Terrorisme

Aanslagen op de Twin Towers van het World Trade Center

De USS Cole na een bomaanslag door Al-Qaeda op 12 oktober 2000. 17 Amerikanen stierven door de aanslag.

Terrorisme is het plegen van ernstig geweld tegenover bepaalde groepen. Het doel van terrorisme is het inboezemen van angst bij die groepen. Vaak worden er acties, aanslagen, uitgevoerd waarbij er vaak ook doden en gewonden vallen. Terrorisme kan leiden tot oorlogen, zoals de Afghaanse Oorlog. Bij terrorisme komen vaak grootschalige aanslagen voor, zoals de aanslagen op 11 september 2001 of de aanslagen in Parijs op 13 november 2015 waarbij vele doden vallen.

Doelen van terrorisme

Het hele idee van terrorisme zit in de naam, het uitvoeren van terreur, oftewel, middels aanslagen of intimidatie mensen bang maken en ze zo te dwingen de organisatie, of het land, te steunen.

Bij terrorisme zijn drie voornaamste doelen, dit zijn:

• Een eigen staat oprichten, met eigen regels en wetten;
• Geweld tegen een bepaalde religie, bevolkingsgroep, politieke stroming enzovoort;
• Handhaving van macht (zie het kopje Staatsterrorisme)

Soms zijn er eenlingen die hun frustratie uitoefenen op de staat of hun omgeving en zo veel mogelijk mensen willen doden. (Kopje Eenlingterrorisme)

Bij het kopje Motieven kan je een verzameling vinden van de meest voorkomende ideeën achter terrorisme.

Motieven

Er zijn vele redenen voor sommige mensen om een terroristische organisatie te beginnen, de grootste vorm is religieus terrorisme, maar er zijn er nog veel meer.

Anarchistisch terrorisme

Sante Geronimo Caserio

Het doel van anarchistisch terrorisme is het vermoorden van veel politieke leiders of belangrijke politieke figuren. Vooral tussen 1880 en 1920 gebeurde dit veel, en er waren veel slachtoffers uit landen van over de hele wereld, waaronder de Franse president Marie François Sadi Carnot, de Italiaanse Koning Umberto I en de Amerikaanse president William McKinley.

Op 24 juni 1894 werd de Franse president Sadi Carnot door de Franse anarchist Sante Geronimo Caserio doodgestoken in zijn auto. Caserio was een anarchist en had een hekel aan de Franse overheid, of eigenlijk gewoon in alle overheden in de wereld. Zijn emmer liep over toen de prominente Franse anarchist Ravachol geëxecuteerd werd voor het plannen van een bomaanslag op 11 juli in 1892. Caserio had een wraakactie in gedachten en voerde die effectief uit. Met een dolk stak hij Sadi Carnot, die binnen een paar uur overleed. Caserio werd ter dood veroordeeld voor zijn acties en op 16 augustus 1894 werd zijn hoofd afgehakt met een guillotine.

Nationalistisch terrorisme

Er zijn ook terroristen die willen dat een bepaald stuk van een land onafhankelijk wordt, of een bepaald gebied bij een ander land gaat horen. Zij vechten met geweld tegen het land waar ze dat stuk van willen op allerlei manieren. Vaak wordt er een guerrillaoorlog gevoerd, of er worden simpelweg aanslagen gepleegd om een overheid zo ver te krijgen het stuk land op te geven voordat er ergere dingen gebeuren. Niet alle nationalistische organisaties die dit soort doelen willen bereiken kunnen als terrorisme worden geschouwd, maar sommigen, zoals de Irish Republican Army (IRA) wel, zij probeerden Noord-Ierland een deel van Ierland te maken.

In 1990 had de IRA een 'basis' in Nederland opgericht, vanaf waar ze in Nederland, België en Duitsland Britse militairen aanvielen. Op 27 mei datzelfde jaar, hadden ze een aanslag voorbereid. Vier Australische toeristen, die in een Britse auto reden en daarom door de IRA als militairen werden gezien, waren het doelwit. Toen ze in Roermond waren geparkeerd en foto's aan het maken waren van het stadshuis werden ze aangevallen door twee IRA-leden. Twee mannen, Nick Spanos en Stephen Melrose, kwamen om. De twee andere toeristen, beiden vrouw, raakten niet gewond. In juni werden de vier aanslagplegers aangehouden voor de moorden, maar ze werden alle vier vrijgesproken. Deze aanslag was deel van een IRA-campagne op het Europese vasteland, die trachtte zoveel mogelijk Britse militairen te doden die in Duitsland gestationeerd waren. De IRA betuigde spijt voor de vergismoorden.

Racistisch terrorisme

Opgepakte zwarte burgers van Tulsa worden naar een geïmproviseerd gevangenenkamp geleid.

