Lijst van winnaars van de Nobelprijs voor Scheikunde: verschil tussen versies

Uit Wikikids
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
 
(11 tussenliggende versies door dezelfde gebruiker niet weergegeven)
Regel 129: Regel 129:
 
|}
 
|}
  
−
===1920-1929===
 
 
===1920-1929===
 
===1920-1929===
 
{| class="wikitable" style="text-align: center;"
 
{| class="wikitable" style="text-align: center;"
Regel 199: Regel 198:
 
| {{DE}} <br> {{SE}}
 
| {{DE}} <br> {{SE}}
 
|}
 
|}
−
 
  
 
===1930-1939===
 
===1930-1939===
 +
{| class="wikitable" style="text-align: center;"
 +
|-
 +
! Jaar
 +
! colspan="2" | Winnaar
 +
! Land
 +
! width="50%" | Inzet/reden
 +
|-
 +
| 1930
 +
| [[File:Hans_Fischer_(Nobel).jpg|100px]]
 +
| [[Hans Fischer]]
 +
| {{DE}}
 +
| "Voor zijn onderzoek naar [[heemverbinding]]en en chlorofyl ([[bladgroenkorrel]]s)."
 +
|-
 +
| rowspan="2" | 1931
 +
| [[File:Carl_Bosch.jpg|100px]]
 +
| [[Carl Bosch]]
 +
| rowspan="2" | {{DE}}
 +
| rowspan="2" | "Voor hun onderzoek naar de [[fermentatie]] van [[suiker]] en fermentatie-[[enzym]]en."
 +
|-
 +
| [[File:Bergius.jpg|100px]]
 +
| [[Friedrich Bergius]]
 +
|-
 +
| 1932
 +
| [[File:Langmuir.jpg|100px]]
 +
| [[Irving Langmuir]]
 +
| {{USA}}
 +
| "Voor zijn verdiensten op het gebied van de [[oppervlaktechemie]]."
 +
|-
 +
| 1933
 +
| colspan="4" | ''Niet uitgereikt''
 +
|-
 +
| 1934
 +
| [[File:Urey.jpg|100px]]
 +
| [[Harold Clayton Urey]]
 +
| {{USA}}
 +
| "Voor zijn ontdekking van [[deuterium]]."
 +
|-
 +
| rowspan="2" | 1935
 +
| [[File:Joliot-fred.jpg|100px]]
 +
| [[Frédéric Joliot-Curie]]
 +
| rowspan="2" | {{FR}}
 +
| rowspan="2" | "Voor hun synthese van nieuwe [[radioactief|radioactieve]] elementen."
 +
|-
 +
| [[File:Joliot-curie.jpg|100px]]
 +
| [[Irène Joliot-Curie]]
 +
|-
 +
| 1936
 +
| [[File:Debye100.jpg|100px]]
 +
| [[Peter Debye]]
 +
| {{NL}}
 +
| "Voor zijn verdiensten op het gebied van de moleculaire structuur door onderzoek naar [[dipoolmoment]]en en de [[diffractie]] van [[röntgenstraling|röntgenstralen]] en [[elektron|elektronen]] in gassen."
 +
|-
 +
| rowspan="2" | 1937
 +
| [[File:Norman_Haworth.jpg|100px]]
 +
| [[Walter Norman Haworth]]
 +
| {{GB}}
 +
| "Voor zijn verdiensten op het gebied van de [[koolhydraat|koolhydraten]] en [[vitamine C]]."
 +
|-
 +
| [[File:Paul_Karrer.jpg|100px]]
 +
| [[Paul Karrer]]
 +
| {{CH}}
 +
| "Voor zijn verdiensten op het gebied van de [[carotenoïde]]n, [[flavine]]s, [[vitamine A]] en [[vitamine B2]]."
 +
|-
 +
| 1938
 +
| [[File:Richard_Kuhn_ETH-Bib_Dia_248-065.jpg|100px]]
 +
| [[Richard Kuhn]] <br> (moest de prijs gedwongen afwijzen)
 +
| {{DE}}
 +
| "Voor zijn verdiensten op het gebied van de [[carotenoïde]]n en de [[vitamine]]s."
 +
|-
 +
| rowspan="2" | 1939
 +
| [[File:Bad_Schachen_Porträt;_Adolf_Butenandt_-_W134Nr.020182c_-_Willy_Pragher_(cropped).jpg|100px]]
 +
| [[Adolf Friedrich Johann Butenandt]] <br> (moet de prijs gedwongen afwijzen)
 +
| {{DE}}
 +
| "Voor zijn verdiensten op het gebied van de [[geslachtshormoon|geslachtshormonen]]."
 +
|-
 +
| [[File:Leopold_Ruzicka_ETH-Bib_Portr_00239.jpg|100px]]
 +
| [[Leopold Ružička]]
 +
| [[Joegoslavië]] <br> {{CH}}
 +
| "Voor zijn werk aan [[polytheen|polymethylenen]] en hoge [[terpeen|terpenen]]."
 +
|-
 +
|}
  
 
===1940-1949===
 
===1940-1949===
 +
{| class="wikitable" style="text-align: center;"
 +
|-
 +
! Jaar
 +
! colspan="2" | Winnaar
 +
! Land
 +
! width="50%" | Inzet/reden
 +
|-
 +
| 1940
 +
| rowspan="3" colspan="4" | ''Niet uitgereikt''
 +
|-
 +
| 1941
 +
|-
 +
| 1942
 +
|-
 +
| 1943
 +
| [[File:George_de_Hevesy.jpg|100px]]
 +
| [[George de Hevesy]]
 +
| {{HU}}
 +
| "Voor zijn verdiensten op het gebied van het gebruik van [[isotoop|isotopen]] om chemische processen te bestuderen."
 +
|-
 +
| 1944
 +
| [[File:Bundesarchiv_Bild_183-46019-0001,_Otto_Hahn.jpg|100px]]
 +
| [[Otto Hahn]]
 +
| {{DE}}
 +
| "Voor zijn ontdekking van [[kernsplijting]] van zware [[atoomkern]]en."
 +
|-
 +
| 1945
 +
| [[File:Virtanen.jpg|100px]]
 +
| [[Artturi Ilmari Virtanen]]
 +
| {{FI}}
 +
| "Voor zijn onderzoek en ontdekkingen op het gebied van agricultuur ([[landbouw]]) en [[levensmiddelenchemie]]."
 +
|-
 +
| rowspan="3" | 1946
 +
| [[File:James_Batcheller_Sumner.jpg|100px]]
 +
| [[James Batcheller Sumner]]
 +
| rowspan="3" | {{USA}}
 +
| "Voor zijn ontdekking dat [[enzym]]en kunnen [[kristalliseren]]."
 +
|-
 +
| [[File:John_Howard_Northrop.jpg|100px]]
 +
| [[John Howard Northrop]]
 +
| rowspan="2" | "Voor hun bereiding van enzymen en [[virus (lichaam)|virus]][[eiwit]]ten in een zuivere vorm."
 +
|-
 +
| [[File:Wendell_Meredith_Stanley.jpg|100px]]
 +
| [[Wendell Meredith Stanley]]
 +
|-
 +
| 1947
 +
| [[File:Robert_Robinson_organic_chemist.jpg|100px]]
 +
| [[Robert Robinson]]
 +
| {{GB}}
 +
| "Voor zijn onderzoek naar producten van planten, in het bijzonder de [[alkaloïde]]n."
 +
|-
 +
| 1948
 +
| [[File:Arne_Tiselius.jpg|100px]]
 +
| [[Arne Wilhelm Kaurin Tiselius]]
 +
| {{SE}}
 +
| "Voor zijn onderzoek op het gebied van de [[elektroforese]] en de adsorptie-analyse."
 +
|-
 +
| 1949
 +
| [[File:Unknown person.jpg|100px]]
 +
| [[William Giauque]]
 +
| {{CA}} <br> {{USA}}
 +
| "Voor zijn bijdragen op het gebied van de [[chemische thermodynamica]]."
 +
|-
 +
|}
  
