Franklin Pierce

Uit Wikikids
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Franklin Pierce
Franklin Pierce by GPA Healy, 1858.jpg
Franklin Pierce
Naam voluit
Geboren 23 november 1804
Geboren te Hillsborough, New Hampshire
Overleden 8 oktober 1869
Overleden te Concord, New Hampshire
Gehuwd met Jane Pierce
Relatie met
Partij Democratische Partij
Religie Episcopalisme
Stroming
Functie 14e president van de Verenigde Staten
Aantreden 4 maart 1853
Aftreden 4 maart 1857
Voorganger Millard Fillmore
Opvolger James Buchanan
Functie(s)
14e president van de Verenigde Staten
Senator voor New Hampshire
Afgevaardigde voor New Hampshire
Portaal Portal.svg Politiek

Franklin Pierce (Hillsboro, New Hampshire, Verenigde Staten, 23 november 1801 - Concorde, New Hampshire, 8 oktober 1869), was tussen 1853 en 1857 de veertiende president van de Verenigde Staten. Pierce van president namens de Democratische Partij. Pierce was voor zijn presidentschap senator en afgevaardigde geweest voor de staat New Hampshire.

Ondanks het feit dat Pierce uit een vrije staat kwam, was hij voorstander van de slavernij. Pierce deed tijdens zijn presidentschap ook alles eraan om de slavernij te behouden. Pierce was verantwoordelijk voor de beruchte Kansas-Nebraska Act. Dit betekende dat nieuwe staten zelf konden beslissen of ze een vrije staat of slavenstaat konden worden. In principe zat hier niet per se het probleem, maar bij een eerdere uitspraak van het Hooggerechtshof. Het Hooggerechtshof stelde dat slaven bezittingen waren en die bezittingen onder de grondwet veilig waren. Simpel gezegd, als er ook maar één slavenhouder in zo'n nieuwe staat zich zou bevinden zou dit automatisch een slavenstaat worden. Dit leidde in het territorium Kansas tot een reeks gewelddadige gebeurtenissen (Bleeding Kansas).

Hoewel deze gebeurtenissen door Pierce werden opgelost, was dit het voorspel van wat uiteindelijk de Amerikaanse Burgeroorlog zou worden. De Democraten weigerden om Pierce nog een keer te nomineren, aangezien hij te extreem was. In plaats daarvan kozen ze James Buchanan, die uiteindelijk president werd.

Levensloop

Jeugd en opleiding

Het huis waar Pierce opgroeide

Pierce werd geboren op 23 november 1804 in een blokhut te Hillsborough, New Hampshire. Pierce's familie leefde al voor zes generaties in de Verenigde Staten en kwam oorspronkelijk uit Engeland. Zijn vader, Benjamin Pierce, had gevochten aan Amerikaanse zijde in de Amerikaanse Onafhankelijkheidsoorlog. Zijn vader was een belangrijk figuur binnen de toenmalige Democratisch-Republikeinse Partij en hield zich bezig met de politiek van New Hampshire. Tijdens zijn jeugd was zijn vader hier heel erg mee bezig, terwijl zijn twee oudere broers in de oorlog van 1812 vochten. Politiek en het leger waren dus erg belangrijk tijdens de jeugd van Franklin Pierce. Aangezien zijn vader wilde dat Franklin Pierce de beste opleiding kreeg, stuurde hij zijn zoon naar een school een paar dorpen verderop. Franklin haatte het daar en kreeg last van heimwee. Op een zondag liep hij terug naar zijn huis; een tocht van 19 kilometer. Zijn vader gaf hem vervolgens eten en reed hem terug naar school, maar halverwege gooide hij zijn zoon uit de wagen. Pierce moest vervolgens nog heel eind door een storm teruglopen naar school. Volgens Pierce was dit een omslagpunt in zijn leven.

Pierce ging een jaar later naar Exeter om zich voor te bereiden op zijn studie. Ondertussen was hij een goede student geworden, maar werd af en toe op slecht gedrag betrapt. Pierce ontwikkelde in Exeter een vriendschap met Nathaniel Hawthorne (bekend van The Scarlett Letter), die later een beroemd Amerikaans schrijver zou worden. Hawthorne en Pierce zouden voor de rest van hun leven vrienden blijven. Na een studentenstaking werd Pierce van school getrapt. Hierna vertrok hij naar Maine om te studeren. Bij de gouverneur van New Hampshire leerde hij rechten en vanaf 1827 werd hij advocaat.

