Indiana: verschil tussen versies

Uit Wikikids
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Regel 73: Regel 73:
   
 
[[Bestand:Great Marsh Panorama.jpg|center|700px|thumb|Een panorama van Indiana Dunes National Park; een natuurgebied in de staat.]]
 
[[Bestand:Great Marsh Panorama.jpg|center|700px|thumb|Een panorama van Indiana Dunes National Park; een natuurgebied in de staat.]]
  +
  +
==Bevolking==
  +
===Bevolkingsgroepen===
  +
Indiana heeft zo’n 6,8 miljoen inwoners (in 2020). Hierdoor is het de 17e staat op het gebied van inwoners. De bevolking van de staat is nog altijd aan het groeien. Toch groeit het aantal inwoners steeds minder snel. De bevolkingsgroei heeft vooral met [[immigratie]] te maken. Door de werkloosheid in de staat verhuizen veel inwoners naar andere staten.
  +
  +
79% van de bevolking van Indiana is blank. 10% bestaat uit [[Afro-Amerikanen]], 8% uit [[Latino's]], 3% uit Aziatische Amerikanen en 1,6% uit inheemse inwoners. De meeste inwoners in de staat hebben een [[Duitsland|Duitse]] migratieachtergrond. Andere inwoners hebben weer voorvaderen uit [[Engeland]], [[Ierland]] en [[Polen]].
  +
  +
===Taal===
  +
De officiële taal van Indiana is het [[Engels]]. Dit staat ook in de grondwet van de staat vermeldt. Het Engels wordt gebruikt door de overheid, de rechtspraak en in het onderwijs. Ook is Engels de (enige) taal die door de meeste inwoners wordt gebruikt in het dagelijks leven.
  +
  +
Daarnaast worden er enkele kleinere talen gesproken, zoals het [[Spaans]]. Dit zijn voornamelijk de talen van immigranten en inheemse Amerikanen.
  +
  +
===Religie===
  +
72% van de bevolking van Indiana is aanhanger van het [[christendom]]. Hiervan hangt 52% het [[protestantisme]] aan. De belangrijkste protestantse stroming is het [[methodisme]]. 18% van de bevolking is aanhanger van de [[Rooms-Katholieke Kerk]]. Daarnaast zijn er ook kleinere christelijke stromingen, zoals de [[Mormonen]], de Jehova-getuigen en de oosters-Orthodoxe kerk.
  +
  +
26% van de bevolking hangt geen religie aan. Zij zijn ongelovig of geloven niet in een specifiek iets. Het overige percentage bestaat uit kleinere religies, zoals het [[jodendom]], het [[hindoeïsme]], de [[islam]] en het [[boeddhisme]].
  +
  +
==Politiek==
  +
===Statelijke politiek===
  +
Het dagelijks bestuur van Indiana wordt uitgevoerd door een gouverneur. De huidige gouverneur van de staat is de Republikein [[Eric Holcomb]]. Hij wordt geholpen door een luitenant-gouverneur en verschillende ministers. De gouverneur en de luitenant-gouverneur worden samen om de vier jaar gekozen tijdens verkiezingen. Een gouverneur mag slechts twee termijnen in een periode van 12 jaar dienen. Na deze 12 jaar mag hij zich opnieuw verkiesbaar stellen.
  +
  +
Het parlement van Indiana wordt de ''Indiana General Assembly'' genoemd. Dit parlement bestaat uit twee kamers:
  +
* Het Huis van Afgevaardigden, bestaande uit 100 leden die om de twee jaar gekozen worden.
  +
* De Senaat, bestaande uit 50 leden die om de vier jaar gekozen worden.
  +
In beide kamers heeft de [[Republikeinse Partij]] een meerderheid. De overige zetels worden opgenomen door de [[Democratische Partij]].
  +
  +
===Landelijke politiek===
  +
Indiana staat tegenwoordig bekend als een ''rode staat''. Dit betekent dat Indiana tijdens presidents- en Congresverkiezingen vrijwel altijd naar de Republikeinse Partij gaat. De laatste keer dat Indiana door een Democratische presidentskandidaat gewonnen werd was in 2008 (toen stemde de staat voor [[Barack Obama]]).
  +
  +
In het [[Amerikaans Congres]] wordt Indiana vertegenwoordigd met 9 afgevaardigden en twee senatoren. Van de 9 afgevaardigden zijn er 2 Democraat en 7 Republikein. De twee senatoren ([[Mike Braun]] en [[Todd Young]]) zijn beide lid van de Republikeinse Partij.
  +
  +
==Economie==
  +
Indiana is nog altijd een van de belangrijkste Amerikaanse staten op het gebied van economie. Het is een echte industriestaat, waar veel fabrieken staan. In deze fabrieken worden o.a. staal, medicijnen en auto’s gemaakt. Toch is het aantal fabrieken sinds de jaren 1980 afgenomen, aangezien deze naar het buitenland vertrokken. In meer recente jaren zie je juist dat fabrieken weer terugkeren uit het buitenland, maar dit gebeurt slechts in kleine hoeveelheden.
  +
  +
Daarnaast is de landbouw ook belangrijk voor de economie van Indiana. In de staat worden veel maïs, graan en sojabonen verbouwd. Andere belangrijke gewassen zijn tomaten, meloenen en druiven. Op het gebied van veeteelt komen voornamelijk melk en eieren uit de staat.
   