 
===1950-1959===
 
===1950-1959===
 +
{| class="wikitable" style="text-align: center;"
 +
|-
 +
! Jaar
 +
! colspan="2" | Winnaar
 +
! Land
 +
! width="50%" | Inzet/reden
 +
|-
 +
| rowspan="2" | 1950
 +
| [[File:Otto_Paul_Hermann_Diels.jpg|100px]]
 +
| [[Otto Diels]]
 +
| rowspan="2" | {{DE}}
 +
| rowspan="2" | "Voor hun ontdekking en ontwikkeling van de dieensynthese (de [[diels-alderreactie]])."
 +
|-
 +
| [[File:Kurt_Alder_Nobel.jpg|100px]]
 +
| [[Kurt Alder]]
 +
|-
 +
| rowspan="2" | 1951
 +
| [[File:Edwin_McMillan_Nobel.jpg|100px]]
 +
| [[Edwin McMillan]]
 +
| rowspan="2" | {{USA}}
 +
| rowspan="2" | "Voor hun ontdekkingen in de chemie van de [[transuraan element]]en."
 +
|-
 +
| [[File:Glenn_Seaborg_1964.jpg|100px]]
 +
| [[Glenn Seaborg]]
 +
|-
 +
| rowspan="2" | 1952
 +
| [[File:Archer_John_Porter_Martin_Nobel.jpg|100px]]
 +
| [[Archer John Porter Martin]]
 +
| rowspan="2" | {{GB}}
 +
| rowspan="2" | "Voor hun uitvinding van [[partitiechromatografie]]."
 +
|-
 +
| [[File:Richard_Laurence_Millington_Synge.jpg|100px]]
 +
| [[Richard Laurence Millington Synge]]
 +
|-
 +
| 1953
 +
| [[File:Hermann_Staudinger.jpg|100px]]
 +
| [[Hermann Staudinger]]
 +
| {{DE}}
 +
| "Voor zijn ontdekkingen op het gebied van de [[macromolecuul|macromoleculaire]] chemie."
 +
|-
 +
| 1954
 +
| [[File:Linus_Pauling_1962.jpg|100px]]
 +
| [[Linus Pauling]]
 +
| {{USA}}
 +
| "Voor zijn onderzoek naar de aard van de [[chemische binding]]."
 +
|-
 +
| 1955
 +
| [[Bestand:Dr._Vincent_du_Vigneaud.jpg|100px]]
 +
| [[Vincent du Vigneaud]]
 +
| {{USA}}
 +
| "Voor zijn verrichtingen op het gebied van de zwavelverbindingen, in het bijzonder de eerste synthese van een [[polypeptidehormoon]]."
 +
|-
 +
| rowspan="2" | 1956
 +
| [[Bestand:Cyril_Norman_Hinshelwood_Nobel.jpg|100px]]
 +
| [[Cyril Norman Hinshelwood]]
 +
| {{GB}}
 +
| rowspan="2" | "Voor hun onderzoek naar het [[reactiemechanisme|mechanisme]] van chemische reacties."
 +
|-
 +
| [[File:Nikolay_Semyonov_Nobel.jpg|100px]]
 +
| [[Nikolaj Semjonov]]
 +
| [[Sovjet-Unie]]
 +
|-
 +
| 1957
 +
| [[File:Alexander_Todd_Nobel.jpg|100px]]
 +
| [[Alec Todd]]
 +
| {{GB}}
 +
| "Voor zijn verrichtingen op het gebied van [[nucleotide]]n en hun [[co-enzym]]en."
 +
|-
 +
| 1958
 +
| [[File:Frederick_Sanger2.jpg|100px]]
 +
| [[Frederick Sanger]]
 +
| {{GB}}
 +
| "Voor zijn verrichtingen op het gebied van de structuur van [[eiwit]]ten, in het bijzonder [[insuline]]."
 +
|-
 +
| 1959
 +
| [[File:Heyrovsky_Jaroslav_crop.jpg|100px]]
 +
| [[Jaroslav Heyrovský]]
 +
| [[Tsjecho-Slowakije]]
 +
| "Voor zijn ontdekking en ontwikkeling van de [[polarografie|polarografische]] analysemethoden."
 +
|-
 +
|}
  
 
===1960-1969===
 
===1960-1969===
 +
{| class="wikitable" style="text-align: center;"
 +
|-
 +
! Jaar
 +
! colspan="2" | Winnaar
 +
! Land
 +
! width="50%" | Inzet/reden
 +
|-
 +
| 1960
 +
| [[File:Willard_Libby_in_Lab_(cropped).jpg|100px]]
 +
| [[Willard Libby]]
 +
| {{USA}}
 +
| "Voor zijn methode om [[koolstof-14]] te gebruiken voor [[ouderdomsbepaling]]."
 +
|-
 +
| 1961
 +
| [[File:Melvin_Calvin_1960s_(cropped).jpg|100px]]
 +
| [[Melvin Calvin]]
 +
| {{USA}}
 +
| "Voor zijn onderzoek naar de assimilatie van [[koolstofdioxide]] in planten."
 +
|-
 +
| rowspan="2" | 1962
 +
| [[File:Max_Perutz.jpg|100px]]
 +
| [[Max Perutz]]
 +
| {{AT}} <br> {{GB}}
 +
| rowspan="2" | "Voor hun studie naar de structuur van [[myoglobine]]."
 +
|-
 +
| [[File:John_Kendrew_Nobel.jpg|100px]]
 +
| [[John Kendrew]]
 +
| {{GB}}
 +
|-
 +
| rowspan="2" | 1963
 +
| [[File:Karl_Ziegler_Nobel.jpg|100px]]
 +
| [[Karl Ziegler]]
 +
| {{DE}}
 +
| rowspan="2" | "Voor hun ontdekkingen op het gebied van de hoge [[polymeer|polymeren]] (de [[Ziegler-Natta-katalysator]]en)."
 +
|-
 +
| [[File:Giulio_Natta_1960s_(3x4_cropped).jpg|100px]]
 +
| [[Giulio Natta]]
 +
| {{IT}}
 +
|-
 +
| 1964
 +
| [[File:Professor_Dorothy_Hodgkin.jpg|100px]]
 +
| [[Dorothy Crowfoot Hodgkin]]
 +
| {{GB}}
 +
| "Voor haar bepaling van de structuur van belangrijk biochemische stoffen met behulp van [[röntgenstraling|röntgentechnieken]]."
 +
|-
 +
| 1965
 +
| [[File:Robert_Burns_Woodward_portrait.jpg|100px]]
 +
| [[Robert Burns Woodward]]
 +
| {{USA}}
 +
| "Voor zijn verdiensten op het gebied van de [[organische synthese]]."
 +
|-
 +
| 1966
 +
| [[File:Mulliken,Robert_1929_Chicago.jpg|100px]]
 +
| [[Robert Mulliken]]
 +
| {{USA}}
 +
| "Voor zijn verdiensten op het gebied van de chemische binding en de elektronische structuur van moleculen."
 +
|-
 +
| rowspan="3" | 1967
 +
| [[File:Eigen,Manfred_1996_Göttingen.jpg|100px]]
 +
| [[Manfred Eigen]]
 +
| {{DE}}
 +
| rowspan="3" | "Voor hun studies naar zeer snelle reacties."
 +
|-
 +
| [[File:Ronald_George_Wreyford_Norrish.jpg|100px]]
 +
| [[Ronald George Wreyford Norrish]]
 +
| rowspan="2" | {{GB}}
 +
|-
 +
| [[File:George_Porter_Nobel.jpg|100px]]
 +
| [[George Porter]]
 +
|-
 +
| 1968
 +
| [[File:Onsager_1968.jpg|100px]]
 +
| [[Lars Onsager]]
 +
| {{USA}} <br> {{NO}}
 +
| "Voor de ontdekking van de naar hem genoemde reciproque relatie."
 +
|-
 +
| rowspan="2" | 1969
 +
| [[File:Derek-Harold-Richard-Barton.jpg|100px]]
 +
| [[Derek Barton]]
 +
| {{GB}}
 +
| rowspan="2" | "Voor hun bijdragen aan de ontwikkeling van het begrip conformatie."
 +
|-
 +
| [[File:Odd_Hassel_(3x4_cropped).jpg|100px]]
 +
| [[Odd Hassel]]
 +
| {{NO}}
 +
|}
  