In de politiek, huwelijk en kinderen

Ondertussen was Franklins vader een belangrijk politicus geworden in de Democratische Partij in New Hampshire. Een groot deel van de staat was aanhanger van generaal, en de latere president, Andrew Jackson. Jackson had in 1824 de verkiezingen verloren van president John Quincy Adams. Franklins vader werd hierdoor een bekend politicus in de staat en Jackson werd uiteindelijk in 1828 president. Toch kreeg Jackson geen stemmen uit New Hampshire. Zijn vader wist het tot gouverneur te maken en Franklin Pierce werd voorzitter van het Huis van Afgevaardigden van de staat. Franklin groeide binnen een korte tijd uit tot de ster van de Democratische Partij van New Hampshire.

Op 19 november 1834 trouwde Pierce met Jane Means Appleton. Hoewel Pierce een Democraat was, kwam zijn vrouw uit familie van Whigs. Jane Pierce stond bekend als een religieuze, schuwe en zorgzame vrouw, die Franklin hielp van zijn alcoholverslaving af te komen. Zijn vrouw werd van tijd tot tijd ziek door tuberculose en psychologische problemen. Het echtpaar kreeg drie kinderen:

  • Franklin Jr. (2 februari 1836 - 5 februari 1836)
  • Frank Robert (27 augustus 1839 - 14 november 1843)
  • Benjamin (13 april 1841 - 6 januari 1853)

Alle drie zijn kinderen overleden jong voordat ze volwassen waren.

Afgevaardigde en senator

Franklin Pierce in 1852

Pierce werd in 1833 afgevaardigde namens New Hampshire in het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden. De Democraten hadden toen een grote meerderheid, die zich vooral bezighield met het afschaffen van de centrale bank van de Verenigde Staten. De Whigs wilden de bank verlengen, maar de Democraten voorkwamen dit. Pierce was tegen de Democratische plannen om federaal geld uit te geven aan zaken die voor staten waren. Pierce was een groot voorstander van states rights, oftewel dat de staten zoveel mogelijk dingen zelf mochten beslissen. Een van die dingen van de slavernij. In de jaren 1830 groeide de roep om de slavernij af te schaffen in de noordelijke staten, waaronder New Hampshire. Pierce vond de slavernij een vreselijks iets en hoopte dat het van de aardbodem zou verdwijnen. Toch wilde hij de slavernij niet afschaffen. Pierce geloofde dat het afschaffen van de slavernij tot het einde van de Verenigde Staten zouden leiden. Hij zei:

Aanhalingsteken openen

I consider slavery a social and political evil, and most sincerely wish that it had no existence upon the face of the earth. But one thing must be perfectly apparent to every intelligent man. This abolition movement must be crushed or there is an end to the Union.
Ik veronderstel dat slavernij een sociaal en politiek kwaad is en ik wens ten zeerste dat het geen bestaan op de aardbodem had. Maar, één ding moet zeker zijn voor iedere intelligente man. Het abolitionisme moet verslagen worden of de Unie (Verenigde Staten) komt ten einde.

Aanhalingsteken sluiten

De anti-slavernijvereniging van New Hampshire, Herald of Freedom, noemde Pierce een doughface. Hiermee bedoelde de vereniging dat Pierce niet voor zijn eigen idealen opkwam en beïnvloedt werd door iemand anders.

Pierce werd nationaal bekend door zijn optreden in de Mexicaans-Amerikaanse Oorlog

Pierce won in 1836 een verkiezing waarmee hij een van de twee senatoren van de staat New Hampshire werd. Pierce was met 32 jaar de jongste senator tot dan toe. Zijn vriend, Nathaniel Hawthorne, hielp hem, ook al was Hawthorne geen voorstander van Pierce's ideeën. Pierce werd senator toen Martin Van Buren president was en kreeg direct te maken met de economische crisis van 1837. Ondertussen was er veel discussie om de slavernij af te schaffen. Deze twee problemen spleten de Democratische Partij. Deze meeste noordelijke Democraten wilden de slavernij afschaffen en waren bereid een nieuwe centrale bank op te richten. Pierce sloot zich als noordelijk Democraat echter aan bij de zuidelijke Democraten, die dit absoluut niet wilden. Van Buren werd in 1840 door William Henry Harrison, die na een maand overleed en werd opgevolgd door John Tyler. Tijdens deze periode blokkeerde Pierce veel plannen; tot dat hij in 1842 zijn werk neerlegde als senator.

