Zuid-Holland: verschil tussen versies

Uit Wikikids
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
 
(50 tussenliggende versies door 17 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
  +
{{Portaal beschikbaar|Zuid-Holland|Deus flag Zuid-Holland KL.png}}
−
{{Zuid-Holland2}}
  
  +
{{Infobox provincie Nederland
−
{{werk}}
  
  +
| naam = Zuid-Holland
⚫
'''Zuid-Holland''' is een [[provincie]] in het westen van [[Nederland]]. De Hoofdstad van Zuid-Holland is [[Den Haag]] en de grootste stad is [[Rotterdam]]. Zuid-Holland is een van de meest dichtbevolkte gebieden ter wereld. In het Zuiden grenst de provincie aan [[Zeeland]], in het zuidoosten aan [[Noord-Brabant]], in het oosten aan [[Gelderland]] en [[Utrecht (provincie)|Utrecht]], in het noorden aan [[Noord-Holland]] en in het westen aan de [[Noordzee]].
  
  +
| vlag = [[Bestand:Flag_Zuid-Holland.svg|120px]]
  +
| wapen = [[Bestand:Zuid-holland_wapen.svg|120px]]
  +
| kaart = Zuid-Holland in the Netherlands.svg
  +
| hoofdstad = [[Den Haag]]
  +
| oppervlakte = 3.418,50 km²
  +
| inwoners = 3.607.150 (in 2015)
  +
| bevolkingsdichtheid = 1282 inw./km²
  +
| commissaris = [[Jaap Smit]] ([[CDA]])
  +
| gemeenten = 52
  +
| volkslied = [[Zuid-Hollands volkslied]]
  +
| website = [https://www.zuid-holland.nl www.zuid-holland.nl]
  +
| portaal2 = Zuid-Holland
  +
}}
  ⚫
'''Zuid-Holland''' is een [[provincie]] in het westen van [[Nederland]]. De hoofdstad van Zuid-Holland is [[Den Haag]] en de grootste stad is [[Rotterdam]]. Zuid-Holland is één van de meest dichtbevolkte gebieden ter wereld. In het zuiden grenst de provincie aan [[Zeeland]], in het zuidoosten aan [[Noord-Brabant]], in het oosten aan [[Gelderland]] en [[Utrecht (provincie)|Utrecht]], in het noorden aan [[Noord-Holland]] en in het westen aan de [[Noordzee]].
   
 
==Geschiedenis==
  
==Geschiedenis==
  +
Wat nu Zuid-Holland is behoorde in de middeleeuwen tot het Graafschap Holland en in de tijd van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden tot het Gewest Holland. Het vormde tot 1840 één geheel met wat nu Noord-Holland is.
   
 
===Oudheid===
  
===Oudheid===
−
Door de vondst van het skelet van de vrouw [[Trijntje]] weten dat ongeveer 5500 V.Chr er mensen leefde in Zuid-Holland. Deze waren [[Nomade]]n en leefde van het jagen en vissen. Zo'n 2000 jaar later gingen mensen over op de landbouw en veeteelt. De mensen gingen ook op een vaste plek wonen. Zo werden de eerste dorpen gesticht. [[Vlaardingen]] is daar een mooi voorbeeld van. Hier werden naalden, bijlen en de resten van een kano gevonden van hout en bot gemaakt.
+
Door de vondst van het skelet van de vrouw [[Trijntje]] weten dat er in ongeveer 5500 v. Chr. al mensen leefden in Zuid-Holland. Dit waren [[nomade]]n en ze leefden van het jagen en vissen. Zo'n 2000 jaar later gingen ze over op de landbouw en veeteelt. Ze gingen ook op een vaste plek wonen. Zo werden de eerste dorpen gesticht. [[Vlaardingen]] is daar een mooi voorbeeld van. Hier werden naalden, bijlen en de resten van een kano gevonden van hout en bot gemaakt.
   
−
In de tijd van de Romeinen liep de grens van het [[Romeinse Rijk]] precies door Zuid-Holland. De grens was namelijk de [[Oude Rijn]]. Al het gebied onder de rivier was van de Romeinen en behoorde tot [[Germania Inferior]]. Op de Grens werden forten gebouwd. Bij [[Valkenburg (Valkenburg)|Valkenburg]], [[Katwijk]], [[Leiden]], [[Alphen aan de Rijn]] en [[Zwammerdam]]. In het Hedendaagse Zuid-Holland lag ook een echte Romeinse stad, [[Forum Hadriani]], het huidige [[Voorburg]].
+
In de tijd van de Romeinen liep de grens van het [[Romeinse Rijk]] precies door Zuid-Holland. De grens was namelijk de [[Oude Rijn]]. Al het gebied aan de zuidkant van de rivier was van de Romeinen en behoorde tot [[Germania Inferior]]. Aan de grens werden forten gebouwd. Bij [[Valkenburg (Valkenburg)|Valkenburg]], [[Katwijk (Zuid-Holland)|Katwijk]], [[Leiden]], [[Alphen aan de Rijn]] en [[Zwammerdam]]. In het hedendaagse Zuid-Holland lag ook een echte Romeinse stad, [[Forum Hadriani]], het huidige [[Voorburg]].
   
