Woodrow Wilson: verschil tussen versies
Regel 38: | Regel 38: | ||
===Wilsons academische carrière=== | ===Wilsons academische carrière=== | ||
+ | [[File:Princeton_University_Prospect.jpg|left|300px|thumb|Het huis van Wilson op Princeton]] | ||
+ | In 1883 ging Wilson studeren aan [[Johns Hopkins University]] in [[Maryland]]. Op deze universiteit leerde Wilson ook [[Duits]]. Dit was nodig voor het bestuderen van bronnen. Wilson hoopte dat hij professor kon worden. Hij deed onderzoek naar de federale overheid en zijn macht. Hierover schreef hij verschillende artikelen, die in het boek ''Congressional Government: A Study in American Politics'' gepubliceerd zijn. In 1885 werd hij leraar aan een meisjesschool in [[Pennsylvania]]. Hier gaf hij Klassieke geschiedenis, Amerikaanse geschiedenis en politieke wetenschap. Wilson vond het lesgeven op deze school erg saai. Bovendien was de directeur een strenge [[feminisme|feminist]] en Wilson haatte feminisme. In 1888 ging hij lesgeven op de [[Wesleyan University]], waar hij westerse geschiedenis en politieke economie gaf. In 1890 werd hij aangenomen als professor op Princeton. | ||
+ | |||
+ | Wilson werkte aan een studieboek, dat tot aan de jaren 1920 werd gebruikt tijdens veel cursussen over Amerikaanse politiek, genaamd ''The State''. Wilson werd in 1902 benoemt tot directeur van de universiteit. Wilson deed alles om ervoor te zorgen dat er geen Afro-Amerikanen werden toegelaten op de universiteit. Ook zette hij zich in voor specialisatie. Wilson moest erg hard werken, waardoor zijn gezondheid achteruitging. Hij had last van een bloedprop, waardoor hij blind werd aan zijn linkeroog. Daarnaast had hij een goede vriendschap met Mary Hulbert Peck. Hiermee gin hij zelfs naar [[Bermuda]] op vakantie. Dit leidde tot veel discussie tussen hem en zijn vrouw. Wilson schafte op Princeton de eetclubs van rijken af. Ook wilde hij de universiteit anders inrichten. Hierdoor ontstond veel discussie binnen het bestuur van de universiteit. Wilson besloot in 1908 op te stappen als directeur en ging zich focussen op de politiek. | ||
===Gouverneur van New Jersey=== | ===Gouverneur van New Jersey=== |
Versie van 31 jul 2021 16:45
Werk in uitvoering! Aan dit artikel wordt de komende uren of dagen nog gewerkt. Belangrijk: Laat dit sjabloon niet langer staan dan nodig is, anders ontmoedig je anderen om het artikel te verbeteren. De maximale houdbaarheid van dit sjabloon is twee weken na de laatste bewerking aan het artikel. Kijk in de geschiedenis of je het artikel kunt bewerken zonder een bewerkingsconflict te veroorzaken. |
Dit artikel is nog niet af. |
Woodrow Wilson | |
---|---|
Woodrow Wilson | |
Naam voluit | Thomas Woodrow Wilson |
Geboren | 28 december 1856 |
Geboren te | Staunton, Virginia |
Overleden | 3 februari 1924 |
Overleden te | Washington D.C. |
Gehuwd met | Ellen Wilson, later Edith Wilson |
Partij | Democratische Partij |
Religie | Presbyterianisme |
Functie | 28e president van de Verenigde Statem |
Aantreden | 4 maart 1913 |
Aftreden | 4 maart 1921 |
Voorganger | William Howard Taft |
Opvolger | Warren G. Harding |
Functie(s) | |
28e president van de Verenigde Staten 34e gouverneur van New Jersey | |
Portaal Politiek |
Thomas Woodrow Wilson (28 december 1856 - 3 februari 1924), was van 1913 tot 1921 de achtentwintigste president van de Verenigde Staten. Wilson was president namens de Democratische Partij. Voorheen was gouverneur van de staat New Jersey. Wilsons presidentschap stond in het teken van de Eerste Wereldoorlog en Wilson was de bedenker van de Volkenbond, de voorloper van de Verenigde Naties.
