Voetbal: verschil tussen versies
(Ongebruikt domein, geen SSL) |
|||
(291 tussenliggende versies door meer dan 100 gebruikers worden niet weergegeven) | |||
Regel 1: | Regel 1: | ||
+ | {{Infobox sport |
||
− | [[Bestand:Voetballen.jpg|300px|thumb|right|voetballer in actie voor het doel]] |
||
+ | | naam = Voetbal |
||
− | '''Voetbal''' is een heel populaire [[balsport]]. Bij voetbal heb je nodig: twee teams, een bal, een veld, een scheidsrechter, een grensrechter en doelen. Natuurlijk zijn er ook regels om het goed te kunnen spelen. Voetbal is voornamelijk een mannensport, maar er zijn ook vrouwenteams. |
||
+ | | logo = Football pictogram.svg |
||
+ | | afkorting = |
||
+ | | wereldbond = [[FIFA]] |
||
+ | | Europese bond = [[UEFA]] |
||
+ | | olympisch comité = [[NOC*NSF]] |
||
+ | | nationale bond = [[KNVB]] |
||
+ | | liga = |
||
+ | | afbeelding = |
||
+ | | onderschrift = |
||
+ | | website = https://www.voetbal.nl |
||
+ | }} |
||
+ | [[Bestand:Football iu 1996.jpg|250px|thumb|right|Voetballer in actie voor het doel.]] |
||
+ | '''Voetbal''' is een heel populaire [[balsport]]. Het gaat erom dat je de bal in het doel schiet bij jouw tegenstander. |
||
+ | |||
+ | Bij voetbal heb je nodig: twee teams, een bal, een veld met doelen en lijnen, een scheidsrechter, een grensrechter en doelen. Natuurlijk zijn er ook regels om het goed te kunnen spelen. Voetbal is voor alle geslachten en voor jong en oud. |
||
+ | |||
{{Inhoud links}} |
{{Inhoud links}} |
||
− | Bij voetbal mag de bal met ieder deel van het lichaam gespeeld worden, behalve met de armen. Alleen de keeper (de speler die op doel staat) mag de bal in de handen pakken. Als een andere speler de bal expres met de handen aanraakt |
+ | Bij voetbal mag de bal met ieder deel van het [[lichaam]] gespeeld worden, behalve met de armen en handen. Alleen de keeper (de speler die op doel staat) mag de bal in de handen pakken. Als je de bal vanaf de lucht raakt met je hoofd, heet dit een kopbal (Werkwoord: koppen) en dit mag tijdens een wedstrijd. Als een andere speler de bal expres met de handen aanraakt komt er een vrije [[trap]] en kan je van de scheidsrechter in het hogere voetbal een gele of rode kaart krijgen. Als je een rode kaart krijgt, mag je in die wedstrijd niet meer meevoetballen en gaan ze erover na denken hoeveel wedstrijden je niet meer mee mag doen. Dat geldt ook voor twee gele kaarten. Als je 5 gele kaarten hebt, moet je 1 wedstrijd aan de kant blijven. Soms moet je bij een gele of rode kaart een boete betalen. |
− | [[ |
+ | [[Bestand:FIFI - voetbalveld.jpg|alt=|miniatuur|250x250px|Het voetbalveld]] |
− | [[Bestand:Scheidsrechter.jpg|thumb|150px|left|Scheidsrechter deelt gele kaart uit aan speler]] |
||
− | == |
+ | == Regels == |
+ | Als je met je hand de bal raakt, komt er een vrije trap. Als je een speler tackelt van achter, krijg je een gele kaart en mag de getackelde een vrije trap nemen. Een vrije trap betekent dat je de bal weer in het veld mag schoppen vanaf de plek waar het incident was. Bij je eerste gele kaart gebeurt er verder niks, maar als je in die wedstrijd een tweede gele kaart krijgt wordt dit gerekend als een rode kaart, zoals hierboven beschreven. Als een regel binnen het {{wbwoord|1|strafschopgebied}} wordt overtreden, krijgt de tegenstander een [[strafschop]]. Dit geldt niet voor een {{wbwoord|2|terugspeelbal}}. In dat geval wordt er altijd een {{wbwoord|3|indirecte vrije trap}} genomen. Niet alleen spelers in het veld maar ook [[coach]]es, [[train]]ers en spelers in de reserve kunnen kaarten krijgen. Toeschouwers worden als ze overlast veroorzaken simpelweg door de beveiliging weggehaald en krijgen vaak een langdurig [[verbod]] om nog bij wedstrijden te komen. |
||
− | Een normaal voetbalveld heeft als afmeting 108-120 meter bij 64-75 meter. De middencirkel heeft dan een straal van 9,15 meter. Een doel is 7,32 meter breed, 2,44 meter hoog en de penaltystip bevindt zich op 11 meter voor de doellijn. |
||
+ | Een rode kaart kan je krijgen voor |
||
− | Als je bij de D-pupillen zit heb je een groot veld en als je bij de E zit heb je een klein veld. |
||
+ | * Een tegenstander schoppen; |
||
+ | * Een tegenstander laten struikelen; |
||
+ | * Tegen een tegenstander aan springen, bijvoorbeeld als je de bal wilt koppen; |
||
+ | * Duwen; |
||
+ | * Geweld tegen de scheidsrechter of een speler (dit kan ook geel zijn, ligt eraan hoe heftig); |
||
