Ronald Reagan: verschil tussen versies

Uit Wikikids
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Regel 54: Regel 54:
   
 
===Campagne voor het presidentschap===
 
===Campagne voor het presidentschap===
  +
[[File:ElectoralCollege1980.svg|left|300px|thumb|Verkiezingsuitslag van 1980]]
  +
De jaren 1970 waren een chaotische periode in de Amerikaanse politiek. In 1972 trad [[Richard Nixon]] af na het [[Watergateschandaal]], waarna [[Gerald Ford]] hem opvolgde voor twee jaar. Ford werd weer verslagen door de Democraat [[Jimmy Carter]] in 1974. Ondertussen hadden de Verenigde Staten te maken met [[inflatie]] en een vastgelopen economie. De [[Koude Oorlog]] zorgde nog steeds voor spanningen. Carter wist de economische situatie niet op te lossen. Ook zorgde de [[Iraanse gijzelingscrisis]] voor schade aan Carters reputatie. Veel Amerikanen waren teleurgesteld in de Amerikaanse regering en het vertrouwen in de politiek nam af. Dit zorgde eigenlijk voor een nieuwe politiek; het [[neoliberalisme]]. Reagan combineerde neoliberale standpunten met conservatieve standpunten. Hierdoor wist hij zowel rijke Amerikanen als conservatieve christenen aan te spreken. Ook werkte zijn persoonlijkheid mee; hij wist kiezers aan te spreken. Reagan werd de Republikeinse presidentskandidaat en nam het op tegen de Democratische zittende president Jimmy Carter.
  +
  +
Reagans aantrekkingskracht en Carters dalende populariteit zorgde ervoor dat Reagan de verkiezingen van 1980 met grote meerderheid won. Reagan won 489 van 538 kiesmannen en 44 van de 50 staten. Enkel [[Minnesota]], [[West Virginia]], [[Hawaï]], [[Maryland]], [[Rhode Island]], [[Georgia]] en het federale district [[Washington D.C.]] stemden voor Carter. Voor Carter gingen de verkiezingen zo slecht dat hij Reagan al feliciteerde met de overwinning voordat de stembussen in het westen van het land gesloten waren.
   
 
===Presidentschap===
 
===Presidentschap===

Versie van 25 jan 2022 13:22

Under construction icon-red.svg Werk in uitvoering!
Aan dit artikel wordt de komende uren of dagen nog gewerkt.
Belangrijk: Laat dit sjabloon niet langer staan dan nodig is, anders ontmoedig je anderen om het artikel te verbeteren.
De maximale houdbaarheid van dit sjabloon is twee weken na de laatste bewerking aan het artikel.
Kijk in de geschiedenis of je het artikel kunt bewerken zonder een bewerkingsconflict te veroorzaken.
Under construction icon-red.svg
Dit artikel is nog niet af.
Ronald Reagan
Official Portrait of President Reagan 1981.jpg
Ronald Reagan
Naam voluit Ronald Wilson Reagan
Geboren 6 februari 1911
Geboren te Tampico, Illinois
Overleden 5 juni 2004
Overleden te Bel-Air, Californië
Gehuwd met Jane Wyman, later Nancy Reagan
Relatie met
Partij Republikeinse Partij
Religie Presbyterianisme
Stroming
Functie 40e president van de Verenigde Staten
Aantreden 20 januari 1981
Aftreden 20 januari 1989
Voorganger Jimmy Carter
Opvolger George H.W. Bush
Functie(s)
40e president van de Verenigde Staten
33e gouverneur van Californië
Portaal Portal.svg Politiek

Ronald Wilson Reagan (geboren te Tampico in Illinois op 6 februari 1911 - overleden te Bel-Air in Californië op 5 juni 2004) was de veertigste president van de Verenigde Staten tussen 1981 en 1989. Reagan was voor zijn presidentschap gouverneur namens de staat Californië en daarvoor een acteur.

