Puerto Rico: verschil tussen versies
Regel 18: | Regel 18: | ||
==Geografie== |
==Geografie== |
||
===Landschap=== |
===Landschap=== |
||
+ | [[File:Patillas_Puerto_Rico.jpg|left|300px|thumb|Het strand van Puerto Rico]] |
||
+ | Puerto Rico bestaat uit meerdere eilanden, waarvan Puerto Rico zelf het grootste eiland is. Daarnaast zijn er nog kleinere eilanden, zoals [[Vieques]], [[Culebra]], [[Mona (Puerto Rico)|Mona]], [[Desecheo]] en [[Caja de Muertos]]. Qua oppervlakte is Puerto Rico groter dan twee staten, namelijk [[Rhode Island]] en [[Delaware]]. Puerto Rico is ook een van de grotere eilanden in de Antillen. Na Cuba, [[Hispaniola]] en Jamaica is het het grootste eiland. Van het noorden naar het zuiden loopt een gebergte, genaamd [[La Cordillera Central]]. [[Cerro de Punta]] is het hoogste punt met 1.340 meter hoogte. Op Puerto Rico zijn 50 rivieren te vinden en 17 meren. Deze meeste rivieren ontspringen uit dit gebergte. |
||
===Klimaat=== |
===Klimaat=== |
Versie van 19 mrt 2021 19:12
Werk in uitvoering! Aan dit artikel wordt de komende uren of dagen nog gewerkt. Belangrijk: Laat dit sjabloon niet langer staan dan nodig is, anders ontmoedig je anderen om het artikel te verbeteren. De maximale houdbaarheid van dit sjabloon is twee weken na de laatste bewerking aan het artikel. Kijk in de geschiedenis of je het artikel kunt bewerken zonder een bewerkingsconflict te veroorzaken. |
Dit artikel is nog niet af. |
Gemenebest Puerto Rico Commonwealth of Puerto Rico Estado Libre Asociado de Puerto Rico | |
---|---|
Hoofdstad | San Juan |
Aantal inwoners | 3.285.874 (2020) |
Oppervlakte | 8.870 km² |
Regeringsvorm | Unincorporated territory van de Verenigde Staten |
President | Joe Biden (sinds 2021) |
Gouverneur | Pedro Pierluisi (sinds 2021) |
Godsdienst | Katholiek (85%) |
Taal | Spaans (español) Engels (English) |
Munteenheid | Amerikaanse dollar |
Volkslied | La Borinqueña |
Nationale feestdag | 4 juli |
Landcode | PRI |
Portaal Verenigde Staten |
Puerto Rico is een Amerikaans territorium in het Caribische Zee. Puerto Rico is geen zelfstandig land, maar behoort tot de Verenigde Staten. Het is echter geen staat van de Verenigde Staten, wat betekent dat ze niet in de Amerikaans Congres vertegenwoordigt zijn of in de presidentverkiezingen kunnen stemmen. Puerto Rico bevindt zich tussen de Dominicaanse Republiek en de Amerikaanse Maagdeneilanden. De hoofdstad is San Juan en men spreekt er zowel Spaans als Engels. Op Puerto Rico wonen zo'n 3,5 miljoen mensen.
Puerto Rico werd een kolonie van Spanje in 1493, nadat Christopher Columbus het eiland ontdekte. Toen werd het eiland Puerto Rico (Rijke haven) genoemd. Puerto Rico werd gebruikt door de Spanjaarden als doorvoerhaven van goederen uit de Spaanse koloniën in Latijns-Amerika en de handel in slaven. Tijdens de 19e eeuw begon zich een Puerto Ricaanse cultuur te ontwikkelen. Na de Spaans-Amerikaanse Oorlog van 1898 werd Puerto Rico overgedragen aan de Verenigde Staten. Pas in 1917 werden de inwoners van het eiland Amerikaans staatsburger. Veel Puerto Ricanen verhuisden naar het vasteland van de Verenigde Staten om werk te zoeken. In het midden van de vorige eeuw besloot de Amerikaanse regering te investeren in het eiland, waardoor er economische groei was. Tegenwoordig gaat het economisch slechter met het eiland. Al sinds de jaren 60 strijd Puerto Rico ervoor om een staat te worden.
Het eiland staat bekend om zijn orkanen, zijn medische industrie, Ricky Martin en Luis Fonsi.
Geschiedenis
Vóór Columbus
Kolonie van Spanje
Spaans-Amerikaanse Oorlog
Amerikaans territorium
Geografie
Landschap
Puerto Rico bestaat uit meerdere eilanden, waarvan Puerto Rico zelf het grootste eiland is. Daarnaast zijn er nog kleinere eilanden, zoals Vieques, Culebra, Mona, Desecheo en Caja de Muertos. Qua oppervlakte is Puerto Rico groter dan twee staten, namelijk Rhode Island en Delaware. Puerto Rico is ook een van de grotere eilanden in de Antillen. Na Cuba, Hispaniola en Jamaica is het het grootste eiland. Van het noorden naar het zuiden loopt een gebergte, genaamd La Cordillera Central. Cerro de Punta is het hoogste punt met 1.340 meter hoogte. Op Puerto Rico zijn 50 rivieren te vinden en 17 meren. Deze meeste rivieren ontspringen uit dit gebergte.