+ | * Handen gebruiken om een doelpunt te stoppen (uitgezonderd de doelman/keeper); |
||
+ | * Grof taalgebruik; |
||
+ | * Een tegenstander aanvallen; |
||
+ | * De bal expres met je handen aanraken (hier kan de scheidsrechter voor kiezen in het hogere voetbal, zoals Eredivisie of Champions League); |
||
+ | * Holding: de bal tussen je voeten klemmen als je op grond ligt om welke reden dan ook. |
||
+ | Een gele kaart kan je krijgen voor: |
||
+ | * Onsportief gedrag (dit omvat ook de scheidsrechter misleiden); |
||
+ | * Ruzie maken met de scheidsrechter; |
||
+ | * Geweld tegen de scheidsrechter of een speler (dit kan ook rood zijn, ligt eraan hoe heftig); |
||
+ | * Veel vervuiling; |
||
+ | * Het spel uitstellen; |
||
+ | * Het spel betreden of verlaten zonder de scheidsrechter dit te laten weten. |
||
+ | Als de bal bij de keeper plat op de hand ligt betekent dit al dat deze de bal klem heeft. Die hoeft dus niet per se twee handen op de bal te hebben. |
||
+ | [[Bestand:Matt_Reis_Carlos_Ruiz_yellow_card.jpg|thumb|150px|left|Scheidsrechter deelt gele kaart uit aan speler]] |
||
+ | {{wbbetekenis|1|De tweede lijn die om het doel loopt, zestien meter van de achterlijn verwijderd.}}{{wbbetekenis|2|Wanneer een speler een bal met zijn voeten naar de keeper passt en de keeper de bal dan in zijn handen pakt.}}{{wbbetekenis|3|Dat is een vrije trap waarin je niet direct mag scoren, maar verplicht eerst de bal naar iemand moet passen.}} |
||
+ | |||
+ | == Voetbalveld == |
||
+ | Een normaal [[voetbalveld]] heeft als afmeting 108 tot 120 meter bij 64 tot 75 meter. De middencirkel heeft dan een [[Straal (wiskunde)|straal]] van 9,15 meter. Een voetbalveld heeft 2 [[doelen]]. Een doel is 7,32 meter breed en 2,44 meter hoog, de penaltystip bevindt zich op 11 meter voor de doellijn. Alle voetbalteams vanaf de D-pupillen voetballen op een groot veld. |
||
+ | Als je bij de F'jes of de E'tjes speelt, dan voetbal je op de helft van dit veld. |
||
+ | De doeltjes zijn ook kleiner bij deze teams. |
||
== Scheidsrechter == |
== Scheidsrechter == |
||
− | De |
+ | De scheidsrechter is er om de spelers in de gaten te houden. Als je je niet aan de regels houdt, fluit de scheidsrechter en geeft een vrije trap aan de andere ploeg. Een scheidsrechter heeft dus een fluitje om te fluiten als er een overtreding is gemaakt door een speler (een overtreding is iets doen wat niet mag). De scheidsrechter heeft twee soorten kaarten, een gele kaart en een rode kaart. |
== Grensrechter == |
== Grensrechter == |
||
− | [[Bestand: |
+ | [[Bestand:Clemens Schüttengruber, Fußballschiedsrichter (02).jpg|thumb|305x305px|right|Grensrechter of assistent-scheidsrechter]] |
− | + | Er is ook een grensrechter (of assistent-scheidsrechter). Daarvan zijn er per wedstrijd twee, die ieder een half veld in de gaten houden: de ene de ene helft, en zijn collega aan de overkant de andere helft. Een grensrechter loopt langs de zijlijn van het veld en kijkt of de bal binnen de lijnen van het voetbalveld blijft. Als de bal over de lijn gaat, steekt de grensrechter zijn vlag omhoog. Hij wijst dan naar de ploeg die de bal uit schoot. Ook kijkt de grensrechter of er iemand buitenspel staat. Als dat zo is dan gaat ook de vlag omhoog. Ze kijken ook of het wel of niet een vrije trap of overtreding is. |
|
== Spelers == |
== Spelers == |
||
− | Een voetbalteam bestaat uit elf spelers. Het doel van het spel is om de bal met de voet of met het hoofd in het doel van de tegenpartij te krijgen |
+ | Een voetbalteam bestaat uit elf spelers. Als je bij de F-pupillen of E-pupillen speelt, speel je met zeven spelers. Het doel van het spel is om de bal met de voet of met het hoofd in het doel van de tegenpartij te krijgen. De spelers hebben ook een eigen plaats, dat heet de [[opstelling]]. Spelers zijn bijvoorbeeld aanvaller of verdediger. |
== Kleding == |
== Kleding == |
||
+ | [[Bestand:Ronaldinho-fcb-2005-2006-home-shirt.jpg|miniatuur|245x245px|De shirt van [[Ronaldinho]], die een spits was. ]] |
||
− | Je hebt als speler een tenue nodig. Hier bestaat een tenue uit: een shirt van je club, een broek en kousen, allemaal van je club. Als je gaat trainen mag je zelf voetbalkleding aantrekken. |
||
− | Je moet scheenbeschermers en voetbalschoenen hebben. Scheenbeschermers voor als je tegen je schenen wordt getrapt. |
+ | Je hebt als speler een tenue nodig. Een tenue bestaat uit: een shirt, een broek en kousen, allemaal van je club. Als je gaat trainen mag je zelf voetbalkleding aantrekken. Je moet ook scheenbeschermers en voetbalschoenen hebben. Scheenbeschermers zijn er voor als je tegen je schenen wordt getrapt. |
