Canada

Werk in uitvoering! Aan dit artikel wordt de komende uren of dagen nog gewerkt. Belangrijk: Laat dit sjabloon niet langer staan dan nodig is, anders ontmoedig je anderen om het artikel te verbeteren. De maximale houdbaarheid van dit sjabloon is twee weken na de laatste bewerking aan het artikel. Kijk in de geschiedenis of je het artikel kunt bewerken zonder een bewerkingsconflict te veroorzaken.

Dit artikel is nog niet af.

Over dit artikel en/of onderwerp bestaat er ook een portaal! Klik hier om het portaal te bekijken!

Canada Canada
Hoofdstad	Ottawa
Aantal inwoners	38.436.447 (2021)
Oppervlakte	9.984.670 km²
Regeringsvorm	Federale constitutionele monarchie
Koning	Charles III (sinds 2022)
Gouverneur-generaal	Mary Simon (sinds 2021)
Minister-president	Justin Trudeau (sinds 2015)
Religie	Christendom (67,2%) Geen religie (23,9%) Overig (8,8%)
Taal	Engels (English) Frans (français)
Munteenheid	Canadese dollar
Volkslied	O Canada (nationaal) God Save the King (koninklijk)
Nationale feestdag	1 juli
Landcode	CAN
Portaal Canada

Een kaart van Canada

Canada is een land in Noord-Amerika. Canada is na Rusland het grootste land ter wereld, maar ondanks de enorme grootte wonen er slechts iets meer dan 38 miljoen mensen. Het land grenst in het zuiden aan de Verenigde Staten, in het westen aan de Amerikaanse staat Alaska en in het westen van land liggen het Deense overzeese gebied Groenland en het Franse overzeese gemeenschap Saint-Pierre en Miquelon. Canada grenst ook aan de Grote Oceaan, de Atlantische Oceaan en de Noordelijke IJszee. In het land wordt zowel Frans als Engels gesproken. De hoofdstad van Canada is Ottawa, maar andere grote steden zijn Toronto, Montreal en Vancouver.

Het gebied waar Canada nu ligt werd bewoond door allerlei inheemse volkeren. De Viking Leif Eriksson was de eerste Europeaan die Canada kwam rond het jaar 1000. In de 16e eeuw werd Canada zowel gekoloniseerd door zowel de Fransen als de Britten. Na de Zevenjarige Oorlog gaven de Fransen hun bezittingen over aan de Britten. De Britten breidden Canada uit tot aan de Grote Oceaan. In 1867 werden alle koloniën in Canada verenigd tot één kolonie, de Canadese Confederatie. Canada kreeg een eigen regering, parlement en verkiezingen. Ook mocht het meer dingen zelf beslissen, al bleef Canada officieel onderdeel van het Verenigd Koninkrijk. Met het Statuut van Westminster van 1931 werd Canada technisch gezien onafhankelijk, maar dit werd pas officieel in 1982 toen Canada een grondwet aannam. Hoewel Canada een onafhankelijk land is, is de Britse koning(in) nog steeds het staatshoofd van het land. Hij/zij wordt vervangen door een gouverneur-generaal, maar het dagelijks bestuur wordt gedaan door de premier. De huidige premier van Canada is Justin Trudeau.

Canada staat bekend om zijn uitgestrekte bossen en meren, esdoornsiroop, bevers, mounties en poutine. Het symbool van het land is het esdoornblad, dat ook op de vlag staat. Canada staat bekend als een van de meest democratische en welvarende landen ter wereld. Het is lid van de NAVO, de Verenigde Naties, de G7 en de Gemenebest van Naties.

Geschiedenis

Inheemse geschiedenis

Eeuwenlang werd Canada bevolkt door indianen en Inuit’s. Ze stamden af van de eerste volkeren die zich daar vestigden tijdens de ijstijd. Ze ontwikkelden een cultuur, meestal van jacht en visvangst.

Europese kolonisatie

In 1497 bezochten de eerste Europeanen het land en in de 17de eeuw vestigden ze er kolonies. In de 18e eeuw streden Franse en Britse legers om de controle over het hele land. De Britten wonnen, maar in Quebec bleef, nu nog altijd, een grote Franse gemeenschap. Frankrijk heeft nog een kolonie in het oosten, die heet Saint-Pierre en Miquelon.

Bevolking

Bevolkingsgroepen

Een van de inheemse Canadese volkeren

Canada heeft zo'n 38,5 miljoen inwoners en dit inwoneraantal groeit nog steeds, mede door immigratie. Canada is tegenwoordig een multicultureel land en de Canadese overheid beeldt het land ook zo af. Zo'n 72% van de inwoners heeft een Europese migratieachtergrond. In veel gevallen stammen zij af van de Engelse en Franse kolonisten die naar Canada kwamen voor de onafhankelijkheid. Anderen stammen weer af van andere groepen uit Ierland, Italië, Duitsland en de Scandinavische landen, die naar Canada kwamen voor een beter bestaan. Na de Tweede Wereldoorlog vertrokken ook veel Europeanen naar Canada, waaronder veel mensen uit Nederland. Deze Europese Canadezen worden ook wel Euro-Canadezen genoemd. Vaak worden ze onderverdeeld in de Engelstalige en Franstalige Canadezen. De tweede groep zijn de Aziatische Canadezen, waartoe 17% van de inwoners behoord. Deze groep woont vooral in Brits-Columbia en de grote steden. De eerste groep Aziatische Canadezen kwam in de 19e eeuw naar Canada. Na de Tweede Wereldoorlog nam het aantal Aziatische Canadezen toe. De meeste van hen zijn afkomstig uit China (waaronder Hongkong), Japan, Korea, Iran, de Filipijnen, Pakistan en Vietnam.

