Falklandeilanden
| Falklandeilanden Falkland Islands
| |
|---|---|
| Hoofdstad | Stanley |
| Aantal inwoners | 4.000 (2021) |
| Oppervlakte | 12.173 km² |
| Regeringsvorm | Overzees territorium van het Verenigd Koninkrijk |
| Taal | Engels |
| Munteenheid | Falklandeilands pond |
| Volkslied | God Save the King |
| Landcode | FLK |
Portaal  Verenigd Koninkrijk
| |
De Falklandeilanden is een eilandengroep voor de kust van Zuid-Amerika, die officieel bij het Verenigd Koninkrijk hoort. De hoofdstad is Stanley en de eilanden zijn over het algemeen dunbevolkt. In het Spaans wordt vaak de naam Islas Malvinas. De eilanden liggen in de Atlantische Oceaan, of hoe je het bekijkt de Argentijnse Zee.
De eilanden liggen voor de kust van Argentinië, die de eilanden ook claimt. Argentinië claimt tevens het nabijgelegen, onbewoonde, Britse gebied Zuid-Georgia en de Zuidelijke Sandwicheilanden. In 1982 is hier zelfs een korte oorlog over geweest, de Falklandoorlog, de Argentijnen bezetten het eiland, maar ze werden heroverd door de Britten. Nog steeds is veel gedoe tussen de Argentijnen en de Britten over de eilanden, wat om de zoveel jaar oplaait tot een ruzie.
Geschiedenis
Ontdekking
In principe is het niet duidelijk door wie en wanneer de Falklandeilanden zijn ontdekt. De meeste historici zijn echter van mening dat de eilandengroep in 1600 door de Antwerpse Sebald de Weert zijn ontdekt, die toen in de dienst was van de VOC. De Spanjaarden en Engelsen zijn het hier vaak niet mee eens. Zo zou Amerigo Vespucci de eilanden in 1504 als eerste hebben ontdekt. De Engelsen zeggen weer dat dit John Davis was in 1592, waarna Richard Hawkins de eilanden twee jaar later Hawkins' Maidenland noemde. De Weert wordt echter door velen gezien als de eerste ontdekker, aangezien hij de juiste coördinaten gaf en tevens de Jasoneilanden in het noordoosten van de eilandengroep beschreef. John Strong was de eerste die eilanden bij de huidige naam noemde. Hij vernoemd ze naam het Falklandkanaal, tussen de eilanden en Argentinië.
De Falklandeilanden werden hierna door de Fransen en Britten bezocht, maar een nederzetting bouwen mislukte steeds. Louis-Antoine de Bougainville was in 1764 de eerste die er wel in slaagde; al noemde hij zelf de eilanden de Îles Malouines. Het eiland werd namelijk bewoond door vissers uit Saint-Malo. Op Oost-Falkland bouwde hij een klein stadje genaamd Saint Louis.
De Britten, Spanjaarden en Argentijnen
Een jaar later, in 1795, bouwden de Britten een eigen stad op West-Falkland genaamd Port Egmond. Zowel de Fransen als de Britten wisten niet van elkaar dat ze op het eilanden aanwezig waren. In 1766 verkochten de Fransen de eilanden aan de Spanjaarden. Ook de Spanjaarden wisten niet dat de Engelsen op het eilanden aanwezig waren. Pas in 1770 kwamen ze hierachter en verklaarden de Britten de oorlog. Nog geen jaar later werd een overeenkomst getekend; West-Falkland werd van de Britten en Oost-Falkland van de Spanjaarden. De eilanden waren vooral strategisch en bleven hierdoor aan beide kanten onbewoond.
In 1816 werd Argentinië onafhankelijk van Spanje. De Argentijnen zelf zagen de eilanden als onderdeel van hun land, aangezien het voor de kust ligt. Zo maakten ze een plan om de eilanden te koloniseren en bouwden nederzettingen op de eilanden. Dit duurde van 1820 tot 1829. Spanje had in die tijd zijn handen afgetrokken van de eilanden, aangezien het eigen koloniale rijk aan het omvallen was en de Falklandeilanden daar een onbelangrijk deel van zijn. De Britten waren hier echter niet van gediend en bezette de volledige Falklandeilanden in 1833. Hierna trokken er veel Britten naar de eilanden.
Tijdens de Eerste Wereldoorlog was de stad Stanley een belangrijk punt voor de voorraden van de Britse marine. Op 8 december 1914 besloten de Duitsers hierdoor de eilanden aan te vallen en te bezetten, om zo de Britse marine een slag toe te brengen. De Britten wisten uiteindelijk de eilanden te behouden. Deze zeeslag wordt de Slag bij de Falklands genoemd.
De Falklandoorlog
De Argentijnen zagen ondertussen nog steeds dat de Britten de Falklandeilanden bezet hadden. Op 2 april 1982 vielen de Argentijnen de Falklandeilanden aan. Na twee dagen gevecht, besloot de gouverneur van Falklandeilanden om de strijd te staken. Samen met de mariniers vluchtte hij via Uruguay naar het Verenigd Koninkrijk. De premier Margaret Thatcher overlegde met de Amerikaanse president wat de beste manier van aanvallen was. De Amerikaanse president begreep zelf echter niet waarom je een gebied, dat duizenden kilometers van het moederland verwijderd ligt, wilt verdedigen als er maar een klein aantal Britten woont. Thatcher zou hebben gezegd dat de Falklandeilanden net zo veel voor het Verenigd Koninkrijk betekenden als Hawaii voor de VS.
