1930-1939: verschil tussen versies

Uit Wikikids
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
 
(43 tussenliggende versies door dezelfde gebruiker niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
−
{{werk}}
+
'''1930-1939''', ofwel de '''jaren '30''' of vierde [[decennium]] van de [[twintigste eeuw]] wordt vooral gekenmerkt door de aanloop naar de [[Tweede wereldoorlog]]. Deze periode worden ook wel de [[crisisjaren]] genoemd. Dit was het gevolg van de [[Grote Depressie]]. Het is tevens de tweede helft van het [[Interbellum (1919-1939)|interbellum]].  
−
'''1930-1939''', ofwel de '''jaren '30''' of vierde [[decennium]] van de [[twintigste eeuw]] wordt vooral gekenmerkt door de aanloop naar de [[Tweede wereldoorlog]]. Deze periode worden ook wel de [[crisisjaren]] genoemd.
 
  
 
==Grote gebeurtenissen==
 
==Grote gebeurtenissen==
−
In dit overzicht zijn de belangrijkste gebeurtenissen van het vierde decennium opgenomen. Per jaar is er (soms) een uitgebreider overzicht op Wikikids te vinden. Je wordt uitgenodigd dit verder aan te vullen.
+
In dit overzicht zijn de belangrijkste gebeurtenissen van het eerste decennium opgenomen die per [[jaar]] in een uitgebreider overzicht op Wikikids zijn te vinden. Je wordt uitgenodigd dit verder aan te vullen.
  
 
===[[1930]]===
 
===[[1930]]===
−
* februari: De astronoom [[Clyde Tombaugh]] ontdekt [[Pluto]], die wordt benoemd tot de negende planeet van het [[zonnestelsel]].
+
* februari: De astronoom [[Clyde Tombaugh]] ontdekt [[Pluto (dwergplaneet)|Pluto]], die wordt benoemd tot de negende planeet van het [[zonnestelsel]].
 
* mei: In [[New York]] opent het [[Chrysler Building]], met een hoogte van 316 meter op dat moment het hoogste gebouw ter wereld.
 
* mei: In [[New York]] opent het [[Chrysler Building]], met een hoogte van 316 meter op dat moment het hoogste gebouw ter wereld.
 
* juni: Oprichting van het [[Nationaal Instituut voor de Radio-omroep]] in België.
 
* juni: Oprichting van het [[Nationaal Instituut voor de Radio-omroep]] in België.
Regel 15: Regel 14:
  
 
===[[1931]]===
 
===[[1931]]===
 +
* maart: [[The Star-Spangled Banner]] wordt het volkslied van de [[Verenigde Staten van Amerika]].
 +
* mei: Het [[Empire State Building]] in New York is gereed. Het is met 381 meter dan het hoogste gebouw ter wereld.
 +
* september: Introductie van de [[grammofoonplaat|langspeelplaat]].
 +
* november: [[DuPont]] produceert als eerste [[synthetisch rubber]].
 +
* december: Via het [[Statuut van Westminster]] worden de dominions [[Australië (land)|Australië]], [[Canada]], de [[Ierse Vrijstaat]], [[Newfoundland]], [[Nieuw-Zeeland]] en de [[Unie van Zuid-Afrika]] in principe onafhankelijk van Groot-Brittannië.
 +
* december: Oprichtingsvergadering in Utrecht van de [[NSB]], georganiseerd door [[Anton Mussert]] en [[Cornelis van Geelkerken]].
  
 
===[[1932]]===
 
===[[1932]]===
 +
* februari: De natuurkundige [[James Chadwick]] publiceert voor het eerst over het [[neutron]], in het tijdschrift Nature.
 +
* april: Bij de verkiezingen voor Rijkspresident krijgt [[Adolf Hitler]] veel stemmen, maar delft het onderspit tegen zittend president [[Paul von Hindenburg]].
 +
* mei: In Nederland wordt het laatste gat in de [[Afsluitdijk]] gedicht. De afsluiting van de [[Zuiderzee (water)|Zuiderzee]] is daarmee voltooid. Het afgesloten deel wordt het [[IJsselmeer]], het overblijvende deel de [[Waddenzee]].
 +
* augustus: Speelgoedfabrikant [[Lego]] wordt opgericht.
  