 
===1970-1979===
 
===1970-1979===
 +
{| class="wikitable" style="text-align: center;"
 +
|-
 +
! Jaar
 +
! colspan="2" | Winnaar
 +
! Land
 +
! width="50%" | Inzet/reden
 +
|-
 +
| 1970
 +
| [[Bestand:Luis_Federico_Leloir_-_young.jpg|100px]]
 +
| [[Luis Federico Leloir]]
 +
| {{AR}}
 +
| "Voor zijn ontdekking van suikernucleotiden en hun rol in de biosynthese van koolhydraten."
 +
|-
 +
| 1971
 +
| [[Bestand:Herzberg,Gerhard_1952_London.jpg|100px]]
 +
| [[Gerhard Herzberg]]
 +
| {{DE}}
 +
| "Voor zijn bijdragen aan de elektronenstructuur en de geometrie van moleculen, in het bijzonder vrije radicalen."
 +
|-
 +
| rowspan="3" | 1972
 +
| [[Bestand:Christian_B._Anfinsen,_NIH_portrait,_1969.jpg|100px]]
 +
| [[Christian Anfinsen]]
 +
| rowspan="3" | {{USA}}
 +
| "Voor zijn verdiensten op het gebied van de [[ribonuclease]]."
 +
|-
 +
| [[File:Unknown person.jpg|100px]]
 +
| [[Stanford Moore]]
 +
| rowspan="2" | "Voor hun bijdragen aan het begrip van de link tussen de chemische structuur en de katalytische activiteit van ribonuclease."
 +
|-
 +
| [[File:Unknown person.jpg|100px]]
 +
| [[William Stein]]
 +
|-
 +
| rowspan="2" | 1973
 +
| [[Bestand:Ernst_Otto_Fischer_Stamp_Germany_2018.jpg|100px]]
 +
| [[Ernst Otto Fischer]]
 +
| {{DE}}
 +
| rowspan="2" | "Voor hun verdiensten op het gebied van de chemie van de [[organometaalverbinding]]en."
 +
|-
 +
| [[Bestand:Geoffrey_Wilkinson_ca._1976.png|100px]]
 +
| [[Geoffrey Wilkinson]]
 +
| {{GB}}
 +
|-
 +
| 1974
 +
| [[Bestand:Paul_Flory_1973.jpg|100px]]
 +
| [[Paul Flory]]
 +
| {{GB}}
 +
| "Voor zijn fundamentele verrichtingen, zowel theoretisch als experimenteel, op het gebied van de fysische chemie van [[macromolecuul|macromoleculen]]."
 +
|-
 +
| rowspan="2" | 1975
 +
| [[Bestand:John_Cornforth_1975.jpg|100px]]
 +
| [[John Conforth]]
 +
| {{GB}}
 +
| rowspan="2" | "Voor zijn verrichtingen op het gebied ven de [[stereochemie]] van enzymgekatalyseerde reacties."
 +
|-
 +
| [[Bestand:Vladimir_Prelog_ETH-Bib_Portr_00214.jpg|100px]]
 +
| [[Vladimir Prelog]]
 +
| {{HR}}
 +
|-
 +
| 1976
 +
| [[Bestand:William_n_lipscomb_jr.jpg|100px]]
 +
| [[William Lipscomb]]
 +
| {{USA}}
 +
| ''Voor zijn studie naar de structuur van [[boraan (stofklasse)|boranen]]."
 +
|-
 +
| 1977
 +
| [[Bestand:Ilya_Prigogine_1977c.jpg|100px]]
 +
| [[Ilya Prigogine]]
 +
| {{BE}}
 +
| "Voor zijn bijdrage aan de niet-evenwichtthermodynamica."
 +
|-
 +
| 1978
 +
| [[Bestand:Peter_Mitchell.jpg|100px]]
 +
| [[Peter Mitchell]]
 +
| {{GB}}
 +
| "Voor zijn formulering van de chemiosmotische theorie."
 +
|-
 +
| rowspan="2" | 1979
 +
| [[Bestand:Brown,_Herbert_C._(1912-2004).png|100px]]
 +
| [[Herbert Brown]]
 +
| {{USA}}
 +
| rowspan="2" | "Voor hun ontwikkeling van [[boor (element)|boor-]] en [[fosfor]]bevattende reagentia in de organische synthese (de [[Wittig-reactie]])."
 +
|-
 +
| [[File:Unknown person.jpg|100px]]
 +
| [[Georg Wittig]]
 +
| {{DE}}
 +
|-
 +
|-
 +
|}
  
 
===1980-1989===
 
===1980-1989===
 +
{| class="wikitable" style="text-align: center;"
 +
|-
 +
! Jaar
 +
! colspan="2" | Winnaar
 +
! Land
 +
! width="50%" | Inzet/reden
 +
|-
 +
| rowspan="3" | 1980
 +
| [[Bestand:Paul_Berg_in_1980.jpg|100px]]
 +
| [[Paul Berg]]
 +
| {{USA}}
 +
| "Voor zijn fundamentele studie naar de [[biochemie]] van [[nucleïnezuur|nucleïnezuren]], in het bijzonder [[recombinant DNA]]."
 +
|-
 +
| [[Bestand:WalterGilbert2.jpg|100px]]
 +
| [[Walter Gilbert]]
 +
| {{USA}}
 +
| rowspan="2" | "Voor hun bijdragen aan de bepaling van de basenvolgorde in [[nucleïnezuur|nucleïnezuren]]."
 +
|-
 +
| [[Bestand:Frederick_Sanger2.jpg|100px]]
 +
| [[Frederick Sanger]]
 +
| {{GB}}
 +
|-
 +
| rowspan="2" | 1981
 +
| [[Bestand:Kenichi_Fukui_nobel.jpg|100px]]
 +
| [[Kenichi Fukui]]
 +
| {{JP}}
 +
| rowspan="2" | "Voor hun theorieën op het gebied van het verloop van [[chemische reactie]]s."
 +
|-
 +
| [[Bestand:Roald_Hoffmann.jpg|100px]]
 +
| [[Roald Hoffmann]]
 +
| {{USA}}
 +
|-
 +
| 1982
 +
| [[Bestand:Aaron_Klug_1979.jpg|100px]]
 +
| [[Aaron Klug]]
 +
| {{GB}}
 +
| "Voor zijn ontwikkeling van kristallografische [[elektronenmicroscopie]]."
 +
|-
 +
| 1983
 +
| [[File:Henry_Taube_crop.jpg|100px]]
 +
| [[Henry Taube]]
 +
| {{USA}}
 +
| "Voor zijn verrichtingen op het gebied van mechanismes van elekronenoverdrachtsreacties."
 +
|-
 +
| 1984
 +
| [[Bestand:R._B._Merrifield.jpg|100px]]
 +
| [[Robert Bruce Merrifield]]
 +
| {{USA}}
 +
| "Voor zijn ontwikkeling van de methodologie voor chemische syntheses op een vaste matrix."
 +
|-
 +
| rowspan="2" | 1985
 +
| [[Bestand:Herbert_Hauptman_-_UB_2009.jpg|100px]]
 +
| [[Herbert Hauptman]]
 +
| rowspan="2" | {{USA}}
 +
| rowspan="2" | "Voor hun ontwikkeling van directe methoden voor de bepaling van [[kristalstructuur|kristalstructuren]]."
 +
|-
 +
| [[Bestand:Jerome_Karle,_2009.jpg|100px]]
 +
| [[Jerome Karle]]
 +
|-
 +
| rowspan="3" | 1986
 +
| [[Bestand:Herschbach.JPG|100px]]
 +
| [[Dudley R. Herschbach]]
 +
| {{USA}}
 +
| rowspan="3" | "Voor hun bijdragen op het gebied van de dynamica van elementaire chemische processen."
 +
|-
 +
| [[Bestand:Yuan_Tseh_Lee_HD2008_Othmer_Gold_Medal_portrait.JPG|100px]]
 +
| [[Yuan Lee]]
 +
| {{TW}}
 +
|-
 +
| [[Bestand:John_Polanyi_01.jpg|100px]]
 +
| [[John Polanyi]]
 +
| {{HU}}
 +
|-
 +
| rowspan="3" | 1987
 +
| [[File:Unknown person.jpg|100px]]
 +
| [[Donald Cram]]
 +
| rowspan="2" | {{USA}}
 +
| rowspan="3" | "Voor hun ontwikkeling en gebruik van moleculen met structuurspecifieke interacties met hoge selectiviteit."
 +
|-
 +
| [[File:Unknown person.jpg|100px]]
 +
| [[Charles Pedersen]]
 +
|-
 +
| [[Bestand:Jean-Marie_Lehn.jpg|100px]]
 +
| [[Jean-Marie Lehn]]
 +
| {{FR}}
 +
|-
 +
| rowspan="3" | 1988
 +
| [[Bestand:39._Tagung_1989_Chemiker;_Pressekonferenz_Johann_Deisenhofer_-_W134Nr.126215c_-_Willy_Pragher.jpg|100px]]
 +
| [[Johann Deisenhofer]]
 +
| rowspan="3" | {{DE}}
 +
| rowspan="3" | "Voor hun bepaling van de driedimensionale structuur van een fotosynthetisch reactiecentrum."
 +
|-
 +
| [[Bestand:Robert_Huber.JPG|100px]]
 +
| [[Robert Huber]]
 +
|-
 +
| [[Bestand:Michel,_Hartmut_(1948).jpg|100px]]
 +
| [[Hartmut Michel]]
 +
|-
 +
| rowspan="2" | 1989
 +
| [[Bestand:Sidney_Altman_crop.jpg|100px]]
 +
| [[Sidney Altman]]
 +
| {{CA}}
 +
| rowspan="2" | "Voor hun ontdekking van katalytische eigenschappen van [[RNA]]."
 +
|-
 +
| [[Bestand:Thomas_Robert_Cech.png|100px]]
 +
| [[Thomas Cech]]
 +
| {{USA}}
 +
|-
 +
|}
  