+ | |||
+ | Op het shirt van de club heb je ook een rugnummer. De keeper heeft meestal nummer #1, de verdedigers hebben de lage getallen als #4 of #2, de middenvelders hebben nog wat hogere getallen, en de aanvallers en spitsen hebben de hoogste nummers, als #9 en #10. |
||
== Keeper == |
== Keeper == |
||
− | Als keeper (of doelverdediger) sta je in het doel. |
+ | Als keeper (of doelverdediger) sta je in het doel. |
− | Als voetbalkeeper ben je de baas van het doel. |
||
Als een speler op je af komt moet je proberen uit te komen. |
Als een speler op je af komt moet je proberen uit te komen. |
||
− | Je moet dan proberen de bal te pakken met je handen. |
+ | Je moet dan proberen de bal te pakken met je handen. |
− | Keepers zijn de enigen op het veld die de bal in hun handen mogen hebben. |
+ | Keepers zijn de enigen op het veld die de bal in hun handen mogen hebben. |
+ | Als iemand van zijn eigen team naar hem '''passt''' dan mag de keeper niet met zijn hand de bal aanraken, maar als een teamgenoot de bal naar zijn keeper '''kopt''' dan mag de keeper wel de bal in zijn handen pakken. |
||
− | Als een andere speler dat doet kan hij/zij gestraft worden door de scheidsrechter. |
||
− | [[Bestand: |
+ | [[Bestand:Voetbal DOS tegen Eindhoven 2-2, keeper Janssen, Bestanddeelnr 907-3764.jpg|alt=|miniatuur|250x250px|Keeper of doelverdediger]] |
=== Kleding voor keepers === |
=== Kleding voor keepers === |
||
+ | Er bestaan speciale keeperskleren. Je hebt een keepersbroek nodig, daar zit schuim in de stof bij je heupen en bij je knieën. |
||
− | Je hebt ook speciale keeperskleren. |
||
+ | De heupen en knieën zijn dan beschermd. |
||
− | Je hebt een keepersbroek nodig. Daar zit schuim in de stof bij je heupen en bij je knieën. |
||
+ | Je kan ook een kort broekje aan doen. Daar zit schuim in de stof alleen bij de heupen. Je hebt ook een keepersshirt. Bij het shirt zit het schuim bij de ellebogen, door het schuim worden de ellebogen beschermd. Het tenue van de keeper heeft vaak een andere kleur dan zijn teamgenoten. Het meest belangrijke zijn de keepershandschoenen. |
||
− | De heupen en knieën zijn dan beschermd. |
||
+ | Door de keepershandschoenen heb je beter grip op de bal, en kun je dus beter de bal vastpakken. |
||
− | Je kan ook een kort broekje aan doen. Daar zit schuim in de stof alleen bij de heupen. |
||
+ | Sommige keepers doen op de handschoenen water, zodat ze nog stroever worden. |
||
− | Je hebt ook een keepersshirt. Bij het shirt zit het schuim bij de ellebogen, door het schuim worden de ellebogen beschermd. Het meest belangrijke zijn de keepershandschoenen. |
||
+ | Als de bal hard aankomt heb je meer bescherming voor je handen. Zoals de spelers heeft de keeper ook scheenbeschermers om. |
||
− | Door de keepershandschoenen heb je beter grip op de bal, en kun je dus beter de bal vastpakken. |
||
− | Sommige keepers doen op de handschoenen water, zodat het nog stroever wordt. |
||
− | Als de bal hard aan komt heb je meer bescherming voor je handen. |
||
− | Zoals de spelers heb je zelf ook scheenbeschermers om. |
||
− | + | De keeper moet de bal goed klem hebben, dan weet die zeker dat die de bal heeft. |
|
− | Als keeper moet je niet bang voor de bal zijn. |
+ | Als keeper moet je niet bang voor de bal zijn. |
− | Dan laat je de bal sneller door als |
+ | Dan laat je de bal sneller door als die hard aankomt. |
− | Je moet ook durven duiken |
+ | Je moet ook durven duiken naar de hoeken. |
− | |||
− | == Beste voetballers == |
||
− | Dit zijn de top 10 voetbalspelers van 2012-2013: |
||
− | |||
− | * [[Lionel Messi]] (FC Barcelona), lengte 1,69 meter, aanvaller, linksbenig, 25 jaar en is een gevaar voor iedere verdediging. |
||
− | * [[Cristiano Ronaldo]] (Real Madrid), lengte 1,86 meter, vleugelaanvaller, rechtsbenig, 27 jaar, specialist in vrije trappen. |
||
− | * [[Wayne Rooney]] (Manchester United), lengte 1,78 meter lang, aanvaller, rechtsbenig, 27 jaar, bijnamen o.m. Wazza, El Blanco Pele, Roonaldo, Snackbar, Wix Wayne en Brooney. |
||
− | * [[Neymar]] (Santos), lengte 1,74 meter, vleugelspeler/aanvaller, rechtsbenig, 20 jaar en is heel goed in trucjes. |
||
− | * [[Xavi Hernández]] (FC Barcelona), lengte 1,70 meter, centrale middenvelder, linksbenig, 32 jaar en zit al heel lang bij FC Barcelona. |
||
