Arnhem
| Arnhem | |
|---|---|
 |
 |
|
| |
| Provincie | Gelderland |
| Inwoners | 157.660 (1609 inw./km²) |
| Oppervlakte | 101,54 km² |
| Hoofdplaats(en) | Arnhem |
| Burgemeester | Ahmed Marcouch (PvdA) |
| Postcode(s) | 6800-6846 |
| Netnummer(s) | 026 |
| Website | www.arnhem.nl |
Portaal  Nederland
| |
.png)
Arnhem is een Nederlandse stad en gemeente in de provincie Gelderland. Arnhem is ook de hoofdstad van Gelderland. Arnhem heeft 142.092 inwoners. Arnhem behoort tot één van de 15 grootste gemeentes van Nederland.
Geschiedenis
Op 13 juli 1233 kreeg Arnhem stadsrechten van graaf Otto II van Gelre, de graaf van Zutphen. In de 13e eeuw had Arnhem 2000 tot 3000 inwoners, die in de binnenstad woonden. Arnhem had sinds 1291 stadsmuren. In 1505, 1519 en 1533 werd de stadsmuur uitgebreid en in de 19e eeuw afgebroken.
In 1543 was Arnhem al een belangrijke stad in Gelre. In 1579 werd Arnhem officieel de hoofdstad van Gelre. In 1585 ging Arnhem, als hoofdstad van het gewest Gelre, bij de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden horen. In 1817 werd het de hoofdstad van de provincie Gelderland in het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden.
In de tweede helft van de 19e eeuw groeide Arnhem snel en was het de snelst groeiende stad van het land. In de 20e eeuw breidde Arnhem zich verder uit. Nu zijn er ook nog plannen; onder andere het bouwen van een nieuwe wijk. Dit wordt ook wel het Rijnboogplan genoemd. Ook worden het station en omstreken vernieuwd; in het najaar van 2015 moet dit klaar zijn.
In de Tweede Wereldoorlog werd er veel gevochten in Arnhem tijdens de Slag om Arnhem. De stad werd deels verwoest door bombardementen. In 1944 werd ze bovendien geplunderd door de Duitsers.
Na de oorlog en vooral 1980 werden veel oude stadswijken opgeknapt en het centrum en de buitenwijken gerenoveerd, zoals in 2006 het Musiskwartier. Ook werd het Station Arnhem Centraal gesloopt en geheel opnieuw opgebouwd. Het nieuwe station werd op 19 november 2016 geopend.
Wijken
Arnhem is onderverdeeld in drie delen; Centrum, Noord en Zuid. Hier zijn weer de volgende wijken in te verdelen:
Arnhem Centrum
Arnhem-Noord
|
Arnhem-Zuid
Verkeer & vervoer
Je kunt Arnhem op verschillende manieren bereiken; via de auto, het openbaar vervoer of over het water via de Rijn.
Autoverkeer
Je kunt Arnhem goed bereiken met de auto, want er gaan veel wegen van/naar Arnhem. De wegen A12, A50, A15, A325, A348, N224, N225, N310, N325 en de N784 zijn belangrijke wegen die van/naar Arnhem lopen.
De A12 is de belangrijkste weg. Deze loopt van Den Haag via Utrecht en Arnhem naar de Duitse grens waar de weg overgaat in de A3.
Water
Er lopen ook veel rivieren langs en door Arnhem. De Rijn is een rivier die vanuit Duitsland naar Rotterdam loopt en langs Arnhem komt. Ook begint bij Arnhem de IJssel; deze rivier loopt via Zutphen, Deventer en Zwolle naar Kampen in Overijssel waar de IJssel uitmondt op het IJsselmeer.
Arnhem staat ook erg bekend om zijn bruggen over de Rijn. Het zijn er vier; de John Frostbrug, Nelson Mandelabrug, Andrej Sacharovbrug en een spoorbrug.
Openbaar vervoer
Arnhem is de enige stad in Nederland met een trolleybusnet. Het is ook het grootste netwerk van West-Europa. Er rijden ook dieselbussen in de stad, maar de belangrijkste bestemmingen (zoals Burgers' Zoo en het Openluchtmuseum) worden gereden door de trolleybussen. Vervoersmaatschappij Breng verzorgt het busvervoer in de stad sinds 2009. Hiervoor zorgde Connexxion voor het vervoer.
Arnhem heeft totaal vier stations; Arnhem Centraal (1845), Arnhem Velperpoort (1953), Arnhem Zuid (2005) en Arnhem Presikhaaf (1969).
Arnhemse trolleybus
Zie Arnhemse trolleybus voor het hoofdartikel over dit onderwerp.Arnhem is ook erg bekend door de trolleybussen die in de stad en omstreken rijden. Ze rijden bijvoorbeeld naar Oosterbeek en Velp.
Politiek
De burgemeester van Arnhem is Herman Kaiser. Hij is van het CDA.
Gemeente Arnhem
Arnhem heeft ook een eigen gemeente. Hieronder vallen Arnhem, Elden en Schaarsbergen. Elden was vroeger een dorp, maar nu is het een wijk van Arnhem. Schaarsbergen is nog wel een dorp, maar wordt door veel mensen als een stadswijk gezien.