5% van de bevolking behoort tot de inheemse Canadezen, die vaak First Nations worden genoemd. De inheemse Canadezen is de verzamelnaam voor de volkeren die in Canada wonen voor de Europese kolonisatie. In het verleden werden zij Indianen of Eskimo's genoemd, maar tegenwoordig wordt deze naam als beledigd gezien. De meeste inheemse Canadezen leven in het noorden van het land en in de landelijke gebieden. Onder hen vallen o.a. de Inuit en de Métis. De vierde groep zijn de Afro-Canadezen (3,1%), die voornamelijk in het oosten van het land wonen. Zij zijn de nakomelingen van slaven uit Afrika. Soms stammen zij ook af van Afro-Amerikanen, die vanuit de Verenigde Staten naar Canada zijn gevlucht of verhuisd (de slavernij was eerder afgeschaft in Canada dan in de VS). Kleinere groepen zijn de Latijns-Amerikaanse Canadezen (1,3%) en de Pacifische Canadezen (0,2%).

Talen

De talen van Canada:
     Engels
     Frans
     Inheemse talen

Canada heeft twee officiële talen; namelijk Engels en Frans. Het land stelt zich voor als tweetalig, maar in feite zijn er weinig Canadezen die zowel vloeiend Frans als vloeiend Engels spreken. Het Engels in Canada is een combinatie van het Britse en het Amerikaanse Engels. Hoewel de spreektaal dichterbij het Amerikaans-Engels ligt, gebruikt men de Britse spelling. Er zijn typische Canadees-Engelse woorden, zoals bachelor (woonstudio), gas bar (tankstation) en parkade (grote parkeergarage). Ook spreken Canadezen het woord about anders uit, namelijk als aboet. Op is het typisch Canadees om een zin te eindigen met eh?, wat iets als toch? betekent. Van de 36 miljoen Canadezen spreken 28,5 miljoen Engels als eerste taal.

Zo'n 7,1 miljoen Canadezen spreken Frans. Zij leven voornamelijk in de provincie Québec, de enige provincie waar het Frans officieel is. In andere provincies en alle territoria is Engels officieel (met de uitzondering van New Brunswick waar zowel Engels als Frans officieel is). Buiten Québec leven er nog kleine minderheden Franstaligen in New Brunswick en Ontario. Het Frans in Canada verschilt van het Frans uit Frankrijk. In Canada spreekt men namelijk het Quebecs-Frans. De meeste verschillen zitten in de woordenschat en de uitspraak. Ook zijn enige verschillen in de grammatica. Ongeveer de helft van de Franstaligen in Canada kan ook Engels. Dit komt stijgt doordat steeds meer inwoners ervoor kiezen hun kinderen tweetalig op te voeden. Van de Engelstalige Canadezen spreken weinig inwoners vloeiend Frans.

Daarnaast worden er natuurlijk ook andere talen in Canada gesproken, waaronder vele inheemse talen. Canada telt zo'n 65 inheemse talen, die voornamelijk in de landelijke gebieden in het noorden worden gesproken. De Northwest Territories en Nunavut erkennen beide inheemse talen in hun regio. De inheemse talen met meer dan 1.000 sprekers zijn Cree, Inuktitut, Ojibwe, Innu, Dene Suline, Anishinini, Mi'kmaq, Dakota, Atikamekw, Blackfoot en Dogrib. Hoewel veel van deze talen bedreigd zijn, groeit het aantal sprekers. De Canadese overheid is ook projecten gestart om de talen te beschermen en diensten in deze talen aan te bieden.

Belangrijke immigrantentalen zijn het Mandarijn-Chinees, Kantonees, Punjabi, Spaans, Tagalog, Arabisch, Duits, Italiaans en Hindi.

Religie

Het kathedraal van Montreal

In Canada is er godsdienstvrijheid, wat betekent dat iedereen vrij is om te geloven wat hij/zij wil. Ook is er scheiding tussen kerk en staat; religie speelt geen rol in de overheid. Volgens de Canadese overheid is Canada een land met meerdere religies en geloven. De grootste religie van Canada is het christendom. Iets meer dan 67% van de bevolking ziet zich vandaag de dag als christen. De grootste christelijke stroming is de Rooms-Katholieke kerk, die voornamelijk Québec actief is. Franstalige Canadezen zijn vaak katholiek, terwijl de Engelstalige Canadezen protestants zijn. De belangrijkste protestantse stromingen zijn de Anglicaanse Kerk en het evangelicisme. De Anglicaanse Kerk is de officiële kerk van Engeland, waarvan de Britse koningin (ook staatshoofd van Canada) leider van is. 23% van de bevolking heeft geen religie of is ongelovig. Kleinere religies in Canada zijn de islam (3,2%), het hindoeïsme (1,5%), het sikhisme (1,4%), het boeddhisme (1,1%) en het jodendom (1%). Ook zijn er inheemse religies, die door de inheemse volkeren worden aangehangen. In sommige gevallen worden deze gecombineerd met het christendom.

Canada is een van de minst religieuze landen ter wereld. Men kijkt vrij neutraal naar religie. Dat wil zeggen, de overheid stelt geen religie voor op de andere. In sommige delen van Canada is dit anders, waaronder Québec.

