Kroatië: verschil tussen versies
| Regel 1: | Regel 1: | ||
{{werk}} | {{werk}} | ||
{{Kroatië}} | {{Kroatië}} | ||
| − | '''Kroatië''' ([[Kroatisch]]: ''Hrvatska''), is een land in [[Europa (werelddeel)|Europa]] | + | '''Kroatië''' ([[Kroatisch]]: ''Hrvatska''), is een land in [[Europa (werelddeel)|Europa]]. Het land ligt op het [[Balkan|Balkan-schiereiland]], aan de [[Adriatische Zee]]. De [[hoofdstad]] van Kroatië is [[Zagreb]]. Het land heeft 4.475.611 inwoners. |
| + | |||
| + | Kroatië is een geliefd vakantieland. De toeristen komen zowel met de auto als met het vliegtuig. Vooral de steden [[Split]] en [[Dubrovnik]] en de regio [[Istrië]] zijn populair. | ||
| + | |||
| + | Kroatië is pas sinds [[1991]] onafhankelijk. Daarvoor was het onderdeel van [[Joegoslavië]]. Op 1 juli 2013 is Kroatië toegetreden tot de [[Europese Unie]]. | ||
==Geschiedenis== | ==Geschiedenis== | ||
| Regel 48: | Regel 52: | ||
===Kroatische keuken=== | ===Kroatische keuken=== | ||
| + | ===Werelderfgoed=== | ||
| + | {| | ||
| + | |- | ||
| + | |width="25"|1979||width="20" align=center|C||Oude stad [[Dubrovnik]] | ||
| + | |- | ||
| + | |1979||align=center|Cultuur||Historisch complex van [[Split]] met het [[paleis van Diocletianus]] | ||
| + | |- | ||
| + | |1979||align=center|Natuur||[[PlitvicemerenNationaal park Plitvicemeren]] | ||
| + | |- | ||
| + | |1997||align=center|Cultuur||Episcopaal complex van de [[Euphrasiusbasiliek]] in het historische centrum van [[Poreč]] | ||
| + | |- | ||
| + | |1997||align=center|Cultuur||Historische stad [[Trogir]] | ||
| + | |- | ||
| + | |2000||align=center|Cultuur||[[Sint-Jacobuskathedraal (Šibenik)|St. Jacobuskathedraal]] in [[Šibenik]] | ||
| + | |- | ||
| + | |2008||align=center|Cultuur||Vlakte van [[Stari Grad (Hvar)|Stari Grad]] | ||
| + | |} | ||
| + | |||
| + | Hoewel het niet op de Werelderfgoedlijst staat, is ook het [[amfitheater]] van de stad [[Pula]] een bekende bezienswaardigheid. Dit is één van de best bewaarde amfitheaters ter wereld. | ||
==Bestuur== | ==Bestuur== | ||
Versie van 17 mei 2014 13:55
|
|
| Republiek Kroatië Republika Hrvatska | |
|---|---|
| Hoofdstad | Zagreb |
| Aantal inwoners | 3.888.529 (2021) |
| Oppervlakte | 56.538 km² |
| Regeringsvorm | Parlementaire republiek |
| President | Zoran Milanović (sinds 2020) |
| Premier | Andrej Plenković (sinds 2016) |
| Godsdienst | Christendom (91%) Geen religie (4,6) Overig (4,4%) |
| Taal | Kroatisch (hrvatski) |
| Munteenheid | Euro |
| Volkslied | Lijepa naša domovino |
| Nationale feestdag | 25 juni |
| Landcode | HRV |
Kroatië (Kroatisch: Hrvatska), is een land in Europa. Het land ligt op het Balkan-schiereiland, aan de Adriatische Zee. De hoofdstad van Kroatië is Zagreb. Het land heeft 4.475.611 inwoners.
Kroatië is een geliefd vakantieland. De toeristen komen zowel met de auto als met het vliegtuig. Vooral de steden Split en Dubrovnik en de regio Istrië zijn populair.
Kroatië is pas sinds 1991 onafhankelijk. Daarvoor was het onderdeel van Joegoslavië. Op 1 juli 2013 is Kroatië toegetreden tot de Europese Unie.
Geschiedenis
Bevolking & cultuur
Bevolking
Kroatië had in 2013 4.475.611 inwoners. De bevolking neemt elk jaar toe, maar wel is de groei elk jaar kleiner. De gemiddelde Kroaat wordt 75,1 jaar: Vrouwen worden gemiddeld 79,3 jaar en mannen 72,5 jaar. 1,5% van de bevolking is analfabeet, dat betekent dat 1,5% van de Kroaten niet kan lezen.
Het overgrote deel van de bevolking van Kroatië is van oorsprong Kroatisch: 89,63%. Omdat Kroatië vroeger onderdeel was van Joegoslavië, wonen er ook veel andere Joegoslavische volkeren, vooral Serviërs (4,54%). Een andere groep zijn de Italianen. Deze wonen vooral op het schiereiland Istrië. Voor de Tweede Wereldoorlog woonden veel verschillende volkeren: Kroaten, Italianen, Slovenië, enzovoorts. Na de oorlog werd het onderdeel van Kroatië en emigreerden veel Italianen. Er wonen zo'n 19.636 Italianen in Kroatië, dat is 0,44% van de totale bevolking.
Wetenschappers
Er zijn een aantal Kroaten die bekend zijn over de hele wereld, maar de bekendste is toch wel Nikola Tesla. Hij werd in Kroatië geboren, maar zijn ouders waren Servisch. Daarom wordt hij door Kroaten een Kroaat genoemd en door Serviërs een Serviër. Hij is een bekende natuurkundige en uitvinder. Tesla is vooral bekend als ontdekker van wisselstroom, dat is de soort stroom die uit het stopcontact komt, en heeft door deze ontdekking verschillende uitvindingen gedaan.
