Amerikaanse presidentsverkiezingen 2024

In het nieuwsDit artikel bevat onderwerpen die in het nieuws zijn. De informatie in dit artikel kan dus al snel verouderd zijn! Je wordt uitgenodigd op bewerk te klikken om dit artikel aan te vullen.

Amerikaanse presidentsverkiezingen 2024
← 2020	2028 →
Land	Verenigde Staten
Datum	5 november 2024
538 kiesmannen te verdelen 270 kiesmannen nodig om te winnen
Kamala Harris uit Californië	Donald Trump uit Florida
Democraten	Republikeinen
Regering
Vorige president ← Joe Biden (D-DE)
Vorige vicepresident ← Kamala Harris (D-CA)
Portaal Politiek

De Amerikaanse presidentsverkiezingen 2024 zullen de 60e Amerikaanse presidentsverkiezingen zijn. De verkiezingen worden gehouden op dinsdag 5 november 2024.

Tijdens de verkiezingen wordt de nieuwe president van de Verenigde Staten gekozen. Overigens wordt deze kandidaat pas op 20 januari 2025 beëdigd. Vanaf dat moment is hij dus pas president. In de tussentijd heeft hij de titel president-elect, terwijl de oude president nog aan de macht is.

Kamala Harris, op dit moment de vicepresident van de Verenigde Staten, is de presidentskandidaat voor de Democratische Partij.

Lange tijd werd er gedacht dat president Joe Biden de presidentskandidaat voor de Democratische Partij zou zijn. Biden won de voorverkiezingen ruimschoots, maar besloot zich terug te trekken. Biden deed het namelijk slecht in een debat tegen president Trump, omdat hij vergeetachtig overkwam. Ook maakte Biden een aantal fouten tijdens toespraken en persconferenties.

Donald Trump is de presidentskandidaat voor de Republikeinse Partij. Op 13 juli 2024 vond er een moordaanslag op hem plaats. Trump overleefde de aanslag en was slechts licht gewond.

Op dezelfde dag van de presidentsverkiezingen worden ook de verkiezingen voor het Huis van Afgevaardigden en de Senaat gehouden. Ook houden verschillende staten hun gouverneursverkiezingen en referenda op deze dag.

Voorverkiezingen

Voordat de officiële presidentsverkiezingen zullen plaatsvinden worden er eerst zogenoemde primaries en caucussen gehouden, dat zijn voorverkiezingen van de partijen die een presidentskandidaat leveren. Bij een voorverkiezing wordt een presidentskandidaat geselecteerd. De meeste kandidaten doen mee bij de Republikeinse Partij of de Democratische Partij, dat zijn de partijen met de meeste macht in de Verenigde Staten. In elke staat worden bij de voorverkiezingen 'punten' uitgedeeld. Degene die in de staat waar een voorverkiezing wordt gehouden het grootste percentage stemmen heeft krijgt de meeste 'punten' en dat gaat ook zo bij de 2e, 3e, 4e enzovoort. Wie nadat in elke staat een voorverkiezing gehouden is, de meeste stemmen heeft wordt op de conventie, bijeenkomst van een partij, uitgeroepen tot presidentskandidaat. De gekozen presidentskandidaten nemen het dan in de verkiezingen tegen elkaar op.

Deelnemers

Deelnemers aan de verkiezingen moeten voldoen aan twee eisen:

• Zij moeten minstens 35 jaar oud zijn.
• Zij moeten de Amerikaanse nationaliteit sinds hun geboorte hebben. Dit betekent dat zij in de Verenigde Staten geboren moeten zijn of dat minstens een van hun ouders de Amerikaanse nationaliteit heeft.
• Zij moeten minstens 14 jaar in de Verenigde Staten gewoond hebben.

Hieronder vind je de kandidaten die zich officieel hebben aangemeld. Dit hebben zij gedaan door een officiële bekendmaking. Sommige politici hebben aangegeven dat zij erover nadenken zich aan te melden. Deze politici zijn niet in de onderstaande lijst opgenomen.

