Amerika (continent): verschil tussen versies
| (50 tussenliggende versies door 20 gebruikers niet weergegeven) | |||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
| − | [[ | + | [[Bestand:Americas.jpg|miniatuur|Amerika]] |
| − | '''Amerika''' is een [[ | + | '''Amerika''' is een [[supercontinent]], dat vanaf [[Europa (werelddeel)|Europa]] gezien aan de linkerkant ligt. Het bestaat uit de twee [[continent]]en [[Noord-Amerika]] en [[Zuid-Amerika]]. |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| + | Veel mensen bedoelen in het dagelijks taalgebruik met Amerika alleen de [[Verenigde Staten]]. Maar Amerika, als continent, is dus veel groter dan alleen dat land: [[Canada]], [[Brazilië]], en dergelijke landen horen ook bij Amerika. | ||
== De ontdekking van Amerika == | == De ontdekking van Amerika == | ||
| + | {{Zieook|Zie ook [[Ontdekking van Amerika]] voor meer informatie over dit onderwerp}} | ||
| + | [[Bestand:Footprints of Human Adolescent and Teen (b47488a1-0f52-4d94-9da3-b7b8fea91d0e).JPG|miniatuur|Voetafdrukken in White Sands National Park]] | ||
| + | In 2021 zijn er in New Mexico sporen van blote voeten van volwassenen en kinderen bij toeval ontdekt. Bij nader onderzoek is in 2023 vast komen te staan dat deze voetsporen zeker 21.000 jaar oud zijn. Dat was tijdens de laatste grote ijstijd, in een periode dat er nog [[mammoet]]en rondliepen in een gebied met toen nog drassig land en kreekjes (waterstroompjes). Dat gebied (White Sands National Park) is nu helemaal verdroogd en versteend. Deze vroege mens is via de toen bevroren en drooggevallen [[Beringstraat]] vanuit [[Azië]] naar Noord-Amerika gelopen. Vanuit deze bevolking zijn de oorspronkelijke bewoners van zowel Noord- en Zuid-Amerika ontstaan. | ||
| − | In 1492 ontdekte Christoffel Columbus Amerika | + | In 1492 ontdekte [[Christoffel Columbus]] Amerika. Hij dacht zelf dat hij [[India]] bereikt had. Vandaar dat hij de mensen die er al woonden [[indianen]] noemde en zo zijn ze lange tijd daarna altijd zo blijven heten. Tegenwoordig noemt men ze Native Americans (oorspronkelijke Amerikanen). |
| − | Vandaar dat de | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | + | Amerika is vernoemd naar een andere, wat minder beroemde ontdekkingsreiziger: [[Amerigo Vespucci]]. Hij had een grote mond, daarom is Amerika naar hem vernoemd. | |
| − | |||
| − | + | Toen het in [[Europa (werelddeel)|Europa]] heel druk was, zagen allerlei Europese landen dat er veel rijkdommen in Amerika waren. Daarom gingen ze het veroveren (koloniseren). [[Spanje]] veroverde Midden-Amerika en [[Peru]], want daar was veel [[goud]] te vinden. | |
| − | + | [[Portugal]] veroverde [[Brazilië]]. [[Frankrijk]] veroverde [[Canada]]. En [[Nederland]] en [[Engeland]] veroverden plaatsen aan de kust. De Doornikse Pierre Minuit kocht op 24 mei 1626 het eiland [[Manhattan]] van de indianen. Het nu [[Wallonië|Walloonse]] [[Doornik]] hoorde toen bij Nederland. Dus een 'Nederlander' stichtten daar onder andere [[Nieuw Amsterdam]] en dat is nu [[New York City]]. Er zijn nog namen die hieraan doen herinneren, zoals [[Brooklyn]] wat van [[Breukelen (Utrecht)|Breukelen]] komt en Harlem van [[Haarlem]]. | |
| − | |||
| − | |||
| − | + | == Landen en gebieden == | |
| − | + | === Soevereine staten === | |
| + | Er zijn 35 soevereine staten in Amerika, 23 in Noord-Amerika en 12 in Zuid-Amerika: | ||
| + | {| | ||
| + | |- | ||
| + | | | ||
| + | * {{AG}} | ||
| + | * {{AR}} | ||
| + | * {{BS}} | ||
| + | * {{BB}} | ||
| + | * {{BZ}} | ||
| + | * {{BO}} | ||
| + | * {{BR}} | ||
| + | * {{CA}} | ||
| + | * {{CL}} | ||
| + | * {{CO}} | ||
| + | * {{CR}} | ||
| + | * {{CU}} | ||
| + | | style="width:20px;"| | ||
| + | | valign=top | | ||
| + | * {{DM}} | ||
| + | * {{DO}} | ||
| + | * {{EC}} | ||
| + | * {{SV}} | ||
| + | * {{GD}} | ||
| + | * {{GT}} | ||
| + | * {{GY}} | ||
| + | * {{HT}} | ||
| + | * {{HN}} | ||
| + | * {{JM}} | ||
| + | * {{MX}} | ||
| + | * {{NI}} | ||
| + | | style="width:20px;"| | ||
| + | | valign=top | | ||
| + | * {{PA}} | ||
| + | * {{PY}} | ||
| + | * {{PE}} | ||
| + | * {{KN}} | ||
| + | * {{LC}} | ||
| + | * {{VC}} | ||
| + | * {{SR}} | ||
| + | * {{TT}} | ||
| + | * {{UY}} | ||
| + | * {{VE}} | ||
| + | * {{USA}} | ||
| + | |} | ||
| + | ==Talen== | ||
| + | In Amerika worden veel verschillende talen gesproken. Vanwege de geschiedenis van [[Europese kolonisatie]] zijn vier [[Indo-Europese talen]] er nu het belangrijkst: [[Spaans]] en [[Portugees]] (vooral in Zuid-Amerika), [[Frans (taal)|Frans]] (met name in Canada) en [[Engels]] (in de VS en Canada). Maar ook in de oerwouden spreken ze nog veel verschillende talen. Die talen worden daar ook al veel langer gesproken, al lang voordat de Europese kolonisatie in de 15e eeuw begon. De meeste van die talen hebben veel minder sprekers en dreigen zelfs helemaal te verdwijnen doordat ze in de loop van de tijd zijn verdrongen door de talen van de Europeanen. Alleen het [[Nahuatl]] heeft nog wel veel sprekers. | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | + | {{ContinentenAarde}} | |
| − | + | [[Categorie:Continent]] | |
| + | [[Categorie:Amerika]] | ||
| + | [[ca:Amèrica]] | ||
| + | [[es:América]] | ||
| + | [[fr:Amérique]] | ||
| + | [[it:America]] | ||
Huidige versie van 1 jan 2024 om 23:01
Amerika is een supercontinent, dat vanaf Europa gezien aan de linkerkant ligt. Het bestaat uit de twee continenten Noord-Amerika en Zuid-Amerika.