Reagan was de opvolger van Jimmy Carter, onder wiens presidentschap de economische groei was stil komen te liggen. Reagan wist weer te zorgen voor economische groei door aan de ene kant de belastingen te verlagen en aan de andere kant de uitgaven van de overheid te vergroten (dit beleid wordt Reaganomics genoemd). Internationaal sprak Reagan zich fel uit tegen het communisme en de Sovjet-Unie; hij viel onder meer Nicaragua en Grenada binnen waar het communisme voet dreigde te krijgen. Toch wist hij ook met de Sovjets het INF-verdrag te bereiken, wat ervoor zorgde dat kernwapens vernietigd worden. Veel Republikeinen en sommige historici claimen dat Reagan mede verantwoordelijk is geweest voor de val van het communisme, dat vlak na zijn presidentschap gebeurde. Andere zaken die onder Reagans regeerperiode gebeurden waren de AIDS-epidemie; waarbij zijn aanpak van deze crisis veel kritiek kreeg. Reagan werd in 1984 herkozen; enkel Minnesota en Washington D.C. stemden Democratisch.

Reagan wordt qua beleid vaak vergeleken met de Britse premier Margaret Thatcher, met wie hij veel samenwerkte en gemeen had. Ook is Reagan van invloed geweest op de moderne Republikeinse Partij. Onder Reagan verdriedubbelde daarnaast nog de staatsschuld en werd de kloof tussen rijk en arm groter. Desondanks wordt Reagan nog altijd als een van de populairste Amerikaanse presidenten gezien.

Levensloop

Jeugd en opleiding

Het huis waar Reagan opgroeide

Ronald Reagan werd geboren op 6 februari 1911 in het plaatsje Tampico in Illinois. Hij was de jongste zoon van Nelly Clyde en Jack Reagan. Zijn vader was een verkoper en schrijver en stamde af van Ierse immigranten. Zijn moeder stamde af van Schotse en Engelse immigranten. Door zijn vader werd Reagan vaak Dutch (Nederlands) genoemd, aangezien hij door zijn kapsel eruit zag als een Nederlands jongetje. De familie is verschillende keren verhuisd naar steden in Illinois, waaronder Chicago. Uiteindelijk woonden ze in Dixon, waar Reagan opgroeide. Reagan was tijdens zijn jeugd tegen racisme, wat erg bijzonder voor die tijd was. Hij groeide op in de tijd van rassensegregatie, waarin blanke en zwarte Amerikanen gescheiden van elkaar leefde in een groot deel van het land. Reagan had ook Afro-Amerikaanse vrienden. Zijn vader was erg tegen de Ku Klux Klan (KKK), aangezien de familie katholiek was en de KKK tegen katholieken waren. Ook speelde het geweld tegen Afro-Amerikanen en Joden een rol. Reagan was tijdens zijn jeugd en vroege carrière erg progressief, maar zo later een stuk conservatiever worden.

Hoewel Reagans familie katholiek was, sloot Reagan zich later aan bij de protestantse presbytariaanse kerk. Reagan blonk op school uit in acteren, schrijven en het vertellen van verhalen. Hij werkte als een badmeester en redde zo'n 77 levens gedurende een periode van zes jaar. Later zou hij zowel lid zijn van het zwemteam als het voetbalteam.

Carrière als acteur

Ronald Reagan in The Bad Man (1941)

Nadat Reagan geslaagd was in 1932 ging hij werken voor de radio. In het begin was aankondiger en commentator bij basketbalwedstrijden. Na een reisje naar Californië in 1937 kreeg Reagan een contract bij Warner Bros. Hierdoor kreeg Reagan een carrière als acteur in films als Love Is on the Air en Dark Victory. Deze laatste film werd goed ontvangen en werd de doorbraak van Reagan. In 1942 speelde hij zijn favoriete rol in de film Kings Row. Hierna moesten hij dienen in het Amerikaanse leger tijdens de Tweede Wereldoorlog en werd een jaar later gepromoveerd tot eerste luitenant. Aan het einde van de oorlog kreeg Reagan een film in handen van de bevrijding van kamp Auschwitz. Reagan zelf had moeite om te geloven dat de Holocaust gebeurd was. Na de oorlog werkte Reagan als informant voor de FBI. Reagan gaf een lijst aan de FBI met acteurs en werknemers voor de filmindustrie die communist zouden zijn. Reagan moest ook getuigen voor het House Un-American Activities Committee, een comité dat de jacht op communisten had geopend.

Vanaf de jaren 1950 kreeg Reagan minder filmrollen en maakte de overstap naar de televisie. Hij was de presentator van de General Electric Theater en speelde de serie Death Valley Days.

