Vooruit (politieke partij)
| Vooruit | |
|
| |
|---|---|
| Oprichting | 2001 |
| Actief in |  Vlaanderen  Brussel
|
| Richting | Centrumlinks |
| Stroming | Sociaaldemocratie Progressivisme Europeanisme |
| Partijvoorzitter | Melissa Depraetere |
| Fractievoorzitters | |
| - Europees Parlement | Kathleen Van Brempt |
| - Kamer | Joris Vandenbroucke |
| - Senaat | Bert Anciaux |
| - Vlaams Parlement | Hannelore Goeman |
| - Brussels Parlement | Pascal Smet |
| Zetels | |
| - Europees Parlement | 1 van 21 |
| - Kamer | 9 van 150 |
| - Senaat | 4 van 60 |
| - Vlaams Parlement | 13 van 124 |
| - Brussels Parlement | 2 van 89 |
| Overig | |
| Vrouwenbeweging | Zij-Kant |
| Lhbt-vleugel | Regenboog.Rood |
| Europese fractie | Progressieve Alliantie van Socialisten en Democraten |
| Internationale organisatie | Socialistische Internationale |
Portaal  Politiek
| |
.svg){kind=logo}
Vooruit is een Vlaamse sociaaldemocratische politieke partij. De partijvoorzitter is Melissa Depraetere. Vooruit is vergelijkbaar met de Franstalige Parti Socialiste. In Nederland is de partij vergelijkbaar met de Partij van de Arbeid (PvdA). Vooruit is vertegenwoordigt in het Vlaams Parlement, het Brussels Hoofdstedelijk Parlement en het Europees Parlement.
Tot aan 2021 heette Vooruit de Socialistische Partij Anders (sp.a). Onder partijleider Conner Rousseau werd de naam gewijzigd in Vooruit. Vooruit zit mee in de federale regering die op 1 oktober 2020 gevormd werd.
Geschiedenis
Voorgeschiedenis
De geschiedenis van Vooruit begon 1877 met het ontstaan van de Vlaamse Socialistische Partij. Deze partij ging later met de socialistische partijen van Brussel en Wallonië op in de Belgische Werkliedenpartij (BWP) in 1885. De BWP streed voor onder andere het algemeen kiesrecht, de afschaffing van kinderarbeid en algemeen onderwijs. Op economisch gebied was de partij niet heel erg radicaal. De belangrijkste eis van de BWP was het algemeen kiesrecht, waartoe stappen werden gemaakt aan het einde van de 19e eeuw. Tijdens de bezetting werkte de partij samen met allerlei organisaties en andere politieke partijen als tegenkracht tegen de Duitse bezetting. Na de Eerste Wereldoorlog kwam de partij daardoor ook in de regering terecht. Tijdens deze periode werd onder meer de achturige werkdag ingevoerd en beperkingen op het stakingsrecht opgeheven. Tussen 1921 en 1935 zat de partij niet in de regering, maar in 1935 werd Hendrik de Man minister in de regering. De Man werd partijleider van de partij in 1939, maar een jaar later ontbond hij de partij nadat Duitsland België was binnengevallen. De Man koos de kant van de Duitse bezetter, terwijl de rest van de top van de partij het land uit vluchtte.
In 1944 werd de Belgische Socialistische Partij (BSP) opgericht als de opvolger. De BSP was samen met de Christelijke Volkspartij een van de twee grote partijen van het land. De BSP heeft een belangrijke bijdrage geleverd bij de opbouw van het land. In 1949 verloor de partij echter veel zetels, maar in 1954 werd de partij de grootste van het land, mede door de Koningskwestie. De partij verloor de macht weer in 1958, nadat de economie van het land er slecht aan toe was. In de jaren 60 werd het verschil tussen Vlamingen en Walen in de partij duidelijk. In 1978 splitste de partij in de Vlaamse Socialistische Partij en de Waalse Parti Socialiste. De partij kreeg in 1999 harde klappen doordat veel belangrijke politici van de partij opstapten na de dioxinecrisis.
Socialistische Partij Anders
.png){kind=logo}
De Socialistische Partij had een nieuwe start nodig. In 2001 liet Patrick Janssen de naam veranderen in de Socialistische Partij Anders (s.pa) met slagzin Sociaal Progressief Alternatief. Janssen werd in 2003 opgevolgd door Steve Stevaert, die de vernieuwing van de partij voorzette. De sp.a behaalde een grote overwinning bij de verkiezingen dat jaar en werden de tweede partij van Vlaanderen. In 2007 leed de sp.a echter een grote nederlaag. In 2009 werd de sp.a de derde partij van Vlaanderen en ging in de Vlaamse regering. In 2011 deed de partij ook mee aan de Belgische regering van Elio Di Rupo.