− | * [[Andres Iniesta]] (FC Barcelona), lengte 1,70 meter, middenvelder, linksbenig, 28 jaar, heeft grappige en rare bijnamen zoals bleekgezicht, de tovenaar en de magiër. |
||
− | * [[Robin van Persie]] (Manchester United), 1,86 meter lang, aanvaller, linksbenig, 29 jaar en is aanvoerder geworden van Arsenal FC toen Cesc Fàbregas vertrok; is thans speler van Manchester United. |
||
− | * [[Mesut Özil]] (Real Madrid), lengte 1,80 meter, middenvelder, rechtsbenig, 24 jaar, heeft voor heel veel clubs gespeeld. |
||
− | * [[Didier Drogba]](Galatsaray), 1,89 meter lang, spits, rechtsbenig, 34 jaar, gaat voor Shanghai Shenhua spelen. |
||
− | * [[Fernando Torres]] (Chelsea), lengte 1,86 meter, is aanvaller, rechtsbenig, 28 jaar en heeft twee kinderen. |
||
== Wereldkampioenschap == |
== Wereldkampioenschap == |
||
− | Het WK is een voetbaltoernooi. |
+ | Het [[Wereldkampioenschap voetbal|WK]] is een voetbaltoernooi. |
Om de 4 jaar wordt het gehouden. |
Om de 4 jaar wordt het gehouden. |
||
Als er weer een WK aankomt dan beginnen alle landenteams 2 jaar van te voren de WK-kwalificatiewedstrijden te spelen. De eerste (en enkele van de sterkste tweede landen) uit de poule mogen dan spelen op het WK. Bij een WK-toernooi kan je een beker winnen. De kwalificatiewedstrijden zijn verdeeld over de werelddelen. Europese landenteams, Aziatische landenteams of Afrikaanse en van nog andere werelddelen spelen tegen elkaar. |
Als er weer een WK aankomt dan beginnen alle landenteams 2 jaar van te voren de WK-kwalificatiewedstrijden te spelen. De eerste (en enkele van de sterkste tweede landen) uit de poule mogen dan spelen op het WK. Bij een WK-toernooi kan je een beker winnen. De kwalificatiewedstrijden zijn verdeeld over de werelddelen. Europese landenteams, Aziatische landenteams of Afrikaanse en van nog andere werelddelen spelen tegen elkaar. |
||
− | Het WK |
+ | Het WK 2014 is voor de vierde keer gewonnen door [[Duitsland]]. [[Argentinië]] werd tweede. Nederland veroverde de derde plek. |
+ | Het WK 2018 werd gehouden in Rusland en gewonnen door Frankrijk. Nederland slaagde er niet in zich te kwalificeren voor het eindtoernooi. |
||
− | Het aankomende WK wordt gehouden in Brazilië, in 2014. |
||
== Europees Kampioenschap == |
== Europees Kampioenschap == |
||
− | Het [[Europees |
+ | Het [[Europees kampioenschap voetbal mannen|Europees kampioenschap voetbal]] ([[Europees kampioenschap voetbal mannen|EK]]) wordt sinds 1960 elke vier jaar gehouden. Eén keer werd Nederland kampioen, in 1988. In 2012 werd het EK gehouden in [[Polen]] en [[Oekraïne]]. De winnaar was toen [[Spanje]], dat in een teleurstellende wedstrijd (het krachtsverschil was veel te groot) tegen [[Italië]] met 4-0 won. Het [[Europees kampioenschap voetbal 2016]] werd gewonnen door Portugal (Nederland slaagde er niet in zich te plaatsen voor het eindtoernooi). |
+ | Het [[Europees kampioenschap voetbal 2020]] werd in verband met de coronapandemie verplaatst naar 2021 en gewonnen door Italië (Nederland werd in de 8ste finale uitgeschakeld door met 2-0 van Tsjechië te verliezen). |
||
− | In 2016 wordt het gehouden in [[Frankrijk]]. |
||
== Geschiedenis == |
== Geschiedenis == |
||
− | Wanneer het voetbal is ontstaan, is niet precies bekend. Al eeuwen terug werd het spel beoefend in Schotland. Er werd niet gespeeld met een bal, maar met de hoofden van vrijgezellen! |
+ | Wanneer het voetbal is ontstaan, is niet precies bekend. Al eeuwen terug werd het spel beoefend in [[Schotland]]. Er werd niet gespeeld met een bal, maar met de hoofden van vrijgezellen! |
In de 19de eeuw werd het voetbal voor het eerst aan spelregels gebonden en de eerste voetbalbond, die een competitie organiseerde, was die van Engeland. Daar ontstond ook voor het eerst beroepsvoetbal. De Engelsen voelden zich zo superieur, dat ze niet eens de moeite namen met een nationaal team tegen andere landen te voetballen. Wel stak af en toe een Engels amateurteam naar Europa over, en dat was dan meestal nog te sterk. Maar toch won Nederland (toen ook nog amateurs) in 1913 met 2-1 van Engeland. Deze "heldendaad" werd tot de invoering van het betaalde voetbal (1954) nog als de grootste prestatie van het Nederlandse voetbal gezien. |