Partijleider

Pierce keerde terug naar Concord, New Hampshire en ging door met zijn advocatenbureau. Pierce bleef zich met de Democratische Partij bemoeien en verwelkomde in 1844 president James K. Polk. Polk wilde het grondgebied van de Verenigde Staten uitbreiden door Texas toe te voegen. Texas was toentertijd officieel Mexicaans grondgebied, maar Texas bestuurde zich in feite zelf. Pierce was actief in het Amerikaans leger en toen de Mexicaans-Amerikaanse Oorlog uitbrak deed hij mee. Pierce had grote bewondering voor zijn vader en oudere broer, die in het leger hadden gediend. Pierce vocht als brigadier-generaal in het leger van Winfield Scott. Pierce was erg succesvol en het Amerikaanse leger wist het Mexicaanse leger te verslaan en kwam helemaal tot aan Mexico-Stad. De oorlog betekende niet alleen dat Texas van de Amerikanen was, maar ook het gebied waar nu Californië, Nevada, Utah, Colorado, New Mexico en Arizona liggen. Na de oorlog nam Pierce ontslag uit het leger en keerde terug naar New Hampshire. Hij ging door met zijn advocatenbureau.

De gigantische gebiedsuitbreiding wakkerde de slavernij-discussie alleen maar aan. De vraag was of nieuwe staten in dit gebied slavenstaten of vrije staten zouden worden. Daarnaast was het de vraag om in de territoria slaven gehouden moesten worden. President Zachary Taylor onderhandelde een deal, die officieel werd onder president Millard Fillmore. De zogeheten compromis van 1850 bepaalde dat nieuwe staten op basis van volkssoevereiniteit mochten beslissen over de slavernij. Dit betekende dat als er een meerderheid van de bevolking vóór de slavernij was, de slavernij toegestaan was, en anders niet. Pierce was een groot voorstander van de compromis.

Presidentschap

De verkiezingsuitslag van 1852

Toen de Amerikaanse Presidentsverkiezingen van 1852 eraan kwamen, waren de Democraten verdeeld over de slavernij. Veel Democraten in het noorden wilde de slavernij afschaffen, terwijl de Democraten in het zuiden dit absoluut niet wilden. Franklin Pierce werd gekozen als de Democratische kandidaat. Men hoopte dat Pierce de partij en het land kon verenigen. Pierce kwam namelijk uit het noorden en was voorstander van de slavernij. Pierce werd door de Whigs belachelijk gemaakt vanwege zijn alcoholverslaving en zijn haat tegenover katholieken. De Whigs hadden zelf generaal Winfield Scott als hun kandidaat, een held uit de Mexicaans-Amerikaanse Oorlog. Scott was echter enorm zwak als politicus, waardoor Pierce met grote meerderheid de verkiezingen won. Enkel de staten Vermont, Massachusetts, Kentucky en Tennessee stemden voor Scott. Pierce reisde van New Hampshire naar Washington D.C. per trein. De trein verongelukte echter. Hoewel Pierce zelf en zijn vrouw het ongeluk overleefden, overleed hun zoon op 11-jarige leeftijd. Hierdoor begon het presidentschap van Pierce met een periode van rouw. Zijn vrouw raakte in een depressie voor twee jaar en verscheen pas in 1855 voor het eerst in het openbaar. Pierce was het punt van zijn beëdiging de jongste Amerikaanse president tot op dat punt.

Pierce tijdens zijn presidentschap

Pierce wordt tegenwoordig vooral herinnert door de Kansas-Nebraska Act van 1854. Deze kwam er na een plan om een spoorlijn aan te leggen van Californië tot Chicago. De route ging echter over gebied, dat nog geen regering had. Men wilde het gebied verdelen in territoria en regeringen geven om zo de spoorlijn te bouwen. Dit leidde echter opnieuw tot de vraag of slavernij er was toegestaan of niet. Een paar jaar eerder had het Amerikaans Hooggerechtshof namelijk besloten dat slaven bezit zijn en bezit onder de Amerikaanse grondwet beschermt wordt. Dit betekende dat als er ook maar één slavenhouder zich in het gebied vestigde, het gebied automatisch slavernij moest toestaan. De wet moest de slavernijkwestie eindelijk oplossen en het noorden en zuiden verzoenen. Maar in feite leidde het tot conflicten en geweld. In Kansas vestigden zich massaal zowel voor- als tegenstander van de slavernij om zo de stemming te beïnvloeden. Dit leidde tot veel geweld en Kansas kwam bekend te staan als Bleeding Kansas (Bloedend Kansas). Uit reactie op Pierce zijn beslissing stichtten tegenstanders van de wet de Republikeinse Partij. Hun bekendste politicus, Abraham Lincoln, sprak zich fel uit tegen Pierce en de wet. Bleeding Kansas wordt als de grootste fout van Pierce gezien, aangezien veel historici het eens dat het te voorkomen was.