 
===Middeleeuwen===
  
===Middeleeuwen===
−
Nadat het [[West-Romeinse Rijk]] viel, behoorde het gebied bij het [[Friese Koninkrijk]]. In 636 werdt het weer veroverd door Koning [[Dagobert I]]. In 690 zou [[Willebrord]] het hele gebied gekerstend hebben. Hij bekeerde de bevolking tot het [[Christendom]]. Met het [[Verdrag van Verdun]] was het gebied onderdeelt van het [[Oost-Frankische Rijk]]. Zo onstond [[Graafschap Holland]]. Pas na de [[Slag van Vlaardingen]] werd het gebied pas helemaal zelfstandig. In 1248 gaf [[Willem II van Holland|Graaf Willem II]] de opdracht om de [[Ridderzaal]] te bouwen. Later werdt het Graafschap ook nog een vergroot door [[Floris V van Holland|Graaf Floris V]]. Rond het jaar 1000 werd begonnen met het dempen van een aantal meren in het [[Groene Hart]] en in de dertiende eeuw werden [[hoogheemraaadschap]]pen gesticht. In 1220 werd [[Dordrecht]] de eerste stad van Zuid-Holland. Toch was Dordrecht maar een kleine stad. Na 1500 veranderde dit, de stad ging groeien. Na een aantal stormvloeden vergingen een boel kleine dorpjes. In de veertiende eeuw was er een burgeroorlog wie Graaf [[Willem VI van Holland|Willem VI]] ging opvolgen.
 +
Nadat het [[West-Romeinse Rijk]] viel, behoorde het gebied bij het [[Friese Koninkrijk]]. In 636 werd het weer veroverd door Koning [[Dagobert I]] van de [[Franken]]. In 690 zou [[Willibrord]] het hele gebied gekerstend hebben. Hij bekeerde de bevolking tot het [[christendom]]. Met het [[Verdrag van Verdun]] van 843 was het gebied onderdeel van het Midden-Frankische Rijk, maar dat sloot zich later aan bij het [[Oost-Frankische Rijk]]. Het [[Graafschap Holland]] was daarvan een leen. Pas na de [[Slag van Vlaardingen|Slag bij Vlaardingen]] (1018) werd het gebied helemaal zelfstandig. In 1248 gaf [[Willem II van Holland|Graaf Willem II]] de opdracht om de [[Ridderzaal]] te bouwen. Later werd het Graafschap ook nog een vergroot door [[Floris V van Holland|Graaf Floris V]]. In de veertiende eeuw was er een burgeroorlog wie Graaf [[Willem VI van Holland|Willem VI]] ging opvolgen.
  +
  +
Rond het jaar 1000 werd begonnen met het droogleggen van een aantal meren in het [[Groene Hart]] en in de dertiende eeuw werden er hoogheemraadschappen ([[Waterschap|waterschappen]]) gesticht.
  +
  +
In 1220 werd [[Dordrecht (Nederland)|Dordrecht]] de eerste stad van Zuid-Holland. Toch was Dordrecht maar een kleine stad. Na 1500 veranderde dit, de stad ging groeien. Door een aantal stormvloeden verdronken er veel kleine dorpjes.
   
 
===Moderne Tijd===
  
===Moderne Tijd===
−
In de Tachtigjarige Oorlog hebben er heel wat belangrijke gebeurtenissen plaats gevonden in Zuid-Holland: [[Inname van Den Briel]] in 1572, de [[Martelaren van Gorcum]] in 1572, de [[Eerste Vrije Statenvergadering]] in 1572, het [[Onzet van Leiden]] in 1574 en de moord op [[Willem van Oranje]] in 1584 op het [[Prinsenhof]] in [[Delft]]. Na het onzet van Leiden kreeg de stad een universiteit. Dit is ook meteen de eerste universiteit van Nederland!
+
In de Tachtigjarige Oorlog hebben er heel wat belangrijke gebeurtenissen plaats gevonden in Zuid-Holland: [[Inname van Den Briel]] in 1572, de [[Martelaren van Gorcum]] in 1572, de [[Eerste Vrije Statenvergadering]] in 1572, het [[Ontzet van Leiden]] in 1574 en de moord op [[Willem van Oranje]] in 1584 op het [[Prinsenhof (Delft)|Prinsenhof]] in [[Delft]]. Na het ontzet van Leiden kreeg de stad een universiteit. Dit is ook meteen de eerste universiteit van Nederland!
   
−
In de [[Gouden Eeuw]] bracht Zuid-Holland vele historische personen voort. De wetenschappers [[Atonie van Leeuwenhoek]] en [[Chistiaan Huygens]], de filosofen [[Baruch Spinoza]] en [[Pierre Bayle]] en de schilders [[Johannes Vermeer]], [[Jan Steen]] en [[Rembrandt van Rijn]].
 +
In de [[Gouden Eeuw]] bracht Zuid-Holland vele historische personen voort. De wetenschappers [[Atonie van Leeuwenhoek]] en [[Chistiaan Huygens]], de filosofen [[Baruch Spinoza]] en [[Pierre Bayle]] en de kunstschilders [[Johannes Vermeer]], [[Jan Steen]] en [[Rembrandt van Rijn]].
   
