Syrië

Syrische Arabische Republiek الجمهوريّة العربيّة السّوريّة
Hoofdstad	Damascus
Aantal inwoners	18.276.000 (2021)
Oppervlakte	185.180 km²
Regeringsvorm	Semi-presidentiële republiek
President	Bashar al-Assad (sinds 2000)
Godsdienst	Islam (87%) Christendom (10%) Druzen (3%)
Taal	Arabisch (العَرَبِية)
Munteenheid	Syrische pond
Volkslied	Homat el Diyar
Landcode	SYR

Syrië, officieel de Arabische Republiek Syrië, is een land in het continent Azië. De regio waar Syrië ligt wordt ook wel het Midden-Oosten genoemd. Het is een van de vier landen van de Levant. De hoofdstad is Damascus. Andere grote steden zijn onder andere Aleppo (de grootste stad van het land), Homs, en de havenstad Latakia. Syrië grenst aan de Middellandse Zee in het Westen. Aan de noordgrens van Syrië ligt Turkije en in het oosten en zuidoosten ligt Irak. De staat Israël ligt aan het Zuidwesten van Syrië, evenals het koninkrijk Jordanië. De Eufraat doorkruist Syrië vanaf het noordwesten tot het zuidoosten.

Het staatshoofd van Syrië is op dit moment president Bashar Al-Assad, die in 2000 zijn vader Hafez Al-Assad opvolgde. Sinds de Arabische Lente in 2011 woedt er in Syrië een meervoudige burgeroorlog. Vanwege deze oorlog is Syrië geschorst van de Arabische Liga waar het land eerder deel van uitmaakte. Volgens het vanuit Engeland opererende Syrisch Observatorium voor de Mensenrechten heeft de burgeroorlog al ruim 200.000 mensen het leven gekost. Het observatorium zegt ook dat 4 miljoen burgers het land zijn ontvlucht.

Afkomst van de naam

Wetenschappers en geleerden zijn het erover eens dat de oorsprong van de naam "Syrië" ligt in hoe de inwoners van Syrië in het verleden door de Grieken werden genoemd, namelijk Σύριοι, of Σύροι. Volgens de Bijbel en historici als Herodotus en Josephus Flavius werd het woord Syriër als synoniem voor Arameeërs gebruikt. Andere deskundigen menen dat de naam afkomstig is van "Syrion". De Sidoniërs gaven deze naam vroeger aan de berg Hermon. Weer andere geleerden beweren dat de naam is afgeleid van Ἀσσυρία (vertaald: Assyrië), en Assyrië zou afkomen van koning "Assur".

Vanaf de oudheid tot aan de Eerste Wereldoorlog gebruikte men de naam Syrië voor het hele strook grondgebied langs de Oostkust van de Middellandse Zee. Hierbij werd ook het huidige Libanon, Jordanië, Israël en Palestina gerekend.

Geschiedenis van Syrië

Archeologische overblijfselen in Palmyra

Syrië is dus een oud land en omvatte in het verleden veel beschavingen. Onder meer de Amorieten, Hettieten, Assyriërs, Babyloniërs, Seleuciden, Arameeërs en Romeinen hebben gewoond in wat nu Syrië is. Palmyra was een erg belangrijke stad in de oudheid. De overblijfselen van de oude tijd zijn op veel plekken nog goed zichtbaar.

Achtereenvolgens hebben de Perzische Achaemeniden, Alexander de Grote en de Romeinen het voor het zeggen gehad in Syrië. In de zevende eeuw werd het grondgebied veroverd door de Arabieren en maakte het deel van van het omvangrijke Arabische Rijk. Toen de Omajjaden vanuit Damascus het land absoluut regeerde, speelde de islam een grote rol in Syrië. Het landsbestuur liet een grote moskee bouwen in Damascus; de Omajjadenmoskee. In 749 werden de Omajjaden verslagen door de Abbasiden en brokkelde de macht van de islam in Damascus af. Vooral vanuit Mesopotamië was nu het centrum van de islamitische macht.

