1980

1980
Jaren	1979 - 1980 - 1981
Latijnse jaartelling	2733 MMDCCXXXIII
Chinese jaartelling	4676 – 4677 丙未 – 丁申
Armeense jaartelling	1429 – 1430 ԹՎ ՌՆԻԹ – ՌՆԼ
Ethiopische jaartelling	1972 – 1973
Hebreeuwse jaartelling	5740 – 5741
Indische jaartelling:
• Vikram Samvat	2035 – 2036
• Shaka Samvat	1902 – 1903
• Kali yuga	5081 – 5082
Islamitische jaartelling	1400 – 1401
Portaal Van 1945 tot nu

1980 is een jaar in de twintigste eeuw

Gebeurtenissen

januari

• 1 - De Beneluxtunnel onder de Nieuwe Maas (Vlaardingen/Schiedam - Hoogvliet) wordt tolvrij.
• 1 - De gemeente Lelystad wordt bij wet ingesteld, met als eerste burgemeester Hans Gruijters.
• 1 - De eerste reacties op de Russische invasie in Afghanistan, op 27 december 1979, komen los. In Teheran wordt de Russische ambassade bestormd door demonstranten. De Amerikaanse president Jimmy Carter kondigt ingrijpende politieke, economische en culturele sancties af en dreigt met een boycot van de Olympische Spelen in Moskou.
• 25 - De Israëlische strijdkrachten trekken zich terug uit het westelijk deel van de Sinaï en geven dat schiereiland weer terug aan Egypte. Daarmee is voldaan aan de laatste voorwaarde voor normalisering van de betrekkingen tussen Israël en Egypte. Op 26 februari 1980 worden ambassadeurs uitgewisseld.

februari

• 25 - Staatsgreep in Suriname, gepleegd door een groep onderofficieren onder leiding van sergeant Desi Bouterse. Acht mensen komen om het leven. Start van het militair regime in Suriname. Een Nationale Militaire Raad wordt voorlopig het belangrijkste bestuursorgaan.

maart

• 7 - De met 26.000 ton huisbrandolie geladen tanker 'Tanio' breekt in tweeën in Het Kanaal met als gevolg dat de kust van Bretagne over een lengte van 70 kilometer met olie wordt vervuild.
• 9 - In de Voerstreek botsen Vlaamse betogers en Luiksgezinden; drie Vlamingen worden gewond door geweerkogels. De onrust houdt geruime tijd aan. President Mobutu van Zaïre reageert op Belgische vragen over de mensenrechten in zijn land door een internationale commissie van onderzoek te eisen voor de Voerstreek.
• 17 - De Mobiele Eenheid maakt een einde aan een blokkade van de kerncentrale van Borsele.
• 24 - In de Golf van Mexico slaagt men erin de oliebron Ixtoc I, waaruit al sinds 3 juni 1979 olie lekt, te dichten. Gigantische oliemassa's drijven in de Golf.

april

• 1 - De NOS begint met de officiële uitzending van Teletekst.
• 3 - In Lekkerkerk wordt officieel bekendgemaakt dat de nieuwbouwwijk Lekkerkerk-West op een stortplaats van chemisch afval is gebouwd. De 270 hier woonachtige gezinnen worden geëvacueerd en tijdelijk elders gehuisvest, waarna de grond onder de huizen wordt afgegraven en gesaneerd.
• 4 - Meer dan 10.000 Cubanen vluchten in Havana het onbewaakte terrein van de ambassade van Peru op, om langs die weg het land te kunnen verlaten.
• 7 - In Iran zegt ayatollah Khomeini dat de 70 gijzelaars in de Amerikaanse ambassade in Teheran, die daar al sinds 4 november 1979 zitten, niet eerder zullen vrijkomen dan wanneer het Iraanse parlement dat beslist. De Amerikaanse president Jimmy Carter verbreekt daarop de diplomatieke betrekkingen en kondigt een nieuw handelsembargo af. Iran wil met de gijzelaars de Verenigde Staten dwingen om de sjah uit te leveren.
• 18 - Rhodesië wordt onafhankelijk onder de naam Zimbabwe.
• 21 - In het Sint Antonius Ziekenhuis (Utrecht) vindt de eerste Nederlandse dotterbehandeling plaats.
• 30 - Abdicatie van koningin Juliana ten gunste van haar oudste dochter Beatrix. De inhuldiging van Beatrix als koningin der Nederlanden gaat gepaard met grote krakersrellen die de geschiedenis ingegaan zijn als het kroningsoproer met leuzen als Geen woning, geen kroning.

mei

• 8 - In het stads- en streekvervoer wordt de strippenkaart ingevoerd als onderdeel van het nationaal tariefsysteem.
• 8 - De BRT gaat van start met Teletekst.
• 10 - In het door oorlogen, burgeroorlogen, dictatuur en misdadigersbendes uitgemergelde Oeganda grijpen de militairen de macht en stellen een week later een burgerregering aan. In dit bestuur is er een meerderheid voor de aanhangers van Milton Obote, die in 1971 door Idi Amin ten val was gebracht. Obote keert op 27 mei 1980 terug uit zijn ballingschap in Tanzania.
• - De ska wordt de populairste muzieksoort. De bekendste vertegenwoordigers zijn de groepen Madness, The Specials en The Selector.

juni

• 1 - Oprichting van de Amerikaanse nieuwszender CNN door Ted Turner.
• 20 - Voor het eerst in 20 jaar vinden in Irak vrije verkiezingen plaats. Winnaar wordt de regerende Ba'ath-partij van Saddam Hoessein, die 175 van de 250 zetels verwerft.
• 21 - Prinses Margriet opent de Paralympics 1980 in Arnhem, die gehouden worden op het Nationaal Sportcentrum Papendal.
• Premier Van Agt overhandigt de huissleutels aan de 37 eerste inwoners van Almere Stad.