Racisme is ernstig, maar helaas komt het nog veel voor, en soms loopt de haat tegenover bepaalde etniciteiten heel erg uit de hand. Er waren, bijvoorbeeld, in de Verenigde Staten vroeger veel groeperingen, vooral in de gebieden waar slavernij later werd afgeschaft (zie Geconfedereerde Staten van Amerika). Er waren een aantal groeperingen opgericht, waarvan de grootste de Ku Klux Klan (KKK) was. Deze organisatie organiseerde veel rellen, aanslagen en liquidaties tegen de Afro-Amerikaanse bevolking in het zuiden van de VS. Verder deden niet alleen organisaties, maar ook verschillende Amerikaanse staten aan geweld of onderdrukking tegenover de zwarte bevolking. Dit deden ze bijvoorbeeld met wetten, zoals de Jim Crow-wetten. Deze wetten zorgden bijvoorbeeld voor rassensegregatie. Ze zijn al een tijd lang afgeschaft en de KKK is nu nog maar een kleine organisatie die nauwelijks geweld pleegt, maar racisme blijft voortbestaan in de VS en de rest van de wereld.

In mei 1921 liep een zwarte liftbediende tegen een witte vrouw op in Tulsa. Er gebeurde bijna niks, maar de vrouw deed alsof ze aangevallen werd en rende schreeuwend door de stad, waar er een grote wijk was, die voornamelijk bewoond was door zwarte mensen. De spanningen in Tulsa waren al een lange tijd erg hoog, maar nadat de pers hierover berichtte, barstte de hel los. De liftbediende werd opgepakt en zou gewoon vrijgesproken zijn, als het niet zo was geweest dat er een hele groep boze witte mensen voor het rechtsgebouw stonden, en als de man was vrijgelaten zou hij waarschijnlijk gelyncht worden. Toen er op 31 mei de groep boze witte mensen, inmiddels extra opgehitst door lokale KKK-leiders, in aanraking kwam met een aantal zwarte mensen brak er een ruzie uit. Deze ruzie liep uit de hand en de racistische witte mensen riepen op om de zwarte wijk af te branden en alle zwarten uit te moorden. De horde aan witte mensen bestormde gewapend de zwarte wijk. De zwarte bevolking probeerde zich te verzetten met de weinig wapens die ze hadden, maar de witte aanvallers waren met tien keer zo veel. De zwarte wijk werd in twee dagen tijd afgebrand en zijn tot maar liefst 300 zwarte mensen afgeslacht. Niemand, zelfs vrouwen en kinderen, werden gespaard. Vele Afro-Amerikanen vluchtten, terwijl de rest werd opgepakt of doodgeschoten. Pas een paar dagen later greep de politie van Oklahoma in. Het bestuur van Oklahoma heeft de hele gebeurtenis onder de mat geveegd en jarenlang was er nauwelijks iets over bekend. Deze rassenrellen van Tulsa zorgde ervoor dat veel mensen zich aansloten bij de KKK en maakte de situatie voor zwarte mensen in de zuidelijke VS alleen maar erger. De gebeurtenis wordt elk jaar herdacht, maar pas in 2021 was voor het eerst een president aanwezig, Joe Biden, hij noemde de rassenrellen toen een massamoord. De liftbediende zelf werd door de sheriff van Tulsa in veiligheid gebracht en uit de stad geholpen.

Dit soort geweld gebeurde vanzelfsprekend niet alleen in de Verenigde Staten. In vele andere landen werden, of worden nog steeds, sommige bevolkingsgroepen of rassen geterroriseerd door groeperingen of overheden.

Religieus terrorisme

Religieus terrorisme is een vorm van terrorisme die een bepaalde religie bestrijdt, of juist vanuit een religie andere religies en/of levensbeschouwingen bestrijdt.

Christelijk terrorisme

Mensen die zijn gevlucht voor het Verzetsleger van de Heer.

Christelijk terrorisme bestaat voornamelijk uit organisaties die vinden dat de wetgeving tegenwoordig niet overeenstemt met de wil van God, en daarom een gewelddadig pad kiezen om politici de wetten te laten veranderen. Een van deze groepen is Army of God (AOG) in de Verenigde Staten, zij zijn tegen abortus en hebben dat al een paar keer duidelijk gemaakt. Hun eerste aanslag was de ontvoering van een dokter, die abortus uitvoerde, en zijn vrouw. Dit gebeurde 1982. De slachtoffers werden acht dagen later weer vrijgelaten.

De AOG pleegde in 1993 ook een aanslag op de verpleegkundige George Tiller, hij was een sterk voorstander van abortus en de eigenaar van een abortuskliniek. De aanslag mislukte compleet, maar het inspireerde wel Scott Roeder om hem alsnog in 2009 te liquideren. In 1994 werd de verpleegkundige John Britton gedood door een lid van de groep. In 1997 eiste de groep verantwoordelijkheid van twee aanslagen in Atlanta en één in Birmingham op. Deze drie aanslagen waren gericht op abortusklinieken en een lesbische club. In 2001 werden maar liefst 280 abortusklinieken geterroriseerd door maar liefst 500 nepbombrieven. Hierna is er niet veel meer gebeurd met de groep, maar soms worden ze verdacht van verscheidende aanslagen op abortusklinieken die nooit zijn opgeëist.

Er zijn ook organisaties, zoals het Verzetsleger van de Heer, die proberen de macht over te nemen om een christelijke staat te beginnen. Het Verzetsleger is niet echt puur christelijk, want het is vermengd met oude heidense ideeën. Ze staan erom bekend dat ze sinds 1987 vele duizenden kinderen hebben ontvoerd, waarvan ze de jongens als kindsoldaten rekruteerden en de meisjes tot slaaf maakten. Ze zijn ook bekend voor hun gruwelijke acties tegenover kinderen die proberen te ontsnappen en de bevolking van de regio's die ze veroveren. Op het moment is het Verzetsleger actief in Oeganda en komen ze vaak in gevecht met het Oegandese leger.