In de elfde eeuw kwamen er wederom kapers aan de kust; dit keer veroverde de Seltsjoeken het Syrische grondgebied. Na de Seltsjoeken kregen de Mongolen (die zich ook tot de islam bekeerd hadden) het voor het zeggen in Syrië en nog later de Egyptenaren. In de 16de eeuw viel Syrië onder het bewind van de machtige Ottomanen. Syrië zou deel uitmaken van het Ottomaanse Rijk tot de Eerste Wereldoorlog daar een eind aan maakte. In de Eerste Wereldoorlog veroverden Franse en Engelse troepen het Syrische gebied. Ze werden daarbij gesteund door opstandelingen. Even was Syrië een onafhankelijk koninkrijk, maar hier kwam een einde aan toen Frankrijk het land bezette. Onder Frans bewind werd een deel gebied afgestaan aan een nieuw land; Libanon. De koning van Syrië weigerde hiermee in te gaan en mobiliseerde zijn troepen. Het Syrische leger werd echter verslagen en Syrië moest vanaf toen de afspraken (Libanon onafhankelijk) wel naleven. De Fransen zouden hierna in Syrië blijven tot in 1946.

Republiek

Kaart van de republiek (engelstalig)

Nadat de Fransen in 1946 Syrië hadden verlaten, werd Syrië een onafhankelijke republiek. Aan een koninkrijk werd al lang niet meer gedacht. Syrië ontworstelde zich aan de Fransen en ging een eigen weg. Met de volle steun van de Sovjet-Unie zocht zij toenadering tot andere landen in de Arabische wereld. Van 1958 tot 1961 vormde Syrië een eenheid met Egypte. In 1961 werd een staatsgreep gepleegd en de nieuwe machthebbers beëindigden dit direct.

Een nieuwe staatsgreep gaf de absolute macht aan de Ba'ath Partij; een (politieke) partij. In 1967 nam Syrië onder het bewind van de Ba'ath deel aan de Zesdaagse Oorlog. Deze oorlog betekende een absolute nederlaag voor de Syrische troepen. Instabiel was het in Syrië, maar in 1971 zorgde couppleger Hafiz Al-Assad, de vader van de huidige president, voor politieke stabiliteit. Als nieuw staatshoofd regeerde president Assad Syrië met een ijzeren vuist; volgens geleerden juist de manier waarop het land stabiel bleef. Syrië nam nadien nog deel aan een aantal oorlogen. Het land bemoeide zich met de Libanese Burgeroorlog en leverde militaire steun tijdens de Jom Kapoeroorlog in 1971.

Binnenlands waren er ook een aantal problemen. Op 2 februari 1982 speelde zich er wat gruwelijks af in Hama, een Syrische stad. Het Moslimbroederschap - dat ook in Egypte actief was - hitste een menigte Syriërs op om te demonstreren tegen de regering. Het Moslimbroederschap was namelijk tegen de Ba'ath Partij. Het leger, onder bevel van Al-Assad, drukte de opstand wreed de kop in. Huizen van Syriërs werden vernield, mensen werden doodgeschoten en opstandelingen gearresteerd. Sindsdien durfde weinig Syriërs nog openlijk de regering-Assad af te keuren.

Na de dood van Hafiz Assad in 2000 werd hij opgevolgd door zijn zoon, Bashar Al-Assad. De grondwet schreef voor dat enkel een persoon die de Alawitische stroming van de islam aanhing president mocht worden. Er waren geen andere presidentskandidaten.

Huidig

Burgeroorlog

De Arabische Lente was een golf van opstanden die zich verspreidde over de hele Arabische wereld. Allerlei volken gingen de straat op om te demonstreren tegen hun regering. Ook in Syrië stroomden tegenstanders van president Assad samen. Tijdens een demonstratie werd er door het leger op vreedzaam demonstrerende burgers geschoten.

In Syrië ontaardde de Arabische Lente bij wijze van spreken in een koude winter, want de regering-Assad liet zich niet zomaar afzetten. Rebellen en oppositie grepen naar de wapens om te vechten tegen het regeringsleger. Syrië kreeg die wapens toegestopt van het Westen, die genoeg had van president Assad. Het duurde niet lang of in Syrië woedde de Syrische Burgeroorlog tussen de rebellen en president Assad.