In de 19de eeuw werd het voetbal voor het eerst aan spelregels gebonden en de eerste voetbalbond, die een competitie organiseerde, was die van Engeland. Daar ontstond ook voor het eerst beroepsvoetbal. De Engelsen voelden zich zo superieur, dat ze niet eens de moeite namen met een nationaal team tegen andere landen te voetballen. Wel stak af en toe een Engels amateurteam naar Europa over, en dat was dan meestal nog te sterk. Maar toch won Nederland (toen ook nog amateurs) in 1913 met 2-1 van Engeland. Deze "heldendaad" werd tot de invoering van het betaalde voetbal (1954) nog als de grootste prestatie van het Nederlandse voetbal gezien. |
||
Regel 89: | Regel 113: | ||
Brazilië was het volgende land dat als "beste ooit" werd beschouwd. Met spelers als (de 17-jarige) Pelé, Didi, Vava, Garrincha won het de WK-finale in 1958. |
Brazilië was het volgende land dat als "beste ooit" werd beschouwd. Met spelers als (de 17-jarige) Pelé, Didi, Vava, Garrincha won het de WK-finale in 1958. |
||
− | Halverwege de Jaren 60 was Italië met zijn clubs Inter en AC Milan (Europacupwinnaars in 1963, 64 en 65) en geweldige spelers als Sandro Mazzola en Gianni Rivera het land dat op zeker het WK van 1966 zou winnen. Het werd echter een smadelijke afgang toen het door het nietige Noord-Korea al in de poulefase werd uitgeschakeld. |
+ | [[Bestand: Formazione dell'Inter 1964-1965.jpg|thumb|350px|left|''Het team van Inter Milaan, dat in 1964-65 tweemaal de Europacup won. Bovenste rij vlnr: Sarti (doelman), Guarneri, Facchetti, Tagnin, Burgnich, Picchi (aanvoerder). Onderste rij vlnr: Jair, Mazzola, Suarez, Corso en Milani.'']] Halverwege de Jaren 60 was Italië met zijn clubs Inter en AC Milan (Europacupwinnaars in 1963, 64 en 65) en geweldige spelers als Sandro Mazzola en Gianni Rivera het land dat op zeker het WK van 1966 zou winnen. Het werd echter een smadelijke afgang toen het door het nietige Noord-Korea al in de poulefase werd uitgeschakeld. |
Toen kwam Nederland opzetten na de vier achtereenvolgende Europacupoverwinningen van Feyenoord en Ajax (1970-73). Nederland had onder leiding van coach Rinus Michels het "totaalvoetbal" uitgevonden. In [[Johan Cruijff]] had het de beste voetballer aller tijden in zijn gelederen. Maar de finale van het WK-1974 tegen West-Duitsland ging desondanks verloren. Het leverde een trauma op, dat bij sommige Nederlanders af en toe nog opspeelt. |
Toen kwam Nederland opzetten na de vier achtereenvolgende Europacupoverwinningen van Feyenoord en Ajax (1970-73). Nederland had onder leiding van coach Rinus Michels het "totaalvoetbal" uitgevonden. In [[Johan Cruijff]] had het de beste voetballer aller tijden in zijn gelederen. Maar de finale van het WK-1974 tegen West-Duitsland ging desondanks verloren. Het leverde een trauma op, dat bij sommige Nederlanders af en toe nog opspeelt. |
||
− | Argentinië was het volgende land dat internationaal aan de weg timmerde. Die hadden de grote ster |
+ | Argentinië was het volgende land dat internationaal aan de weg timmerde. Die hadden de grote ster Maradona tot hun beschikking. Het won het WK van 1986. Brazilië (al 3 keer eerder winnaar) legde in 1994 en 2002 beslag op het WK. Het Braziliaanse voetbalfenomeen in die tijd was Ronaldo (niet te verwarren met de Portugese sterspeler die nu voor Real Madrid uitkomt). |
Ook Nederland drong tot ieders verrassing weer eens (eerder in 1974 en 1978) door tot de finale van een WK, dat van 2010, en het had maar een haar gescheeld, of Oranje had nog gewonnen ook. De Spanjaarden hadden een verlenging en een man meer nodig om de overwinning te grijpen. |
Ook Nederland drong tot ieders verrassing weer eens (eerder in 1974 en 1978) door tot de finale van een WK, dat van 2010, en het had maar een haar gescheeld, of Oranje had nog gewonnen ook. De Spanjaarden hadden een verlenging en een man meer nodig om de overwinning te grijpen. |
||
+ | == Interne links == |
||
− | voetbal |
||
+ | * [[Eredivisie (voetbal)|Eredivisie]] |
||
− | |||
+ | * [[Eerste divisie (voetbal Nederland)|Eerste divisie]] |
||
− | == Opdracht == |
||
+ | * [[Tweede divisie (voetbal Nederland)|Tweede divisie]] |
||
− | * [http://webpad-ek2008.yurls.net/ Webpad EK 2008] |
||
+ | * [[Nederlands competitievoetbal naar seizoen]] |
||
− | * [http://webpuzzel-ek2008.yurls.net/ Webpuzzel EK 2008] |
||
− | * [http://webje-voetbal.yurls.net/ Webje voetbal] |
||
− | |||
− | == |
+ | == Externe links == |
+ | * [https://www.willemwever.nl/vraag_antwoord/wetenschap-techniek/hoe-kan-een-voetbalwedstrijd-zo-snel-op-tv-komen Willem Wever: Hoe kan een voetbalwedstrijd zo snel op tv komen?] |
||
− | * [http://legacy.laika.nl/games/game.php?id=strafschoppen Online strafschoppen nemen] |