Wilson wist de verkiezingen van 1912 te winnen doordat de Republikeinse kiezers verdeeld waren onder twee kandidaten, zittend president William Howard Taft en diens voorganger Theodore Roosevelt. Wilsons beleid begon met het New Freedom-beleid, waarmee onder andere de inkomstenbelasting werd ingevoerd. Ook werd de macht van de overheid vergroot. Wilson was daarnaast openlijk racistisch en geloofde dat blanke mensen superieur waren aan Afro-Amerikanen. Hij werkte als historicus mee aan de beruchte film The Birth of a Nation (1915), die in het Witte Huis werd getoond. Deze film leidde tot een heropleving van de Ku Klux Klan. Afro-Amerikaanse medewerkers bij de overheid werden ontslagen. Wilson pleitte voor neutraliteit in de Eerste Wereldoorlog, maar verklaarde toch de oorlog aan het Duitse Rijk in 1917. Door de Amerikaanse hulp in de oorlog werd de oorlog door de Geallieerden gewonnen. Wilson stelde hierna het veertienpuntenplan op, waarbij de Volkenbond werd opgericht. De VS werden echter geen lid van de Volkenbond. Wilson greep niet in tijdens de Spaanse griep van 1919 en riep mensen juist op buiten te feesten vanwege het einde van de oorlog.
Levensloop
Jeugd
Wilson werd geboren in het plaatsje Staunton, Virginia op 28 december 1856. Hij was het derde kind van Joseph Ruggles Wilson en Jessie Janet Woodrow. Zijn familie kwam oorspronkelijk uit Ierland en Schotland en verhuisde rond 1807 naar de Verenigde Staten. Hoewel een van zijn opa's een anti-slavernijtijdschrift had, was de rest van zijn familie voorstander van de slavernij. Volgens Wilson was zijn eerste herinnering toen hij 3 jaar oud was en hem verteld werd dat Abraham Lincoln verkozen was tot president. Lincoln was anti-slavernij, waardoor Wilson boos werd. Als gevolg van Lincolns verkiezing zouden de Zuidelijke Staten zich afscheiden, waaronder de Amerikaanse Burgeroorlog ontstond. Zijn ouders waren voorstander van de afscheiding van het zuiden. Het zuiden vormde de Confederatie en zijn ouders waren voorstander van dat land. Wilson zou dit later ook worden. Zijn vader was een invloedrijke man binnen de presbyteriaanse kerk, waar Wilson ook lid van werd.
Tussen 1873 en 1874 studeerde Wilson in North Carolina, maar ging vervolgens naar Princeton University in New Jersey. Hij ging politiek filosofie en geschiedenis studeren. Op de universiteit was hij voorzitter van zowel het voetbal- als basketbalteam. Ook werkte hij voor de studentenkrant. Wilson werd lid van de Democratische Partij en steunde Samuel J. Tilden tijdens zijn verkiezing in 1876, die verloor van Rutherford B. Hayes. Wilson studeerde af in 1879 en ging rechten studeren in Virginia. In 1882 werd hij advocaat in Georgia. Wilson vond dit echter maar niets en stopte met zijn werk. Hij ging hierna verder met het studeren van politicologie en geschiedenis.
Huwelijk
In 1883 werd hij verliefd op Ellen Louise Axson. Datzelfde jaar deed hij nog een huwelijksaanzoek, wat zij accepteerde. Ze beloofde te trouwen met hem als hij zou afstuderen. Ellen was actief als kunstenares en werkte mee aan de wereldtentoonstelling van Parijs in 1878. Toen zij in 1885 stopte ze met haar werk. Ellen ging Duits studeren, zodat zij Wilson kon helpen bronnen te vertalen voor zijn studie. Samen kregen zij drie kinderen:
- Margaret in 1886
- Jessie in 1887
- Eleanor in 1889
Wilsons academische carrière
In 1883 ging Wilson studeren aan Johns Hopkins University in Maryland. Op deze universiteit leerde Wilson ook Duits. Dit was nodig voor het bestuderen van bronnen. Wilson hoopte dat hij professor kon worden. Hij deed onderzoek naar de federale overheid en zijn macht. Hierover schreef hij verschillende artikelen, die in het boek Congressional Government: A Study in American Politics gepubliceerd zijn. In 1885 werd hij leraar aan een meisjesschool in Pennsylvania. Hier gaf hij Klassieke geschiedenis, Amerikaanse geschiedenis en politieke wetenschap. Wilson vond het lesgeven op deze school erg saai. Bovendien was de directeur een strenge feminist en Wilson haatte feminisme. In 1888 ging hij lesgeven op de Wesleyan University, waar hij westerse geschiedenis en politieke economie gaf. In 1890 werd hij aangenomen als professor op Princeton.
