Zwitserland: verschil tussen versies

Uit Wikikids
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Regel 11: Regel 11:
   
 
Rond de 4de eeuw kwam het Christendom naar Zwitserland. In Genève, Sion en Bazel ontstonden kerken en bisdommen. In 533 kwam West-Zwitserland in bezit van Koninkrijk Bourgondië. Oost-Zwitserland werd onderdeel van het [[Frankenrijk]]. In 843 werd Zwitserland opnieuw verdeeld door het [[Verdrag van Verdun]]. West-Zwitserland werd onderdeel van [[Lotharingen (Frankrijk)|Lotharingen]] en Oost-Zwitserland van het [[Duitse Rijk]]. In 888 werd West-Zwitserland onderdeel van [[Hertogdom Bourgondië]]. In de 12de eeuw werden er 4 steden gesticht: [[Bern]], [[Murten]], [[Fribourg]] en [[Thun]].
 
Rond de 4de eeuw kwam het Christendom naar Zwitserland. In Genève, Sion en Bazel ontstonden kerken en bisdommen. In 533 kwam West-Zwitserland in bezit van Koninkrijk Bourgondië. Oost-Zwitserland werd onderdeel van het [[Frankenrijk]]. In 843 werd Zwitserland opnieuw verdeeld door het [[Verdrag van Verdun]]. West-Zwitserland werd onderdeel van [[Lotharingen (Frankrijk)|Lotharingen]] en Oost-Zwitserland van het [[Duitse Rijk]]. In 888 werd West-Zwitserland onderdeel van [[Hertogdom Bourgondië]]. In de 12de eeuw werden er 4 steden gesticht: [[Bern]], [[Murten]], [[Fribourg]] en [[Thun]].
  +
  +
In de 13de eeuw ontstond het [[Zwitserse Eedgenootschap]]. In 1291 werd dit opgericht. 3 kantons gingen toen samenwerken. De drie kantons verdreven de vorsten van [[Huis Habsburg]] uit de drie kantons. In 1315 wilde [[Leopold I van Oostenrijk (1290-1326)|Leopold I van Oostenrijk]] de kantons innemen. Hij stuurde een leger naar de kantons. Zo ontstond de [[Slag van Morgarten]]. Uiteindelijk wonnen de 3 kantons. In 1332 kwam er een 4de kanton bij het Eedgenootschap. Daarna kwamen er nog twee kantons bij. In 1386 kwam er een ruzie met de Habsburgers. [[Leopold III van Oostenrijk (1351-1386)|Leopold III van Oostenrijk]] werd door de Zwitsers verslagen bij de [[Slag bij Sempach]].
  +
  +
In het Eedgenootschap ontstond ook een oorlog tussen de twee kantons Zürich en Schwyz. Zij wilden allebei het [[Graafschap Toggenburg]] hebben. Van 1474 tot 1478 hadden de Zwitsers een oorlog met Bourgondië, de [[Bourgondische oorlogen]]. Bougondische hertog [[Karel de Stoute]] leidde de oorlog. In 1476 werd hij door de Zwitsers verslagen bij [[Grandson]] en later dat jaar nog eens een keer bij de [[Slag bij Murten]]. In de [[Slag bij Nancy]] stierf hij uiteindelijk. In Europa was men onder de indruk wat de Zwitsers konden en veel Europese vorsten huurde in gevechten ook daarom vaak Zwitserse soldaten in. Dit zorgde dat Zwitserland rijk werd. In 1499 werd Zwitserland onafhankelijk van het [[Heilige Roomse Rijk]].
   
 
==Geografie==
 
==Geografie==

Versie van 25 apr 2014 15:53

Under construction icon-red.svg Werk in uitvoering!
Aan dit artikel wordt de komende uren of dagen nog gewerkt.
Belangrijk: Laat dit sjabloon niet langer staan dan nodig is, anders ontmoedig je anderen om het artikel te verbeteren.
De maximale houdbaarheid van dit sjabloon is twee weken na de laatste bewerking aan het artikel.
Kijk in de geschiedenis of je het artikel kunt bewerken zonder een bewerkingsconflict te veroorzaken.
Under construction icon-red.svg
Dit artikel is nog niet af.
Zwitserse Confederatie
Schweizerische Eidgenossenschaft
Confédération Suisse
Confederazione Svizzera
Confederaziun Svizra