Huwelijken en gezin

Ronald en Nancy Reagan in 1964

Reagan ontmoette in 1938 actrice Jane Wyman tijdens de opnames van de film Brother Rat. Twee jaar later trouwden ze met elkaar en kregen twee dochters; Maureen en Christine. Ook adopteerden ze een zoon, genaamd Michael. Het koppel ging echter uit elkaar in 1949, toen Reagan de politiek in wilde. De reden was dat de twee verschilde over politiek. Reagan was geregistreerd voor de Democratische Partij op dat moment, terwijl Wyman een Republikein was. Reagan is hiermee de eerste president die gescheiden is. Overigens ging het koppel als vrienden uit elkaar en bleven vrienden tot Reagans dood.

In 1949 ontmoette hij actrice Nancy Davis. Davis stond op een zwarte lijst in Hollywood. Dit betekende dat ze moeite had om aan rollen te komen, aangezien er vermoed werd dat ze communist was. Davis was geen communist, maar het kwam vaak voor dat mensen onterecht hiervan beschuldigd werden. Reagan hielp haar om van deze lijst af te komen. De twee groeide dichter naar elkaar en in 1952 trouwden ze en kregen twee kinderen; Ron en Patti.

In de politiek

Reagan was oorspronkelijk een Democraat en noemde voormalig president Franklin D. Roosevelt als een van zijn grootste helden. Reagan hield zelfs speeches voor het beëindigen van de rassensegregatie in de Verenigde Staten. Tijdens de jaren 1950 werd hij conservatiever en rechtser en uiteindelijk werd hij lid van de Republikeinse Partij in 1962. Hij voerde zelfs campagne in 1964 voor de conservatieve politicus Barry Goldwater, die zich verkiesbaar had gesteld voor het presidentschap. Reagan werd conservatiever, aangezien hij ervan overtuigd was dat linkse groepen en partijen door communisten waren beïnvloed. Reagan heeft dan ook veel invloed gehad op de moderne Republikeinse Partij. Hij combineerde anti-communisme, was voorstander van de vrije markteconomie, wilde belastingen verlagen en dat de overheid zo weinig mogelijk deed. Ook nam hij veel christelijke en conservatieve standpunten over. Hierdoor wist Reagan zowel rijke Amerikanen als conservatieve christenen aan te trekken.

Gouverneur van Californië

Ronald Reagan en zijn vrouw ontmoeten president Richard Nixon en zijn vrouw.

In 1965 kondigde Reagan aan zich verkiesbaar te stellen voor de gouverneursverkiezingen in Californië van 1966. Reagan werd de Republikeinse kandidaat voor de verkiezingen. Reagan beloofde twee dingen. Als eerste wilde hij bezuinigen op uitkeringen en wilde "werklozen terug aan het werk sturen". Als tweede wilde hij de universiteit van Berkley opschonen. In deze universiteit waren veel protesten van studenten tegen de Vietnamoorlog en deze studenten bezetten zelfs de universiteit van tijd tot tijd. Reagan wist de Democratische gouverneur Pat Brown te verslaan en werd op 2 januari 1967 ingezworen als gouverneur van Californië.

Reagan deed een poging voor de Amerikaanse presidentsverkiezingen 1968 om de Republikeinse presidentskandidaat te worden. Reagan eindigde echter op de derde plaats en zittend president Richard Nixon werd herkozen als de presidentskandidaat en won de verkiezingen. Onder Reagans gouverneurschap gebeurden er een hoop protesten in Californië. Dit waren niet alleen protesten tegen de Vietnamoorlog, maar ook tegen de rassensegregatie. Reagan liet deze protesten soms hardhandig neerslaan. Hoewel Reagan tegen abortus was, tekende hij toch de wet waarmee abortus in de staat Californië legaal werd. Later zei hij dat hij dit niet had gedaan, als hij meer ervaring had gehad als gouverneur. In 1967 bezette de Black Panther Party het parlementsgebouw van Californië, maar Reagan wist ervoor te zorgen dat zij het gebouw weer verlieten. Er werden pogingen gedaan om Reagan terug te roepen voor een verkiezing, maar dit faalde. In 1970 versloeg hij de Democraat Jesse M. Unruh en wist zo een tweede termijn te krijgen. Reagan probeerde de doodstraf in Californië te behouden, maar deze werd afgeschaft. Reagan zorgde er ook voor dat echtscheidingen makkelijker werden in Californië. Hij sprak zich uit tegen de verzorgingsstaat en een grote overheid. Volgens Reagan zou dit ervoor zorgen dat mensen lui werden en niet meer zouden werken.