Islamitisch terrorisme

Een overheidsgebouw na de aanslagen in Parijs op 13 november 2015

Islamitisch terrorisme is de grootste vorm van terrorisme ter wereld, ze zorgen voor veel terroristische aanslagen wereldwijd. Meer dan 5700 terroristische incidenten werden door soennitische moslims veroorzaakt. De grootste terroristische aanslag ooit werd ook gepleegd door de Islamitische terreurbeweging Al-Qaida. Wereldwijd worden ook grote aanslagen gepleegd, al dan niet in samenwerking met een terreurorganisatie. Deze organisaties verbieden vaak onderwijs voor meisjes en dwingen vrouwen te stoppen met werken. Ze maken islam de staatsreligie van het gebied wat ze veroveren en plegen gruwelijke misdaden zoals systematische moord van 'ongelovigen' of massaverkrachtingen. Vaak komen deze organisaties in opstand tegen een lokale overheid om hun eigen staat te creëren.

Ouders van de meisjes die door Boko Haram ontvoerd werden in Chibok.

Op de avond van 14 op 15 april 2014 wordt een school in Chibok, in het noordoosten van Nigeria, binnengevallen, waarbij bijna 300 christelijke meisjes van tussen de 16 en 18 ontvoerd werden. 57 meisjes hadden geluk en konden al ontsnappen toen ze in vrachtwagens vervoerd werden van de school naar een basis van Boko Haram, maar voor veel anderen liep het veel slechter af. Veel van de meisjes werden tot slaaf gemaakt door Boko Haram. Zo nu en dan kwamen er meisjes vrij omdat Boko Haram ze ruilde met bepaalde landen voor gevangengenomen leiders van Boko Haram, of omdat het Nigeriaanse Leger ze wist te bevrijden. Er zijn tot de dag van vandaag nog ongeveer 100 meisjes niet teruggevonden, en er wordt gedacht dat een groot aantal al overleden is. Meisjes die vrij wisten te komen konden vertellen over wat ze mee hadden gemaakt in gevangenschap, en volgens hen moesten ze verplicht naar islam bekeren, werden ze verkracht of uitgehuwd aan strijders van Boko Haram. Tijdens de aanval op Chibok werd ook een deel van het dorp afgebrand. De wereld reageerde geschokt, en verschillende landen stuurde militairen om Boko Haram te bestrijden of om te proberen de meisjes te bevrijden.

Er zijn een groot aantal islamitische terreurorganisaties, en hier is een lijst van een aantal grote bewegingen:

• Al-Shabaab, Somalië
• Al Qaida, hoofdkwartier in Pakistan, opereert wereldwijd
• Boko Haram, Nigeria en een aantal aangrenzende landen
• Hamas, Palestina
• Hezbollah, grote politieke partij in Libanon (door onder ander Israël, de VS, Canada en de EU als terroristisch beschouwd)
• Islamitische Staat, Syrië, Irak, met takken in landen over de hele wereld
• Taliban, heeft op het moment de macht in Afghanistan

Joods terrorisme

Een van de grootste en meest internationale joodse terreurgroepen is de Joodse Defensieve Liga (JDL). Zij pleegden aanslagen in de naam van het jodendom in de VS, Israël, de Sovjet-Unie en zelfs Nederland. Ze zeggen zelf een vredige organisatie te zijn, die slechts het jodendom verdedigt tegen islamitisch terrorisme, maar dit is absoluut niet waar. In een poging zo veel mogelijk informatie over de Israëlische onderdrukking in Palestina te verdoezelen stalen twee leden in 1979 een band van een tv-programma over de kwestie bij de VPRO in Nederland. Hun grootste aanslag was op 800 biddende moslims in Palestina. 29 moslims overleden bij de aanval op een deel van de grot van de patriarchen. Hierna braken er rellen uit in Israël waarbij nog eens 35 mensen omkwamen. Verder pleegde de organisatie nog een paar kleine aanslagen door de jaren heen. Tegenwoordig is het geweld door deze groep zo goed als gestopt.

Atheïstisch/Communistisch terrorisme

Het logo van de Baader-Meinhof Gruppe, ofwel de RAF

Dit werd vaak gecombineerd met een politieke opvatting, zoals het communisme. In China en de Sovjet-Unie hebben de overheden misschien wel 100 miljoen doden opgeleverd door onderdrukking, wat wordt bestempeld als rode terreur. Sommige groeperingen denken dat hun land onder een fascistische of theocratische overheid zal vallen als ze er niets tegen doen, sommigen anderen voeren aanslagen puur uit vanwege hun haat naar religieuze mensen.