 
===[[1933]]===
 
===[[1933]]===
 +
* januari: [[Anton de Kom]] arriveert per schip uit Nederland in [[Suriname]].
 +
* januari: President Hindenburg benoemt op aanraden van [[Franz von Papen]] [[Adolf Hitler]] tot [[rijkskanselier]].
 +
* februari: [[Rijksdagbrand]] in [[Berlijn]]. De Nederlander [[Marinus van der Lubbe]] wordt als dader aangewezen.
 +
* maart: [[Franklin D. Roosevelt]] wordt [[President van de Verenigde Staten|president van Amerika]].
 +
* maart: De verkiezingen voor de Rijksdag leveren een overwinning op voor de [[NSDAP]], die 288 van de 647 zetels behaalt.
 +
* maart: Het eerste [[concentratiekamp]] [[Dachau (concentratiekamp)|Dachau]] voor politieke gevangenen is gebruiksklaar.
 +
* mei: [[Boekverbranding]] in [[Nazi-Duitsland]]
 +
* mei: Tweede kabinet [[Hendrikus Colijn|Colijn]]
 +
* oktober: Duitsland stapt uit de [[Volkenbond]] vanwege wapenverbod (Ontwapeningsconferentie).
  
 
===[[1934]]===
 
===[[1934]]===
 +
* februari: [[Albert I van België|Albert I]] koning der Belgen verongelukt en wordt opgevolgd door [[Leopold III van België|Leopold III]].
 +
* maart: [[Adolf Hitler]] geeft [[Ferdinand Porsche]] opdracht een kleine goedkope auto voor de massa te ontwerpen, die in een staatsfabriek zal worden gebouwd: Later bekend als de [[Volkswagen Kever]].
 +
* april: In [[Amsterdam]] wordt begonnen met de aanleg van het [[Amsterdamse bos]], een [[werkverschaffing]]sproject van de Dienst Uitvoering Werken.
 +
* april: De [[Nederlandse Spoorwegen]] nemen de [[Mat '34]] in gebruik. Het zijn de eerste Nederlandse [[dieseltrein]]en.
 +
* juni: Het personage [[Donald Duck (personage)|Donald Duck]] doet zijn intrede in het animatiefilmpje "The wise little hen" van [[Walt Disney]].
 +
* augustus: Rijkspresident [[Paul von Hindenburg]] overlijdt. Rijkskanselier [[Adolf Hitler]] neemt het rijkspresidentschap over, en krijgt de titel [[führer]] voor het leven.
 +
* september: De [[Sovjet-Unie]] treedt toe tot de [[Volkenbond]].
 +
* december: Voor het eerst wordt in Amsterdam [[Sinterklaas|Sint-Nicolaas]] ingehaald.
 +
* In de Verenigde Staten zet president [[Franklin D. Roosevelt]] zijn economische politiek, de zogenaamde [[New Deal (Verenigde Staten)|New Deal]], voort.
  
 
===[[1935]]===
 
===[[1935]]===
 +
* maart: Bekendmaking van de vorming van de Duitse [[Luftwaffe]] onder leiding van [[Hermann Göring]].
 +
* mei: Het [[Noorder Dierenpark]] in [[Emmen (Drenthe)|Emmen]] opent zijn deuren.
 +
* juli: Vaststelling van de [[Neurenberger Rassenwetten]].
 +
* november: In Nazi-Duitsland verliezen de [[joden]] hun staatsburgerschap.
  
 
===[[1936]]===
 
===[[1936]]===
 +
* januari: Koning [[George V van het Verenigd Koninkrijk|George V]] van het Verenigd Koninkrijk overlijdt. Zijn oudste zoon [[Edward VIII van het Verenigd Koninkrijk|Edward VIII]] volgt hem voor korte tijd op.
 +
* februari: In [[Garmisch-Partenkirchen]] worden de [[Olympische Winterspelen 1936]] geopend door [[Adolf Hitler]].
 +
* juli: Begin [[Spaanse Burgeroorlog]].
 +
* augustus: [[Adolf Hitler]] opent de [[Olympische Zomerspelen 1936]] in [[Berlijn]].
 +
* september: De verloving van [[prinses Juliana]] met de Duitse prins [[Bernhard van Lippe-Biesterfeld]] wordt bekendgemaakt.
 +
* oktober: [[Francisco Franco]] wordt in Burgos als staatshoofd van [[Spanje]] geïnstalleerd.
 +
* november: [[Franklin Delano Roosevelt]] wordt met ruime meerderheid herkozen als [[president van de Verenigde Staten]].
 +
* december: De Britse koning Edward VIII treedt af in verband met zijn voorgenomen huwelijk. Zijn jongere broer volgt hem op als [[George VI van het Verenigd Koninkrijk|George VI]].
  