−
In de negentiende eeuw werd de grond bij [[Sassenheim]], [[Lisse]] en [[Hillegom]] afgegraven. Een stuk grond bleef liggen, dit is nu de [[Bollenstreek]]. Ook vond in de negentiende eeuw de [[Leidse Buiskruitramp]] plaats. Hierdoor werdt een heel stuk van het centrum verwoest. In 1814 had de provincie Holland twee Comissarissen van de Koningin. In 1840 werd de provincie Holland opgespilsts in Zuid-Holland en Noord-Holland. Dit werd gedaan omdat de provincie holland te groot was vergeleken bij andere provincies en te rijk aan bevolking, rijkdom en opbrengst. Ook werden er Zuid-Hollandse steden bij de provincie Utrecht gevoegd. [[Oudewater]] in 1970, [[Woerden]] in 1989 en [[Vianen]] in 2002. Met het uitgraven van de [[Nieuwe Waterweg]] in 1863 werd er een begin gemaakt met de [[Rotterdamse haven]] en de groei van [[Rotterdam]].
 +
In de negentiende eeuw werd de grond bij [[Sassenheim]], [[Lisse]] en [[Hillegom]] afgegraven. Een stuk grond bleef liggen, dit is nu de [[Bollenstreek]]. Ook vond in 1807 de [[Leidse Buiskruitramp]] plaats. Hierdoor werd een heel stuk van het centrum verwoest. In 1814 had de provincie Holland twee Commissarissen van de Koning.
   
  +
In 1840 werd de provincie Holland opgesplitst in Zuid-Holland en Noord-Holland. Dit werd gedaan omdat de provincie Holland te groot was vergeleken bij andere provincies en te rijk aan bevolking, rijkdom en opbrengst. Later werden er ook Zuid-Hollandse steden bij de provincie Utrecht gevoegd. [[Oudewater]] in 1970, [[Woerden]] in 1989 en [[Vianen (Utrecht)|Vianen]] in 2002.
⚫
In 1940 vond het [[Bombardement van Rotterdam]] plaats. Hierdoor werd bijna heel Rotterdam verwoest. Op de [[Waalsdorppervalkte]], bij [[Den Haag]], werden tijdens de Tweede Wereldoorlog veel Joden gevangen genomen en verzetsleden geëxecuteerd (doodgeschoten). Aan de kust werdt de [[Atlantikwall]] gebouwd om invasies tegen te gaan.
  
   
  +
Met het uitgraven van de [[Nieuwe Waterweg]] in 1863 werd er een begin gemaakt met de [[Rotterdamse haven]] en de groei van [[Rotterdam]].
⚫
De [[Waternoodsramp van 1953]] trof slachtoffers en schade in zowel Zeeland als Zuid-Holland. Na deze ramp werdt er druk gebouwd aan de [[Deltawerken]]. In 1997 waren deze klaar.
  
  +
  ⚫
In 1940 vond het [[Bombardement van Rotterdam]] plaats. Hierdoor werd een groot deel van Rotterdam verwoest. Op de [[Waalsdorpervlakte]], bij [[Den Haag]], werden tijdens de Tweede Wereldoorlog veel Joden gevangen genomen en verzetsleden geëxecuteerd (doodgeschoten). Aan de kust werd de [[Atlantikwall]] gebouwd om invasies tegen te gaan.
  +
  ⚫
De [[Watersnoodramp van 1953]] trof slachtoffers en schade in zowel Zeeland als Zuid-Holland. Na deze ramp werd er druk gebouwd aan de [[Deltawerken]]. In 1997 waren deze klaar.
   
 
==Geografie==
  
==Geografie==
−
Zuid-Holland bestaat grotendeels uit [[polderland]] en zowel helemaal vlak, behalve de [[Duin]]en. Het hoogste punt van Zuid-Holland ligt op 27 meter boven zeeniveau. Dit punt ligt in [[Attactiepark Duinrell]] in [[Wassenaar]]. Het grootste gedeelte van Zuid-Holland bestaat uit de [[Randstad]] en het [[Groene Hart]]. In het zuiden liggen de [[Zuid-Hollandse Eilanden]].
 +
Zuid-Holland bestaat grotendeels uit [[polderland]] en zowel helemaal vlak, behalve de [[duin]]en. Het hoogste punt van Zuid-Holland ligt op 27 meter boven zeeniveau. Dit punt ligt in [[Attractiepark Duinrell]] in [[Wassenaar]]. Het grootste gedeelte van Zuid-Holland bestaat uit de [[Randstad]] en het [[Groene Hart]]. In het zuiden liggen de [[Zuid-Hollandse Eilanden]].
   