Een van de grootste groeperingen was de Rote Armee Fraktion (RAF) in Duitsland. Van 1971 tot 1993 voerden ze aanslagen uit op politie, justitie en de Duitse overheid. Zij geloofden dat Duitsland langzaam in een fascistisch land veranderde. Ze veroorzaakten een paar tiental doden door de 22 jaar dat ze aanslagen pleegde. Een van hun aanvallen was de aanval op de West-Duitse ambassade in Stockholm. Vijf mannen en één vrouw liepen bewapend op 24 april 1975 de West-Duitse ambassade in Stockholm, Zweden, in. Ze namen 12 of 13 mensen gevangen. De terroristen waarschuwden de Zweedse politie geen acties te ondernemen, maar dat deden ze toch. Daarom schoot de RAF twee mensen dood. Na een paar uur was de Zweedse politie er klaar voor om de ambassade te bevrijden, maar dat gebeurde niet. Een van de RAF-leden liet een handgranaat vallen, die explodeerde, en het RAF-lid was op slag dood, hierna explodeerde de TNT die de terroristen mee hadden genomen en raakte alle RAF-leden ernstig gewond en kon de Zweedse politie ze vlak voor middernacht aanhouden. De RAF sloeg ook twee maal toe in Nederland, waarbij in totaal drie doden vielen aan de Nederlandse kant. In België was één aanslag, op 25 juni 1979 explodeerde een brug bij Bergen, die bedoeld was om een NAVO-officier te doden. De aanslag mislukte en drie lijfwachten raakten gewond.

Technieken

Militanten van Al-Shabaab, gevangen genomen door het leger van Somalië.

Aanslagen

De grootste en bekendste techniek van terreurorganisaties om angst in te boezemen of mensen te dwingen met ze in te stemmen. Aanslagen lopen uiteen van kleine brandstichtingen waar niemand gewond bij raakt, tot gigantische bomaanslagen waarbij soms wel honderden doden vallen. De grootste aanslagen ooit zijn de aanslagen op 11 september 2001 (9/11), waarbij vier vliegtuigen werden gekaapt, en drie ervan op gebouwen werden ingevlogen.

Het doel achter de aanslagen zit ook in de naam van terrorisme, terreur. Met aanslagen proberen organisaties in een keer (vele) mensen waar ze het niet mee eens zijn te doden, terwijl ze door hun daad een groot publiek bereiken en zo veel mogelijk personen angst in te boezemen. Als personen bang zijn voor een terreurorganisatie, is er nou eenmaal een grotere kans dat ze klakkeloos naar hen, of hun ideeën luisteren, om te voorkomen dat ze zelf ook slachtoffer worden. Soms zijn terreurdaden niet per se bedoeld om mensen te verwonden maar puur om angst en onrust te zaaien, dit kan bijvoorbeeld gedaan worden door brandstichting, chantage of het versturen van dreigementen. Het gebeurt ook wel dat terreurdaden puur uitgevoerd worden om mensen te doden, maar vaak is angst zaaien een dieper liggend idee. Sommige terreurorganisaties hebben de vaardigheden en materialen om over de hele wereldbol aanslagen te coördineren, maar de meesten houden het bij kleinere aanslagen dicht bij het hoofdkwartier.

Er zijn heel veel verschillende wapens en technieken om aanslagen mee te plegen, maar meestal is het of met bommen, of met vuurwapens. Als er bommen in het spel zijn, zijn het vaak geïmproviseerde explosieven, die de terroristen zelf in elkaar hebben gezet, of met granaten. De geïmproviseerde bommen zijn meestal extra gevaarlijk omdat ze onvoorspelbaar zijn en de mensen die de bommen moeten uitschakelen er geen ervaring mee hebben. Het gebeurt met dit soort bommen echter wel vaak dat ze niet op het goede moment of gewoon überhaupt niet afgaan. Handgranaten zijn makkelijker te verstoppen maar doen vaak iets minder schade, vanwege de kleinere explosies, wat ze geschikt maakt voor kleinere en meer gerichte aanslagen. Andere typen bommen zijn bomgordels, veelal gebruikt door Islamitische Staat, een terrorist gaat dan naar een drukke plek in een land of stad die ze als doelwit hebben gekozen, en blaast dan zichzelf op. Ze doen dit omdat ze denken dat ze door tijdens een aanslag te sterven in het paradijs, of een meer passend equivalent bij andere religies, komen. Voor meer gerichte aanvallen zijn bombrieven vaak een logische keuze. Kwa vuurwapens wordt er vaak gebruik gemaakt van goedkope en makkelijk te produceren wapens, zoals de AK-47 of pistolen. Vuurwapens worden veel gebruikt omdat het makkelijker is om te smokkelen, en in een aantal landen makkelijk te verkrijgen is. Soms, zoals bij 9/11, worden er hele andere wapens gebruikt. De terroristen gebruikten messen om de vliegtuigen te kapen en daarna gebruikten ze de vliegtuigen zelf als wapen.

Het World Trade Centre na de aanslag van Al-Qaeda.

Over het algemeen wordt een aanslag gecoördineerd vanuit een hoofdkwartier in de regio. Ze houden verbinding met de terroristen die de aanslag uitvoeren, de leiding van de organisatie en andere mensen die er mee te maken hebben. Ze geven instructies aan de terroristen aan de hand van verborgen camera's en zorgen ervoor dat de leiding alles te weten komt over de aanslag en de locatie. Of in ieder geval, zo gaat het bij machtige en rijke organisaties die dat daadwerkelijk kunnen betalen en organiseren. Bij kleinere organisaties wordt er meestal simpel contact gehouden met de leiding van de organisaties, soms sturen ze dagen van te voren berichten in de hoop dat het verder volgens plan gaat. De leiding krijgt dan bijvoorbeeld pas later op het nieuws mee wat er precies is gebeurd.