Klimaat
Natuur
Grote steden
10 grootste steden van het land | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Nummer | Stad | Inwoners | ||||||||
1 | San Juan | 395.326 | ||||||||
2 | Bayamón | 208.116 | ||||||||
3 | Carolina | 176.762 | ||||||||
4 | Ponce | 166.327 | ||||||||
5 | Caguas | 142.893 | ||||||||
6 | Guaynabo | 97.924 | ||||||||
7 | Arecibo | 96.440 | ||||||||
8 | Toa Baja | 89.609 | ||||||||
9 | Mayagüez | 89.080 | ||||||||
10 | Juana Díaz | 79.897 |
Bevolking
Algemeen
75% van de Puerto Ricanen hebben Europese migratieachtergrond. Hun voorvaderen waren de Europese kolonisten die naar de eilanden kwamen of kwamen later uit Europa of de Verenigde Staten. 12% van de inwoners heeft een Afro-Amerikaanse achtergrond en hun voorvaderen waren de voormalige slaven op het eiland. Een kleiner aantal inwoners komt uit Azië of is inheems inwoner. De bevolking van Puerto Rico is aan het krimpen, doordat veel mensen verhuizen naar het vasteland van de Verenigde Staten. De meeste inwoners verhuizen naar de Amerikaanse Florida, waar een grote Puerto Ricaanse gemeenschap is. Toch verhuizen er ook mensen naar Puerto Rico. Zij komen vooral uit Haïti, de Dominicaanse Republiek, Cuba, de Amerikaanse Maagdeneilanden en veel Zuid-Amerikaanse landen. Puerto Rico wordt door hen gebruikt om de Verenigde Staten te bereiken.
Religie
De belangrijkste religie op Puerto Rico is de rooms-katholieke kerk, wat aanhang heeft onder 56% van de bevolking. De paus bezocht Puerto Rico in 1984. 33% van de bevolking gelooft in het protestantisme, dat door de Amerikanen naar Puerto Rico is gebracht. Over het aantal katholieken en protestanten op het eiland zijn overigens hele uiteenlopende cijfers. Daarnaast gelooft 3% in een ander geloof, zoals het boeddhisme, het jodendom of de islam. 8% van de bevolking hangt geen gelooft uit.
Taal
In Puerto Rico zijn er twee officiële talen, namelijk het Engels en het Spaans. De meeste Puerto Ricanen spreken Spaans als moedertaal. Spaans is hierdoor de taal die het meest in het dagelijks leven wordt gebruikt o.a. in de handel en in het onderwijs. Slechts 10% van de Puerto Ricanen heeft het Engels moedertaal, waarvan de meeste Spaans als tweede taal spreken. Het onderwijs op Puerto Rico vind bijna volledig in het Spaans plaats, net als de rechtsspraak. In het onderwijs wordt Engels geleerd als tweede taal, maar het niveau Engels is over het algemeen laag. De reden hiervoor is dat er weinig mensen op Puerto Rico op een hoog niveau Engels spreken. Hierdoor gingen projecten om Engelstalige scholen op Puerto Rico te stichten vaak niet door. Het Spaans dat op Puerto Rico gesproken wordt is wel door het Engels beïnvloed. Er zijn veel leenwoorden uit het Engels en uit het Taíno. Het Taíno is een taal die nu niet meer bestaat, dat door de oorspronkelijke inwoners van de eilanden werd gesproken. Taíno-woorden in het Puerto Ricaans Spaans worden vaak gebruikt voor natuurverschijnselen, planten en dieren. Een kleine minderheid op de eilanden spreekt daarnaast nog Frans als moedertaal.
Cultuur
Kunst
Literatuur
Muziek
Keuken
Politiek
Staatsinrichting
Status in de Verenigde Staten
Puerto Rico is officieel een unincorporated territory van de Verenigde Staten. Dit betekent dat Puerto Rico geen onafhankelijk land is en geen Amerikaanse staat. Dit betekent dat Puerto Rico te maken heeft met de onduidelijk van de Amerikaanse wet. Hierdoor kunnen Puerto Ricanen niet stemmen in de Amerikaanse landelijke verkiezingen, maar hoeven in veel gevallen geen landelijke inkomstenbelasting te betalen. Sinds 1953 heeft het eiland te maken met zelfbestuur. Dit betekent dat Puerto Rico eigenlijk over meer dingen beslissen als staten. Een voorbeeld is het homohuwelijk. Na de uitspraak van het Amerikaans hooggerechtshof in 2015 werd het homohuwelijk in alle 50 staten en Washington D.C. legaal. De Amerikaanse territoria vallen echter buiten deze uitspraak. Puerto Rico heeft het homohuwelijk trouwens wel ingevoerd in een aparte stemming later dat jaar.