 
===Westen===
  
===Westen===
−
In het Noordwesten ligt de Duin- en [[Bollenstreek]]. Rond [[Hillegom]], [[Lisse]], [[Sassenheim]], [[Voorhout]], [[Noordwijk]] en [[Noordwijkerhout]] worden veel [[Bloembol]]len geteelt. [[Katwijk]] en Noordwijk zijn twee belangrijke badplaatsen. Tussen [[Leiden]], [[Alphen aan den Rijn]] en Katwijk is het dichtbevolkt en is een goede verbindtenis. Onder de [[Oude Rijn]] is een overgang naar het stedelijk gebied. Via Katwijk loopt het naar Leiden en [[Zoeterwoude-Rijndijk]]. Ook in [[Oegstgeest]], [[Voorschoten]], [[Den Haag]] en [[Leidschendam-Voorburg]] is de dichtbevolktheid erg hoog. De [[Kagerplassen]] is een mooi natuurgebied. Tussen [[Rotterdam]], Den Haag en Leiden is een zogenaamde Groenblauwe slinger. Dit loopt helemaal door tot aan Midden-Delftland, Oude Leede, Pijnacker en het [[Land van Wijk en Woud]]. Zeer stedelijke gebieden als [[Delft]], [[Zoetermeer]], [[Den Haag]] en [[Leidschendam-Voorburg]] liggen hier ook. In het [[Westland]] zijn veel glazen kassen te vinden.
 +
In het Noordwesten ligt de Duin- en [[Bollenstreek]]. Rond [[Hillegom]], [[Lisse]], [[Sassenheim]], [[Voorhout]], [[Noordwijk]] en [[Noordwijkerhout]] worden veel [[Bloembol]]len geteeld. [[Katwijk]] en Noordwijk zijn twee belangrijke badplaatsen. Tussen [[Leiden]], [[Alphen aan den Rijn]] en Katwijk is het dichtbevolkt en is een goede verbintenis. Onder de [[Oude Rijn]] is een overgang naar het stedelijk gebied. Via Katwijk loopt het naar Leiden en [[Zoeterwoude-Rijndijk]]. Ook in [[Oegstgeest]], [[Voorschoten]], [[Den Haag]] en [[Leidschendam-Voorburg]] is de [[bevolkingsdichtheid]] erg hoog. De [[Kagerplassen]] is een mooi natuurgebied. Tussen [[Rotterdam]], Den Haag en Leiden is een zogenaamde Groenblauwe slinger. Die loopt helemaal door tot aan Midden-Delfland, Oude Leede, Pijnacker en het [[Land van Wijk en Woud]]. Zeer stedelijke gebieden zoals [[Delft]], [[Zoetermeer]], [[Den Haag]] en [[Leidschendam-Voorburg]] liggen hier ook. In het [[Westland (Nederlandse streek)|Westland]] zijn veel glazen kassen te vinden.
   
 
===Oosten===
  
===Oosten===
−
In het noorden van Zuid-Holland vindt je het [[Rijnland]]. Hier is een boel drooggemaakt en ingepolderd. In dit deel vindt je de [[Nieuwkoopse plassen]]. Rond [[Boskoop]] is veel bomenteelt. Daarin tegen vindt je in de [[Zuidplaspolder]] heel weinig bomen. Toch is de Zuidplaspolder een van de oudste polders van Nederland en ook het [[Laagste punt van Nederland]]. In de Zuidplaspolder ligt de gemeente [[Zuidplas (gemeente)|Zuidplas]]. Om Zuidplas heen zijn de steden [[Gouda]] en [[Waddinxveen]] te vinden. Verder naar het zuiden vindt je de [[Alblasserwaard]] en de [[Vijfheerenlanden]]. Ook stroomt de [[lek]] hier langs.
 +
In het noorden van Zuid-Holland vind je het [[Rijnland]]. Hier zijn veel [[Plas (water)|plassen]] drooggemaakt en ingepolderd. In dit deel vind je de [[Nieuwkoopse plassen]]. Rond [[Boskoop]] is veel bomenteelt. Daarentegen vind je in de [[Zuidplaspolder]] heel weinig bomen. Toch is de Zuidplaspolder een van de oudste polders van Nederland en ook het [[laagste punt van Nederland]]. In de Zuidplaspolder ligt de gemeente [[Zuidplas (gemeente)|Zuidplas]]. Om Zuidplas heen zijn de steden [[Gouda]] en [[Waddinxveen]] te vinden. Verder naar het zuiden vind je de [[Alblasserwaard]] en de [[Vijfheerenlanden]]. Ook stroomt de [[Lek]] hier langs.
   
