Astatine

Portaal Scheikunde
Chemisch element

Zou dit Astatine zijn?
Naam	Astatium of Astaat
Latijn
Symbool	At
Atoomnummer	85
Soort	Halogeen
Kleur	waarschijnlijk donker of glanzend
Smeltpunt	? ^oC
Kookpunt	? ^oC

Astatine of Astaat is een chemisch element met het symbool At en atoomnummer 85 in het Periodiek Systeem van de scheikunde. Het is het zeldzaamste natuurlijk voorkomende element in de aardkorst.

De soms gebruikte naam "astatium" is een onjuiste vertaling van "astatine".

Het is vernoemd naar het Griekse astatos (αστατος), wat "instabiel" betekent

Voorkomen

Astatine komt alleen voor als het zogeheten vervalproduct van verschillende zwaardere elementen.

Astatine is een extreem radioactief element; al zijn zogeheten isotopen hebben halfwaardetijden van 8,1 uur of minder, ze vervallen (soort van afbreken waarbij radioactieve straling en energie vrijkomt) in andere astatine-isotopen, bismut, polonium of radon. Hoe het pure (natuurlijke) element eruit ziet is niet precies bekend. Astatine wordt soms beschreven als waarschijnlijk een zwarte vaste stof (ervan uitgaande dat het zou lijken op broom, jodium, chloor of fluor , de elementen uit dezelfde kolom van het periodiek systeem), of het heeft een metaalachtig uiterlijk.

Eigenlijk komt astatine vrijwel alleen voor in een nucleaire laboratorium.

Geschiedenis

In 1869, toen Dmitri Mendelejev zijn periodiek systeem publiceerde , was de ruimte onder jodium leeg; nadat Niels Bohr de toenmalige basis van de groepering van chemische elementen had vastgesteld, werd gesuggereerd dat het vijfde halogeen daar thuishoorde. Voordat astatine officieel werd ontdekt, werd het "eka-jodium" genoemd. Wetenschappers probeerden het in de natuur te vinden; maar gezien zijn extreme zeldzaamheid, resulteerden deze pogingen in verschillende valse ontdekkingen.

De eerste aanmaak van het element was in 1940 door Dale R. Corson , Kenneth Ross MacKenzie en Emilio G. Segrè aan de Universiteit van Californië, Berkeley, die het noemde naar het Griekse astatos (ἄστατος), wat "instabiel" betekent. Dat aanmaken of synthetisch vormen gebeurd meestal door het isotoop bismut -209 te bombarderen met alfadeeltjes in een speciaal apparaat, de cyclotron (deeltjesversneller).

Gebruik

Astatine is zeer radioactief

Er zijn onderzoeken gedaan om het eventueel te gebruiken bij het behandelen van kanker. Dat gaat echter zeer moeizaam. Chemici moeten er zeer voorzichtig mee omgaan en de instabiliteit zorgt dat het maar 'kort bestaat'.

P. Durbin, Human Radiation Studies: Remembering the Early Years, schreef in 1995:

Astatine... [is] ellendig om te maken en een hel om mee te werken.

Veiligheid

Doordat er maar heel weinig astatine bestaat, is het ook niet bekend hoe gevaarlijk het element is. Men gaat er wel vanuit dát het gevaarlijk of giftig is, al was het maar vanwege de radioactiviteit.