Duitse Keizerrijk
| Duitse Keizerrijk Deutsches Kaiserreich of Deutsches Reich
-de.svg) Het Duitse Keizerrijk | |
|---|---|
| Hoofdstad | Berlijn |
| Oppervlakte | 540.766 km² |
| Aantal inwoners | 64.925.993 (in 1910) |
| Talen | Duits, Pools |
| Religie | Rooms-katholicisme, protestantisme, jodendom |
| Nationale feestdagen | Sedantag (2 september) |
| Adellijk huis | Huis Hohenzollern |
| Volkslied | Heil dir im Siegerkranz |
| Bestuursvorm | Parlementaire Monarchie |
| Munteenheid | Mark, later de Reichsmark |
Portaal  Duitsland en Geschiedenis
| |
Het Duitse Keizerrijk was van 1871 tot en met 1918 een land in Europa. Het Duitse Keizerrijk omvatte heel Duitsland en delen van het huidige Polen, Frankrijk (Elzas-Lotharingen), Rusland (vooral Koningsbergen), Litouwen (Klaipėda), Denemarken (Noord-Sleeswijk) en België (Duitstalige Gemeenschap). Het Duitse Keizerrijk was de opvolger van de Noord-Duitse Bond en de voorloper van de Weimarrepubliek.
Het keizerrijk werd geregeerd door het huis Hohenzollern. Officieel heette het land gewoon het Duitse Rijk, maar tegenwoordig wordt het het Duitse Keizerrijk genoemd om het niet te verwarren met het Heilige Roomse Rijk, de Weimarrepubliek en Nazi-Duitsland, die allemaal ook Duitse Rijk werden genoemd.
Geschiedenis
Voorgeschiedenis
Het Heilige Roomse Rijk, dat bijna duizend jaar heeft bestaan (van 962 tot 1806), was de belangrijkste voorloper van het Duitse Keizerrijk. Het was niet echt één staatkundig geheel maar bestond uit honderden vooral Duitstalige staatjes, waarvan Oostenrijk en Pruisen de belangrijkste waren. Maar ook Noord-Italië en zelfs Nederland en België (in die tijd de Nederlanden) hebben een tijdlang deel uitgemaakt van dit rijk.
In 1806 kwam er een einde aan het Heilige Roomse Rijk. De eerst opvolger werd de Rijnbond. Nadat Napoleon Bonaparte werd verslagen en verbannen naar Sint-Helena, werd het Congres van Wenen opgesteld. Bij dit congres werden de nieuwe Europese grenzen vastgelegd. Er werd besloten dat de Duitse staatjes meer als één geheel moesten samenwerken en daarom werd de Duitse Bond gesticht. Weer waren Oostenrijk en Pruisen de belangrijkste staten. Deze twee hadden constant ruzie.
Pruisen had, naast een koning, ook een premier. In 1862 werd Otto von Bismarck de nieuwe premier. Pruisen had een belangrijk gebied met de naam Rijnland en had een groot leger. Hierdoor ontstond de Oostenrijks-Pruisische Oorlog. Oostenrijk verloor en verliet de bond. Later werd Oostenrijk samen met het Koninkrijk Hongarije een nieuw land (dubbelmonarchie), met de naam Oostenrijk-Hongarije. Hiermee werd de Noord-Duitse Bond gesticht. De Zuidelijk Duitse staatjes deden niet mee. Tijdens de Frans-Duitse Oorlog deden ze allemaal mee, behalve Oostenrijk. Otto von Bismarck zorgde ervoor dat de staatjes zich bij Pruisen aansloten en zo was de basis van het Duitse Keizerrijk gelegd.
De Reichsgründung
.jpg)
Tijdens de Frans-Duitse Oorlog wist Duitsland ook Parijs in te nemen, en hiermee ook het kasteel van Versailles. Ondertussen was Pruisen nog steeds een koninkrijk. De toenmalige Pruisische koning was Wilhelm I. In de Spiegelzaal van het kasteel van Versailles werd Wilhelm I uitgeroepen tot keizer. En zo ontstond het Duitse Keizerrijk. Het Duitse Keizerrijk bestond uit alle staten van de Noord-Duitse Bond, Beieren, Württemburg, Baden en Hessen-Darmstadt.
