Jersey (eiland): verschil tussen versies
| Regel 1: | Regel 1: | ||
| + | {{werk}} |
||
| − | [[Afbeelding:Jersey map.gif|right|thumb|240px|Kaartje van Jersey]] |
||
| + | {{Jersey (eiland)}} |
||
| − | '''Jersey''' is het bekendste en grootste [[eiland]] van de [[kanaaleilanden]] |
+ | '''Jersey''' is het bekendste en grootste [[eiland]] van de [[kanaaleilanden]]. Jersey ligt vlak voor de [[Frankrijk|Franse]] kust, maar hoort bij het [[Verenigd Koninkrijk]]. De hoofdstad is [[Saint Helier]]. Hier woont maarliefst dertig procent van de bevolking van het eiland. In Saint Halier zit ook de regering. Er wordt betaald met de [[Jerseypond]]. Jersey heeft bijna 100.000 inwoners. Andere kanaaleilanden zijn [[Guernsey]], [[Sark]], [[Herm]] en [[Alderney]]. |
| + | |||
| + | Jersey hoort ook samen met [[Guernsey]] en [[Man (eiland)|Man]] bij het [[Brits Kroonbezit]]. Dit zijn een aantal eilanden rond om het Verenigd Koninkrijk, die niet helemaal worden bestuurd door het Verenigd Koninkrijk, maar ook niet echt onafhankelijk zijn. Hierdoor worden ook de onbewoonde eilanden [[Minquiers]], [[Écréhous]] en [[Les Pierres de Lecq]] door Jersey bestuurd. |
||
| + | |||
| + | Hoewel het Verenigd Koninkrijk bij de [[Europese Unie]] hoort, hoort Jersey hier niet bij. |
||
| + | |||
| + | ==Naam== |
||
| + | Waar Jersey precies vandaan komt weten we niet zeker. Wel zijn een hoop ideeën over. De naam Jersey zou oorspronkelijk uit een andere taal komen volgens sommigen. Hierbij wordt vaak gedacht aan het [[Latijn]], [[Oudnoors]] of het [[Gallisch]]. Het stukje "ey" van de naam, wat je vindt bij veel andere Kanaaleilanden, komt uit het Oudnoors. Dit betekend "ei" of "eiland". |
||
| + | |||
| + | In het Nederlands wordt tegenwoordig de naam Jersey, precies zo geschreven als in het Engels. Vroeger was dit wel even anders, want rond 1650 stond het bekend als ''Jarzee'' of ''Jarsey''. |
||
| + | |||
| + | ==Geschiedenis== |
||
| + | Jersey wordt al heel lang bewoond. De oudste vondst is ongeveer 35.000 jaar geleden gebouwd. Maar is die tijd zat Jersey nog gewoon vast aan het vaste land. Pas 8000 jaar geleden werd Jersey een eiland door de slijtage ([[erosie]]) aan het land door het water van de zee. Hiervoor was het zeespiegel namelijk veel lager door de [[ijstijd]]. Of Jersey bij het [[Romeinse Rijk]] heeft gehoord is niet zeker. Tot nu toe zijn er geen resten gevonden uit die tijd en ook is er weinig over bekend. Het zou aan de andere kant wel kunnen dat Jersey bij het Romeinse Rijk heet gehoord, aangezien het vaste land ([[Bretagne]]) er wel toe heeft gehoord. |
||
| + | |||
| + | Waar we nog minder over weten zijn de [[middeleeuwen]]. Voor de 11de eeuw werd zijn er namelijk geen geschreven bronnen (brieven, boeken, ect.). Wel weten we dat Sint Helerus naar het eiland kwam. Hij verspreidde het [[christendom]] op het eiland. Ook waren er [[Kelten|Keltische]] heiligen actief op Jersey. Bekende hiervan zijn Samson en Branwaldr. In 803 zond [[Karel de Grote]] mensen naar het eiland om het te besturen. Tot 993 waren de eilanden met Engeland verbonden. [[Willem van Normandië]] maakte hier een einde aan. Hij veroverde de eilanden en voegde ze bij zijn rijk. In 1066 versloeg de Engelse koning [[Willem II van Engeland|Willem II]] de Noormannen, kreeg de eilanden en werd koning van Engeland. Toch bestuurde hij de eilanden apart. |