||
+ | * [https://www.willemwever.nl/vraag_antwoord/sport/hoe-bereidt-oranje-zich-voor-op-een-wedstrijd Willem Wever: Hoe bereidt Oranje zich voor op een wedstrijd?] |
||
+ | * [https://www.willemwever.nl/vraag_antwoord/sport/hoe-neem-je-een-goede-strafschop Willem Wever: Hoe neem je een goede strafschop?] |
||
+ | * [https://www.willemwever.nl/vraag_antwoord/wetenschap-techniek/hoe-wordt-kunstgras-gemaakt Willem Wever: Hoe wordt kunstgras gemaakt?] |
||
+ | * [https://www.willemwever.nl/vraag_antwoord/sport/waarom-american-football-geen-voetbal-zoals-het-nederlandse-voetbal Willem Wever: Waarom is het American football zo anders dan het Nederlandse voetbal?] |
||
− | {{ |
+ | {{Navigatie olympische sporten}} |
Regel 114: | Regel 140: | ||
[[Categorie:Woordenschat]] |
[[Categorie:Woordenschat]] |
||
[[Categorie:Basiswoordenlijstgroep1]] |
[[Categorie:Basiswoordenlijstgroep1]] |
||
− | [[Categorie: |
+ | [[Categorie:Balsport]] |
+ | [[Categorie:Teamsport]] |
||
+ | [[Categorie:Beroepen]] |
||
[[es:Fútbol]] |
[[es:Fútbol]] |
||
[[en:Association football]] |
[[en:Association football]] |
||
[[fr:Football]] |
[[fr:Football]] |
||
+ | [[Categorie:Voetbal]] |
Huidige versie van 4 okt 2024 om 12:21
Voetbal | |
Aangesloten bij | |
Wereldbond | FIFA |
Europese bond | UEFA |
Olympisch comité | NOC*NSF |
Nationale bond | KNVB |
Website https://www.voetbal.nl | |
Portaal Sport |
Voetbal is een heel populaire balsport. Het gaat erom dat je de bal in het doel schiet bij jouw tegenstander.
Bij voetbal heb je nodig: twee teams, een bal, een veld met doelen en lijnen, een scheidsrechter, een grensrechter en doelen. Natuurlijk zijn er ook regels om het goed te kunnen spelen. Voetbal is voor alle geslachten en voor jong en oud.
Bij voetbal mag de bal met ieder deel van het lichaam gespeeld worden, behalve met de armen en handen. Alleen de keeper (de speler die op doel staat) mag de bal in de handen pakken. Als je de bal vanaf de lucht raakt met je hoofd, heet dit een kopbal (Werkwoord: koppen) en dit mag tijdens een wedstrijd. Als een andere speler de bal expres met de handen aanraakt komt er een vrije trap en kan je van de scheidsrechter in het hogere voetbal een gele of rode kaart krijgen. Als je een rode kaart krijgt, mag je in die wedstrijd niet meer meevoetballen en gaan ze erover na denken hoeveel wedstrijden je niet meer mee mag doen. Dat geldt ook voor twee gele kaarten. Als je 5 gele kaarten hebt, moet je 1 wedstrijd aan de kant blijven. Soms moet je bij een gele of rode kaart een boete betalen.
Regels
Als je met je hand de bal raakt, komt er een vrije trap. Als je een speler tackelt van achter, krijg je een gele kaart en mag de getackelde een vrije trap nemen. Een vrije trap betekent dat je de bal weer in het veld mag schoppen vanaf de plek waar het incident was. Bij je eerste gele kaart gebeurt er verder niks, maar als je in die wedstrijd een tweede gele kaart krijgt wordt dit gerekend als een rode kaart, zoals hierboven beschreven. Als een regel binnen het strafschopgebied wordt overtreden, krijgt de tegenstander een strafschop. Dit geldt niet voor een terugspeelbal . In dat geval wordt er altijd een indirecte vrije trap genomen. Niet alleen spelers in het veld maar ook coaches, trainers en spelers in de reserve kunnen kaarten krijgen. Toeschouwers worden als ze overlast veroorzaken simpelweg door de beveiliging weggehaald en krijgen vaak een langdurig verbod om nog bij wedstrijden te komen.
Een rode kaart kan je krijgen voor
- Een tegenstander schoppen;
- Een tegenstander laten struikelen;
- Tegen een tegenstander aan springen, bijvoorbeeld als je de bal wilt koppen;
- Duwen;
- Geweld tegen de scheidsrechter of een speler (dit kan ook geel zijn, ligt eraan hoe heftig);
- Handen gebruiken om een doelpunt te stoppen (uitgezonderd de doelman/keeper);
- Grof taalgebruik;
- Een tegenstander aanvallen;
- De bal expres met je handen aanraken (hier kan de scheidsrechter voor kiezen in het hogere voetbal, zoals Eredivisie of Champions League);
- Holding: de bal tussen je voeten klemmen als je op grond ligt om welke reden dan ook.
Een gele kaart kan je krijgen voor:
- Onsportief gedrag (dit omvat ook de scheidsrechter misleiden);
- Ruzie maken met de scheidsrechter;
- Geweld tegen de scheidsrechter of een speler (dit kan ook rood zijn, ligt eraan hoe heftig);
- Veel vervuiling;
- Het spel uitstellen;
- Het spel betreden of verlaten zonder de scheidsrechter dit te laten weten.
