Mangaan: verschil tussen versies
k |
(Aanvullingen) |
||
| Regel 16: | Regel 16: | ||
== Voorkomen == | == Voorkomen == | ||
| + | Mangaan is de 12e meest voorkomende element in de [[aardkorst]]. | ||
| + | |||
| + | Mangaan komt voornamelijk voor als ''pyrolusiet'', ''braunite'', ''psilomelaan'' en in mindere mate als ''rhodochrosiet''. | ||
| + | |||
| + | Ongeveer 80% van de bekende mangaanbronnen in de wereld bevinden zich in [[Zuid-Afrika]]; andere belangrijke mangaanafzettingen bevinden zich in [[Oekraïne]], [[Australië (continent)|Australië]], [[India]], [[China]], [[Gabon]] en [[Brazilië]]. | ||
== Mangaan in erts of mineraal == | == Mangaan in erts of mineraal == | ||
| + | <gallery> | ||
| + | Bestand:ManganeseOreUSGOV.jpg|Mangaanerts | ||
| + | Bestand:Mineraly.sk - psilomelan.jpg|Psilomelaan (mangaanerts) | ||
| + | Bestand:Spiegeleisen.jpg|Spiegeleisen is een ijzerlegering met een mangaangehalte van ongeveer 15% | ||
| + | Bestand:Dendrites01.jpg|Mangaanoxide dendrieten op kalksteen uit Solnhofen , Duitsland – een soort pseudofossiel | ||
| + | Bestand:The Searchlight Rhodochrosite Crystal.jpg|Mineraal rhodochrosiet ( mangaan (II) carbonaat ) | ||
| + | Bestand:Braunit - San Marcel, Piemont.jpg|'''Braunite''' is een silicaatmineraal dat zowel twee- als driewaardig mangaan bevat | ||
| + | Bestand:Pyrolusite - USGS ID Stose, GW 1425.jpg|'''Pyrolusiet''' is een mineraal dat hoofdzakelijk bestaat uit mangaandioxide ( Mn O <sub>2</sub> ) en is belangrijk als erts van mangaan. | ||
| + | </gallery> | ||
== Geschiedenis == | == Geschiedenis == | ||
Versie van 27 sep 2021 08:21
|
|
| Chemisch element | |
| |
| Brokje mangaan | |
| Naam | Mangaan |
| Symbool | Mn |
| Atoomnummer | 25 |
| Soort | Overgangsmetaal |
| Kleur | zilvergrijs |
| Smeltpunt | 1246 oC |
| Kookpunt | 2061 oC |
Portaal  Scheikunde
| |
|---|---|
Mangaan is een chemisch element met het symbool Mn en atoomnummer 25 van het Periodiek Systeem in de scheikunde. Het is een hard bros zilverachtig metaal, dat vaak in mineralen wordt aangetroffen in combinatie met ijzer. Mangaan is een overgangsmetaal met diverse legeringen geproduceerd (gemaakt) in de metaal industrie, met name in roestvrij staal.
Voorkomen
Mangaan is de 12e meest voorkomende element in de aardkorst.
Mangaan komt voornamelijk voor als pyrolusiet, braunite, psilomelaan en in mindere mate als rhodochrosiet.
Ongeveer 80% van de bekende mangaanbronnen in de wereld bevinden zich in Zuid-Afrika; andere belangrijke mangaanafzettingen bevinden zich in Oekraïne, Australië, India, China, Gabon en Brazilië.
Mangaan in erts of mineraal
Mangaanerts
Psilomelaan (mangaanerts)
Spiegeleisen is een ijzerlegering met een mangaangehalte van ongeveer 15%
Mangaanoxide dendrieten op kalksteen uit Solnhofen , Duitsland – een soort pseudofossiel
Mineraal rhodochrosiet ( mangaan (II) carbonaat )
Braunite is een silicaatmineraal dat zowel twee- als driewaardig mangaan bevat
Pyrolusiet is een mineraal dat hoofdzakelijk bestaat uit mangaandioxide ( Mn O 2 ) en is belangrijk als erts van mangaan.
Geschiedenis
Gebruik
Mangaan verbetert de sterkte, verwerkbaarheid en slijtvastheid van roestvrij staal. Mangaanoxide wordt gebruikt als oxidatiemiddel, als toevoeging in rubber, bij de glasproductie, kunstmest en keramiek.
Biologie
Mangaansulfaat kan als fungicide (schimmelbestijding) worden gebruikt.
Mangaan is ook een belangrijk voedingselement (in hele kleine hoeveelheden) voor de mens, belangrijk voor de verwerking van macronutriënten (voedingsstoffen) en botvorming. Het is een onmisbaar onderdeel van tientallen eiwitten en enzymen. Het komt vooral voor in de botten, maar ook in de lever, de nieren en in de hersenen.
Bij te grote hoeveelheden is mangaan giftig.
Je krijgt normaalgesproken mangaan binnen via het eten, zoals thee, spinazie en kruiden. Het voedsel dat de grootste hoeveelheid mangaan bevat, zijn granen, rijst, eieren, sojabonen, olijfolie, noten en groene bonen.
Veiligheid
Toepassingen
Plaats in het periodiek systeem
| Periodiek systeem | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||