Onderwijs

De universiteit van Toronto

Onderwijs in Canada is verplicht voor iedereen van 6 tot 16 jaar, maar in Ontario, New Brunswick, Manitoba en Nunavut is dit van 6 tot 18 jaar. Er zijn zowel Frans- als Engelstalige scholen, waarbij de meeste Franstalige scholen zich in Québec bevinden. Voor hun zesde gaan sommige kinderen naar een voorschool, die in sommige provincies gratis zijn. Dit is vergelijkbaar met de kleuterschool, wat kinderen dingen als samenspelen leren. Na de voorschool gaan kinderen naar de basisschool, waarop ze zitten van hun 6e tot hun 12. De kleuterschool is verdeeld in groep 1 t/m 6. Hier krijgen ze vakken als geschiedenis, aardrijkskunde, maatschappijleer, Engels of Frans, wetenschap, muziek en kunst. Aan het einde van de basisschool is er geen toets.

Na de basisschool gaan de leerlingen naar de middelbare school. In de eerste twee jaar krijgen ze algemene vakken, die iedereen moet volgen. Ook krijgen ze Engels of Frans als vreemde taal en in veel gevallen ook Spaans. Hierna komen de leerlingen in de bovenbouw, die 2 of 4 jaar duurt (afhankelijk van de provincie). Zo'n 90% van de Canadezen sluit de middelbare school succesvol af. Na de middelbare school kunnen de leerlingen naar het beroepsonderwijs (waar ze een beroep leren), de hogeschool of de universiteit. Het afhankelijk per studie hoelang dit duurt.

Geografie

Een meer in de bergen van Alberta.

Canada is met een oppervlakte van 9.984.670 km² het op één na grootste land ter wereld. Van oost naar west is het wel 6500 kilometer en van noord naar zuid 4600 km! Canada eist ook nog eens een groot deel van het poolgebied, maar dit wordt door andere landen niet erkend. De noordelijkst gelegen nederzetting ter wereld ligt in Canada: Alert. Dit kleine plaatsje had in 2001 75 inwoners. In heel Canada wonen 34.568.211 mensen. De bevolkingsdichtheid (het gemiddeld aantal personen per km²) is 3,5/km².

Landschap

De Cypress Hills.

In Canada heb je veel verschillende soorten landschappen. In het zuidoosten vind je de Appalachen, een grote bergketen die zich uitstrekt van het zuiden van de Verenigde Staten tot aan het Canadese schiereiland Gaspésie. In het zuiden, in de provincies Ontario en Quebec, heb je de Grote Meren en het laagland van St.Lawrence. In dit gebied liggen de beroemde Niagarawatervallen. Het gebied is zo'n 600 km lang. Het laagland heeft vruchtbare grond. Het Canadese Schild is het grootste landschap en grenst aan de Hudsonbaai. Hier zie je grote rotsformaties, heuvels, rivieren, kleine bergketens, moerassen en taiga's. In het binnenland van Canada, met name in Alberta en Saskatchewan, zie je grote vlaktes of prairies. Hier zie je veel landbouw. De rest van deze provincies bestaan uit met bos of gras bedekte heuvels en je ziet er grote rotsformaties. In het westen van het land zie je een deel van de Noord-Amerikaanse Cordillera. Hier liggen bergketens, waaronder de Coast Mountains en een deel van de Rocky Mountains. Daarnaast stromen er grote rivieren en er zijn zelfs gematigde regenwouden. Op de grens met Alaska ligt het St. Elias-gebergte. Hier vind je de hoogste berg van Canada: de Mount Logan met 5956 meter. In het St. Elias-gebergte heb je meer hoge bergen. Je vind er ook vele vulkanen als onderdeel van de Ring van Vuur. Als laatste heb je het Canadese Noordpoolgebied. Dit varieert van toendra's tot ijsgebieden.

Wateren en eilanden

De rivier de Mackenzie.

Het motto van Canada luidt: "A Mari usque ad Mare", wat Latijn is voor "Van zee tot zee". In het westen ligt de Grote Oceaan en de Atlantische Oceaan in het oosten. In het zuiden van Ontario heb je de Grote Meren en het Canadees Schild ligt aan de Hudsonbaai. Verder bestaat Canada uit wel 8,62% water (891.163 km² water) van de totale landmassa. Het is daarom ook niet zo gek dat Canada de langste kustlijn ter wereld heeft, namelijk 202.080 km! Het Great Bear Lake in Northwest Territories is het grootste meer dat volledig in Canada ligt. Het is bijna even groot als heel België! Naast deze heb je nog veel meer grote meren, zoals het Great Slave Lake, het Winnipegmeer en de meren in het zuiden van Ontario (Grote Meren). De Mackenzie is met 1738 km de langste van Canada en als je de zijrivieren meetelt kom je op 4240 km!

Flora en fauna

Canada heeft een hele rijke fauna. Dat betekent dat er veel verschillende soorten dieren leven. In de vele wateren in en rond Canada leven veel vissoorten, maar de bekendste en meest voorkomende is de zalm. Als je meer naar het noorden gaat, kun je ook orka's en walvissen tegenkomen. Ook ijsberen, zwarte beren en grizzlyberen komen veel voor. Andere veelvoorkomende landdieren zijn de eland, poolvos, sneeuwhaas, muskusos, lemming, grijze wolf, eekhoorn en de lynx.