 
== Gewoontes ==
 
== Gewoontes ==

Versie van 18 jan 2024 21:30

Indiana
The Hoosier State

Flag of Indiana.svg Seal of Indiana.png Indiana in United States.svg

Hoofdstad Indianapolis
Aantal inwoners 6.785.528 (2020)
Oppervlakte 94.321 km²
Gouverneur Eric Holcomb (R)
Lid van de VS sinds 1816
Portaal Portal.svg Verenigde Staten

Indiana (spreek uit als Indiejehnah) is een van de vijftig staten van de Verenigde Staten. De staat ligt in het Grote Merengebied aan het Michiganmeer. De staat grenst in het noorden aan Michigan, in het oosten aan Ohio, in het zuiden aan Kentucky en in het westen aan Illinois. De hoofdstad is Indianapolis en er wonen zo'n 6,7 miljoen mensen. De afkorting van Indiana is IN. De bijnaam is 'The Hoosier State'. De inwoners van Indiana worden daarom ook wel Hoosiers genoemd. Niemand weet hoe de staat aan deze bijnaam komt.

In Indiana woonden eerst verschillende inheemse volkeren, maar na 1800 moesten deze onder druk van de Amerikaanse overheid vertrekken. Desondanks bleef Indiana een grote indiaanse bevolking houden, waar de naam vandaan komt. Indiana trad in 1816 toe als de 19e staat. Vervolgens kwamen veel immigranten uit o.a. Duitsland en Ierland naar Indiana toe. Ook vestigden veel Mennonieten zich in de staat. In de jaren 1920 werd Indiana een basis voor de Ku Klux Klan (KKK). Ook was er lange tijd rassensegregatie in de staat.

Vandaag de dag is Indiana een "rode staat", wat betekent dat de Republikeinse Partij er grote aanhang heeft. Indiana staat bekend om zijn landbouw, de auto-industrie, basketball en autoraces.

Geschiedenis

Pre-koloniale tijdperk

Inheemse Amerikanen wijzen Franse ontdekkingsreizigers de weg door de staat.

Rond 8.000 v.Chr. kwamen de eerste inwoners naar de staat Indiana toe. In deze periode begonnen de gletsjers uit de ijstijd te smelten, waardoor het gebied leefbaar werd. De eerste bewoners waren jager-verzamelaars. Zij leefden de jacht op wilde dieren en het verzamelen van bessen, groenten en fruit. Hun gebruiksvoorwerpen waren voornamelijk van steen gemaakt. Tussen 5.000 en 4.000 v.Chr. begonnen zij ook met het maken van knopen en aardewerk.

Indiana werd door verschillende inheemse volkeren bewoond, zoals de Shawnee, de Miami en de Illini. Later vluchtten volkeren uit het oosten door de komst van de kolonisten naar Indiana, zoals de Delaware.