 
===1990-1999===
 
===1990-1999===
 +
{| class="wikitable" style="text-align: center;"
 +
|-
 +
! Jaar
 +
! colspan="2" | Winnaar
 +
! Land
 +
! width="50%" | Inzet/reden
 +
|-
 +
| 1990
 +
| [[File:Unknown person.jpg|100px]]
 +
| [[Elias James Corey]]
 +
| {{USA}}
 +
| "Voor zijn ontwikkeling van de theorie en methodologie van [[organische synthese]]s, met name de [[retrosynthetische analyse]]."
 +
|-
 +
| 1991
 +
| [[Bestand:Richard_R._Ernst_1980s_(cropped).jpg|100px]]
 +
| [[Richard Ernst]]
 +
| {{CH}}
 +
| "Voor zijn bijdragen aan de ontwikkeling van hoger resolutie [[NMR]]-[[spectroscopie]]."
 +
|-
 +
| 1992
 +
| [[Bestand:Prof._Dr._Rudolph_A._Marcus.jpg|100px]]
 +
| [[Rudolph A. Marcus]]
 +
| {{USA}}
 +
| "Voor zijn bijdragen aan de theorie van elektronenoverdrachtsreacties in chemische systemen."
 +
|-
 +
| rowspan="2" | 1993
 +
| [[Bestand:Kary_Mullis.jpg|100px]]
 +
| [[Kary Mullis]]
 +
| {{USA}}
 +
| rowspan="2" | "Voor hun bijdragen aan de ontwikkeling van methoden binnen de DNA-chemie."
 +
|-
 +
| [[File:Michael_Smith_cropped.jpg|100px]]
 +
| [[Michael Smith]]
 +
| {{CA}}
 +
|-
 +
| 1994
 +
| [[Bestand:Oláh_György_előadása_8299.jpg|100px]]
 +
| [[George Olah]]
 +
| {{USA}}
 +
| "Voor zijn bijdragen aan de chemie der [[carbokation]]en."
 +
|-
 +
| rowspan="3" | 1995
 +
| [[Bestand:Paul_Crutzen.jpg|100px]]
 +
| [[Paul Crutzen]]
 +
| {{NL}}
 +
| rowspan="3" | "Voor hun verrichtingen op het gebied van de [[atmosfeerchemie]], in het bijzonder het [[ozongat]]."
 +
|-
 +
| [[Bestand:Mario_Molina_1c389_8387.jpg|100px]]
 +
| [[Mario Molina]]
 +
| {{MX}}
 +
|-
 +
| [[Bestand:F._Sherwood_Rowland.jpg|100px]]
 +
| [[Frank Sherwood Rowland]]
 +
| {{USA}}
 +
|-
 +
| rowspan="3" | 1996
 +
| [[Bestand:Robert_Curl_crop_2009_CHAO.jpg|100px]]
 +
| [[Robert Curl]]
 +
| {{USA}}
 +
| rowspan="3" | "Voor hun ontdekking van [[fullereen|fullerenen]]."
 +
|-
 +
| [[Bestand:Harold_Kroto_1c389_8471.sweden_copy.jpg|100px]]
 +
| [[Harold Kroto]]
 +
| {{GB}}
 +
|-
 +
| [[File:Unknown person.jpg|100px]]
 +
| [[Richard Smalley]]
 +
| {{USA}}
 +
|-
 +
| rowspan="3" | 1997
 +
| [[Bestand:Paul_D._Boyer.jpg|100px]]
 +
| [[Paul D. Boyer]]
 +
| {{USA}}
 +
| rowspan="2" | "Voor hun verklaring van het enzymatische mechanisme bij de synthese van [[Adenosinetrifosfaat|ATP]]."
 +
|-
 +
| [[Bestand:John_Ernest_Walker.jpg|100px]]
 +
| [[John E. Walker]]
 +
| {{GB}}
 +
|-
 +
| [[Bestand:Skou2008.jpg|100px]]
 +
| [[Jens Skou]]
 +
| {{DK}}
 +
| "Voor zijn ontdekking van het iontransportenzym Na+K+-ATPase."
 +
|-
 +
| rowspan="2" | 1998
 +
| [[Bestand:WalterKohnGraz21042006_1.jpg|100px]]
 +
| [[Walter Kohn]]
 +
| {{USA}}
 +
| "Voor zijn ontwikkeling van de [[dichtheidsfunctionaaltheorie]] (DFT)."
 +
|-
 +
| [[File:Unknown person.jpg|100px]]
 +
| [[John Pople]]
 +
| {{GB}}
 +
| "Voor zijn ontwikkeling van [[computationele chemie|computationele methoden]] in de [[kwantumchemie]]."
 +
|-
 +
| 1999
 +
| [[Bestand:Ahmed_Zewail.jpg|100px]]
 +
| [[Ahmed Zewail]]
 +
| {{EG}}
 +
| "Voor zijn studie naar de [[overgangstoestand]]en van chemische reacties met behulp van [[femtoseconde]] [[spectroscopie]]."
 +
|-
 +
|}
  
