
- Werkgevers moeten op hun terrein huisvesting kunnen bouwen.
- De hypotheekrenteaftrek (dat mensen met een hypotheekschuld aan de bank, geen belasting hoeven te betalen over de rente die ze aan de bank betalen) moet langzamerhand worden afgebouwd, omdat de regeling een prijsopdrijvend effect heeft (als mensen goedkoper kunnen lenen, kunnen ze meer geld uitgeven aan een huis, waardoor de prijs stijgt). Daartegenover staat dat de inkomstenbelasting omlaaggaat.
- Er moeten een nationale grondbank en regionale grondbanken komen die de grond in Nederland beheren. Deze bank koopt en verkoopt grond zonder winst, zodat de grondprijs niet verder omhoog gaat.
- 3 procent van het bnp moet gaan naar innovatie en onderzoek. Buitenlandse studenten moeten verplicht Nederlands leren tijdens hun studie.
- Het belastingstelsel moet eenvoudiger worden. Toeslagen en andere regelingen moeten automatisch worden uitgekeerd en minder vaak afhankelijk zijn van het inkomen. De regelingen van de Wmo (hulp en ondersteuning voor mensen thuis) moet juist inkomensafhankelijk worden.
- De verschillende soorten WIA-uitkeringen moeten worden teruggebracht tot één uitkering. Het systeem om de hoogte van de uitkering te bepalen moet eenvoudiger worden.
- Het moet makkelijker worden gemaakt om na de pensioenleeftijd door te werken. Verder moet een landelijke campagne komen om burgers te informeren over het pensioenstelsel en hun pensioenmogelijkheden.
- Alle inkomensregelingen moeten op één dag worden uitgekeerd. Er moet een einde komen aan naheffingen en terugvorderingen (dat mensen later meer belasting moeten betalen of (een deel van) hun toeslag of uitkering later terug moeten betalen.
- Het op rekening betalen van goederen en diensten (eerst iets kopen en dan later pas betalen) moet worden verboden om schulden tegen te gaan.
- De verblijfsvergunning voor onbepaalde tijd (zonder einddatum) moet tijdelijk worden. Gezinshereniging moet worden beperkt.
- Asielzoekers moeten worden verdeeld over Nederland om de druk op steden en dorpen die veel asielzoekers opvangen, te verlagen. Mensen met een verblijfsvergunning moeten zo snel mogelijk aan het werk kunnen.
- Werkgevers moeten verplicht taallessen regelen voor arbeidsmigranten.
- De minimumleeftijd voor prostitutie moet van 18 naar 21 jaar.
- Online gokken moet worden verboden. In de tussentijd moet de minimumleeftijd naar 21 jaar.
- Er moet een einde komen aan het wietexperiment (een lokaal experiment waarbij bepaalde telers legaal wiet mogen telen en verkopen).
- Het alcoholslot (een systeem waarbij veroordeelde bestuurders eerst een blaastest moeten doen voordat ze de weg op mogen) moet opnieuw worden ingevoerd.
- Euthanasie moet niet gezien worden als een redmiddel bij een 'voltooid leven'. De euthanasiewet moet niet worden verruimd (de Wet voltooid leven moet niet worden aangenomen).
- Terroristen met een dubbele nationaliteit moeten de Nederlandse nationaliteit kwijtraken.
- De Staat Palestina moet worden erkend. In ruil daarvoor moet de Palestijnse staat Israël erkennen en moet het land een democratische rechtsstaat worden waarin Hamas geen macht heeft.
- De zittingsduur voor Eerste Kamerleden moet van vier naar zes jaar. Elke drie jaar moeten de Provinciale Staten de helft van de Eerste Kamer kiezen (in plaats van elke vier jaar de hele Eerste Kamer).
De partij
Organisaties
Het CDA heeft als partij nog een aantal organisaties die onder het CDA vallen. Allereerst is er het Christen-Democratisch Jongerenappèl (CDJA). Deze organisatie komt op voor de belangen van jongeren en richt zich vooral op provincies en gemeenten. Het Wetenschappelijk Instituut voor het CDA houdt zich bezig met politieke discussies en adviseert het CDA. Het CDA heeft ook, met een aantal andere partijen, het Nederlands Instituut voor Meerpartijendemocratie opgericht. Dit instituut steunt de ontwikkeling van een democratie in landen die dat voorheen niet hadden, zoals Mozambique en Honduras. Ook kent het CDA ook een aantal netwerken, waaronder de Dertigers.
Ten slotte is het CDA lid van de Centrumdemocratische Internationale (CDI). Dit is een vereniging van partijen overal op de wereld, die (ongeveer) dezelfde standpunten hebben als het CDA.
In het Europees Parlement
Het CDA is met drie zetels vertegenwoordigd in het Europees Parlement. Het CDA is lid van de Europese Volkspartij, net als NSC, de BBB en de ChristenUnie. Hieronder vallen bijna alle christendemocratische partijen in de Europese Unie. De partijen werken samen en hebben bijna dezelfde standpunten. Het CDA was oorspronkelijk de grootste Nederlandse politieke partij in het Europees Parlement, maar sinds de jaren 70 daalt het aantal zetels.
Het CDA is een pro-Europese partij en vindt dat de Europese Unie onder meer zorgt voor vrede en goed is voor de economische ontwikkeling. De partij vindt dat Nederland in de Europese Unie moet blijven, maar wil wel dat de lidstaten hun eigen dingen moeten kunnen blijven regelen. Aan de andere kant wil het CDA een centrale rol voor de EU in bijvoorbeeld het beschermen van mensenrechten en democratie en het tegengaan van misdaad. De partij is voorstander van de uitbreiding van de EU met nieuwe lidstaten, maar deze moeten wel aan de voorwaarden voldoen. Ze is echter wel tegenstander van de toetreding van Turkije en wil daarom een andere vorm van samenwerking met dat land.
Cijfers en leden
Aan het begin van 2021 had het CDA 37.375 leden. Sinds 2003 neemt het aantal leden steeds verder af. In Twente, op de Veluwe, in het Westland, het oosten van Noord-Brabant en in Limburg wonen veel CDA-stemmers. Ook op het platteland is het CDA populair. In grote steden en in Drenthe en Groningen is het CDA het minst populair. In de Tweede Kamer heeft het CDA 5 van de 150 zetels en in de Eerste Kamer 6 van de 75 zetels.
Externe links
| Anti-Revolutionaire Partij | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
|||||||||||||
|
Christen-Democratisch Appèl · (CDA) | 
| |
|---|---|---|---|
| Partijleiders: Van Agt · Lubbers · Brinkman · Heerma · De Hoop Scheffer · Balkenende · Verhagen · Van Haersma Buma · De Jonge · Hoekstra · Bontenbal Fractievoorzitters Tweede Kamer: Van Agt · Aantjes · Lubbers · Van Agt · Lubbers · De Vries · Brinkman · Enneüs Heerma · De Hoop Scheffer · Balkenende · Verhagen · Van Geel · Van Haersma Buma · Pieter Heerma · Hoekstra · Pieter Heerma · Henri Bontenbal |
|||
| Christelijk-Historische Unie | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
|||||||||||