Koloniale periode

De eerste Europeaan die Indiana bezocht was de Fransman René-Robert Cavelier, Sieur de La Salle. Via de Franse koloniën in Canada begon met handel te drijven met de verschillende inheemse volkeren. De Fransen gaven juwelen, gereedschap en wapens in ruil voor bont. In het begin van de 18e eeuw bouwden de Fransen verschillende nederzettingen en handelsposten in Indiana. In 1763 moesten de Fransen het gebied echter verlaten, aangezien de Britten de Zevenjarige Oorlog hadden gewonnen. In deze oorlog hadden de meeste inheemse volkeren de kant van de Fransen gekozen. Hoewel het gebied onder de controle van de Britten stond, deden zij weinig met het gebied. Zij gebruikten het als nieuw thuisland voor verdreven volkeren uit de oostkust. Indiana kreeg hierdoor de naam "Indian Territory" (Indianenterritorium), waar de naam ook van afgeleid is.

Amerikaanse soldaten tijdens de oorlogen tegen de inheemse inwoners.

In 1787 werd gebied onderdeel van het Noordwestterritorium, waartoe ook Michigan, Ohio, Wisconsin en Illinois behoorden. Inmiddels hadden de Verenigde Staten zich afgescheiden van Groot-Brittannië. Het Noordwestterritorium was geen staat. De inwoners konden niet stemmen in de verkiezingen en het gebied had ook minder zelfbestuur dan andere staten. Overigens woonden er vrijwel geen blanke Amerikanen in het gebied; het grootste gedeelte was inheems.

Na de onafhankelijkheid begonnen er steeds meer Amerikanen uit het oosten naar het territorium te verhuizen. Hierdoor werd het territorium uit eindelijk opgesplitst in toekomstige staten. Ondertussen vonden in het gebied verschillende oorlogen tussen de inheemse inwoners en Amerikanen plaats. De Amerikanen kwamen als winnaar uit deze strijd.

19e eeuw

In 1813 begon Indiana met de voorbereidingen om een staat te worden. Zo nam de staat in 1815 een eigen grondwet aan. Uiteindelijk trad Indiana op 11 december 1816 toe tot de Verenigde Staten. Oorspronkelijk was de hoofdstad Corydon, maar in 1825 werd deze verplaatst naar Indianapolis. Deze stad werd speciaal als hoofdstad voor de staat gebouwd. Tijdens de 19e eeuw groeide de bevolking van Indiana enorm. Dit kwam voornamelijk door Europese immigranten uit Duitsland, Ierland en Engeland. Ook verhuisden veel Amerikanen uit New York en New England naar de staat toe. Oorspronkelijk gebeurde dit via stoomboten over de Ohio, maar in 1829 kwam er ook een goede treinverbinding.

Het Unie-leger tijdens de Amerikaanse Burgeroorlog

Indiana was een zogeheten "vrije staat", wat betekende dat er geen slavernij was. Dit was anders in de buurstaat Kentucky. Tijdens de Amerikaanse Burgeroorlog scheidden bijna alle slavenstaten zich af van de Verenigde Staten (de Unie) en stichtte de Geconfedereerde Staten van Amerika (de Confederatie). Indiana was onderdeel van de Unie en had een belangrijke ligging. Via de staat kon het Unie-leger de Confederatie makkelijk binnenvallen. Op het grondgebied van Indiana vonden ook enkele slagen plaats, zoals de slag bij Corydon.

Oorspronkelijk was Indiana afhankelijk van de landbouw. In de jaren 1880 werd er echter aardgas ontdekt in het noorden. Hierdoor kwam er ook meer (zware) industrie naar Indiana. De industrie zorgde voor veel werkgelegenheid en een groei in inwoners. Ook kwamen er opnieuw veel Europese migranten naar Indiana toe op zoek naar een beter leven.

20e eeuw

Een postkaart van Indiana uit 1939

Indiana was aan het begin van de 20e eeuw een van de belangrijkste staten op het gebied van industrie. Door de industrialisatie kwam er ook meer aandacht voor de rechten van arbeiders en vrouwen. In de staat vonden hierdoor vaak stakingen en demonstraties plaats. Tijdens de jaren 1920 kwam de Ku Klux Klan (KKK) op in de staat. De KKK vond veel steun over de overwegend protestantse bevolking van de staat. Leden kwamen ook in de politiek terecht. Op het hoogtepunt was de helft van het parlement van de staat lid van de KKK. Ook de gouverneur was een KKK-lid. Dit leidde tot een strenge rassensegregatie in de staat.

