Platina: verschil tussen versies

Uit Wikikids
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
(Aanzet Platina)
Regel 1: Regel 1:
{{Info Chemisch element
+
{{Werk}}{{Info Chemisch element
 
| afbeelding = Platinum nuggets.jpg
 
| afbeelding = Platinum nuggets.jpg
 
| ander formaat =
 
| ander formaat =
Regel 12: Regel 12:
 
| kookpunt = 3825 <!-- Kookpunt in celsius -->
 
| kookpunt = 3825 <!-- Kookpunt in celsius -->
 
}}
 
}}
  +
'''Platina''' is een [[Chemisch element|chemisch element]] met het symbool '''Pt''' en [[atoomnummer]] 78 in het [[Periodiek systeem|Periodiek Systeem]] van de [[scheikunde]]. Het is een dicht , kneedbaar, uit-rekbaar, zeer weinig reagerend met andere elementen, kostbaar, zilverwit overgangsmetaal. De naam is afgeleid van de Spaanse term ''platino'', wat "klein zilver" betekent.
'''Platina''' is een scheikundig element met als symbool de letters Pt. Platina heeft atoomnummer 78. De kleur is grijswit.
 
{{periodiek systeem}}
 
{{beginnetje}}
 
   
  +
Begin 2021 varieerde de waarde van platina van 1.055 dollar per troy ounce tot 1.320 dollar per troy ounce (€ 29,- tot € 36,- per gram).
[[Categorie:Elementen]]
 
  +
  +
== Voorkomen ==
  +
Het is een van de zeldzamere elementen in de aardkorst , met een gemiddelde abundantie van ongeveer 5  μg / kg. Het komt voor in sommige nikkel- en koperertsen, samen met enkele inheemse afzettingen, voornamelijk in Zuid-Afrika , dat goed is voor 80% van de wereldproductie. Vanwege de schaarste in de aardkorst wordt er jaarlijks slechts een paar honderd ton geproduceerd, en gezien het belangrijke gebruik ervan is het zeer waardevol en is het een belangrijke edele metalen goederen.
  +
  +
Platina is een van de minst reactieve metalen. Dat wil zeggen dat het niet of nauwelijks reageert met andere elementen. Het zal bijna niet ''corroderen'' ("[[Roest|roesten]]"), zelfs bij hoge temperaturen, en wordt daarom als een [[edelmetaal]] beschouwd. Daarom wordt platina vaak als puur element gebonden. Dit noemt men ''inheems'' platina. Het komt van nature voor in het alluviale zand (is losse klei, slib, zand of grind dat is afgezet door stromend water in een stroombedding) van verschillende rivieren.
  +
  +
== Platina in erts of mineraal ==
  +
  +
== Geschiedenis ==
  +
Platina werd het voor het eerst gebruikt door vroeg [[Colombia|Colombiaanse]] [[Zuid-Amerika|Zuid-Amerikaanse]] inwoners om voorwerpen te maken. Er werd al in de 16e eeuw naar verwezen in Europese geschriften (afkomstig van ontdekkingsreizigers), maar pas in 1748 publiceerde Antonio de Ulloa een rapport over een nieuw metaal van Colombiaanse oorsprong dat vervolgens door wetenschappers werd onderzocht.
  +
  +
== Gebruik ==
  +
Platina wordt gebruikt in katalysatoren, laboratoriumapparatuur, elektrische contacten en elektroden, platina-weerstandsthermometers, tandheelkundige apparatuur en sieraden.
  +
  +
=== Biologie ===
  +
Omdat het een zwaar metaal is, leidt het tot gezondheidsproblemen bij blootstelling aan zijn zouten ; maar vanwege de corrosieweerstand is metallisch platina niet in verband gebracht met nadelige gezondheidseffecten.
  +
  +
Verbindingen die platina bevatten, zoals ''cisplatin'', ''oxaliplatin'' en ''carboplatin'', worden toegepast bij [[chemotherapie]] tegen bepaalde soorten [[kanker]].
  +
  +
== Plaats in het periodiek systeem ==
 
{{periodiek systeem}}
 
[[Categorie:Mineralen]]
 
[[Categorie:Mineralen]]
  +
[[Categorie:Chemische elementen]]
 
[[Categorie:Scheikunde]]

