Deelstaten van Duitsland

De zestien deelstaten van Duitsland

Opbouw van de Duitse bestuurslagen

De deelstaten van Duitsland (Duits: Länder of Bundesländer) zijn de zestien deelstaten van de Bondsrepubliek Duitsland. Deze staten (of gewesten) hebben eigen grondwetten, parlementen en regeringen. Sommige grote steden vormen een soort stadstaat, zoals Berlijn en Hamburg. Zo hebben de deelstaten in Duitsland veel lokale bevoegdheden. Ze hebben ook invloed op de federale bestuurslaag: de Bondsraad, die de deelstaatregeringen vertegenwoordigt en meebeslist over veel federale wetten. Je kunt ze het beste vergelijken met de Belgische gewesten Vlaanderen en Wallonië. De stadstaten kun je vergelijken met het Belgische Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Nederland heeft niet zulke gewesten of deelstaten met een eigen regering. Sommige van de deelstaten zijn verdeeld in regio's of Regierungsbezirke. Die en andere deelstaten zijn verdeeld in een soort districten: Landkreis of Kreis. Je kunt dit enigszins vergelijken met een Nederlandse provincie. In die districten liggen dan de gemeenten.

Wapen	Land	Opgericht / Bondsrepubliek	Stemmen in Bundesrat	Oppervlakte (km²)	Inwoners (miljoenen)	Inw. / km²	Hoofdstad	Beschrijving
	Baden-Württemberg	1952 / 1949	6	35.751	11,070	310	Stuttgart	Gelegen in het zuidwesten met historisch vrij aparte dialecten is Baden-Württemberg bekend door automerken als Porsche en Daimler-Benz.
	Beieren Bayern	1180 / 1949	6	70.550	13,077	185	München	Beieren is de grootste deelstaat qua oppervlakte en heeft evenals Baden-Württemberg veel moderne industrie naast een belangrijke agrarische sector. De centrumrechtse CSU speelt ook een belangrijke rol op federaal niveau.
	Berlijn Berlin	1920 / 1990	4	892	3,645	4.088	geen; het raadhuis ligt in het district Mitte	Berlijn is sinds 1867/1871 de Duitse hoofdstad, toen als hoofdstad van Pruisen. Door de territoriale ontwikkelingen van Duitsland in de 20e eeuw ligt Berlijn nu minder centraal dan vroeger.
	Brandenburg	1157 / 1990	4	29.654	2,611	85	Potsdam	Ooit een provincie van Pruisen werd (de rest van) Brandenburg na de Tweede Wereldoorlog, en opnieuw bij de Duitse hereniging in 1990, een Duitse deelstaat. Berlijn is een enclave in het centrum van Brandenburg.
	Bremen	849 / 1949	3	419	0,681	1.624	–	Bremen is een oude Noord-Duitse hanzestad en bestaat uit de delen Bremen en Bremerhaven, dat wat verder van Bremen verwijderd ligt.
	Hamburg	810 / 1949	3	755	1,841	2.430	–	Hamburg is net als Bremen een oude hanzestad; ze werd in 1937 sterk uitgebreid ten koste van Pruisen. De haven van Hamburg is de belangrijkste van Duitsland.
	Hessen	1945 / 1949	5	21.115	6,266	296	Wiesbaden	Hessen werd na 1945 samengevoegd uit oudere deelstaten. Van groot belang is de oude vrije rijksstad Frankfurt met haar luchthaven.
	Mecklenburg- Voor-Pommeren Mecklenburg- Vorpommern	1945 / 1990	3	23.211	1,610	69	Schwerin	Mecklenburg-Voor-Pommeren werd na de Tweede Wereldoorlog samengevoegd uit de twee voormalige deelstaten met de naam Mecklenburg en het westelijke, bij Duitsland gebleven deel van de Pruisische provincie Pommeren. Rostock was de belangrijkste havenstad van de DDR.
	Nedersaksen Niedersachsen	1946 / 1949	6	47.593	7,982	168	Hannover	Het grootste gedeelte van Nedersaksen hoorde vroeger bij de Pruisische provincie Hannover. Het is een meer agrarisch land, dat wel met Volkswagen (in Wolfsburg) een grote automobielproducent heeft.
	Noordrijn-Westfalen Nordrhein-Westfalen	1946 / 1949	6	34.113	17,933	525	Düsseldorf	Dankzij het Ruhrgebied en de steden langs de Rijn, zoals Keulen, is Noordrijn-Westfalen met afstand de deelstaat met de grootste bevolking.
	Rijnland-Palts Rheinland-Pfalz	1946 / 1949	4	19.853	4,085	205	Mainz	Rijnland-Palts verenigt het zuidelijke gedeelte van de oude Pruisische Rijnprovincie met de ooit Beierse Palts.
	Saarland	1920 / 1957	3	2.570	0,991	387	Saarbrücken	Saarland was vóór de Eerste Wereldoorlog een deel van de Rijnprovincie, met ligging aan de Franse grens. Vanwege de kolenmijnen was het gebied interessant voor het Franse expansionisme.
	Saksen Sachsen	929 / 1990	4	18.450	4,078	221	Dresden	Saksen was vóór de Tweede Wereldoorlog een van de rijkste en modernste deelstaten van Duitsland, maar werd later onderdeel van de DDR.
	Saksen-Anhalt Sachsen-Anhalt	1945 / 1990	4	20.452	2,208	108	Maagdenburg Magdeburg	Het grootste gedeelte van deze deelstaat hoorde bij de oude Pruisische provincie Saksen.
	Sleeswijk-Holstein Schleswig-Holstein	1867 / 1949	4	15.800	2,897	182	Kiel	De noordelijkste deelstaat was voor 1864 gedeeltelijk Deens en kwam kort daarna geheel bij Pruisen. Het land tussen Noord- en Oostzee is weinig stedelijk.
	Thüringen	1920 / 1990	4	16.202	2,143	133	Erfurt	Pas in 1920 werd deze deelstaat uit vele verschillende landjes samengevoegd. Toen werd Weimar de hoofdstad. Thüringen, aan de rand van de voormalige DDR, ligt nu vrij centraal in Duitsland.

• Inwoneraantallen per 31-12-2018