Seleen
 |
Werk in uitvoering! Aan dit artikel wordt de komende uren of dagen nog gewerkt. Belangrijk: Laat dit sjabloon niet langer staan dan nodig is, anders ontmoedig je anderen om het artikel te verbeteren. De maximale houdbaarheid van dit sjabloon is twee weken na de laatste bewerking aan het artikel. Kijk in de geschiedenis of je het artikel kunt bewerken zonder een bewerkingsconflict te veroorzaken. |
|
Dit artikel is nog niet af. |
| Chemisch element | |
Geen afbeelding
beschikbaar | |
Portaal  Scheikunde
|
|---|
Selenium of Selenium is een chemisch element met het symbool Se en atoomnummer 34 in het Periodiek Systeem van de scheikunde. Het is een niet-metaal (zelden beschouwd als een metalloïde) met eigenschappen die zitten tussen de elementen boven en onder in het periodiek systeem: zwavel en tellurium, en heeft ook overeenkomsten met arseen. Het komt zelden voor in zijn elementaire vorm of als zuivere erts-verbindingen in de aardkorst.
Voorkomen
Selenium wordt gevonden in metaalsulfide-ertsen, waar het de zwavel gedeeltelijk vervangt. Voor de handel wordt seleen geproduceerd als bijproduct bij de raffinage van deze ertsen, meestal tijdens de productie. Mineralen die pure selenide- of selenaatverbindingen zijn, zijn bekend, maar zeldzaam. De belangrijkste handels-toepassingen van seleen zijn tegenwoordig glasfabricage en pigmenten (kleurstoffen). Seleen is een elektronische halfgeleider en wordt gebruikt in fotocellen. Toepassingen in de elektronica, ooit belangrijk, zijn grotendeels vervangen door halfgeleiderapparaten van silicium.
Seleen in erts of mineraal
Geschiedenis
Selenium - van het Griekse selḗnē ( σελήνη 'Maan') - werd in 1817 ontdekt door Jöns Jacob Berzelius, die de gelijkenis opmerkte van het nieuwe element met het eerder ontdekte tellurium (genoemd naar de aarde).
Gebruik
Biologie
Hoewel sporenhoeveelheden selenium nodig zijn voor functies in de cellen bij veel dieren, inclusief mensen, zijn zowel zuiver seleen als (vooral) seleniumzouten giftig, zelfs in kleine doses, en veroorzaken ze selenose. Seleen wordt vermeld als ingrediënt in veel multi-vitaminen en andere voedingssupplementen, evenals in zuigelingenvoeding, en is een bestanddeel van de antioxidante enzymen glutathionperoxidase en thioredoxinereductase. De behoefte aan seleen in planten verschilt per soort, waarbij sommige planten relatief grote hoeveelheden nodig hebben en andere blijkbaar niet.
Veiligheid
Toepassingen
Plaats in het periodiek systeem
| Periodiek systeem | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||