Opstanden, guerrilla's en oorlog

Niet alle terreurorganisaties bestaan uit een hoofdkwartier en een groot aantal volgers, sommigen gaan een stap verder en beginnen een opstand tegen het land waar ze zitten. Ze doen dit op momenten waarin landen periodes van weinig stabiliteit ervaren, en het dus makkelijker is stukken land af te pakken. Bij Islamitische Staat (ISIS) maakte de leiding gebruik van de Burgeroorlog in Syrië, en wisten ze snel enorme gebieden te veroveren in Syrië en Irak. Nadat sterke landen zoals Rusland in de oorlog betrokken raakten, ging het echter weer een stuk slechter voor ISIS. Er zijn nog steeds plekken hier en daar waar de terroristen de macht hebben, maar ze hebben bijna al hun gebied verloren. Meestal brengt een opstand in een zwak land een lange oorlog voort, zoals de oorlog in Afghanistan. Er is daar al vele decennia een oorlog bezig en pas recentelijk wist de Taliban de macht over te nemen. Bij sommige organisaties, zoals de IRA, wordt meer aan een guerrillaoorlog gedaan. De groepering wordt in kleine groepen ingedeeld die allemaal op een andere plek actief zijn en zo nu en dan opduiken om een aanslag te plegen of een aanval uit te voeren. De IRA stopte grotendeels met het uitvoeren van aanvallen en aanslagen nadat het verdrag van Maastricht getekend werd en de grenzen tussen het Verenigd Koninkrijk en Ierland open gingen. Ze hadden sowieso al nooit echt succes, omdat het VK een erg stabiel land is. Sinds het VK de Europese Unie heeft verlaten en de grenzen met Ierland weer dicht gaan, loopt de spanning weer een beetje op.

Leden van de oude IRA.

Cyberterrorisme

Er zijn twee hoofdsoorten van cyberterrorisme, een ervan focust op het afpersen, bedreigen en hacken van mensen en organisaties, en de andere op het werven van leden en sympathie via sociale media.

Sinds 1980 begon er belangstelling te komen voor het gebruiken van computers voor het verspreiden en uitvoeren van plannen. Vele cyberterroristen hebben in de geschiedenis plannen in computers opgeslagen of geprobeerd bankaccounts van rijke mensen of bedrijven te hacken. Een andere manier waarop ze proberen geld te krijgen is bijvoorbeeld het gebruik van ransomware. Ook wordt er wel eens het internet of een deel van communicatie platgelegd in een land of gebied om te dreigen of om de terroristen vrij spel te geven. Meestal wordt dit laatste gedaan door landen met elitehackers in plaats van terreurbewegingen. Hoe komen groeperingen aan deze hackers? De doelen van terrorisme zijn voor sommigen erg aantrekkelijk, en daarom komen er veel strijders bij. Sommigen hiervan zijn heel goed in hacken, en daar wordt vaak gebruik van gemaakt. Sommige bewegingen, zoals Islamitische Staat, hebben ook aparte afdelingen voor dit doel. Het probleem hiermee is dat het moeilijk te traceren is wie het heeft gedaan, waar het geld heen is en waar de hacker zich bevind. Organisaties kunnen ook besluiten te spioneren en in te breken op iemands privacy met een terroristisch of onderdrukkend doeleinde, zoals sommige landen, met als grootste voorbeeld China, doen.

De andere techniek is dus het werven van leden via sociale media. Sommige mensen binnen een organisatie zijn goed in Engels of geven zich vrijwillig op om dit te doen, wat ervoor zorgt dat de leiding van een organisatie ze aanstelt om bij een speciale afdeling te gaan werken. Deze terroristen gaan op sociale media en proberen personen te vinden die al enigszins sympathiek zijn tegenover hun doel van terrorisme. Dan sturen ze privéberichten naar hen en leggen ze uit waarom ze zich moeten aansluiten bij een terreurorganisatie, en als het zover komt helpen ze hun slachtoffer een manier te vinden om zich aan te melden voor die terreurorganisatie. Ook posten de terroristen via hun account propaganda, om in een keer veel mensen wijs te maken dat hun organisatie goed is, en hun tegenstanders de slechteriken zijn.

Een peuterspeelzaal na een raketaanval van Hamas.

Mantelorganisaties - Financiering

Mantelorganisaties zijn in dit geval organisaties die geld verzamelen voor terreurbewegingen. Ze kunnen dit geld op allerlei manieren verzamelen, meestal op een eerlijke manier, maar soms ook door uitbuiting of diefstal. Ze worden door witwassing aan een terroristische organisaties doorgestuurd, overgebracht via illegale of informele bankbedrijven. Bij kleine aantallen wordt vaak gekozen contant geld. Er kunnen ook grondstoffen of waardevolle spullen naar een terreurorganisatie gestuurd worden, die de groepering dan zelf verkoopt of gebruikt. Een voorbeeld hiervan is mensenhandel. Het gebeurd ook dat individuen geld naar een groepering stuurt, maar dat is vaak heel weinig en als het via het internet gebeurt makkelijk te traceren.

