Chroom (element)

Uit Wikikids
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Nederlands verkeersbord J16.svg Werk in uitvoering
Aan dit artikel wordt de komende uren of dagen nog gewerkt.
Belangrijk: Laat dit sjabloon niet langer staan dan nodig is, anders ontmoedig je anderen om het artikel te verbeteren.
De maximale houdbaarheid van dit sjabloon is twee weken na de laatste bewerking aan het artikel.
Kijk in de geschiedenis of je het artikel kunt bewerken zonder een bewerkingsconflict te veroorzaken.
Nederlands verkeersbord J16.svg Werk in uitvoering
Aan dit artikel wordt nog hard gewerkt.
Chemisch element
Chromium crystals and 1cm3 cube.jpg
Chroom kristallen met 1 cm³ blokje
Naam Chroom, van chrōma (Grieks)
Latijn
Symbool Cr
Atoomnummer 24
Soort Overgangsmetaal
Kleur Glanzend staalgrijs
Smeltpunt 1907 oC
Kookpunt 2671 oC
Portaal Portal.svg Scheikunde

Chroom is een chemisch element met het symbool Cr en atoomnummer 24 in het Periodiek Systeem van de scheikunde. Het is een staalgrijs, glanzend, hard en bros overgangsmetaal.

Chroom is vernoemd naar chrōma, wat kleur betekent in het Grieks, dit omdat veel verbindingen van chroom gekleurd zijn. Chroom wordt in het Engels chromium genoemd.

Voorkomen

Chroom is het 21e  meest voorkomende element in de aardkorst. Chroomverbindingen worden in het milieu aangetroffen door de erosie van chroombevattende rotsen en kunnen worden herverdeeld door vulkaanuitbarstingen. Chroom wordt gewonnen als chromiet (FeCr2O4) erts, wat ook ijzer bevat. Ongeveer twee vijfde van de chromiet ertsen en concentraten in de wereld worden geproduceerd in Zuid-Afrika, ongeveer een derde in Kazachstan, terwijl India, Rusland en Turkije zijn ook belangrijke producenten.

Chroom zit ook in de edelstenen robijn en smaragd.

Chroom in erts of mineraal

Geschiedenis

In 1794 ontving Louis Nicolas Vauquelin monsters van crocoite- erts. Hij maakte chroomtrioxide (CrO3) door crocoite te mengen met zoutzuur.  In 1797 ontdekte Vauquelin dat hij metallisch chroom kon isoleren (apart maken) door het chroomtrioxide in een houtskooloven te verhitten, waarvoor hij wordt aangewezen als degene die het element echt heeft ontdekt.

In de negentiende eeuw werd chroom voornamelijk gebruikt als bestanddeel (kleurstof) van verven, maar ook in looizouten.

Gebruik

Chroom is extreem hard en is het derde hardste element na koolstof (diamant) en boor. Chroom is het belangrijkste additief (toevoeging) in roestvrij staal, waaraan het anticorrosieve (anti roest) eigenschappen toevoegt. Chroom wordt ook zeer gewaardeerd als een metaal dat in hoge mate gepolijst (spiegelend glad) kan worden zonder aantasting. Gepolijst chroom reflecteert bijna 70% van het zichtbare spectrum (licht) en bijna 90% van infrarood licht. Chroommetaal is van hoge waarde vanwege zijn hoge corrosieweerstand (roestwerend) en hardheid.

Roestvrij staal en verchromen (galvaniseren - elektrolyse - met chroom) vormen samen 85% van het commerciële (voor de handel) gebruik.

Biologie

Chroom is (in zeer kleine hoeveelheden) een belangrijke voedingsstof bij mensen voor de chemische omzetting van insuline, suiker en lipiden (bepaald soort vettige koolstofmoleculen, waaronder cholesterol) in het lichaam.

Veiligheid

Toepassingen

Plaats in het periodiek systeem

Periodiek systeem
1e 2e 3e 4e 5e 6e 7e 8e 9e 10e 11e 12e 13e 14e 15e 16e 17e 18e
1 → H He
2 → Li Be B C N O F Ne
3 → Na Mg Al Si P S Cl Ar
4 → K Ca Sc Ti V Cr Mn Fe Co Ni Cu Zn Ga Ge As S e Br Kr
5 → Rb Sr Y Zr Nb Mo Tc Ru Rh Pd Ag Cd In Sn Sb Te I Xe
6 → Cs Ba * Hf Ta W Re Os Ir Pt Au Hg Tl Pb Bi Po At Rn
7 → Fr Ra ** Rf Db Sg Bh Hs Mt Ds Rg Cn Nh Fl Mc Lv Ts Og
* La Ce Pr Nd Pm Sm Eu Gd Tb Dy Ho Er Tm Yb Lu
** Ac Th Pa U Np Pu Am Cm Bk Cf Es Fm Md No Lr
Afkomstig van Wikikids , de interactieve Nederlandstalige Internet-encyclopedie voor en door kinderen. "https://wikikids.nl/index.php?title=Chroom_(element)&oldid=684433"