 
===2000-2009===
 
===2000-2009===
 +
{| class="wikitable" style="text-align: center;"
 +
|-
 +
! Jaar
 +
! colspan="2" | Winnaar
 +
! Land
 +
! width="50%" | Inzet/reden
 +
|-
 +
| rowspan="3" | 2000
 +
| [[Bestand:Heeger,_Alan_J._(1936).jpg|100px]]
 +
| [[Alan Heeger]]
 +
| {{USA}}
 +
| rowspan="3" | "Voor hun ontdekking en ontwikkeling van [[elektrische geleiding|geleidende]] [[polymeer|polymeren]]."
 +
|-
 +
| [[Bestand:Alan_MacDiarmid_2005.017.004e_crop.tif|100px]]
 +
| [[Alan MacDiarmid]]
 +
| {{NZ}}
 +
|-
 +
| [[Bestand:Hideki_Shirakawa.jpg|100px]]
 +
| [[Hideki Shirakawa]]
 +
| {{JP}}
 +
|-
 +
| rowspan="3" | 2001
 +
| [[File:Unknown person.jpg|100px]]
 +
| [[William Standish Knowles]]
 +
| {{USA}}
 +
| rowspan="2" | "Voor hun verrichtingen op het gebied van [[optische isometrie|chiraal]] gekatalyseerde [[hydrogenering]]sreacties."
 +
|-
 +
| [[Bestand:Noyori_small.jpg|100px]]
 +
| [[Ryoji Noyori]]
 +
| {{JP}}
 +
|-
 +
| [[Bestand:Barry_Sharpless_02.jpg|100px]]
 +
| [[Barry Sharpless]]
 +
| {{USA}}
 +
| "Voor zijn verrichtingen op het gebied van chiraal gekatalyseerde [[oxidatie]]reacties."
 +
|-
 +
| rowspan="3" | 2002
 +
| [[Bestand:Kurt-Wuethrich.jpg|100px]]
 +
| [[Kurt Wüthrich]]
 +
| {{CH}}
 +
| rowspan="3" | "Voor hun ontwikkeling van methoden voor identificatie en structuuranalyse van biologische [[macromolecuul|macromoleculen]]."
 +
|-
 +
| [[Bestand:John_B_Fenn01.jpg|100px]]
 +
| [[John Fenn]]
 +
| {{USA}}
 +
|-
 +
| [[Bestand:Koichi_Tanaka_2003.jpg|100px]]
 +
| [[Koichi Tanaka]]
 +
| {{JP}}
 +
|-
 +
| rowspan="2" | 2003
 +
| [[File:Unknown person.jpg|100px]]
 +
| [[Peter Agre]]
 +
| rowspan="2" | {{USA}}
 +
| rowspan="2" | "Voor hun ontdekkingen op het gebied van kanalen in [[celmembraan|celmembranen]]."
 +
|-
 +
| [[Bestand:Roderick_MacKinnon,_M.D..jpg|100px]]
 +
| [[Roderick MacKinnon]]
 +
|-
 +
| rowspan="3" | 2004
 +
| [[Bestand:Nobel2004chemistrylaurets-Ciehanover.jpg|100px]]
 +
| [[Aaron Ciechanover]]
 +
| rowspan="2" | {{IL}}
 +
| rowspan="3" | "Voor hun ontdekking van de rol van [[ubiquitine]] bij de [[eiwit]][[degradatie]]."
 +
|-
 +
| [[Bestand:Nobel2004chemistrylaurets-Hershko.jpg|100px]]
 +
| [[Avram Hershko]]
 +
|-
 +
| [[Bestand:Nobel2004chemistrylaurets-Rose.jpg|100px]]
 +
| [[Irwin Rose]]
 +
| {{USA}}
 +
|-
 +
| rowspan="3" | 2005
 +
| [[Bestand:Robert_H._Grubbs_portrait-2.jpg|100px]]
 +
| [[Robert Grubbs]]
 +
| rowspan="2" | {{USA}}
 +
| rowspan="3" | "Voor de ontwikkeling van de [[metathesemethode]] in de organische syntheses ([[alkeenmetathese]])."
 +
|-
 +
| [[Bestand:R._Schrock_2012.jpg|100px]]
 +
| [[Robert Schrock]]
 +
|-
 +
| [[File:Chauvin,_Yves_(1930-2015).jpg|100px]]
 +
| [[Yves Chauvin]]
 +
| {{FR}}
 +
|-
 +
| 2006
 +
| [[Bestand:Roger.Kornberg.JPG|100px]]
 +
| [[Roger Kornberg]]
 +
| {{USA}}
 +
| "Voor de studie van de moleculaire basis van [[eukaryoten|eukaryotische]] [[transcriptie (biologie)|transcriptie]]."
 +
|-
 +
| 2007
 +
| [[Bestand:Prof_Ertl-Portrait.jpg|100px]]
 +
| [[Gerhard Ertl]]
 +
| {{DE}}
 +
| "Voor zijn studies naar [[oppervlaktechemie|chemische processen op vaste oppervlakken]]."
 +
|-
 +
| rowspan="3" | 2008
 +
| [[Bestand:Osamu_Shimomura-press_conference_Dec_06th,_2008-3.jpg|100px]]
 +
| [[Osamu Shimomura]]
 +
| {{JP}}
 +
| rowspan="3" | "Voor hun ontdekking en ontwikkeling van het [[groen fluorescent proteïne]] (GFP)."
 +
|-
 +
| [[Bestand:Martin_Chalfie-press_conference_Dec_07th,_2008-2.jpg|100px]]
 +
| [[Martin Chalfie]]
 +
| rowspan="2" | {{USA}}
 +
|-
 +
| [[Bestand:Roger_Tsien-press_conference_Dec_07th,_2008-2.jpg|100px]]
 +
| [[Roger Tsien]]
 +
|-
 +
| rowspan="3" | 2009
 +
| [[Bestand:Nobel_Prize_2009-Press_Conference_KVA-11.jpg|100px]]
 +
| [[Thomas Steitz]]
 +
| {{USA}}
 +
| rowspan="3" | "Voor studies naar de structuur en de functies van het [[ribosoom]]."
 +
|-
 +
| [[Bestand:Ada_E._Yonath.jpg|100px]]
 +
| [[Ada Yonath]]
 +
| {{IL}}
 +
|-
 +
| [[Bestand:Nobel_Prize_2009-Press_Conference_KVA-08.jpg|100px]]
 +
| [[Venkatraman Ramakrishnan]]
 +
| {{USA}}
 +
|}
  
 
===2010-2019===
 
===2010-2019===
Regel 228: Regel 961:
 
==Zie ook==
 
==Zie ook==
  
−
[[Categorie:Winnaar van de Nobelprijs voor de Scheikunde| ]]
+
[[Categorie:Winnaar van de Nobelprijs voor Scheikunde| ]]

Huidige versie van 18 okt 2025 om 21:44

Nederlands verkeersbord J16.svg Werk in uitvoering
Aan dit artikel wordt de komende uren of dagen nog gewerkt.
Belangrijk: Laat dit sjabloon niet langer staan dan nodig is, anders ontmoedig je anderen om het artikel te verbeteren.
De maximale houdbaarheid van dit sjabloon is twee weken na de laatste bewerking aan het artikel.
Kijk in de geschiedenis of je het artikel kunt bewerken zonder een bewerkingsconflict te veroorzaken.
Nederlands verkeersbord J16.svg Werk in uitvoering
Aan dit artikel wordt nog hard gewerkt.

Hieronder vindt je een overzicht van alle winnaars van de Nobelprijs voor Scheikunde. De prijs wordt sinds 1901 uitgereikt door de Zweedse Academie van Wetenschappen. De Nobelprijs wordt uitgegeven aan een scheikundige die een belangrijke ontdekking gedaan heeft of belangrijk onderzoek verricht heeft. De prijs kan ook aan meerdere scheikundigen tegelijkertijd worden gegeven. In dat geval werkten zij vaak samen aan hetzelfde onderzoek of deden vergelijkbaar onderzoek.

Winnaars

1901-1909

Jaar Winnaar Land Inzet/reden
1901 Vant Hoff.jpg Jacobus Henricus van 't Hoff Vlag van Nederland Nederland "Voor zijn ontdekking van de wetten van chemische evenwichten en osmotische waarde in oplossingen."
1902 Hermann Emil Fischer c1895.jpg Hermann Emil Fischer Vlag van Duitsland Duitsland "Voor zijn werk op het gebied van de synthese van suiker en purine."
1903 Arrhenius2.jpg Svante August Arrhenius Vlag van Zweden Zweden "Voor zijn elektrolytische dissociatietheorie."
1904 William Ramsay.jpg William Ramsay Flag of the United Kingdom (3-5).svg Verenigd Koninkrijk "Voor zijn ontdekking van de edelgassen in lucht."
1905 Adolf von Baeyer (1905).jpg Adolf von Baeyer Vlag van Duitsland Duitsland "Voor zijn werk op het gebied van organische verven en aromatische verbindingen."
1906 Henri Moissan.jpg Henri Moissan Vlag van Frankrijk Frankrijk "Voor zijn onderzoek naar en isolatie van het element fluor en voor zijn introductie van de naar hem genoemde elektrische oven."
1907 Eduard Buchner (Nobel 1907).jpg Eduard Buchner Vlag van Duitsland Duitsland "Voor zijn verdiensten in de gisttechnologie."
1908 Ernest Rutherford (Nobel).jpg Ernest Rutherford Vlag van Nieuw-Zeeland Nieuw-Zeeland "Voor zijn onderzoek naar het uiteenvallen van elementen en de chemie van radioactieve stoffen."
1909 Ostwald.jpg Wilhelm Ostwald Vlag van Duitsland Duitsland
(geboren in Letland) 		"Voor zijn verdiensten in de katalyse en voor zijn onderzoek naar chemische evenwichten en reactiesnelheden."

1910-1919

Jaar Winnaar Land Inzet/reden
1910 Otto Wallach.jpg Otto Wallach Vlag van Duitsland Duitsland "Voor zijn verdiensten op het gebied van alicyclische verbindingen."
1911 Marie Curie (Nobel-Chem).jpg Marie Curie Vlag van Frankrijk Frankrijk
Vlag van Polen Polen 		"Voor haar ontdekking van radium en polonium en voor haar studie naar de aard en samenstelling van deze opmerkelijke elementen."
1912 Victor Grignard.jpg Victor Grignard Vlag van Frankrijk Frankrijk "Voor zijn ontdekking van het Grignard-reagens en de bijbehorende Grignard-reactie."
Paul Sabatier.jpg Paul Sabatier "Voor zijn methode voor het hydrogeneren van organische verbindingen."
1913 Alfred Werner.jpg Alfred Werner Vlag van Zwitserland Zwitserland "Voor zijn verdiensten op het gebied van de verbinding tussen atomen in moleculen."
1914 Theodore william richards.jpg Theodore William Richards Vlag van de Verenigde Staten Verenigde Staten "Voor zijn bepaling van de atoommassa van een groot aantal elementen."
1915 Richard Willstätter ETH-Bib PI 55-BO-0022.jpg Richard Willstätter Vlag van Duitsland Duitsland "Voor zijn onderzoek naar pigmenten in planten, in het bijzonder bladgroenkorrels."
1916 Niet uitgereikt.
1917
1918 Fritz Haber.png Fritz Haber Vlag van Duitsland Duitsland "Voor zijn synthese van ammoniak."
1919 Niet uitgereikt.