Terroristische organisaties gebruiken zelf ook technieken om aan geld te komen. Veroverde gebieden worden uitgebuit, mensen worden ontvoerd en pas bij betaling (of vrijlating van een terreurleider) vrijgelaten. Groeperingen die veel land in handen hebben staan erom bekend dat ze meedoen aan de handel van drugs. Ze kunnen natuurlijk ook gewoon grondstoffen die in hun gebied aanwezig zijn verkopen.

Staatsterrorisme

De Rainbow Warrior in Amsterdam

Staatsterrorisme is wanneer een land terrorisme organiseert, dit kan bereikt worden middels een aanslag, volkerenmoord, slavernij, ontvoeringen, martelingen, verkrachtingen, onthoofdingen of het afhakken van handen. Landen zouden aanslagen kunnen financieren of organiseren om volken, vroeger vaak in kolonies, onder de duim te houden of om te voorkomen dat iemand hun plannen in de weg zit. Vele landen, zeker vroeger, deden aan allerlei vormen van staatsterrorisme. Tegenwoordig gebeurt het niet meer zo veel, maar er zijn wel een aantal voorbeelden.

In 1985 zonk het schip Rainbow Warrior van Greenpeace in Auckland na een explosie. Een fotograaf, de Portugees-Nederlandse Fernando Pereiro, die toevallig op het schip was overleed toen het schip zonk en hij verdronk. Het duurde niet lang voordat twee Fransen werden aangehouden door de Nieuw-Zeelandse politie. Ze bleken voor de Franse inlichtingendienst te werken, en Frankrijk had gepland het schip tot zinken te brengen, omdat het zich wilde bemoeien met atoomproeven. Greenpeace, Nieuw-Zeeland en de rest van de wereld was woedend op Frankrijk en Charles Hernu, minister van defensie in Frankrijk, stapte op. Nieuw-Zeeland bestempelde het incident als terrorisme. De twee Fransen kregen 10 jaar cel, maar werden na twee jaar al vrij gelaten omdat Frankrijk dreigde een embargo op te leggen. Na internationale druk moest Frankrijk Greenpeace meer dan 8 miljoen Amerikaanse dollar betalen, de familie van de verdronken fotograaf kreeg meer dan 2 miljoen Franse frank van de Franse overheid. Zijn levensverzekering kreeg 30 duizend gulden terugbetaald. Nieuw-Zeeland ontving 13 miljoen Nieuw-Zeelandse dollar, en later nog eens 3,5 miljoen.

Staatsterrorisme gebeurde vroeger vaker dan nu, vaak hadden leiders toen ook geen personen die ze tegen kunnen houden. Personen die hun absolute macht misbruikte en ook staatsterrorisme pleegden zijn onder andere Adolf Hitler en Jozef Stalin, door hun acties tegenover bepaalde groepen vielen miljoenen doden. In koloniën werd ook vaak aan staatsterrorisme gedaan om ervoor te zorgen dat inheemse volkeren niet in opstand komen of simpelweg om ze volledig uit te roeien.

Een van de bekendste voorbeelden van terreur binnen koloniën was het schrikbewind van Leopold II van België in de Congo-Vrijstaat (hedendaags Congo-Kinshasa). Allereerst koloniseerde hij het gebied rond de rivier Congo en een aantal zijtakken. Nadat het gekoloniseerd was begon hij inheemse volken te dwingen rubber te tappen en in te leveren, maar dit was normaal voor koloniën. Leopold II richtte een koloniaal leger op, die bedoeld was om opstanden neer te slaan en inheemsen te dwingen rubber te tappen. Zij staan bekend om hun keiharde optreden tegen de lokale bevolking. Als arbeiders niet genoeg rubber leverden werden ze gevangengezet, mishandeld of werd een familielid gevangen genomen, en soms werden de arbeiders vermoord of werden hun handen of voeten afgehakt. Dit werd gedaan om er voor te zorgen dat arbeiders harder zouden werken, omdat zij, of anders hun familie, zien dat ze vermoord zouden kunnen worden. Deze praktijken waren dan wel niet officiële gebruiken volgens de Belgische of de lokale overheid, ze gebeurden zeer vaak. Dit schrikbewind duurde van 1885 tot 1906, in dat jaar werd de macht van koning Leopold II ingeperkt. Dit systeem was erg effectief voor het beangstigen van de bevolking van Congo, en er werd veel winst uitgehaald, waardoor andere koloniale grootmachten het ook gingen gebruiken. Bijna alle landen met koloniën pleegde wel eens dit soort staatterrorisme, maar dit systeem in de Congo was wel voor een erg lange tijd heel heftig en er vielen miljoenen doden.

Sommige landen in het Midden-Oosten, zoals Iran, Irak en Qatar worden door de Verenigde Staten en Israël beschuldigd van het financieren van terroristische organisaties, maar hier is bijna nooit concreet bewijs van. Soms reageren deze landen hierop door de Verenigde Staten en Israël te beschuldigen van het financieren van terreurbewegingen of -organisaties die tegen Iran of Irak vechten.

