Montenegrijns

In de rode gebieden wordt Montenegrijns gesproken.

Het Montenegrijns (Crnogorski jezik) is de officiële taal in Montenegro. De taal heeft maar 150.000 sprekers. Het behoort tot de Zuid-Slavische talen. De taal lijkt op het Servisch, het Bosnisch en het Kroatisch. Hierdoor zien sommigen de vier talen als één taal; het Servo-Kroatisch.

Zo'n 36% van de Montenegrijnen zegt Montenegrijns te spreken. Rond de 44% zegt Servisch, hoewel deze talen vrijwel gelijk zijn. Het verschil tussen Montenegrijns en Servisch zijn slechts enkele woorden en kleine verschillen in grammatica en spelling. Tot 2007 werd het Montenegrijns ook als onderdeel van het Servisch gezien. Sommige inwoners van Montenegro vinden nog steeds dat Montenegrijns een Servisch dialect is, terwijl anderen het als eigen taal zien. Het Montenegrijns wordt in het Latijnse én in het Cyrillische alfabet geschreven.

Ontstaan

Het Montenegrijns ontstond in de jaren 1990. Montenegro was jarenlang onderdeel van Joegoslavië, wat rond die tijd uiteen begon te vallen. De verschillende deelrepublieken vonden dat ze een eigen cultuur hadden. Hierdoor begon Montenegro zich af te zetten tegen Servië. De officiële taal van Montenegro was nog altijd het Servisch. Dit veranderde na de onafhankelijkheid van Montenegro in 2006. Toen besloot Montenegro dat het Montenegrijns de officiële taal was van Montenegro.

Tussen 2008 en 2009 werd de woordenschat van het Montenegrijns vastgelegd. Dit is grotendeels hetzelfde als het Servisch. Toch zijn er kleine verschillen. Zo wordt de letter "sj" als "ś" geschreven. Ook de letter "zj" wordt als "ź" geschreven. In 2010 kwam er ook een eigen grammatica. Op scholen wordt het Montenegrijns geleerd. Het Montenegrijns en Servisch zijn grotendeels hetzelfde. Hierdoor kunnen Montenegrijnen en Serven elkaar vaak foutloos verstaan.

Je zult je vast afvragen waarom dit nodig was. Dit heeft met het Montenegrijns nationalisme te doen. Montenegro wil laten zien dat het een eigen land is met een eigen cultuur en eigen taal. Na de onafhankelijkheid kwam er meer aandacht voor de Montenegrijnse cultuur en geschiedenis. Hierdoor werd ook het Montenegrijnse dialect als officiële taal erkend. Men wilde ook op cultureel vlak onafhankelijkheid van Servië.

Overigens zijn er ook mensen die hiertegen zijn. In 2017 tekenden verschillende Montenegrijnen, Kroaten, Bosniërs en Serven een verklaring om het Servo-Kroatisch als één taal te herkennen. Volgens de ondertekenaars zijn er vrijwel geen verschillen tussen het Bosnisch, Kroatisch, Servisch en Montenegrijns. Eén gezamenlijke taal zou een hoop problemen oplossen. Zo hoefde alles slechts één keer vertaald te worden en zouden de spanningen tussen de landen afnemen. Tot nu toe is er nog niets met deze verklaring gebeurd.

De taal

Alfabet

Cyrillisch	А Б В Г Д Ђ Е Ж З З́ И Ј К Л Љ М Н Њ O П Р С С́ Т Ћ У Ф Х Ц Ч Џ Ш.
Latijns	A B C Č Ć D Dž Đ E F G H I J K L Lj M N Nj O P R S Š Ś T U V Z Ź Ž.

De dialecten van het Montenegrijns:
     Zet-Raška-dialect
     Oost-Herzegovinisch

Dialecten

Het Montenegrijns heeft dezelfde uitspraak als het Štokavisch. Het Štokavisch is het meest verspreide dialect van het Servo-Kroatisch. Ook het Bosnisch, Kroatisch en Servisch zijn op dit dialect gebaseerd.

Het Montenegrijns kan weer verdeeld worden in twee kleine dialecten:

• Het Oost-Herzegovinisch; wat in het westen en noorden wordt gesproken. Dit dialect wordt ook in delen van Bosnië en Servië gesproken.
• Het Zet-Raška-dialect; wat in het zuiden en oosten wordt gesproken. Dit dialect wordt ook in delen van Servië gesproken.