1920-1929

Jaar Winnaar Land Inzet/reden
1920 Walther Nernst.jpg Walther Hermann Nernst Vlag van Duitsland Duitsland "Voor zijn verdiensten op het gebied van de thermochemie."
1921 Frederick Soddy.jpg Frederick Soddy Flag of the United Kingdom (3-5).svg Verenigd Koninkrijk "Voor zijn verdiensten op het gebied van de chemie van radioactieve stoffen en zijn onderzoek naar isotopen."
1922 Francis William Aston.jpg Francis William Aston Flag of the United Kingdom (3-5).svg Verenigd Koninkrijk "Voor zijn ontdekking van isotopen in een groot aantal niet-radioactieve elementen en voor zijn wet van de gehele getallen."
1923 Fritz Pregl.jpg Fritz Pregl Joegoslavië
Vlag van Oostenrijk Oostenrijk 		"Voor zijn uitvinding van de microanalyse voor organische verbindingen."
1924 Niet uitgereikt
1925 Richard Adolf Zsigmondy LOC.jpg Richard Adolf Zsigmondy Vlag van Oostenrijk Oostenrijk "Voor zijn demonstratie van de heterogene aard van colloïdale oplossingen en zijn gebruikte methoden."
1926 The-svedberg-1.jpg Theodor Svedberg Vlag van Zweden Zweden "Voor zijn verdiensten op het gebied van disperse systemen."
1927 Heinrich Wieland.jpg Heinrich Otto Wieland Vlag van Duitsland Duitsland "Voor zijn onderzoek naar galzuur en gerelateerde substanties."
1928 Windaus.jpg Adolf Otto Reinhold Windaus Vlag van Duitsland Duitsland "Voor zijn onderzoek naar sterolen en hun verbinding met vitamines."
1929 ArthurHarden.jpg Arthur Harden Flag of the United Kingdom (3-5).svg Verenigd Koninkrijk "Voor hun onderzoek naar de fermentatie van suiker en fermentatie-enzymen."
Euler-chelpin.jpg Hans Karl August Simon von Euler-Chelpin Vlag van Duitsland Duitsland
Vlag van Zweden Zweden

1930-1939

Jaar Winnaar Land Inzet/reden
1930 Hans Fischer (Nobel).jpg Hans Fischer Vlag van Duitsland Duitsland "Voor zijn onderzoek naar heemverbindingen en chlorofyl (bladgroenkorrels)."
1931 Carl Bosch.jpg Carl Bosch Vlag van Duitsland Duitsland "Voor hun onderzoek naar de fermentatie van suiker en fermentatie-enzymen."
Bergius.jpg Friedrich Bergius
1932 Langmuir.jpg Irving Langmuir Vlag van de Verenigde Staten Verenigde Staten "Voor zijn verdiensten op het gebied van de oppervlaktechemie."
1933 Niet uitgereikt
1934 Urey.jpg Harold Clayton Urey Vlag van de Verenigde Staten Verenigde Staten "Voor zijn ontdekking van deuterium."
1935 Joliot-fred.jpg Frédéric Joliot-Curie Vlag van Frankrijk Frankrijk "Voor hun synthese van nieuwe radioactieve elementen."
Joliot-curie.jpg Irène Joliot-Curie
1936 Debye100.jpg Peter Debye Vlag van Nederland Nederland "Voor zijn verdiensten op het gebied van de moleculaire structuur door onderzoek naar dipoolmomenten en de diffractie van röntgenstralen en elektronen in gassen."
1937 Norman Haworth.jpg Walter Norman Haworth Flag of the United Kingdom (3-5).svg Verenigd Koninkrijk "Voor zijn verdiensten op het gebied van de koolhydraten en vitamine C."
Paul Karrer.jpg Paul Karrer Vlag van Zwitserland Zwitserland "Voor zijn verdiensten op het gebied van de carotenoïden, flavines, vitamine A en vitamine B2."
1938 Richard Kuhn ETH-Bib Dia 248-065.jpg Richard Kuhn
(moest de prijs gedwongen afwijzen) 		Vlag van Duitsland Duitsland "Voor zijn verdiensten op het gebied van de carotenoïden en de vitamines."
1939 Bad Schachen Porträt; Adolf Butenandt - W134Nr.020182c - Willy Pragher (cropped).jpg Adolf Friedrich Johann Butenandt
(moet de prijs gedwongen afwijzen) 		Vlag van Duitsland Duitsland "Voor zijn verdiensten op het gebied van de geslachtshormonen."
Leopold Ruzicka ETH-Bib Portr 00239.jpg Leopold Ružička Joegoslavië
Vlag van Zwitserland Zwitserland 		"Voor zijn werk aan polymethylenen en hoge terpenen."

1940-1949

Jaar Winnaar Land Inzet/reden
1940 Niet uitgereikt
1941
1942
1943 George de Hevesy.jpg George de Hevesy Vlag van Hongarije Hongarije "Voor zijn verdiensten op het gebied van het gebruik van isotopen om chemische processen te bestuderen."
1944 Bundesarchiv Bild 183-46019-0001, Otto Hahn.jpg Otto Hahn Vlag van Duitsland Duitsland "Voor zijn ontdekking van kernsplijting van zware atoomkernen."
1945 Virtanen.jpg Artturi Ilmari Virtanen Vlag van Finland Finland "Voor zijn onderzoek en ontdekkingen op het gebied van agricultuur (landbouw) en levensmiddelenchemie."
1946 James Batcheller Sumner.jpg James Batcheller Sumner Vlag van de Verenigde Staten Verenigde Staten "Voor zijn ontdekking dat enzymen kunnen kristalliseren."
John Howard Northrop.jpg John Howard Northrop "Voor hun bereiding van enzymen en viruseiwitten in een zuivere vorm."
Wendell Meredith Stanley.jpg Wendell Meredith Stanley
1947 Robert Robinson organic chemist.jpg Robert Robinson Flag of the United Kingdom (3-5).svg Verenigd Koninkrijk "Voor zijn onderzoek naar producten van planten, in het bijzonder de alkaloïden."
1948 Arne Tiselius.jpg Arne Wilhelm Kaurin Tiselius Vlag van Zweden Zweden "Voor zijn onderzoek op het gebied van de elektroforese en de adsorptie-analyse."
1949 Unknown person.jpg William Giauque Vlag van Canada Canada
Vlag van de Verenigde Staten Verenigde Staten 		"Voor zijn bijdragen op het gebied van de chemische thermodynamica."

1950-1959

Jaar Winnaar Land Inzet/reden
1950 Otto Paul Hermann Diels.jpg Otto Diels Vlag van Duitsland Duitsland "Voor hun ontdekking en ontwikkeling van de dieensynthese (de diels-alderreactie)."
Kurt Alder Nobel.jpg Kurt Alder
1951 Edwin McMillan Nobel.jpg Edwin McMillan Vlag van de Verenigde Staten Verenigde Staten "Voor hun ontdekkingen in de chemie van de transuraan elementen."
Glenn Seaborg 1964.jpg Glenn Seaborg
1952 Archer John Porter Martin Nobel.jpg Archer John Porter Martin Flag of the United Kingdom (3-5).svg Verenigd Koninkrijk "Voor hun uitvinding van partitiechromatografie."
Richard Laurence Millington Synge.jpg Richard Laurence Millington Synge
1953 Hermann Staudinger.jpg Hermann Staudinger Vlag van Duitsland Duitsland "Voor zijn ontdekkingen op het gebied van de macromoleculaire chemie."
1954 Linus Pauling 1962.jpg Linus Pauling Vlag van de Verenigde Staten Verenigde Staten "Voor zijn onderzoek naar de aard van de chemische binding."
1955 Dr. Vincent du Vigneaud.jpg Vincent du Vigneaud Vlag van de Verenigde Staten Verenigde Staten "Voor zijn verrichtingen op het gebied van de zwavelverbindingen, in het bijzonder de eerste synthese van een polypeptidehormoon."
1956 Cyril Norman Hinshelwood Nobel.jpg Cyril Norman Hinshelwood Flag of the United Kingdom (3-5).svg Verenigd Koninkrijk "Voor hun onderzoek naar het mechanisme van chemische reacties."
Nikolay Semyonov Nobel.jpg Nikolaj Semjonov Sovjet-Unie
1957 Alexander Todd Nobel.jpg Alec Todd Flag of the United Kingdom (3-5).svg Verenigd Koninkrijk "Voor zijn verrichtingen op het gebied van nucleotiden en hun co-enzymen."
1958 Frederick Sanger2.jpg Frederick Sanger Flag of the United Kingdom (3-5).svg Verenigd Koninkrijk "Voor zijn verrichtingen op het gebied van de structuur van eiwitten, in het bijzonder insuline."
1959 Heyrovsky Jaroslav crop.jpg Jaroslav Heyrovský Tsjecho-Slowakije "Voor zijn ontdekking en ontwikkeling van de polarografische analysemethoden."

