Verenigd Koninkrijk: verschil tussen versies
(→Talen) |
|||
| Regel 83: | Regel 83: | ||
Naast [[Engels]] worden er in het Verenigd Koninkrijk ook veel andere talen gesproken. |
Naast [[Engels]] worden er in het Verenigd Koninkrijk ook veel andere talen gesproken. |
||
| − | In Engeland wordt naast Engels ook [[Cornisch]] gesproken. Deze taal wordt vooral in het plaatsje [[Cornwall]] gesproken. In Noord-Ierland worden naast Engels ook [[Iers]] en [[Schots]] gesproken. In Schotland worden Engels en Schots gesproken, maar ook [[Schots-Gaelisch]]. In Wales worden [[Welsh]] en Engels gesproken. Op de [[Kanaaleilanden]] worden [[Engels]] en [[Frans]] gesproken, want de eilanden liggen voor de kust van [[Frankrijk]]. Op het eiland [[Man (eiland)|Man]] in de [[Ierse Zee]] wordt naast Engels ook [[Manx-Gealisch]] gesproken. In de overzeese gebieden wordt alleen Engels gesproken, maar op de [[Pitcairneilanden]] wordt ook [[Pitcairnees]] gesproken. Voorheen waren Manx-Gealisch en Cornisch uitgestorven talen, maar sinds de laatste jaren worden ze weer gesproken. |
+ | In Engeland wordt naast Engels ook [[Cornisch]] gesproken. Deze taal wordt vooral in het plaatsje [[Cornwall]] gesproken. In Noord-Ierland worden naast Engels ook [[Iers]] en [[Schots]] gesproken. In Schotland worden Engels en Schots gesproken, maar ook [[Schots-Gaelisch]]. In Wales worden [[Welsh]] en Engels gesproken. Op de [[Kanaaleilanden]] worden [[Engels]] en [[Frans]] gesproken, want de eilanden liggen voor de kust van [[Frankrijk]]. Op het eiland [[Man (eiland)|Man]] in de [[Ierse Zee]] wordt naast Engels ook [[Manx-Gealisch]] gesproken. In de overzeese gebieden wordt alleen Engels gesproken, maar op de [[Pitcairneilanden]] wordt ook [[Pitcairnees]] gesproken. Voorheen waren Manx-Gealisch en Cornisch uitgestorven talen, maar sinds de laatste jaren worden ze weer gesproken. |
| + | |||
| + | ==Geografie== |
||
| + | Het Verenigd Koninkrijk ligt op twee eilanden, het eiland [[Ierland (eiland)|Ierland]] en het eiland [[Groot-Brittanië]]. Deze eiland worden samen de [[Britse eilanden]] genoemd. Alleen op het eiland Ierland grenst het Verenigd Koninkrijk met een ander land, [[Ierland (land)|Ierland]]. Aan de kust van Schotland vindt je veel eilanden, zoals de [[Hebriden]], de [[Orkney-eilanden]] en de [[Shetlandeilanden]]. Tussen Groot-Brittanië vindt een kanaal dat Groot-Brittanië met het vaste land verbindt, de [[Kanaaltunnel]]. De tunnel loopt van het Franse [[Calais]] naar het Britse [[Folkestone]]. |
||
| + | |||
| + | ==Cultuur== |
||
==[[Europese Unie]]== |
==[[Europese Unie]]== |
||
Versie van 17 jan 2014 16:15
| Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Noord-Ierland United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland
| |
|---|---|
| Hoofdstad | Londen |
| Aantal inwoners | 67.081.234 (2020) |
| Oppervlakte | 242.495 km² |
| Regeringsvorm | Constitutionele monarchie |
| Staatshoofd | koning Charles III (sinds 2022) |
| Regeringsleider | premier Keir Starmer (sinds 2024) |
| Godsdienst | Christendom (59,5%) Geen religie (25,7%) Islam (4,4%) Overig (10,4%) |
| Taal | Engels (English) |
| Munteenheid | Britse pond |
| Volkslied | God Save the King |
| Landcode | GBR |
 Overzeese gebieden van het Verenigd Koninkrijk | |
Portaal  Verenigd Koninkrijk
| |
.svg)
 |
Werk in uitvoering! Aan dit artikel wordt de komende uren of dagen nog gewerkt. Belangrijk: Laat dit sjabloon niet langer staan dan nodig is, anders ontmoedig je anderen om het artikel te verbeteren. De maximale houdbaarheid van dit sjabloon is twee weken na de laatste bewerking aan het artikel. Kijk in de geschiedenis of je het artikel kunt bewerken zonder een bewerkingsconflict te veroorzaken. Toelichting: Het artikel dat bij een portaal hoort moet uitgebreid worden. |
|
Dit artikel is nog niet af. |
Het Verenigd Koninkrijk, of officieel Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittanië en Noord-Ierland of V.K. is een land in Europa. De hoofdstad van dit land is Londen. De munteenheid is de Pond Sterling.