Op 21 mei 1982 vielen de Britten de eilanden binnen en 72 dagen later werden ze heroverd. Bij de Falklandoorlog kwamen 236 Britten en 655 Argentijnen om te leven en de schade aan huizen en materialen was erg groot. De Falklandoorlog had grote politieke gevolgen voor beide landen. Thatcher was voor de Falklandoorlog erg onpopulair, maar wist door haar inzet te zorgen dat ze werd herkozen. Argentinië ging gebukt onder een militaire dictatuur, een junta. Door de ontevredenheid over de oorlog viel deze uiteindelijk en werd weer een democratie. Hoewel de oorlog was afgelopen, gaat het conflict tot op de dag van vandaag door.
Moderne geschiedenis
Na de oorlog diende een groot deel van de gebouwen te worden opgeknapt en ook moesten veel mijnen onschadelijk gemaakt worden. Na een paar jaar al was er niets meer van de oorlog te zien. De oorlog zette overigens wel de eilanden op de kaart. Veel investeerders wilden in de eilanden investeren. Waar voorheen de eilanden een kleine economie hadden, gebaseerd op landbouw en veeteelt, groeide de economie van de eilanden explosief. De eilanden begonnen zich te richten op visserij en toerisme.
In de jaren na de oorlog laaide het conflict soms weer op. Vanaf 1990 kwamen het Verenigd Koninkrijk en Argentinië wel dichter tot elkaar, maar nog steeds bleef de eilanden een discussiepuntje. Toen de Argentijnse president Cristina Fernández de Kirchner aan de macht kwam, werd de relatie een stuk koeler. Tussen 2008 en 2012 was de Argentijnse ambassadeur voor het Verenigd Koninkrijk zelfs teruggeroepen, maar inmiddels is deze weer terug. In 2013 besloot het Verenigd Koninkrijk om het conflict op te lossen om een referendum te houden. Het overgrote deel van de bevolking wilde bij het Verenigd Koninkrijk blijven. Argentinië verwierp het referendum, aangezien de Falklandse bevolking grotendeels uit het Verenigd Koninkrijk afkomstig was.
Geografie
De Falklandeilanden hebben vergelijkbare grootte als de Nederlandse provincies Groningen, Friesland, Drenthe en Overijssel bij elkaar. Ook Noord-Ierland en Vlaanderen hebben een vergelijkbare grootte met de Falklandeilanden. Rondom de Falklandeilanden ligt een plateau, waardoor de zee rondom de groep vrij ondiep is.
Eilanden
De Falklandeilanden zijn een archipel (eilandengroep) bestaande uit twee grote en diverse kleinere eilanden. De twee grote eilanden zijn West-Falkland en East-Falkland. Hoewel het lijkt of East-Falkland bestaat uit twee eilanden, zijn ze eigenlijk verbonden door een dun stukje land. Hierdoor is East-Falkland een enkel eiland. East-Falkland wordt door de meeste Falklanders bewoond, mede doordat de hoofdstad hier ligt. De andere eilanden en kleinere eilandgroepen zijn:
Landschap
De Falklandeilanden hebben een divers landschap, maar het bestaat grotendeels uit rotsachtig heuvelland. Toch komen er ook bergen en moerassig gebied op het eiland voor. Het hoogste punt van de eilanden is Mount Usborne met 705 meter. Langs de kusten zijn de baaien van nature zo diep dat schepen hierin kunnen varen. Hierdoor zijn er een hoop mogelijkheden voor havens. Daarnaast zijn er veel grotten op de eilanden te vinden.
De grond op de Falklandeilanden is vrij arm en wordt daarom weinig voor landbouw gebruikt. Op de meeste plaatsen groeit niet meer dan stug, kort gras. Hierdoor is er wel een hoop veeteelt met schapen mogelijk.
Klimaat
De Falklandeilanden hebben vergelijkbaar klimaat als het zuiden van Zuid-Amerika. Het heeft een zeeklimaat en de helft van het jaar regent het er. Vaak is het weer bewolkt en vochtig. De Falklandeilanden liggen op het Zuidelijk halfrond en hierdoor zijn de seizoenen "omgedraaid" ten opzichte van Nederland en Vlaanderen. Dit houd in dat het als het Nederland en Vlaanderen winter is, het op de Falklandeilanden zomer is. De zomer op de Falklandeilanden valt hierdoor in januari en februari. Dit zijn tevens de enige twee maanden waarin het niet sneeuwt. De gemiddelde temperatuur is vrij laag, slechts 10 graden Celsius. De wind die over de eilanden heen waait is meestal guur en doordringend. Door dit klimaat kunnen gewassen tevens erg moeilijk groeien.