Door de bombardementen van president Assad en raketten van rebellen werden steden en dorpen van de kaart geveegd. Inmiddels zijn honderden mensen het land ontvlucht. Tientallen burgers zijn omgekomen.

Terrorisme

Door de chaos die er voornamelijk in het Oosten van het land heerste zag een terroristische organisatie uit het aangrenzende Irak, Islamitische Staat, zijn kans schoon. De organisatie pleegde bomaanslagen en veroverde een groot stuk land. Zij hebben er een kalifaat gesticht. Syrische burgers worden daar, als ze niet volgens de regels van I.S. leven, vermoord. Andere bevolkingsgroepen, zoals westerse journalisten, christenen en jezidi's, worden door I.S. vermoord.

Inmiddels wordt er door een bondgenootschap van 60 landen op IS gebombardeerd, wat inhoudt dat ook grote delen van het land worden verwoest.

Staatsinrichting

President Assad

Grondwet

Volgens de Syrische grondwet is Syrië een seculiere staat. Dat houdt in dat het land niet bestuurd wordt op basis van de "regels" binnen een bepaalde godsdienst. Binnen de grondwet staat de vrijheid van meningsuiting, mensenrechten en democratie centraal. Maar volgens mensenrechtenorganisaties is dat in de praktijk veelal anders. De meedogenloze Geheime Dienst zou burgers martelen die het niet eens zijn met de regering of zelfs doden.

Politiek

Binnen het parlement is de belangrijkste politieke partij de Arabische Socialistische Ba'ath Partij, of kortweg Ba'ath Partij. Vooralsnog is het staatshoofd altijd ook het hoofd van de Ba'ath Partij geweest.

De regeringsleider van Syrië heet de minister-president. Hij is de voorzitter van het Syrische kabinet. Het kabinet houdt de wetgevende macht in handen en heeft in feite het directe bevel. Het staatshoofd is altijd de president. De president is commandant van het leger en bezit de uitvoerende macht. Sinds de jaren '70 heeft de familie Assad de onbetwiste presidentiële macht. De wet bepaald dat de president altijd een alawitische moslim moet zijn. Assad is een Alawiet, waardoor andere bevolkingsgroepen onder zijn bewind in vrijheid leven. Ook is er vrijheid van Godsdienst.

Sinds de burgeroorlog leidt Assad het regeringsleger en neemt deel aan de strijd tegen de opstandelingen. Hij krijgt daarbij hulp van Iran en Rusland.

Strijdkrachten

De president van Syrië is ook opperbevelhebber van het Syrische leger. Dat betekent dat hij de hoogste officier is. Het Syrische leger kan elk moment ingezet worden en telt ongeveer 400.000 manschappen. Mannen in Syrië hebben dienstplicht, dat houdt in dat elke man vanaf achttien jaar het leger in moet. Sinds de burgeroorlog in Syrië zijn er veel militairen gesneuveld. De Geheime Dienst zoekt daarom ook heel Syrië af naar dienstplichtigen.

Het leger werkt zij aan zij met Iraanse strijders en de Libanese beweging Hezbollah.

Demografie

Talen

Arabisch is de officiële taal van Arabisch-Syrië. In het Noorden van Syrië, binnen de Koerdische gebieden, wordt veel Koerdisch en Aramees gesproken. Syriërs die een goede opleiding hebben gehad spreken ook buitenlandse talen, zoals Engels en Frans. Onder de Armeense bevolking in Syrië wordt ook wel Armeens gesproken.

Religie

De religie heeft altijd een belangrijke rol gespeeld in Syrië. Bijvoorbeeld, volgens de grondwet mag een staatshoofd enkel islamitisch zijn.

In Syrië hebben lange tijd burgers met verschillende religies vreedzaam naast elkaar gewoond. Het beleid van de regering-Assad schreef vrijheid van Godsdienst voor. Het overgrote gedeelte (80%) is islamitisch, terwijl 10% christen is. Vóór de stichting van de Israëlische staat heeft er ook een minderheid aan Joden gewoond op Syrisch grondgebied.