Grote steden

Grootste steden van Canada
Toronto Calgary Edmonton		Naam	Inwoners	Provincie	Montreal Ottawa Mississauga
	1.	Toronto	2.731.579	Ontario
	2.	Montreal	1.704.694	Québec
	3.	Calgary	1.239.220	Alberta
	4.	Ottawa	934.243	Ontario
	5.	Edmonton	932.546	Alberta
	6.	Mississauga	721.599	Ontario
	7.	Winnipeg	705.224	Manitoba
	8.	Vancouver	631.486	Brits-Columbia
	9.	Brampton	593.638	Ontario
	10.	Hamilton	536.917	Ontario
	11.	Québec	531.902	Québec
	12.	Surrey	517.887	Brits-Columbia
	13.	Laval	422.993	Québec
	14.	Halifax	403.131	Nova Scotia
	15.	London	383.822	Ontario
	16.	Markham	328.966	Ontario
	17.	Vaughan	306.233	Ontario
	18.	Gatineau	276.245	Québec
	19.	Saskatoon	246.376	Saskatchewan
	20.	Longueuil	239.700	Québec

Klimaat

Door de grootste van Canada heeft het land met verschillende klimaten te maken. Toch heeft het grootste gedeelte van het land te maken met een vochtig landklimaat. In bijna geheel Canada zijn er warme zomers met koude winters, waarbij er gedurende het gehele jaar door neerslag valt. Aan de kust van Brits-Columbia en het zuiden van Nova Scotia heerst echter een gematigd zeeklimaat. Hier zijn de zomers koeler en de winters zachter. Doordat veel kustgebieden in Canada met aflandige wind te maken hebben, zijn er maar weinig gebieden met een gematigd zeeklimaat. In het noorden van het land geldt een toendraklimaat. Hier vriest het bijna altijd en er ligt veel sneeuw. Ook veel gebergtes hebben te maken met een hooggebergteklimaat. In beide gebieden komt de temperatuur bijna nooit boven de 0°C.

Canada heeft qua extreem weer voor met sneeuwstormen te maken, die vooral 's winters en in het vroege voorjaar plaatsvinden. Tijdens zo'n sneeuwstorm kan er in ene keer veel sneeuw vallen, waardoor scholen sms dicht moeten (ijsvrij) en mensen ingegraven zijn in hun huis. Canada heeft hier vaak mee te maken en is daardoor ook goed voorbereid op deze sneeuwstormen. Daarnaast kunnen er ook flinke hagel- en onweersbuien plaatsvinden. Tornado's komen vooral in het zuidwesten voor van Canada. Orkanen komen daarentegen niet voor in het land, aangezien het te noordelijk ligt, in tegenstelling tot de Verenigde Staten.

Het landschap van Brits-Columbia

Kunst en cultuur

Oud-Québec

De Canadese cultuur is beïnvloed door zowel de Britse cultuur als de Amerikaanse cultuur. De Britse cultuur is van invloed geweest tijdens de koloniale periode, terwijl de Amerikaanse cultuur meer invloed kreeg na de onafhankelijkheid. Daarnaast heeft de Franse cultuur grote invloed gehad in Québec en deels ook in andere delen van Canada. De regio Québec heeft over het algemeen een andere cultuur dan de rest van Canada. Veel inwoners van de provincie voelen zich ook meer Québecs dan Canadees. Daarnaast is de cultuur van de inheemse volkeren van Canada nog van invloed geweest op de Canadese cultuur.

Canada stelt zich voor als multicultureel en progressief land. Dit betekent dat Canada zich voorstelt als een inclusieve en gelijkwaardige samenleving. Canada loopt uit op de rest van de wereld op het gebied van vrouwen- en lhbt-rechten. Zo is het homohuwelijk er legaal, er zijn strenge wetten voor wapenbezit en ook zijn het gebruik en de verkoop van cannabis toegestaan.

Werelderfgoed

Op de Werelderfgoedlijst van UNESCO staan 20 Canadese zaken. Dit zijn:

• L'Anse aux Meadows
• Nationaal park Nahanni
• Provinciaal park Dinosaur
• Kluane / Wrangell-St. Elias / Glacier Bay / Tatshenshini-Alsek (gedeeltelijk in de Verenigde Staten)
• SGang Gwaay
• Head-Smashed-In Buffalo Jump
• Nationaal park Wood Buffalo
• Parken in de Canadese Rocky Mountains
• Historische wijk van Oud-Quebec
• Nationaal park Gros Morne

• Oude stad Lunenberg
• Waterton Glacier International Peace Park (gedeeltelijk in de Verenigde Staten)
• Nationaal park Miguasha
• Rideau Canal
• Fossielkliffen van Joggins
• Het landschap van Grand-Pré
• Baskische walvishaven van Red Bay
• Mistaken Point
• Pimachiowin Aki
• Writing-on-Stone / Áísínai'pi

Provinciaal Park Dinosaur

Muziek

Een van de bekendste Canadese zangers van de afgelopen jaren; Shawn Mendes

De Canadese muziek is beïnvloed door de Britse en later door de Amerikaanse muziek. De Franstalige muziek is Canada is vooral beïnvloed door de muziek uit Frankrijk. De Amerikaanse muziek is populair in Canada, waardoor de Canadese muziek verdrongen wordt. Toch heeft de Canadese regering besloten dat minstens 30% van de muziek op de radio van Canadese artiesten moet zijn. Daarnaast zijn er verschillende Canadese artiesten met internationaal succes. Een van de eerste beroemde Canadese artiesten is Paul Anka, die in 1958 doorbrak met het lied Diana. Later braken ook artiesten als Bryan Adams (Summer of '69) en Anne Murray. De Franstalige Canadese zangeres Celine Dion brak door in de jaren 80 en geldt nog altijd als een van de beroemde zangeressen uit het land.

Andere beroemde Canadese zangers en zangeressen zijn Micheal Bublé, Nelly Furtado, Avril Lavigne, Carly Rae Jepsen, Drake, The Weeknd, Justin Bieber en Shawn Mendes.

Literatuur

Anne of Green Gables is nog altijd een van de best verkochte Canadese boeken wereldwijd.