Bismarck
In 1871 werd Otto von Bismarck de eerste rijkskanselier van het nieuwe Duitse Keizerrijk. Direct na de keizer was hij het belangrijkste persoon in het keizerrijk. Otto werd ook als de ontwerper van het keizerrijk gezien. In het keizerrijk wilde men een conservatieve staat met een monarchie. Men wilde geen liberalen hebben. Toch had Bismarck de hulp van de liberalen nodig. Bismarck wilde namelijk niet dat de Rooms-Katholieke kerk te veel uitbreidde. Deze gebeurtenis heette de Kulturkampf. In de Kulturkampf werden Katholieke scholen, ziekenhuizen en zelfs kloosters gesloten. Bismarck zorgde echter niet alleen voor de Kulturkampf. Ook dat er meer industrie in Duitsland kwam. Hiervoor was er namelijk erg veel landbouw in Duitsland. Ook mocht Bismarck de Socialisten niet. Toch kregen de solialisten het voor elkaar er een aantal verzekeringen kwamen, zoals voor ziekte en pensioen. Bismarck wilde dat de welvaart in het land overal even groot was en dat er niet te grote verschillen tussen de staten zaten. Om dit te bereiken werd het Metriek stelsel ingevoerd voor overal dezelfde eenheden te hebben en het Bürgerliches Gesetzbuch zorgde dat er overal dezelfde rechten waren voor personen. In 1878 sloot Duitsland met Oostenrijk de Tweebond, later kwam Italië hier nog bij en werd het een Driebond.
Het Driekeizerjaar en Wilhelm II
In 1888 was het Driekeizerjaar. In dat jaar waren er wel drie keizers aan de macht geweest. Keizer Wilhelm I overleed en werd opgevolgd door zijn zoon Frederik III, maar deze overleed na een paar maanden ook. Toen werd hij opgevolgd door Wilhelm II. Wilhelm II wilde zoveel mogelijk macht en daarom werd Bismarck ontslagen. Wilhelm II wilde alleen dat de zwakkere politici rijkskanselier werden, zo had hij zelf veel macht. Leo von Caprivi werd de nieuwe rijkskanselier. Hiermee kwam er een "nieuwe koers". Wilhelm II verlengde het Herverzekeringsverdrag met Rusland niet en Rusland ging samenwerken met Frankrijk, dat tevens een hekel had aan Duitsland. Wilhelm II begon met de opbouw van de Keizerlijke Marine. Samen met het nationalisme, militairisme en de wapenwedloop was er een grote spanning. Deze spanning wordt vaak vergeleken met een kruitvat met een lot erin. Aan de ene kant van het kruitvat stonden Rusland, Frankrijk en Engeland. Aan de andere kant stonden Duitsland, Oostenrijk-Hongarije en het Ottomaanse Rijk. Het was afwachten of er door een bepaalde gebeurtenis de lot in het kruitvat aangestoken zou worden en er een oorlog zou uitbreken.
De Eerste Wereldoorlog
Zie Eerste Wereldoorlog voor het hoofdartikel over dit onderwerp.Nadat Prins Frans Ferdinand van Oostenrijk-Este werd vermoord, begon de Eerste Wereldoorlog. De Driebond verklaarde de oorlog aan Triple Entente (Frankrijk, Engeland en Rusland). In het begin dacht men dat de oorlog snel afgelopen zou zijn, zoals elke oorlog in Europa. Vele landen zeiden dat de oorlog voorbij was voordat het kerst was. Echter bleek dit niet zo te zijn. Er vielen miljoenen doden en de oorlog duurde wel vier jaar lang, van 1914 tot en met 1918. In 1917, na de Russische Revolutie, stopte Rusland met de oorlog. Maar de Verenigde Staten begonnen zich ermee te bemoeien. In 1918 was de oorlog afgelopen. Oostenrijk-Hongarije viel uit elkaar en de Duitse keizer vluchtte naar Nederland.
Ondergang
In september 1918 werd de prins Max van Baden rijkskanselier. Deze werd later afgezet op 9 november dat jaar. Diezelfde dag werd Duitsland een republiek. Het republiek heette de Weimarrepubliek. In heel Duitsland werd de monarchie afgeschaft. In andere landen mochten de koningshuizen geen naam meer dragen die verwees naar een Duitse staat. Het koningshuis van Engeland kreeg de naam Windsor en die van België kreeg de naam Huis van België. Alleen in Nederland bleef het behouden, want Nassau ligt in Duitsland. In 1919 kwam de Vrede van Versailles, dat in Duitsland het verraad van Versailles werd genoemd. Het enige positieve voor Duitsland was namelijk dat het een land kon blijven. Men wist één ding, er mocht nooit meer oorlog komen. Uiteindelijk kwam er nog een Tweede Wereldoorlog.