Stromingen

Het grootste gedeelte van de moslims in Syrië hangt de soennitische stroming aan. Dat is een manier van geloven binnen de islam. Een minderheid van de moslims zijn de alawieten, (ook noessairi's genoemd) (7% van de moslims) en de ismaëlieten (circa 1,5%). Er zijn ook druzen (circa 2%).

Binnen het christendom heeft Syrië altijd meer stromingen gekend. Zoals oosters-orthodoxen,de oriëntaals-orthodoxen en de oosters-katholieken, alsook leden van het Grieks-orthodox patriarchaat van Antiochië, de Syrisch-Aramees Orthodoxe Kerk, de Assyrische Kerk van het Oosten, de Armeens-Apostolische Kerk, de Maronitische Kerk, de melkitische Grieks-Katholieke Kerk, de Armeens-Katholieke Kerk, de Chaldeeuws-Katholieke Kerk, de Syrisch-Katholieke Kerk, rooms-katholieken en protestanten. Door veel mensen werd Syrië ook wel aangeduid als "de bakermat van het christendom".

In Syrië heeft ook een Joodse gemeenschap gewoond. Tijdens de Zesdaagse Oorlog zijn de spanningen tussen moslims en Joden hoog opgelopen. Tegelijkertijd vlogen enerzijds de soennieten en anderzijds alawieten, christenen en Druzen elkaar in de haren, omdat zij het niet eens met elkaar waren over het geloof. De "extreme" soennieten waren er daarnaast ook niet van gediend dat minderheden als christenen en Druzen trouwe aanhangers zijn van de regering-Assad. Het regime bood namelijk bescherming aan minderheden.

Bestuurlijke indeling

Syrië is onderverdeeld in 14 gouvernementen. Dat zijn een soort provincies die bestuurd worden door een gouverneur. De gouvernementen zijn weer verdeeld in 61 districten, die "in stukken zijn gehakt" in sub-districten.

Nummer	Gouvernement	Hoofdstad
1	Latakia	Latakia
2	Idlib	Idlib
3	Aleppo	Aleppo
4	Al-Raqqah	Ar-Raqqah
5	Al-Hasakah	Al-Hasakah
6	Tartus	Tartus
7	Hama	Hama
8	Deir ez-Zor	Deir ez-Zor
9	Homs	Homs
10	Damascus	(hoofdstad)
11	Rif Dimashq	–
12	Quneitra	Quneitra
13	Daraa	Daraa
14	Al-Suwayda	As-Suwayda

Toerisme

Voordat in 2011 de burgeroorlog uitbrak was Syrië een populaire bestemming voor toeristen. In Syrië waren namelijk vele oude bouwwerken te bezichtigen. Zo waren er oude moskeeën, kapelletjes, steden en stadions. In Syrië waren musea met kunststukken van onschatbare waarde. Daarnaast werden er veel opgravingen in Syrië verricht.

De voorwerpen zijn door de oorlog grotendeels verwoest.

Dit waren bekende bezienswaardigheden;

• De hoofdstad Damascus, mogelijk de oudste stad ter wereld.
• De stad Palmyra, in het Arabisch bekend als Tadmur. In 2015 heroverd door het regeringsleger op I.S. Volgens de Syrische overheid was alles nog redelijk intact.
• De stad Bosra.
• De stad Aleppo; in 2016 compleet verwoest. Aleppo is een belangrijke stad waar men om vecht.
• Andere steden en dorpen: Ar-Raqqah, Hama, Homs, Izra', Latakia, Ma'loula, Saydnaya.
• Kruisvaardersburchten: Krak des Chevaliers, Burcht van Al Marqab, Burcht van Saladin, Chastel Blanc, Tartous.
• Moskeeën: Grote moskee van Damascus, Grote moskee van Aleppo, Saida Zeinab moskee.

Afbeeldingen

• 

  De Grote moskee van Damascus.

• 

  De Paulus-poort in Damascus. Volgens de overlevering is Paulus hier geweest.

• 

  Palmyra

• 

  Palmyra.

• 

  Het Romeinse theater van Bosra.

• 

  Aleppo. Nu deels verwoest.

• 

  Resafa; een eeuwenoude grenspost

Bronnen

• Geschiedenisboek
• Engels- en Nederlandstalige Wikipedia.