Bevolking
De Falklandeilanden hebben ruim 3.000 inwoners. Iemand van de Falklandeilanden noem je in het Nederlands een Falklander. De bevolking zelf noemt zich echter een Islander (eilander). Ze voelen zich meestal zowel Falklander als Brit. Veel Britten noemen de Falklanders ook wel Kelpers. Deze naam is afgeleid van het zeewier rond om de eilanden.
70% van de inwoners is van origine Brits. Deze mensen zijn echter wel op de eilanden geboren (dus ze Islander/Kelper). Daarnaast woont er nog een groep Britten die in het Verenigd Koninkrijk (of ander Brits gebied) is geboren en geëmigreerd is naar de eilanden. Vaak zijn deze Britten ingeburgerd in Falklandse manier van leven. Zij worden Belongers genoemd. Ook is er grote groep immigranten vanuit Scandinavië, waar tevens de term Belonger voor gebruikt wordt. In de tweede helft van de twintigste eeuw hadden veel Zuid-Amerikaanse landen te maken met een dictatuur (junta). Dit zorgde ook voor immigranten en vluchtelingen vanuit die landen. Vooral vanuit Chili kwamen er veel vluchtelingen. Deze Chilenen vluchtte voor dictator Augusto Pinochet. Hoewel Chili inmiddels weer een dictatuur is, leven er nog Chilenen op de eilanden.
Sinds de Falklandoorlog veranderde ook de bevolking op de eilanden drastisch. Door de groeiende economie kwamen er meer mensen naar de eilanden en kon tevens het onderwijs en het vervoer verbeterd worden. Ook kwamen er militairen, technici en bestuurders overgevlogen vanuit Engeland. Ook werden er toen gastarbeiders vanaf Sint-Helena overgevlogen.
Politiek
De Falklandeilanden zijn een Brits overzees gebied, net zoals de Kaaimaneilanden, Bermuda en Gibraltar. De eilanden hebben hierdoor grote bevoegdheden. Ze mogen namelijk een hoop dingen zelf regelen, zonder dat het Verenigd Koninkrijk zich hiermee bemoeit. Voorbeelden zijn gezondheidszorg, onderwijs, infrastructuur, natuur en huisvesting. Het staatshoofd van de eilanden is de Engelse koning(in). Hij/zij vertegenwoordigt de eilanden in het buitenland. De Britse regering regelt de bescherming van de eilanden bij een eventuele oorlog en vertegenwoordigt de eilanden ook in het buitenland.
De eilanden hebben een eigen parlement, regering en gouverneur. De gouverneur onderhoudt contact namens de eilanden met de koningin en de Britse regering. Het parlement wordt democratische gekozen en bestaat uit 8 parlementsleden. Deze parlementsleden zijn gewone eilandbewoners. De Chief Executive, de minister van Financiën en de gouverneur maken ook deel uit van het parlement. De gouverneur is de voorzitter van het parlement. De Chief Executive kun je zien als de premier van de Falklandeilanden. Hij leidt tevens de regering die bestaat uit hemzelf, de gouverneur, de minister van Financiën en drie leden van het parlement.
Anders dan in veel andere Britse gebieden zijn er op de Falklandeilanden geen politieke partijen. Ook heeft het land geen ambassades en zijn er ook geen ambassades op de eilanden te vinden. In de Londense wijk Westminster is er wel het zogeheten Falkland House, om de Falklandeilanden in Verenigd Koninkrijk zelf te vertegenwoordigen (bijvoorbeeld als de Britse regering of het Britse parlement vragen heeft voor de Falklandse regering/parlement).
Economie
Na de Falklandoorlog bloeide de economie van de eilanden op. Hoewel de eilanden zeker geen grote economie hebben, is dit voor de eilandbewoners genoeg om van te leven. In vergelijking met Latijns-Amerikaanse landen is de economie van de Falklandeilanden zeer stabiel. De eilanden verdienen hun geld voornamelijk met de productie en verkoop van wol en visserij. Om de eilanden ligt een groot gebied dat tot de territoriale wateren behoort. Mede hierdoor is de economie van de eilanden zeer stabiel. In de visserij wordt niet alleen geld verdient met het vangen vis, maar ook met de verkoop van visvergunningen aan buitenlandse vissers.
Ook het toerisme vormt een groot deel van economie. Hoewel de Falklandeilanden minder geliefd zijn dan zonnigere bestemmingen, staan de eilanden bekend om hun natuurschatten. De laatste jaren proberen de Falklandeilanden ook geld te verdienen met het boren van aardgas en aardolie. Aanvankelijk werd er niet veel van gevonden, maar ten noorden van de eilanden werd in 2010 een grote vondst gedaan. Vermoedelijk kan vanaf 2020 begonnen worden met boren.
Bronnen
| Landen en afhankelijke gebieden in Zuid-Amerika | 
| ||
|---|---|---|---|
| Argentinië · Bolivia · Brazilië · Chili · Colombia · Ecuador · Guyana · Paraguay · Peru · Suriname · Uruguay · Venezuela Afhankelijke gebieden: Falklandeilanden · Frans-Guyana · Zuid-Georgia en de Zuidelijke Sandwicheilanden |
|||