Wilson werkte aan een studieboek, dat tot aan de jaren 1920 werd gebruikt tijdens veel cursussen over Amerikaanse politiek, genaamd The State. Wilson werd in 1902 benoemt tot directeur van de universiteit. Wilson deed alles om ervoor te zorgen dat er geen Afro-Amerikanen werden toegelaten op de universiteit. Ook zette hij zich in voor specialisatie. Wilson moest erg hard werken, waardoor zijn gezondheid achteruitging. Hij had last van een bloedprop, waardoor hij blind werd aan zijn linkeroog. Daarnaast had hij een goede vriendschap met Mary Hulbert Peck. Hiermee gin hij zelfs naar Bermuda op vakantie. Dit leidde tot veel discussie tussen hem en zijn vrouw. Wilson schafte op Princeton de eetclubs van rijken af. Ook wilde hij de universiteit anders inrichten. Hierdoor ontstond veel discussie binnen het bestuur van de universiteit. Wilson besloot in 1908 op te stappen als directeur en ging zich focussen op de politiek.
Gouverneur van New Jersey
Presidentschap
Eerste termijn
Tweede termijn
Laatste jaren en overlijden
Imago en nagedachtenis
Reputatie
Wilson wordt gezien als een bovengemiddelde president. Hij pleitte voor een sterke federale overheid en leidde de Verenigde Staten door de Eerste Wereldoorlog. Dankzij de deelname van de Amerikanen in 1917 werd de oorlog ook snel beëindigd. Onder Wilson werd duidelijk dat de Verenigde Staten een supermacht waren geworden, niet alleen economisch maar ook militair. Wilson had grote invloed op de latere presidenten Franklin D. Roosevelt en Lyndon B. Johnson. Wilsons uitbreiding van de federale overheid leidde overigens tot veel kritiek van conservatieven. Veel conservatieve presidenten zien Wilson hierdoor als een slechte president. Waar de Verenigde Staten zich voorheen enkel met zaken op het Amerikaans continent bemoeiden (en later ook de Grote Oceaan), bracht Wilson een nieuw buitenlands beleid naar de Verenigde Staten. Volgens Wilson moesten de Verenigde Staten zich bemoeien met internationale conflicten en wereldvrede promoten. Onder Wilson eindigde dan ook de Monroedoctrine. Wilson was de oprichter van de Volkerenbond, de voorloper van de Verenigde Naties.
Daarnaast was Wilson de eerste Democraat waarop veel Afro-Amerikanen stemden. Veel Afro-Amerikanen waren overigens teleurgesteld in Wilsons beleid, aangezien hij de rassensegregatie invoerde bij de federale overheid. Dit betekende een achteruitgang voor de rechten van Afro-Amerikanen. Wilson was ook openlijk racistisch, op een manier die zelfs in die tijd extreem gevonden werd. Wilson is hierdoor een omstreden figuur geworden. Aan de ene kant vindt men dat Wilson goede dingen gedaan heeft, zoals zijn inzet in de Eerste Wereldoorlog. Aan de andere kant, brengt zijn racisme hem in slecht licht. In de laatste jaren is er discussie ontstaan over de monumenten van Wilson en zaken die naar hem vernoemd zijn.