De Canadese literatuur is in de 19e eeuw ontstaan, maar daarvoor waren er al literaire werken. Deze bestonden uit de mythologie en volksverhalen van de verschillende inheemse volkeren en verslagen van kolonisten. Lang viel de Canadese literatuur onder de Britse literatuur, maar de stichting van Canada in 1867 wilde men een eigen Canadese literatuur hebben. Het eerste Canadese literaire werk is echter The History of Emily Montague (1769) van Francis Brooke. In de jaren 1880 en 1890 begon zich pas een echte Canadese literatuur te vormen met dichters als Charles D.G. Roberts, Archibald Lampman en Duncan Campbell. Een van de bekendste Canadese boeken, Anne of Green Gables (1908) van L. M. Montgomery, is de jaren hierna geschreven.

Slechts een Canadese auteur heeft de Nobelprijs voor Literatuur gewonnen, namelijk Alice Munro in 2013. Zij schrijft voornamelijk korte verhalen. Andere bekende Canadese auteurs zijn Yann Martel (Life of Pi), Michael Ondaatje (The English Patient) en Margaret Atwood (The Handmaid's Tale).

Media en film

Canadese televisie wordt voornamelijk gemaakt door de Canadian Broadcasting Company (CBC). De Canadese overheid heeft wetten aangenomen die Canadese televisieseries en films moeten bevorderen op buitenlandse series en films, voornamelijk uit de Verenigde Staten. Toch zijn Amerikaanse en ook Britse televisieseries en films populair in Canada. Franstalige Canadezen kijken over het algemeen vaker naar Canadese televisie en film dan Engelstalige Canadezen. Dit betekent niet dat Canada geen successen op het gebied van televisie heeft gehad. De meeste studio's zitten gevestigd in Vancouver, dat ook wel het Hollywood van het Noorden wordt genoemd. Bekende Canadese televisieseries zijn The X-Files, Battlestar Galactica, Smalville, My Babysitter's A Vampire, Orphan Black en Anne met een E. Ook worden veel Amerikaanse televisieseries opgenomen in Canada.

Ook worden veel Amerikaanse films in Canada opgenomen, waaronder Night at the Museum. Canadese films lijden door het succes van Amerikaanse films. Toch zijn er enkele succesvolle Canadese films, zoals Les Boys. Daarnaast zijn veel Canadese acteurs internationaal bekend, zoals Ryan Gosling, Jim Carrey, Michael J. Fox en Ryan Reynolds.

Eten en drinken

De Canadese keuken is beïnvloed door de Britse, Franse en Amerikaanse keuken. De meeste gerechten zijn overgenomen uit deze keukens met enkele verschillen. Toch zijn er enkele gerechten die typisch Canadees zijn. Het bekendste Canadese gerecht is poutine. Dit zijn Franse frieten met stukjes kaas, die met jus overgoten worden. Dit gerecht is ontstaan in Québec en is uitgeroepen tot "het nationale gerecht van Canada". Een ander Canadees gerecht is de bagel, een donutvormig broodje. Hoewel er in de Verenigde Staten ook bagels zijn, zijn Canadese bagels kleiner en zoeter. Bekende Canadese snacks zijn gedroogde, gerookte zalm (Salmon jerky) en chips met ketchupsmaak. Volgens veel Canadezen is de California roll in Vancouver ontstaan, hoewel Amerikanen claimen dat deze in Los Angelos gedacht is. Ook esdoornsiroop wordt vaak in verband gebracht met Canada. Dit wordt afgetapt van esdoornbomen en vaak met pannekoeken of andere zoete gerechten gegeten. Andere typisch Canadese gerechten zijn beavertails, buttertards en flipper pie. De pizza Hawaï is overigens ook in Canada bedacht.

De maaltijden in Canada verschillen weinig van die in Nederland en België. Een dag bestaat vaak uit drie maaltijden; ontbijt, lunch en diner.

• 

  Poutine

• 

  Montreal-style bagels

• 

  California rolls

• 

  Esdoornsiroop

• 

  Pizza Hawaï

Sport

Een ijshockey-wedstrijd in Québec

De populairste sport in Canada is ijshockey, dat door de Canadezen gewoon hockey genoemd wordt. IJshockey is de meest bekeken sport van Canada en daarnaast is Canada ook internationaal een van de beste landen in ijshockey. Een andere populaire sport in het land is lacrosse, dat door de inheemse inwoners gespeeld werd. Lacrosse kan gezien worden als een sport van hockey, waarbij de sticks een netje hebben waarmee de bal gevangen wordt. Daarnaast is zowel voetbal als American football populair in het land. Andere populaire sporten zijn wielrennen, volleybal, basketball, zwemmen en golf.

Op het gebied van de Olympische Spelen is Canada succesvoller geweest in de Winterspelen dan in de Zomerspelen. Dit heeft natuurlijk te maken met de strenge Canadese winters. Canada heeft drie maal de Olympische Spelen mogen organiseren; de Zomerspelen van 1976 in Montreal, de Winterspelen van 1988 in Calgary and de Winterspelen van 2010 in Vancouver.

Feestdagen

Canada heeft een aantal feestdagen, die onder opgesomd staan. Bepaalde feestdagen worden in heel Canada gevierd, terwijl andere feestdagen alleen in bepaalde provincies gevierd worden. het verschilt bij veel feestdagen of men standaard vrij is.