||
| + | |||
| + | Vroeger hoorde Jersey, net als de andere Kanaaleilanden, bij het graafschap van [[Normandië]]. In 1204 veroverde de Franse [[Filip August van Frankrijk|koning Filip August]] de eilanden en ze werden zijn persoonlijke bezit. Hierna werden Jersey, en ook de andere Kanaaleilanden, een belangrijk discussiepunt voor Frankrijk en Engeland. Allebei waren de landen er van overtuigt dat ze bij hun hoorden. Frankrijk vond dit omdat ze vroeger bij Normandië hoorden en dat hoorde immers ook bij Frankrijk. Engeland vond weer dat de eilanden bij hun hoorden omdat het |
||
==Fotogalerij== |
==Fotogalerij== |
||
Versie van 20 jun 2015 14:13
 |
Werk in uitvoering! Aan dit artikel wordt de komende uren of dagen nog gewerkt. Belangrijk: Laat dit sjabloon niet langer staan dan nodig is, anders ontmoedig je anderen om het artikel te verbeteren. De maximale houdbaarheid van dit sjabloon is twee weken na de laatste bewerking aan het artikel. Kijk in de geschiedenis of je het artikel kunt bewerken zonder een bewerkingsconflict te veroorzaken. |
|
Dit artikel is nog niet af. |
| Jersey Jersey
| |
|---|---|
| Hoofdstad | Saint Helier |
| Aantal inwoners | 107.800 (2019) |
| Oppervlakte | 116 km² |
| Regeringsvorm | Brits Kroonbezit van Verenigd Koninkrijk |
| Koning | Charles III (sinds 2022) |
| Godsdienst | protestantisme en rooms-katholicisme |
| Taal | Engels (English) en Frans (français) |
| Munteenheid | Jerseypound (gelijk aan de Pond Sterling) |
| Volkslied | Island Home en God Save the King |
| Landcode | JEY |
Portaal  Verenigd Koninkrijk
| |
Jersey is het bekendste en grootste eiland van de kanaaleilanden. Jersey ligt vlak voor de Franse kust, maar hoort bij het Verenigd Koninkrijk. De hoofdstad is Saint Helier. Hier woont maarliefst dertig procent van de bevolking van het eiland. In Saint Halier zit ook de regering. Er wordt betaald met de Jerseypond. Jersey heeft bijna 100.000 inwoners. Andere kanaaleilanden zijn Guernsey, Sark, Herm en Alderney.
Jersey hoort ook samen met Guernsey en Man bij het Brits Kroonbezit. Dit zijn een aantal eilanden rond om het Verenigd Koninkrijk, die niet helemaal worden bestuurd door het Verenigd Koninkrijk, maar ook niet echt onafhankelijk zijn. Hierdoor worden ook de onbewoonde eilanden Minquiers, Écréhous en Les Pierres de Lecq door Jersey bestuurd.
Hoewel het Verenigd Koninkrijk bij de Europese Unie hoort, hoort Jersey hier niet bij.
Naam
Waar Jersey precies vandaan komt weten we niet zeker. Wel zijn een hoop ideeën over. De naam Jersey zou oorspronkelijk uit een andere taal komen volgens sommigen. Hierbij wordt vaak gedacht aan het Latijn, Oudnoors of het Gallisch. Het stukje "ey" van de naam, wat je vindt bij veel andere Kanaaleilanden, komt uit het Oudnoors. Dit betekend "ei" of "eiland".