Bestuurlijke indeling
Deelstaten
Hoofdzakelijk bestaat het Verenigd Koninkrijk uit 4 delen:
- Engeland, met als hoofdstad Londen
- Wales, met als hoofdstad Cardiff
- Noord-Ierland, met als hoofdstad Belfast
- Schotland, met als hoofdstad Edinburgh
Engeland, Wales en Schotland liggen op het eiland Groot-Brittanië. Alleen Noord-Ierland ligt op het eiland Ierland. Van 60,6 miljoen inwoners die het Verenigd Koninkrijk telt woont 80% in Engeland. De 4 deelstaten zijn weer verdeelt in kleinere gebieden die in elke deelstaat weer anders heten. Hieronder in de tabel zie per deelstaat hoeveel het er zijn en hoe ze heten.
| deelstaat | Naam | aantal |
|---|---|---|
| Engeland | regio's | 9 |
| Schotland | raadsgebieden | 32 |
| Wales | principal areas | 22 |
| Noord-Ierland | districten | 26 |
Bij elke deelstaat zijn de regio's, districten of raadsgebieden weer verder in gedeelt in graafschappen. In Engeland en Wales hebben de graafschappen nog macht. De graafschappen zijn weer verdeelt in districten en de districten weer in gemeenten.
Overzeese gebieden
Zie Britse overzeese gebieden voor het hoofdartikel over dit onderwerp.Het Verenigd Koninkrijk bestaat buiten de 4 deelstaten ook nog uit een aantal gebieden die niet tot het Verenigd Koninkrijk worden berekend. Het Verenigd Koninkrijk heeft dus de macht in 14 gebieden:
- Akrotiri en Dhekelia
- Anguilla
- Bermuda
- Brits Antarctisch Territorium
- Brits Indische Oceaanterritorium
- Britse Maagdeneilanden
- Falklandeilanden
- Gibraltar
- Kaaimaneilanden
- Montserrat
- Pitcairneilanden
- Sint-Helena, Ascension en Tristan da Cunha
- Turks- en Caicoseilanden
- Zuid-Georgia en de Zuidelijke Sandwicheilanden
In alle gebieden, behalve het Brits Antartisch Territorium, wonen mensen. Bij elkaar zijn dat zo'n 260.000 mensen. De totale oppervlakte van de overzeese gebieden is zo'n 1.727.570 km². De 14 gebieden hebben gestemd en besloten om bij het Verenigd Koninkrijk te blijven. Het Brits Antartisch Territorium valt daar buiten. Dat is een deel van Antartica wat wordt beschermd door het Verenigd Koninkrijk. Bij elk gebied heeft een commissaris of gouverneur.
Kroonbezit
Zie Brits kroonbezit voor het hoofdartikel over dit onderwerp.Het Verenigd Koninkrijk heeft ooit drie eilanden gekregen. Deze worden in tegenstelling van de overzeese gebieden wel tot het Verenigd Koninkrijk meegerekend. Ze hebben een eigen bestuur. De regering van het Verenigd Koninkrijk bemoeid zich er weinig mee. Dit zijn de eilanden:
- Guernsey, in Het Kanaal.
- Jersey, in Het Kanaal.
- Man, in de Ierse Zee.
Grootste steden
| Nr. | Naam stad | Inwoners | Gebied |
|---|---|---|---|
| 1 | Londen | 7.556.900 |  Engeland
|
| 2 | Birmingham | 1.036.900 | Engeland
|
| 3 | Glasgow | 578.790 |  Schotland
|
| 4 | Sheffield | 555.500 | Engeland
|
| 4 | Edinburgh | 477.660 | Schotland
|
| 5 | Liverpool | 468.945 | Engeland
|
| 6 | Manchester | 452.000 | Engeland
|
| 7 | Leeds | 443.247 | Engeland
|
| 8 | Bristol | 410.500 | Engeland
|
| 9 | Leicester | 330.000 | Engeland
|
| 10 | Cardiff | 317.523 | 20px Wales |
Talen
Naast Engels worden er in het Verenigd Koninkrijk ook veel andere talen gesproken.
In Engeland wordt naast Engels ook Cornisch gesproken. Deze taal wordt vooral in het plaatsje Cornwall gesproken. In Noord-Ierland worden naast Engels ook Iers en Schots gesproken. In Schotland worden Engels en Schots gesproken, maar ook Schots-Gaelisch. In Wales worden Welsh en Engels gesproken. Op de Kanaaleilanden worden Engels en Frans gesproken, want de eilanden liggen voor de kust van Frankrijk. Op het eiland Man in de Ierse Zee wordt naast Engels ook Manx-Gealisch gesproken. In de overzeese gebieden wordt alleen Engels gesproken, maar op de Pitcairneilanden wordt ook Pitcairnees gesproken. Voorheen waren Manx-Gealisch en Cornisch uitgestorven talen, maar sinds de laatste jaren worden ze weer gesproken.