Als de bal bij de keeper plat op de hand ligt betekent dit al dat deze de bal klem heeft. Die hoeft dus niet per se twee handen op de bal te hebben.
Voetbalveld
Een normaal voetbalveld heeft als afmeting 108 tot 120 meter bij 64 tot 75 meter. De middencirkel heeft dan een straal van 9,15 meter. Een voetbalveld heeft 2 doelen. Een doel is 7,32 meter breed en 2,44 meter hoog, de penaltystip bevindt zich op 11 meter voor de doellijn. Alle voetbalteams vanaf de D-pupillen voetballen op een groot veld. Als je bij de F'jes of de E'tjes speelt, dan voetbal je op de helft van dit veld. De doeltjes zijn ook kleiner bij deze teams.
Scheidsrechter
De scheidsrechter is er om de spelers in de gaten te houden. Als je je niet aan de regels houdt, fluit de scheidsrechter en geeft een vrije trap aan de andere ploeg. Een scheidsrechter heeft dus een fluitje om te fluiten als er een overtreding is gemaakt door een speler (een overtreding is iets doen wat niet mag). De scheidsrechter heeft twee soorten kaarten, een gele kaart en een rode kaart.
Grensrechter
Er is ook een grensrechter (of assistent-scheidsrechter). Daarvan zijn er per wedstrijd twee, die ieder een half veld in de gaten houden: de ene de ene helft, en zijn collega aan de overkant de andere helft. Een grensrechter loopt langs de zijlijn van het veld en kijkt of de bal binnen de lijnen van het voetbalveld blijft. Als de bal over de lijn gaat, steekt de grensrechter zijn vlag omhoog. Hij wijst dan naar de ploeg die de bal uit schoot. Ook kijkt de grensrechter of er iemand buitenspel staat. Als dat zo is dan gaat ook de vlag omhoog. Ze kijken ook of het wel of niet een vrije trap of overtreding is.
Spelers
Een voetbalteam bestaat uit elf spelers. Als je bij de F-pupillen of E-pupillen speelt, speel je met zeven spelers. Het doel van het spel is om de bal met de voet of met het hoofd in het doel van de tegenpartij te krijgen. De spelers hebben ook een eigen plaats, dat heet de opstelling. Spelers zijn bijvoorbeeld aanvaller of verdediger.
Kleding
Je hebt als speler een tenue nodig. Een tenue bestaat uit: een shirt, een broek en kousen, allemaal van je club. Als je gaat trainen mag je zelf voetbalkleding aantrekken. Je moet ook scheenbeschermers en voetbalschoenen hebben. Scheenbeschermers zijn er voor als je tegen je schenen wordt getrapt.
Op het shirt van de club heb je ook een rugnummer. De keeper heeft meestal nummer #1, de verdedigers hebben de lage getallen als #4 of #2, de middenvelders hebben nog wat hogere getallen, en de aanvallers en spitsen hebben de hoogste nummers, als #9 en #10.
Keeper
Als keeper (of doelverdediger) sta je in het doel. Als een speler op je af komt moet je proberen uit te komen. Je moet dan proberen de bal te pakken met je handen. Keepers zijn de enigen op het veld die de bal in hun handen mogen hebben. Als iemand van zijn eigen team naar hem passt dan mag de keeper niet met zijn hand de bal aanraken, maar als een teamgenoot de bal naar zijn keeper kopt dan mag de keeper wel de bal in zijn handen pakken.
Kleding voor keepers
Er bestaan speciale keeperskleren. Je hebt een keepersbroek nodig, daar zit schuim in de stof bij je heupen en bij je knieën. De heupen en knieën zijn dan beschermd. Je kan ook een kort broekje aan doen. Daar zit schuim in de stof alleen bij de heupen. Je hebt ook een keepersshirt. Bij het shirt zit het schuim bij de ellebogen, door het schuim worden de ellebogen beschermd. Het tenue van de keeper heeft vaak een andere kleur dan zijn teamgenoten. Het meest belangrijke zijn de keepershandschoenen. Door de keepershandschoenen heb je beter grip op de bal, en kun je dus beter de bal vastpakken. Sommige keepers doen op de handschoenen water, zodat ze nog stroever worden. Als de bal hard aankomt heb je meer bescherming voor je handen. Zoals de spelers heeft de keeper ook scheenbeschermers om.
De keeper moet de bal goed klem hebben, dan weet die zeker dat die de bal heeft. Als keeper moet je niet bang voor de bal zijn. Dan laat je de bal sneller door als die hard aankomt. Je moet ook durven duiken naar de hoeken.
Wereldkampioenschap
Het WK is een voetbaltoernooi. Om de 4 jaar wordt het gehouden. Als er weer een WK aankomt dan beginnen alle landenteams 2 jaar van te voren de WK-kwalificatiewedstrijden te spelen. De eerste (en enkele van de sterkste tweede landen) uit de poule mogen dan spelen op het WK. Bij een WK-toernooi kan je een beker winnen. De kwalificatiewedstrijden zijn verdeeld over de werelddelen. Europese landenteams, Aziatische landenteams of Afrikaanse en van nog andere werelddelen spelen tegen elkaar.
Het WK 2014 is voor de vierde keer gewonnen door Duitsland. Argentinië werd tweede. Nederland veroverde de derde plek. Het WK 2018 werd gehouden in Rusland en gewonnen door Frankrijk. Nederland slaagde er niet in zich te kwalificeren voor het eindtoernooi.