Democratische Partij

Zie Amerikaanse voorverkiezingen 2024 bij de Democratische Partij voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Logo Democratische Partij

De Democraten hadden eigenlijk maar één belangrijke kandidaat voor het presidentschap. Zittend president Joe Biden was verreweg de populairste Democratische kandidaat. Desondanks hadden enkele Democraten ook kritiek op Bidens buitenlands en economisch beleid. Daarnaast was er kritiek op Bidens leeftijd, aangezien hij de oudste president in de Amerikaanse geschiedenis was. Met name vanwege die laatste reden besloot Biden zich terug te trekken. Het is niet bekend wie de nieuwe kandidaat voor de Democraten wordt.

Hieronder vind je een overzicht van de belangrijkste officiële kandidaten (declared candidates):

Kandidaat Staat			Functie	Richting	Stroming	Kandidatuurtermijn	Campagne
		Kamala Harris Californië	Vicepresident van de Verenigde Staten (sinds 2021)	Centrum	Sociaalliberalisme Progressivisme	niet van toepassing (genomineerd)
		Joe Biden Delaware	President van de Verenigde Staten (sinds 2021)	Centrum	Sociaalliberalisme Progressivisme	25 april 2023 – 21 juli 2024 (teruggetrokken, steunt Harris)
		Dean Philips Minnesota	Afgevaardigde namens het 3e kiesdistrict van Michigan (sinds 2019)	Centrum	Sociaalliberalisme Progressivisme	26 oktober 2023 – 6 maart 2024 (steunde Biden, steunt Harris)
		Marianne Williamson Texas	Schrijfster en spiritueel leider Kandidaat tijdens verkiezingen van 2020	Centrumlinks	Sociaaldemocratie Progressivisme	4 maart 2023 – 7 februari 2024 (was opnieuw verkiesbaar tussen 28 februari 2024 en 11 juni 2024)
		Jason Palmer Maryland	Durfkapitalist	Centrum tot centrumrechts	Economisch liberalisme Meer rechten voor territoria in de Verenigde Staten	22 oktober 2023 – 6 maart 2024 (steunde Biden, steunt Harris)

Advocaat en milieuactivist Robert Kennedy Jr. meldde zich begin 2023 ook aan voor het Democratische presidentskandidaatschap. Op 9 oktober 2023 ging hij echter verder als onafhankelijk kandidaat. Op 23 augustus 2024 trok Kennedy zich terug als kandidaat. Hij steunt de Republikeinse presidentskandidaat, Donald Trump.

Republikeinse Partij

Zie Amerikaanse voorverkiezingen 2024 bij de Republikeinse Partij voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Logo Republikeinse Partij

Bij de Republikeinen was heteerst een stuk spannender. Al na de verkiezingen van 2020 gaf oud-president Donald Trump aan zich opnieuw verkiesbaar te stellen voor de verkiezingen van 2024. Trump staat momenteel aan kop als de populairste Republikeinse kandidaat. Hij werd op de voet gevolgd Nikki Haley, totdat zij haar kandidatuur introk. Vanaf dat moment was Trump duidelijk de kandidaat voor de Republikeinen.

Er lopen verschillende rechtszaken tegen Donald Trump, waaronder voor zijn inmenging in de verkiezingen van 2020. Hierdoor bestaat zelfs de mogelijkheid dat Trump in de gevangenis komt. Als dit al gebeurt, dan is dat wel pas ná de verkiezingen.

Hieronder vind je een overzicht van de belangrijkste officiële kandidaten (declared candidates):

Kandidaat Staat			Functie	Richting	Stroming	Kandidatuurtermijn	Campagne
		Chris Christie New Jersey	Gouverneur van New Jersey	Centrumrechts	Liberaal-conservatisme Economisch liberalisme	6 juni 2023 – 10 januari 2024
		Ron DeSantis Florida	Gouverneur van Florida	Rechts tot radicaal-rechts	Conservatisme Rechts-populisme	24 mei 2023 – 21 januari 2024 (steunt Trump)
		Nikki Haley South Carolina	Voormalig Amerikaans ambassadeur bij de Verenigde Naties Voormalig gouverneur van South Carolina	Rechts	Conservatisme Economisch liberalisme	14 februari 2023 – 6 maart 2024 (steunt Trump)
		Vivek Ramaswamy Ohio	Executive chairman van Strive Asset Management	Rechts tot radicaal-rechts	Conservatisme Libertarisme	21 februari 2023 – 15 januari 2024 (steunt Trump)
	125px	Donald Trump Florida	President van de Verenigde Staten (2017-2021) Republikeins presidentskandidaat in 2020 Zakenman en mediapersoonlijkheid	Rechts tot radicaal-rechts	Conservatisme Autoritarisme Rechts-populisme	15 november 2022 (genomineerd)

