Lijst van Nederlandse plaatsen met stadsrechten: verschil tussen versies

Uit Wikikids
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
 
(4 tussenliggende versies door dezelfde gebruiker niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
−
In [[Nederland]] zijn een aantal plaatsen waar ooit [[stadsrechten]] aan zijn toegekend. Van sommige van de plaatsen op de lijst is niet bekend of, en zo ja wanneer, stadsrechten verleend zijn. Dat die plaatsen, met name de meeste [[Friesland|Friese steden]], evenals [[Appingedam]] en [[Groningen (stad)|Groningen]], een eigen stadsrecht bezaten, is op zich duidelijk.
+
[[Bestand:Oud-Nederlandsche steden in haar ontstaan, groei en ontwikkeling (1909) (14784969183).jpg|miniatuur|Oud-Nederlandsche steden in haar ontstaan, groei en ontwikkeling (1909)]]
 +
In [[Nederland]] zijn een aantal plaatsen waar ooit [[stadsrechten]] aan zijn toegekend. Van sommige van de plaatsen op de lijst is niet bekend of, en zo ja wanneer, stadsrechten verleend zijn. Dat die plaatsen, met name de meeste [[Friesland|Friese steden]], evenals [[Appingedam]] en [[Groningen (stad)|Groningen]], een eigen stadsrecht bezaten, is op zich wel duidelijk geworden uit oude documenten.
  
−
De toekenning van stadsrechten heeft sinds de [[Grondwetsherziening van 1848|herzieningen van de grondwet in 1848]] en de daaruit voortvloeiende [[Gemeentewet]] van 1851 eigenlijk geen betekenis meer. Vanuit [[Sociale geografie|sociaal-geografisch]] gezichtspunt hebben veel van deze plaatsen dan ook niet die bevolkingsaantallen dat je van een ''[[stad]]'' kunt spreken. In feite zijn dat dorpen.  
+
De toekenning van stadsrechten heeft sinds de [[Grondwetsherziening van 1848|herzieningen van de grondwet in 1848]] en de daaruit voortvloeiende [[Gemeentewet]] van 1851 eigenlijk geen betekenis meer. Vanuit [[Sociale geografie|sociaal-geografisch]] gezichtspunt gezien, hebben veel van deze plaatsen dan ook niet die bevolkingsaantallen dat je van een ''[[stad]]'' kunt spreken. In feite zijn dat dorpen. [[Eemnes]] is daar een voorbeeld van. Het omgekeerde komt ook voor; [[Hilversum]] telt zo'n 94.000 inwoners. Toch wordt het door de meeste (oudere) inwoners nog steeds een dorp genoemd.  
  
 
== Tabel ==
 
== Tabel ==
Regel 47: Regel 48:
 
| [[Beverwijk]] || Noord-Holland || 1298
 
| [[Beverwijk]] || Noord-Holland || 1298
 
|-
 
|-
−
|[[Bergeijk (plaats)|Bergeijk]]
+
|[[Bergeijk]]
 
|Noord-Brabant
 
|Noord-Brabant
 
|1331
 
|1331
Regel 63: Regel 64:
 
| [[Brielle]] || Zuid-Holland || 1306
 
| [[Brielle]] || Zuid-Holland || 1306
 
|-
 
|-
−
| [[Bronkhorst (Gelderland)|Bronkhorst]] || Gelderland || 1482
+
| [[Bronkhorst (plaats)|Bronkhorst]] || Gelderland || 1482
 
|-
 
|-
 
| [[Brouwershaven]] || Zeeland || 1403
 
| [[Brouwershaven]] || Zeeland || 1403
Regel 69: Regel 70:
 
| [[Bunschoten]] || Utrecht || 1383
 
| [[Bunschoten]] || Utrecht || 1383
 
|-
 
|-
−
| [[Buren (stad)|Buren]] || Gelderland || 1395
+
| [[Buren (Gelderland)|Buren]] || Gelderland || 1395
 
|-
 
|-
−
| [[Coevorden (stad)|Coevorden]] || Drenthe || 1408
+
| [[Coevorden]] || Drenthe || 1408
 
|-
 
|-
 
| [[Culemborg]] || Gelderland || 1318
 
| [[Culemborg]] || Gelderland || 1318
 
|-
 
|-
−
| [[Delden (Overijssel)|Delden]] || Overijssel || {{Sorteer|1321|vóór 1322}}, opnieuw in 1333
+
| [[Delden (Overijssel)|Delden]] || Overijssel || 1322, opnieuw in 1333
 