 
===Zuiden===
  
===Zuiden===
−
In het zuiden van Zuid-Holland liggen de steden [[Rotterdam]] en [[Spijkenisse]]. Bijna alle [[Zuid-Hollandse eilanden]] zijn met dammen, tunnels en bruggen met elkaar verbonden, behalve [[Tiengemeten]]. In Rotterdam ligt een grote haven. Om precies te zijn de grootste van Europa. Hier staat ook de [[Europoort]], op het eiland [[Voorne-Putten]]. De [[Drechtsteden]] liggen hier ook, onder andere [[Dordrecht]]. Dordrecht ligt op het [[Eiland van Dordrecht]]. [[Spijkenisse]] ligt op het voormalige eiland [[Goeree-Overflakkee]], dat tevens de grootste gemeenten van Zuid-Holland is. Doormiddel van drie dammen is Zuid-Holland met Zeeland verbonden. Ook ligt een klein stukje van de [[Biesbosch]] is Zuid-Holland.
 +
In het zuiden van Zuid-Holland liggen de steden [[Rotterdam]] en [[Spijkenisse]]. Bijna alle [[Zuid-Hollandse eilanden]] zijn met dammen, tunnels en bruggen met elkaar verbonden, behalve [[Tiengemeten]]. In Rotterdam ligt een grote haven. Om precies te zijn de grootste van Europa. Hier is ook de [[Europoort]], op het eiland [[Voorne-Putten]]. De [[Drechtsteden]] liggen hier ook, onder andere [[Dordrecht (Nederland)|Dordrecht]]. Dordrecht ligt op het [[Eiland van Dordrecht]]. [[Spijkenisse]] ligt op het voormalige eiland [[Goeree-Overflakkee]], dat tevens de grootste gemeente van Zuid-Holland is. Door middel van drie dammen is Zuid-Holland met Zeeland verbonden. Ook ligt een klein stukje van de [[Biesbosch]] is Zuid-Holland.
  +
  +
==Natuur==
  +
De natuur- en cultuurgebieden in de provincie Zuid-Holland zijn veelal [[Natura 2000]]-gebieden. Deze maken veelal onderdeel uit van een [[Nationaal Park]] of een [[Nationaal Landschap]].
  +
* [[Nationaal Park Hollandse Duinen]]
  +
* [[Biesbosch| Nationaal Park De Biesbosch]]
  +
* [[Groene Hart|Nationaal Landschap Het Groene Hart]]
  +
* [[Hoeksche Waard|Nationaal Landschap Hoeksche Waard]]
  +
* [[Lingegebied en Diefdijk Zuid]]
  +
* [[Uiterwaarden Lek]]
  +
* [[Kennemerland-Zuid]]
  +
* [[Voornes Duin]]
  +
* [[Duinen Goeree & Kwade Hoek]]
  +
* [[De Wilck]]
  +
* [[Nieuwkoopse Plassen & De Haeck]]
  +
* [[Broekvelden, Vettenbroek & Polder Stein]]
  +
* [[Boezems Kinderdijk]]
  +
* [[Donkse Laagten]]
  +
* [[Oude Maas]]
  +
* [[Haringvliet (zeearm)|Haringvliet]]
  ⚫
* [[Oudeland van Strijen]]
  +
* [[Hollandsch Diep]]
  +
* [[Voordelta]]
  +
* [[Krammer-Volkerak]]
  +
* [[Grevelingenmeer]]
   
 
==Politiek==
  
==Politiek==
−
{{Zie hoofdartikel|Politiek in Zuid-Holland}}
  
   
−
==Gemeenten==
 +
===Gemeenten===
 
{{Zie hoofdartikel|Lijst van gemeenten in Zuid-Holland}}
  
{{Zie hoofdartikel|Lijst van gemeenten in Zuid-Holland}}
  +
−
Zuid-Holland is verdeelt in 67 gemeenten:
 +
Zuid-Holland is verdeeld in 52 gemeenten:
 
{{Kolommen4|
  
{{Kolommen4|
 
|Kolom1=
  
|Kolom1=
Regel 48: Regel 95:
 
*[[Alphen aan den Rijn]]
  
*[[Alphen aan den Rijn]]
 
*[[Barendrecht]]
  
*[[Barendrecht]]
−
*[[Bergambacht]]
  
 
*[[Bernisse]]
  
*[[Bernisse]]
−
*[[Binnenmaas]]
  
 
*[[Bodegraven-Reeuwijk]]
  
*[[Bodegraven-Reeuwijk]]
−
*[[Boskoop]]
  
 
*[[Brielle]]
  
*[[Brielle]]
 
*[[Capelle aan den IJssel]]
  
*[[Capelle aan den IJssel]]
−
*[[Cromstrijen]]
  
 
*[[Delft]]
  
*[[Delft]]
−
*[[Dordrecht]]
 +
*[[Dordrecht (Nederland)|Dordrecht]]
−
*[[Giessenlanden]]
  
 
*[[Goeree-Overflakkee]]
  
*[[Goeree-Overflakkee]]
 
*[[Gorinchem]]
  
*[[Gorinchem]]
⚫
|Kolom2=
  
 
*[[Gouda]]
  
*[[Gouda]]
 
*[['s-Gravenhage]]
  
*[['s-Gravenhage]]
 
*[[Hardinxveld-Giessendam]]
  
*[[Hardinxveld-Giessendam]]
  ⚫
|Kolom2=
 
*[[Hellevoetsluis]]
  
*[[Hellevoetsluis]]
 
*[[Hendrik-Ido-Ambacht]]
  
*[[Hendrik-Ido-Ambacht]]
  +
*[[Hoeksche Waard]]
 
*[[Hillegom]]
  
*[[Hillegom]]
 
*[[Kaag en Braassem]]
  
*[[Kaag en Braassem]]
 
*[[Katwijk (Zuid-Holland)|Katwijk]]
  
*[[Katwijk (Zuid-Holland)|Katwijk]]
−
*[[Korendijk]]
  
 
*[[Krimpen aan den IJssel]]
  
*[[Krimpen aan den IJssel]]
  +
*[[Krimpenerwaard]]
 
*[[Lansingerland]]
  
*[[Lansingerland]]
 
*[[Leerdam]]
  
*[[Leerdam]]
Regel 81: Regel 124:
 
|Kolom3=
  
|Kolom3=
 
*[[Midden-Delfland]]
  
*[[Midden-Delfland]]
−
*[[Molenwaard]]
 +
*[[Molenlanden]]
−
*[[Nederlek]]
  
 
*[[Nieuwkoop]]
  
*[[Nieuwkoop]]
  +
*[[Nissewaard]]
 
*[[Noordwijk (Zuid-Holland)|Noordwijk]]
  