1960-1969

Jaar Winnaar Land Inzet/reden
1960 Willard Libby in Lab (cropped).jpg Willard Libby Vlag van de Verenigde Staten Verenigde Staten "Voor zijn methode om koolstof-14 te gebruiken voor ouderdomsbepaling."
1961 Melvin Calvin 1960s (cropped).jpg Melvin Calvin Vlag van de Verenigde Staten Verenigde Staten "Voor zijn onderzoek naar de assimilatie van koolstofdioxide in planten."
1962 Max Perutz.jpg Max Perutz Vlag van Oostenrijk Oostenrijk
Flag of the United Kingdom (3-5).svg Verenigd Koninkrijk 		"Voor hun studie naar de structuur van myoglobine."
John Kendrew Nobel.jpg John Kendrew Flag of the United Kingdom (3-5).svg Verenigd Koninkrijk
1963 Karl Ziegler Nobel.jpg Karl Ziegler Vlag van Duitsland Duitsland "Voor hun ontdekkingen op het gebied van de hoge polymeren (de Ziegler-Natta-katalysatoren)."
Giulio Natta 1960s (3x4 cropped).jpg Giulio Natta Vlag van Italië Italië
1964 Professor Dorothy Hodgkin.jpg Dorothy Crowfoot Hodgkin Flag of the United Kingdom (3-5).svg Verenigd Koninkrijk "Voor haar bepaling van de structuur van belangrijk biochemische stoffen met behulp van röntgentechnieken."
1965 Robert Burns Woodward portrait.jpg Robert Burns Woodward Vlag van de Verenigde Staten Verenigde Staten "Voor zijn verdiensten op het gebied van de organische synthese."
1966 Mulliken,Robert 1929 Chicago.jpg Robert Mulliken Vlag van de Verenigde Staten Verenigde Staten "Voor zijn verdiensten op het gebied van de chemische binding en de elektronische structuur van moleculen."
1967 Eigen,Manfred 1996 Göttingen.jpg Manfred Eigen Vlag van Duitsland Duitsland "Voor hun studies naar zeer snelle reacties."
Ronald George Wreyford Norrish.jpg Ronald George Wreyford Norrish Flag of the United Kingdom (3-5).svg Verenigd Koninkrijk
George Porter Nobel.jpg George Porter
1968 Onsager 1968.jpg Lars Onsager Vlag van de Verenigde Staten Verenigde Staten
Vlag van Noorwegen Noorwegen 		"Voor de ontdekking van de naar hem genoemde reciproque relatie."
1969 Derek-Harold-Richard-Barton.jpg Derek Barton Flag of the United Kingdom (3-5).svg Verenigd Koninkrijk "Voor hun bijdragen aan de ontwikkeling van het begrip conformatie."
Odd Hassel (3x4 cropped).jpg Odd Hassel Vlag van Noorwegen Noorwegen

1970-1979

Jaar Winnaar Land Inzet/reden
1970 Luis Federico Leloir - young.jpg Luis Federico Leloir Vlag van Argentinië Argentinië "Voor zijn ontdekking van suikernucleotiden en hun rol in de biosynthese van koolhydraten."
1971 Herzberg,Gerhard 1952 London.jpg Gerhard Herzberg Vlag van Duitsland Duitsland "Voor zijn bijdragen aan de elektronenstructuur en de geometrie van moleculen, in het bijzonder vrije radicalen."
1972 Christian B. Anfinsen, NIH portrait, 1969.jpg Christian Anfinsen Vlag van de Verenigde Staten Verenigde Staten "Voor zijn verdiensten op het gebied van de ribonuclease."
Unknown person.jpg Stanford Moore "Voor hun bijdragen aan het begrip van de link tussen de chemische structuur en de katalytische activiteit van ribonuclease."
Unknown person.jpg William Stein
1973 Ernst Otto Fischer Stamp Germany 2018.jpg Ernst Otto Fischer Vlag van Duitsland Duitsland "Voor hun verdiensten op het gebied van de chemie van de organometaalverbindingen."
Geoffrey Wilkinson ca. 1976.png Geoffrey Wilkinson Flag of the United Kingdom (3-5).svg Verenigd Koninkrijk
1974 Paul Flory 1973.jpg Paul Flory Flag of the United Kingdom (3-5).svg Verenigd Koninkrijk "Voor zijn fundamentele verrichtingen, zowel theoretisch als experimenteel, op het gebied van de fysische chemie van macromoleculen."
1975 John Cornforth 1975.jpg John Conforth Flag of the United Kingdom (3-5).svg Verenigd Koninkrijk "Voor zijn verrichtingen op het gebied ven de stereochemie van enzymgekatalyseerde reacties."
Vladimir Prelog ETH-Bib Portr 00214.jpg Vladimir Prelog Vlag van Kroatië Kroatië
1976 William n lipscomb jr.jpg William Lipscomb Vlag van de Verenigde Staten Verenigde Staten Voor zijn studie naar de structuur van boranen."
1977 Ilya Prigogine 1977c.jpg Ilya Prigogine Vlag van België België "Voor zijn bijdrage aan de niet-evenwichtthermodynamica."
1978 Peter Mitchell.jpg Peter Mitchell Flag of the United Kingdom (3-5).svg Verenigd Koninkrijk "Voor zijn formulering van de chemiosmotische theorie."
1979 Brown, Herbert C. (1912-2004).png Herbert Brown Vlag van de Verenigde Staten Verenigde Staten "Voor hun ontwikkeling van boor- en fosforbevattende reagentia in de organische synthese (de Wittig-reactie)."
Unknown person.jpg Georg Wittig Vlag van Duitsland Duitsland

1980-1989

Jaar Winnaar Land Inzet/reden
1980 Paul Berg in 1980.jpg Paul Berg Vlag van de Verenigde Staten Verenigde Staten "Voor zijn fundamentele studie naar de biochemie van nucleïnezuren, in het bijzonder recombinant DNA."
WalterGilbert2.jpg Walter Gilbert Vlag van de Verenigde Staten Verenigde Staten "Voor hun bijdragen aan de bepaling van de basenvolgorde in nucleïnezuren."
Frederick Sanger2.jpg Frederick Sanger Flag of the United Kingdom (3-5).svg Verenigd Koninkrijk
1981 Kenichi Fukui nobel.jpg Kenichi Fukui Vlag van Japan Japan "Voor hun theorieën op het gebied van het verloop van chemische reacties."
Roald Hoffmann.jpg Roald Hoffmann Vlag van de Verenigde Staten Verenigde Staten
1982 Aaron Klug 1979.jpg Aaron Klug Flag of the United Kingdom (3-5).svg Verenigd Koninkrijk "Voor zijn ontwikkeling van kristallografische elektronenmicroscopie."
1983 Henry Taube crop.jpg Henry Taube Vlag van de Verenigde Staten Verenigde Staten "Voor zijn verrichtingen op het gebied van mechanismes van elekronenoverdrachtsreacties."
1984 R. B. Merrifield.jpg Robert Bruce Merrifield Vlag van de Verenigde Staten Verenigde Staten "Voor zijn ontwikkeling van de methodologie voor chemische syntheses op een vaste matrix."
1985 Herbert Hauptman - UB 2009.jpg Herbert Hauptman Vlag van de Verenigde Staten Verenigde Staten "Voor hun ontwikkeling van directe methoden voor de bepaling van kristalstructuren."
Jerome Karle, 2009.jpg Jerome Karle
1986 Herschbach.JPG Dudley R. Herschbach Vlag van de Verenigde Staten Verenigde Staten "Voor hun bijdragen op het gebied van de dynamica van elementaire chemische processen."
Yuan Tseh Lee HD2008 Othmer Gold Medal portrait.JPG Yuan Lee Flag of the Republic of China.svg Taiwan
John Polanyi 01.jpg John Polanyi Vlag van Hongarije Hongarije
1987 Unknown person.jpg Donald Cram Vlag van de Verenigde Staten Verenigde Staten "Voor hun ontwikkeling en gebruik van moleculen met structuurspecifieke interacties met hoge selectiviteit."
Unknown person.jpg Charles Pedersen
Jean-Marie Lehn.jpg Jean-Marie Lehn Vlag van Frankrijk Frankrijk
1988 39. Tagung 1989 Chemiker; Pressekonferenz Johann Deisenhofer - W134Nr.126215c - Willy Pragher.jpg Johann Deisenhofer Vlag van Duitsland Duitsland "Voor hun bepaling van de driedimensionale structuur van een fotosynthetisch reactiecentrum."
Robert Huber.JPG Robert Huber
Michel, Hartmut (1948).jpg Hartmut Michel
1989 Sidney Altman crop.jpg Sidney Altman Vlag van Canada Canada "Voor hun ontdekking van katalytische eigenschappen van RNA."
Thomas Robert Cech.png Thomas Cech Vlag van de Verenigde Staten Verenigde Staten