Tijdens de verkiezingen van 2014 was er een grote strijd tussen de PVDA, sp.a en Groen. Daarnaast was er ook een strijd tussen de Nieuw-Vlaamse Alliantie en de drie partijen. Mede hierdoor verloor de sp.a flink. Hierna bleef de partij hangen op hetzelfde aantal zetels.
Vooruit
In 2019 werd Conner Rousseau als nieuwe voorzitter van de partij. Hierna werd besloten de naam te veranderen in Vooruit om de partij te vernieuwen. Rousseau trad op 17 november 2023 af als partijvoorzitter van Vooruit na enkele racistische uitspraken over Roma. Hij werd één dag later opgevolgd door Melissa Depraetere.
Ideologie
Vooruit is een centrumlinkse, sociaaldemocratische partij. De partij is ongeveer even links als Groen. De partij is linkser dan CD&V en Open VLD, maar weer een stuk centristischer dan de PVDA. Net als Groen en PVDA is Vooruit een progressieve partij. De Franstalige zusterpartij van Vooruit is de Parti Socialiste (PS).
Qua ideologie is Vooruit een typische sociaaldemocratische partij. Belangrijke thema's voor de partij zijn gelijke rechten en de verzorgingsstaat. Zo wil Vooruit meer geld voor en verbetering van het onderwijs, de gezondheidszorg en de sociale zekerheid. De partij vindt dat de overheid moet ingrijpen in de economie. Daarnaast is Vooruit ook progressief in sociale thema's. Zo is de partij voorstander van abortus, euthanasie en het homohuwelijk.
Op het gebied van immigratie en integratie is de partij in de laatste jaren rechtser geworden. Onder Conner Rouseau wil Vooruit namelijk stemmers weghalen bij Vlaams Belang. Zo wil de partij immigratie meer beperken en moet integratie verbeterd worden. Vooruit krijgt hierop zowel veel kritiek als lof. Op buitenland vlak is Vooruit zowel een voorstander van de Europese Unie (EU) als de NAVO.
Standpunten
Vooruit heeft een heleboel standpunten. Hieronder zijn enkele van deze standpunten uit het verkiezingsprogramma voor 2024 te lezen:
- Het minimumloon moet omhoog, terwijl de belastingen op werk verlaagd moet worden. Hierdoor wordt het aantrekkelijker om te werken.
- Werkloze mensen moeten actief aan een baan geholpen worden. Als zij na twee jaar geen baan vinden, biedt de overheid hen een "basisbaan" aan. Ook moet het makkelijker worden voor mensen met een langdurige ziekte of handicap om deels aan het werk te gaan.
- Het moet makkelijker worden om verlof aan te vragen. Ook moet ouders meer en beter betaald ouderschapsverlof krijgen.
- De pensioenleeftijd moet niet verhoogd worden. Ook moet het makkelijker worden voor mensen om vroeg met pensioen te gaan en een minipensioen aan te vragen.
- Verzekeraars, energiebedrijven en telecomdiensten moet standaard het beste contract aanbieden. Ook moet hun klantenservice bereikbaar zijn. Banken moeten verplicht zijn om fysieke loketten te hebben. Voor spaarrekeningen moet de minimumrente worden ingevoerd.
- De overheid moet meer inzetten op woningbouw, vooral sociale woningen en woningen voor starters (jonge mensen). Ook moet er een maximale huurprijs worden ingevoerd.
- Het belastingsysteem moet vereenvoudigd worden. Zo moeten erfenissen tot 250.000 euro niet belast worden.
- Grote bedrijven en multinationals moeten meer belastingen betalen. Mensen en bedrijven die fiscale of sociale fraude plegen moeten zwaarder bestraft worden.
- De prijzen voor gezondheidszorg moeten naar beneden, waaronder bezoeken aan de huisarts, apotheek en de prijzen op beugels, brillen en hoorapparaten. Jongeren moet gratis naar de huisarts, tandarts en psycholoog kunnen. Ook moet er meer geïnvesteerd worden in preventie en het wegwerken van de wachtlijsten.
- De Vlaamse jeugdzorg moet hervormd worden, zodat huiselijk geweld sneller wordt opgemerkt. Ook moet de jeugdzorg sneller kunnen ingrijpen.