*[[Noordwijk (Zuid-Holland)|Noordwijk]]
−
*[[Noordwijkerhout]]
  
 
*[[Oegstgeest]]
  
*[[Oegstgeest]]
−
*[[Oud-Beijerland]]
  
−
*[[Ouderkerk]]
  
 
*[[Papendrecht]]
  
*[[Papendrecht]]
 
*[[Pijnacker-Nootdorp]]
  
*[[Pijnacker-Nootdorp]]
 
*[[Ridderkerk]]
  
*[[Ridderkerk]]
  +
*[[Rijswijk (Zuid-Holland)|Rijswijk]]
−
*[[Rijnwoude]]
  
−
*[[Rijswijk]]
  
 
*[[Rotterdam (gemeente)|Rotterdam]]
  
*[[Rotterdam (gemeente)|Rotterdam]]
 
*[[Schiedam]]
  
*[[Schiedam]]
−
*[[Schoonhoven]]
  
 
|Kolom4=
  
|Kolom4=
 
*[[Sliedrecht]]
  
*[[Sliedrecht]]
 
*[[Spijkenisse]]
  
*[[Spijkenisse]]
⚫
*[[Strijen]]
  
 
*[[Teylingen (gemeente)|Teylingen]]
  
*[[Teylingen (gemeente)|Teylingen]]
 
*[[Vlaardingen]]
  
*[[Vlaardingen]]
−
*[[Vlist]]
  
 
*[[Voorschoten]]
  
*[[Voorschoten]]
 
*[[Waddinxveen]]
  
*[[Waddinxveen]]
 
*[[Wassenaar]]
  
*[[Wassenaar]]
−
*[[Westland]]
 +
*[[Westland (gemeente)|Westland]]
 
*[[Westvoorne]]
  
*[[Westvoorne]]
−
*[[Zederik]]
  
 
*[[Zoetermeer]]
  
*[[Zoetermeer]]
 
*[[Zoeterwoude]]
  
*[[Zoeterwoude]]
 
*[[Zuidplas (gemeente)|Zuidplas]]
  
*[[Zuidplas (gemeente)|Zuidplas]]
−
*[[Zwijndrecht]]
 +
*[[Zwijndrecht (Nederland)|Zwijndrecht]]
 
}}
  
}}
  +
[[Bestand:2013-P08-ZH-b.jpg|right|600px|thumb|Alle gemeenten in Zuid-Holland (2013)]]
   
  ⚫
==Zie ook==
−
{{Zie Hoofartikel|Lijst van voormalige gemeenten in Zuid-Holland}}
  
−  
⚫
==Zie Ook==
  
 
*[[Lijst van steden en dorpen in Zuid-Holland]]
  
*[[Lijst van steden en dorpen in Zuid-Holland]]
 
*[[Lijst van gouverneurs en commissarissen van de koning(in) van Zuid-Holland]]
  
*[[Lijst van gouverneurs en commissarissen van de koning(in) van Zuid-Holland]]
 
*[[Lijst van gemeenten in Zuid-Holland]]
  
*[[Lijst van gemeenten in Zuid-Holland]]
−
*[[Lijst van voormalige gemeenten in Zuid-Holland]]
  
 
*[[Holland]]
  
*[[Holland]]
  +
  +
==Externe Links==
  +
*[http://www.zuid-holland.nl de officiële website van Zuid-Holland]
  +
*[https://geschiedenisvanzuidholland.nl/ Geschiedenis van Zuid-Holland]
  +
  +
{{Navigatie provincie Zuid-Holland}}
  +
{{Navigatie provincies Nederland}}
  +
{{Navigatie Koninkrijk der Nederlanden}}
  +
[[Categorie:Zuid-Holland| ]]
  +
[[Categorie:Provincies van Nederland]]
  +
[[fr:Hollande-Méridionale]]

Huidige versie van 28 jun 2024 om 21:20

Deus flag Zuid-Holland KL.png Over dit artikel en/of onderwerp bestaat er ook een portaal! Klik hier om het portaal te bekijken!
Zuid-Holland
Flag of Zuid-Holland.svg Zuid-holland wapen.svg

Zuid-Holland in the Netherlands.svg

Hoofdstad Den Haag
Eigenschappen
Oppervlakte 3.418,50 km²
Hoeveelheid inwoners 3.607.150 (in 2015)
Bevolkingsdichtheid 1282 inw./km²
Commissaris van de Koning Jaap Smit (CDA)
Gemeenten 52
Volkslied Zuid-Hollands volkslied
Website www.zuid-holland.nl
Portaal Portal.svg Nederland

Zuid-Holland is een provincie in het westen van Nederland. De hoofdstad van Zuid-Holland is Den Haag en de grootste stad is Rotterdam. Zuid-Holland is één van de meest dichtbevolkte gebieden ter wereld. In het zuiden grenst de provincie aan Zeeland, in het zuidoosten aan Noord-Brabant, in het oosten aan Gelderland en Utrecht, in het noorden aan Noord-Holland en in het westen aan de Noordzee.

Geschiedenis

Wat nu Zuid-Holland is behoorde in de middeleeuwen tot het Graafschap Holland en in de tijd van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden tot het Gewest Holland. Het vormde tot 1840 één geheel met wat nu Noord-Holland is.