1990-1999

Jaar Winnaar Land Inzet/reden
1990 Unknown person.jpg Elias James Corey Vlag van de Verenigde Staten Verenigde Staten "Voor zijn ontwikkeling van de theorie en methodologie van organische syntheses, met name de retrosynthetische analyse."
1991 Richard R. Ernst 1980s (cropped).jpg Richard Ernst Vlag van Zwitserland Zwitserland "Voor zijn bijdragen aan de ontwikkeling van hoger resolutie NMR-spectroscopie."
1992 Prof. Dr. Rudolph A. Marcus.jpg Rudolph A. Marcus Vlag van de Verenigde Staten Verenigde Staten "Voor zijn bijdragen aan de theorie van elektronenoverdrachtsreacties in chemische systemen."
1993 Kary Mullis.jpg Kary Mullis Vlag van de Verenigde Staten Verenigde Staten "Voor hun bijdragen aan de ontwikkeling van methoden binnen de DNA-chemie."
Michael Smith cropped.jpg Michael Smith Vlag van Canada Canada
1994 Oláh György előadása 8299.jpg George Olah Vlag van de Verenigde Staten Verenigde Staten "Voor zijn bijdragen aan de chemie der carbokationen."
1995 Paul Crutzen.jpg Paul Crutzen Vlag van Nederland Nederland "Voor hun verrichtingen op het gebied van de atmosfeerchemie, in het bijzonder het ozongat."
Mario Molina 1c389 8387.jpg Mario Molina Vlag van Mexico Mexico
F. Sherwood Rowland.jpg Frank Sherwood Rowland Vlag van de Verenigde Staten Verenigde Staten
1996 Robert Curl crop 2009 CHAO.jpg Robert Curl Vlag van de Verenigde Staten Verenigde Staten "Voor hun ontdekking van fullerenen."
Harold Kroto 1c389 8471.sweden copy.jpg Harold Kroto Flag of the United Kingdom (3-5).svg Verenigd Koninkrijk
Unknown person.jpg Richard Smalley Vlag van de Verenigde Staten Verenigde Staten
1997 Paul D. Boyer.jpg Paul D. Boyer Vlag van de Verenigde Staten Verenigde Staten "Voor hun verklaring van het enzymatische mechanisme bij de synthese van ATP."
John Ernest Walker.jpg John E. Walker Flag of the United Kingdom (3-5).svg Verenigd Koninkrijk
Skou2008.jpg Jens Skou Vlag van Denemarken Denemarken "Voor zijn ontdekking van het iontransportenzym Na+K+-ATPase."
1998 WalterKohnGraz21042006 1.jpg Walter Kohn Vlag van de Verenigde Staten Verenigde Staten "Voor zijn ontwikkeling van de dichtheidsfunctionaaltheorie (DFT)."
Unknown person.jpg John Pople Flag of the United Kingdom (3-5).svg Verenigd Koninkrijk "Voor zijn ontwikkeling van computationele methoden in de kwantumchemie."
1999 Ahmed Zewail.jpg Ahmed Zewail Vlag van Egypte Egypte "Voor zijn studie naar de overgangstoestanden van chemische reacties met behulp van femtoseconde spectroscopie."

2000-2009

Jaar Winnaar Land Inzet/reden
2000 Heeger, Alan J. (1936).jpg Alan Heeger Vlag van de Verenigde Staten Verenigde Staten "Voor hun ontdekking en ontwikkeling van geleidende polymeren."
Alan MacDiarmid 2005.017.004e crop.tif Alan MacDiarmid Vlag van Nieuw-Zeeland Nieuw-Zeeland
Hideki Shirakawa.jpg Hideki Shirakawa Vlag van Japan Japan
2001 Unknown person.jpg William Standish Knowles Vlag van de Verenigde Staten Verenigde Staten "Voor hun verrichtingen op het gebied van chiraal gekatalyseerde hydrogeneringsreacties."
Noyori small.jpg Ryoji Noyori Vlag van Japan Japan
Barry Sharpless 02.jpg Barry Sharpless Vlag van de Verenigde Staten Verenigde Staten "Voor zijn verrichtingen op het gebied van chiraal gekatalyseerde oxidatiereacties."
2002 Kurt-Wuethrich.jpg Kurt Wüthrich Vlag van Zwitserland Zwitserland "Voor hun ontwikkeling van methoden voor identificatie en structuuranalyse van biologische macromoleculen."
John B Fenn01.jpg John Fenn Vlag van de Verenigde Staten Verenigde Staten
Koichi Tanaka 2003.jpg Koichi Tanaka Vlag van Japan Japan
2003 Unknown person.jpg Peter Agre Vlag van de Verenigde Staten Verenigde Staten "Voor hun ontdekkingen op het gebied van kanalen in celmembranen."
Roderick MacKinnon, M.D..jpg Roderick MacKinnon
2004 Nobel2004chemistrylaurets-Ciehanover.jpg Aaron Ciechanover Vlag van Israël Israël "Voor hun ontdekking van de rol van ubiquitine bij de eiwitdegradatie."
Nobel2004chemistrylaurets-Hershko.jpg Avram Hershko
Nobel2004chemistrylaurets-Rose.jpg Irwin Rose Vlag van de Verenigde Staten Verenigde Staten
2005 Robert H. Grubbs portrait-2.jpg Robert Grubbs Vlag van de Verenigde Staten Verenigde Staten "Voor de ontwikkeling van de metathesemethode in de organische syntheses (alkeenmetathese)."
R. Schrock 2012.jpg Robert Schrock
Chauvin, Yves (1930-2015).jpg Yves Chauvin Vlag van Frankrijk Frankrijk
2006 Roger.Kornberg.JPG Roger Kornberg Vlag van de Verenigde Staten Verenigde Staten "Voor de studie van de moleculaire basis van eukaryotische transcriptie."
2007 Prof Ertl-Portrait.jpg Gerhard Ertl Vlag van Duitsland Duitsland "Voor zijn studies naar chemische processen op vaste oppervlakken."
2008 Osamu Shimomura-press conference Dec 06th, 2008-3.jpg Osamu Shimomura Vlag van Japan Japan "Voor hun ontdekking en ontwikkeling van het groen fluorescent proteïne (GFP)."
Martin Chalfie-press conference Dec 07th, 2008-2.jpg Martin Chalfie Vlag van de Verenigde Staten Verenigde Staten
Roger Tsien-press conference Dec 07th, 2008-2.jpg Roger Tsien
2009 Nobel Prize 2009-Press Conference KVA-11.jpg Thomas Steitz Vlag van de Verenigde Staten Verenigde Staten "Voor studies naar de structuur en de functies van het ribosoom."
Ada E. Yonath.jpg Ada Yonath Vlag van Israël Israël
Nobel Prize 2009-Press Conference KVA-08.jpg Venkatraman Ramakrishnan Vlag van de Verenigde Staten Verenigde Staten

2010-2019

2020-2029

Statistieken

Naar gender

Naar land

Zie ook

Afkomstig van Wikikids , de interactieve Nederlandstalige Internet-encyclopedie voor en door kinderen. "https://wikikids.nl/index.php?title=Lijst_van_winnaars_van_de_Nobelprijs_voor_Scheikunde&oldid=981595"