Franse parlementsverkiezingen 2024

Franse parlementsverkiezingen 2024
← 2022
Land	Frankrijk
Tweede ronde
Kiesgerechtigd	43.328.529 personen
Opgekomen	28.870.429 personen
Opkomst	66,63%
Parlement	Nationale Vergadering (Frankrijk)
Te verdelen	577 zetels
	Nouveau Front populaire Union de la gauche Collectief leiderschap 7.039.429 stemmen 25,80% 180 zetels
	Ensemble pour la République Gabriel Attal 6.691.619 stemmen 24,53% 159 zetels
	Rassemblement national Union de l'extrême droite Jordan Bardella 10.109.044 stemmen 37,06% 142 zetels
Hierboven staan alleen de grootste partijen; de volledige resultaten staan verder in dit artikel.
Kaart
Nouveau Front populaire     Ensemble     Rassemblement national     Les Républicains   Overig links     Overig rechts     Regionalisten   Groenen
Eerste ronde
Kiesgerechtigd	49.332.709 personen
Opgekomen	32.908.657 personen
Opkomst	66,71%
Parlement	Nationale Vergadering (Frankrijk)
	Rassemblement national Union de l'extrême droite Jordan Bardella 10.647.914 stemmen 33,21%
	Nouveau Front populaire Union de la gauche Collectief leiderschap 9.042.485 stemmen 28,21%
	Ensemble pour la République Gabriel Attal 6.820.446 stemmen 21,28%
Hierboven staan alleen de grootste partijen; de volledige resultaten staan verder in dit artikel.
Kaart
Nouveau Front populaire     Ensemble     Rassemblement national     Les Républicains   Overig links     Overig rechts     Regionalisten   Groenen
Regering
Regering	Barnier
Samenstelling	RE, LR, MoDem, HOR & UDI (212 van de 577 zetels)
Richting	Centrumrechts
Signatuur	Liberaal-conservatief (minderheidsregering)
Vorige premier ← Gabriel Attal (RE)	Volgende premier Michel Barnier (LR) →
Portaal Politiek

De Franse parlementsverkiezingen 2024 waren de verkiezingen voor het parlement van Frankrijk. Ze zijn gehouden in twee ronden: de eerste ronde heeft plaatsgevonden op 30 juni 2024 en de tweede ronde op 7 juli 2024. De verkiezingen werden door het Nouveau Front populaire, een verbond van linkse politieke partijen, gewonnen. Ensemble pour la République, een verbond van politieke partijen dat voor het presidentschap van Emmanuel Macron is, eindigde op de tweede plek.

Hoewel het linkse blok op de eerste plek eindigde, kwam het niet in de regering. Renaissance, de partij van Macron, wilde namelijk niet in een coalitie met de linkse partijen. Hierdoor werd op 5 september een centrumrechtse minderheidsregering gevormd van Renaissance (RE), Les Républicains (LR), Mouvement démocrate (MoDem), Horizons (HOR) en Union des démocrates et indépendants (UDI).

Bij de parlementsverkiezingen worden normaal gesproken elke vijf jaar de 577 leden van de Nationale Vergadering (het Franse parlement) gekozen. De parlementsleden voeren hun werk niet alleen uit, maar zijn meestal aangesloten bij een grotere politieke partij die het beste bij hen past.

De verkiezingen van 2024 vonden eerder plaats, omdat president Macron vervroegde verkiezingen uitschreef na het grote verlies van zijn partij bij de Europese Parlementsverkiezingen 2024.

Achtergrond

Een verkiezingsaffiche van het Nouveau Front populaire

De Nationale Vergadering wordt verkozen door middel van een districtenstelsel of kieskringenstelsel. Hierbij vertegenwoordigt elk parlementslid een specifiek deel van het land. Het voordeel van dit systeem is dat kiezers zo meer betrokken zijn bij de parlementsleden.