Enkele kandidaten hadden zich aangemeld, maar hebben zich inmiddels teruggetrokken. Onder deze lijst van personen vielen oud-vicepresident Mike Pence, senator Tim Scott (South Carolina), gouverneur Doug Burgum (North Dakota), presentator Larry Elder, oud-congreslid Will Hurd (Texas), oud-gouverneur Asa Hutchinson (Arkansas), zakenman Perry Johnson en burgemeester Francis Suarez (Miami).

Overige kandidaten

Naast Democratische en Republikeinse presidentskandidaten zijn er ook kandidaten voor kleinere partijen (zoals de Libertarische Partij en de Groene Partij). Ook kunnen personen als onafhankelijke kandidaat meedoen aan de verkiezingen. Het is nog nooit in de geschiedenis van de Amerikaanse verkiezingen gebeurd dat zo'n kandidaat tot president verkozen werd. Ook behalen zij zeer zelden een hoog aantal stemmen.

Enkele belangrijke kandidaten zijn:

• 

  Chase Oliver
  (Libertarische Partij)

• 

  Jill Stein
  (Groene Partij)

• 

  Cornel West
  (Onafhankelijk)

• Peter Sonski Portrait.jpg

  Peter Sonski
  (American Solidarity Party)

Hoe werken de verkiezingen?

Zie Amerikaanse presidentsverkiezingen voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Tijdens de presidentsverkiezingen wordt de nieuwe president van de Verenigde Staten gekozen. Deze worden elke vier jaar georganiseerd. Bij de verkiezingen worden per staat zogeheten 'kiesmannen' gekozen, die op hun beurt weer op maandag 14 december hun stem hebben uitbrachten op de kandidaat van keuze. Deze kiesmannen vormen samen weer het Kiescollege. Het is de bedoeling dat de kiesmannen binnen het Kiescollege stemmen op de presidentskandidaat die in hun staat de meeste stemmen gekregen heeft, maar volgens de Amerikaanse grondwet mogen de kiesmannen stemmen op een kandidaat naar keuze. In sommige staten kunnen kiesmannen wél een boete krijgen als ze de verkiezingsuitslag niet respecteren.

Aangezien het bijna niet voorkomt dat kiesmannen in groten getale afwijken van de verkiezingsuitslag, wordt de presidentskandidaat met het hoogst aantal voorspelde kiesmannen ook wel de 'verkozen president' (Engels: president-elect) genoemd. Overigens wordt deze kandidaat pas op 20 januari 2025 beëdigd. Vanaf dat moment is hij dus pas president. In de tussentijd heeft hij de titel president-elect, terwijl de oude president nog aan de macht is.

Kiesmannen

Het aantal kiesmannen bij de verkiezingen van 2024

De uiteindelijke president wordt op de dag van de verkiezingen via het kiescollege gekozen. Dit betekent dat iedere staat (en Washington D.C.) een bepaald aantal kiesmannen krijgt. Het aantal kiesmannen hangt af van het aantal inwoners. Californië is de staat met de meeste inwoners en heeft er hierdoor 54. Wyoming is de staat met de minste inwoners en heeft er maar 3. Hoewel sommige staten slechts één kiesman verdienen, is 3 kiesmannen het minimum. Dit is namelijk zou geregeld in de grondwet. De kandidaat met de meeste stemmen wint alle kiesmannen in de staat. Dus ook als een kandidaat maar 1 stem meer haalt dan de andere, gaan alle stemmen naar hem toe.

De kiesmannen komen overigens pas enkele weken na de verkiezingen bijeen. Meestal stemmen zij zoals hun staat stemt. Dus als Wyoming Republikeins stemt, zal de kiesman ook Republikeins stemmen. Toch zijn kiesmannen dit niet altijd verplicht; het hangt van de staat af. Sommige kiesmannen besluiten daarentegen voor andere kandidaat te stemmen. Deze afwijkende kiesmannen hebben echter nog nooit de uitslag veranderd.