Over de huidige status van Puerto Rico is al wat jaren discussie. In 2016 werd een rondvraag gedaan. Daaruit bleek dat 29% van de Puerto Ricanen wil dat Puerto Rico een Amerikaanse staat wordt, 25% wil dat Puerto Rico zijn huidige status houdt en 20% wil dat Puerto Rico een onafhankelijk land wordt.
Puerto Rico Statehood Movement
Al sinds de jaren 60 is een beweging in Puerto Rico om van Puerto Rico een staat te maken. Door de jaren zijn er verschillende referenda gehouden. De opties hierbij waren het worden van een staat, onafhankelijkheid (een land worden) of de huidige status behouden. Vaak werd voor de laatste optie gekozen. Bij het laatste referendum in 2017 werd echter duidelijk dat een meerderheid van de Puerto Ricanen vóór staatsschap was. Een van de redenen hiervoor was een orkaan die over het eiland heen was gegaan een paar jaar daarvoor. Puerto Rico kreeg toen geen financiële hulp van de Verenigde Staten, aangezien het geen staat was. Zowel de Democratische Partij als de Republikeinse Partij zijn voor de opname van Puerto Rico als staat. Puerto Rico zou als het een staat was, een swing state zijn. Dit zijn staten die zowel op Democraten als Republikeinen stemmen bij landelijke verkiezingen. Beide partijen maken dus kans in Puerto Rico. In 2020 werd een nieuw referendum gehouden, waarbij weer een kleine meerderheid voor staatsschap was. Oud-presidenten Gerald Ford, Ronald Reagan, George H.W. Bush, Bill Clinton, George W. Bush en Barack Obama spraken zich uit vóór staatsschap, terwijl oud-president Donald Trump tegen was. President Joe Biden riep op om Puerto Rico samen met Washington D.C. als staat op te nemen. In beide partijen zijn er zowel voor- als tegenstanders van staatsschap voor Puerto Rico.
Tegenstanders vinden dat Puerto Rico geen staat moet worden. Redenen hiervoor zijn dat Puerto Rico nu meer dingen zelf mag beslissen en veel uitspraken van het Hooggerechtshof niet voor Puerto Rico gelden. Voorstanders wijzen erop dat Puerto Rico niet in het Amerikaans Congres vertegenwoordigt wordt en zij niet in landelijke verkiezingen kunnen stemmen. Zo kan het voorkomen dat Puerto Ricanen in het leger in een oorlog moeten meevechten, waar de inwoners van Puerto Rico niet over mee kunnen beslissen. Hoewel anno 2021 de wet om van Washington D.C. een staat te maken is geïntroduceerd, is er nog geen wetsvoorstel om van Puerto Rico een staat te maken.
Verkeer en vervoer
Economie
Landen en afhankelijk gebieden in Noord-Amerika | |||
---|---|---|---|
Antigua en Barbuda · Bahama's · Barbados · Belize · Canada · Costa Rica · Cuba · Dominica · Dominicaanse Republiek · El Salvador · Grenada · Guatemala · Haïti · Honduras · Jamaica · Mexico · Nicaragua · Panama · Saint Kitts en Nevis · Saint Lucia · Saint Vincent en de Grenadines · Trinidad en Tobago · Verenigde Staten Afhankelijke gebieden: Amerikaanse Maagdeneilanden · Anguilla · Aruba · Bermuda · Bonaire · Britse Maagdeneilanden · Clipperton · Curaçao · Groenland · Guadeloupe · Kaaimaneilanden · Martinique · Montserrat · Puerto Rico · Saba · Saint-Barthélemy · Saint-Martin (FR) · Saint-Pierre en Miquelon · Sint Eustatius · Sint Maarten (NL) · Turks- en Caicoseilanden |
Bestuurlijke indeling van de Verenigde Staten van Amerika (lijst) | |||
---|---|---|---|
Alabama - Alaska - Arizona - Arkansas - Californië - Colorado - Connecticut - Delaware - Florida - Georgia - Hawaï - Idaho - Illinois - Indiana - Iowa - Kansas - Kentucky - Louisiana - Maine - Maryland - Massachusetts - Michigan - Minnesota - Mississippi - Missouri - Montana - Nebraska - Nevada - New Hampshire - New Jersey - New Mexico - New York - North Carolina - North Dakota - Ohio - Oklahoma - Oregon - Pennsylvania - Rhode Island - South Carolina - South Dakota - Tennessee - Texas - Utah - Vermont - Virginia - Washington - West Virginia - Wisconsin - Wyoming Niet-onafhankelijke gebieden en federaal district van de Verenigde Staten |