Bij de eerste ronde van de verkiezingen mag elke politieke partij meedoen in elke kieskring. Als een politieke partij (of een lijst met meerdere politieke partijen) ten minste 12,5% van de stemmen krijgt, mag zij deelnemen aan de tweede ronde. De kandidaat van de partij die in de tweede ronde de meeste stemmen krijgt, wordt vervolgens verkozen tot parlementslid. Een nadeel van dit systeem is dat kleinere partijen die minder dan 12,5% van de stemmen krijgen in een kieskring, geen kans meer maken op een zetel. Hierdoor werken kleinere partijen van dezelfde politieke stroming vaak samen op één lijst en scharen ze zich allemaal achter één kandidaat. Op deze manier maken ze meer kans dat hun kandidaten worden gekozen.

De data waarop de verkiezingen worden georganiseerd worden bepaald door de Franse regering. Als er in een jaar presidentsverkiezingen zijn, dan worden parlementsverkiezingen georganiseerd ná presidentsverkiezingen.

Republikeins front

Na de winst van het radicaal-rechtse Rassemblement national in de eerste ronde, schaarden veel kandidaten van het linkse Nouveau Front populaire en middensamenwerking Ensemble pour la République van president Macron zich achter kandidaten van de andere samenwerking die de meeste stemmen hadden gewonden. Dit heet in Frankrijk ook wel het vormen van een Republikeins front (Frans: Front républicain).

Dit deden de partijen om te voorkomen dat Rassemblement national ook in de tweede ronde zou winnen. Hierdoor kon het ook gebeuren dat Rassemblement national wel de meeste stemmen had, maar niet de meeste zetels: Nouveau Front populaire en Ensemble trokken in totaal 222 kandidaten terug, waardoor er in totaal op minder van hun kandidaten kon worden gestemd. Rassemblement national ging geen samenwerkingen aan en liet alle 492 kandidaten zelfstandig meedoen. Hiervan werden er echter 404 verslagen door ofwel de kandidaat van Nouveau front populaire, ofwel die van Ensemble. Als het aantal stemmen van het volledige Republikeinse front bij elkaar wordt opgeteld, is te zien dat Nouveau front populaire en Ensemble samen meer dan de helft van de stemmen kregen, terwijl Rassemblement national op 37% van de stemmen bleef steken.

Deelnemende partijen

Partijen en verbonden		Leider Kieskring		Richting	Stroming	Europese fractie
	Ensemble pour la République Samen voor de Republiek Partijen: Renaissance (RE) Mouvement démocrate (MoDem) Horizons (HOR) Union des démocrates et indépendants (UDI) Parti radical (PR) En commun Fédération progressiste Refondation républicaine Tāpura huiraʻatira		Gabriel Attal Hauts-de-Seine-X	Centrum tot centrumrechts	Liberalisme Liberaal-conservatisme Europeanisme	RE
	Nouveau Front populaire Union de la gauche (NFP/UG) Nieuw Volksfront Links verbond Partijen: La France insoumise en bondgenoten: La France insoumise (LFI) Parti de gauche Gauche écosocialiste (GES) Rézistan's Égalité 974 Révolution écologique pour le vivant (REV) Parti ouvrier indépendant (POI) Péyi-A Picardie debout Pour une écologie populaire et sociale Parti socialiste en bondgenoten: Parti socialiste (PS) Fédération guadeloupéenne du Parti socialiste (FGPS) Parti progressiste martiniquais (PPM) Parti progressiste démocratique guadeloupéen (PPDG) Place publique (PP) Parti communiste français en bondgenoten: Parti communiste français (PCF) Tavini huiraatira Pour La Réunion Mouvement de décolonisation et d'émancipation sociale Le Progrès (LP) Les Écologistes en bondgenoten: Les Écologistes (LÉ) Génération.s Génération écologie (GE) Territoires44 Gauche républicaine et socialiste (GRS) Nouveau Parti anticapitaliste – L'Anticapitaliste (NPA-B) Nouvelle Donne (ND) Euskal Herria Bai Union pour la sécurité de Mayotte Pou Lagwiyann Dékolé	Collectief leiderschap Jean-Luc Mélenchon & Manuel Bompard (LFI) Olivier Faure (PS) Fabien Roussel (PCF) Marine Tondelier (LÉ) en anderen		Centrumlinks tot radicaal-links	Meerderheid: Democratisch socialisme Sociaaldemocratie Groene politiek Andersglobalisme Minderheid: Communisme Marxisme Marxisme-leninisme Trotskisme	Links S&D Groenen/EVA DiEM25
	Rassemblement national Union de l'extrême droite (RN/UXD) Nationale Betoging Extreemrechts verbond Partijen: Rassemblement national (RN) Centre national des indépendants et paysans (Rassemblement national) (CNIP (RN)) Les Républicains-Ciotti (LR-C) Reprenons le contrôle !		Jordan Bardella geen zetel	Radicaal-rechts	Nationalisme Harde euroscepsis	Patriotten
	Les Républicains (LR) De Republikeinen Partij: Les Républicains-Genevard (LR-G)		Annie Genevard Doubs-V	Centrumrechts tot rechts	Conservatisme Europeanisme	EVP
	Reconquête! Herover! Partijen: Reconquête! Ligue du Sud (LS) Centre national des indépendants et paysans (Reconquête) (CNIP (R))		Eric Zemmour geen zetel	Radicaal-rechts	Nationaalconservatisme Euroscepsis	Soevereinen