Oudheid

Door de vondst van het skelet van de vrouw Trijntje weten dat er in ongeveer 5500 v. Chr. al mensen leefden in Zuid-Holland. Dit waren nomaden en ze leefden van het jagen en vissen. Zo'n 2000 jaar later gingen ze over op de landbouw en veeteelt. Ze gingen ook op een vaste plek wonen. Zo werden de eerste dorpen gesticht. Vlaardingen is daar een mooi voorbeeld van. Hier werden naalden, bijlen en de resten van een kano gevonden van hout en bot gemaakt.

In de tijd van de Romeinen liep de grens van het Romeinse Rijk precies door Zuid-Holland. De grens was namelijk de Oude Rijn. Al het gebied aan de zuidkant van de rivier was van de Romeinen en behoorde tot Germania Inferior. Aan de grens werden forten gebouwd. Bij Valkenburg, Katwijk, Leiden, Alphen aan de Rijn en Zwammerdam. In het hedendaagse Zuid-Holland lag ook een echte Romeinse stad, Forum Hadriani, het huidige Voorburg.

Middeleeuwen

Nadat het West-Romeinse Rijk viel, behoorde het gebied bij het Friese Koninkrijk. In 636 werd het weer veroverd door Koning Dagobert I van de Franken. In 690 zou Willibrord het hele gebied gekerstend hebben. Hij bekeerde de bevolking tot het christendom. Met het Verdrag van Verdun van 843 was het gebied onderdeel van het Midden-Frankische Rijk, maar dat sloot zich later aan bij het Oost-Frankische Rijk. Het Graafschap Holland was daarvan een leen. Pas na de Slag bij Vlaardingen (1018) werd het gebied helemaal zelfstandig. In 1248 gaf Graaf Willem II de opdracht om de Ridderzaal te bouwen. Later werd het Graafschap ook nog een vergroot door Graaf Floris V. In de veertiende eeuw was er een burgeroorlog wie Graaf Willem VI ging opvolgen.

Rond het jaar 1000 werd begonnen met het droogleggen van een aantal meren in het Groene Hart en in de dertiende eeuw werden er hoogheemraadschappen (waterschappen) gesticht.

In 1220 werd Dordrecht de eerste stad van Zuid-Holland. Toch was Dordrecht maar een kleine stad. Na 1500 veranderde dit, de stad ging groeien. Door een aantal stormvloeden verdronken er veel kleine dorpjes.

Moderne Tijd

In de Tachtigjarige Oorlog hebben er heel wat belangrijke gebeurtenissen plaats gevonden in Zuid-Holland: Inname van Den Briel in 1572, de Martelaren van Gorcum in 1572, de Eerste Vrije Statenvergadering in 1572, het Ontzet van Leiden in 1574 en de moord op Willem van Oranje in 1584 op het Prinsenhof in Delft. Na het ontzet van Leiden kreeg de stad een universiteit. Dit is ook meteen de eerste universiteit van Nederland!

In de Gouden Eeuw bracht Zuid-Holland vele historische personen voort. De wetenschappers Atonie van Leeuwenhoek en Chistiaan Huygens, de filosofen Baruch Spinoza en Pierre Bayle en de kunstschilders Johannes Vermeer, Jan Steen en Rembrandt van Rijn.

In de negentiende eeuw werd de grond bij Sassenheim, Lisse en Hillegom afgegraven. Een stuk grond bleef liggen, dit is nu de Bollenstreek. Ook vond in 1807 de Leidse Buiskruitramp plaats. Hierdoor werd een heel stuk van het centrum verwoest. In 1814 had de provincie Holland twee Commissarissen van de Koning.

In 1840 werd de provincie Holland opgesplitst in Zuid-Holland en Noord-Holland. Dit werd gedaan omdat de provincie Holland te groot was vergeleken bij andere provincies en te rijk aan bevolking, rijkdom en opbrengst. Later werden er ook Zuid-Hollandse steden bij de provincie Utrecht gevoegd. Oudewater in 1970, Woerden in 1989 en Vianen in 2002.

Met het uitgraven van de Nieuwe Waterweg in 1863 werd er een begin gemaakt met de Rotterdamse haven en de groei van Rotterdam.

In 1940 vond het Bombardement van Rotterdam plaats. Hierdoor werd een groot deel van Rotterdam verwoest. Op de Waalsdorpervlakte, bij Den Haag, werden tijdens de Tweede Wereldoorlog veel Joden gevangen genomen en verzetsleden geëxecuteerd (doodgeschoten). Aan de kust werd de Atlantikwall gebouwd om invasies tegen te gaan.

De Watersnoodramp van 1953 trof slachtoffers en schade in zowel Zeeland als Zuid-Holland. Na deze ramp werd er druk gebouwd aan de Deltawerken. In 1997 waren deze klaar.

Geografie

Zuid-Holland bestaat grotendeels uit polderland en zowel helemaal vlak, behalve de duinen. Het hoogste punt van Zuid-Holland ligt op 27 meter boven zeeniveau. Dit punt ligt in Attractiepark Duinrell in Wassenaar. Het grootste gedeelte van Zuid-Holland bestaat uit de Randstad en het Groene Hart. In het zuiden liggen de Zuid-Hollandse Eilanden.

