Amerikaanse dollar
De Amerikaanse dollar (Engels: United States dollar), vaak alleen dollar genoemd, is de munteenheid van de Verenigde Staten. De Amerikaanse dollar is een van de belangrijkste munteenheden ter wereld en misschien wel de belangrijkste. De meeste internationale handel gebeurd namelijk in dollars. Hierdoor houdt de munteenheid bijna altijd zijn waarde. Het teken voor deze munteenheid is $. Rond de eeuwwisseling was de dollar nog iets meer waard dan de euro. Voor elke dollar kreeg je dus meer dan 1 euro. Nu is de euro meer waard en krijg je voor elke euro meer dan 1 dollar.
De Amerikaanse dollar wordt niet alleen in de Verenigde Staten gebruikt maar ook in andere landen en gebieden. Naast de Verenigde Staten zelf is de Amerikaanse dollar ook officieel gebruikt in Ecuador, Panama, El Salvador, Oost-Timor, Micronesië, Palau, de Marshalleilanden, de Turks- en Caicoseilanden (onderdeel van het VK), de Britse Maagdeneilanden (ook onderdeel van het VK) en Caribisch Nederland. Daarnaast wordt het in sommige andere landen ook gebruikt, hoewel het niet officieel is. Een voorbeeld is Zimbabwe.
De munteenheid werd ingevoerd op 2 april 1790 en is bedacht door de eerste Amerikaanse minister van Financiën, Alexander Hamilton. Overigens staat Hamilton ook op het biljet van $10. Op iedere munt en elk biljet staat een belangrijke Amerikaans. Vaak zijn dit presidenten, zoals George Washington en Abraham Lincoln, of revolutionairen, zoals Benjamin Franklin. De Federal Reserve gaat over het printen van de Amerikaanse dollar.
Munten en biljetten
Munten
1 dollar is onderverdeeld in 100 cent. Voor de cent wordt het symbool ¢ gebruikt. Zoals in de tabel is te zien, er zijn zowel munten als biljetten van $1. Meestal gebruikt men de biljetten. De munten worden haast niet gebruikt.
| Waarde | Bijnaam | Voorzijde | Achterzijde | Ontwerp |
|---|---|---|---|---|
| 1 cent | Penny | 
|
|
Voorzijde: Abraham Lincoln Achterzijde: Union Shield |
| 5 cent | Nickel | 
|
|
Voorzijde: Thomas Jefferson Achterzijde: Monticello |
| 10 cent | Dime | 
|
|
Voorzijde: Franklin D. Roosevelt Achterzijde: Fakkel, olijfen- en eikentak |
| 25 cent | Quarter | 
|
Voorzijde: George Washington Achterzijde: Verschillende | |
| 50 cent | Half dollar | 
|
|
Voorzijde: John F. Kennedy Achterzijde: Independence Hall |
| $1 | Golden dollar | 
|
Voorzijde: Verschillende overleden presidenten Achterzijde: Vrijheidsbeeld |
Daarnaast zijn er nog munten van $1 met voorop Sacagawea en achterop een inheems ontwerp.
Bankbiljetten
Naast munten zijn er nog verschillende bankbiljetten. Tegenwoordig zijn er zeven bankbiljetten, namelijk het bankbiljet van $1, $2, $5, $10, $20, $50 en $100. In het verleden waren er bankbiljetten met hogere waardes, maar sinds 1969 zijn deze niet meer in omloop. Dit komt doordat de bankbiljetten met hogere waardes vooral voor criminaliteit gebruikt werden. Op ieder bankbiljet is aan de ene zijde een belangrijk persoon uit de Amerikaanse geschiedenis te zien en op de andere zijde een belangrijk gebouw of symbool. Door de geschiedenis zijn deze personen en gebouwen steeds aangepast. In 1914 stond bijvoorbeeld president Grover Cleveland op een van de bankbiljetten, die inmiddels vergeten is. De huidige bankbiljetten zijn:
| Waarde | Voorzijde | Achterzijde | Ontwerp |
|---|---|---|---|
| $1 | 
|
|
Voorzijde: George Washington Achterzijde: Grootzegel van de Verenigde Staten |
| $2 | 
|
|
Voorzijde: Thomas Jefferson Achterzijde: Het tekenen van de Amerikaanse Onafhankelijkheidsverklaring |
| $5 | 
|
|
Voorzijde: Abraham Lincoln Achterzijde: Lincoln Memorial |
| $10 | 
|
|
Voorzijde: Alexander Hamilton Achterzijde: Gebouw van het Ministerie van Financiën |
| $20 | 
|
|
Voorzijde: Andrew Jackson Achterzijde: Witte Huis |
| $50 | 
|
|
Voorzijde: Ulysses S. Grant Achterzijde: Capitool |
| $100 | 
|
|
Voorzijde: Benjamin Franklin Achterzijde: Independence Hall |
Gebruik
Landen
De Amerikaanse dollar is officieel in de gehele Verenigde Staten. Dit betekent alle 50 staten en de hoofdstad Washington D.C. Ook in de Amerikaanse territoria is de Amerikaanse dollar officieel. Dit zijn de overzeese gebieden Guam, Amerikaans-Samoa, de Noordelijke Marianen, de Amerikaanse Maagdeneilanden en Puerto Rico. Daarnaast wordt de dollar nog gebruikt in de volgende landen en overzeese gebieden:
Britse Maagdeneilanden (overzees gebied van het Verenigd Koninkrijk)
Caribisch Nederland (bestaande uit Bonaire, Sint Eustatius en Saba)
Ecuador (sinds 2000; voorheen werd de Ecuadoriaanse centavo gebruikt)
El Salvador (sinds 2001; voorheen werd de Salvadoraanse colon gebruikt)
Marshalleilanden (sinds de onafhankelijkheid in 1986)
Micronesië (land) (sinds de onafhankelijkheid in 1979)
Oost-Timor (sinds de onafhankelijkheid in 2002)
Palau (sinds de onafhankelijkheid in 1994)
Panama (samen met de Panamese balboa)
Turks- en Caicoseilanden (overzees gebied van het Verenigd Koninkrijk)
Daarnaast wordt de Amerikaanse dollar nog vaak gebruikt in Cambodja en Zimbabwe. Dit is niet officieel en de landen hebben en eigen munteenheid. Toch wordt de Amerikaanse dollar bijna overal gebruikt naast de eigen munteenheid.
Gekoppelde munteenheden
In het verleden waren een hoop munteenheden gekoppeld aan de Amerikaanse dollar (via het systeem van Bretton Woods). Koppelen betekent dat een munteenheid vastzit aan de Amerikaanse dollar. Hierdoor stijgt de munteenheid met de dollar mee. De munteenheid is daardoor altijd in te wisselen voor dezelfde hoeveelheid dollars. Dit wordt gedaan om de handel makkelijker te maken. Tegenwoordig zijn er nog steeds een hoop munteenheden gekoppeld aan de dollar, namelijk: