Britse Lagerhuisverkiezingen 2024
| Britse Lagerhuisverkiezingen 2024 | |
|---|---|
← 2019 |
2029 → |
| Land | .svg){kind=small} Verenigd Koninkrijk
|
| Datum | 4 juli 2024 |
| Uitslag | |
| Kiesgerechtigd | 48.214.128 personen |
| Opgekomen | 28.805.931 personen |
| Opkomst | 59,75%
|
| Parlement | Lagerhuis (Verenigd Koninkrijk) |
| Te verdelen | 650 zetels |
 |
9.731.363 stemmen 33,78% |
 |
6.827.112 stemmen 23,70% |
 |
3.519.199 stemmen 12,22% |
de volledige resultaten staan verder in dit artikel. | |
| Kaart | |
 | |
| Regering | |
| Kabinet | Starmer |
| Samenstelling | Labour Party (412 van de 650 zetels) |
| Richting | Centrumlinks |
| Signatuur | Sociaaldemocratisch |
Vorige premier |
Volgende premier
|
Portaal  Politiek
| |
De Britse Lagerhuisverkiezingen 2024 werden gehouden op 4 juli 2024. Bij deze verkiezingen worden de 650 leden van het Britse Lagerhuis verkozen. De Lagerhuisleden voeren hun werk niet alleen uit, maar zijn meestal aangesloten bij een grotere politieke partij die het beste bij hen past.
De verkiezingen werden voor het eerst in 14 jaar weer gewonnen door de Labour Party van Keir Starmer.
Achtergrond
Hoewel de Lagerhuisverkiezingen normaal elke vijf jaar gehouden worden, besloot Sunak, toen nog premier van het Verenigd Koninkrijk, vervroegde verkiezingen uit te schrijven. De verkiezingen zouden eigenlijk pas op 28 januari 2025 worden gehouden. In het Verenigd Koninkrijk mag de premier vervroegde verkiezingen uitschrijven.
Het Britse Lagerhuis wordt verkozen door middel van een districtenstelsel of kieskringenstelsel (Engels: first-past-the-post). Hierbij vertegenwoordigt elk parlementslid een specifiek deel van het land. Het voordeel van dit systeem is dat kiezers zo meer betrokken zijn bij de parlementsleden. Toch heeft dit systeem ook een nadeel: een partij met meer stemmen kan minder zetels krijgen dan een partij met minder stemmen. Politieke partijen die verspreid over het land nét genoeg kiezers hebben, hebben bij dit systeem een voordeel. Partijen die héél veel kiezers in een klein gebied hebben zitten, hebben een nadeel. Hierdoor kon het bij deze verkiezingen gebeuren dat het rechts-populistische Reform UK met 14,29% van stemmen maar vijf zetels won, terwijl de liberale Liberal Democrats met 12,22% van de stemmen welgeteld 72 zetels kregen. Liberale kiezers bevonden zich namelijk breder verspreid over een groot deel van Zuid-Engeland, een deel van Londen en een deel van het noorden van Schotland, terwijl de stemmers van Reform UK vooral in Essex, Norfolk, Lincolnshire en Nottinghamshire zaten.
Deze verkiezingen waren ook uitzonderlijk, omdat de Labour Party met bijna 34% van de stemmen erin slaagde om 63% van de zetels in handen te krijgen. Hoewel het in landen met een districten- of kieskringenstelsel gebruikelijk is dat een partij die rond de 40% van de stemmen heeft een meerderheid kan winnen, is het nog niet eerder voorgekomen dat de winnende partij (naar verhouding) bijna twee keer zoveel zetels (63%) als stemmen (34%) kreeg.
Een oorzaak hiervan is dat veel rechtse kiezers verdeeld waren tussen de Conservative Party en Reform UK; als kiezers van deze partijen zich achter één van deze partijen had geschaard, dan zou Labour de verkiezigen misschien niet hebben gewonnen. Daarnaast hebben veel kiezers van de Liberal Democrats tactisch op Labour gestemd om de Conservatieven uit de regering te krijgen. Hierdoor had Labour op veel plekken in het Verenigd Koninkrijk nét genoeg kiezers om de grootste te worden in veruit meeste kieskringen.
Deelnemende partijen
Hieronder worden de 13 grootste en belangrijkste partijen vermeld.
.jpg)
.jpg)
_(cropped).jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
Verkiezingsuitslag
De verkiezingsuitslag staat hieronder vermeld.
| 412 | 121 | 72 | 9
|
45 |
| Labour Party | Conservative Party | Lib Dems | S
|
overig |
| 412 | 238 |
| regering (Labour) |
oppositie |
= 50% van de zetels (325)
%= Percentage van het totaal aantal stemmen
◉= Aantal zetels
| Partij | Partijleider | 2019 | 2021 | Verschil | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| % | ◉ | % | ◉ | % | ◉ | ||||
| Labour Party | Labour | Keir Starmer | 32,16% | 203 | 33,78% | 412 | +1,62% | +210 | |
| Conservative Party | Conservative | Rishi Sunak | 43,63% | 365 | 23,70% | 121 | -19,93% | -244 | |
| Liberal Democrats | Lib Dems | Ed Davey | 11,55% | 11 | 12,22% | 72 | +0,67% | +61 | |
| Scottish National Party | SNP | John Swinney | 3,38% | 48 | 2,52% | 9 | -0,86% | -39 | |
| Sinn Féin | SF | Michelle O'Neill | 0,57% | 7 | 0,73% | 7 | +0,16% | 0 | |
| Reform UK | Reform | Nigel Farage | 2,01% | 0 | 14,29% | 5 | +12,28% | +5 | |
| Democratic Unionist Party | DUP | Gavin Robinson | 0,76% | 8 | 0,60% | 5 | -0,16% | -3 | |
| Green Party of England and Wales | Greens | Carla Denyer & Adrian Ramsay |
2,61% | 1 | 6,39% | 4 | +3,78% | +3 | |
| Plaid Cymru | Plaid | Rhun ap Iorwerth | 0,48% | 4 | 0,68% | 4 | +0,20% | 0 | |
| Social Democratic and Labour Party | SDLP | Colum Eastwood | 0,37% | 2 | 0,30% | 2 | -0,07% | 0 | |
| Alliance Party of Northern Ireland | Alliance | Naomi Long | 0,42% | 1 | 0,41% | 1 | -0,01% | 0 | |
| Ulster Unionist Party | UUP | Doug Beattie | 0,29% | 0 | 0,33% | 1 | +0,04% | +1 | |
| Traditional Unionist Voice | TUV | Jim Allister | - | - | 0,17% | 1 | +0,17% | +1 | |
| partijloos | 0,64% | 0 | 1,96% | 6 | +1,32% | +6 | |||
| overig | 1,13% | 0 | 1,92% | 0 | +0,79% | 0 | |||
| totaal | 100,00% | 650 | 100,00% | 650 | |||||