|-
 
|-
 
| [[Delft]] || Zuid-Holland || 1246
 
| [[Delft]] || Zuid-Holland || 1246
Regel 97: Regel 98:
 
| [[Dordrecht]] || Zuid-Holland || 1220
 
| [[Dordrecht]] || Zuid-Holland || 1220
 
|-
 
|-
−
| [[Echt (Limburg)|Echt]] || Limburg || 1343
+
| [[Echt-Susteren|Echt]] || Limburg || 1343
 
|-
 
|-
−
| [[Edam]] || Noord-Holland || 1357
+
| [[Edam-Volendam|Edam]] || Noord-Holland || 1357
 
|-
 
|-
 
| [[Eembrugge]] || Utrecht || 1300
 
| [[Eembrugge]] || Utrecht || 1300
Regel 109: Regel 110:
 
| [[Eindhoven]] || Noord-Brabant || 1232
 
| [[Eindhoven]] || Noord-Brabant || 1232
 
|-
 
|-
−
| [[Elburg (stad)|Elburg]] || Gelderland || 1233
+
| [[Elburg]] || Gelderland || 1233
 
|-
 
|-
 
| [[Enkhuizen]] || Noord-Holland || 1355
 
| [[Enkhuizen]] || Noord-Holland || 1355
Regel 125: Regel 126:
 
| [[Genemuiden]] || Overijssel || 1275
 
| [[Genemuiden]] || Overijssel || 1275
 
|-
 
|-
−
| [[Gennep (plaats)|Gennep]] || Limburg || {{Sorteer|1371|vóór 1371}}
+
| [[Gennep]] || Limburg || {{Sorteer|1371|vóór 1371}}
 
|-
 
|-
 
| [[Goedereede]] || Zuid-Holland || 1312
 
| [[Goedereede]] || Zuid-Holland || 1312
Regel 181: Regel 182:
 
| [[Heukelum]] || Gelderland || 1391
 
| [[Heukelum]] || Gelderland || 1391
 
|-
 
|-
−
| [[Heusden (vestingstad)|Heusden]] || Noord-Brabant || 1318
+
| [[Heusden (Noord-Brabant)|Heusden]] || Noord-Brabant || 1318
 
|-
 
|-
 
| [[Hindeloopen]] || Friesland || 1225
 
| [[Hindeloopen]] || Friesland || 1225
Regel 197: Regel 198:
 
| [[IJzendijke]] || Zeeland || 1303
 
| [[IJzendijke]] || Zeeland || 1303
 
|-
 
|-
−
| [[Kampen (stad)|Kampen]] || Overijssel || 1236
+
| [[Kampen (Overijssel)|Kampen]] || Overijssel || 1236
 
|-
 
|-
 
| [[Kessel (Limburg)|Kessel]] || Limburg || 1312
 
| [[Kessel (Limburg)|Kessel]] || Limburg || 1312
Regel 223: Regel 224:
 
| [[Maastricht]] || Limburg || {{Sorteer|1204|vóór 1204}}
 
| [[Maastricht]] || Limburg || {{Sorteer|1204|vóór 1204}}
 
|-
 
|-
−
| [[Medemblik (stad)|Medemblik]] || Noord-Holland || 1289
+
| [[Medemblik]] || Noord-Holland || 1289
 
|-
 
|-
 
| [[Megen]] || Noord-Brabant || 1357
 
| [[Megen]] || Noord-Brabant || 1357
Regel 247: Regel 248:
 
| [[Nieuwstadt]] || Limburg || 1263 of 1271
 
| [[Nieuwstadt]] || Limburg || 1263 of 1271
 
|-
 
|-
−
| [[Nijkerk (stad)|Nijkerk]] || Gelderland || 1413
+
| [[Nijkerk]] || Gelderland || 1413
 
|-
 
|-
 
| [[Nijmegen]] || Gelderland || 1230 ([[vrije rijkssteden in de Nederlanden|vrijstad]])
 
| [[Nijmegen]] || Gelderland || 1230 ([[vrije rijkssteden in de Nederlanden|vrijstad]])
 
|-
 
|-
−
| [[Oisterwijk (plaats)|Oisterwijk]] || Noord-Brabant || 1230
+
| [[Oisterwijk]] || Noord-Brabant || 1230
 
