Erfgoed
Erfgoed (Engels: Heritage) is alles wat voor de volgende generatie bewaard moet worden. Dit kunnen gebouwen, boeken, spullen, maar ook feesten en gewoonten zijn. Erfgoed wordt vaak goed bewaard.
Erfgoed komt van de woorden erf (iets erven) en goed (spullen). Erfgoed betekent eigenlijk dus spullen die je erft. Vroeger was dit ook zo, dit was dan iemands erfgoed. Daarnaast is er nog erfgoed dat beschermd wordt door een vereniging of de staat. Dit zijn vaak gebouwen, kunstwerken en tradities. Omdat erfgoed ook veel zegt over de cultuur, wordt het ook wel cultureel erfgoed genoemd.
Soorten
Erfgoed omvat een heleboel en daarom is het als eerste in twee groepen opgedeeld. Je hebt immaterieel erfgoed en materieel erfgoed.
- Immaterieel erfgoed is erfgoed dat je eigenlijk niet kan aanraken, dus bijvoorbeeld tradities, verhalen, liederen, rituelen, talen en kennis over oude beroepen en ambachten.
- Daarnaast heb je nog materieel erfgoed wat je wel kan aanraken, zoals gebouwen, kunstwerken en collecties. Materieel erfgoed is weer onderverdeeld in twee groepen, dit zijn roerend erfgoed en onroerend erfgoed. Roerend erfgoed is verplaatsbaar en onroerend erfgoed niet.
Bescherming
Erfgoed wordt vaak beschermd. Daarom zijn er een hoop instanties en landen die dat proberen te doen. Hieronder staan een aantal groepen erfgoederen.
Zeven wereldwonderen
De Zeven wereldwonderen zijn de bekendste erfgoederen. Er zijn tegenwoordig twee soorten zeven wereldwonderen. De Zeven wereldwonderen van de antieke wereld en de Zeven wereldwonderen van de hedendaagse wereld. De Zeven wereldwonderen van de antieke wereld zijn het oudst. Deze stonden allemaal rond om de Middellandse Zee en zijn gebouwd tijdens de Oudheid. Het enige wereldwonder van deze zeven dat er nog is, is de Piramide van Cheops. De andere zes hebben de afgelopen eeuwen een ramp meegemaakt en zijn verwoest. Die andere zes waren de Hangende tuinen van Babylon, de Tempel van Artemis in Efeze, het Beeld van Zeus te Olympia, het Mausoleum van Halicarnassus, de Kolossus van Rodos en de Pharos van Alexandrië.
Daarnaast waren er nog de Zeven wereldwonderen van de hedendaagse wereld, die in 2007 werden gekozen. Deze liggen verspreid over de wereld en bestaan nog steeds. Hieronder behoren de Chinese Muur, de Taj Mahal, de Chichén Itzá, de Cristo Redentor, Machu Picchu, de Rotswoningen in Petra en het Colosseum.
Werelderfgoed
Daarnaast is er nog Werelderfgoed. In bijna elk land is er wel werelderfgoed. Het werelderfgoed wordt beschermd door de UNESCO, een organisatie van de Verenigde Naties. Bekende dingen op de lijst zijn de Stonehenge, het Kasteel van Versailles, de Chinese Muur en het Vrijheidsbeeld. Nederland en België hebben ook erfgoed op de lijst staan.
Erfgoed in Nederland
De Nederlandse staat beschermt zelf ook erfgoederen. Als eerste zijn er de rijksmonumenten. Dit zijn belangrijke gebouwen die minstens ouder dan 50 jaar zijn. Het paleis op de Dam, de Dom van Utrecht en het Binnenhof van Den Haag zijn bekende rijksmonumenten. Bijna elke gemeente heeft wel één of meer rijksmonumenten, maar bijvoorbeeld Almere heeft er geen. Daarnaast beschermen de provincies Drenthe en Noord-Holland ook zelf nog monumenten, de provinciale monumenten. Alleen in deze twee provincies zijn ze te vinden. Sommige gemeenten hebben ook nog gemeentelijke monumenten.
Ook zijn er bepaalde landschappen beschermd. Dit kan een nationaal park zijn, maar ook een nationaal landschap. Ook hebben veel plaatsen nog evenementen die erfgoed kunnen zijn, zoals het Leids Onzet. Ook bepaalde kunstwerken zijn beschermd door de staat, zoals de Nachtwacht.
Erfgoed in België
In België zijn er in veel gemeenten gebouwen beschermd door de staat. Deze heten onroerende erfgoederen. Zo is het Belfort van Brugge er één. Ook vallen landschappen en vondsten uit het verleden onder de naam onroerend erfgoed. Wie het beheert verschild per gewest. In Vlaanderen wordt het beheerd door erfgoedcel, in Wallonië door Institut du patrimoine wallon en in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest is het de Directie Monumenten en Landschappen of Direction des Monuments et des Sites de la Région de Bruxelles-Capitale. Ook de Duitse Gemeenschap heeft een eigen dienst, de Königliche Denkmal-, Landschafts- und Ausgrabungskommission. In Vlaanderen en Brussel is er jaarlijks een Erfgoeddag.