Door het kiescollege kan het dus gebeuren dat de kandidaat met het minder aantal stemmen toch president wordt. Dit komt doordat kleinere staten in vergelijking meer kiesmannen hebben dan grote staten. In 2016 gebeurde het bijvoorbeeld dat Donald Trump president werd, terwijl de Democratische kandidaat Hillary Clinton meer stemmen had.

Campagne

Presidentskandidaten voeren niet alleen campagne, ook bondgenoten helpen mee. De belangrijkste helper is de running mate, als degene die presidentskandidaat is voor zijn of haar partij wordt hij of zij vicepresident. Dat betekent dat je een soort tweede president bent. Als de echte president overlijdt of erg ziek is, neemt de vicepresident het presidentschap over.

Zwerfstaten

Niet elke staat is even belangrijk bij de verkiezingen. In sommige staten wint eigenlijk altijd een Democraat en in sommige staten vrijwel altijd een Republikein. In Oregon en New York wint eigenlijk altijd een Democraat en in Alabama en Montana wint vrijwel altijd een Republikein. Maar er zijn ook staten waar vaak anders wordt gekozen. Die staten noemen we de swing states. Swing states zijn bijvoorbeeld Michigan, Florida en Georgia. Daarom wordt er in de swing states veel campagne gevoerd, want wie de swing states wint, wordt president.

Tijdens de verkiezingen van 2024 zullen de volgende staten belangrijke swing states zijn:

Staat	Kiesmannen	Staat	Kiesmannen
Arizona	11	Michigan	15
Georgia	16	Wisconsin	10
Nevada	6	Pennsylvania	19
New Hampshire	4	North Carolina	16

In onderstaande tabel staan de zwerfstaten in 2024, met daarbij de voorsprong (in de verkiezingsuitslag van 2020 van de Democraten of Republikeinen in zo'n staat.

Zwerfstaten Swing states
Staat/ District	2020		2024		Status
	Voorsprong
Arizona	D	+0,3%
Georgia	D	+0,2%
ME-2*	R	+6,7%
Michigan	D	+2,8%
NE-2**	D	+6,9%
Nevada	D	+2,4%
New Hampshire	D	+7,4%
North Carolina	R	+1,4%
Pennsylvania	D	+1,2%
Wisconsin	D	+0,7%
Democraten  Republikeinen
*) afkorting voor het 2e congresdistrict van Maine **) afkorting voor het 2e congresdistrict van Nebraska

Debatten

Kleurenuitleg
Naam	Presidentkandidaat doet mee
Naam	Presidentskandidaat doet niet mee
Naam	Vicepresidentskandidaat doet mee
Naam	Vicepresidentskandidaat doet niet mee

Datum, tijd	Organisator	Deelnemers		Debatleiders	Onderwerpen
		Democraten	Republikeinen
27 juni 2024 21:00 03:00 (Nederlandse tijd)	Cable News Network (CNN) (artikel)	Joe Biden	Donald Trump	Jake Tapper & Dana Bush	Economie Democratische rechtsstaat Buitenlandbeleid Immigratie Recht op abortus Klimaatverandering Etniciteit Belastingen
10 september 2024 21:00 03:00 (Nederlandse tijd)	American Broadcasting Company (ABC)	Kamala Harris	Donald Trump	David Muir & Linsey Davis	Economie Immigratie Recht op abortus Criminaliteit en wapengeweld Buitenlandbeleid/li> Democratische rechtsstaat Klimaatverandering
1 oktober 2024 21:00 03:00 (Nederlandse tijd)	Columbia Broadcasting System (CBS)	Tim Walz	J.D. Vance	Margaret Brennan & Norah O'Donnell	nog niet bekend

Het eerste debat tussen oud-presidentskandidaat Joe Biden en presidentskandidaat Donald Trump verliep niet goed voor Biden. Hij klonk hees, maakte een breekbare indruk en kwam niet altijd goed uit zijn woorden. Hierdoor was bijna iedereen het ermee eens dat Biden het debat van Trump had verloren. Dit leidde er uiteindelijk toe dat Biden zich terugtrok als presidentskandidaat.