In het Nederlands wordt tegenwoordig de naam Jersey, precies zo geschreven als in het Engels. Vroeger was dit wel even anders, want rond 1650 stond het bekend als Jarzee of Jarsey.
Geschiedenis
Jersey wordt al heel lang bewoond. De oudste vondst is ongeveer 35.000 jaar geleden gebouwd. Maar is die tijd zat Jersey nog gewoon vast aan het vaste land. Pas 8000 jaar geleden werd Jersey een eiland door de slijtage (erosie) aan het land door het water van de zee. Hiervoor was het zeespiegel namelijk veel lager door de ijstijd. Of Jersey bij het Romeinse Rijk heeft gehoord is niet zeker. Tot nu toe zijn er geen resten gevonden uit die tijd en ook is er weinig over bekend. Het zou aan de andere kant wel kunnen dat Jersey bij het Romeinse Rijk heet gehoord, aangezien het vaste land (Bretagne) er wel toe heeft gehoord.
Waar we nog minder over weten zijn de middeleeuwen. Voor de 11de eeuw werd zijn er namelijk geen geschreven bronnen (brieven, boeken, ect.). Wel weten we dat Sint Helerus naar het eiland kwam. Hij verspreidde het christendom op het eiland. Ook waren er Keltische heiligen actief op Jersey. Bekende hiervan zijn Samson en Branwaldr. In 803 zond Karel de Grote mensen naar het eiland om het te besturen. Tot 993 waren de eilanden met Engeland verbonden. Willem van Normandië maakte hier een einde aan. Hij veroverde de eilanden en voegde ze bij zijn rijk. In 1066 versloeg de Engelse koning Willem II de Noormannen, kreeg de eilanden en werd koning van Engeland. Toch bestuurde hij de eilanden apart.
Vroeger hoorde Jersey, net als de andere Kanaaleilanden, bij het graafschap van Normandië. In 1204 veroverde de Franse koning Filip August de eilanden en ze werden zijn persoonlijke bezit. Hierna werden Jersey, en ook de andere Kanaaleilanden, een belangrijk discussiepunt voor Frankrijk en Engeland. Allebei waren de landen er van overtuigt dat ze bij hun hoorden. Frankrijk vond dit omdat ze vroeger bij Normandië hoorden en dat hoorde immers ook bij Frankrijk. Engeland vond weer dat de eilanden bij hun hoorden omdat het
Fotogalerij
- Jersey lokatie.png
Locatie van Jersey
Vlag en wapen
- Flag of Jersey.gif
Vlag van Jersey
- Jersey wapen.png
Wapen van Jersey
Externe link
|
Kanaaleilanden | 
| |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
|||||||||
.svg){kind=small}
|
Het Brits Kroonbezit |
| |
|---|---|---|---|
Guernsey · Jersey ·  Man
|
|||
| Landen, afhankelijke gebieden en niet-erkende staten in Europa | 
| ||
|---|---|---|---|
| Albanië · Andorra · Armenië · Azerbeidzjan · België · Bosnië en Herzegovina · Bulgarije · Cyprus · Denemarken · Duitsland · Estland · Finland · Frankrijk · Georgië · Griekenland · Hongarije · IJsland · Ierland · Italië · Kazachstan · Kroatië · Letland · Liechtenstein · Litouwen · Luxemburg · Malta · Moldavië · Monaco · Montenegro · Nederland · Noord-Macedonië · Noorwegen · Oekraïne · Oostenrijk · Polen · Portugal · Roemenië · Rusland · San Marino · Servië · Slovenië · Slowakije · Spanje · Tsjechië · Turkije · Vaticaanstad · Verenigd Koninkrijk · Wit-Rusland · Zweden · Zwitserland Alle schuine landen liggen ook in een ander werelddeel. Afhankelijke gebieden: Ålandseilanden · Faeröer · Gibraltar · Guernsey · Jan Mayen · Jersey · Man · Spitsbergen |
|||