Gemeenteraad
Samenstelling van de Arnhemse gemeenteraad sinds 1994 (collegepartijen vetgedrukt):
| Gemeenteraadszetels | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Partij | 1994 | 1998 | 2002 | 2006 | 2010 | 2014 | 2018 | ||||||||
| D66 | 7 | 2 | 2 | 1 | 4 | 8 | 5 | ||||||||
| SP | 2 | 4 | 3 | 6 | 7 | 8 | 3 | ||||||||
| PvdA | 9 | 10 | 8 | 13 | 7 | 5 | 4 | ||||||||
| VVD | 6 | 7 | 6 | 5 | 6 | 4 | 6 | ||||||||
| GroenLinks | 4 | 5 | 4 | 4 | 5 | 4 | 7 | ||||||||
| CDA | 7 | 6 | 5 | 4 | 3 | 3 | 2 | ||||||||
| Arnhem Centraal1 | - | 3 | 5 | 3 | 3 | 2 | 3 | ||||||||
| ChristenUnie2 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 2 | 2 | ||||||||
| Arnhemse Ouderen Partij | - | - | - | - | - | 1 | 1 | ||||||||
| Partij voor de Dieren | - | - | - | - | - | 1 | 2 | ||||||||
| PVV | - | - | - | - | - | - | 2 | ||||||||
| DENK Verenigd Arnhem3 | - | - | - | - | - | 1 | 2 | ||||||||
| Trots op Nederland | - | - | - | - | 1 | - | - | ||||||||
| Pro Arnhem4 | - | - | 4 | 2 | 2 | - | - | ||||||||
| Stadspartij | 2 | 1 | 1 | - | - | - | - | ||||||||
| CD | 1 | - | - | - | - | - | - | ||||||||
| Totaal | 39 | 39 | 39 | 39 | 39 | 39 | 39 | ||||||||
- Christenunie deed in 1994 en 1998 mee als combinatie RPF/GPV
- In 2002 nam Pro Arnhem deel aan de verkiezingen onder de naam Leefbaar Arnhem.
College van B&W
- Burgemeester: Herman Kaiser (CDA)
- Wethouders: Martijn Leisink (D66), Hans Giesing (D66), Gerrie Elfrink (SP), Alex Mink (SP), Henk Kok (GroenLinks) en Ine van Burgsteden (CDA).
- Secretaris: C. van der Wiel
Burgemeesters
Zie Lijst van burgemeesters in Arnhem voor het hoofdartikel over dit onderwerp.Stedenbanden
Arnhem heeft een stedenband met:
Verenigd Koninkrijk - Coventry- Verenigd Koninkrijk - Croydon, sinds 1985
Duitsland - Gera, sinds 1987
Tsjechië - Hradec Králové
Zuid-Afrika - Kimberley
Peru - Villa El Salvador, sinds 1989 (particulier)
China - Wuhan, sinds 1999
.svg){kind=small}
Aangrenzende gemeenten
| Aangrenzende gemeenten | ||
|---|---|---|
| Ede | Apeldoorn | Rozendaal |
| Renkum |  |
Rheden |
| Overbetuwe | Lingewaard | Westervoort |
Galerij
Voor meer foto's zie Commons
Een trolleybus
Externe links
| De eerste versie van deze tekst (of een deel daarvan) is afkomstig van Wikipedia.
De tekst is vrijgegeven onder de CC BY-SA 3.0-licentie. |
|
Plaatsen in de gemeente Arnhem |
| |
|---|---|---|---|
| Stad: Arnhem Dorpen: Elden · Schaarsbergen Buurtschappen: De Praets · 't Vlot · Terlet (deels) |
|||
|
|
Wijken en buurten in Arnhem |
| |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
|||||||||
|
Gemeenten in de provincie Gelderland |
| |
|---|---|---|---|
| Aalten · Apeldoorn · Arnhem · Barneveld · Berg en Dal · Berkelland · Beuningen · Bronckhorst · Brummen · Buren · Culemborg · Doesburg · Doetinchem · Druten · Duiven · Ede · Elburg · Epe · Ermelo · Harderwijk · Hattem · Heerde · Heumen · Lingewaard · Lochem · Maasdriel · Montferland · Neder-Betuwe · Nijkerk · Nijmegen · Nunspeet · Oldebroek · Oude IJsselstreek · Overbetuwe · Putten · Renkum · Rheden · Rozendaal · Scherpenzeel · Tiel · Voorst · Wageningen · West Betuwe · West Maas en Waal · Westervoort · Wijchen · Winterswijk · Zaltbommel · Zevenaar · Zutphen | |||
| Hoofdsteden van de provincies van Nederland |
| ||
|---|---|---|---|
| Arnhem (Gelderland) · Assen (Drenthe) · Groningen (Groningen) · Den Haag (Zuid-Holland) · Haarlem (Noord-Holland) · Leeuwarden (Friesland) · Lelystad (Flevoland) · Maastricht (Limburg) · Middelburg (Zeeland) · 's-Hertogenbosch (Noord-Brabant) · Utrecht (Utrecht) · Zwolle (Overijssel) | |||