Dag	Engelse naam	Franse naam	Uitleg
1 januari	New Year's Day (Nieuwjaarsdag)	Jour de l'An
Derde maandag in februari	Family Day	Fête de la famille
Verschillend	Good Friday (Goede vrijdag)	Vendredi saint
Verschillend	Easter Monday (Tweede paasdag)	Lundi de Pâques
Maandag vóór 25 maart	Victoria Day	Fête de Victoria	Herdenkt de geboorte van koningin Victoria
1 juli	Canada Day	Fête du Canada	Viert het ontstaan van Canada in 1867
Eerste maandag in augustus	Civic Holiday	Premier lundi d'août	Vrij dag voor werknemers
Eerste maandag van september	Labour Day (Dag van de Arbeid)	Fête du travail
30 september	National Day for Truth and Reconciliation	Journée nationale de la vérité et de la réconciliation	Herdenkt de assimilatie van inheemse kinderen op Canadese scholen en de slachtoffer daarvan
Tweede maandag in oktober	Thanksgiving Day	Action de grâce	Familiefeest, dat de Mayflower herdenkt. Deze dag wordt ook in de VS gevierd, maar op een andere dag.
11 november	Remembrance Day	Jour du Souvenir	Herdenking van de slachtoffers van de Eerste Wereldoorlog
25 december	Christmas Day (Eerste kerstdag)	Noël
26 december	Boxing Day (Tweede kerstdag)	Lendemain de Noël

Daarnaast zijn er nog provinciale feestdagen, die enkel in één provincie of één territorium gevierd worden. Deze zijn niet opgenomen in de lijst.

Politiek

Een standbeeld voor koningin Elizabeth II

Canada is een democratie en constitutionele monarchie. Hoewel Canada een onafhankelijk land is, is de Britse koningin Elizabeth II het staatshoofd van het land. Canada is niet de enige voormalige Britse kolonie waar dit het geval is. In o.a. Australië en Nieuw-Zeeland is de koningin ook het staatshoofd. Deze gebieden worden de commonwealth realms genoemd. Canada is hierdoor technisch gezien een monarchie, maar wordt vaak niet als een monarchie gezien. Net als in het Verenigd Koninkrijk heeft de koning(in) geen politieke macht meer en is hij/zij slechts het symbool van het land. De koning(in) vertegenwoordigt Canada in het buitenland en bezoekt Canada zo nu en dan. De Britse koning(in) mag zich daarom ook koning(in) van Canada noemen.

In Canada is er overigens een beweging om de monarchie te vervangen door een gekozen president, zoals in o.a. de Verenigde Staten het geval is. Canada was altijd groot voorstander van de monarchie, maar tegenwoordig wil slechts 33% van de Canadezen de monarchie behouden. 36% zegt liever een gekozen staatshoofd (president) te hebben. Het overige deel heeft hierover geen mening. De Canadese bevolking is dus erg verdeeld over de monarchie. Hoewel 33% van de Canadezen voorstander van de monarchie is, zegt 69% een positief onderdeel te hebben over koningin Elizabeth II zelf. Daarnaast is Canada ook een federatie, wat betekent dat iedere provincie en ieder territorium veel dingen zelf mogen beslissen. Canada is vergelijkbaar met de Verenigde Staten, waar ook iedere staat een grote mate van zelfbestuur heeft.

Regering

Justin Trudeau, de huidige premier van Canada

Hoewel Canada sinds 1931 zelfbestuur heeft, werd de grondwet pas 51 jaar opgesteld. In de tussentijd moest iedere Canadese wet door het Britse parlement goed worden gekeurd. Al deze wetten zijn toegevoegd aan de grondwet, waardoor Canada een van de langste grondwetten ter wereld heeft. De reden waarom het goedkeuren van de grondwet zo lang duren, was dat de verschillende provincies en partijen het niet eens konden worden.

Aangezien de Britse koning(in) vaak in Londen is en niet in Canada, wordt hij/zij vervangen door een gouverneur-generaal. Een gouverneur-generaal is een plaatsvervanger, die de taken van de koning(in) overneemt als de koning(in) niet in Canada is. De gouverneur-generaal doet dit in principe het overgrote deel van de tijd, aangezien de koning(in) slechts soms een bezoek brengt aan Canada. De gouverneur-generaal heeft geen politieke macht; het is slechts een symbolische functie. Hij/zij is aanwezig bij evenementen, ondertekent de wetten, benoemt de premier en ministers en brengt de koning(in) op de hoogte wat er gaande is in Canada. Een gouverneur-generaal dient een periode van vijf jaar, maar soms kan dit iets verlengt worden. De gouverneur-generaal wordt benoemt door de Britse koning(in) op advies van de premier van Canada. Mary Simon is de huidige gouverneur-generaal van het land.

Het dagelijks bestuur van Canada wordt geleid door de regering. Aan het hoofd van de regering staat een premier. De huidige premier van Canada is Justin Trudeau, die deze functie sinds 2015 uitvoert. De premier is verantwoordelijk voor het dagelijks bestuur van het land. Er zijn geen aparte verkiezingen voor de premier. De leider van de grootste partij in het Lagerhuis wordt automatisch premier van het land. Anders dan in Nederland en België heeft de premier een zetel in het parlement (vaak het Lagerhuis). Ook de ministers kunnen een zetel hebben in het parlement. De premier wordt geholpen door verschillende ministers.

Parlement

Het parlement vergaderd op Parliament Hill

Het parlement van Canada bestaat uit twee kamers. Dit zijn:

• Het Lagerhuis (House of Commons of Chambre des communes), bestaande uit 338 zetels. Het Lagerhuis wordt iedere vijf jaar gekozen, maar het kan zijn dat er soms sneller verkiezingen zijn. Canada is verdeeld in kiesdistrict en ieder kiesdistrict kiest een parlementslid, dat hun kiesdistrict vertegenwoordigt. De kandidaat met de meeste stemmen wordt lid namens dat kiesdistrict.
• De Senaat (Senate of Sénat), bestaande uit 105 leden. De leden van de Senaat worden benoemd door de gouverneur-generaal op advies van de premier. Een senator blijft senator totdat hij/zij 75 jaar oud is, opstapt of wordt afgezet. Er zijn geen verkiezingen voor de Senaat, maar de provincie Alberta houdt deze wel (maar de premier is niet verplicht de uitkomsten over te nemen). Leden van de Senaat moeten ook een bepaald vermogen hebben. ER is dan ook kritiek op de Senaat dat het ondemocratisch is.