De KKK zag zijn neergang in de 1930 vanwege de Grote Depressie. De financiële crisis zorgde voor grote werkloosheid in de staat. De lege landbouwvelden zorgden ook veel opwaaiend stof. De Democraten wisten steun te krijgen in Indiana. Zij voerden de inkomstenbelasting in en schaften het verbod op alcohol af. De financiële crisis kwam pas tijdens de Tweede Wereldoorlog ten einde. Het Amerikaans leger had namelijk veel materialen nodig die voor een deel in de staat gemaakt werden.

De rassensegregatie werd vanaf 1949 in de staat afgeschaft. Ondertussen bleef Indiana een sterke economie met veel industrie. Na de Tweede Wereldoorlog kreeg de staat opnieuw te maken met veel immigratie vanuit Europa. De industrie kreeg echter vanaf de jaren 1970 met een neergang te maken. Veel fabrieken vertrokken naar landen met goedkopere lonen. Ook de oliecrisis zorgde voor economische problemen. Dit leidde uiteindelijk tot werkloosheid in de jaren 1980. Nog altijd heeft Indiana te maken met een slechte economie. Hierdoor verhuizen er ook veel mensen naar andere delen van het land.

Geografie

Landschap

Een luchtfoto van een Amish-gemeenschap in het noorden van Indiana

Indiana behoort tot het Grote Merengebied. In het noordoosten grenst de staat aan het Michiganmeer, wat een van de Grote Meren is. In het zuiden grenst Indiana aan twee rivieren, de Ohio en de Wabash. De hoofdstad Indianapolis ligt centraal in de staat. Het hoogste punt van Indiana is Hoosier Hill met een hoogte van 383 meter.

Het noorden van de staat is erg vlak. Toch zijn er wat hoogteverschillen en meren van de laatste ijstijd. Er is veel industrie te vinden, waardoor het gebied onderdeel is van de Rust Belt. Ook vindt in het noorden de meeste landbouw plaats. De meeste inwoners wonen echter in het middelste gedeelte van de staat. Hier is het landschap iets heuvelachtiger, maar nog steeds vrij vlak. Centraal-Indiana wordt soms het “knooppunt van de Verenigde Staten” genoemd, aangezien veel spoor- en snelwegen hier samenkomen. Het zuiden van de staat is het meest heuvelachtig. Hier vind je enkele steden en een mix van boerderijen, bossen en heuvels.

Indiana is ook een van de weinige staten die in twee verschillende tijdzones liggen.

Steden

In Indiana liggen veel steden. Hier staan de vijf grootste.

Grootste steden van Indiana

Naam Inwoners County
1. Indianapolis 829.718 Marion County
2. Fort Wayne 253.691 Allen County
3. Evansville 117.429 Vanderburgh County
4. South Bend 101.168 St. Joseph County
5. Hammond 80.830 Lake County

Klimaat

Indiana heeft te maken met twee verschillende klimaten. Het noorden en midden van de staat heeft een landklimaat met hete zomers en strenge winters. Het zuiden heeft daarentegen een subtropisch klimaat met zachte winters en hete zomers. De gehele staat heeft te maken met veel neerslag tijdens het gehele jaar. In de winter heeft Indiana ook te maken met sneeuwval.

Qua weerextremen heeft Indiana soms te maken met tornado’s. Deze wervelwinden kunnen veel schade en overlast veroorzaken.

Een panorama van Indiana Dunes National Park; een natuurgebied in de staat.

Bevolking

Bevolkingsgroepen

Indiana heeft zo’n 6,8 miljoen inwoners (in 2020). Hierdoor is het de 17e staat op het gebied van inwoners. De bevolking van de staat is nog altijd aan het groeien. Toch groeit het aantal inwoners steeds minder snel. De bevolkingsgroei heeft vooral met immigratie te maken. Door de werkloosheid in de staat verhuizen veel inwoners naar andere staten.