- Kinderen moeten vanaf 3 jaar verplicht naar school om het Nederlands taalniveau te verbeteren. De kosten voor de middelbare school moeten worden verlaagd. Op school moeten gratis schoolmaaltijden worden aangeboden. Leraren moeten beter betaald worden en het papierwerk moet minder worden. Hierdoor wordt lesgeven aantrekkelijker.
- Om de klimaatdoelen te halen worden grote vervuilers strenger bestraft en blijven de kerncentrales open. De overheid moet meer doen om de natuur te beschermen tegen stikstof en vervuiling.
- Het netwerk voor openbaar vervoer moet worden uitgebreid. Er moet één ticket komen tussen verschillende vervoerders. Ook moet het openbaar vervoer gratis worden voor jongeren.
- Misdaden moeten strenger bestraft worden en criminelen moeten hogere boetes betalen.
- De Belgische overheid moet meer geld uitgeven aan het leger. Ook moet er een gezamenlijk Europees leger komen.
- Om grip te krijgen op immigratie is een strenger beleid nodig. Mensen moeten sneller terugkeren naar hun land van herkomst en arbeidsmigratie moet worden teruggedrongen. Ook moet de oorzaak van immigratie door middel van ontwikkelingssamenwerking worden aangepakt.
- Er moet harder worden opgetreden tegen discriminatie en racisme. Zo moeten er hogere straffen en een meldpunt komen.
- Het recht op abortus moet in de grondwet verankerd worden. Ook moet de wettelijke termijn uitgebreid worden naar 18 weken.
- Er moet een verbod komen voor politieke partijen om advertenties op sociale media te tonen. Ook moeten partijen minder subsidie ontvangen. Het aantal parlementsleden moet omlaag en de Senaat moet worden afgeschaft. De kiesleeftijd moet naar 16 jaar.
Parlementsleden
Europees Parlement
- Kathleen Van Brempt (fractievoorzitter)
Kamer van Volksvertegenwoordigers
Senaat
- Bert Anciaux (fractievoorzitter)
- Kurt De Loor
- Annick Lambrecht
- Katia Segers
Brussels Hoofdstedelijk Parlement
- Els Rochette
- Pascal Smet (fractievoorzitter)
Regeringsdeelname
Vooruit is onderdeel van de federale regering-De Croo. De partij levert twee ministers:
- Frank Vandenbroucke, vicepremier en minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid.
- Caroline Gennez, minister van Ontwikkelingssamenwerking, belast met Grote Steden.
Ook is Vooruit onderdeel van de Brusselse regering-Vervoort III. De partij levert één staatssecretaris:
- Ans Persoons, staatssecretaris van Stedenbouw, Erfgoed, Europese en Internationale Betrekkingen, Buitenlandse Handel, Brandbestrijding en Medische Hulp.
Organisatie
In 2021 had Vooruit zo'n 35.000 leden. Het hoofdkantoor van de partij staat in Brussel.
Vooruit heeft verschillende politieke organisaties onder zich. Als eerste zijn er de Jongsocialisten. Dit is de politieke jongerenbeweging van Vooruit. De organisatie richt zich op personen tussen de 14 en 30 jaar oud. Hoewel Jongsocialisten verbonden is met Vooruit, is de organisatie volledig zelfstandig. De organisatie werd opgericht in 1944 en heette tot 2013 Animo. Daarnaast is er ZIJkant. Dit is de vrouwenorganisatie van de partij. De organisatie bestaat al sinds 1919. Ook is er Curieus: de culturele organisatie van Vooruit.
In het Europees Parlement
In het Europees Parlement is Vooruit met één zetel vertegenwoordigd. Vooruit behoort tot de Progressieve Alliantie van Socialisten en Democraten (S&D). Deze fractie bestaat uit allerlei sociaaldemocratische partijen in verschillende Europese landen, waaronder de Nederlandse Partij van de Arbeid (PvdA), de Italiaanse Partido Democratico en de Spaanse PSOE. Ook de Waalse zusterpartij Parti Socialiste (PS) behoort tot deze fractie.
Vooruit is Pro-Europees. De partij wil een nauwe samenwerking tussen Europese landen op vlakken als klimaat, economie en criminaliteitsbestrijding.
Weetje
- In Vlaanderen worden de leden van Vooruit vaak "socialisten" of "sociaaldemocraten" genoemd. Er bestaat ook het woord "sossen", wat vaak door rechtse Vlaamse politici wordt gebruikt om kwaad te spreken over Vooruit.
Link
.svg){kind=small}
|
Politieke partijen in België (Alleen de partijen die parlementair vertegenwoordigd zijn) |
| |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
|||||||||||