Verkiezingsuitslag

De verkiezingsuitslag staat hieronder vermeld.

In de diagrammen boven de tabel staat de uiteindelijke zetelverdeling in de Nationale Vergadering. Die kan verschillen van de aantallen in de tabel, omdat de overige leden die niet voor een partij gekozen zijn, zich later alsnog kunnen aansluiten bij een partij. Ook kunnen leden die voor de ene partij gekozen zijn zich aansluiten bij een fractie van andere partijen. In het eerste diagram staat de zetelverdeling per verbond/groep en in het tweede diagram de zetelverdeling per politieke partij.

193	166	142	47	29
Nouveau Front populaire Union de la gauche	Ensemble	RN/UXD Union de l'extrême droite	LR	overig

126	99	72	66	47	38	36	93
RN	Renaissance	LFI	PS	LR	LÉ	MoDem	overig

212	365
coalitie (RE + LR + MoDem + HOR + UDI)	oppositie

= 50% van de zetels + 1 zetel (289/577)
%= Deel van het totaal aantal uitgebrachte stemmen in procenten
◉ = Aantal zetels
± = Verschil ten opzichte van de vorige verkiezingen (2022)

Zetelverdeling Nationale Vergadering na de verkiezingen

Verbond			Leider	Eerste ronde				Tweede ronde				Totaal
				%	◉	±		%	◉	±		◉	±
	Nouveau Front populaire/ Union de la gauche	NFP/UG	Collectief leiderschap	28,06%	32	+2,40%	+28	25,80%	148	-5,80%	+21	180	+49
	Ensemble pour la République		Gabriel Attal	21,28%	2	-4,47%	+1	24,53%	157	-14,04%	-87	159	-86
totaal front républicain								50,33%	305	-19,84%	-66	339	-37
	Rassemblement national/ Union de l'extrême droite	RN/UXD	Marine Le Pen	33,21%	38	+14,53%	+38	37,06%	104	+19,76%	+15	142	+53
	Les Républicains	LR	Annie Genevard	6,57%	1	-4,72%	+1	5,41%	38	-1,88%	-26	39	-25
	Overig rechts	DVD		3,60%	2	+1,27%	+1	3,60%	25	+2,49%	+15	27	+17
	Overig links	DVG		1,53%	0	-1,61%	-1	1,47%	12	-0,50%	-9	12	-9
	Overig midden	DVC		1,22%	0	-0,03%	0	0,65%	6	+0,17%	+2	6	+2
	Radicaal-links	EXG		1,14%	0	-0,03%	0	0,00%	0	-0,05%	0	0	0
	Regionalisten	REG		0,97%	0	-0,31%	0	1,06%	9	-0,22%	-1	9	-1
	Reconquête		Eric Zemmour	0,75%	0	-3,49%	0	0,00%	0	-0,00%	-0	0	0
	Groenen	ECO		0,57%	0	-2,10%	0	0,14%	1	+0,14%	+1	1	+1
	Overig radicaal-rechts	EXD/DSV		0,47%	0	-0,66%	0	0,16%	1	+0,07%	0	1	0
	overig			0,63%	0	-0,78%	0	0,12%	0	+0,03%	-1	0	-1
totaal				100,00%	75			100,00%	502			577