Europees Kampioenschap
Het Europees kampioenschap voetbal (EK) wordt sinds 1960 elke vier jaar gehouden. Eén keer werd Nederland kampioen, in 1988. In 2012 werd het EK gehouden in Polen en Oekraïne. De winnaar was toen Spanje, dat in een teleurstellende wedstrijd (het krachtsverschil was veel te groot) tegen Italië met 4-0 won. Het Europees kampioenschap voetbal 2016 werd gewonnen door Portugal (Nederland slaagde er niet in zich te plaatsen voor het eindtoernooi). Het Europees kampioenschap voetbal 2020 werd in verband met de coronapandemie verplaatst naar 2021 en gewonnen door Italië (Nederland werd in de 8ste finale uitgeschakeld door met 2-0 van Tsjechië te verliezen).
Geschiedenis
Wanneer het voetbal is ontstaan, is niet precies bekend. Al eeuwen terug werd het spel beoefend in Schotland. Er werd niet gespeeld met een bal, maar met de hoofden van vrijgezellen!
In de 19de eeuw werd het voetbal voor het eerst aan spelregels gebonden en de eerste voetbalbond, die een competitie organiseerde, was die van Engeland. Daar ontstond ook voor het eerst beroepsvoetbal. De Engelsen voelden zich zo superieur, dat ze niet eens de moeite namen met een nationaal team tegen andere landen te voetballen. Wel stak af en toe een Engels amateurteam naar Europa over, en dat was dan meestal nog te sterk. Maar toch won Nederland (toen ook nog amateurs) in 1913 met 2-1 van Engeland. Deze "heldendaad" werd tot de invoering van het betaalde voetbal (1954) nog als de grootste prestatie van het Nederlandse voetbal gezien.
De oudste voetbalclub van Nederland is UD uit Deventer (opgericht 1875), gevolgd door HFC uit Haarlem (1879).
Telkens was het weer een ander land, dat in de loop van de jaren de toon aangaf in het internationale voetbal. Vaak landen, die later helemaal niets meer voorstelden! Rond 1900, tot aan de Eerste Wereldoorlog, was dat naast Engeland vooral Denemarken. Dat was voor andere landen nagenoeg onverslaanbaar. In de Jaren 20 van de 20ste eeuw waren het Zuid-Amerikaanse landen, die domineerden, vooral Uruguay (olympisch kampioen 1924 en 1928 en wereldkampioen 1930). In de Jaren 30 werd het Oostenrijkse "Wunderteam" (wonderelftal) beschouwd als het allerbeste, alhoewel het twee keer naast de wereldtitel greep. Die ging zowel in 1934 als in 1938 naar Italië.
Dat het niet altijd de sterkste landen zijn, die wereldkampioen voetbal worden, blijkt heel vaak. In de Jaren 50 was Hongarije onbetwist het sterkst. Volgens sommigen was er nooit een beter team dan dat van de "Magische Magyaren" (Hongaren) met beroemde spelers als Puskas, Hidegkuti, Kocsis en Czibor. Maar toch ging de overwinning in de finale van het WK-1954 naar West-Duitsland. De Hongaarse opstand van 1956 maakte een einde aan het Hongaarse sprookje.
Brazilië was het volgende land dat als "beste ooit" werd beschouwd. Met spelers als (de 17-jarige) Pelé, Didi, Vava, Garrincha won het de WK-finale in 1958.
Halverwege de Jaren 60 was Italië met zijn clubs Inter en AC Milan (Europacupwinnaars in 1963, 64 en 65) en geweldige spelers als Sandro Mazzola en Gianni Rivera het land dat op zeker het WK van 1966 zou winnen. Het werd echter een smadelijke afgang toen het door het nietige Noord-Korea al in de poulefase werd uitgeschakeld.
Toen kwam Nederland opzetten na de vier achtereenvolgende Europacupoverwinningen van Feyenoord en Ajax (1970-73). Nederland had onder leiding van coach Rinus Michels het "totaalvoetbal" uitgevonden. In Johan Cruijff had het de beste voetballer aller tijden in zijn gelederen. Maar de finale van het WK-1974 tegen West-Duitsland ging desondanks verloren. Het leverde een trauma op, dat bij sommige Nederlanders af en toe nog opspeelt.
Argentinië was het volgende land dat internationaal aan de weg timmerde. Die hadden de grote ster Maradona tot hun beschikking. Het won het WK van 1986. Brazilië (al 3 keer eerder winnaar) legde in 1994 en 2002 beslag op het WK. Het Braziliaanse voetbalfenomeen in die tijd was Ronaldo (niet te verwarren met de Portugese sterspeler die nu voor Real Madrid uitkomt).
Ook Nederland drong tot ieders verrassing weer eens (eerder in 1974 en 1978) door tot de finale van een WK, dat van 2010, en het had maar een haar gescheeld, of Oranje had nog gewonnen ook. De Spanjaarden hadden een verlenging en een man meer nodig om de overwinning te grijpen.
Interne links
Externe links
- Willem Wever: Hoe kan een voetbalwedstrijd zo snel op tv komen?
- Willem Wever: Hoe bereidt Oranje zich voor op een wedstrijd?
- Willem Wever: Hoe neem je een goede strafschop?
- Willem Wever: Hoe wordt kunstgras gemaakt?
- Willem Wever: Waarom is het American football zo anders dan het Nederlandse voetbal?
Olympische sporten | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|