Racisme
Wilsons ouders waren allebei voorstander van de slavernij en supporter van de Geconfedereerde Staten van Amerika. Dit laatste was de naam voor de Zuidelijke Staten, die aan slavernij deden en zich afscheidden tijdens de Amerikaanse Burgeroorlog. Wilson was de eerste president uit het zuiden van de Verenigde Staten zich Zachary Taylor (die in 1848 president werd). Wilson zelf was ook een voorstander van de Geconfedereerde Staten, als enige president tot op heden. Wilson geloofde is zogeheten Lost Cause. Dit was een mythe dat de burgeroorlog helemaal niet over slavernij ging, maar over de rechten van staten. De Lost Cause-beweging vierde de Geconfedereerde Staten (Confederatie) en prees soldaten en generaals die voor de Confederatie gevochten hadden, zoals Robert E. Lee en Jefferson Davis. De Lost Cause-beweging zag de burgeroorlog als een oorlog van Noordelijke Agressie. Na de burgeroorlog ontstond deze mythe toen het zuiden onder de Reconstructie stond. Tijdens de Reconstructie was het zuiden erg arm en was er veel woede tegenover Afro-Amerikanen, wat zorgde voor het onderdrukken van stemmen, rassensegregatie en discriminatie.
Wilson zelf was een voorstander van de rassensegregatie. Wilson voerde deze segregatie in bij de federale overheid. Dit betekende dat Afro-Amerikanen hun baan verloren. Ook weigerde Afro-Amerikanen aan te stellen voor federale instellingen in het zuiden. In 1915 werkte Wilson mee aan de film The Birth of a Nation (1915) van D.W. Griffith over de burgeroorlog. Wilson werkte mee als historicus, aangezien de film over de burgeroorlog en de periode erna gaat. De film zet Afro-Amerikanen in een negatief daglicht, terwijl het de Ku Klux Klan (KKK) viert als een organisatie die de blanke Amerikanen tegen Afro-Amerikanen beschermt. Wilson toonde de film ook in het Witte Huis. De KKK was toen uitgeroeid, maar onder Wilson ontstond deze organisatie weer. Vooral in het zuiden was deze actief en het geweld tegen Afro-Amerikanen liep op. Ook werden veel Afro-Amerikanen om het leven gebracht via lynchen. In 1917 en 1918 braken er rellen uit toen veel Afro-Amerikanen uit het zuiden naar het noorden en middenwesten verhuisden. Wilson liet deze rellen neerslaan. Hoewel hij zich uitsprak tegen lynchen, sprak hij zich voor de rest niet uit over het geweld tegen Afro-Amerikanen.
Boeken en essays
Wilson was historicus als beroep. Dit betekent dat hij zich met de geschiedenis bezighield. Wilson schreef de volgende boeken:
- A history of the American people, 1902 (in 5 delen)
- The New Freedom, 1913
- Why We Are at War, 1917
- The New Democracy. Presidential Messages, Addresses, and Other Papers, 1913-1917
- President Woodrow Wilson's Fourteen Points, 1918
Daarnaast zijn een hoop van zijn speeches, aantekeningen en ideeën uitgegeven in bundels.
Monumenten en vernoemingen
De volgende vernoemingen en monumenten zijn uit nagedachtenis van Woodrow Wilson:
- Woodrow Wilson Presidential Library in Staunton, Virginia.
- Woodrow Wilson Boyhood Home in Augusta, Georgia.
- Woodrow Wilson House in Washington D.C.
- USS Woodrow Wilson, een onderzeeër van de Amerikaanse marine.
- Woodrow Wilson Monument in Praag, Tsjechië.
- Een standbeeld in Poznán, Polen.
- Een standbeeld in Austin, Texas.
- Hotel President Wilson in Genève, Zwitserland.
- Palais Wilson in Genève, Zwitserland.
- Wilson Hall aan de James Madison University, Virginia.
- Woodrow Wilson Bridge over de Potamac.
- Boulevard Wilson in Straatsburg, Frankrijk
- Ook straten in o.a. Sarajevo, Calais en Belgrado.
- Woodrow Wilson International Center for Scholars in Washington D.C.
- De film Wilson uit 1944.
- Woodrow Wilsonplein in Gent
Bronnen
- (en) Woodrow Wilson, Engelstalige Wikipedia. Bezocht op 31 augustus 2021.
- (en) Woodrow Wilson: Historians Who Changed History Part 1 en Part 2. YouTube-kanaal: Cynical Historian.