Geografie
Het Verenigd Koninkrijk ligt op twee eilanden, het eiland Ierland en het eiland Groot-Brittanië. Deze eiland worden samen de Britse eilanden genoemd. Alleen op het eiland Ierland grenst het Verenigd Koninkrijk met een ander land, Ierland. Aan de kust van Schotland vindt je veel eilanden, zoals de Hebriden, de Orkney-eilanden en de Shetlandeilanden. Tussen Groot-Brittanië vindt een kanaal dat Groot-Brittanië met het vaste land verbindt, de Kanaaltunnel. De tunnel loopt van het Franse Calais naar het Britse Folkestone.
Cultuur
Europese Unie
In 1973 trad het Verenigd Koninkrijk toe in de Europese Economische Gemeenschap, afgekort tot EEG. Daarmee begon ook de Europese unie, afgekort tot de EU en daardoor begon de discussie over de aard van de relatie die het Verenigd Koninkrijk en Europa met elkaar hebben. Europa is vitaal belang voor de Britse economie. Meer dan 50% van de handel is met Europa, maar terwijl andere Europese landen wel willen samenwerken met het Verenigd Koninkrijk. Als het Verenigd Koninkrijk met de Europese Unie moest samen werken, zouden ze de pond in moeten ruilen voor de euro. De meeste landen zeggen dat het Verenigd Koninkrijk zich moet aansluiten bij de Europese Monetaire Unie, afgekort tot de EMU, maar het Verenigd Koninkrijk wil graag zijn eigen munt houden.
Monarchie
Eén van de beroemdste koninginnen van het Verenigd Koninkrijk was Elizabeth I. Zij was koningin van Engeland vanaf 17 november 1533. Elizabeth was de dochter van Henry VIII en haar moeder was zijn tweede vrouw. Zij heette Anne Boleyn. De eerste vrouw van Henry VIII was Catherine van Aragon. Toen Elizabeth drie jaar oud was werd haar moeder onthoofd wegens beschuldiging van verraad. Toen haar vader stierf werd ze opgevoed door haar stiefmoeder: Henry's zesde echtgenote, Catherine Parr. Elizabeth werd in januari 1559 gekroond tot koningin van Engeland. Haar voorganger was Mary I en haar opvolger was James I. Elizabeth is bekend geworden omdat ze nooit trouwde of kinderen kreeg. Ze word dan ook de Virgin Queen genoemd (Nederlands: Maagdelijke koningin). Elizabeth is ongeveer 45 jaar koningin geweest.
De huidige koningin heet ook Elizabeth, Elizabeth II. Ze is geboren in 1926 en is al sinds 1952 koningin. Dat betekend dat ze de oudste koning(in) van het Verenigd Koninkrijk is ooit. Elizabeth is getrouwd met Philip Mountbatten. Ze hebben samen vier kinderen gekregen, waarvan Charles de oudste is, en haar zal opvolgen als koning als ze overlijdt, ook al is hij al in de zestig.
Behalve koningin van het Verenigd Koninkrijk, is Elizabeth ook koningin van Canada, Australië, Nieuw-Zeeland, Jamaica, Barbados, de Bahama's, Grenada, Papoea-Nieuw-Guinea, de Salomonseilanden, Tuvalu, Saint Lucia, Saint Vincent en de Grenadines, Antigua en Barbuda, Belize en Saint Kitts en Nevis.
Fotogalerij
Vlag van het Verenigd Koninkrijk, de Union Jack
Wapen van het Verenigd Koninkrijk
- Verenigd Koninkrijk lokatie.png
Lokatie in Europa
- Noordzee sateliet.jpg
Satelietfoto
- Verenigd Konkrijk en Ierland sat.jpg
Satelietfoto
|
Europese Unie | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
|||||||||
| Landen, afhankelijke gebieden en niet-erkende staten in Europa | 
| ||
|---|---|---|---|
| Albanië · Andorra · Armenië · Azerbeidzjan · België · Bosnië en Herzegovina · Bulgarije · Cyprus · Denemarken · Duitsland · Estland · Finland · Frankrijk · Georgië · Griekenland · Hongarije · IJsland · Ierland · Italië · Kazachstan · Kroatië · Letland · Liechtenstein · Litouwen · Luxemburg · Malta · Moldavië · Monaco · Montenegro · Nederland · Noord-Macedonië · Noorwegen · Oekraïne · Oostenrijk · Polen · Portugal · Roemenië · Rusland · San Marino · Servië · Slovenië · Slowakije · Spanje · Tsjechië · Turkije · Vaticaanstad · Verenigd Koninkrijk · Wit-Rusland · Zweden · Zwitserland Alle schuine landen liggen ook in een ander werelddeel. Afhankelijke gebieden: Ålandseilanden · Faeröer · Gibraltar · Guernsey · Jan Mayen · Jersey · Man · Spitsbergen |
|||