Veel mensen bedoelen in het dagelijks taalgebruik met Amerika alleen de Verenigde Staten. Maar Amerika, als continent, is dus veel groter dan alleen dat land: Canada, Brazilië, en dergelijke landen horen ook bij Amerika.
De ontdekking van Amerika
Zie ook Ontdekking van Amerika voor meer informatie over dit onderwerp.JPG)
In 2021 zijn er in New Mexico sporen van blote voeten van volwassenen en kinderen bij toeval ontdekt. Bij nader onderzoek is in 2023 vast komen te staan dat deze voetsporen zeker 21.000 jaar oud zijn. Dat was tijdens de laatste grote ijstijd, in een periode dat er nog mammoeten rondliepen in een gebied met toen nog drassig land en kreekjes (waterstroompjes). Dat gebied (White Sands National Park) is nu helemaal verdroogd en versteend. Deze vroege mens is via de toen bevroren en drooggevallen Beringstraat vanuit Azië naar Noord-Amerika gelopen. Vanuit deze bevolking zijn de oorspronkelijke bewoners van zowel Noord- en Zuid-Amerika ontstaan.
In 1492 ontdekte Christoffel Columbus Amerika. Hij dacht zelf dat hij India bereikt had. Vandaar dat hij de mensen die er al woonden indianen noemde en zo zijn ze lange tijd daarna altijd zo blijven heten. Tegenwoordig noemt men ze Native Americans (oorspronkelijke Amerikanen).
Amerika is vernoemd naar een andere, wat minder beroemde ontdekkingsreiziger: Amerigo Vespucci. Hij had een grote mond, daarom is Amerika naar hem vernoemd.
Toen het in Europa heel druk was, zagen allerlei Europese landen dat er veel rijkdommen in Amerika waren. Daarom gingen ze het veroveren (koloniseren). Spanje veroverde Midden-Amerika en Peru, want daar was veel goud te vinden. Portugal veroverde Brazilië. Frankrijk veroverde Canada. En Nederland en Engeland veroverden plaatsen aan de kust. De Doornikse Pierre Minuit kocht op 24 mei 1626 het eiland Manhattan van de indianen. Het nu Walloonse Doornik hoorde toen bij Nederland. Dus een 'Nederlander' stichtten daar onder andere Nieuw Amsterdam en dat is nu New York City. Er zijn nog namen die hieraan doen herinneren, zoals Brooklyn wat van Breukelen komt en Harlem van Haarlem.
Landen en gebieden
Soevereine staten
Er zijn 35 soevereine staten in Amerika, 23 in Noord-Amerika en 12 in Zuid-Amerika:
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
Talen
In Amerika worden veel verschillende talen gesproken. Vanwege de geschiedenis van Europese kolonisatie zijn vier Indo-Europese talen er nu het belangrijkst: Spaans en Portugees (vooral in Zuid-Amerika), Frans (met name in Canada) en Engels (in de VS en Canada). Maar ook in de oerwouden spreken ze nog veel verschillende talen. Die talen worden daar ook al veel langer gesproken, al lang voordat de Europese kolonisatie in de 15e eeuw begon. De meeste van die talen hebben veel minder sprekers en dreigen zelfs helemaal te verdwijnen doordat ze in de loop van de tijd zijn verdrongen door de talen van de Europeanen. Alleen het Nahuatl heeft nog wel veel sprekers.
| Continenten en regio's van de wereld | |||
 Antarctica |
 Amerika |
 Australië | |
 Afrika |
 Noord-Amerika |
 Oceanië | |
 Europa |
 Azië |
 Zuid-Amerika |
Geologische supercontinenten: Vroeger: Gondwana • Laurazië • Pangea • Rodinië Toekomstig/Heden: Eurazië • Eurafrazië • Pangea Ultima • Amazië |