|-
 
|-
 
| [[Oldenzaal]] || Overijssel || {{Sorteer|1233|tussen 1233 en 1249}}
 
| [[Oldenzaal]] || Overijssel || {{Sorteer|1233|tussen 1233 en 1249}}
 
|-
 
|-
−
| [[Ommen (stad)|Ommen]] || Overijssel || 1248
+
| [[Ommen]] || Overijssel || 1248
 
|-
 
|-
 
| [[Oostburg (plaats)|Oostburg]] || Zeeland || 1237
 
| [[Oostburg (plaats)|Oostburg]] || Zeeland || 1237
Regel 277: Regel 278:
 
| [[Rhenen]] || Utrecht || 1250-1258
 
| [[Rhenen]] || Utrecht || 1250-1258
 
|-
 
|-
−
| [[Rijssen]] || Overijssel || 1243
+
| [[Rijssen-Holten|Rijssen]] || Overijssel || 1243
 
|-
 
|-
 
| [[Roermond (stad)|Roermond]] || Limburg || 1231
 
| [[Roermond (stad)|Roermond]] || Limburg || 1231
Regel 283: Regel 284:
 
| [[Rotterdam]] || Zuid-Holland || 1299, opnieuw in 1340
 
| [[Rotterdam]] || Zuid-Holland || 1299, opnieuw in 1340
 
|-
 
|-
−
| [[Schagen (plaats)|Schagen]] || Noord-Holland || 1415
+
| [[Schagen]] || Noord-Holland || 1415
 
|-
 
|-
 
| [[Schiedam]] || Zuid-Holland || 1275
 
| [[Schiedam]] || Zuid-Holland || 1275
Regel 307: Regel 308:
 
| [[Stavoren]] || Friesland || 1058-1068 (?)
 
| [[Stavoren]] || Friesland || 1058-1068 (?)
 
|-
 
|-
−
| [[Steenbergen (stad)|Steenbergen]] || Noord-Brabant || 1272
+
| [[Steenbergen (Noord-Brabant)|Steenbergen]] || Noord-Brabant || 1272
 
|-
 
|-
 
| [[Steenwijk]] || Overijssel || 1327
 
| [[Steenwijk]] || Overijssel || 1327
Regel 321: Regel 322:
 
| [[Tholen (stad)|Tholen]] || Zeeland || 1366
 
| [[Tholen (stad)|Tholen]] || Zeeland || 1366
 
|-
 
|-
−
| [[Thorn (Limburg)|Thorn]] || Limburg || {{Sorteer|1250|dertiende eeuw}}
+
| [[Thorn]] || Limburg || {{Sorteer|1250|dertiende eeuw}}
 
|-
 
|-
 
| [[Tiel]] || Gelderland || {{Sorteer|1250|dertiende eeuw}}
 
| [[Tiel]] || Gelderland || {{Sorteer|1250|dertiende eeuw}}
Regel 329: Regel 330:
 
| [[Utrecht (stad)|Utrecht]] || Utrecht || 1122
 
| [[Utrecht (stad)|Utrecht]] || Utrecht || 1122
 
|-
 
|-
−
| [[Valkenburg (Limburg)|Valkenburg]] || Limburg || 1452
+
| [[Valkenburg aan de Geul|Valkenburg]] || Limburg || 1452
 
|-
 
|-
−
| [[Veere (stad)|Veere]] || Zeeland || 1355
+
| [[Veere]] || Zeeland || 1355
 
|-
 
|-
 
| [[Venlo (stad)|Venlo]] || Limburg || 1343
 
| [[Venlo (stad)|Venlo]] || Limburg || 1343
Regel 345: Regel 346:
 
| [[Vreeland]] || Utrecht || 1265
 
| [[Vreeland]] || Utrecht || 1265
 
|-
 
|-
−
| [[Waalwijk (stad)|Waalwijk]] || Noord-Brabant || 1303
+
| [[Waalwijk (plaats)|Waalwijk]] || Noord-Brabant || 1303
 
|-
 
|-
 
| [[Wageningen (Nederland)|Wageningen]] || Gelderland || 1263
 
| [[Wageningen (Nederland)|Wageningen]] || Gelderland || 1263
Regel 375: Regel 376:
 
| [[Workum]] || Friesland || 1399
 
| [[Workum]] || Friesland || 1399
 
|-
 
|-
−
| [[Woudrichem (plaats)|Woudrichem]] || Noord-Brabant || 1284
+
| [[Woudrichem]] || Noord-Brabant || 1284
 
|-
 
|-
 
| [[Zaandam]] || Noord-Holland || 1812
 
| [[Zaandam]] || Noord-Holland || 1812

Huidige versie van 14 nov 2024 om 14:28

Oud-Nederlandsche steden in haar ontstaan, groei en ontwikkeling (1909)

In Nederland zijn een aantal plaatsen waar ooit stadsrechten aan zijn toegekend. Van sommige van de plaatsen op de lijst is niet bekend of, en zo ja wanneer, stadsrechten verleend zijn. Dat die plaatsen, met name de meeste Friese steden, evenals Appingedam en Groningen, een eigen stadsrecht bezaten, is op zich wel duidelijk geworden uit oude documenten.