In het parlement is niet iedereen even goed vertegenwoordigt. Kleinere provincies zijn over het algemeen beter vertegenwoordigt dan de grotere provincies. Ook zijn de provincies in het oosten beter vertegenwoordigt dan de provincies in het westen. Dit komt doordat de kieswet is opgesteld in de 19e eeuw, toen nog veel mensen in het westen woonden. Tegenwoordig verhuizen meer mensen naar het oosten, maar de kieswet is nooit aangepast. Sinds 2000 zijn er wel pogingen gedaan om dit systeem democratischer te maken.

Canada heeft eigenlijk twee grote politieke partijen, die afwisselend de macht hebben. Dit zijn de Liberale Partij en de Conservatieve Partij. De Liberale Partij is centrumlinks en progressief, terwijl de Conservatieve Partij centrumrechts en conservatief is. Alleen de Conservatieve en Liberale Partij hebben minister-presidenten geleverd. Tegenwoordig is de Liberale Partij de grootste. Naast deze twee partijen zijn er nog drie kleinere partijen in het parlement vertegenwoordigd:

• De Nieuwe Democratische Partij, een linkse partij die voornamelijk in de grote steden populair is. De Nieuw Democratische Partij staat voor sociaaldemocratie en democratisch socialisme.
• Bloc Québécois, een linkse partij die enkel in Québec actief is. De partij wil dat Québec meer rechten krijgt en sommige leden willen zelfs van Québec een eigen land maken.
• De Groene Partij, de kleinste partij in het Canadese partij. De Groene partij staat voor groene politiek en is alleen populair in Brits-Columbia en Ontario.

Daarnaast zijn er meerdere partijen die niet in het parlement vertegenwoordigt zijn, waaronder de Canadese Volkspartij.

Bestuurlijke indeling

Canada is verdeeld in 10 provincies en 3 territoria. De tien provincies liggen in het zuiden van Canada, terwijl de drie territoria in het noorden liggen. Er is een groot verschil tussen een provincie en een territorium. Een provincie mag meer dingen zelf beslissen, terwijl de territoria veel minder dingen zelf mogen beslissen. Tegenwoordig mogen de territoria meer dingen zelf beslissen. Iedere provincie en ieder territorium heeft een eigen regering, een eigen premier en eigen parlement.

Bestuurlijke indeling van Canada.

Naam	Hoofdstad	Inwonersaantal (2021)	Oppervlakte (in km²)
Provincies
Brits-Columbia	Victoria	5.249.635	944.735
Alberta	Edmonton	4.464.170	661.848
Saskatchewan	Regina	1.180.867	651.036
Manitoba	Winnipeg	1.386.333	647.797
Ontario	Toronto	14.915.270	1.076.395
Québec	Québec	8.631.147	1.542.056
New Brunswick	Fredericton	794.300	72.908
Nova Scotia	Halifax	998.832	55.284
Prins Edwardeiland	Charlottetown	165,936	5.660
Newfoundland en Labrador	St. John's	521.758	405.212
Territoria
Yukon Territorium	Whitehorse	43.095	482.443
Northwest Territories	Yellowknife	45.515	1.346.106
Nunavut Territorium	Iqaluit	39.589	2.093.190

Buitenlandse politiek

De (voormalige) Amerikaanse president Donald Trump op bezoek bij Trudeau in 2018.

Canada is lid van verschillende internationale organisaties, zoals de Verenigde Naties, de NAVO, La Francophonie en de Organisatie van Amerikaanse Staten. Canada heeft over het algemeen vreedzame en vriendschappelijke banden met landen. Het heeft geen grote conflicten met andere staten. Canada heeft een grensconflict met Denemarken over het Hans Island, een onbewoond eiland op de grens tussen Groenland (een Deens overzees gebied) en Canada. Beide landen claimen het als hun grondgebied, maar het conflict speelt geen grote rol (het eiland is namelijk niet waardevol). Ook was een conflict met Frankrijk over de zeegrenzen met Saint-Pierre en Miquelon, maar dit werd in 1992 opgelost. Ook waren er grensconflicten met de Verenigd Staten in het verleden.

Over het algemeen heeft Canada de beste banden met westerse landen, zoals het Verenigd Koninkrijk, Australië en de landen van de Europese Unie. De Verenigde Staten zijn waarschijnlijk de beste vriend van Canada. Beide landen hebben een vergelijkbare cultuur en zijn goede handelspartners. Canadezen en Amerikanen kunnen elkaars land bezoeken zonder visum en ook is het eenvoudig als Canadees in de Verenigde Staten te werken en als Amerikaan in Canada.

Economie

Land- en mijnbouw

Mineralen hebben een grote rol gespeeld in de groei van de Canadese economie. Canada is de grootste producent ter wereld van zinkerts en uranium, en de op één na grootste van nikkel en asbest.

De overvloed aan bossen heeft van Canada het tweede grootste exportland gemaakt van houtpulp en zachthout. Tien procent van de Canadese actieve bevolking (= volwassenen, zonder bejaarden) werkt in de houtverwerkende industrie. Brits-Columbia, Québec en Ontario zijn de belangrijkste houtproducerende provincies.