Pim Fortuyn 2 dagen voordat hij vermoord werd

Eenlingterrorisme

Er is ook een vorm van terrorisme die door een eenling of door een persoon wordt gepleegd. Een voorbeeld is de aanslag van Anders Breivik in Noorwegen in 2011. Hij liet een autobom ontploffen voor het Noorse regeringsgebouw in Oslo waarbij 8 doden vielen en ging daarna naar het Noorse eilandje Utøya zo'n 40 kilometer ten noordwesten van Oslo, daar schoot hij 69 mensen dood. Zijn motief was anti-islamitisch, want hij had het voorzien op de jongeren van de Sociaal-Democratische Partij die erom bekend stond buitenlanders welwillend toe te laten.

Vliegtuig waarmee copiloot Andreas Lubitz met 144 passagiers in de bergen vloog

Een ander voorbeeld is Timothy McVeigh die een bom liet ontploffen bij een regeringsgebouw in 1998. Er waren 169 doden onder wie veel kinderen en baby's omdat hij zijn truck vlakbij een het kindergedeelte van het gebouw had neergezet. Zijn motief was gericht tegen de Amerikaanse regering.

Het bekendste voorbeeld in Nederland is de moord op Pim Fortuyn in 2001. Hij stond op grote winst voor de verkiezingen in mei en had grote kans om een heel groot aantal zetels te behalen. Zijn moordenaar, Volkert van der Graaf was van mening dat Fortuyn extreemrechts was en niet goed was voor het milieu. Toen hij op 6 mei 2022, om 6 uur 's middags, uit de studio van NPO Radio 3 uit kwam werd hij neergeschoten voor de ogen van zijn chauffeur, en een aantal anderen. De aanslagpleger werd kort daarna aangehouden door twee agenten en werd veroordeeld tot 18 jaar cel. Sinds mei 2020 is vrijgelaten, wat tot een aantal protesten leidde.

In 2015 vloog een copiloot die vanwege een ziekte aan zijn laatste vlucht bezig was met opzet in de bergen. Er waren 150 mensen aan boord, waaronder veel tieners die terugkwamen van een schoolreisje. Alle inzittenden overleden. De piloot was depressief en wilde een daad stellen, zonder politieke of religieuze motieven.

Strijd tegen terrorisme

Osama Bin Laden in 1997

Zie ook Strijd tegen terrorisme

Na de aanslagen op 11 september 2001 begon de Amerikaanse president George W. Bush de strijd tegen terrorisme. Eerder richtte de Amerikaanse president Ronald Reagan ook een strijd tegen terrorisme op maar dat was met minder succes. Hiermee wouden ze de Afghaanse oorlog stoppen door onder andere de Taliban te vernietigen. Ook de Irakoorlog waar Al-Qaida en Saddam Hoessein actief was, was een aandachtspunt. 10 jaar na de aanslagen op het World Trade Centre werd Osama bin Laden, de leider van Al-Qaida, vermoord in zijn woning door Amerikaanse speciale troepen.

Terrorisme in de Benelux

Terrorisme in België

tot 2000

• Op 18 augustus 1950 werkte 4 mannen samen en vermoordden ze de communistische politicus Julien Lahaut bij zijn huis in Seraing.
• Op 27 juli 1980 gooide een Palestijn een granaat naar een groep Israëlische schoolkinderen in Antwerpen. Één ervan overleed en 20 anderen raakte gewond.
• Op 20 oktober 1981 wordt een bestelbus middels een autobom opgeblazen voor een synagoge in Antwerpen, vlak voordat Simchat Thora, een joods feest, zich af zou spelen. Er vielen drie doden en 106 gewonden. De dader is niet bekend en de aanslag is niet opgeëist.
• Op 13 juli 1983 wordt Dursun Aksoy, een medewerker van de Turkse ambassade in Brussel gedood. De aanslagpleger is niet bekend.
• Op 17 september 1983 valt de Bende van Nijvel in Nijvel een supermarkt binnen en de aanslagplegers doodden 3 klanten. Op 1 december datzelfde jaar valt dezelfde bende een diamanthandelaar in en doden ze twee mensen. In 1985 pleegt de bende nog twee aanslagen; op 27 september overvallen ze een Delhaize in Eigenbrakel, waar ze drie mensen vermoorden, een paar uur later doken ze op in Overijse en doodden ze nog vijf mensen. 9 november vallen ze een Delhaize in Aalst binnen en vermoorden ze acht aanwezigen, waaronder twee schoolmeisjes. De drie leden van deze bende zijn nooit gepakt, en hun motief is tot de dag van vandaag niet bekend.
• Op 1 mei 1985 explodeert een autobom bij een uitzendbureau in Brussel, twee mensen komen om het leven. De aanslag werd gepleegd door de communistische terreurgroep Cellules Communistes Combattantes.
• In 1989 worden 3 mensen vermoord door de terreurorganisatie Jund al-Haqq. Op 29 maart 1989 werden de imam en bibliothecaris van een moskee in Brussel gedood, en op 3 oktober werd Joseph Wybran, hoofd van de joodse gemeenschap in België, doodgeschoten.