Het tweede debat werd gehouden tussen presidentskandidaten Kamala Harris en Donald Trump. Harris maakte een heldere indruk en viel Trump soms persoonlijk aan op het aantal mensen dat naar zijn bijeenkomsten kwam, op zijn faillissementen en op zijn gedrag tijdens de bestorming van het Amerikaanse Capitool in 2021.

Trump bleef in de eerste tien minuten van het debat rustig. Hij had kritiek op Harris als vicepresident vanwege de inflatie in de Verenigde Staten en het aantal immigranten dat het land binnenkwam. Trump zei dat hij de grenzen dicht zou doen en dat hij de oorlogen in Oekraïne en Gaza meteen zou beëindigen. Harris gaf aan dat zij daarmee al mee bezig was. Trump had daar kritiek op en voerde aan dat Harris (en president Biden) daaraan niks gedaan hadden in de afgelopen vier jaar. Harris zei daarop weer dat er voor het eerst in lange tijd geen Amerikaanse soldaten meer in andere landen waren. Die bewering klopte niet: hoewel de Verenigde Staten geen oorlog meer voerden, zijn er wel soldaten in Irak, Syrië en Jordanië om terrorisme te bestrijden.

Daarnaast bleef Trump niet altijd bij het onderwerp. Hij beweerde dat immigranten uit Haïti honden en katten zouden opeten en dat Harris het vermoorden van pasgeboren baby's zou goedkeuren. Beide beweringen kloppen niet. Ook noemde hij Harris een 'extreemlinkse marxist' (Harris is een liberaal). Harris ontweek ook een aantal lastige vragen over het beleid van president Biden. In plaats daarvan vertelde ze een aantal keer haar levensverhaal en riep ze op tot eenheid onder de Amerikanen.

Harris viel Trump aan op Project 2025. Project 2025 is een plan van Amerikaanse conservatieven om ambtenaren te vervangen door hun eigen mensen, om macht weg te halen bij het parlement en juist te plaatsen bij de president geheime diensten en conservatieve rechters. Het Amerikaanse Openbaar Ministerie en allerlei onafhankelijke toezichthouders moeten ook direct onder de president komen te staan. Ook bevat Project 2025 plannen om de Amerikaanse ministeries van Onderwijs en Binnenlandse Veiligheid af te schaffen. Verder is het plan voor het afschaffen van rechten van lhbt'ers en voor het volledig afschaffen van het recht op abortus. Harris zei ook dat Trump zelf had gezegd dat hij het recht op abortus landelijk zou afschaffen, maar dat klopte niet.

Trump ontkende dat hij iets met het plan te maken had. Hij zei het plan nooit gelezen te hebben en het ook niet te willen lezen. Volgens Trump bevatte het plan – hoewel hij beweerde het nooit gelezen te hebben – wel sommige goede dingen, maar ook veel slechte dingen. Ook herhaalde hij dat hij de Amerikaanse presidentsverkiezingen van 2020 wel degelijk gewonnen had en dat er veel verkiezingsfraude was. Na de verkiezingen van 2020 werden hierover al rechtszaken gevoerd. Daaruit kwam dat er geen bewijs was voor fraude.

Ten slotte gaf Harris op verschillende momenten in het debat aan welke plannen zij had. Zo kondigde ze aan dat ze de inkomstenbelasting zou verlagen, dat ze iedereen met kinderen voor het eerstgeboren kind 6000 dollar zou geven, en dat ze de belasting voor kleine bedrijven zou verlagen. Ook zei ze dat ze het landelijke recht op abortus opnieuw wil invoeren.

Op alle grote Amerikaanse televisiezenders (ABC, CBS, CNN, Fox News en MSNBC) werd Harris de winnaar van het debat genoemd. Uit onderzoek van CNN bleek ook dat 63% van de kijkers dat vond. Volgens analisten kwam dit ook omdat Trump er niet in slaagde om bij zijn boodschap te blijven en in plaats daarvan willekeurige onderwerpen aanhaalde, zoals de (niet-juiste) bewering dat immigranten uit Haïti katten en honden opaten. Intussen kon Harris aan het publiek bewijzen dat zij Trump wel aankon.

Trump beweerde dat juist híj het debat had gewonnen en dat hij niet opnieuw wilde debatteren met Harris.

Na het debat sprak popster en zangeres-componist Taylor Swift steun uit voor Kamala Harris.