Keizers
- Wilhelm I (1871-1888)
- Frederik III (1888-1888)
- Wilhelm II (1888-1918)
Geografie
Bondslanden
Het Duitse Keizerrijk was onderverdeeld in bondslanden. In totaal waren 25 bondslanden. Hieronder staan ze met hoofdstad:
- Koninkrijk Beieren, met als hoofdstad München.
- Koninkrijk Saksen, met als hoofdstad Dresden.
- Koninkrijk Pruisen, met als hoofdstad Berlijn.
- Koninkrijk Württemberg, met als hoofdstad Stuttgart.
- Groothertogdom Baden, met als hoofdstad Karlsruhe.
- Groothertogdom Hessen, met als hoofdstad Darmstadt.
- Groothertogdom Mecklenburg-Schwerin, met als hoofdstad Schwerin.
- Groothertogdom Mecklenburg-Strelitz, met als hoofdstad Neustrelitz.
- Groothertogdom Oldenburg, met als hoofdstad Oldenburg.
- Groothertogdom Saksen-Weimar-Eisenach, met als hoofdstad Weimar.
- Hertogdom Anhalt, met als hoofdstad Dessau.
- Hertogdom Brunswijk, met als hoofdstad Brunswijk.
- Hertogdom Saksen-Altenburg, met als hoofdstad Altenburg.
- Hertogdom Saksen-Coburg en Gotha, met als hoofdstad Coburg en Gotha.
- Hertogdom Saksen-Meiningen, met als hoofdstad Meiningen.
- Vorstendom Lippe, met als hoofdstad Detmold.
- Vorstendom Reuss jongere linie, met als hoofdstad Gera.
- Vorstendom Reuss oudere linie, met als hoofdstad Greiz.
- Vorstendom Schaumburg-Lippe, met als hoofdstad Bückeburg.
- Vorstendom Schwarzburg-Rudolstadt, met als hoofdstad Rudolstadt.
- Vorstendom Schwarzburg-Sondershausen, met als hoofdstad Sondershausen.
- Vorstendom Waldeck-Pyrmont, met als hoofdstad Arolsen.
- Vrije en Hanzestad Bremen, met als hoofdstad Bremen.
- Vrije en Hanzestad Hamburg, met als hoofdstad Hamburg.
- Vrije en Hanzestad Lübeck, met als hoofdstad Lübeck.
- Elzas-Lotharingen, met als hoofdstad Straatsburg.
Grenzen
Het Duitse Keizerrijk had een grens van 540.766 km². Hiermee grensde het keizerrijk aan Denemarken, Rusland, Oostenrijk-Hongarije, Zwitserland, Frankrijk, Luxemburg, België, Neutraal Moresnet en Nederland. Rondom de grenzen waren vele drielandenpunten. Ook was er een vierlandenpunt. Dit was een het punt tussen Nederland, België, Neutraal Moresnet en Duitsland. Verder was er nog het Driekeizerpunt. Dit was een drielandenpunt tussen Rusland, Oostenrijk-Hongarije en Duitsland.
Koloniën
Duitsland had verschillende koloniën:
- Duits-Oost-Afrika
- Duits-Zuidwest-Afrika
- Duits-Witu
- Duits-Kameroen, later Neukamerun.
- Togoland
- Duits-Nieuw-Guinea
- Duits-Samoa
- Nieuw-Zwabenland
Bijnaam
Het Duitse Keizerrijk werd ook wel het Tweede Rijk genoemd. Deze naam komt uit de tijd van Nazi-Duitsland. Volgens Arthur Moeller van den Bruck was het Heilige Roomse Rijk het Eerste rijk, het Tweede Rijk was het Duitse Keizerrijk en het Derde Rijk was Nazi-Duitsland zelf.
| Staten van het Duitse Keizerrijk (1871 - 1918) | .svg){kind=small}
| ||
|---|---|---|---|
| Anhalt · Baden · Beieren · Bremen · Brunswijk · Elzas-Lotharingen · Hamburg · Hessen · Lippe · Lübeck · Mecklenburg-Schwerin · Mecklenburg-Strelitz · Oldenburg · Pruisen · Reuss jongere linie · Reuss oudere linie · Saksen · Saksen-Altenburg · Saksen-Coburg en Gotha · Saksen-Lauenburg (tot 1876) · Saksen-Meiningen · Saksen-Weimar-Eisenach - Schaumburg-Lippe · Schwarzburg-Rudolstadt · Schwarzburg-Sondershausen · Waldeck-Pyrmont · Württemberg | |||