Er zijn drie Kroaten die de Nobelprijs hebben gewonnen. Ivo Andrić won de Nobelprijs voor de Literatuur en Vladimir Prelog en Lavoslav Ružička wonnen de Nobelrpijs voor Scheikunde. Dat zij drie Kroaten waren klopt niet helemaal, want in de tijd dat zij de Nobelprijs wonnen, hoorde Kroatië nog bij Joegoslavië.
Godsdienst
De meeste mensen in Kroatië zijn Rooms-Katholiek, 87,8% van de bevolking is dat. Veel Kroaten doen weinig aan hun geloof en gaan niet naar de kerk. Toch zegt maar 5,2% Atheïst te zijn. 4,4% van de bevolkking is orthodox. Dat zijn voornamelijk de Serviërs. De Bosniakken en de Albanezen die in het land wonen zijn meestal moslim. Zij maken 1,3% uit van de Kroatische bevolking.
Taal
96,12% van de bevolking heet het Kroatisch als moedertaal. Deze taal lijkt veel op drie talen uit het voormalige Joegoslavië: het Servisch, Bosnisch en het Montenegrijns. Toen Joegoslavië nog één land was, werd het dan ook beschouwd als één taal met de naam Servo-Kroatisch. Iemand die Kroatisch spreekt kan dus zonder moeite Servisch verstaan, maar hij kan wél horen dat het een Serviër is. Andersom werkt het net zo. Hieronder staan een paar handige Kroatische woordjes:
| Nederlands | Kroatisch |
|---|---|
| één | jedan |
| twee | dva |
| drie | tri |
| ja | da |
| nee | ne |
| alstublieft | molim |
| dankuwel | hvala |
Het Kroatisch wordt geschreven in het Latijnse alfabet, maar gebruikt wel rare tekentjes op sommige letters, zoals đ, č en ž.
Behalve het Kroatisch worden er ook andere talen gesproken in Kroatië. Iets meer dan 1% van de bevolking heeft het Servisch als moedertaal, maar, zoals net is gezegd, verstaan de sprekers van deze talen elkaar wel gewoon. 0,46% van de bevolking spreekt het Italiaans als moedertaal. In de regio Istrië is dit ook een van de officiële talen van de overheid.
Kroatische keuken
Werelderfgoed
| 1979 | C | Oude stad Dubrovnik |
| 1979 | Cultuur | Historisch complex van Split met het paleis van Diocletianus |
| 1979 | Natuur | PlitvicemerenNationaal park Plitvicemeren |
| 1997 | Cultuur | Episcopaal complex van de Euphrasiusbasiliek in het historische centrum van Poreč |
| 1997 | Cultuur | Historische stad Trogir |
| 2000 | Cultuur | St. Jacobuskathedraal in Šibenik |
| 2008 | Cultuur | Vlakte van Stari Grad |
Hoewel het niet op de Werelderfgoedlijst staat, is ook het amfitheater van de stad Pula een bekende bezienswaardigheid. Dit is één van de best bewaarde amfitheaters ter wereld.
Bestuur
Bestuurlijke indeling
Klimaat
Geografie
Landschap
Dieren
Steden
Economie
Transport
Volkslied
Lijepa naša domovino is het volkslied van Kroatië. In het Nederlands betekent dat Ons mooie vaderland. Het lied is geschreven in 1835 door Antun Mihanović. Eigenlijk bestaat het lied uit veertien verzen, maar het volkslied bestaat alleen uit de verzen een, twee, dertien en veertien. Hier is de tekst:
| Originele tekst | Nederlandse vertaling | |
| Lijepa naša domovino, Oj junačka zemljo mila, Mila kano si nam slavna, Teci Dravo, Savo teci, Dok mu njive sunce grije, |
Ons mooie vaderland, Zo onverschrokken en verfijnd, Beste, u bent voor ons als enige glorieus, Drava, Sava, blijf stromen, Zolang z'n gebieden in de zonneschijn warm zijn, |
Fotogalerij
- Kroatië lokatie.png
Lokatie in Europa
- Vlag onafhankelijke staat Kroatië 1941-1945.png
Vlag onafhankelijke staat Kroatië 1941-1945
- Kroatië wapen.gif
Wapen van Kroatië
- Kroatië comwapen.gif
Het wapen van Kroatië in de communistische periode
Externe link
| Europese Unie | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
|||||||||
| Landen, afhankelijke gebieden en niet-erkende staten in Europa | |||
|---|---|---|---|
| Albanië · Andorra · Armenië · Azerbeidzjan · België · Bosnië en Herzegovina · Bulgarije · Cyprus · Denemarken · Duitsland · Estland · Finland · Frankrijk · Georgië · Griekenland · Hongarije · IJsland · Ierland · Italië · Kazachstan · Kroatië · Letland · Liechtenstein · Litouwen · Luxemburg · Malta · Moldavië · Monaco · Montenegro · Nederland · Noord-Macedonië · Noorwegen · Oekraïne · Oostenrijk · Polen · Portugal · Roemenië · Rusland · San Marino · Servië · Slovenië · Slowakije · Spanje · Tsjechië · Turkije · Vaticaanstad · Verenigd Koninkrijk · Wit-Rusland · Zweden · Zwitserland Alle schuine landen liggen ook in een ander werelddeel. Afhankelijke gebieden: Ålandseilanden · Faeröer · Gibraltar · Guernsey · Jan Mayen · Jersey · Man · Spitsbergen |
|||