De toekenning van stadsrechten heeft sinds de herzieningen van de grondwet in 1848 en de daaruit voortvloeiende Gemeentewet van 1851 eigenlijk geen betekenis meer. Vanuit sociaal-geografisch gezichtspunt gezien, hebben veel van deze plaatsen dan ook niet die bevolkingsaantallen dat je van een stad kunt spreken. In feite zijn dat dorpen. Eemnes is daar een voorbeeld van. Het omgekeerde komt ook voor; Hilversum telt zo'n 94.000 inwoners. Toch wordt het door de meeste (oudere) inwoners nog steeds een dorp genoemd.

Tabel

Stad (Huidige) provincie Jaar
Aardenburg Zeeland voor 1187
Abbekerk Noord-Holland 1414
Alkmaar Noord-Holland 1254
Almelo Overijssel voor 1420
Ameide Utrecht 1277
Amersfoort Utrecht 1259
Ammerstol Zuid-Holland 1322
Amsterdam Noord-Holland 1306
Appingedam Groningen 1327
Arnemuiden Zeeland 1574
Arnhem Gelderland 1233
Asperen Gelderland 1314
Assen Drenthe 1809
Austerlitz Utrecht 1806
Axel Zeeland 1213
Baarn Utrecht omstreeks 1350
Barsingerhorn-Haringhuizen Noord-Holland 1415
Batenburg Gelderland 1349
Bergen op Zoom Noord-Brabant voor 1212
Beverwijk Noord-Holland 1298
Bergeijk Noord-Brabant 1331
Biervliet Zeeland 1183
Bolsward Friesland 1455
Borculo Gelderland 1375
Breda Noord-Brabant 1198-1212
Bredevoort Gelderland vóór 1388
Brielle Zuid-Holland 1306
Bronkhorst Gelderland 1482
Brouwershaven Zeeland 1403
Bunschoten Utrecht 1383
Buren Gelderland 1395
Coevorden Drenthe 1408
Culemborg Gelderland 1318
Delden Overijssel 1322, opnieuw in 1333
Delft Zuid-Holland 1246
Delfshaven Zuid-Holland 1818
Delfzijl Groningen 1819
Deventer Overijssel 1123
Doesburg Gelderland 1237
Doetinchem Gelderland 1236
Dokkum Friesland 1298
Domburg Zeeland 1223
Dordrecht Zuid-Holland 1220
Echt Limburg 1343
Edam Noord-Holland 1357
Eembrugge Utrecht 1300
Eemnes-Binnen Utrecht 1439
Eemnes-Buiten Utrecht 1352
Eindhoven Noord-Brabant 1232
Elburg Gelderland 1233
Enkhuizen Noord-Holland 1355
Enschede Overijssel 1325
Franeker Friesland 1374
Geertruidenberg Noord-Brabant 1213
Geervliet Zuid-Holland 1381
Gendt Gelderland 1233
Genemuiden Overijssel 1275
Gennep Limburg vóór 1371
Goedereede Zuid-Holland 1312
Goes Zeeland 1405
Goor Overijssel 1263
Gorinchem Zuid-Holland 1382
Gouda Zuid-Holland 1272
Grafhorst Overijssel 1333
's-Gravenhage Zuid-Holland 1806
's-Gravenzande Zuid-Holland 1246
Gramsbergen Overijssel 1442
Grave Noord-Brabant 1233
Groenlo Gelderland 1277
Groningen Groningen 1227
Grootebroek (of stede Broec) Noord-Holland 1364
Haarlem Noord-Holland 1245
Haastrecht Zuid-Holland 1396
Hardenberg Overijssel 1362
Harderwijk Gelderland 1231
Harlingen Friesland 1234
Hasselt Overijssel 1252
Hattem Gelderland 1299
Heenvliet Zuid-Holland 1469
's-Heerenberg Gelderland 1379
Helmond Noord-Brabant 1232
Hem Noord-Holland 1414
's-Hertogenbosch Noord-Brabant 1184
Heukelum Gelderland 1391
Heusden Noord-Brabant 1318
Hindeloopen Friesland 1225
Hoorn Noord-Holland 1357
Huissen Gelderland 1314
Hulst Zeeland 1180