Campagne voor het presidentschap

Verkiezingsuitslag van 1980

De jaren 1970 waren een chaotische periode in de Amerikaanse politiek. In 1972 trad Richard Nixon af na het Watergateschandaal, waarna Gerald Ford hem opvolgde voor twee jaar. Ford werd weer verslagen door de Democraat Jimmy Carter in 1974. Ondertussen hadden de Verenigde Staten te maken met inflatie en een vastgelopen economie. De Koude Oorlog zorgde nog steeds voor spanningen. Carter wist de economische situatie niet op te lossen. Ook zorgde de Iraanse gijzelingscrisis voor schade aan Carters reputatie. Veel Amerikanen waren teleurgesteld in de Amerikaanse regering en het vertrouwen in de politiek nam af. Dit zorgde eigenlijk voor een nieuwe politiek; het neoliberalisme. Reagan combineerde neoliberale standpunten met conservatieve standpunten. Hierdoor wist hij zowel rijke Amerikanen als conservatieve christenen aan te spreken. Ook werkte zijn persoonlijkheid mee; hij wist kiezers aan te spreken. Reagan werd de Republikeinse presidentskandidaat en nam het op tegen de Democratische zittende president Jimmy Carter.

Reagans aantrekkingskracht en Carters dalende populariteit zorgde ervoor dat Reagan de verkiezingen van 1980 met grote meerderheid won. Reagan won 489 van 538 kiesmannen en 44 van de 50 staten. Enkel Minnesota, West Virginia, Hawaï, Maryland, Rhode Island, Georgia en het federale district Washington D.C. stemden voor Carter. Voor Carter gingen de verkiezingen zo slecht dat hij Reagan al feliciteerde met de overwinning voordat de stembussen in het westen van het land gesloten waren.

Presidentschap

Eerste termijn

In 1980 versloeg hij Jimmy Carter in de presidentsverkiezingen, waarna hij president werd van de Verenigde Staten. In 1981 begon hij aan zijn termijn als president.

In 1982 overleefde hij een aanslag op zijn leven. Hierna bezocht hij het Verenigd Koninkrijk. In 1984 werd hij herkozen als president van de Verenigde Staten, door in de verkiezingen de Democraat Walter Mondale te verslaan. Reagan won in deze verkiezingen alle staten behalve Minnesota: bijna 60% van de kiezers stemde op hem.

In 1989 werd hij als president opgevolgd door George H.W. Bush.

Volgens veel conservatieven (zowel Amerikaans als wereldwijd) is Reagan een van de beste presidenten ooit. Hij is namelijk een grondlegger van het moderne conservatisme. Dit houdt kort gezegd in:

  • Lage belastingen (aanbod-economie), met name voor de rijken.
  • Een groot leger
  • Veel economische vrijheid voor de burger
  • Een strikt immigratiebeleid
  • Een strikt beleid betreffende het homohuwelijk, abortus e.d.

Tweede termijn

Latere leven

Nalatenschap en monumenten

Imago

Het standbeeld van Reagan in het Capitool

Over het presidentschap van Reagan zijn verschillende meningen. Sommige Amerikanen zien Reagan als een van de beste presidenten van de Verenigde Staten, terwijl andere Amerikanen Reagan als een van de slechtste presidenten zien. Voorstanders van Reagan - voornamelijk Republikeinen - wijzen naar de goede dingen die Reagan heeft gedaan voor de economie. Tijdens Reagans presidentschap was er sprake van economische groei, die tot het einde van de jaren 90 zou duren. Reagan verlaagde de belastingen aanzienlijk. Daarnaast was Reagan streng tegenover de Sovjet-Unie, maar was ook bereid om verdragen met het land te sluiten. Voorstanders vinden dat Reagan zich heeft ingezet voor een vrijheid en democratie wereldwijd. Ook zou hij bewezen hebben dat de Verenigde Staten nog altijd het machtigste land ter wereld waren. Reagan werd daarnaast als vaderfiguur gezien en was erg geliefd tijdens zijn presidentschap. De verkiezingen van 1984 bewezen dit; dit was de laatste keer dat een Amerikaanse president in een landslide won. Reagans presidentschap is van grote invloed geweest op de Republikeinse Partij. Sommige Republikeinen spreken daarom ook wel van de Reagan Revolution. Sinds de jaren 1930 had de Democratische Partij de dominante positie in de Amerikaanse politiek. Het Amerikaans Congres was tot aan de jaren 1980 vrijwel altijd in handen van de Democraten. Tijdens Reagans presidentschap veranderde dit; de Republikeinen kregen een dominantere positie. Ook werden de Republikeinen onder Reagan een stuk conservatiever. De partij ging zich meer richten op gewone, conservatieve Amerikanen in buitenwijken en landelijke regio's. Vooral in het zuidwesten van de Verenigde Staten kreeg de Republikeinse Partij de dominante positie. Reagan wordt gezien als de eerste neoliberale van de Verenigde Staten.