juli

• 18 - India is het zesde land ter wereld dat een zelf-ontwikkelde raket lanceert. Het land brengt er een satelliet mee in een baan om de aarde.
• 19 - De Russische partijleider en president Leonid Brezjnev opent de Olympische Spelen van Moskou. Van de 146 ledenlanden van het IOC doen er slechts 81 mee. De Verenigde Staten van Amerika en veel andere landen zijn weggebleven uit protest tegen de Russische inval in Afghanistan.
• 20 - Na vijf keer tweede te zijn geworden wint Joop Zoetemelk, als tweede Nederlander in de geschiedenis, de Ronde van Frankrijk. Ook de tweede plaats is voor een Nederlander: Hennie Kuiper.

augustus

• 14 - Op de Poolse Lenin-scheepswerf begint de staking die door velen als het begin van de val van het communisme in het Oostblok gezien wordt en die leidt tot de oprichting van de vakbond Solidarność (Solidariteit).
• 20 - De Veiligheidsraad veroordeelt in een resolutie de Israëlische annexatiewet, waarmee het gedeeltelijk bezette Jeruzalem tot 'eeuwige hoofdstad van Israël' wordt uitgeroepen.

september

• 5 - De Gotthardtunnel in Zwitserland, die een belangrijke schakel is in de verbinding tussen Zwitserland en Italië, wordt voor auto's geopend en is met 16,3 km lang op dat moment de langste autotunnel ter wereld.
• 9 - Oprichting van de Nederlandse Taalunie.
• 11 - Volgens opgaven van de militaire junta van Chili heeft twee derde van de kiezers in een referendum voor de nieuwe grondwet gestemd. Generaal Pinochet kan daarmee nog tot het einde van de jaren 80 in functie blijven.
• 12 - In Turkije grijpt het leger de macht, na een coup die zich zonder bloedvergieten voltrekt. Er komt een 'Nationale Veiligheidsraad', onder leiding van generaal Kenan Evren, die het parlement ontbindt en alle vakbonden of politieke organisaties verbiedt. Over het hele land wordt de staat van beleg uitgeroepen.
• 13 - Bart van Kampen richt de Zwarte markt van Beverwijk op.
• 22 - Irak valt Iran aan, waarmee het begin van de Irak-Iranoorlog een feit is.

oktober

• 1 - Er worden in België nieuwe wetten over de staatshervorming van kracht. Nieuwe bestuursorganen voor Vlaanderen en Wallonië zorgen voor grotere culturele en economische zelfstandigheid van de gewesten. Er wordt een Arbitragehof ingesteld voor geschillen tussen de verschillende bestuursniveaus.
• 10 - Ten minste 20.000 doden bij een aardbeving in de buurt van de stad El Asnam in het noorden van Algerije. Verder raken er 44.000 mensen gewond en 380.000 mensen worden dakloos.
• 11 - Fusievergadering in Den Haag die leidt tot het ontstaan van het CDA, uit de politieke partijen ARP, CHU en KVP.
• 14 - Tijdens de zesde partijdag van de communistische Koreaanse Arbeiderspartij wijst Noord-Koreaans president Kim Il-sung zijn oudste zoon Kim Jong Il aan als zijn opvolger.

november

• 15 - De Voyager 1 ruimtesonde bereikt de planeet Saturnus en stuurt spectaculaire foto's van Saturnus, zijn ringen en zijn manen terug naar de aarde.
• 23 - Meer dan 4.000 doden zijn te betreuren en 120.000 mensen worden dakloos na een zware aardbeving in Napels (provincie) in Zuid-Italië bij Salerno, Pollenza en Caserta. Kou, sneeuw en regen bemoeilijken het reddingswerk en de zorg voor de getroffenen.

december

• 8 - In New York wordt muzikant John Lennon door Mark David Chapman neergeschoten. Lennon overlijdt even later, op weg naar het ziekenhuis.

Zonder datum

• 3M brengt de gele post-it velletjes op de markt.

	Navigatie 20e eeuw
19e eeuw – 20e eeuw – 21e eeuw jaren '00: 1900 - 1901 – 1902 – 1903 – 1904 – 1905 – 1906 – 1907 – 1908 – 1909 jaren '10: 1910 - 1911 – 1912 – 1913 – 1914 – 1915 – 1916 – 1917 – 1918 – 1919 jaren '20: 1920 - 1921 – 1922 – 1923 – 1924 – 1925 – 1926 – 1927 – 1928 – 1929 jaren '30: 1930 - 1931 – 1932 – 1933 – 1934 – 1935 – 1936 – 1937 – 1938 – 1939 jaren '40: 1940 - 1941 – 1942 – 1943 – 1944 – 1945 – 1946 – 1947 – 1948 – 1949 jaren '50: 1950 - 1951 – 1952 – 1953 – 1954 – 1955 – 1956 – 1957 – 1958 – 1959 jaren '60: 1960 - 1961 – 1962 – 1963 – 1964 – 1965 – 1966 – 1967 – 1968 – 1969 jaren '70: 1970 - 1971 – 1972 – 1973 – 1974 – 1975 – 1976 – 1977 – 1978 – 1979 jaren '80: 1980 - 1981 – 1982 – 1983 – 1984 – 1985 – 1986 – 1987 – 1988 – 1989 jaren '90: 1990 - 1991 – 1992 – 1993 – 1994 – 1995 – 1996 – 1997 – 1998 – 1999