IJlst Friesland 1268
IJsselstein Utrecht 1363
IJzendijke Zeeland 1303
Kampen Overijssel 1236
Kessel Limburg 1312
Klundert Noord-Brabant 1357
Kortgene Zeeland 1431
Laag-Keppel Gelderland 1404
Langedijk Noord-Holland 1415
Leerdam Utrecht 1407
Leeuwarden Friesland 1285
Leiden Zuid-Holland vóór 1266
Lochem Gelderland 1233
Maasbommel Gelderland 1328
Maassluis Zuid-Holland 1814
Maastricht Limburg vóór 1204
Medemblik Noord-Holland 1289
Megen Noord-Brabant 1357
Meppel Drenthe 1644 / 1809
Middelburg Zeeland 1217, vermoedelijk al voor 1215
Monnickendam Noord-Holland 1355
Montfoort Utrecht 1329
Montfort Limburg 1294
Muiden Noord-Holland 1122
Naarden Noord-Holland 1351
Stede Niedorp Noord-Holland 1415
Nieuwpoort Zuid-Holland 1283
Nieuwstadt Limburg 1263 of 1271
Nijkerk Gelderland 1413
Nijmegen Gelderland 1230 (vrijstad)
Oisterwijk Noord-Brabant 1230
Oldenzaal Overijssel tussen 1233 en 1249
Ommen Overijssel 1248
Oostburg Zeeland 1237
Oosterhout Noord-Brabant 1809
Ootmarsum Overijssel 1325
Oss Noord-Brabant 1399
Oudewater Utrecht 1265
Philippine Zeeland 1506
Purmerend Noord-Holland 1410
Ravenstein Noord-Brabant 1380
Reimerswaal Zeeland 1374
Rhenen Utrecht 1250-1258
Rijssen Overijssel 1243
Roermond Limburg 1231
Rotterdam Zuid-Holland 1299, opnieuw in 1340
Schagen Noord-Holland 1415
Schiedam Zuid-Holland 1275
Schoonhoven Zuid-Holland 1280
Sint Anna ter Muiden Zeeland 1242
Sint-Maartensdijk Zeeland 1491
Sint-Oedenrode Noord-Brabant 1232
Sittard Limburg 1243
Sloten Friesland 1426
Sluis Zeeland 1290
Sneek Friesland 1456
Staverden Gelderland 1298
Stavoren Friesland 1058-1068 (?)
Steenbergen Noord-Brabant 1272
Steenwijk Overijssel 1327
Susteren Limburg 1276
Terborg Gelderland 1419
Terneuzen Zeeland 1584
Texel Noord-Holland 1415
Tholen Zeeland 1366
Thorn Limburg dertiende eeuw
Tiel Gelderland dertiende eeuw
Tilburg Noord-Brabant 1809
Utrecht Utrecht 1122
Valkenburg Limburg 1452
Veere Zeeland 1355
Venlo Limburg 1343
Vianen Utrecht 1336
Vlaardingen Zuid-Holland 1273
Vlissingen Zeeland 1315
Vollenhove Overijssel 1354
Vreeland Utrecht 1265
Waalwijk Noord-Brabant 1303
Wageningen Gelderland 1263
Weert Limburg 1414
Weesp Noord-Holland 1355
Wessem Limburg vermoedelijk voor 1118 maar in elk geval voor 1329
Westkapelle Zeeland 1223
Westwoud Noord-Holland 1414
Wieringen Noord-Holland 1432
Wijk bij Duurstede Utrecht 1300
Willemstad Noord-Brabant 1585
Wilsum Overijssel 1331
Winkel Noord-Holland 1415
Winschoten Groningen 1819
Woerden Utrecht 1372
Workum Friesland 1399
Woudrichem Noord-Brabant 1284
Zaandam Noord-Holland 1812
Zaltbommel Gelderland 1231
Zevenaar Gelderland 1487
Zevenbergen Noord-Brabant 1427
Zierikzee Zeeland 1217-1222, vernieuwd in 1248
Zutphen Gelderland 1190
Zwolle Overijssel 1230
Afkomstig van Wikikids , de interactieve Nederlandstalige Internet-encyclopedie voor en door kinderen. "https://wikikids.nl/index.php?title=Lijst_van_Nederlandse_plaatsen_met_stadsrechten&oldid=895623"