Westen

In het Noordwesten ligt de Duin- en Bollenstreek. Rond Hillegom, Lisse, Sassenheim, Voorhout, Noordwijk en Noordwijkerhout worden veel Bloembollen geteeld. Katwijk en Noordwijk zijn twee belangrijke badplaatsen. Tussen Leiden, Alphen aan den Rijn en Katwijk is het dichtbevolkt en is een goede verbintenis. Onder de Oude Rijn is een overgang naar het stedelijk gebied. Via Katwijk loopt het naar Leiden en Zoeterwoude-Rijndijk. Ook in Oegstgeest, Voorschoten, Den Haag en Leidschendam-Voorburg is de bevolkingsdichtheid erg hoog. De Kagerplassen is een mooi natuurgebied. Tussen Rotterdam, Den Haag en Leiden is een zogenaamde Groenblauwe slinger. Die loopt helemaal door tot aan Midden-Delfland, Oude Leede, Pijnacker en het Land van Wijk en Woud. Zeer stedelijke gebieden zoals Delft, Zoetermeer, Den Haag en Leidschendam-Voorburg liggen hier ook. In het Westland zijn veel glazen kassen te vinden.

Oosten

In het noorden van Zuid-Holland vind je het Rijnland. Hier zijn veel plassen drooggemaakt en ingepolderd. In dit deel vind je de Nieuwkoopse plassen. Rond Boskoop is veel bomenteelt. Daarentegen vind je in de Zuidplaspolder heel weinig bomen. Toch is de Zuidplaspolder een van de oudste polders van Nederland en ook het laagste punt van Nederland. In de Zuidplaspolder ligt de gemeente Zuidplas. Om Zuidplas heen zijn de steden Gouda en Waddinxveen te vinden. Verder naar het zuiden vind je de Alblasserwaard en de Vijfheerenlanden. Ook stroomt de Lek hier langs.

Zuiden

In het zuiden van Zuid-Holland liggen de steden Rotterdam en Spijkenisse. Bijna alle Zuid-Hollandse eilanden zijn met dammen, tunnels en bruggen met elkaar verbonden, behalve Tiengemeten. In Rotterdam ligt een grote haven. Om precies te zijn de grootste van Europa. Hier is ook de Europoort, op het eiland Voorne-Putten. De Drechtsteden liggen hier ook, onder andere Dordrecht. Dordrecht ligt op het Eiland van Dordrecht. Spijkenisse ligt op het voormalige eiland Goeree-Overflakkee, dat tevens de grootste gemeente van Zuid-Holland is. Door middel van drie dammen is Zuid-Holland met Zeeland verbonden. Ook ligt een klein stukje van de Biesbosch is Zuid-Holland.

Natuur

De natuur- en cultuurgebieden in de provincie Zuid-Holland zijn veelal Natura 2000-gebieden. Deze maken veelal onderdeel uit van een Nationaal Park of een Nationaal Landschap.

Politiek

Gemeenten

Zie Lijst van gemeenten in Zuid-Holland voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Zuid-Holland is verdeeld in 52 gemeenten:


Alle gemeenten in Zuid-Holland (2013)

Zie ook

Externe Links


Vlag van Nederland Gemeenten in de provincie Zuid-Holland Vlag van Zuid-Holland
Alblasserdam · Albrandswaard · Alphen aan den Rijn · Barendrecht · Bodegraven-Reeuwijk · Capelle aan den IJssel · Delft · Den Haag · Dordrecht · Goeree-Overflakkee · Gorinchem · Gouda · Hardinxveld-Giessendam · Hendrik-Ido-Ambacht · Hillegom · Hoeksche Waard · Kaag en Braassem · Katwijk · Krimpen aan den IJssel · Krimpenerwaard · Lansingerland · Leiden · Leiderdorp · Leidschendam-Voorburg · Lisse · Maassluis · Midden-Delfland · Molenlanden · Nieuwkoop · Nissewaard · Noordwijk · Oegstgeest · Papendrecht · Pijnacker-Nootdorp · Ridderkerk · Rijswijk · Rotterdam · Schiedam · Sliedrecht · Teylingen · Vlaardingen · Voorne aan Zee · Voorschoten · Waddinxveen · Wassenaar · Westland · Zoetermeer · Zoeterwoude · Zuidplas · Zwijndrecht

Nederland: Provincies · Gemeenten

Vlag van het Koninkrijk der Nederlanden Provincies van Nederland Vlag van het Koninkrijk der Nederlanden
Drenthe · Flevoland · Friesland · Gelderland · Groningen · Limburg · Noord-Brabant · Noord-Holland · Overijssel · Utrecht · Zeeland · Zuid-Holland

Nederland · Provincies

Koninkrijk der Nederlanden Vlag van het Koninkrijk der Nederlanden
Landen:Aruba · Curaçao · Nederland · Sint Maarten
Provincies in Nederland:Drenthe · Flevoland · Friesland · Gelderland · Groningen · Limburg · Noord-Brabant · Noord-Holland · Overijssel · Utrecht · Zeeland · Zuid-Holland
Bijzondere gemeenten in Nederland:Bonaire · Saba · Sint Eustatius
Afkomstig van Wikikids , de interactieve Nederlandstalige Internet-encyclopedie voor en door kinderen. "https://wikikids.nl/index.php?title=Zuid-Holland&oldid=871801"