2000 - 2010

• In 2001 werd een man in België opgepakt omdat hij aanslagen wou plegen op een militaire basis in Limburg en de Amerikaanse ambassade in Parijs.
• Op 13 december 2011 gooide een man in Luik handgranaten en schoot met een FN FAL. Er vielen in het totaal 6 doden en 125 gewonden.
• Op 7 mei 2002 brak de extreemrechtse Hendrik Vyt binnen bij zijn buren en schoot een man en een vrouw dood, hun twee kinderen raakten gewond. De dader zette zichzelf hierna in brand.
• In 2006 schiet de extreem racistische, 18-jarige Hans Van Themsche op twee plekken in Antwerpen op mensen van een buitenlandse afkomst. Bij de eerste aanval verwondde hij een vrouw, en bij de tweede schoot hij een oppas en een kind dood. Hierna werd hij door de politie beschoten en raakte hij gewond.

2010 - nu

Herdenkingsmonument voor de aanslag op Brussel op 22 maart 2016. (Foto van GdML op Wikimedia)

• Op 13 december 2011 gooit een man handgranaten op een busstation en begint daarna in het rond te schieten. De dader, zijn motief is niet bekend, was een bekende bij de politie en grootschalig wapenbezitter. Na de aanslag pleegde hij zelfmoord.
• In 2012 loopt een extreme soenniet een sjiitische moskee binnen en steekt hem in brand. De imam overleed door de rook en een andere man raakte gewond.
• Op 24 mei 2014 vielen bij een schietpartij bij het Joods Museum van België 4 doden. Een terrorist die vanuit Syrië naar België is gereisd uit Frankrijk is verantwoordelijk, en werd per toeval aangehouden door de Franse douane.
• Op 14 december 2014 schoten twee extremisten, die later ook deel zouden nemen aan de aanslagen in Brussel op 22 maart 2016, een willekeurige man dood in Brussel. Ze deden dit als test voor de grotere aanslag anderhalf jaar later.
• Op 15 januari 2015 vielen speciale eenheden een pand in Verviers binnen. Drie terroristen openen vuur, twee worden gedood en de derde raakt gewond.
• Op 15 maart 2016 vielen een aantal agenten een huis binnen in Vorst bij Brussel. Ze werden onder vuur genomen een vier agenten raakten lichtgewond. Een paar uur later werd de man gedood door de speciale eenheden.
• Bij aanslagen in Brussel op 22 maart 2016 op Zaventem en een metrostation in Brussel vallen 35 doden en 151 gewonden. De aanslag is door Islamitische Staat opgeëist. Het was de grootste en dodelijkste aanslag in de Belgische geschiedenis.
• Op 6 augustus 2016 valt een man twee politieagentes aan door de twee neer te steken in Charleroi. De man riep Allahoe Akbar toen hij de politieagentes aan viel. Een agente raakt zwaargewond in haar gezicht en een tweede agente raakt lichtgewond. Een derde agent heeft de man doodgeschoten.
• In 2017 worden twee aanslagen gepleegd, beide veroorzaakten geen doden en beide aanslagplegers werden door nabije militairen gedood.
• Op 29 mei 2018 schoot een man 3 mensen doden in Luik. Er vielen daarnaast ook 4 gewonden. De man was op penitentiair verlof van een gevangenis. Hij zou Allahoe Akbar geroepen hebben. Hij werd later die dag doodgeschoten door de politie.
• Op 10 november 2022 stak een man in op twee politieagenten. Een van de agenten overleed en de andere raakte zwaargewond. De dader werd bij zijn arrestatie doodgeschoten. Volgens getuigen schreeuwde hij Allahoe Akbar, ook stond hij bekend bij de politie als extremist.
• Op 16 oktober 2023 schoot een terrorist van IS tijdens de rust van een voetbalwedstrijd tussen België en Zweden in Brussel twee Zweedse fans dood en verwondde een derde. De dader was een 45-jarige man uit Tunesië, die in dat land al werd gezocht voor poging tot moord, en werd een dag na de aanslag door de Belgische politie doodgeschoten.

Terrorisme in Nederland

Bij 70 aanslagen in Nederland zijn er 30 doden gevallen, ook zijn bij deze aanvallen 8 daders overleden. Rond de jaren 70 hebben Molukkers in Drenthe veel aanslagen gepleegd. Waaronder twee treinkapingen, een gijzeling op een basisschool en bij het provinciehuis van Assen. In het totaal vielen hierbij 9 doden. De moord op Theo van Gogh wordt ook beschouwd als een terreurdaad. Leden van de Revolutionaire Anti-Racistische Actie hebben in het totaal 12 aanslagen in Nederland gepleegd waarbij allemaal geen doden vielen. Het waren brandstichtingen en aanvallen met explosieven. De laatste aanslag in Nederland vond plaats op 18 maart 2019. Toen schoot een man van Turkse afkomst in een tram in Utrecht 3 mensen dood. De voorlaatste aanslag in Nederland vond plaats op 31 augustus 2018 op het Centraal Station in Amsterdam. Toen stak een 19-jarige Afghaan twee Amerikaanse toeristen neer. De twee Amerikanen raakten zwaargewond.

Videoclips

• Terrorisme in onze tijd
• Schoolreisje wordt een vliegramp vanwege een depressieve copiloot