 
===[[1937]]===
 
===[[1937]]===
 +
* januari: [[Prinses Juliana]] trouwt met de Duitse prins [[Bernhard van Lippe-Biesterfeld]]
 +
* maart: Opening [[Stadion Feijenoord]] (De Kuip)
 +
* april: Het [[Adolf Galland|Bombardement op Guernica]].
 +
* mei: De Duitse [[zeppelin]] [[LZ129 Hindenburg|Hindenburg]] verongelukt op vliegveld Lakehurst bij New York.
 +
* mei: Opening van de [[Golden Gate Bridge]] in [[San Francisco]].
 +
* december: [[Walt Disney]] brengt de eerste [[tekenfilm]] uit die langer dan een uur duurt: [[Sneeuwwitje en de zeven dwergen]].
  
 
===[[1938]]===
 
===[[1938]]===
 +
* januari: geboorte [[prinses Beatrix]]
 +
* maart: Nazileider [[Arthur Seyss-Inquart]] wordt benoemd tot nieuwe kanselier van Oostenrijk. Hij proclameert de [[anschluss]] van Oostenrijk bij nazi-Duitsland, waarna het de oostprovincie van het [[Derde Rijk]] wordt genoemd.
 +
* april: De [[Nederlandse Spoorwegen]] opent aan aantal spoorlijnen die een [[elektrificatie]] hebben ondergaan.
 +
* november: Nacht van 9 op 10 november - De [[Kristallnacht]]: in een door de [[NSDAP]] georganiseerde [[pogrom]].
 +
* december: Opening van het Duitse [[concentratiekamp]] [[Neuengamme]].
  
 
===[[1939]]===
 
===[[1939]]===
 +
* januari: [[Adolf Hitler]] verklaart dat de [[Joden]] in Europa komende oorlog zullen worden vernietigd ([[Aktion Reinhard|Endlösung]]).
 +
* augustus: geboorte prinses [[Irene van Lippe-Biesterfeld|Irene]]
 +
* augustus: Tweede kabinet [[Dirk Jan de Geer|De Geer]]
 +
* september: Het begin van de [[Tweede Wereldoorlog]] (in Europa)! Duitsland valt Polen binnen!
  
 
{{Sjabloon:Navigatie decennium}}
 
{{Sjabloon:Navigatie decennium}}
 
[[Categorie:Eerste Wereldoorlog]]
 
[[Categorie:Eerste Wereldoorlog]]
 
[[Categorie:Decennium]]
 
[[Categorie:Decennium]]
 +
[[Categorie:Tweede Wereldoorlog]]

Huidige versie van 5 okt 2025 om 17:30

1930-1939, ofwel de jaren '30 of vierde decennium van de twintigste eeuw wordt vooral gekenmerkt door de aanloop naar de Tweede wereldoorlog. Deze periode worden ook wel de crisisjaren genoemd. Dit was het gevolg van de Grote Depressie. Het is tevens de tweede helft van het interbellum.

Grote gebeurtenissen

In dit overzicht zijn de belangrijkste gebeurtenissen van het eerste decennium opgenomen die per jaar in een uitgebreider overzicht op Wikikids zijn te vinden. Je wordt uitgenodigd dit verder aan te vullen.

1930

1931

1932

  • februari: De natuurkundige James Chadwick publiceert voor het eerst over het neutron, in het tijdschrift Nature.
  • april: Bij de verkiezingen voor Rijkspresident krijgt Adolf Hitler veel stemmen, maar delft het onderspit tegen zittend president Paul von Hindenburg.
  • mei: In Nederland wordt het laatste gat in de Afsluitdijk gedicht. De afsluiting van de Zuiderzee is daarmee voltooid. Het afgesloten deel wordt het IJsselmeer, het overblijvende deel de Waddenzee.
  • augustus: Speelgoedfabrikant Lego wordt opgericht.

1933

1934

1935

1936

1937

1938

1939

Navigatie decennium

Twintigste eeuw
1900-1909 ofwel de jaren '00 van de twintigste eeuw - 1910-1919 - 1920-1929 - 1930-1939 - 1940-1949 - 1950-1959 - 1960-1969 - 1970-1979 - 1980-1989 - 1990-1999
Eén-en-twintigste eeuw
2000-2009 ofwel de jaren '00 van de Eén-en-twintigste eeuw - 2010-2019

Afkomstig van Wikikids , de interactieve Nederlandstalige Internet-encyclopedie voor en door kinderen. "https://wikikids.nl/index.php?title=1930-1939&oldid=978467"