Flag of Switzerland.svgCoat of arms of Switzerland.svgEurope-Switzerland.svg

Bondsstad (?) Bern
Aantal inwoners 8,717,105 (2021)
Oppervlakte 41.285 km²
Regeringsvorm Direct democratische
federale republiek
Bondspresident Viola Amherd (sinds 2024)
Godsdienst Christendom (65,5%)
Geen religie (26,3%)
Islam (5,3%)
Overig (2,9%)
Taal Duits (Deutsch)
Frans (français)
Italiaans (italiano)
Reto-Romaans (Rumantsch)
Munteenheid Zwitserse frank
Volkslied Zwitserse Psalm
Nationale feestdag 1 augustus (?)
Landcode CHE/CH
Portaal Portal.svg Zwitserland

De Zwitserse Bondsstaat (ook wel Zwitsers Eedgenootschap of Zwitserse Confederatie), kortweg Zwitserland, is een land in het midden van Europa met als buren Duitsland in het noorden, Frankrijk in het westen, Italië in het zuiden, Oostenrijk en Liechtenstein in het oosten. Zwitserland heeft geen hoofdstad, wel is Bern de bondstad. Zwitserland hoort niet bij de Europese Unie. In Genève staat een hoofdkwartier van de Verenigde Naties. De officiële talen in Zwitserland zijn 64% Duits, 19% Frans, 8% Italiaans en 1% Reto-Romaans. De nationale feestdag van Zwitserland wordt gevierd op 1 augustus.

Geschiedenis

In de prehistorie werd Zwitserland voor het eerst bewoond. Tegenwoordig zijn er nog steeds grotten te vinden waar de mensen in woonden. In 197 V.Chr. komen de Romeinen naar Zwitserland. Zwitserland werd toen bezet door de Romeinen. Later werd het Romeinse Rijk opgedeeld in tweeën. Zwitserland hoorde toen bij het West-Romeinse Rijk. Rond 400 N. Chr. verlieten de Romeinen Zwitserland en het West-Romeinse Rijk. Dit kwam door de Grote Volksverhuizing. Rond 443 werd Genève bezet door Koninkrijk Bourgondië. Uiteindelijk werd heel Zwitserland onderdeel van het Koninkrijk. Hierdoor gingen steeds meer mensen Duits praten.

Rond de 4de eeuw kwam het Christendom naar Zwitserland. In Genève, Sion en Bazel ontstonden kerken en bisdommen. In 533 kwam West-Zwitserland in bezit van Koninkrijk Bourgondië. Oost-Zwitserland werd onderdeel van het Frankenrijk. In 843 werd Zwitserland opnieuw verdeeld door het Verdrag van Verdun. West-Zwitserland werd onderdeel van Lotharingen en Oost-Zwitserland van het Duitse Rijk. In 888 werd West-Zwitserland onderdeel van Hertogdom Bourgondië. In de 12de eeuw werden er 4 steden gesticht: Bern, Murten, Fribourg en Thun.

In de 13de eeuw ontstond het Zwitserse Eedgenootschap. In 1291 werd dit opgericht. 3 kantons gingen toen samenwerken. De drie kantons verdreven de vorsten van Huis Habsburg uit de drie kantons. In 1315 wilde Leopold I van Oostenrijk de kantons innemen. Hij stuurde een leger naar de kantons. Zo ontstond de Slag van Morgarten. Uiteindelijk wonnen de 3 kantons. In 1332 kwam er een 4de kanton bij het Eedgenootschap. Daarna kwamen er nog twee kantons bij. In 1386 kwam er een ruzie met de Habsburgers. Leopold III van Oostenrijk werd door de Zwitsers verslagen bij de Slag bij Sempach.

In het Eedgenootschap ontstond ook een oorlog tussen de twee kantons Zürich en Schwyz. Zij wilden allebei het Graafschap Toggenburg hebben. Van 1474 tot 1478 hadden de Zwitsers een oorlog met Bourgondië, de Bourgondische oorlogen. Bougondische hertog Karel de Stoute leidde de oorlog. In 1476 werd hij door de Zwitsers verslagen bij Grandson en later dat jaar nog eens een keer bij de Slag bij Murten. In de Slag bij Nancy stierf hij uiteindelijk. In Europa was men onder de indruk wat de Zwitsers konden en veel Europese vorsten huurde in gevechten ook daarom vaak Zwitserse soldaten in. Dit zorgde dat Zwitserland rijk werd. In 1499 werd Zwitserland onafhankelijk van het Heilige Roomse Rijk.