Industrie en dienstensector

Om naar Canada te mogen reizen is een eTA of een visum benodigd voor mensen uit Nederland en België. Een eTA is een electronic Travel Authorization, een reistoestemming om Canada te mogen inreizen. Een eTA Canada kan online worden aangevraagd terwijl een visum middels een afspraak bij de ambassade dient te worden aangevraagd. Als je geen visum of eTA hebt voordat je naar Canada reist, mag je ook het vliegtuig niet in doordat deze aan het paspoort worden gekoppeld. Een eTA Canada is na afgifte 5 jaar geldig waarbij je bij elk verblijf in Canada 6 maanden mag verblijven.

Het centrum van de Canadese industrie bevindt zich op de westelijke oever van Lake Ontario, een gebied dat bekendstaat als het Gouden Hoefijzer. Canadese bedrijven verwerken voedsel, auto's, staal, chemische producten en papier. De dienstensector kent een grote bloei.

Vlag en volkslied

Vlag en wapen

Zie voor meer informatie vlag van Canada en wapen van Canada

De vlag van Canada

De huidige vlag van Canada komt uit 1965 en bestaat uit drie horizontale banen. De twee buitenste banen zijn rood en de binnenste baan is wit. In het midden is een esdoornblad afgebeeld, dat het nationale symbool van het land is. In het Engels wordt de vlag hierdoor ook de Maple Leaf Flag (Esdoornbladvlag) genoemd. Het esdoornblad wordt daarnaast ook op veel producten en souvenirs uit Canada afgebeeld. Sinds de Britse koning(in) het staatshoofd van Canada is, is de Britse vlag ook officieel bij ceremonies waar de koning(in) aanwezig is. Vaak worden de Britse en Canadese vlag naast elkaar getoond. De Britse vlag heeft dus een officiële status in Canada. Ook hebben is de Britse vlag te zien op verschillende provincievlaggen.

Het Canadese wapen lijkt erg op het wapen van het Verenigd Koninkrijk met enige Canadese elementen. Het bestaat uit een wapenschild met hierop de wapens van Engeland, Schotland en Ierland (toentertijd de drie landen van het Verenigd Koninkrijk), met het Franse wapen (symboliseert de Franstalige Canadezen) en drie esdoornbladeren. Dit wapenschild word vastgehouden door een leeuw en een eenhoorn; de symbolen van Engeland en Schotland. Zij houden ook de Britse en Franse koninklijke vlag vast; die de Engelstalige en Franstalige Canadezen voorstellen. Bovenop staat een leeuw die een esdoornblad vasthoudt en een kroon. Dit stellen Canada en de monarchie voor. Op het wapen zijn twee spreuken te lezen: A mari usque ad mare (Van zee tot zee) en Desiderantes meliorem patriam (Strevend naar een beter vaderland).

Volkslied

Zie O Canada voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Het officiële volkslied van Canada is O Canada, dat zowel een Engelse als Franse versie heeft. Het volkslied werd geschreven in 1880 en datzelfde werd het officieel. Bij officiële ceremonies worden de Franse en Engelse tekst samengevoegd waardoor één tekst ontstaat. Hoewel het volkslied een Franse en Engelse versie heeft, zijn de de twee versies erg verschillend. Het volkslied was eerst in het Engels geschreven en pas later kwam er een Franse versie. De Franse versie is echter geen vertaling van de Engelse versie.

Engelse versie

O Canada!

Our home and native land!

True patriot love in all of us command.

With glowing hearts we see thee rise,

The True North strong and free!

From far and wide, O Canada,

We stand on guard for thee.

God keep our land glorious and free!

O Canada, we stand on guard for thee.

O Canada, we stand on guard for thee.

Franse versie

Ô Canada!

Terre de nos aïeux,

Ton front est ceint de fleurons glorieux!

Car ton bras sait porter l'épée,

Il sait porter la croix!

Ton histoire est une épopée

Des plus brillants exploits.

Et ta valeur, de foi trempée,

Protégera nos foyers et nos droits.

Protégera nos foyers et nos droits.

Daarnaast is het Britse volkslied God Save the Queen nog officieel als koninklijk volkslied. Dit wordt enkel gebruikt bij gebeurtenissen waarbij de koning(in) aanwezig is of leden van het koninklijk huis aanwezig zijn.

Bronnen

• (en) Het artikel op de Engelstalige Wikipedia.
• (en) Canada (10 november 2015). YouTube-kanaal: Geography Now!
• (en) The Education System in Canada via www.studycountry.com.
• (en) How Canada's Government Works (citizenship test tutorial) (18 november 2017). YouTube-kanaal: J.J. McCullough.

	Landen en afhankelijk gebieden in Noord-Amerika
Antigua en Barbuda · Bahama's · Barbados · Belize · Canada · Costa Rica · Cuba · Dominica · Dominicaanse Republiek · El Salvador · Grenada · Guatemala · Haïti · Honduras · Jamaica · Mexico · Nicaragua · Panama · Saint Kitts en Nevis · Saint Lucia · Saint Vincent en de Grenadines · Trinidad en Tobago · Verenigde Staten Afhankelijke gebieden: Amerikaanse Maagdeneilanden · Anguilla · Aruba · Bermuda · Bonaire · Britse Maagdeneilanden · Clipperton · Curaçao · Groenland · Guadeloupe · Kaaimaneilanden · Martinique · Montserrat · Puerto Rico · Saba · Saint-Barthélemy · Saint-Martin (FR) · Saint-Pierre en Miquelon · Sint Eustatius · Sint Maarten (NL) · Turks- en Caicoseilanden