Onder Pierce werden de eerste handelsrelaties met Japan opgebouwd. Japan was voorheen een gesloten land en dreef enkel handel met de Nederlanders en Chinezen. Pierces voorganger Millard Fillmore dreigde Japan zijn deuren te openen door de Amerikaanse marine te sturen. Hoewel Fillmore hiervoor verantwoordelijk was, gebeurde dit pas in de eerste weken van Pierces presidentschap. Pierce wilde daarnaast de Verenigde Staten uit te breiden. Aan de ene kant wilde hij grondgebied van Mexico kopen en aan de andere kant deed hij een poging om Cuba van Spanje te kopen. Beide pogingen faalden. Pierces minister van oorlog van Jefferson Davis (de latere president van de Confederatie), die zich bezighield met het afbouwen van het Washington Monument en de uitbreiding van het Capitool. Pierce geloofde dat hij opnieuw kandidaat zou worden voor de verkiezingen van 1856, maar de Democratische Partij vond hem te extreem. Noordelijke Democraten waren helemaal niet blij met hem en stapten soms zelfs over naar de Republikeinse Partij. De sfeer werd alleen maar meer gespannen. Dit werd duidelijk toen tijdens een debat de Democratische senator Preston Brooks de Republikeinse senator Charles Sumner in elkaar sloeg met een wandelstok. De Republikeinen en een groot deel van de Democraten verweten Pierce de gespannen situatie. In plaats van Pierce werd daarom de gematigde James Buchanan gekozen als de nieuwe Democratische kandidaat, die de verkiezingen won.

Latere leven

Het monument op het graf van Franklin Pierce

Na zijn presidentschap reisde Pierce met zijn vrouw naar Madeira, de Bahama's en Europa. Pierce was hierdoor niet bij de Amerikaanse politiek. Ondertussen verslechterde positie van de Democraten en kwam de Republikeinse Partij op. In 1860 won Lincoln als de eerste Republikeinse president. Pierce was gevraagd als kandidaat voor de verkiezingen, maar weigerde mee te doen. Vrij snel na de verkiezing van Lincoln brak de Amerikaanse Burgeroorlog uit. Pierce wilde dat Lincoln alles deed om oorlog te voorkomen. Ondertussen werd hij in het noorden steeds meer gehaat, aangezien hij werd gezien als iemand die met zuiden sympathiseerde. Pierce werd vooral onpopulair na zijn kritiek op de noordelijke overwinning in de Slag bij Gettysburg. Pierce werd door de Republikeinen van de oorlog beschuldigd en de Republikeinen legden zijn vriendschap met de Geconfedereerde president Jefferson Davis bloot. De Democraten wilden dat Pierce kandidaat werd voor de verkiezingen van 1864, maar Pierce weigerde opnieuw. Lincoln won de verkiezingen met gemak. Toen Lincoln vermoord werd, toonde Pierce zijn berouw.

Pierce zijn alcoholverslaving verergerde en daardoor verslechterde zijn gezondheid. Pierce probeerde na de oorlog de situatie van de gevangen Jefferson Davis te verbeteren. Hij was een groot voorstander van de Reconstructie onder Andrew Johnson en wees zijn afzettingsprocedure af. Ook was hij optimistisch over Johnsons opvolger, Ulysses S. Grant. Pierce leed aan levercirrose als het gevolg van zijn drankprobleem. Op 8 oktober 1869 overleed Pierce op 64-jarige leeftijd. President Grant verklaarde het een dag van nationale rouw. Pierce werd begraven aan Concord. Hij liet zijn vermogen na aan zijn familie, vrienden en buren.

Imago en nagedachtenis

Reputatie

Een postzegel met Pierce uit 1938

Pierce wordt tegenwoordig gezien als een van de slechtste Amerikaanse presidenten. Pierce's presidentschap heeft uiteindelijk tot de Amerikaanse Burgeroorlog geleid, aangezien de spanningen tussen noordelijke en zuidelijke staten vergroot werd. Zijn omstreden Kansas-Nebraska Act was hier mede de oorzaak van. Pierce's presidentschap zorgde ervoor dat de Democratische Partij, die toen erg dominant was, verzwakte. Het presidentschap van Pierce leidde ertoe dat zijn tegenstanders een nieuwe politieke partij startten, de Republikeinse Partij. Pierce werd als te extreem gezien en de Democratische Partij weigerde om hem een tweede termijn te laten dienen.

Aan de andere kant zien veel historici Pierce wel als een politicus met veel ervaring en een goede persoonlijkheid. Ook wijzen ze op het tragische leven van Pierce en dat ondanks dat steeds de kracht vond om door te gaan. De naam Franklin Pierce werd later gebruikt voor een Amerikaan uit het Noorden die met het Zuiden sympathiseerde.

Monumenten en vernoemingen


Afkomstig van Wikikids , de interactieve Nederlandstalige Internet-encyclopedie voor en door kinderen. "https://wikikids.nl/index.php?title=Franklin_Pierce&oldid=903013"