Geografie

In Zwitserland heb je heel veel bergen. Zwitserland ligt namelijk midden in de Alpen. Zwitserland is hierdoor één van de Alpenlanden. De hoogste berg in Zwitserland is de Mount Rosa. Deze berg is 4638 meter hoog. De Matterhorn (4478 meter) en de Jungfrau (4158 meter) zijn twee andere bekende bergen in Zwitserland. Over het algemeen is Zwitserland dus erg bergachtig. In het zuiden en het oosten liggen de hoogste bergen. Meer naar het noordwesten wordt het minder bergachtig. Zwitserland heeft één nationaal park, Zwitsers Nationaal Park. Dit park bestaat sinds 1914. Door Zwitserland stromen vele rivieren. De meeste rivieren in Europa beginnen ook in de Alpen, dus ook in Zwitserland. De Aare, de Inn, de Rijn en de Rhône zijn de belangrijkste rivieren in Zwitserland. Naast rivieren zijn er in Zwitserland ook een heleboel meren te vinden. Het grootste meer van Europa, het Bodenmeer, ligt in Zwitserland. Een ander groot meer is het Meer van Genève. In Zwitserland liggen ook een aantal gletsjers. De Aletschgletsjer, de Rhônegletsjer en de Morteratschgletsjer zijn hier goede voorbeelden van. De bondsstad van Zwitserland is Bern. De grootste stad in Zwitserland is Zürich. Andere grote steden zijn Bazel, Lausanne, Lugano en Luzern.

Klimaat

Zwitserland heeft vier verschillende klimaten. De belangrijkste zijn het land en zeeklimaat. Op de bergtoppen heerst het hooggebergteklimaat en in een zuidelijk stukje van Zwitserland heerst het mediterrane klimaat.

Demografie

Bevolking

In Zwitserland is er niet één groot volk zoals in IJsland. In Zwitserland leven er 4 grote bevolkingsgroepen. Voor 65% wonen er Zwitserduitsers in Zwitserland, voor 18% Romandiërs, voor 10% Italiaans-Zwitsers en voor 1% Reto-Romanen. In 2005 woonde er 17.055 mensen met een Nederlandse nationaliteit en 9.822 mensen met de Belgische nationaliteit in Zwitserland.

Taal

In Zwitserland zijn er 4 officiële talen:

  • Duits, gesproken door 63,7% van de bevolking.
  • Frans, gesproken door 20,4% van de bevolking.
  • Italiaans, gesproken door 6,5% van de bevolking.
  • Reto-Romaans, gesproken door 0,5% van de bevoling.

Naast de vier officiële talen zijn er nog andere talen. 9% van de Zwitserse bevolking spreekt een andere taal dan de vier officiële talen. Albanees is daar het belangrijkste van. 1,4% spreekt deze taal. Andere belangrijke talen zijn Servo-Kroatisch, Portugees, Spaans, Engels, Turks, Tamil en Arabisch. Nederlands wordt door 0,2% van de bevolking gesproken. In elke officiële taal heeft Zwitserland een andere naam. In het Duits heet Zwitserland Schweiz, in het Frans Suisse, in het Italiaans Svizzera en in het Reto-Romaans Svizra.

Religie

In Zwitserland geloven de meeste mensen in het Christendom. De laatste bevolkingstelling was in 2000. In 2000 was 42% van de Zwitsers Rooms-Katholiek, 40% was gereformeerd, 2,5% was lid van de Freikirche kerk, 4% was Islamitsch en 1% geloofde in een andere religie. 11% gaf aan dat zij niet geloven in een religie. De overige 4% heeft niks opgegeven. De snelst-groeiende religie in Zwitserland is de Islam. In Zwitserland woont ook het grootste aantal Boedhisten in Europa, dit is namelijk 0,33% van de bevolking.

Geld

In Zwitserland gebruiken ze niet de euro maar de Zwitserse Frank en de rappen (de cent soort). Er worden munten gebruikt van 5, 10 en 20 rappen en ½, 1, 2 en 5 Zwitserse frank. Minder gebruikt of zeldzaam is de 1 rappe. Er worden bankbiljetten van 10, 20, 50, 100, 200 en 1.000 Zwitserse frank gebruikt.

Politiek

Bestuurlijke Indeling

Economie

Cultuur

Keuken

Media

Sport

Fotogalerij

Volkslied

Fout in widget youtubesmall: unable to write file /usr/share/mediawiki/extensions/Widgets/compiled_templates/wrt6631b356cf1a82_86175734


Externe links


Afkomstig van Wikikids , de interactieve Nederlandstalige Internet-encyclopedie voor en door kinderen. "https://wikikids.nl/index.php?title=Zwitserland&oldid=332258"