Peilingen

Hieronder staan de peilingen die sinds de kandidatuur van Kamala Harris zijn afgenomen. In een peiling wordt aan mensen gevraagd op welke politieke partij ze zouden stemmen als er nu verkiezingen waren. Vervolgens worden die gegevens op zo'n manier omgerekend dat ze wat kunnen zeggen over iedereen die in een Amerikaanse staat mag stemmen. Ook wordt eruit gehaald hoeveel kiesmannen de politieke partijen zouden winnen in het Kiescollege als er nu verkiezingen waren.

De aantallen kiesmannen die hieronder staan, komen van FiveThirtyEight (ABC News), RealClearPolling (RealClearPolitics), Silver Bulletin en The Economist. Dit zijn vier grote bureaus die belangrijke peilingen samennemen.

Aantal kiesmannen per politieke partij
Datum	Bureau	Kamala Harris Tim Walz Democraten	Donald Trump J.D. Vance Republikeinen	Voorsprong
6 september 2024	Silver Bulletin	260	277	+17
	The Economist	270	268	+2
3 september 2024	538/ABC News	283	255	+28
2 september 2024	RealClearPolitics	273	265	+8
29 augustus 2024	RealClearPolitics	270	268	+2
	The Economist	277	261	+16
23 augustus 2024	538/ABC News	287	251	+36
Robert F. Kennedy jr. (partijloos) trekt zijn kandidatuur in op 23 augustus 2024.
22 augustus 2024	The Economist	271	267	+4
De Democratische Nationale Conventie (DNC), het partijcongres van de Democraten, begint op 19 augustus 2024.
18 augustus 2024	RealClearPolitics	251	287	+36
15 augustus 2024	The Economist	271	267	+4
Kamala Harris en Tim Walz worden op 5 augustus 2024 de presidentskandidaat en de vicepresidentskandidaat van de Democratische Partij.
4 augustus 2024	RealClearPolitics	251	287	+36
1 augustus 2024	Silver Bulletin	251	287	+36
30 juli 2024	RealClearPolitics	241	297	+56
Presidentsverkiezingen 2020		306	232	+74

Bronnen

• Baert, Denny (11 januari 2024). Republikein Chris Christie stapt uit Amerikaanse presidentsrace en haalt nog eens uit naar Trump. VRT.
• (en) Cathey, Libby (16 januari 2024). Republican Asa Hutchinson ends 2024 presidential campaign. ABC.
• (en) Edwards, Livey (11 september 2024). "CNN Flash Poll: Majority of debate watchers say Harris outperformed Trump onstage". CNN.
• (en) Faguy, Ana (28 februari 2024). Marianne Williamson Re-Enters Presidential Race After 3rd-Place Michigan Finish. Forbes. Gelezen op 4 maart 2024.
• (en) Hoffman, Riley (11 september 2024). "READ: Harris-Trump presidential debate transcript". ABC News.
• (en) Kinnard, Meg (16 augustus 2024). "Vance and Walz agree to a vice presidential debate on Oct. 1 hosted by CBS News". Associated Press.
• (en) Marianne Williamson ends campaign to secure Democratic presidential nomination. (8 februari 2024). The Guardian.
• (en) Pellish, Aaron & Collins, Kaithlain (16 januari 2024). Vivek Ramaswamy suspends presidential campaign. CNN.
• (en) Picciotto, Rebecca (21 januari 2024). Ron DeSantis drops out of 2024 presidential race, endorses Donald Trump. CNBC.
• (en) Radford, Antionette & Shelton, Shania (11 september 2024). "The latest on the Trump-Harris debate and 2024 campaign". CNN.
• (en) Redactie (27 juni 2024). "READ: Biden-Trump debate transcript". CNN.
• (en) Sarnoff, Leah & Burton, Cooper (11 september 2024). https://abcnews.go.com/Politics/fact-checking-kamala-harris-donald-trumps-1st-presidential/story?id=113567997 Fact-checking Kamala Harris and Donald Trump's 1st presidential debate]. ABC News.
• (en) Zucker, Anthony & Looker, Rachel (1 juni 2024). "Meet Chase Oliver, the youthful US presidential candidate". BBC News. Gelezen op 3 juni 2024.