Tegenstanders - voornamelijk Democraten - wijzen vooral naar de gevolgen van beleid dat onder Reagan is gestart. Reagan wilde dat de Amerikaanse overheid minder zou doen. Dit betekende dat er bezuinigt werd op sociale zekerheid, zodat de belastingen verlaagd konden. Het gevolg was dat de kloof tussen rijk en arm in de Verenigde Staten veel groter werd. Reagan wilde de zogeheten welfare queen bestrijden; mensen die misbruik maakte van uitkeringen en overheidsgeld. Het gevolg was dat ook andere arme mensen de dupe werden. Reagan verlaagde de belastingen, maar dit was vooral positief voor de rijke Amerikanen, die nog rijker werden. Hoewel Reagan beloofde zo de staatsschuld te verkleinen, verdrievoudigde deze onder Reagan. Reagan verlaagde de belastingen, waardoor de Amerikaanse overheid minder inkomsten had. Hoewel hij ook bezuinigde op sociale zekerheid, gaf hij ook bakken met geld uit aan defensie en de ontwikkeling van een rakketafweersysteem. Daarnaast steeg het aantal dakloze Amerikanen enorm en vormde de Iran-Contra affaire een blijvende smet op Reagans presidentschap.

Hoewel de meningen over Reagan verschillend zijn, zijn veel historici erover eens dat Reagan grote invloed had op de Amerikaanse geschiedenis. Reagan wordt als de meest invloedrijke president sinds Franklin D. Roosevelt gezien. Reagan was onderdeel van een wereldwijde shift in de politiek. In veel andere landen waren er leiders die het min of meer eens waren met Reagan. De bekendste is Margaret Thatcher in het Verenigd Koninkrijk.

Invloed op het einde van het communisme

Het standbeeld van Reagan in Warschau in Polen

Tijdens de verkiezingen vertelde hij aan het Amerikaanse volk dat hij een einde wilde maken aan het communisme in Europa. Inmiddels was in Polen een begin gemaakt van stakingen en demonstraties tegen het communistische bewind. Op deze demonstraties had Reagan weinig invloed. Dat kwam van paus Johannes Paulus II. Reagan heeft met zijn verhalen over een "paraplu tegen de Russische raketten" veel indruk gemaakt op het communistische regime in de Sovjet Unie. Hierdoor waren de communisten eerder bereid om vrede te sluiten met het westen en te werken aan wapenvermindering. In 1987 heeft Reagan nog een bekende toespraak gehouden bij de Berlijnse muur. Hij nodigde Gorbatsjov uit om de muur neer te halen. In die tijd was al veel aan het veranderen in het Oostblok. Uiteindelijk zou de val van de Berlijnse muur een gevolg zijn van de verkiezingsuitslag in Polen waar in juni 1989 de vakbond Solidariteit (genoemd naar de uitspraken van de paus), de communistische partij verpletterend versloeg. Hierdoor gingen in de andere Oostblok-landen steeds grotere groepen mensen demonstreren, ook in Oost-Duitsland (DDR). De val van de muur was in 1989, een jaar nadat presidentschap van Reagan was beëindigd.

Monumenten en vernoemingen

Daarnaast speelde Reagan nog een rol in andere films, zoals The Butler (2013), en zijn er verschillende documentaires over zijn leven gemaakt. Reagan speelde ook een belangrijke rol in de originele versie van het Britse televisieprogramma Spitting Image. Ook in de videogame Call of Duty: Black Ops Cold War komt Reagan voor.

Videoclip


Afkomstig van Wikikids , de interactieve Nederlandstalige Internet-encyclopedie voor en door kinderen. "https://wikikids.nl/index.php?title=Ronald_Reagan&oldid=703855"