79% van de bevolking van Indiana is blank. 10% bestaat uit Afro-Amerikanen, 8% uit Latino's, 3% uit Aziatische Amerikanen en 1,6% uit inheemse inwoners. De meeste inwoners in de staat hebben een Duitse migratieachtergrond. Andere inwoners hebben weer voorvaderen uit Engeland, Ierland en Polen.

Taal

De officiële taal van Indiana is het Engels. Dit staat ook in de grondwet van de staat vermeldt. Het Engels wordt gebruikt door de overheid, de rechtspraak en in het onderwijs. Ook is Engels de (enige) taal die door de meeste inwoners wordt gebruikt in het dagelijks leven.

Daarnaast worden er enkele kleinere talen gesproken, zoals het Spaans. Dit zijn voornamelijk de talen van immigranten en inheemse Amerikanen.

Religie

72% van de bevolking van Indiana is aanhanger van het christendom. Hiervan hangt 52% het protestantisme aan. De belangrijkste protestantse stroming is het methodisme. 18% van de bevolking is aanhanger van de Rooms-Katholieke Kerk. Daarnaast zijn er ook kleinere christelijke stromingen, zoals de Mormonen, de Jehova-getuigen en de oosters-Orthodoxe kerk.

26% van de bevolking hangt geen religie aan. Zij zijn ongelovig of geloven niet in een specifiek iets. Het overige percentage bestaat uit kleinere religies, zoals het jodendom, het hindoeïsme, de islam en het boeddhisme.

Politiek

Statelijke politiek

Het dagelijks bestuur van Indiana wordt uitgevoerd door een gouverneur. De huidige gouverneur van de staat is de Republikein Eric Holcomb. Hij wordt geholpen door een luitenant-gouverneur en verschillende ministers. De gouverneur en de luitenant-gouverneur worden samen om de vier jaar gekozen tijdens verkiezingen. Een gouverneur mag slechts twee termijnen in een periode van 12 jaar dienen. Na deze 12 jaar mag hij zich opnieuw verkiesbaar stellen.

Het parlement van Indiana wordt de Indiana General Assembly genoemd. Dit parlement bestaat uit twee kamers:

  • Het Huis van Afgevaardigden, bestaande uit 100 leden die om de twee jaar gekozen worden.
  • De Senaat, bestaande uit 50 leden die om de vier jaar gekozen worden.

In beide kamers heeft de Republikeinse Partij een meerderheid. De overige zetels worden opgenomen door de Democratische Partij.

Landelijke politiek

Indiana staat tegenwoordig bekend als een rode staat. Dit betekent dat Indiana tijdens presidents- en Congresverkiezingen vrijwel altijd naar de Republikeinse Partij gaat. De laatste keer dat Indiana door een Democratische presidentskandidaat gewonnen werd was in 2008 (toen stemde de staat voor Barack Obama).

In het Amerikaans Congres wordt Indiana vertegenwoordigd met 9 afgevaardigden en twee senatoren. Van de 9 afgevaardigden zijn er 2 Democraat en 7 Republikein. De twee senatoren (Mike Braun en Todd Young) zijn beide lid van de Republikeinse Partij.

Economie

Indiana is nog altijd een van de belangrijkste Amerikaanse staten op het gebied van economie. Het is een echte industriestaat, waar veel fabrieken staan. In deze fabrieken worden o.a. staal, medicijnen en auto’s gemaakt. Toch is het aantal fabrieken sinds de jaren 1980 afgenomen, aangezien deze naar het buitenland vertrokken. In meer recente jaren zie je juist dat fabrieken weer terugkeren uit het buitenland, maar dit gebeurt slechts in kleine hoeveelheden.

Daarnaast is de landbouw ook belangrijk voor de economie van Indiana. In de staat worden veel maïs, graan en sojabonen verbouwd. Andere belangrijke gewassen zijn tomaten, meloenen en druiven. Op het gebied van veeteelt komen voornamelijk melk en eieren uit de staat.

Gewoontes

In Indiana hebben ze speciale gewoontes. Als je look hebt gegeten mag je de eerst komende vier uur niet naar een theater gaan kijken, als de vier uur voorbij zijn laten ze je binnen.

Afkomstig van Wikikids , de interactieve Nederlandstalige Internet-encyclopedie voor en door kinderen. "https://wikikids.nl/index.php?title=Indiana&oldid=835555"