Versie van 20 sep 2021 16:32

Under construction icon-red.svg Werk in uitvoering!
Aan dit artikel wordt de komende uren of dagen nog gewerkt.
Belangrijk: Laat dit sjabloon niet langer staan dan nodig is, anders ontmoedig je anderen om het artikel te verbeteren.
De maximale houdbaarheid van dit sjabloon is twee weken na de laatste bewerking aan het artikel.
Kijk in de geschiedenis of je het artikel kunt bewerken zonder een bewerkingsconflict te veroorzaken.
Under construction icon-red.svg
Dit artikel is nog niet af.
Chemisch element
Platinum nuggets.jpg
Stukjes Platina
Naam Platina
Latijn
Symbool Pt
Atoomnummer 78
Soort Overgangsmetaal
Kleur Zilvergrijs-wit
Smeltpunt 1768,3 oC
Kookpunt 3825 oC
Portaal Portal.svg Scheikunde

Platina is een chemisch element met het symbool Pt en atoomnummer 78 in het Periodiek Systeem van de scheikunde. Het is een dicht , kneedbaar, uit-rekbaar, zeer weinig reagerend met andere elementen, kostbaar, zilverwit overgangsmetaal. De naam is afgeleid van de Spaanse term platino, wat "klein zilver" betekent.

Begin 2021 varieerde de waarde van platina van 1.055 dollar per troy ounce tot 1.320 dollar per troy ounce (€ 29,- tot € 36,- per gram).

Voorkomen

Het is een van de zeldzamere elementen in de aardkorst , met een gemiddelde abundantie van ongeveer 5  μg / kg. Het komt voor in sommige nikkel- en koperertsen, samen met enkele inheemse afzettingen, voornamelijk in Zuid-Afrika , dat goed is voor 80% van de wereldproductie. Vanwege de schaarste in de aardkorst wordt er jaarlijks slechts een paar honderd ton geproduceerd, en gezien het belangrijke gebruik ervan is het zeer waardevol en is het een belangrijke edele metalen goederen.

Platina is een van de minst reactieve metalen. Dat wil zeggen dat het niet of nauwelijks reageert met andere elementen. Het zal bijna niet corroderen ("roesten"), zelfs bij hoge temperaturen, en wordt daarom als een edelmetaal beschouwd. Daarom wordt platina vaak als puur element gebonden. Dit noemt men inheems platina. Het komt van nature voor in het alluviale zand (is losse klei, slib, zand of grind dat is afgezet door stromend water in een stroombedding) van verschillende rivieren.

Platina in erts of mineraal

Geschiedenis

Platina werd het voor het eerst gebruikt door vroeg Colombiaanse Zuid-Amerikaanse inwoners om voorwerpen te maken. Er werd al in de 16e eeuw naar verwezen in Europese geschriften (afkomstig van ontdekkingsreizigers), maar pas in 1748 publiceerde Antonio de Ulloa een rapport over een nieuw metaal van Colombiaanse oorsprong dat vervolgens door wetenschappers werd onderzocht.

Gebruik

Platina wordt gebruikt in katalysatoren, laboratoriumapparatuur, elektrische contacten en elektroden, platina-weerstandsthermometers, tandheelkundige apparatuur en sieraden.

Biologie

Omdat het een zwaar metaal is, leidt het tot gezondheidsproblemen bij blootstelling aan zijn zouten ; maar vanwege de corrosieweerstand is metallisch platina niet in verband gebracht met nadelige gezondheidseffecten.

Verbindingen die platina bevatten, zoals cisplatin, oxaliplatin en carboplatin, worden toegepast bij chemotherapie tegen bepaalde soorten kanker.

Plaats in het periodiek systeem

Periodiek systeem
H He
Li Be B C N O F Ne
Na Mg Al Si P S Cl Ar
K Ca Sc Ti V Cr Mn Fe Co Ni Cu Zn Ga Ge As S e Br Kr
Rb Sr Y Zr Nb Mo Tc Ru Rh Pd Ag Cd In Sn Sb Te I Xe
Cs Ba * Hf Ta W Re Os Ir Pt Au Hg Tl Pb Bi Po At Rn
Fr Ra ** Rf Db Sg Bh Hs Mt Ds Rg Cn Nh Fl Mc Lv Ts Og
* La Ce Pr Nd Pm Sm Eu Gd Tb Dy Ho Er Tm Yb Lu
** Ac Th Pa U Np Pu Am Cm Bk Cf Es Fm Md No Lr
Afkomstig van Wikikids , de interactieve Nederlandstalige Internet-encyclopedie voor en door kinderen. "https://wikikids.nl/index.php?title=Platina&oldid=683985"